Kardinaal Glemp wijst
gedwongen verplaatsing af
Moreel relativisme bestaat niet
Ceidóe Gou/tcmf;
Opnieuw arrestaties na gebedsdienst in Leipzig
kerk
wereld
Bisschoppen verdeeld over Argentijnse amnestieplannen
R
brieven
lezers
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CeidaeSoiucwit
WOENSDAG 20 SEPTEMBER 1989 PAGINZ
NI
LEIPZIG De politie in de
DDR heeft maandagavond
opnieuw talloze personen ge
arresteerd die aan een gebeds
dienst in de Nicolaikerk te
Leipzig hadden deelgenomen.
De schatting van het aantal
gearresteerden loopt uiteen
van enige tientallen tot meer
dan honderd.
Tot de gearresteerden behoort
Michael Arnold uit Leipzig.
een van de oprichters van het
vorige week opgerichte
'Neues Forum', dat democrati
sering van de DDR-samenle-
ving nastreeft. De politie trad
direct na afloop van de ge
bedsdienst op. Michael Arnold
werd uit de menigte gehaald
en voor verhoor meegeno
men.
Sinds vorig jaar september
worden er wekelijks gebeds
diensten in de Leipziger kerk
gehouden door leden van vre-
des- en mensenrechtengroe
pen. De laatste maanden doen
hieraan ook DDR-jongeren
die het land willen verlaten,
Vooral tijdens de Leipziger
Messe is de politie tegen de
kerkgangers opgetreden. Op 4
september werd het politieop
treden hervat toen de najaars-
beurs in volle gang was. En
kele honderden personen rie
pen toen leuzen in de trant
van „Wij willen weg". Ook
vorige week maandag trad de
politie hard op. De evangeli
sche bisschop van Dresden,
Johannes Hempel, protesteer
de tijdens de synode afgelo
pen dagen scherp tegen het
politie-optreden.
Niets maakt sneller oud
dan er altijd mee bezig
zijn
Duitse spreuk
Synode niet
naar rechter
voor innen
van studie
schulden
GRONINGEN De sy
node van de Christelijke
Gereformeerde Kerken
(CGK) wil zonder de
hulp van de burgerlijke
rechter zoveel studie
schulden innen van pre
dikanten die de CGK
hebben verlaten. Zij heb
ben zich bij de Neder
landse Hervormde Kerk
aangesloten en tot nu toe
geen gehoor gegeven aan
oproepen om de schuld
terug te betalen.
De financiële deskundigen
van de CGK hebben inmid
dels de betrokken predikan
ten een betalingsregeling
voorgelegd. Deze komt erop
neer, dat hoe langer een pre
dikant binnen de CGK werk
zaam is geweest, hoe minder
hij van de schuld hoeft terug
te betalen. De deputaten zul
len echter, wanneer de predi
kanten in gebreke blijven, de
rechter niet inschakelen.
De synode liet in haar besluit
in belangrijke mate meespe
len „de bijbelse regel, dat men
zijn geschillen niet aan de we
reldlijke rechter moet voor
leggen". „We moeten als kerk
niet procederen, maar we mo
gen de zaak wel aanscherpen.
Dat is ethisch verantwoord",
aldus prof. dr. W. H. Velema.
De synode besloot tot naams
verandering van de theologi
sche opleiding in Apeldoorn.
In navolging van onder ande
re de gereformeerde instelling
in Kampen, heet de Theologi
sche Hogeschool der Christe
lijke Gereformeerde Kerken
voortaan Theologische Uni
versiteit.
Volgens de synode zou bij een
ongewijzigde naam de positie
van de opleiding in grote
mate gedevalueerd worden.
Datzelfde zou volgens drs. H.
Schuurhuis (Leidschendam)
ook gebeuren met de geld
stroom van overheidswege die
de TH ontvangt. „Er is een
andere subsidieregeling voor
hogescholen. Wanneer we de
opleiding geen andere naam
geven, loopt de subsidie van
48 procent gevaar".
