Adri Duivesteijn directeur van Nederlands Architectuurinstituut t Justitie worstelt met mager bewijs tegen verdachte roof Meesterserie start met mach tige Vijfde Inez van Dullemen maakt stuk over incest Epilepsie? Uw T V-gids mag morgen bij't oud papier. Niet de bijlage 'Belastingherziening1990.' Belastingdienst Nederlanders bouwen grootste mechanische orgel in de wereld una KUNST EeidócQowioMt VRIIDAG 22 SEPTEMBER 1989- PAGINA 7 ARNHEM Theater van het Oosten brengt 29 septem ber in het Theater aan de Rijn in Arnhem „Schrijf me in het zand", een nieuw stuk van Inez van Dullemen in pre mière in de regie van Agaath Witteman. Het stuk is een terugblik op het leven van een slachtoffer van incest dat zelfmoord pleegt. Uitvoerenden zijn: Marijke Beversluis, Hajo Bruins, Eric van der Donk, Mare Hazewinkel, Yvonne van den Hurk en Rick Nicolet. De schrijfster kreeg dit jaar de Anna Bijns-prijs voor het overtuigend verwoorden van de realiteit van vrouwen. Ze stelde al vaker ingewikkelde facetten uit onze maatschappij aan de kaak. „Schrijf me in het zand" is als een speurtocht naar iets waar je moeilijk grip op kunt krijgen. De seksueel misbruikte dochter is door machtsverhoudingen niet in staat de vader te weigeren. Het toneelstuk wordt ook in andere theaters der meer in Scheveningen. Getijden Een medewer ker van het Am sterdamse vei linghuis Van Gendt toont een getijden boek vast dat vanaf morgen valt te bekijken in het veiling huis. Op 26 en 27 september wordt het met andere gebe denboeken uit de 15e eeuw geveild. De op brengst wordt geschat op 150.000 gulden. FOTO: ANP 200 vierkante meter schilderij ECK EN WIEL Vier Am- sterdamse kunstenaars hebben elk in hun eigen stijl zes doe ken van drie keer drie vier kante meter geschilderd voor een mammoetexpositie bij ga lerie De Beerenburght in Eek en Wiel. De doeken liggen za terdag en zondag op de dijk bij de galerie en vormen zo een schilderij van in totaal 225 vierkante meter. De kunste naars Ben Dirkse, Frans Muh- ren, Kees Vlietman en Kees Wolfrat werden geïnspireerd door de vlakverdeling van de binrienplaats van het scholen complex Slotermeer, waar hun ateliers waren gevestigd. Toneelgroep Amsterdam publiekstrekker in Bellevue AMSTERDAM Toneelgroep Amsterdam is be halve vaste bespeler van de Amsterdamse Stads schouwburg ook het huisgezelschap van Theater Bellevue in de hoofdstad. Zijn de bezoekcijfers in de Stadsschouwburg nog relatief laag te noemen, in Theater Bellevue blijken de voorstellingen van dit repertoire-gezelschap een enorme publiekstrek ker te zijn. Daarbij dient aangemerkt te worden, dat Theater Bellevue een kleinere zaalcapaciteit heeft dan de Stadsschouwburg. „De Hoeksteen" van Gerardjan Rijnders was in Bellevue goed voor een zaalbezetting van 96,5 procent. „Ons Dorp, De Schoonheid en het Leven" van Ischa Meijer haalde 71 procent en „Mein Kampf" van George Tabori bereikte en zaalbezetting van 76,5 procent. Het jaarverslag van de theatercombinatie Bellevue- Nieuwe de la Mar vermeldt verder een stijging in de belangstelling voor cabaret en dans. DEN HAAG De voor malige Haagse wethouder, van Ruimtelijke Ordening en Stadsvernieuwing, A. Th. Duivesteijn, verlaat de politiek. Op 15 november wordt hij de eerste direc teur van het nieuwe Ne derlands Instituut voor Architectuur en Stede- bouw in Rotterdam. Duivesteijn werd volgens het bestuur van het Architectuur Instituut gekozen wegens zijn verdiensten op het gebied van architectuur en stedebouw