Daimler-Benz en MBB samen
Ipp huwelijkse voorwaarden
GELD GOED
Voetangels en klemmen in schadeverzekering
Qeidó&Qowuvnt
Trump aast
op Tiffany
PIET WERKT NU ONDER
HOOGSPANNING
7000000
Cddóc Qowuvnt
Beurs van Amsterdam
ACF zwaar
op verlies
A lECONOMIE
ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1989 PAGINA 11
udiovisuele
ïarkt goed voor
3 miljard
MSTERDAM De audiovisu-
e branche in Nederland is goed
ior een jaarlijkse omzet van 1,3
mmerciële televisie in 1992
jgen tot 1,6 miljard gulden, al-
is voorzitter R. Geel bij de pre-
ntatie van de Media Visie
■urs, die 18 september in de
nsterdamse RAI van start
De laatste zes jaar is het
arktaandeel steeds met circa 8
li ocent toegenomen. Een verbod
zenders als TV10 en Veroni-
kan deze markt handenvol
•ld kosten.
,at.
K irl
Plessey voor bijna helft
in handen Siemens en GEC
LONDEN Het vorig jaar november begonnen gevecht om
overneming van het Britse elektronicabedrijf Plessey is vrijwel
beslist. De eveneens Britse onderneming General Electric Com
pany (GEC) en het Westduitse Siemens-concern hebben inmid
dels bijna vijftig procent van de aandelen in handen, zo hebben
zij laten weten. Het verwerven van een meerderheid lijkt
slechts een kwestie van tijd.
GEC en Siemens hebben op hun bod van 270 pence van 17 au
gustus 19,2 procent van de aandelen aangeboden gekregen, aan
zienlijk meer dan deskundigen hadden verwacht. De twee con
cerns hadden al 29,9 procent, zodat de deelneming nu 49,1 pro
cent bedraagt. Formeel is het 48,7 procent omdat 0,4 procent van
de aandelen in handen is van bevriende partijen. Het bod, dat
Plessey waardeert op twee miljard pond (6,9 miljard gulden), is
verlengd tot 28 september. GEC en Siemens kunnen inmiddels
via aankopen op de beurs al zorgen voor een meerderheidsbe
lang. Zij hebben in hun pfferte aan de aandeelhouders gezegd
tenminste negentig procent van het kapitaal te willen.
NEW YORK De koers van de aan
delen van de fameuze Newyorkse ju
welierszaak. Tiffany is sterk gestegen
nadat bekend werd dat de projectont
wikkelaar Donald Trump toestem
ming heeft gekregen om voor ruim
vijftien miljoen dollar aan aandelen
op te kopen. Hij zou daarmee een be
lang van ongeveer 1,6 procent krijgen.
Multimiljonair Trump, die onlangs in
Friesland het duurste jacht ter wereld
heeft besteld, zegt dat het gaat om een
belegging, maar in beurskringen
wordt er rekening mee gehouden dat
hij uit is op een overneming.
Dubbele groei vastgoedbezit
in buitenland
AMSTERDAM De buitenlandse vastgoedbelangen
van professionele Nederlandse beleggers zoals vast
goedfondsen en pensioenfondsen zijn de afgelopen
twaalf maanden zeer sterk gestegen. Vooral door
nieuwe acquisities en gedeeltelijk door de koersstijging
van de dollar namen die belangen per saldo toe met
ƒ7 miljard, het dubbele van de voorgaande periode
van een jaar, tot 30,2 miljard. De VS bleven onbe
twist favoriet bij de Nederlandse beleggers. Van het
totaal van 30,2 miljard komt 18,4 miljard voor reke
ning van Noord-Amerika. Groot-Brittannië is goed
voor 4,15 miljard, gevolgd door Duitsland 4 mil
jard). Frankrijk, België en Spanje.
Welk bedrag er voor zuiver particulier Nederlandse
rekening in buitenlands vastgoed in bezit is, is niet be
kend maar moet indrukwekkend zijn, afgaande op de
vele duizenden tweede woningen van Nederlanders in
het buitenland.