Prof. dr. B. J. Oosterhof, de in
1986 geëmeriteerde hoogle
raar in oudtestamentische
vakken in Apeldoorn, krijgt
de komende drie jaar nog
geen opvolger. De synode be
sloot in comité (zonder pers
en publiek) tot de benoeming
van drs. H. G. Peels tot we
tenschappelijk hoofdmede
werker voor dit vakgebied
voor de komende drie jaar.
Hij zal ook de colleges van
prof. Oosterhof waarnemen.
Drs. Peels doceert al sinds
1986 aan de TH. De synode
stemde verder in met de be-
oeming per 1 september van
drs. J. C. L. Starreveld, eerste
scriba van de synode, tot we
tenschappelijk medewerker
voor kerkgeschiedenis.
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Strijen J. van Doorn te
Oud-Beijerland. Benoemd tot bij
stand in het pastoraat te Hengelo
(t.b.v. de vrijz. herv.) mw.M.Sudhol-
ter-Russchen, eervol ontheven predi
kant te Boekelo, l.l pred. te Losser.
Beroepen te Besoijen G. van Goch,
kand. te Barneveld; te Wanneper-
veen/Belt Schutsloot A.N. Rietveld te
Amerongen; te Zoetermeer A. van
Vuuren te Alblasserdam. Beroepen
te Gouda H. Binnekamp te Oudewa
ter; te Hilversum (herv.geref.) (part
time) mw.l.Chr. Builtjes-Faber, kand.
te Apeldoorn -
te Nieuwe Pekela J.B. Kamp, kand.
te Elspeet; te Zwolle J. Riemersma te
Nijbroek. Aangenomen naar Dalfsen
H.J. van Haarlem te Noordbergum;
naar Hengelo (Gld) (toez.) P.F. de
Vries te Oostburg c.a. Aangenomen
naar Wildervank W. Veltman te Oos-
ternijkerk en Morra-Lioessens en
Paesens. Bedankt voor Vollenhove
W.Wagter te Rijnsburg
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Katwijk aan Zee
drs.W.J.W. Scheltens te Haren (Gr.).
Beroepbaarstelling drs.L. van Wijk,
Kleine Houtstraat 4 b, 2011 DM
Haarlem. Beroepen te Meerkerk
drs.J.P. Helder te Hoogeveen.
VATICAANSTAD Met
de verklaring over Vati
caans geld voor een te
bouwen gebedscentrum
buiten het kampterrein
van Auschwitz heeft het
Vaticaan voor het eerst
officieel een standpunt
over het klooster bekend
maakt.
Paus Johannes Paulus II staat
zelf positief tegenover een be
zinningscentrum, zei mgr.
Pier Francesco Fumagilli, de
secretaris van de commissie,
in een toelichting op de ver
klaring. Kardinaal Glemp, de
primaat van de RK Kerk in
Polen, heeft de verklaring
van het Vaticaan over het
klooster in Auschwitz van de
hand gewezen. Een „gedwon
gen" verhuizing van de Kar
melietessen is volgens hem
„geen oplossing van het pro
bleem". Glemp zei dit dinsdag
tijdens een persconferntie in
Bristol (Engeland), waar hij
een nieuwe rk kerk voor de
Poolse gemeenschap zal inwij-
Een „gedwongen" verhuizing
van de nonnen is „onaan
vaardbaar", zo zei Glemp. Hij
zei hier alleen zijn steun aan
te kunnen geven als de ver
huizing met instemming van
de religieuzen geschiedt.
Overeenkomst
De nonnen zijn nu gehuisvest
in de voormalige opslagruimte
voor het blauwzuurgas, waar
mee in Auschwitz zo'n 2,5
miljoen joden zijn vermoord.
In februari 1987 werd met
een joods-katholiek akkoord
overeengekomen dat de non
nen binnen twee jaar zouden
verhuizen naar een oecume
nisch gebedscentrum. Omdat
de bouw van het nieuwe cen
trum uitbleef, begonnen jood
se organisaties bij het klooster
te protesteren, wat voor de
Poolse bisschop Macharski,
een van de ondertekenaars
van het akkoord, aanleiding
was om het akkoord op te
schorten. Toen daar interna
tionale protesten op volgden,
liet de Poolse primaat Glemp
zelfs weten dat er opnieuw
onderhandeld moest worden
over het akkoord en dat het
klooster als het aan hem lag,
zou blijven waar het was.
