M
190
Neelie Smit-Kroes gaat
weg met opgeheven hoofd
Schoolgaan flink duurder
ILJOENENNOTA
rK_ M
Autoverkeer
loopt geheel
uit de hand
Bijna 12 miljoen voor
recreatie Zuid-Holland
Grote conferentie over broeikaseffect
Theologie-opleiding moet inkrimpen
Hogere opbrengst in glastuinbouw
Huren vanaf juli
minimaal drie
procent omhoog
Haagse Tip
EcidócSoutont
DINSDAG 19 SEPTEMBER 1989 PAGINl Jl
VERKEER EN MILIEU
Loodvrij
jagen en vissen
DEN HAAG Ook de jacht
en de sportvisserij ontkomen
niet aan milieumaatregelen,
schrijft minister Braks. Het ge
bruik van het milieuvervui
lende lood bij deze takken van
sport is voortaan uit den boze.
Dit materiaal belast onnodig
het milieu. In overleg met de
Koninklijke Nederlandse Ja
gersvereniging wordt aange
stuurd op een alternatief voor
het lood in de munitie binnen
vijf jaar.
Voor de sportvisserij wordt
nog naar andere oplossingen
gezocht. De met lood veront
reinigde kleiduivenschietba-
nen en jachthutten voor wa
terwild zijn aangemeld voor
sanering.
Bijna 70 miljoen
voor Haags vervoer
DEN HAAG De gemeenten
en openbaar vervoerbedrijven
in de regio Den Haag kunnen
voor de verbetering van het
openbaar vervoer en wegen
bijna 70 miljoen gulden tege
moet zien uit het Mobiliteits
fonds.
Voor de doorstroming van het
openbaar vervoer in de Haag
se regio is 11,2 miljoen be
schikbaar; tram Plaspoelpolder
en tunnel onder station Hol
land Spoor: 17,7 miljoen; tram
1 naar Delft-zuid: 27,5 miljoen;
streekvervoer Den Haag: 5,2
miljoen. Verder komt 2 mil
joen beschikbaar voor parke
ren en 6,8 miljoen voor de
Binnenring inclusief aanslui
ting met A 12 (naar Utrecht).
DEN HAAG Met opge
heven hoofd zal drs.
Neelie Smit-Kroes 'haar'
ministerie van verkeer en
waterstaat verlaten. Na
de ruzie binnen de VVD
over de afschaffing van
het reiskostenforfait is zij
haar laatste maanden in
gegaan op het departe
ment, waar zij vier jaar
staatssecretaris en zeven
jaar minister is geweest.
F-Kroes.
FOTO: DIJKSTRA
„Ik stel vast dat ik een bui
tengewoon gemotiveerd stel
mensen achterlaat", zegt
Smit-Kroes (48) bij de presen
tatie van haar begroting aan
de pers. „Verkeer en Water
staat is een solide club, die de
komende jaren nog voor mil
jarden te vertimmeren heeft.
Wij spelen een sleutelrol in
het investeringsprogramma
van de overheid en wij kun
nen de toets der kritiek door
staan".
Neelie Smit-Kroes, die niet
schroomt haar departement
als „één van de milieu-minis
teries" te presenteren, praat
zoals altijd nuchter en zeker.
Geen emotionele verhalen ter
verdediging van zichzelf en
haar ambtenaren. Zij kiest de
aanval. „Ik lees in de kranten
negatieve verhalen over Ver
keer en Waterstaat, maar ik
kan u zeggen dat al onze
plannen lopen als een trein".
Het terugdringen van het au
togebruik is „één van de be
langrijkste invalshoeken van
het beleid". Smit-Kroes zegt
heilig te geloven in het 'reke
ning rijden' (elektronische
tolheffing voor automobilis
ten): „Eind 1992 beginnen we
een experiment waarbij de
automibilisten nog geen reke
ning krijgen gepresenteerd. In
'94 of '95 kunnen we het sy
steem operationeel maken".