PD-OPPOSITIE: „ZWARTE DAG ECONOMISCHE ORDE"
h]
he
fgjrUTTGART Het hu-
r eielijk der giganten in het
eefestduitse bedrijfsleven
°°i&n eindelijk worden vol-
>kken. Betrokkenen
;bben maandenlang hun
ïzwaren kenbaar ge-
lakt, maar de minister
economische zaken,
[elmut Haussmann, heeft
isteren besloten dat het
het nationale belang is
it Daimler-Benz en Mes-
ïrschmitt-Boelkow-
|lohm (MBB) samengaan,
iok al moet nog wel aan
jnkele voorwaarden wor-
len voldaan.
^aimler, dat al het grootste in-
justriële concern van de
fondsrepubliek is, zal een
peerderheidsbelang nemen in
3: AÉBB. Daimler heeft een omzet
en 73,4 miljard mark en er
.Herken 340.000 mensen. Het
'pncern maakt niet alleen de
ersonenauto's met de ster op
e motorkap, maar ook
|rachtwagens, consumentene-
tktronica onder de vlag van
LEG, motoren via de dochter-
on inderneming MTU en zit met
iv*n)ornier in de luchtvaart.
I9.9MBB, een lucht- en ruimte-
/aartconcern, zet elk jaar 7,1
ikstmiljard mark om en biedt
oojfrerkgelegenheid aan 39.800
"tolmensen.
Wa)e SPD-oppositie in de Bonds-
atiejag uitte gisteren scherpe kri-
Shajek op het besluit van FDP-
ikejiinister Haussmann. Woord-
rder Wolfgang Roth sprak
in „een zwarte dag voor de
Daimler-Benz, dat met een omzet van 73,4 miljard al het grootste industriële concern van de-'
Bondsrepubliek is, mag een meerderheidsbelang nemen in Messerschmitt-Boelkow-Blohm (MBB)
FOTO: AF'
subsidies aan Deutsche Airbus,
de onder MBB vallende West
duitse poot in het Europese
vliegtuigbouwconsortium, en
zocht een bedrijf dat haar daar
vanaf kon helpen. BMW, Sie
mens en Bosch werden tever
geefs benaderd. Daimler had
wel oren naar de deelneming,
maar alleen als de regering in
Bonn nog een tijd met geld
over de brug kwam. Bonn
deed de belofte tot 1999 de
wisselkoersrisico's bij Airbus
te dekken en opende zo de
weg tot de deelneming.
economische orde in de Bonds
republiek". De ministeriële
goedkeuring is zowel wat be
treft procedure als qua resul
taat een schandaal. Volgens
hem is met het besluit een stap
gezet van de markteconomie
naar de „machteconomie". De
sociaal-democraten zullen zich
inzetten voor een verscher
ping van het toezicht op wape
naankopen door de staat.
Airbus
De belangstelling bij Daimler
voor MBB is gewekt door de
Westduitse regering. Die zat in
haar maag. met de torenhoge
rospace, de Franse Aerospatia
le en Amerikaanse onderne
mingen als General Dynamics
of Lockheed moet een einde
komen aan de versplintering
in de Westduitse lucht- en
ruimtevaartindustrie, aldus
Daimler-topman Edzard Reu
ter. Volgens critici heeft deze
uitspraak ook een keerzijde.
Daimler krijgt door het op
slokken van MBB een fikse
bewapeningspoot, die goed zal
zijn voor ongeveer tien pro
cent van de omzet. Op Euro
pees niveau is dan sprake van
concurrentie tussen onderne
mingen die op de vingers van
één hand zijn te tellen. Dat
zijn Thomson-CSF uit Frank
rijk, die onlangs een deel van
de defensiebelangen van Phi
lips heeft overgenomen, de
eveneens Franse Matra, Ae
rospatiale en British Aerospa
ce. De Bundeswehr, het West
duitse leger, wordt echter voor
een groot deel afhankelijk van
één leverancier.
Reden
Dat is de reden voor de voor
waarden die Haussmann nu
heeft gesteld aan de deelne
ming. Dat was ook de belang
rijkste reden voor het West
duitse kartelbureau om de fu
sie te verbieden. Het kartelbu
reau houdt zich echter uitslui
tend bezig met concurrentie
verhoudingen, terwijl Hauss
mann heeft gekeken naar het
nationale belang. Daarbij heb
ben het vooruitzicht op het op
houden van de subsidiestroom
naar Airbus en een Westduitse
vinger in de internationale
lucht- en ruimtevaartpap de
doorslag gegeven voor een po
sitieve beslissing. Haussmann
heeft met zijn voorwaardelijke
toestemming het advies opge
volgd dat vorige maand werd
gegeven door de monopolie
commissie.
