onn zal Hongarije met
klinkende munt belonen
Leger Peru vindt lijken
slachtoffers drugsoorlog
Gorbatsjov bereid volk voor
op impopulaire maatregelen
Geleerden zoeken met houwelen
naar waarheid over dinosaurus
PAd BUITENLAND
CeidócQowumt
MAANDAG 11 SEPTEMBER 1989 PAGINA 5
Ll<
^Volksfront Oekraïne wil.
vertrek van partijleider
MOSKOU In Kiev, de hoofdstad van de
Oekraïne, is een nieuwe politieke bewe
ging opgericht, die meteen de aanval heeft
jngezet op de conservatieven in de com
munistische partij. In een in voorzichtige
jewoordingen gestelde verklaring werd
jartijleider Vladimir Sjtsjerbitski gevraagd
}>m af te treden. Deze partijleider is een
van de weinige Brezjnev-aanhangers die
[jiog een hoge functie bekleedt. Hem wordt
jjehalve zijn conservatieve achtergrond en
jjiet gebruik van geweld tegen demonstran
ten. vooral de aanpak van de ramp in
J"sjernobyl verweten. Bijna alle sprekers
gingen tijdens de oprichtingsvergadering
n op het verlangen naar meer politieke,
iconomische en culturele autonomie voor
lie Oekraïne.
Operatie
Reagan geslaagd
LOS ANGELES De Ameri
kaanse ex-president Ronald
Reagan is met succes aan zijn
hoofd geopereerd. Via een chi
rurgische ingreep werd een te
veel aan vocht in de rechter
helft van zijn hersenen wegge
zogen. Waarschijnlijk ontstond
de vochtophoping doordat
Reagan in juli een val maakte
tijdens het paardrijden.
Hoewel Reagan geen opvallen
de symptomen leek te verto
nen, achtten de artsen het
Ronald en Nancy Reagan bekijken de beterschaps-kaarten die
de ex_presj(jent ontving. foto: ap
Denen wagen zich niet
aan nazi-onderzeer
KOPENHAGEN De Deense autori
teiten zullen een nazi-onderzeeër die in
1945 bij het eiland Anholt in het Katte
gat is vergaan niet lichten, omdat de
operatie gevaarlijk is. Aan boord bevin
den zich torpedo's, die bij het lichten
best weieens zouden kunnen ontploffen.
Het schip heeft verder geen speciale la
ding, aldus Deense woordvoerders. En
kele jaren stak het gerucht de kop op
over een Duitse onderzeeër, die aan het
einde van de oorlog met een lading
goud en zeldzame juwelen, op weg naar
Zuid-Amerika, voor de Deense kust was
gezonken. Nadat de onderzeeër was ge
vonden, zijn verschillende verzoeken
ingediend het vaartuig te mogen lich
ten.
Algerijnse president
trekt macht aan zich
ALGIERS Aan de vooravond
van het congres van de Algerijnse
regeringspartij FLN heeft president
Chadli Benjedid een coup gepleegd
tegen zijn eigen partij. Hij heeft in
feite alle macht aan zich getrokken,
doordat hij premier Kasdi Merbah
ontsloeg en hem verving door zijn
rechterhand, Mouloud Hamrouche.
Deze actie wordt gezien als een
.oorlogsverklaring" aan al die
FLN-leden, die het niet eens zijn
met het hervormingsbeleid van de
president Een van de voorstellen
van Benjedid en de zijnen dat op
conservatief verzet stuiten is het uit
de grondwet schrappen van het so
cialisme als staatsideologie.
Armeniërs vragen
om bescherming VN
MOSKOU Armeniërs in het om
streden enclave Nagorno-Karabach
hebben een beroep gedaan op de Vere
nigde Naties zo nodig troepen te sturen
om hen te beschemen tegen Azerbajd-
zjan. Dat heeft een Armeense journa
list verklaard. Het gebied vormt inzel
van een twist tussen Armenië en Azer-
bajdzjan. De in meerderheid door Ar
meniërs bewoonde enclave wil bij Ar
menië horen. De oproep is gedaan door
de verleden maand opgerichte raad
van Armeniërs. Deze vindt dat de re
gering in Moskou heeft gefaald bij het
bieden van bescherming van Arme
niërs tijdens maanden van protestac
ties, blokkades en gewelddaden door
Azerbajdzjanen.