De kwestie heeft ook onder
de katholieke kardinalen tot
tweedracht geleid De twee
Franse en de Belgische kardi
nalen die samen met Ma
charski het akkoord van 1987
ondertekenden, hebben laten
weten dat zij vinden dat het
akkoord nageleefd moet wor
den. Ook de Amerikaanse
aartsbisschop van New York
liet weten voor verhuizing
van het klooster te ziin. Jood
se organisaties hadden de
paus, zelf een Pool, herhaal
delijk gevraagd tussenbeide te
komen.
Glemp wees er in Bristol op
dat hoewel er 2,5 miljoen van
de drie miljoen Poolse joden
in de concentratiekampen
van de nazi's zijn vermoord,
er ook niet-joden (Polen, Rus
sen, Hongaren, Tsjechóslowa-
ken en zigeuners) zijn omge
komen. Ook om die reden is
een gedwongen vertrek niet
aanvaardbaar, zo zei Glemp.
De Karmelietessen hebben
zich „met de beste bedoelin
gen ter wereld" in het ge
bouw binnen het Auschwitz-
complex gevestigd. Glemp
verwees daarbij naar de reli
gieuzen die in Dachau zijn
neergestreken.
Overigens was hij voor de
bouw van een centrum voor
bezinning en gebed buiten het
concentratiekamp, zo zei hij.
Het Joods Wereldcongres
heeft inmiddels zijn instem
ming betuigd met de verkla
ring van het Vaticaan waarin
met de bouw van een cen
trum buiten Auschwitz wordt
ingestemd. „De verklaring is
een belangrijke stap om de
RK Kerk weer op haar woord
te geloven," zo zei voorzitter
Kardinaal Glemp tijdens een toespraak in Bristol.
Edgar Bronfman in New
York. Hij zal de bij het con
gres aangesloten organisaties
adviseren de „bevroren" dia
loog met het Vaticaan te her
vatten.
Stap
„Het is verheugend dat de
paus eindelijk bij monde van
FOTO: EPA
kardinaal Willebrands heeft
gesproken," aldus een verkla
ring van Jean Kahn, voorzit
ter van de overkoepelende
raad van joodse organisaties
in Frankrijk.
Kahn betreurt het echter dat
de verklaring van het Vati
caan geen melding maakt van
de vertraging bij de verplaat
sing vanT het klooster. „Wij
hopen vurig op een concreet
en tastbaar signaal waaruit de
bereidheid van de Poolse RK
Kerk blijkt om de overeen
komst van Genève na te ko
men," aldus Kahn.
„De verklaring van het Vati
caan is een stap in de goede
richting, maar de weigering
van Glemp hiermee in te
stemmen doet mij beseffen
dat we er nog lang niet zijn."
Zo reageert de (orthodoxe)
rabbijn van Amsterdam, drs.
L.B. van de Kamp, op de ver
klaring van het Vaticaan en
de uitlatingen van kardinaal
Glemp.
Hij wijst erop dat na de over
eenkomst van Genève in fe
bruari 1987 ook werd aange
nomen dat het klooster spoe
dig zou worden verplaatst.
„Toen hield de Poolse RK
Kerk dat tegen. Nu ligt die
zelfde Poolse Kerk weer
dwars."
Hij is dan ook verbaasd over
de reacties van onder meer
het Joods Wereldcongres dat
de dialoog met de RK Kerk
nu weer „ontdooid" kan wor
den. „Alsof er voor een jood
niets hogers is dan met
rooms-katholieken in dialoog
Van de Kamp verwijst ook
naar de antisemitische uitla
tingen van Glemp, die in Eu
ropa door geen enkele rk bis
schop of Katholieke Raad
voor Israel zijn veroordeeld.
„Zolang Glemp zich daar niet
openlijk van distantieert, zul
len we hem er op aanspre
ken."