Daimler heeft eerder laten
weten onder geen beding over
voorwaarden te willen praten.
Volgens functionarissen van
het bedrijf moet dat echter
worden gezien als een politie
ke uitspraak die niet hard zal
worden gemaakt. Enig wapen
gekletter over het jaar waarin
de subsidiestroom naar Airbus
eindigt is te verwachten, maar
daar zal het bij blijven.
(ADVERTENTIE)
Hij is elektromonteur geworden bij een drukkerij.
Direct na z'n opleiding een baan gevonden via deze krant.
Zo'n job.
Personeelsadvertenties in deze krant geven goed werk
volvette 7,48 en fabrieksedammer kool 55-160. bosuien 35-60, broccoli
eveneens 7,48. Aanvoer 30.000 kg. 235-340, cherry torn, rood 176-184,
VEILING DELFT-WESTERLEE cherry tomaten 125-197, courgettes
Aardappelens bintjes 7, aardappelen 19-106, courgettes geel 25-107, eike-
Doré 9, Alfalfa 40-58, andijvie natuur bladsla 10-100,
Ruding wil EMU
niet overhaasten
BRUSSEL Minister Ruding
(financiën) en zijn Westduitse
collega Theo Waigel zullen dit
weekeinde tijdens informeel
overleg met hun EG-collega's
in het Franse Antibes trachten
Frankrijk af te houden van al
te rasse schreden in de rich
ting van een Economische en
Monetaire Unie (EMU). Dit
hebben diplomaten in Brussel
aan de vooravond van het
overleg gezegd. Nederland en
vooral de Bondsrepubliek vre
zen dat overhaaste stappen al
leen maar economische en mo
netaire schade kunnen veroor
zaken. Bovendien is de twee
landen er veel aan gelegen dat
Groot-Brittannië zo lang mo
gelijk bij het overleg over de
EMU betrokken blijft.
Internatio - Müller
rest Verebus
koopt i
ROTTERDAM Internatio-
Milller heeft het nog niet in
haar bezit zijnde tweederde
deel Van het aandelenkapitaal
van Vereenigd Electrotech-
nisch Bureau voor Scheepsin-
stallaties Verebus in Den Haag
overgenomen van Croon Elek
trotechniek en De Hoop-
Groenpol Industrie. Verebus,
die 155 mensen in dienst heeft
en een omzet van 13 miljoen
per jaar haalt, zal nauw sa
menwerken met de Internatio-
dochter Van Rietschoten en
Houwens in Rotterdam, aldus
Internatio.
Verebus houdt zich bezig met
engineering, tekenwerkzaam
heden via de computer, het
-opstellen van technische hand
boeken en ontwikkeling van
technische computerprogram
matuur voor de industrie,
vooral voor defensieopdrach-
Winst IBB-Kondor
LEIDEN De bouwonderne
ming IBB-Kondor heeft in het
eerste halfjaar een nettowinst
geboekt van 1,3 miljoen gul
den. In dezelfde periode van
vorig jaar bedroeg de netto
winst 1,2 miljoen.
Alle sectoren van het bedrijf,
utiliteitsbouw, woningbouw en
renovatie, hebben volgens de
directie goed gedraaid. De om
zet in het eerste halfjaar steeg
van 50,2 miljoen naar 57
miljoen.
ADVERTENTIE
ZAGEN
SKANDIA
VAKGEREEDSCHAP
(ADVERTENTIE)
Dinsdag 19 september verschijnt bij deze krant de special
<Z> Miljoenennota. Informatie over de adverteermogelijkheden
<X>
in deze special wordt u graag verstrekt door
Mieke Zuidwijk
bereikbaar onder telefoonnr. 071 - 122 244
Melk moet. Dat zeggen de
georganiseerde melkboe
ren. Verzekeringen
moeten ook. Dat zeg ik.
Tenzij je melk niet lust of
als je er allergisch voor
bent, kan je weinig over
komen als je die drie
kwart kan per dag niet
opslobbert. Maar die ver
zekeringen... ik geloof
niet dat er veel zaken zijn
met zoveel voetangels en
klemmen als verzekerin
gen. En nu spreek ik in
het bijzonder over scha
deverzekeringen.
