Simenon
voor eeuwig
verbonden
aan Maigret
Acht nominaties
voor publieksprijs
Nederlandse boek
Arlette
van Boven
in NDT-
directie
Musea
scheppen
cultuur
Export Award voor Max Bolleman
Voor een uitgebreide
agenda, ook voor de ko
mende dagen, raadplege
men „UIT", de gratis we
kelijkse bijlage van deze
krant.
kunstagenda
Woensdag 6 septem
ber
DEN HAAG Koninklijke
Schouwburg (Korte Voorhout 3
tel. 469450) 20.15: Het Nationale
Toneel: 'De tijd en het vertrek'
van Botho Strauss; regie Hans.
Croiset; met o a. Josèe Ruiter,
Renè van Asten. Bart Kienen,
Hugo Maerten. Jules Royaards
en Guusje van Tilborgh (openb.
rep.).
Appeltheater (Duinstraat 6. tel.
502200) 20.15: Toneelgr. De Ap
pel: 'Rosencrantz en Guitden-
stern zijn dood' van Tom Stop-
pard, regie Aus Greidanus. met
Stef Feld, Aus Greidanus, Ernst
Löw, Renè Vernout, Henk Votel
en Willem Wagter.
Theater aan de Haven (West
duinweg 230, tel. 543202) 20.30:
20.30: Het Nationale Toneel:
'Een hond begraven' van Karst
Woudstra; regie Albert Lubbers;
met Jacqueline Blom. Gijs
Scholten van Aschat en Leopold
Witte.
Muziektheater (Spui) 20.15: Hol
land Dance Festival 1989; Ne-
derl. Dans Theater met de pre
mières van een nieuw ballet van
Hans van Manen en 'Eight inven
tions' van Philip Taylor Verder
'Stamping ground' van Jiri Kyli-
an; mmv slagwerk-ork.
Omniversum (Pres. Kennedyl. 5
tel. 545454) 11.00: 'Het heelal,
onze oerbron' en 3D-film 'We
are born of stars'; 12.00, 14.00,
16.00 en 20.00: 'De vier jaarge
tijden'; 13.00, 15.00, 17.00,
19.00 en 21.00: "To the limit, de
mens in topvorm'.
Paard (Prinsegracht 12) 21.00:
Festival 'Stop Europa '92'.
De film week loopt in het
vervolg van vrijdag t/m
donderdag.
bioscopen
ALPHEN AAN DEN RIJN EU
ROCINEMA I (Van Boetzelaer-
straat 6. tek 01720-20800): Let
hal weapon II (16); wo. 13.45,
18.45, 21.30. ma. di. do. 18.45,
21.30 EUROCINEMA II: Road
House (16); wo. 13.45, 18.30,
21.15. ma. di. do. 18.30, 21.15.
EUROCINEMA III: Leviathan
(al); 18.45, 21.15. Platvoet en
zijn vriendjes (ai); wo. 14.00.
EUROCINEMA IV: Licence to
kill (al); wo. 13.30, 20.30. ma. di.
do. 20.30
LEIDEN LUXOR (Stationsweg
19. tel 071-121239): Road Hou
se (al); 19.00, 21.15. wo ook
14.30. LIDO en STUDIO
(Steenstraat 39. tel. 124130):
Lethal weapon II (16); K-9 (al);
14.30. 19.00, 21.15. Beaches
(al); 18.45, 21.15 Licence to kill
(al); 14.15, 18.45, 21.15. Wilde
harten (12); 19.00, 21.15. Taran
en de toverketel (al); 14.30.
Platvoet en z'n vriendjes (al);
14.45. «TRIANON (Breestraat 31.
tel. 123875): Dance academy
(al); 19.00, 21.15. wo. ook 14.30.
REX (Haarlemmerstraat 52,
tel. 071-125414): Come with me
my love (16); 14.30, 19.00,
21.15.
KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30. tel. 01718-74075):
Karate Kid III (al); 19.00 Roof
tops (al); 21.15. wo. ook 14.45.
CITY THEATER II: New cannon-
ball fever (al); 19.00. 21.15.
Nieuwe avonturen van Pippi
Langkous (al); wo. 14.45.
VOORSCHOTEN GREENWAY
tel. 01717-4354): The accuced
(12); vr. t/m do. 20.45. Rainman
(al); ma. t/m do. 20.15 The
three fugitives (al); wo. 15.45.
Karate kid III (al); wo. 14.00,
15.45.
KINDERVOORSTELLINGEN
Frank en Fry; wo. 14.00.
WASSENAAR ASTRA tel
01751-13269): Rainman (al); ma.
t/m wo 20 00
KINDERVOORSTELLINGEN
Who framed Roger Rabbit; wo.