(Verv°lg van de voorpagina)
d8n' buDAPEST Ruim
ivoordat de Hongaarse re-
ken.bering officieel bekend-
|zencinaakte dat zij de grenzen
^"g^aar Oostenrijk zou ope-
voor de Oostduitse
vel^vluchtelingen, hadden ve-
van de DDR-burgers
zakejjjch a\ 0p hun vertrek
5®F°°rbereid. Koffers waren
;epakt; auto's ingeladen,
"et was duidelijk dat het
lang verwachte mo-
lent niet ver meer was.
Vluchtelingen die met hun
auto naar Hongarije waren ge-
fX komen pasten de DDR-sticker
"^bp hun Trabant alvast aan. Zij
krasten de D en R door, zodat
de D als landenkenmerk voor
is gjde Bondsrepubliek overbleef.
Daarna volgden uren van ge-
JiBpannen wachten, tot het mo-
Roment dat de Hongaarse autori-
d jteiten het groene licht gaven,
illeipegenen die over eigen ver
in jvoer beschikten gunden zich-
jzelf weinig tijd voor vreugde-
m(uitingen. Zij vertrokken spoor-
n dslags richting grens. Er waren
r hiHongaren die spontaan aanbo-
ijk, [den Oostduitsers weg te bren-
egeigen. Taxi-chuaffeurs reden
gratis tot aan Wenen en ook
uit Oostenrijk en de Bondsre-
publiek kwamen mensen met
lauto's om de vluchtelingen te
I vervoeren. Degenen die niet
I fover eigen vervoer beschikten
hadden meer tijd om feest te
vieren. Zij zouden pas in de
r0ploop van vandaag vertrekken.
<egjMislukt
se ïBudapest besloot de Oostduit-
sodsers het groene licht te geven
g in het licht van de „alarme
rende" toestand aan de Oos-
pesltenrijks-Hongaarse grens „met
een toenemend aantal illegale
grensoverschrijdingen en
Met een fles champagne in de ene en hun nieuwe paspoorten in de andere hand vieren deze jonge
Oostduitsers bij aankomst in Oostenrijk hun zojuist verworven vrijheid. foto: ap
daarmee gepaard gaande ge
weld". „Hongarije kan zichzelf
niet in een vluchtelingenkamp
veranderen", aldus de Hon
gaarse minister Van buiten
landse zaken Horn.
Kort ervoor waren de onder
handelingen met de DDR over
de vluchtelingen mislukt, om
dat Oost-Berlijn hen weigerde
emigratie naar de Bondsrepu
bliek te.garanderen als zij vrij
willig naar hun land terug
keerden, aldus Horn.
Om de uittocht mogelijk te
maken heeft Hongarije een
akkoord met de DDR voor on
bepaalde tijd opgeschort. Dat
bepaalde dat Hongarije DDR-
burgers die niet in het bezit
zijn van de vereiste papieren
niet naar het Westen laat
gaan, maar naar hun land te
rugstuurt.
Eenmaal in de Bondsrepubliek
aangekomen reist een deel van
de vluchtelingen door naar
kennissen en verwanten. De
overigen nemen voorlopig hun
intrek in een van de tenten
kampen die de afgelopen we
ken door het Rode Kruis zijn
ingericht in Beieren.
Wachten
Met het besluit van Hongarije
is een eind gekomen aan we
ken van vertwijfeld wachten
door de duizenden Oostduit
sers, die weigerden na hun va
kantie terug te keren naar hun
land. Zij konden echter ook
niet legaal de grens over naar
Oostenrijk, omdat de Hongaar
se regering de DDR met eigen
machtig optreden niet tegen
zich in het harnas wilde jagen.
Maar nu Hongarije de knoop
heeft doorgehakt, heeft de
DDR die stap veroordeeld als
een „directe inmenging" in
haar binnenlandse aangele
genheden. Naar het officiële
persbureau ADN kortaf mee
deelde, kunnen „DDR-burgers
illegaal en met schending van
volkenrechtelijke verdragen
en overeenkomsten in een
„Nacht- und Nebelaktion"
over de grens via Oostenrijk
naar de Duitse Bondsrepubliek
reizen. Onder het mom van
humanitaire overwegingen
wordt georganiseerde mensen
handel bedreven".
Volgens waarnemers duidt de
felle Oostduitse reactie erop
dat Oost-Berlijn het Hongaarse
besluit niet had verwacht. In
Westerse diplomatieke krin
gen is vernomen dat de ernstig
zieke leider Erich Honecker
nu pas op de hoogte is gesteld
van de omvang van de exodus.