Het gesprek dat Van de
Kamp volgende week maan
dag met de pauselijk nuntius
in ons land zal hebben, gaat
wat hem betreft gewoon door.
„Zolang het klooster niet is
verplaatst, moeten wij op uit
voering van de overeenkomst
van Genève aandringen."
Er is dan ook nog geen enkele
aanleiding de gele Davidster,
die het CIDI voor de nuntia
tuur heeft geplaatst, weg te
halen, zo zegt Van de Kamp.
NIEUW NIJMEEGS PROJECT ROND ZIN EN RELIGIE
T>!>
9?
NIJMEGEN Na het
succes van de eerste cur
sus Zingeving en religie
die de Nijmeegse univer
siteit in het voorjaar orga
niseerde, verzorgt zij dit
najaar een soortgelijk
project waarvoor zowel
binnen als buiten de uni
versiteit een redelijk gro
te belangstelling blijkt te
bestaan.
Projectleider Paul Sars con
stateert een tegenstrijdigheid
in het denken van veel mén
sen als ze met morele en zin
gevingsvraagstukken gecon
fronteerd worden.
Vooral sinds zingevende in
stanties als bijvoorbeeld de
kerk aan gezag hebben inge
boet is het als het ware van
zelfsprekend geworden deze
zaken als een privé-aangele-
genheid te zien. Er ontstaat
volgens Sars irritatie als je
meent dat je kennis kunt heb
ben van problemen die in
onze tijd aan de privésfeer
zijn toebedeeld. Wat kunnen
theologen of filosofen daar nu
over zeggen, zo wordt vaak
schouderophalend gezegd.
Sars: „Je ziet het ook hoe in
de politiek met dit soort
vraagstukken wordt omge
gaan. Bijvoorbeeld als het
over'de euthanasie gaat, dan
gaat het voornamelijk over
praktische regelingen. Hoe
het met de morele vragen
daar achter zit, dat moet ie
dereen blijkbaar voor zichzelf
zelf weten".
„Toch werkt het blijkbaar
niet zo. Het is niet zo dat je
dat alleen maar zélf moet we
ten. Alleen: mensen hebben
daarover geen taal tot hun be
schikking om er over te pra
ten. Ook al ligt er schijnbaar
over dit soort vragen een ta
boe, toch bestaat er volgens
hem een grote behoefte over
dit soort vraagstukken te pra-
Hij is het ook niet eens met de
wijdverbreide opvatting dat
er in onze tijd een moreel re
lativisme zou bestaan Als je
dat van buitenaf gadeslaat,
kan die opvatting volgens
hem wellicht ontstaan. Eerder
is het volgens hem zo dat er
zeer uiteenlopend over more
le problemen wordt gedacht,
waarbij iedereen zijn eigen in
valshoek heeft.
Doel
Als het over zingeving gaat
merkt Sars dat dat vrijwel al
tijd meteen wordt geasso
cieerd met het hebben van
een einddoel. „Maar je kunt
zin ook opvatten op de ma
nier van richting geven aan
het bestaan, je komt dan niet
met de oplossing van vraag
stukken aan, maar wel kun je
wellicht een manier aanrei
ken in de manier waarop het
bestaan zich kan voltrekken
op een zinvolle manier".
Mensen ervaren volgens hem
hun bestaan maar al te vaak
als een verbrokkeld geheel.
Vandaar volgens hem de
weerklank die de zogenaamde
narratieve theologie momen
teel heeft. Daarin staat het
Gerard Reve: inspiratiebron van religieuze ervaringen fotO:PR
verhaal centraal, daarin het werk van de schrijver Ge
wordt zicht gegeven op een rard Reve centraal. Sars: „We
zinvol verband. bekijken het werk van Reve
niet op de manier van een
In het Nijmeegse project dat theoloog, want Reve is im-
vanaf oktober gaat lopen staat mers geen theoloog en ook
niet louter literair. Wel kun je
zeggen dat Reve als schrijver
uniek is in die zin dat hij alle
daagse situaties beschrijft
waarin het eigentijdse reli
gieuze gevoel aan bod komt".