De jaarverslagen van onze
grote verzekeringsconcerns
spreken alleen in algemene
bewoordingen over de ellende
in sommige sectoren van hun
schadeverzekeringsoperaties.
Denk hier bijvoorbeeld aan
de auto- en ziektekosten. Jaar
na jaar stijgt het gejammer
over de slechte resultaten hui
zenhoog op. Heerlijk daaren
tegen draait het „levenbe-
drijf".
Delta Lloyd is als eerste met
de resultaten over de eerste
helft van 1989 voor het voet
licht getreden. Het aardige
van dit concern is dat het uit
sluitend de Nederlandse
markt bewerkt. Het uiteinde
lijke resultaat wordt dus niet
in positieve of negatieve zin
beïnvloed door buitenlandse
belangen. En dan lees je dit:
„De levensverzekeringsactivi
teiten lieten in de verslagpe
riode een winst zien van 88,4
miljoen gulden (1988 76,0 mil
joen gulden).
„De resultaten uit de schade
verzekeringsactiviteiten na
men aanzienlijk toe: eerste
helft 1989 19,9 miljoen gulden
(1988 3,2 miljoen gulden). Mo
torrijtuigenverzekeringen
toonden een voortgezette ster
ke verbetering; een gering po
sitief bedrijfsresultaat kon
worden behaald. Dit was het
gevolg van de marktmaatre
gelen en een stringent beleid.
Licht teleurstellend waren de
resultaten bij brandverzeke
ringen".
Marginaal
Je beseft pas goed hoe margi
naal het schaderesultaat is als
je leest dat het premie-inko
men schadeverzekering met
4,6 procent toenam van 556,1
miljoen tot 581,6 miljoen gul
den. De winst uit het schade-
bedrijf komt neer op 3,4 pro
cent van de omzet (1988 0,58
procent).
In het levenbedrijf bedroeg de
omzet in de eerste helft van
1989 666,5 miljoen gulden te
gen in dezelfde periode van
1988 693,3 miljoen gulden (in
1988 werd het premie-inko
men sterk positief beïnvloed
door een eenmalige koopsom
voor een groot collectief con
tract). De winst uit het leven-
bedrijf vertegenwoordigt ech
ter 13,25. procent (1988 10,97
procent) van de omzet.
Enkele weken geleden heb ik
al verteld hoe de autoverze
keraars geraffineerd getild
worden. Aan de andere kant
heeft de verzekerde vaak het
idee dat hij door zijn verzeke
ringsmaatschappij wordt ge
nomen. De spelregels zijn
weliswaar vereenvoudigd,
maar voor de gewone man die
niet gewend is tussen de re
gels door te lezen, nog altijd
veel te ingewikkeld.
Hoe zo ingewikkeld? Ik
kwam onlangs in Nu, het pe
riodiek van de Nationale-Ne-
derlanden (NN), een artikel
tegen over opstalverzekerin
gen voor huurders:
„In de meeste gevallen zijn
het huiseigenaren die verbou
wingen in of verfraaiingen
aan hun woning uitvoeren.
Huurders laten zich echter
evenmin onbetuigd". In 1986
werd gemiddeld 750 gulden
per huishouding uitgegeven
aan veranderingen in het
huis. Er waren ook uitschie
ters naar boven. Voor de
bouw van een open haard
werd gemiddeld 2500 gulden
uitgetrokken, een nieuw aan
recht mocht 2400 gulden kos
ten en voor een parketvloer
hadden de doe-het-zelvers ge
middeld 2100 gulden over.
Die prijzen (van 1986) zijn
door de tijd achterhaald, maar
onveranderd blijft het gege
ven dat de waarde van een
inboedel na een ingrijpende
verbouwing aanzienlijk stijgt,
aldus NN, die er dan op wijst
dat verbouwingen als hier
voor beschreven en in het
huurhuis uitgevoerd, onder
het huurdersbelang vallen.
Dit huurdersbelang is welis
waar automatisch meeverze
kerd op de inboedelpolis, ten
zij het afzonderlijk is verze
kerd. Volgens de polis moet
het huurdersbelang zijn inbe
grepen in de verzekerde som.
„Daar wringt de schoen. Om
tot een correcte verzekerde
som te komen moet een huur
der alle kosten die hij heeft
besteed aan bijvoorbeeld het
inbouwen van een keuken
blok, meerekenen. Niet alleen
de materiaalkosten, maar ook
de tijd die .aan de verbouwing
werd besteed, het arbeidsloon.