14.00
DEN HAAGASTA: 1 (Spui 27, tel.
463500): Roadhouse (16); 14.00,
18.45. 21.30. ASTA 2: Licence
to kill (al); 14.00, 18.45, 21.30.
ASTA 3 My stepmother is
an alien (al); 14.00, 18.45, 21.30.
BABYLON 1 (naast Den Haag
Centraal tel. 471656): The ad
ventures of Baron Munchausen
(al); 14 00, 19 15. 21 45. BA
BYLON 2 Beaches (al); 14.00.
19.00. 21.30. BABYLON 3:
Running on empty (al); 19.00,
21.30 ma. di ook 14.00. CI
NEAC 1 (Buitenhof 20, tel
630637): Lethal weapon 2 (16);
14.00, 18.45. 21.30 CINEAC
2: K9 (al); 14.00, 18.45. 21.30.
CINEAC 3: The naked gun
(al); 18.45, 21.30 ma. di. do ook
14.00. METROPOLE 1 (Carne-
gielaan, tel 456756): Wilde har
ten (al); 14.00, 18.45, 21 30.
METROPOLE 2: Rain man (al);
14.00, 18 45, 21.30. METRO
POLE 3: Licence to kill (al);
14.00, 18.45, 21.30. METRO
POLE 4 Dangerous liaisons (al);
14 00, 18.45, 21.30. METRO
POLE 5 A fish called Wanda
(al); 18.45, 21.30. ma. di. do ook
14.00. ODEON 1 (Herengracht
13, tel. 462400): Lethal weapon
2 (16); 13 45, 19.00. 21 45.
ODEON 2 Three fugitives (al);
13.45, 18.45. 21.30. ODEON 3
Dirty rotten scoundrels (al);
13 45. 18 45. 21 30 ODEON 4
De stam van de holebeer (al);
13 45. 18.45. 21 30. STUDIO 1
(Kettingstraat 12b, tel. 656402):
Do the right thing (16); 19 15,
21.45 wo. ook 14.00. STUDIO 2
Scandal (16); 19.00, 21.30. STU
DIO 3: Cry freedom (al); 20.00.
14.00. HAAGS FILMHUIS
Zaal 1: El Verano de la senora
Forbes; 19.30, 21.45 Zaal 2:
Apartment Zero; 19.30 Slaves
of New York; 21.45. Zaal 3:
19.30, 21.45 La peau douce.
ma Fahrenheit 451; di Lafem-
me d'a cötè; wo. Baisers vo-
KINDER VOORSTELLINGEN
BABYLON: Platvoet en zijn
vriendjes, wo 14.00 CINEAC
Taran en de toverketel; wo
14.00
KUNST £C4dóC(SoU/ia/nt WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1989 PAGINA 15
AMSTERDAM Van 7
september tot 25 oktober
kan het publiek zeggen
wie zijn of haar meest ge
liefde tekenaar of illustra
tor van boeken is.
Een comité heeft namens de
Nederlandse boekenbranche
acht kandidaten uitgekozen
voor de publieksprijs van het
Nederlandse boek. De lezer-
kijker mag evenwel ook zelf
een andere kunstenaar of kun
stenares aanwijzen. Wie de
meeste stemmen krijgt, ont
vangt de uitgeloofde 15.000
gulden en een beeldje dat Je
roen Henneman heeft ge
maakt. De prijs wordt 5 no
vember uitgereikt. De genomi
neerden zijn Marjolein Bastin,
Theo van den Boogaard, Dick
Bruna. Rien Poortvliet, Ingrid
en Dieter Schubert. Peter van
Straten, TheTjong Khing en
Peter Vos. Werk van deze te
kenaars en illustratoren, die
The Tjon Khing. foto: dijkstra
diverse genres vertegenwoor
digen, is van 4 september tot
17 december te zien in Kasteel
Groeneveld in Baarn. De
publieksprijs voor het Neder
landse Boek werd twee jaar
geleden voor het eerst toege
kend aan Kees van Kooten in
het genre Romans en Verha
len. Vorig jaar ging hij in het
genre Gedichten en Verzen
naar Annje M. G. Schmidt.
Lex de Rooi manager bij AVRO
AMSTERDAM Lex de Rooi
(47) wordt de nieuwe manager
amusement radio-en televisie
bij de AVRO. Na goedkeuring
van het algemeen bestuur van
de AVRO zal hij óp 15 novem
ber bij deze omroep in dienst
treden. De Rooi volgt hiermee
Kees Buurman op die begin
dit jaar zijn functie neerlegde
om speciale radio-projecten bij
de AVRO op te zetten. Lex de
Rooi kan bogen op jarenlange
televisie-ervaring. Van 1963
tot 1968 werkte hij als produ
cer regisseur aan verschillen
de programma's voor diverse
omroepen. Na 1975 vervulde
hij onder meer managment-
functies in het bedrijfsleven.