Verkeer en Waterstaat barst
van de activiteiten, benadrukt
Smit-Kroes, die zich nog
steeds niet kan losmaken van
het 'wij-gevoel'. „Tot aan de
laatste dag zullen we gewoon
ons werk blijven doen want
wij hebben volop werk om
handen. Als er een nieuwe
ministersploeg op het bordes
staat, ga ik door de zijdeur
weg. Waar naar toe? Naar
huis, want er is bij ons depar
tement geen kroeg in de
buurt".
Verkeer en Waterstaat zonder
Neelie Smit-Kroes. Dat zal
zijn.
DEN HAAG Voor het mi
lieubeleid, dat het afgelopen
jaar sterk in de maatschappe
lijke en politieke belangstel
ling stond, wordt volgend jaar
110 miljoen gulden meer uitge
trokken dan dit jaar. Deze stij
ging heeft alles te maken met
het in mei uitgebrachte Natio
naal Milieubeleidsplan (NMP).
In navolging van dit lijvige
rapport wordt het komend jaar
extra aandacht besteed aan
drie onderwerpen: klimaatver
andering, verdroging van na
tuurgebieden en verspilling
van natuurlijke hulpbronnen
zoals water, energie en grond
stoffen.
Dit najaar nog zal in vervolg
op de recente milieuconferen
ties in Londen en Den Haag
een ministersconferentie wor
den gehouden waaraan zestig
landen deelnemen. Deze con
ferentie betekent de aanzet tot
een klimaatverdrag en tot de
instelling van een wereldkli
maatfonds. Met behulp daar
van moet internationaal wor
den gewerkt aan terugdrin
ging van zwaveldioxide en
chloorfluorkoolwaterstoffen,
stoffen die verantwoordelijk
zijn voor het broeikaseffect en
het gat in de ozonlaag.
DEN HAAG Het autover
keer in ons land dreigt geheel
uit de hand te lopen. Bij onge
wijzigd beleid moet gerekend
worden op een groei van het
aantal autokilometers in de
komende vier jaarmet liefst
34 procent. Dat is ruim tien
procent méér dan de meest re
cente schattingen van het mi
nisterie van Verkeer en Wa
terstaat. Meer files, langere
wachttijden en meer luchtver
vuiling zijn het gevolg.
Deze sombere voorspelling
doet het Centraal Planbureau
in zijn 'Macro Economische
Verkenning' voor de jaren
1990-1994. Volgens het Plan
bureau heeft de overheid tot
dusverre veel te voorzichtige
ramingen gemaakt van de
groei van het autoverkeer.
Met name de verwachte forse
economische groei (tien pro
cent in vier jaar) zal voor meer
verkeer op de weg zorgen, al
dus het CPB. Als de overheid
niet snel krachtig op de rem
trapt, worden de nobele doel
stellingen van het milieube
leidsplan bij lange na niet ge
haald, zo luidt de conclusie.
Het Centraal Planbureau heeft
weinig fiducie in de effectivi
teit van de maatregelen die de
overheid momenteel wil tref
fen om de groei van het auto
verkeer terug te dringen. De
door CDA en PvdA bepleite
'omvorming' van het reiskos
tenforfait zou het autoverkeer
met maximaal 1 procent ver
minderen. Ook de effecten
van andere maatregelen (uit
breiding van het openbaar
vervoer, afschaffing van de
overdrachtsbelasting bij aan
koop van een huis) zijn vol
gens het CPB op korte termijn
nog „zeer gering".
Meer mogelijkheden biedt het
door minister Smit-Kroes
voorgestelde systeem van 're
kening rijden', maar dat kan
pas op zijn vroegst in 1994
worden ingevoerd. Het CPB
rekent voor dat het 'rekening
rijden' het autogebruik in de
spitsuren vijftien cent per ki
lometer duurder kan maken.
Het ministerie van verkeer en
waterstaat streeft naar beper
king van de groei van het aan
tal autokilometers met 17 pro
cent. Uitgaande van de „oude"
ramingen zou het autogebruik
dan de komende vier jaar nog
met zeven procent kunnen
groeien. Volgens het CPB zal
STUDIE EN ONDERWIJS
DEN HAAG School
gaan wordt volgend jaar
flink duurder. In plaats
van 1030 gulden zullen
de ouders van middelba
re scholieren vanaf 16
jaar 1133 gulden per jaar
op tafel moeten leggen
voor het volgen van de
lessen.
