„Als ik flop
kan ik
nog altijd
zangeres
worden"
Onafhankelijk maandblad kiest partij voor natuur
finali
VARA-OMROEPSTER MARCELINE SCHOPMAN WEKT HOGE VERWACHTINGEN
■EeicUctBouAO/nt
ZATERDAG 9 SEPTEMBER
Het leven lacht
Marceline Schop-
man toe. Sinds kort
is ze een van de
nieuwe, kleurrijke
gezichten van de
VARA. In de Hil-
versumse Heuvel
laan verwachten ze
veel van haar. Sinds
juli verschijnt Mar
celine Schopman re
gelmatig als om
roepster in beeld.
Insiders beseffen dat
dit slechts een tus
senstation is. Nu al
wordt ze genoemd
als presentatrice in
een programma
naast Paul Witte-
man. Een stormach
tige carrière ligt in
het verschiet.
V ARA-voorzitter
Marcel van Dam
heeft inmiddels een
waarschuwende vin
ger opgestoken; het
gaat allemaal te snel
met Marceline. Wat
vindt ze zelf? „Ik
heb de tijd. Astrid
Joosten en Dieuwer-
tje Blok zijn ook ge
leidelijk gekomen
De toekomst van Marceline Schopman bij de omroep ziet er even fleurig uit als de bloemen die haar omringen. FOTO: DIJKSTRA
HILVERSUM - „Je krijgt wel eens de
nigrerende opmerkingen in de geest van:
jullie zitten alleen maar een beetje mooi
te wezen. De mensen denken dat je de
teksten van een beeldschermpje afleest.
Zo is het dus niet. Je maakt de teksten
zelf, stampt ze in je kop en draait live
voor de camera het verhaal af'.
Wie altijd heeft gedacht dat je als om-
roepster niet over al te veel geestelijke
bagage hoeft te beschikken, kan bij het
zien van de curriculum vitae van Marce
line Schopman dit beeld drastisch bij
stellen. Deze krantekolom zou met ge
mak gevuld kunnen worden met een op
somming van onder meer opleidingen
en cursussen die de 24-jarige omroepster
gevolgd heeft. Om toch een indicatie te
geven een kleine bloemlezing: ze acteert,
zingt (drie octaven), spreekt vijf talen,
schrijft voor een weekblad, spreekt com
mentaar in, verzorgt presentaties in den
lande, heeft haar kandidaats-rechten en
is cum laude afgestudeerd aan het hbo
(jeugdwelzijnswerk).
Screentest
Het klassieke voorbeeld van de moderne
yup? Marceline schudt haar hoofd. „Ik
ben zeer ambitieus, dat wel. Als ik me
ergens voor inzet doe ik dat voor meer
dan honderd procent. Maar geld zal me
worst zijn. Ik heb jaren geleefd van een
basisbeurs en als ik bij de omroep op
een dood spoor beland, kan ik me zo
weer aanpassen aan de oude situatie".
Marceline zegt bij toeval in het vak te
zijn gerold. „Op een landerige zondag
middag in maart was ik de studieboeken
zat. In een balorige bui ben ik sollicita
tiebrieven gaan schrijven naar VARA,
TROS en AVRO, die omroepsters nodig
hadden. Ik heb bij alle drie een screen
test gedaan en verwachtte er eigenlijk
niet veel van, temeer daar tussen de ove
rige kandidaten bloedmooie meiden za
ten. Een paar weken later kreeg ik van
alle drie bericht: de TROS nodigde me
uit voor de tweede selectieronde terwijl
de mensen van AVRO en VARA me
aanbevolen bij hun superieuren".
„Ik kon dus kiezen. Omdat ik me. wat
ideeën betreft, het meest thuisvoel bij de
VARA. heb ik voor die omroep gekozen.
Daar hoorde ik dat er niemand was
overgebleven van de tweehonderd vrou
wen en mannen die bij de laatste selec
tieronde waren komen opdraven. Dat
zegt wel wat, denk ik".