Mooiste ega" bij Véronique
land", vervolgens won zij de
„Mrs. Europe" verkiezing en
later heeft zij ook nog de titel
van „s'Werelds meest fotoge
nieke echtgenote" veroverd.
HILVERSUM Manon Tho
mas, de Soester huisvrouw die
bekend staat als ,,De Mooiste
Getrouwde Vrouw van Euro-
is door Véronique ge
vraagd als omroepster. Een
contract is nog niet getekend,
maar Véronique verwacht dat
dat later deze week gebeuren
zal. Thomas heeft diverse mo-
dellenwedstrijden gewonnen.
Eerst was zij „Mevrouw Hol-
Volgens Véronique is met Ma-
non gesproken over de taak
van omroepster en ligt het niet
direkt in de bedoeling dat ze
op korte termijn ook een eigen
programma gaat presenteren.
DEN HAAG De direc
tie van het Nederlands
Dans Theater in Den
Haag is uitgebreid met
Arlette van Boven. Zij is
met ingang van 1 septem
ber benoemd tot plaats
vervangend zakelijk di
recteur en zal zakelijk di
recteur Carel Birnie bij
staan en bij afwezigheid
vervangen.
De directie wordt voorts ge
vormd door artistiek directeur
Jiri Kylian. Door de benoe
ming van Van Boven ontstaat
een driehoofdige directie.
Daarmee vervalt de functie
van zakelijk leider, waarvoor
drie jaar geleden Peter Schrei-
der werd aangetrokken. Birnie
die dertig jaar geleden aan de
wieg van het gezelschap stond,
blijft tot 1995 in functie.
Arlette van Boven werkt al
twintig jaar bij het NDT Zij
kwam er in 1969 al bij, toen
Hans van Manen samen met
Benjamin Harkarvy de artis
tieke leiding had.
Van Boven sloot in 1981 haar
danscarrière bij het balletge
zelschap af en heeft sindsdien
de juniorengroep geleid. Deze
groeide van een jongeren klasje
uit tot NDT 2, een dansgroep
met eigen gezicht en interna
tionale faam.
Huygensprijs voor
Anton Koolhaas
DEN HAAG De Constantijn Huygens
prijs van 10.000 gulden heeft de Jan Cam-
pertstichting in Den Haag toegekend aan
Anton Koolhaas voor zijn gehele letterkun
dige werk. Het bestuur besloot hiertoe op
voordracht van een negen personen tellende
jury. De prijs wordt met de overige drie let
terkundige prijzen van 5000 gulden uitge-
reikt op 15 december in Den Haag. De Jan
Campertprijs voor gedichten gaat naar Miri
am van Hee voor haar bundel „Winter
hard". De F. Bordewijkprijs voor proza is
voor Jeroen Brouwers voor zijn roman „De
Zondvloed". De Nienke van Hichtumprijs
voor kinderboeken is Iene Biemans ten deel
gevallen voor haar bundel kindergedichten
„Lang zul je leven".
Acteurs van toneelstuk
met uitzetting bedreigd
WESTERBORK Het toneelstuk „Het lege huis",
dat op 10 september in Herinneringscentrum Kamp
Westerbork in première zou gaan, wordt voorlopig
niet gespeeld. Het zou door vluchtelingen worden
uitgevoerd, maar twee van de hoofdrolspelers wor
den op dit moment met uitzetting uit ons land be
dreigd en willen niet optreden. „Ze zijn bang", aldus
een woordvoerder van het kamp Als ze niet wor
den uitgezet zal het stuk later worden uitgevoerd.
Het stuk zou worden opgevoerd in het kader van de
manifestatie „Het menselijk gezicht". Met een ten
toonstelling over de vluchtelingen van nu, een
schrijfweek met Amnesty, een lied en een uitgebrei
de leestafel wil Herinneringscentrum Kamp Wester
bork volgens de woordvoerder aantonen dat „de na
men en de details veranderen, maar dat de verhalen
blijven".
LAUSANNE De be
kendste creatie van Geor
ges Simenon was onge
twijfeld de politie-inspec-
teur Maigret. Toch maak
ten de boeken over deze
tamelijk droge speurder
slechts een klein deel uit
van het oeuvre van Sime
non. Van Maigret versche
nen in totaal 76 titels,
maar Simenon had een
produktie achter zijn
naam van 425 boeken. De
.psychologische roman"
maakte daar het leeuwen
deel van uit, 117 titels.