Ook de cursusgelden gaan
met tien procent omhoog. Het
collegegeld voor studenten in
het hoger beroeps- en weten
schappelijk onderwijs blijft
gelijk. „Eigenlijk zou het les
geld elk jaar met een klein
percentage omhoog moeten
gaan, maar dat geeft te veel
rompslomp", schrijft de in
middels afgetreden minister
Deetman. „Elke verhoging
van het lesgeld moet echter
worden doorberekend in de
studiefinanciering. Daarom
doen we dat eens in de zoveel
jaar".
Op de studiefinanciering
hoeft dit jaar niet te worden
bezuinigd. Wel moeten de vo
rig jaar ingeboekte besparin
gen van 300 miljoen gulden
nog steeds worden ingevuld.
De commissie-Leblanc/Van
der Zwan onderzoekt wat de
mogelijkheden zijn voor het
privatiseren van de studiele
ningen. De commissie is inge
steld nadat het overleg tussen
Deetman en de banken over
het overhevelen van de stu
dieleningen vorig jaar was
vastgelopen.
Een ander deel van de bespa
ring hoopt men te vinden
door te bevorderen dat min
der studenten halverwege de
rit uitvallen en dat studenten
minder lang over hun studie
doen. 'Onderwijs' wil certifi
caten invoeren voor studen
ten die hun studie niet afma
ken, maar wel een aantal ten
tamens gehaald hebben.
FACULTEIT IN AMSTERDAM WORDT OPGEHEVEN
ZOETERMEER Oud
minister Deetman wil de
theologische faculteit van
de Universiteit van Am
sterdam opheffen. Daar
mee volgt hij het advies
van de verkenningscom
missie godgeleerdheid
(Smits-Oberman), zo blijkt
verder uit het Hoger On
derwijs en Onderzoek
Plan 1990.
De daling van het aantal theo
logiestudenten (tussen 1977 en
1987 met 18 procent) en de nog
te verwachten daling als ge
volg van de ontkerkelijking
rechtvaardigen volgens Deet
man de opheffing van de Am
sterdamse faculteit. Deze
kwam in het rapport van de
verkenningscommissie als
zwakste openbare theologische
faculteit naar voren.
De oud-minister gaat met het
voornemen tot opheffing voor
bij aan het verzoek van de
Universiteit van Amsterdam
de faculteit niet op te heffen,
maar te reorganiseren. Overi
gens had de universiteit in een
eigen reorganisatieplan de bij
na onmogelijke voorwaarde
gesteld dat de faculteit op ter
mijn 25 eerstejaars moet halen.
Al sinds een kwart eeuw is het
aantal eerstejaars lager dan 25.
De laatste jaren is het zelfs tot
onder de 10 gedaald.
Hbo-niveau
Verder vraagt Deetman de vijf
rooms-katholieke theologische
instellingen (Nijmegen, Am
sterdam, Utrecht, Tilburg en
Heerlen) een voorstel te doen
voor de vermindering van het
aantal opleidingen. Zij moeten
binnen enkele maanden hun
conclusies rapporteren. De
verkenningscommissie stelde
onder meer voor Amsterdam
en Heerlen tot hbo-opleidin-
gen terug te brengen.
Ook de gereformeerde instel
lingen (Vrije Universiteit en
Kampen) moeten binnen en
kele maanden samen voorstel
len doen over de aanbevelin
gen van de verkenningscom
missie. Daarbij moet - al dan
niet als alternatief - aandacht
worden besteed aan samen
werking tussen de VU en Lei
den en tussen Kampen en de
Hervormde kerkelijke oplei
ding in Groningen, zoals de
verkenningscommissie heeft
geadviseerd.
Deetman onderschrijft de
plannnen van de Nederlands
Hervormde Kerk om te ko
men tot een bijzondere instel
ling van wetenschappelijk on
derwijs, die de predikanteno
pleiding zal verzorgen. Deze
instelling moet nauw samen
werken mét de openbare theo
logische faculteiten.