De reden ligt voor de hand:
om een verbouwing te kun
nen uitvoeren neemt de huur
der verlofdagen op. Na een
aanzienlijke brandschade -
vlam in de pan - heeft hij
geen tijd en al helemaal geen
lust om er wéér een nieuwe
keuken in te zetten. De vak
man wordt nu ingeschakeld
en dan moet naast het materi
aal, ook het arbeidsloon wor
den betaald. Dat komt neer op
minimaal 40 gulden per uur.
Worden dergelijke kosten niet
in de verzekerde som meege-
calculeerd, dan leidt dit tot
onderverzekering of vergro
ting van een al aanwezige on
derverzekering".
Polis bijwerken
In feite wordt hier het advies
gegeven alle uitgaven plus de
bestede tijd uiterst zorgvuldig
te noteren om vervolgens
naar uw tussenpersoon te hol
len om uw polis te laten bij
werken. Uw columnist heeft
enkele jaren geleden ervaren
wat onderverzekering bete
kent. Hij dacht behoorlijk
verzekerd te zijn totdat hij
door toevallige omstandighe
den in aanraking kwam met
een expert in roerende goede
ren. Die gaf een paar vuistre
gels en die vuistregels leidden
tot een verdubbeling van het
verzekerde bedrag. Voor boe
ken noemde hij bijvoorbeeld
een taxatiewaarde van 500
gulden per strekkende meter.
Na zorgvuldig meten bleek al
leen al aan de hand van die
vuistregel een schikbarende
onderverzekering.
Ten slotte nog dit. De NN
schrijft over de doe-het-zelf-
markt en wijst op de geweldi
ge groei. Als je in binnen- en
buitenland de bij elke grotere
plaats behorende doe-het-zelf-
paleizen ziet begrijp je dat
huurders en huiseigenaren op
een onwaarschijnlijke schaal
moeten „klussen" om die
enorme winkels in stand te
houden. Het feit dat het Duit
se Askoconcern plannen heeft
om met een eigen doe-het-
zelf-keten in ons land te be
ginnen, wijst ook in die rich
ting.
WIM VAN DER MEULEN
GOUD Ni*uw Vorig* ZILVER
onbewerkt 25580 - 26080 25600 - 26100 onbewerkt
bewerkt 27680 27700 bewerkt
Opgave: Drijfhout, A dam
AMSTERDAM Het grote
verlies over het eerste half
jaar, dat ACF donderdag be
kendmaakte, miste gisteren
zijn uitwerking niet op de Am
sterdamse effectenbeurs. Hoe
wel ACF Brocacef geheel in
bezit krijgt en de zwaar ver
lieslatende Yoko kwijt is, wa
ren beleggers er niet gerust op.
De opening lag, nadat een dag
niet was gehandeld, ten op
zichte van de laatst gedane
koers 4,30 lager op 43,70.
Op die prijs stapten enkele be
leggers erin, zodat de prijs
licht aantrok, maar het slot lag
toch niet minder dan 4 lager
op 44.
Gist-brocades kwam, vermoe
delijk door dekkingsvraag, be
ter uit de Dus. Hoewel de on
derneming nu haar 50 pro
cents belang in Brocacef, een
goede winstbrenger, kwijt is,
wat door handelaren negatief
werd beoordeeld, sloot het bio-
chemiefonds toch 1,50 hoger
op ƒ35,40.
De beurs wist over het alge
meen de fors gestegen koersen
goed vast te houden, al trad in
de loop van de middag een
lichte kentering in. Het slot
lag evenwel toch nog 0,5 punt
hoger op 196,8 punt bij een
forse aandelenomzet van 1,3
miljard.
De internationals noteerden in
de ochtend ondanks de wijfe
lende dollar hoger, maar in de
loop van de dag kwamen en
kele op een licht verlies. Niet
echter Philips, die opnieuw
boven aan de lijst van meest
verhandelde fondsen bleef
doorgaan met de inhaalrace en
nu weer ƒ0,80 aan de koers
toevoegde op 47,50. Na het
buitenland beginnen nu ook
binnenlandse beleggers het
electronikafonds te ontdek
ken. Op de optiebeurs werd
opnieuw druk gehandeld in
Philips.