Voor de cursus wordt uitge
gaan van drie boeken van
Reve: Nader tot U, Moeder en
Zoon en Bezorgde Ouders.
Prof. Paul van Tongeren zal
op twee colleges spreken over
ernst of spot in het werk van
Reve. Reve wordt vaak gezien
als en noemt zich ook nadruk
kelijk een godsdienstig schrij
ver. Toch bestaat er bij velen
volgene Van Tongeren twijfel
over de ernst waarmee hij
over verheven, religieuze za
ken spreekt. Tegelijkertijd
wordt daarmee soms de spot
gedreven. Van Tongeren wil
nader ingaan op die verhou
ding tussen spot en ernst in
het werk van Reve. De mo
raaltheoloog Theo Beemer
gaat in op de vraag naar de
spanning tussen het tragische
en het ethische aan de hand
van 'Bezorgde Ouders'. De
karmeliet Van Vooren wil
Reve laten zien als mysticus.
Volgens Van Vooren levert
Reve met zijn verlangen naar
„de enig werkelijke liefde"
een originele bijdrage aan de
christelijke mystieke traditie.
PAUL VAN VELTHOVEN
Inlichtingen over het Nij
meegse project Zin en religie
zijn te verkrijgen bij Pauls
Sars, Faculteit der Wijsbe
geerte, Katholieke Universi
teit, postbus 9108, 6500 HK
Nijmegen.
BUENOS AIRES De
rooms-katholieke bis
schoppen van Argentinië,
die tijdens de dictatuur
bijna zonder uitzondering
de generaals steunden,
zijn verdeeld over de am
nestieplannen van de
nieuwe president Carlos
Menem.
Zondagavond kondigde
Menem in een tv-toe-
spraak aan dat hij militai
ren tegen wie nog een
proces loopt wegens
schending van de men
senrechten, van rechts
vervolging wil ontheffen.
Over het lot van de reeds
veroordeelde militairen
zal hij later een besluit
nemen.
Een van de weinige progres
sieve bisschoppen van Argen
tinië, Miguel Hesayne van
Viedma, is van mening dat
„niemand gratie met christe
lijke verzoening mag verwar
ren. Ook mag niemand het
geloof voor zijn eigen politie
ke karretje spannen."
Door amnestie wordt nie
mand van zijn schuld tegen
over God ontheven, aldus
mgr. Hesayne, die als eerste
bisschop de „Dwaze Moeders
van het Plazo de Mayo" ont
ving. „Er kan verzoening in
een land tot stand komen zon
der dat er amnestie wordt
verleend. Maar een amnestie
zonder verzoening is even
eens mogelijk. Dat laatste zou
uiterst pijnlijk zijn."
Bisschop Hesayne, de „gladia
tor van de mensenrechten",
heeft tijdens het proces in
1985 als enige rk bisschop te
gen de generaals getuigd.
Daarin stelde hij de generaals
verantwoordelijk voor de
martelingen. Er verdwenen
zoveel mensen dat het geen
toeval meer kon zijn.
Bisschop Antonio Quarracino
van La Plata pleitte daarente
gen voor een spoedige amnes
tieregeling.
Op drie plaatsen in het land
demonstreerden ruim ander
halve week geleden 150.000
mensen tegen de amnestie
voor de martelaars. Nobel
prijswinnaar Adolfo Pérez Es-
quivel, de Methodistenbis
schop Aldo Etchegoyen (voor
zitter van de mensenrechten
commissie van de Wereldraad
van Kerken) en studenten
van ISEDET, de Protestantse
theologische faculteit in de
Argentijnse hoofdstad, liepen
mee in Buenos Aires. Naar
schatting 30.000 personen zijn
tijdens de miltaire dictatuur
tussen 1976 en 1983 verdwe-
Hartekreet uit bedrijfsleven?,
•lede
irs c
verl
rop
TiJDENS de opening van het academisch jaar van de Aiv
sterdamse Academie voor Bank en Financiën heeft drs.