Respect
Tenslotte adviseert Deetman
de theologische hogescholen
van de Vrijgemaakt Gerefor
meerde Kerken in Kampen en
van de Christelijke Gerefor
meerde Kerken in Apeldoorn
over te gaan tot wetenschap
pelijke samenwerking, uiter
aard met respect voor de iden-
titeitsverschillen.
LANDBOUW EN RECREATIE
DEN HAAG Voor de
openluchtrecreatie in ons
land wordt ook in 1990
het meeste geld voor de
provincie Zuid-Holland
uitgetrokken. Er is ko
mend jaar 11,6 miljoen
gulden beschikbaar. In
Zuid-Holland zijn name
lijk de grootste tekorten
aan recreatiemogelijkhe
den, aldus het Rijksmeer
jarenprogramma Open
luchtrecreatie en Toeris
me 1990-1994. Ook voor
1989 kreeg Zuid-Holland
al een zelfde bedrag toe
gekend.
In Zuid-Holland komen er
overigens relatief weinig nieu
we projecten bij. Vele zijn al in
gang gezet en worden de ko
mende jaren verder ingevuld.
Naast het geschikt maken voor
dagrecreatie heef ook het ver
werven van gronden voor be
paalde projecten de hoogste
prioriteit.
In 1990 staan onder meer de
(bi.
volgende projecten op het
gramma: Kagerzoom (grö
verwerving en recreati
voorzieningen), Leidsch
dammerhout, Midden-Dz"
land, en Reeuwijkse plas
Met de inrichting rond
Valkenburgse Meer kan
begin worden gemaakt,
zandwinproject Vlietland.
tensief voor surfen in gebi
wordt door de aanleg van 1/
ontsluitingsweg aanzienlijk P
ter bereikbaar. Voor het sU
landschap Rijswijk worden
de Hoekpolder de not
werkzaamheden verricht.
las
d I
ii
DEN HAAG Na de mindere
jaren 1980 tot en met 1986 had
de glastuinbouw in 1987 en
1988 een positieve rentabiliteit
door lagere (energie)kosten en
een hogere opbrengst per vier
kante meter. De kwaliteit van
het produkt en het produktie-
proces bepalen steeds meer de
concurrentiepositie van deze
sector.
De investeringen in de glas
tuinbouw zijn duidelijk toege
nomen, zoals nieuwbouw van
kassen, substraatteelt en recir
culatie-systemen. Om de ach
terstand uit het verleden weg
te werken zal dit investerings
niveau nog enige jaren nodig
zijn. De regeling reconstructie
oude glastuinbouwgebieden
blijft van kracht om bedrijfs-
vernieuwing te bevorderen.
Overheid en glastuinbouwbe
drijven moeten, volgens minis
ter Braks, gezamenlijk streven
BOUWEN
het autoverkeer echter met
tenminste zeventien procent
toenemen. Volgens Verkeer en
Waterstaat betekent dat onge
veer een verviervoudiging van
de wachttijden in het verkeer
over de weg.
Bouwkunde Delft
nog niet dicht
ZOETERMEER Oud-minis
ter Deetman ziet nog geen re
den om een van de twee
bouwkundefaculteiten in ons
land (Delft en Eindhoven) te
sluiten. Wel zal de Technische
Universiteit Delft haar facul
teit flink moeten herstructure
ren. Deetman gaat in het Ont
werp Hoger Onderwijs en On-
derzoeks Plan 1990 hiermee
iets minder ver dan de ver
kenningscommissie bouwkun
de, die in april adviseerde bei
de faculteiten samen te voe
gen, omdat de kwaliteit van
onderwijs en onderzoek te
wensen over zou laten. Deet
man vindt echter dat, voordat
'Delft* gesloten zou worden,
eerst alle andere mogelijkhe
den binnen de universiteit
moeten worden verkend. Zo
moet bouwkunde fuseren met
de faculteit civiele techniek en
moet er in elk geval een ge
meenschappelijke propaedeuse
komen.