„Welke kwaliteiten je als omroepster
moet hebben? Zelf teksten maken en op
zeggen, goed en duidelijk Nederlands
kunnen spreken - ze zeggen wel eens
dat ik te netjes spreek - en kunnen in
spelen op onverwachte situaties. Bij de
screentest van de AVRO moest ik plot
seling een telexbericht voorlezen en wer
den de lampen uitgedraaid. Dan moet je
niet uit je rol vallen. Een ander belang
rijk punt is dat je de mensen thuis het
gevoel geeft dat je meent wat je zegt.
Met alleen een mooi koppie kom je er
niet, anderzijds speelt het uiterlijk wel
een belangrijke rol bij de beoordeling. Je
wordt immers als een soort visitekaartje
van de omroep beschouwd".
„Misschien dat voor een leek de ver
schillen tussen de omroepsters niet zo
groot zijn, maar ik zie of merk al gauw
welke omroep ze vertegenwoordigen. Bij
Veronica wordt op een schreeuwerige
toon in superlatieven gepraat. Iets is al
gauw 'waanzinnig'. De omroepster van
de TROS start in negen van de tien ge
vallen haar praatje met 'Dames en
heren, jongens en meisjes in Nederland
en België". Let maar eens op. Haar kap
sel mag niet te wild zijn, kleding en pre
sentatie zijn vrij stijf. Bij de VARA mag
Je vlot overkomen en wordt een beetje
relativeren op prijs gesteld".
Vlekkeloos
Op 13 juli verschijnt Marceline Schop
man voor het eerst in de Nederlandse
huiskamers. Vriend Henk heeft het niet
meer van de zenuwen, maar dit ver
schijnsel is haar vreemd; ze heeft, naar
eigen zeggen, hooguit wat vrolijke krie
bels in de buik. De begroeting en aan
kondiging van de serie 'Neighbours' ver
loopt vlekkeloos. In haar column in het
blad Flair schrijft ze over dat moment:
„Dat was 't dan. Ik heb 't geflikt, zonder
black-outs, zenuwinzinkingen of zweet-
aanvallen. Als ik het omroephok uit
kom, krijg ik een 'staande ovatie' van de
tv-ploeg".
In haar woning in Amsterdam-Zuid
worden de flessen champagne ontkurkt,
de pet gaat tegen de zolder. Vrienden
vinden dat ze de indruk maakt dat ze dit
al jaren doet. Dat is nu anderhalve
maand geleden. Heeft de 'himmelhoch-
jauchzende' stemming al plaats gemaakt
voor de ontnuchterende werkelijkheid?
„De werkelijkheid is dat ik gewoon hard
moet werken. Ik zit nog te kort in het
vak om alle ins en outs te kunnen be
lichten. Heel veel steun ondervind ik
van eindregisseur Hans van Amerongen
en Elles Berger. Die staan me met raad
en daad terzijde.-Van hen heb ik bij
voorbeeld geleerd dat je te allen tijde
moet voorkomen dat je als een soort ro
bot overkomt. Veel kijkers hebben be
hoefte aan persoonlijk contact. Als ik
bijvoorbeeld zeg: 'Leuk dat U er ook
bent' dan wordt daar in veel huiskamers
op gereageerd".
„Over gezichten van omroepen gespro
ken, Elles is al 28 jaar VARA-omroep-
ster en als je over een geweldige vak
vrouw praat dan is zij het wel. Van
Amerongen stelt me altijd op m'n gemak
als de boel in het honderd dreigt te lo
pen. 'Wijfie, rustig aan' is een gevleugel
de opmerking, die me meteen kalmeert.
Overigens heeft hij Paul Witteman en
andere VARA-coryfeeèn attent gemaakt
op mijn komst en tegen hen gezegd:
'Hou die maar in de gaten'. En nu maar
hopen dat ik die verwachtingen kan
waarmaken".
„Ik heb al vast een manager genomen.