in combinatie met zijn bestuurlij ke kwaliteiten. Het bestuur noemt ook de Berlageprijs die Duivesteijn in 1987 kreeg. Hij zal het pas in 1988 opgerichte Instituut, dat de Nederlandse architectuur in het buitenland wil promoten door onder an dere het organiseren van ten toonstellingen en het verzor gen van publikaties, moeten uitbouwen en ontwikkelen. Voor de directeursfunctie is Duivesteijn die een belangrij ke rol heeft gespeeld in de stadsvernieuwing in Den Haag, al gepolst voor de val medio juni van het linkse Haagse college. Daarin was Duivesteijn zeven jaar wet houder. Hij werd door zijn partij tot aftreden gedwongen in verband met een hevige discussie over de bouw van het nieuwe stadhuis annex biblio theek in de Hofstad. Vooral de voortdurende ruzies met zijn partijgenoot en collega-wet houder G. van Otterloo, die ook zijn functie heeft moeten neerleggen, maakte zijn positie onhoudbaar. Direct, na het af treden van beide wethouders stemde de gemeenteraad wel in met de bouw van het stad huis naar het ontwerp van de Amerikaanse architect Meier. De voormalige wethouder was vanochtend niet bereikbaar om een toelichting te geven over zijn overstap. Hij is mo menteel in Parijs bezig met het geven van lezingen omtrent stedebouw. Verrast Zijn fractie reageerde verrast op de ontslagbrief van Duive steijn. Volgens fractievoorzit ter P. Heijnen van de PvdA zat het er weliswaar „dik in dat Adri de politiek zou verla ten", maar dat het al zo snel na de val van het college zou zijn had hij niet verwacht. Heijnen: „Adri heeft het heel moeilijk gevonden om zijn functie als wethouder neer te leggen en weer in de raads- bankjes plaats te nemen. De directe betrokkenheid bij grootse zaken was voor hem voorbij. De afgelopen maan den heeft hij echt vreselijk ge vonden. Dat weet ik zeker. Aangezien het niet voor de hand ligt dat hij weer snel wethouder zal worden, ver baast het me dan ook niet dat hij deze nieuwe prestigieuze baan heeft aangenomen". Dat het nu, door het vertrek van Duivesteijn, veel rustiger zal worden in de gelederen van de PvdA in Den Haag ge looft Heijnen niet. „Al vanaf juli is het rustig in onze partij. De verschillen van mening zijn bijgelegd. Ik weet zeker dat Adri en Gerard de laatste tijd rustig naast elkaar zaten in de raadsbanken". Tijdens de eerst volgende raadsvergadering wordt het ontslag van Duivesteijn offi cieel kenbaar gemaakt aan de raad. De Hagenaar Rob van Putten, medewerker van de griffie in de Tweede Kamer en financieel expert, zal de on- stane vacature opvullen. Heij nen: „Van Putten is geen ex pert op het gebied van stede bouw. Onze fractie heeft ande re mensen die dat wel zijn. Duivesteijn is niet onmisbaar". ap Concert door het Residentie Orkest met medewerking van Rudolf Fir- kusny (piano), onder leiding van Hans Vonk. Werk van Diepenbrock, Schumann en Van Beethoven. Ge hoord in de Stadsgehoorzaal in Lei den op 21 september. Met een uitvoering van Van Beethovens vijfde symfonie heeft chef-dirigent Hans Vonk opnieuw zijn meesterschap aangetoond. In opperste con centratie en met zoveel vuur en nauwgezetheid als men. maar zelden meemaakt, leidde hij zijn Residentie Orkest gis teravond in Ludwig Van Beet hovens vijfde symfonie (in c) naar de toppen van modern orkestspel. De dirigent toonde zich zo ge beten op het tot zijn recht la ten komen van het dramati sche karakter van deze symfo nie, dat hij letterlijk alle mid delen die hem hiervoor door de componist aan