Kleine letteren
Voor de toekomst van de 'klei
ne letteren' in Leiden is een
adviescommissie ingesteld. Om
hangende de uitkomsten ver
dere afkalving tegen te gaan,
zal in 1990 en 1991 op voor
hand twee miljoen gulden
worden gereserveerd worden
voor een door de RUL op te
stellen plan, dat de instem
ming van de adviescommissie
moet verkrijgen en uitzicht
biedt op blijvende inzet van ei
gen middelen. De aanvraag
van de RUL voor de bekosti
ging van een juridisch-econo-
mische variant van Japans
wordt afgewezen. Volgens
Deetman overlapt deze studie
met de opleiding Japankunde
aan de Erasmus Universiteit
Rotterdam.
naar de ontwikkeling van i ke
gesloten produktiesysteem i m<
hergebruik van (afval)wa hc
en meststoffen. De afv ke
stroom van substraatteelt
zo veel mogelijk bepei I
moeten worden door een be i
re benutting van het substra
per produktie-eenheid. Kf'f
bedrijfsleven heeft een eigke
verantwoordelijkheid bij V1
zoeken naar oplossingen vv;
het substraatafval.
Minder luxe
voor YROM
ambtenaren
DEN HAAG Rijksan
tenaren zullen in de t( F
komst genoegen moei k
nemen met een wat sobj
der huisvesting.
De kosten moeten terug
906 miljoen in 1988 naar
miljoen in 1990. De luxue
kantoortuinen met dikke
pijten en in trendy kleui
gespoten meubels kosten
overheid momenteel te v
geld, schrijft staatssecreb
Heerma.
DEN HAAG Het huren van een woning wordt vanaf 1 juli
volgend jaar minimaal 3 procent duurder. Woningbouwvereni
gingen en particuliere verhuurders mogen in bepaalde gevallen
zelfs maximaal 7 procent extra in rekening brengen. Dit is mo
gelijk als de huurprijs in vergelijking tot de kwaliteit van de wo
ning te laag is. Voor de mensen met een minimuminkomen wor
den de extra huurkosten grotendeels gecompenseerd via een
verhoging van de individuele huursubsidie.
Overeenkomstig de onlangs gepubliceerde nota „Volkshuisves
ting in de jaren negentig" worden op de begroting van volks
huisvesting forse bezuinigingen doorgevoerd. Het eigen woning-
bezit wordt aangemoedigd en de toewijzing van huurwoningen
verscherpt. Het ministerie accepteert dat er de komende jaren in
Nederland een tekort van 127.000 woningen blijft bestaan. „Een
zekere druk op de woningmarkt, die zich uit in langere wachttij
den, is aanvaarbaar", aldus staatssecretaris Heerma.
De grootste tekorten aan woningen doen zich voor in de provin
cies Noord-Holland en Utrecht (meer dan drie procent) en Zuid-
Holland (twee tot drie procent).
In het nieuwbouwprogramma wordt vooral bij de sociale huur
woningen gesnoeid. In deze sector daalt het aantal nieuwbouw
woningen van 29.000 in 1989 naar 25.000 volgend jaar, aflopend
tot 16.500 in 1993. Het aantal nieuw te bouwen gesubsidieerde
koopwoningen (premie A en B) blijft ongeveer constant op
21.000 per jaar.
De bijdragen aan stadvernieuwingsprojecten worden met ƒ66
miljoen gulden verminderd tot ƒ979 miljoen. In 1991 wordt
daarentegen weer 100 miljoen gulden aan het stadsvernieu
wingsfonds toegevoegd.
In de nog te bouwen kan
ren (zoals het nieuwe min
terie van VROM in het ha
je van Den Haag) moeten
bouw- en inrichtingskost
in twee jaar tijd met ti
procent worden verminde
De ambtenaren moeten „p
send" worden gehuisvi
„Niet meer, maar ook n
minder".
(ADVERTENTIE)
Een
Haagsche
Kakker
een specialiteit van
Hans Frans
Hessing.
Brood- en Banketbakkerij
Hans
Frans Hessing