Mees van de Raad van Bestuur van de Nederlandsche Mi Ier
denstandsbank (NMB) een kritische noot gekraakt: De ui 'se
versiteiten in Nederland schieten schromelijk te kort wa te o
het gaat om het voorbereiden van de studenten op de beroe 7
spraktijk. £im
»en.
VOLGENS de NMB-topman zijn de hedendaagse studenti 'at
louter bezig met het verwerven van kennis. Daardoor oi ve"
staat echter een onbevredigende situatie. Immers, zo sign
leert hij terecht, kennis is zeer veranderlijk, omdat zij vi
moet worden aangepast aan de nieuwste inzie
ten. De universiteiten zouden zich meer moeten gaan toele 1
gen op het bijbrengen van inzicht in de ontwikkelingen in i
wereld buiten de universiteitsmuren.
^VAT dat betreft mag het hoger beroepsonderwijs de urn
versitaire wereld tot voorbeeld strekken. Dóór wordt bet
gelet op de persoonlijkheidsontwikkeling van studenten. Zi
er in de huidige opzet van de universitaire opleidingen
in ruimte èn in tijd nog wel voldoende mogelijkheden o
de" persoonlijkheidsontwikkeling van de student goed uit
verf te laten komen?
Het is in elk geval een goede zaak dat in de afgelopen jl
ren 'de eeuwige student' ten grave is gedragen. Maar inmiir'
dels dreigt zoals onlangs is voorgesteld via een ingj'
nieus premie- en boetestelsel de druk op de studenten l,
worden opgevoerd om de studie te voltooien binnen een ncP
kortere periode dan de maximaal toegestane. Daarbij kalOI^
men zich afvragen of óók de beleidsmakers op het ministei
Van het onderwijs niet een verkeerde weg zijn inj^ w
Niet alleen de universitaire wereld zal zich moeten gaan ba hl
raden op de hartekreet uit het bedrijfsleven, maar ook djeer
(nieuwe) minister van onderwijs.
Zonnig en warm
DE BILT (KNMI) Er lijkt
geen eind te komen aan het
mooie zomerweer. Ons weer
staat onder invloed van een
hogedrukgebied boven Polen.
Met een zuidelijke wind wordt
opnieuw warme en vrij vochti
ge lucht aangevoerd, waarin
weinig of geen bewolking
voorkomt. De komende nacht
kan er in het binnenland, bij
een minimumtemeperatuur
van omstreeks 13 graden, op- -
nieuw plaatselijk mist ont
staan. Overdag wordt het na
het optrekken van de mist
zonnig. De middagtempera-
tuur loopt op naar ongeveer 24
graden en in Limburg kan het
wel zo'n 26 graden worden. De
wind komt uit zuid tot zuid
oost en is vannacht in het bin
nenland zwak, overdag matig
tot vrij krachtig. Vrijdag is het
opnieuw warm, maar de bui-
e'nkans neemt dan wel toe.
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, geldig tot en met
morgen:
Noorwegen en Zweden: in het zuid
oostelijk deel van Noorwegen rond
Oslo en in het zuiden van Zweden
bezuiden en rond Stockholm voor de
tijd van het jaar nog vrij warm en
overwegend droog weer met zonnige
perioden. Middagtemperatuur 18 tot
23 graden. Elders in Noorwegen en
Zweden wisselvallig met vooral langs
de westkust en in het noorden af en
toe regen, middagtempraturen van 12
graden in het noorden tot 16 in het
zuiden.
Denemarken: perioden met zon, eerst
nog veel bewolking en morgen voor
namelijk in het noorden soms bewol
king Vrijwel overal droog Middag-
temperatuur tussen 19 graden langs
de Noordzeekust tot 23 graden in het
zuiden.
Schotland, Ierland en Engeland in
Ierland, het noordwesten van Enge
land en het noorden en westen van
Schotland veel bewolking met af en
toe regen of motregen, vooral dicht
bij de westkusten. Vrij zacht met
maxima van 15 tot 19 graden.In zuid
oost-Schotland en in het grootste deel
van Engeland en Wales overwegend
droog en vooral in het zuidoosten ook
zon. Middagtemperatuur 21 tot 26
graden.