Dat moet wel om je staande te kunnen
houden in dit wereldje. Alleen al dat ge
zeur over geld. Daar wil ik me zo min
mogelijk mee inlaten, dat moet iemand
anders maar voor me uitzoeken, een
soort buffer. Overigens heeft Marcel van
Dam me op het hart gedrukt geen com
mercials te doen. Ik ben nu één van de
visitekaartjes van de VARA en dan is
het ongerijmd om bijvoorbeeld tv-recla-
me voor een wasmiddel te gaan doen".
Hekel
Op dat moment verschijnt de
die haar meeneemt voor een sessie in
een karakteristiek decor in haar woon
plaats. Een half uur later komt ze terug.
„Eigenlijk heb ik er een hekel aan gefo
tografeerd te worden, maar ik moet zeg
gen, dat het me reuze meeviel", zegt een
verwaaide Marceline die de draad weer
oppakt. „Weet je dat dit mijn eerste in
terview is? Het is allemaal nog zo nieuw
voor me. Eigenlijk betreur ik alleen dat
ik mijn studie rechten heb moeten afbre
ken, maar voor de rest ziet het leven er
zonnig uit. Het is allemaal zo spannend.
Ik heb ooit eens vier maanden op een
bank gewerkt. Dat nooit weer, dat was
zo'n sleur, zo saai".
„Het is een cliché, maar ik heb van m'n
hobby m'n beroep gemaakt. In het verle
den heb ik heel wat presentatie-ervaring
opgedaan. Geloof me, ik vind dit werk
echt leuk. Ik raak behoorlijk geïrriteerd
als mensen zeggen dat het presenteren
eigenlijk weinig voorstelt. Ze onder
schatten het".
„Een van m'n liefste wensen is om nog
eens in het theater terecht tc komen,
maar tegelijkertijd besef ik dat ik dan
voor een uiterst onzekere toekomst kies.
Momenteel is negentig procent van de
genen die van de toneelacademie afko
men werkloos. Nee, dan zit ik nu voor
lopig gebeiteld".
„En ach, mocht ik floppen als omroep
ster dan kan ik altijd nog zangeres wor
den. Een logopodist heeft Vastgesteld dat
ik de longinhoud van een man heb en
dat mijn stembereik drie octaven groot
HENK WANINGE
'GRASDUINEN' VIERT TIENJARIG BESTAAN
HAARLEM - Zachtjes jankend
ligt Fikkie in de hoek, al een half
uur. Ook met zijn ogen probeert
hij de aandacht te vangen van zijn
baasjes. Zijn blaas staat onder druk
en buiten moeten de bomen en pa
len in zijn territorium hoog nodig
weer eens gemerkt worden. „Rus
tig, hou je bek", sist de heer des
huizes, waarna de andere leden van
het gezin ook hèm tot stilte manen.
Want daar, op een schermpje van
50 bij 50 cm, ontvouwt zich een
schouwspel dat zijn weerga niet
kent. Een Ierse setter gaat als een
rode streep door een bont land
schap.
,,'t Is net Fikkie", ontdooit één tv-slaaf
voor een seconde. Zonder de eigen hond
aan te kijken, want de EO-setter is nog
niet uitgerend. Even kijkt de jagende
hond de camera direct in de lens („oh,
wat een schatje"), daarna richt hij zijn
blik weer op wat voor hem is: een stuk
natuur waaruit steeds leuke diertjes te
voorschijn komen waar hij achteraan
kan hollen. „Zo moest je altijd kunnen
leven", verzucht een tweede kijker. De
antivries van de EO begint nu echt te
werken. „Heerlijk, altijd maar buiten
zijn, één met de natuur. Als je maar
flink in beweging blijft ontdek je volgens
mij elke dag weer wat nieuws".
Ze ontdekken ook dat Fikkie intussen
zijn poot heeft opgetild bij de enorme
stapel 'Grasduinens'. Maar dat is niks
nieuws. Dat doet-ie ten minste twee keer
per maand en al tien jaar lang. Net zo
lang als hij leeft en precies even lang als
het bekende natuurblad bestaat.