de hand wa ren gedaan, feilloos uit de par tituur wist te lichten. Door dit gedecideerde optreden volgde het orkest de dynamische en tempo-aanduidingen overal onmiddellijk op, zodat een schitterende contrastwerking de luisteraar op menige half vergeten subtiliteit in deze muziek opmerkzaam maakte. In verschillende passages (an dante con moto en de finale) werd de onvervalste uitbun digheid van de vele dwingen de motieven van dit overbe kende werk met een nieuwe zeggingskracht geladen. Voor de pauze stonden een symfonisch werk van Alphons Diepenbrock (1862-1921), de „Elektra"-suite, en het piano concert (in a, opus 54) van Ro bert Schumann op het pro gramma. In Diepenbrocks werkwisselden tragische ac centen de muzikale uitbeel ding van zachtere aandoenin gen regelmatig af in een intri gerend klankweefsel van laat- romantische makelij. Hoewel Vonk wel degelijk een duide lijke visie op het stuk leek te hebben, werden niet alle pas sages even vanzelfsprekend en moeiteloos uitgevoerd. Maar ongetwijfeld zal dit uitsteken de initiatief, om Nederlandse componisten eindelijk eens de plaats te geven die hun toe komt, de komende tijd bevre digender uitvoeringen' van Diepenbrocks werk te horen geven, nu de nieuwe artistiek directeur van het orkest, Theo Muller, voor dit seizoen een viertal grote werken van deze componist in het programma heeft opgenomen. Orkest en dirigent kunnen dus nog even aan dit eigen muzikaal idioom Rudolf Firkusny speelde de solopartij in Schumanns piano concert (in a). Knap spel, maar misschien wat eigenzinnig. Zo sloten met name in het eerste deel de vaak hoekig uitgevoer de pianopassages niet altijd even mooi aan op de orkest partijen die door Vonk als bre de romantische volzinnen werden neergezet. In het laat ste deel bracht een grillige tempohantering van de solist enige verwarring teweeg, die door vakman Vonk vanzelf sprekend elegant werd opge vangen. De data voor de overige con certen, door K&O in het kader van de Meesterserie georgani seerd, zijn: zaterdag 14 okto ber, donderdag 9 november, zaterdag 13 januari, vrijdag 16- februari, vrijdag 23 maart, donderdag 26 april en zaterdag 12 mei. Alle concerten worden gegeven in de Stadsgehoorzaal en beginnen om 20.15 uur. TOM STRENGERS Zet jezelf niet buitenspel Nederland telt ruim 90.000 mensen met epilepsie. Is dat ook bij u deel van het leven? Praat mee. Word lid. EPILEPSIE VERENIGING WEDERLAHD r\ Voor alle informatie: (030) 52.35.78. Of EPILEPSIE EN MAATSCHAPPIJ schrijf naar: postbus 9587, 3506 GN Utrecht ARNHEM De vragen in de Van Goghzaak zijn nog lang niet allemaal be antwoord. Met de beken tenis van de 37-jarige A.B. en de hardnekkig ontken nende medeverdachte A.O. bleven gisteren nog veel vraagtekens over. Of het tot een veroordeling van beide verdachten in de spectaculaire kunstroof komt is dan ook maar zeer de vraag. Officier van justitie Gelder- man voerde tegen O. een ui terst mager bewijs ten tonele dat door diens advocaat J. Wurfbain tot in detail werd Beiden werden op 20 juni ge arresteerd na een zoveelste po ging losgeld te krijgen voor de in december 1988 uit het Kröl- ler Müller museum gestolen Van Goghs. Nadat het tweetal vanuit een Nijmeegse telefoon cel de directeur van het mu seum, R. Oxenaar, instructies had gegeven over de losgel droute greep het arrestatie team in. Volgens de advocaat van O. wist zijn cliënt echter niets af van de gestolen Van Goghs. O. zou in de veronder stelling zijn geweest dat de zaak