Het besluit kan overigens lei
den tot ernstige spanningen
binnen het Warschau Pact, al
dus de Westduitse pers. Horn
zei gisteren voor de Oosten
rijkse televisie dat Hongarije
in elk geval haar eigen soeve
reine beslissingen zal blijven
nemen, „ook als dit anderen
niet bevalt".
Bedanken
Bondskanselier Helmut Kohl
bedankte de Hongaarse rege
ring voor haar „humane" be
slissing die naar zijn zeggen de
Europese solidariteit onder
streept. Minister van buiten
landse zaken Hans-Dietrich
Genscher ziet ze bovendien als
een bewijs van het nieuwe
denken dat is gebaseerd op de
slotakte van Helsinki. „We
zullen deze op eigen verant
woording genomen beslissing
niet vergeten".
De Westduitse dankbaarheid
zal zich in harde marken ver
talen Genscher beloofde na
melijk economische hulp aan
die landen van het Warschau
Pact die de meeste vooruit
gang maken met hun hervor
mingen. „Het is begrijpelijk
dat de Duitsers die in de DDR
wonen snakken naar een der
gelijke hervormingspolitiek.
Hongarije en Polen zijn de
landen die de meeste vooruit
gang op dit gebied hebben ge
maakt", aldus Genscher voor
de televisie.
Hom ontkende evenwel dat
Hongarije zich laat betalen
voor voor het vertrek van de
vluchtelingen. „Het is een be
lediging jegens het Hongaarse
volk om dat te geloven".
Vuurpauze
In het door aanhoudend geweld geteisterde Bayrut blijkt het gewone leven ondanks alles door te
gaan. Deze Amal-strijder maakt van een vuurpauze gebruik door even met zijn zoontje te spelen.
Maar naast hem staat zijn wapen gereed. foto: epa
WASHINGTON/LIMA
In Peru heeft het leger
een twintigtal lijken ge
vonden, mogelijk van me
dewerkers van de Ameri
kaanse drugsbestrijdings
dienst. Volgens leger-
woordvoerder Romero
gaat het om slachtoffers
van de guerrilla-oorlog of
van Colombiaanse drugs
handelaren die in het ge
bied opereren.
Een detachement van het Pe
ruaanse leger was naar de Hu-
allaguavallei gestuurd, een
coca-producerend gebied dat
onder controle staat van de
guerrillabeweging „Lichtend
Pad". In de rivier, een zijrivier
van de Amazone, werden de
lijken onthoofd gevonden;
handen en voeten waren afge
hakt.
Volgens de plaatselijke pers
hebben drugshandelaren in
verschillende dorpen in de
Opper-Huallaguavallei „de
verklikkers van de Ameri
kaanse drugsbestrijdingsdienst
DEA ter dood veroordeeld".
„Er is een ware razzia tegen
boeren en plaatselijke inwo
ners", aldus het dagblad „El
Nacional". „Allen die ervan
verdacht worden samen te
werken met de DEA zijn ont
voerd en verdwenen". De
DEA heeft een basis in Santa
Lucia aan de Huallagua en
biedt beloningen van 500 tot
1.500 dollar voor inlichtingen
over de drugshandel.
Geen troepen
De Verenigde Staten zijn niet
van plan speciale troepen te
sturen naar Colombia, Peru of
Bolivia ter bestrijding van de
drugshandel, zo meldde giste-
ren William Bennett, verant
woordelijk voor het Ameri
kaanse drugsbeleid. „Er is
geen plan om speciale troepen
met het Boliviaanse of Peru
aanse leger mee te sturen op
gevechtsmissies".
Bennett wees erop dat Ameri
kaanse militaire adviseurs zich
thans in Colombia bevinden
„om raad te geven en te leren
omgaan met materiaal. Dit is
de soort samenwerking die we
voorzien als Peru en Bolivia
daar om vragen".
In Colombia zijn de afgelopen
week 42 boerderijen en land
goederen van kopstukken van
het Medellin-drugskartel in
beslag genomen. Tevens stem
de de regering in met de uit
wijzing van een tweede drugs
handelaar naar de Verenigde
Staten, de in augustus gearres
teerde Elena Beatriz. In een
van de ranches trof het. leger
een complete dierentuin aan
met 400 verschillende dier
soorten. die onderhouden wer
den door 236 werknemers. De
drugsbaronnen hebben geant
woord met een golf van
brandstichtingen. Het leger ar
resteerde ook vier huurmoor
denaars die behoren tot een
terreurgroep onder de naam
„Liefde voor Medellin".