Salonliefhebbers
Het aanschaffen van de hond en het
abonneren op 'het maandblad met hart
voor de natuur' deed het gezin indertijd
op één en hetzelfde bewogen moment.
Maar intussen zijn pa, ma en de kinde
ren verworden tot salonnatuurliefheb
bers. Van flora en fauna genieten graag,
maar er voor opstaan, het huis verlaten
en er tussenin gaan lopen? Alleen als het
echt nodig is, voor de hond.
Is Grasduinen zó natuurlijk dat je niet
meer naar buiten hoeft? Natuurlijk niet.
Ook andere zaken houden te veel men
sen binnenskamers. Maar de liefde voor
de natuur, in welk passief vormpje dan
ook, is bij geen enkele mens uit te ban
nen. Vandaar dat er nog steeds een
Kijken naar
dieren. Veel
mensen zien het
geknipoog van de
uil liever op de
televisie of in een
natuurblad dan
dat ze hem zelf
gaan opsporen in
het bos.
FOTO:
CEES VERKERK
markt is voor natuurbladen, -boeken en
-programma's.
In 'Van Dale' staat dat grasduinen niet
alleen met gras begroeide duinen of
hoogten zijn. Als werkwoord betekent
het 'naar hartelust toetasten, te werk
gaan, zich er geheel in verdiepen'. Bij
uitgever Oberon in Haarlem verdiept
men zich nu al een decennium lang op
unieke wijze in de natuur. „Al sinds jaar
en dag werkt een man of acht aan een
maandblad waarvan we met z'n allen erg
zijn gaan houden", aldus hoofdredacteur
Frans Buissink. „Ons blad is onafhanke
lijk, niet verbonden aan politiek of vere
nigingsleven, en daarom kunnen we het
ons permitteren partij te kiezen voor de
natuur. 'De Grasduinse gedachte' zeggen
we dan tegen elkaar en we glimlachen
omdat het wat hoogdravend klinkt. Wij
vinden dat mensen minder arrogant met
de natuur zouden moeten omspringen".
Chaos
In het extra dikke jubileumnummer van
deze maand pleiten vier grote denkers
dan ook voor een betere levenshouding.
Denker Louis le Roy schaart zich in zijn
verhaal achter het idee 'chaos is de
hoogste orde'.
Na een bescheiden start in 1979 is Gras
duinen thans het grootste onafhankelijke
natuurblad van Nederland en Belgiè.
Het heeft niet zoals Vogelbescherming of
Natuurmonumenten een grote vereni
ging achter zich, maar heeft desondanks
een stabiele positie in de bladenmarkt
veroverd. „We zijn met z'n allen ver
zeild geraakt in een wanne driehoeks
verhouding: redactie, lezers en Moeder
Natuur", meent Buissink liefdevol. De
gemiddelde betaalde oplage van Gras
duinen beloopt 82.500, maar het blad
wordt volgens recente Summo-cijfers
door bijna één miljoen Nederlanders en
Belgen gelezen.
Misdadig
Dat komt mooi uit, want Grasduinen
wil volgens eigen zeggen een zo breed
mogelijk publiek wijzen op de waarden
van de wilde natuur. Het vrije leven van
wilde planten en dieren is de laatste de
cennia in de verdrukking geraakt: van
het landschap waarin zij thuishoren
heeft de mens niet veel onaangetast gela
ten. „Wij schrijven niet van een afstand
je over de natuur, niet vanachter de mi
croscoop of lessenaar, maar met het ge
voel van de echte natuurliefhebber die
de natuur dagelijks en overal om zich
heen weet. Ook in de stad", aldls de re
dactie.