handel in een partij soft drugs betrof. B. zou hem in april benaderd hebben om hem met een softdrugstransac tie te helpen. Aangezien de Nijmegenaar nog bij B. in het krijt stond voelde d^ze zich moreel verplicht hulp te bie den. In zijn pleidooi betoogde neer had gelegd" en de brieven aan de museumdirectie onder- Rechercheurs van de rijkspolitie tonen hier een van de werken van Vincent van Gogh, „Uitgebloeide Zonnebloemen", die begin dit jaar werd gestolen. De vermoedelijke dieven stonden gisteren terecht. foto: anp Wurfbain dat de verklaringen die B. tegenover de politie heeft afgelegd ongeloofwaar dig, tegenstrijdig en fantasie vol zijn. In zijn verklaring zegt B. de kraak met een zekere 'Joop' te hebben gezet, maar op het eind van zijn verkla ring laat hij doorschemeren dat deze Joop dezelfde persoon zou zijn als O. met wie hij werd aangehouden. B. ontken de dat gisteren overigens: „Die passages over O. zijn er later ingezet, nadat ik het proces verbaal gelezen had". Tegen over derden zou B. hebben ge zegd dat zijn maat 'in een BMW zou rijden, tussen de vijf en zes mensen zou hebben vermoord en uit de gevangenis zou zijn ontsnapt. Ook zou zijn maat vermogend zijn. O. beantwoordt in het geheel niet aan dit portret. B. zou hebben verklaard dat hij alles had uitgedacht, zelf de op drachten langs de geldroutes tekende met Prince. Eveneens schrijft B. in een van de brie ven dat het losgeld wordt op gehaald door een persoon die in de veronderstelling ver keert dat het om een drug stransactie gaat: „Het lijkt erop dat B. toen al het oog had op het inroepen van de hulp van O. en hij wist toen ook al met welk verhaal hij O. op pad zou sturen", aldus Wurfbain. De raadsman van O. conclu deerde dat B. gebruik heeft gemaakt van een andere maat die hij in bescherming neemt. Ook het feit dat bij O. geen van de schilderijen terugge vonden is en de doeken via B. zijn terugbezorgd ontsloeg O. volgens Wurfbain van elke verdenking. B. zou zelf hebben verklaard dat 'Joop' ook een van de doeken verborgen hield Volgens Wurfbain kon dat zijn cliënt niet geweest zijn, want toen de werken werden terugbezorgd zat die al vast. De vriendin van B.. die volgens de politie volledig op de hoogte was van de kunst- roof, kende O. niet. Onderzoekingen van het ge rechtelijk laboratorium in Rijs wijk konden ook geen ver band leggen tussen O. en de kunstroof. Aangezien er volgns Wurfbain geen enkel verband bestaat tussen de dief stal van de doeken, de afper sing en zijn cliënt zou deze volgens hem op alle punten moeten worden vrijgesproken. Ophef De advocaat van B., J. van Vreeswijk, vond de hele ophef over de kunstroof schromelijk overdreven en de straf van vijf jaar veel te hoog: „Diefstal is het enige argument, on schatbaarheid is onzin". Hij hamerde erop dat zijn cliënt niet uit winstbejag heeft ge handeld, maar om zijn ex- vrouw, zoontje en vriendin te beschermen tegen de bedrei ging van de drugsmafia. De officier van justitie ver zuchtte op het eind van de urenlange rechtzitting dat hij geen onomstotelijk bewijs van het aandeel van de 30-jarige had. Toch hield hij de eis van vijf jaar tegen beide vast en riep de rechtbank op „er goed overheen te gaan". De recht bank doet op 3 oktober uit spraak in de Van Goghzaak. Voor een uitgebreide agen da, ook voor de komende dagen, raadplege men „UIT", de gratis wekelijkse bijlage van deze krant. bioscopen Vrijdag 22 september Theater aan de Haven (Westduin weg 230, tel. 543202) 20.30: 20.30: Het Gebeuren/De Vooruit: 'De maanval', muziektheater a-capelia; regie Eric de Volder; met Mia Grijp, Julia Henneman, Gerda Marchand, Patty Pontier, Elsemiek Scholten en Ingrid de Vos. Theater Branoul (Mallestr. 