België en Luxemburg- overwegend
zonnig en warm nazomerweer. Mid-
dagtemperaturen 23 tot 28 graden
West-Duitsland: in het noordwestelij
ke deel benoorden Hamburg eerst
nog wat bewolking, overigens vrij
zonnig en droog. Middagtemperatuur
van 19 graden langs de Noordzeekust
tot 22 graden elders; morgen hoger
Elders overwegend zonnig met mid-
dagtemperaturen tussen 23 en 27 gra
den, morgen nog enkele graden ho
ger.
Frankrijk: overwegend zonnig en
vooral in het midden en zuiden
warm nazomerweer Middagtempera-
turen tussen 21 en 24 graden in Bre-
tagne langs de Kanaalkust, en tot 25
a 30 graden in het midden en zuiden.
Morgen voornamelijk in het noorden
Pyreneeën kans op c
Spanje en Portugal: in het zuiden e
oosten en in Zuid-Portugal zonnig. I
het noordwestelijk deel van Spanl
en bij de Pyreneeën meer bewolkin 'eI
met vooral in berggebieden mogelij d
een onweersbui. Middagtemperatuu
tussen 20 a 24 graden bij de Portuge
se noordkust en in het Noordspaans !t.
kustgebied, tot 26 a 33 graden elder ch
Op Mallorca aanhoudend zonnig n
maxima van rond 29 graden.
Italië: aanhoudend zomerse tempera
turen met vooral in het midden t
- zuiden ononderbroken zonneschijntje
In Noord-Italië een enkele lokale r
gen- of onweersbui en voornamelijl
in de Povlakte en naaste omgevi
Joegoslavië: zonnig en voor de tijd p
van het jaar warm tot zeer warm. r
Middagtemperaturen 25 tot 29 graden
in laaggelegen gebieden,
den tot 33 graden.
Griekenland: zonnig en w
dagtemperaturen 26 tot 32 graden, 05
de eilanden in de Egeische Zee ronj
26 graden.
26 graden.
WEERRAPPORT
5*
Max Min Rag*
27 20 011
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Baltische staten
Wanneer de Baltische staten
ook op wat langere termijn
deel willen uitmaken van de
Sovjetunie dient dat op wette
lijke basis te geschieden. Die
basis mag niet langer bestaan
uit de leugen dat de bevolking
van deze drie landen in 1940
er zelf voor zou hebben geko
zen deel uit te maken van de
Sovjetunie. Dat is nooit ge
beurd. Estland, Letland en Li
touwen sloten slechts bilatera
le vredesverdragen met de
Sovjetunie af. Maar Stalin had
domweg lak aan de soeverei
niteit van de Baltische landen.
De historicus Valentin Falin,
hoofd van de afdeling interna
tionale betrekkingen van he n
centrale comité van de com L
munistische partij van de Sov <j
jetunie, heeft onlangs het be
staan van een geheim protoco
bij het Hitler-Stalin-pact vai 1
1939 bevestigd. In dit protoco
verdeelden beide leiders Oost I
Europa. Estland, Letland ei
Litouwen werden daarbij toe
gewezen aan de Sovjetunie. De
Verenigde Staten hebben deze
annexatie nooit erkend. Daar
om vallen op het ministerie
van buitenlandse zaken in
Washington Baltische zaken
onder de afdeling Oost-Europa
en niet onder het bureau Sov
jet-zaken. Het Europees Parle
ment stelde in 1988, tijdens de.
70e verjaardag van de revolu
tie in de Sovjetunie, dat de
Baltische staten gelijktijdig de
verjaardag van hun onafhan
kelijkheid mochten vieren
Het is jammer dat de Pravda
op 2 september zo uitviel naar
de westerse pers, met als reden
dat die het Baltisch nationalis
me zou bevorderen. Een der
gelijk kritisch geluid over de
Sovjet-politiek inzake de Balti
sche staten was in lange tijd
niet meer gehoord.
Martin van Hezik,
VOORBURG.