m1
(Van onze correspondent)
mil MOSKOU Sovjetleider
zijMichail Gorbatsjov heeft
„impopulaire maatrege-
e |len" aangekondigd om het
uit de economische
malaise te halen. In een
"n® toespraak op de televisie
ee( haalde Gorbatsjov zater-
l l dagavond uit naar zowel
de „conservatieven" als „ra-
Hij beloofde de hoogste priori
teit te geven aan meer voedsel
en andere consumptiegoederen
in de winkels, maar gaf ook
een duidelijke hint dat er niet
valt te ontkomen aan bezuini-
j gingen. De maatregelen, waar
over Gorbatsjov niet .uitweid
de, komen later deze maand
tijdens de tweede zitting van
de Opperste Sovjet op tafel.
Algemeen wordt aangenomen
dat hij de lang verwachte
prijshervormingen op het oog
had. Die zouden betekenen dat
prijzen voor brood, vlees en
andere dagelijkse levensmid
delen (die nu nog door de staat
gesubsidiëerd worden) sterk
worden verhoogd. Dat is een
regelrechte ramp voor de on
geveer vijftig miljoen Sovjet
burgers die rond hef mini
mumloon zitten.
Het was het eerste optreden
van de Sovjetpresident in het
openbaar sinds hij een maand
geleden op vakantie ging. Hij
was zaterdagavond niet bijzon
der gebruind, minder zelfver
zekerd dan gewoonlijk en bui
tengewoon ernstig. Wat hij te
melden had, was al met al
weinig geruststellend. Hij
vroeg vertrouwen te houden
in de communistische partij,
die de perestrojka immers is
begonnen, en heel goed weet
hoe het ingewikkelde proces
nu verder moet.
Maar juist dat laatste, het ver
trouwen in de partij, is in de
republieken waar het nationa
lisme heeft toegeslagen ver te
zoeken. De harde lijn in de
partij, met het Politburo-lid
Ligatsjov voorop, eist politieke
maatregelen en voorziet het
uiteenvallen van het Sovjet
rijk, als de diverse volksfron
ten'niet op krachtige wijze tot
de orde worden geroepen. Li
gatsjov heeft dat de afgelopen
Gorbatsjov bleef echter ver
zoenend van toon, noemde
geen van de roerige gebieden
bij naam en schoof beslissin
gen over de aanpak van het
nationaliteitenprobleem be
hendig door naar het speciale
plenum, dat hierover later
deze maand in Moskou bijeen
zal komen.
De „New York Times" van
gisteren citeerde verscheidene
Amerikaanse regeringsfunc
tionarissen, die lieten door
schemeren dat de regering-
Bush zeer bezorgd is over de
recente nationalistische ont
wikkelingen in de Sovjetunie,
met name in de Baltische sta
ten. Washington zou de indruk
hebben dat de- autonomiebe
wegingen daar uit de hand be
ginnen te Jopen en dat Moskou
gedwongen zou kunnen wor
den tot militair ingrijpen. Dit
zou „het einde van perestrojka
betekenen, althans voor enige
tijd" zei een regeringsexpert.
Door de ontwikkelingen in de
Sovjetunie zou president Bush
ook aarzelen een datum vast te
stellen voor een top met Gor
batsjov, schreef de New York
Times. Washington zou het
idee hebben dat het nu niet
het moment is voor grootse
plannen.
Jeltsin:
YS moeten
perestrojka
redden
NEW YORK De Verenigde
Staten moeten de Sovjetunie
helpen de perestrojka-politiek
van Sovjet-president Gorbats
jov te redden. Dat heeft het
hervormingsgezinde Sovjet
parlementslid Boris Jeltsin ge
zegd in New York.
Hij brengt een bezoek van tien
dagen aan de Verenigde Sta
ten, waarbij hij ontmoetingen
zal hebben met zakenlieden,
politieke leiders en academici.
Of hij ook hoge functionaris
sen in Washington te spreken
zal krijgen is nog niet bekend.
De Sovjetunie moet volgens
Jeltsin „de positieve elemen
ten overnemen uit de Ameri
kaanse democratische erva
ring". De Sovjetpresident zou
zijn hervormingsprogramma
niet goed doordacht hebben al
vorens het te lanceren, aldus
Jeltsin. „Hii heeft niet de
spanningen tussen de nationa
liteiten voorzien, die alleen
maar zullen toenemen. Het
antwoord hierop is decentrali
satie".