12, tel. 657285) 20.30: Rein Edzard en Mi- chiel Kerbosch: 'Muizen en men sen' van John Steinbeck; mmv Jan van Dijk (muziek). De Naald (Stokdijkkade 3. Naald wijk) 20.15: Paul van Vliet: 'Een gat in de lucht'. Muziektheater (Spul) 20.15: Resi- dentie-Ork. olv Hans Vonk; mmv Rudolf Firkusny (piano); werken van Diepenbrock, Schumann en Beethoven. 20.15: Holland Dance Festival 1989; Nederl. Dans Thea ter. Op progr. 'Brainstorm' (chor. Van Manen/muz. Honneger), 'In vention' (Taylor/Kabelac) en 'Stam ping Ground' (Kylièn/Chavez); mmv slagwerk-ork.). Circustheater (Gevers Deynoot- plein 50 tel. 558800) 20.15: Flairck. Gotische zaal (Paleisstr. 3, Den Haag) 20.15: Openingsmanifestatie Haags Bach Festival; conc. Com- battimento Consort Amsterdam; werken van Bach en Biber. Nieuwe Kerk (Voorstr., Katwijk a/ Zee) 20.15: Chr. Residentie Man nenkoor olv Aad van der Hoeven; mmv Addie de Jong (orgel). Paard (Prinsegracht 12) 22.00: Jack of Hearts en Fast Lane. Diligentia (Lange Voorhout 5, tel. 651851) 20.15: Joke Bruijs: 'Hel pers weg...eerste ronde'. Theater Pepijn, (Nieuwe School straat 23, tel.460354) 20.30: Jan Vos en Edna Vesuvia: 'Tataboulou'. Omniversum (Pres. Kennedyl. 5 tel. 545454) 11.00: 'Het heelal, onze oerbron' en 3D-film 'We are born of stars'; 12.00, 14.00, 16.00 en 20.00: 'De vier jaargetijden'; 13.00, 15.00, 17.00, 19.00 en 21.00: 'To the limit, de mens in topvorm'. ALPHEN AAN DEN RIJN EURO CINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6, tel. 01720-20800): Lethal weapon II (16); 18.45, 21.30. za. zo. wo. ook 13.45. zo. ook 16.15. EUROCINE MA II. Road House (16); 18.30, -21.15. za. zo. wo. ook 13.45. zo. ook 16.15. EUROCINEMA III: Ka rate Kid III (al); 18.45, 21.15. zo. ook 16.15 Platvoet en zijn vriend jes (al); za. zo. wo. 14.00. EURO CINEMA IV: Licence to kill (al); 20.30. za. zo. wo. ook 13.30. zo. ook 16.30. LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19, tel. 071-121239): Touch of infideli ty (al); 19.00, 21.15. za. zo. wo. 14.30. LIDO en STUDIO (Steen straat 39, tel. 124130): Road House (al); 19.00, 21.15. vr. ma. di. do ook 14.30. Lethal weapon II (16); Lock up (12); 14.30, 19.00, 21.15. Licence to kill (al); 14.15, 18.45, 21.15. K-9 (al); 19.00, 21.15. vr ma. di. do. 14.30. Taran en de to- verketel (al); za. zo. wo. 14.30. Platvoet en z'n vriendjes (al); za. zo wo. 14.45. .TRIANON (Bree- straat 31, tel. 123875): Two moon function (12); 19.00, 21.15. za. zo. wo. ook 14.30. REX (Haarlem merstraat 52, tel. 071-125414): Tickled pink (16); 14.30, 19.00, 21.15. KATWIJK CITY THEATER I (Badstraat 30. tel. 01718-74075): Who is Harry Crumb (al); za. zo. 14.45, 19.00, 21.15. ma. t/m vr. 20.30. CITY THEATER II: Fly II (12); za. 14.45, 19.00, 21.15. zo. 19.00, 21.15. ma. t/m vr. 20.30. Jungle- book (al); za. wo. 14.45. VOORSCHOTEN GREENWAY (01717-13269) Rooftops (al); vr. 19.00. za. zo. 15.45, 19.00. wo. 15.45. Rain man (al); vr. 19.00, 21.15. za. zo. 15.45, 19.00, 21.15. ma. t/m do. 20.15. Dangerous liai sons (12); ma. t/m do. 20.45. KINDERVOORSTELLINGEN Who framed Roger Rabbit?; za. zo. wo. 14.00. Frank en Freij; za. zo. wo. 14.00. WASSENAAR ASTRA tel. 01751 -13269):Betrayed (12); vr. t/ m zo. 20.00. A Cry in the dark (12); ma. t/m wo. 20.00. KINDERVOORSTELLINGEN