De onderwerpen in Grasduinen verra
den door de schrijfwijze, de tekeningen
en de foto's een eerlijke betrokkenheid
bij de natuur. In het jubileumnummer
schuwt men daarom niet de vloer aan te
vegen met acht jaar natuurpolitiek. Vol
gens Buissink c.s hebben de twee kabi-
netten-Lubbers een misdadig beleid ge
voerd. Natuurbehoud is door minister
Braks (landbouw) zodanig uitgehold dat
Nederland mede daardoor een ecolo
gisch rampgebied geworden is. Vanwege
verdonkeremaande rapporten en cijfers
stelt het blad voor het ministerie van
landbouw en visserij maar op te heffen
en onder te brengen bij Economische
Zaken, want „daar horen ondernemers
thuis".
In het artikel wordt gesteld dat minister
De Koning de rancuneuze architect is
van de operatie waarbij dé afdeling Na
tuurbehoud en Openluchtrecreatie na
het opheffen van CRM in 1982 werd
overgeheveld naar Landbouw en Visse
rij. Daar werd deze gesplitst „zodat men
elkaar voortaan in de haren kon zitten".
Binnen het „vijandige" Landbouw zou
Natuurbehoud langzaam maar zeker zijn
ontmanteld. Lastige ambtenaren werden
weggepromoveerd, raddraaiers mond
dood gemaakt. Als plaatsen waarin land
bouwbelangen zwaarder wogen dan na
tuurbehoud noemt Grasduinen onder
meer de Grote Peel, de Oosterschelde,
de Markerwaard en het Lauwersmeer.
Vaste lezers van Grasduinen zijn derge
lijke aanvallen wel gewend. Zoals ze ook
met de regelmaat proeven van de vaste
rubrieken 'Te hooi en te gras', 'Marjo
lein Bastin', 'Onbewoonde eilanden',
'Natuur op de plank', 'Van buitenaf,
'Berichten uit het paradijs' en 'Rare jon
gens'. In die laatste rubriek komen dit
keer de liefhebbers van de wantsen aan
hun trekken. In een soort 'Dit is uw le
ven' wordt de stekelige stinkerd uit Afri
ka gepresenteerd, een tropische wants
die - gebrek aan kennis zij u hier verge
ven - de Pephricus livingstonei wordt
genoemd.
Er staan natuurlijk ook gewone dieren in
het blad, zoals eveneens uit de vele, pro
fessionele foto's blijkt. Grasduinen be
schouwt zichzelf vanwege de hoge opla
ge vermoedelijk terecht als het forum
van de Nederlandse en Belgische natuur
fotografie.
Stichting
Grasduinen weet een groeiend aantal
mensen aan zich te binden. Een band
die nog sterker wordt door het uitbren
gen van eigen natuurboeken, agenda's,
kalenders en het organiseren van wan
delweekends en 'Grasduinse' reizen door
Europa.
Een in 1986 opgerichte Stichting Gras
duinen geeft mede dank zij sponsors fi
nanciële steun aan kleinschalige, lokale
natuurbëschermingsprojecten. Om een
indruk te geven hoe 'kleinschalig en lo
kaal' die projecten zijn, enkele voorbeel
den: Landbouwtrekker en container
voor 'De Oeverlanden blijven' in Am
sterdam, motormaaier en kruidentuin
voor Natuurtuin Helmond, diorama en
expositie-inrichting voor De Boshoek,
een kleine, demontabele expositie voor
de Vlinderstichting en vogelobservatie
hutten voor de Vechtstreek bij Ommen,
de Stabrechtse Heide bij Helmond en
De Maashorst bij Uden.
En wat dacht u van een 'stekelbaarspas
sage' voor fouragerende lepelaars in
Noord-Holland, otterbeschermingsplan-
nen voor 'It Fryske Gea' en een rijdende
Groene Winkel voor de regio Almelo?
Echte natuurliefhebbers doen hun best
nog wel. En als nu alle ouders en leer
krachten de natuur zouden helpen pro
moten, zullen de kinderen van de toe
komst bij het rijtje 'Aap, Noot, Mies'
hopelijk niet meer alleen denken aan
André van Duin, Duyvis pinda's en
Mies Bouwman.
HERMAN JANSEN