Andere oplossingen hoopt
Jeltsin onder meer in de VS te
vinden. „Op basis van de goe
de elementen uit de Sovjet-er-
varing, die van de andere soci
alistische landen en die van de
Amerikaanse democratie,
moeten we een nieuwe vorm
van socialisme scheppen. We
moeten niet langer zo dogma
tisch zijn als vroeger".
Laatste getuige van
massamoord vermoord
LIMA Een 22-jarige Peru
aanse verpleegster, die een
ooggetuigenverslag had gege
ven van een massamoord door
soldaten op 29 boeren, is zelf
in haar huis doodgeschoten.
Drie anderen die ook tegen
het leger hadden getuigd, wer
den eerder dit jaar al ver
moord. De regering heeft een
onderzoek ingesteld naar de
massamoord, die door de sol
daten zou zijn uitgevoerd uit
wraak voor een overval op
een legerkonvooi in de buurt
van Ayacucho. Maar dat on
derzoek kan nu niets meer op
leveren.
Geen krant ontvangen?
Bel tussen 18.00 en 19.00
uur, zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur, tele
foon 071-12.22.48 en uw
krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
HET GEHEIM VAN DE BOSPLAAT
QN467 De deuren van het caisson hebben zich achter de on
derzeeboot gesloten en deze stijgt langzaam naar de oppervlak
te, maar Heinrich laat alleen de periscoop even boven het water
uitkomen/ De boot wordt snel voortgestuwd door de sterke mo
toren. Heinrich meldt, dat er niets in het zicht is en dat de zee
I ruw is. Zo koersen zij een uur lang rond, maar dan slaakt Hein-
rich opeens een kreet: hij heeft de „Coba" ontdekt! Het schip ligt
zwaar te stampen en komt slechts met moeite vooruit. Het zal
niet meevallen de onderzeeboot goed in positie te brengen bij dit
slechte weer en Heinrich heeft al zijn aandacht nodig voor de na
vigatie. Des te beter, denkt Rob, want hij heeft al zo half een
plannetje gemaakt. In ieder geval moet hij voorkomen, dat de
kustvaarder wordt getroffen.
ROME Een ploeg Ame
rikaanse geleerden gaat
deze week met pikhouwe
len de rotsen in Midden-
Italië te lijf, om het defi
nitieve antwoord te vin
den op de vraag waarom
de dinosaurus indertijd
van de aardbol is verdwe
nen.
De geleerden zijn afkomstig
van de Berkeley universiteit
in California en het Dart
mouth College in New Hamps
hire. Het onderzoek vloeit
voort uit een al jaren bestaan
de controverse rond de vraag
of de dinosaurus 65 miljoen
jaar geleden aan zijn einde
kwam door de inslag van een
gigantische komeet of door
een serie zware vulkanische
uitbarstingen. Beide partijen
willen rotsmonsters verzame
len om hun theorie te staven.
Dr. Robert Ginsburg van de
universiteit van Miami zal op
treden als scheidsrechter.
Het geschil ontstond tien jaar
geleden. Dr. Walter Alvarez,
de leider van de Berkeley-
groep, trof toen in Italië, in
een dunne sedimentaire rots-
laag die gevormd was in de
tijd dat de dinosaurussen ver
dwenen, sporen van het me
taal iridium aan.
Iridium komt in grote hoe
veelheden voor in meteorie
ten!, maar zelden in gesteente
op aarde. De Berkeley-groep
gelooft dan ook dat het uitster
ven van de dinosaurussen sa
menviel met de inslag van een
komeet met een doorsnee van
achthonderd meter.
Door de inslag ontstonden er
enorme branden en wolken
van stof en as, die de zon ver
duisterden. De daaropvolgen
de temperatuurdaling vernie
tigde de voedselketen van de
dinosaurus, die volgens de
Berkeley-geleerden daarna
snel uitstierf.
De Dartmouth-groep bestrijdt
dat zich in de rotsen in Italië
een sterke concentratie iridi
um bevindt, daterend uit de
tijd dat de dinosauruis stierf.
Zij veronderstelt dat het dier
het slachtoffer is geworden
van een proces, dat op gang
werd gebracht door een reeks
vulkanische uitbarstingen in
India. Hierdoor werd de lucht
vervuild met kooldioxide en
ontstond er een rampzalig
„broeikast' -effect. De tempe
ratuur nam toe, de zeespiegel
steeg en er onstonden epide
mieën.
De uitslag van de expeditie zal
waarschijnlijk volgend voor
jaar bekendgemaakt worden,
nadat het verzamelde materi
aal uitgebreid is geanalyseerd.