Mijn vader woont in Rio; za. zo. 1400. DEN HAAGASTA: 1 (Spui 27, tel. 463500): Lock-up (12); 14.00, 18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ASTA 2: Roadhou- se (16); 14.00, 18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ASTA 3 Licence to kill (al); 14.00, 18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. BABYLON 1 (naast Den Haag Centraal tel. 471656): A Touch of infidelity (al); 14.00, 19.15, 21.45. za. zo. 14.00, 16.45, 19.15, 21.45. BABYLON 2: The adventures of Baron Munchausen (al); 14.00, 19.00, 21.30. za. zo. 14.00, 16.30, 19.00, 21.30. BA BYLON 3: Beaches (al); 19.00, 21.30. vr. ma. di. ook 14.00. CI NEAC 1 (Buitenhof 20. tel. 630637): Lethal weapon 2 (16); 14.00, 18.45, 21.30. zo, 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. CINEAC 2: K9 (al); 14.00, 18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. CINEAC 3: The na ked gun (al); 18.45, 21.30. vr. ma. di. do. ook 14.00. METROPOLE 1 (Carnegielaan, tel. 456756): See no evil, hear no evil (al); 14.00, 18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. METROPOLE 2: Dead calm (12); 14.00, 18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. METROPOLE 3: Licence to kill (al); 14.00, 18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ME TROPOLE 4: Dangerous liaisons (al); 18.45, 21.30. vr. ma. di. ook 14.00. METROPOLE 5: Rain man (al); 14.00, 18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ODE- ON 1 (Herengracht 13, tel. 462400): Cyborg (16); 13.45, 18.45, 21.30. zo 13.30, 16.00, 18.45, 21.30. ODEON 2: Dirty rotten scoundrels (al); 13.45, 18.45, 21.30. zo. 13.30, 16.00, 18.45, 21.30. ODEON 3: Two moon junction (16); 13.45, 18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ODEON 4: Lethal weapon 2 (16); 13.45, 18.45, 21.30. zo, 13.30, 16.00, 18.45, 21.30. STUDIO 1 (Kettingstraat 12b, tel. 656402): Blueberry hill (16); 19.00, 21.15. zo. wo. ook 14.00. STUDIO 2:Do the right thing (16); 19.15, 21.45. STUDIO 3: Talk radio (16); 19.00, 21.15. HAAGS FILMHUIS: Zaal 1: Thérèse; 19.30, 21.45. zo. ook 14.00, 16.15. Zaal 2: Slaves of New York; 19.30. zo. ook 14.00. Family viewing; 21.45. zo. ook 16.15. Zaal 3: La dolce vita; vr. 20.00. Pane, amore e fantasia; za. 19.30, 21.45. L'awentura; zo. 14.00, 16.30, 19.30, 22.00. Teore- ma; ma. 19.30, 21.45. La terrazza; dl. 20.00. Eboli; wo. 20.00. Rocco e i suoi fratelli; do. 20.00. NACHTVOORSTELLINGEN CINEAC 1: Lethal weapon 2(16); za. 00.15 CINEAC 2: K9 (16); za. 00.15. CINEAC 3: Die hard (16); za. 00.15. KINDERVOORSTELLINGEN BABYLON Platvoet en zijn vriendjes; za. zo. 14.00, 16.30. wo. 14.00. CINEAC: Taran en de to- verketel; za. wo. 14.00, zo. 13.15, 16.00 METROPOLE: Platvoet en zijn vriendjes; za. wo. 14.00. zo. 13.15, 16.00. STUDIO: Pippi Langkous; zo. wo. 14.30. Sjakie e/ d chocoladefabriek; zo. wo. 14.30. (ADVERTENTIE) Misschien hebt u nog geen kans gezien de bijlage over belasting herziening te lezen. Pak dan uw TV-gids en lees 'm alsnog. Hebt u geen TV-gids, dan kunt u de bijlage gaan halen bij postkantoor of bibliotheek en uiteraard is hij ook verkrijgbaar bij het belastingkantoor bij u in de buurt. PARIJS Onder enorme publieke belangstelling is gisteravond in de kerk Saint-Eustache in Parijs voor het eerst een concert gegeven op het grootste mechanische orgel ter we reld. Behalve de genodigden kon den bijna 10.000 mensen horen en zien wat organist Paul Guillou uit dit gloednieuwe, Nederlandse orgel wist te krij gen door geluidsinstallaties en een huizenhoog scherm dat voor de kerk, vlak naast het 'Forum des Halles', neergezet was. Drie jaar hebben de broers Jan (42) en Peter (31) van den Heuvel uit Dordrecht gebouwd aan dit orgel, waar van de restauratie de afgelo pen decennia al handenvol geld heeft gekost. Het oude or gel werd na 1844 in de kerk geplaatst, nadat het vorige or gel verwoest w.as bij een brand. In de jaren zestig is men begonnen met de restau ratie. „Maar eigenlijk is het toen al lemaal alleen maar erger ge worden", aldus Peter van den Heuvel. „In 1966 zijn ze begon nen er een hoop elektriciteit op aan te sluiten, in 1972 nog eens en het gevolg was dat het orgel in 1975 onbespeelbaar was. In 1977 ging er een op dracht naar een Franse restau rateur om er toch nog iets van te maken. Dat had achttien maanden later een feit moeten zijn, maar het duurde tot 1985. Zonder enig resultaat". In een laatste poging het orgel van Baltard te bewaren werd toen een soort concours uitge schreven. Vijftien gegadigden dienden zich aan, waarvan er vier overbleven. De opdracht ging uiteindelijk naar het Dordtse bedrijf, dat Jan van den Heuvel in 1967 was begon nen. „Iedereen zei dab het on mogelijk was een mechanisch orgel te bouwen. Dan moet je net bij Hollanders komen..", zo zegt Peter van den Heuvel. Hij zag er een uitdaging in. De broers hebben niettemin het hele orgel, op een paar pij pen na, afgekeurd. Voor 12 miljoen francs (4 miljoen gul den) bouwden zij een gloed nieuw orgel met twee fels: één mechanisch en één beneden in de kerk, die via elektrische impulsen het me chaniek in werking stelt. Het mechanisme werkt via een sy steem van duizenden eiken houten latjes van de speeltafel naar de 8.000 pijpen, in combi natie met een geweldige blaas balg. Eerst hebben de gebroeders Van den Heuvel het hele orgel afgebroken en naar Nederland gebracht. Daar moesten zij een hal bouwen van achttien me ter hoog. Er waren tien opleg gers nodig om alle onderdelen te vervoeren. De afgelopen drie jaar hebben, volgens broer Peter, twaalf man tach tig uur per week aan het orgel gewerkt. Maar het resultaat is er naar. Het orgel heeft vooral zijn kwaliteiten in de lage en de hoge registers. Het bromt niet in de lage tonen, zoals vaak het geval is, en in de ho gere regionen is er geen ge krijs: de tonen blijven glashel der. Na het eerste concert van don derdag volgt vandaag een tweede. De belangstelling daarvoor is enorm: uit Neder land komen 600 mensen spe ciaal voor de gelegenheid over. Maar het orgel zal definitief zijn faam waar moeten maken tijdens het komende 'Festival 89', dat 6 oktober begint met een serie Bach-concerten met het Koor van de kathedraal van Winchester en het Baro- korkest van de Europese Ge meenschap. De gebroeders Van den Heu vel hebben volgens Peter niet erg veel verdiend aan dit or gel. „Het is vooral een presti- gezaak". Maar het heeft hen geen windeieren gelegd: in middels hebben zij opdracht gekregen voor de bouw van een orgel in de Victoriahall in Génève en in de Duke's Hall in Londen. „Er komt zoveel binnen dat we moeten kiezen. Je moet af en toe 'nee kunnen zeggen", aldus Peter van den Heuvel, voor wie kwaliteit nog steeds nummer één is. Met de Fransen hebben zij prima sa men kunnen werken. Als zij al op hun vingers zijn gekeken „dan is dat gewoon. Als je wat koopt, heb je ook het recht te weten wat erin zit", zo meent Peter van den Heuvel.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 7