Simenon had een ongekend
hoge productie Over de mees
te boeken die hij schreef deed
nij niet langer dan tien of
twaalf dagen. Aanvankelijk
schreef hij onder pseudoniem
zogenoemde „kiosk-romans",
goedkope driestuiverromans,
waarbij hij voor verschillende
uitgevers aan het werk was,
onder steeds een ander pseu
doniem. Simenon schreef er
vijf per maand in steeds
een ander genre: westerns, de
tectives, avonturenromans,
erotica en thrillers. Het bleek
een uitstekende vingeroefe
ning voor zijn latere werk.
Simenon begon op 17-jarige
leeftijd met schrijven. Hij was
leerling-journalist bij een
krant in Luik en zijn eerste
boekje verscheen op een goed
koop persje onder de naam
George Sim. Het tweede boek
je kostte hem bijna zijn ont-
I DEN HAAG De musea
I hebben naast een cultuur-
I brengende ook een cul-
I tuurscheppende taak.
I Daarvan is het congres
I van de internationale ver-
leniging van musea, ICOM,
I na elf dagen overleg in
IDen Haag overtuigd.
J De ongeveer 1500 deelnemers
uit meer dan honderd landen
legden hun opvatting gisteren
bij het afsluiten van de verga
dering in resoluties vast. Zij
beschouwen deze taak aller
minst als een vaag ideaal. De
musea conserveren niet alleen,
cultuur en cultuurgoederen
worden ook nader verklaard
en uitgelegd en opnieuw ge
waardeerd, terwijl deze instel
lingen ook inzicht bieden in
nieuwe uitingen van kunst en
wetenschap.
Het congres stelde tevens een
driejarenplan vast; Tot de acti
viteiten uit dit programma be
horen: het op nationale en re
gionale schaal inventariseren
van culturele eigendommen,
het opzetten van her- en bij-
scholingscursussen voor de
werkers in de musea, met
name in de derde-wereldlan
den, en het ontwikkelen van
programma's voor samenwer
king met het onderwijs. Het
volgende congres, dat in 1992
in Canada wordt gehouden,
heeft als thema „Musea, zijn er
grenzen?".
Het nieuwe driejarenplan
wordt uitgevoerd onder lei
ding van de nieuwe president,
Alpha Oumar Konaré (43) uit
Mali, voormalig minister van
cultuur in zijn land en al zes
jaar vice-voorzitter van de
ICOM. Konaré is de eerste
^1 Afrikaanse president van de
Icom sinds haar oprichting in
1946. De nieuwe president ver
klaarde gisteren bij zijn benoe
ming de culturele ontwikke
ling van Afrika belangrijker te
vinden dan materiele ontwik
keling.
slag. Volgens eigen zeggen om
dat hij in de rol van de moor
denaar de hoofdredacteur had
gekozen. Controleerbaar is het
niet, omdat het boekje nooit is
verschenen.
Op 19-jarige leeftijd trok de
schrijver naar Parijs, waar hij
de uitgevers bestookte met tal
van manuscripten, en met suc
ces. Hij trouwde er, verdiende
geld als water, hield grote
champagnefeesten, en kreeg er
een verhouding met Joséphine
Baker, volgens zijn eigen zeg
gen een van de tienduizend
vrouwen met wie hij sinds zijn
jeugd de liefde zou hebben be
dreven. In een biografie over
zijn leven, zes jaar geleden ge
schréven door de Engelsman
Fenton Bresier, werd dat cijfer
enigszins bijgesteld; het waren
er „slechts" 1200.
„Maigret", zijn bekendste
schepping, ontstond volgens
dezelfde biografie en volgens
Simenon zelf, in het oer-Hol-
landse Delfzijl. Simenon, een
verwoed zeiler, legde met zijn
jacht aan in Delfzijl en kwam
tijdens een wandeling een
bonkige Groninger tegen die
hij onmiddellijk zag als hoofd
figuur voor een nieuwe ro
man: Een man, gekleed in een
dikke jas met fluwelen kraag
en een bolhoed op: net als de
schrijver rookte hij een pijp.
Nog dezelfde dag kroop hij
achter zijn schrijmachine en
rammelde er in korte tijd het
eerste hoofdstuk uit van zijn
eerste Maigret-roman. De
naam Maigret ontleende hij
aan een van de bijfiguren uit
een van zijn eerder geschre-
Archieffoto van George Simenon, die afgelopen maandag in Lausanne is overleden.
ven driestuiverromans. Hij
stuurde het verhaal naar Pa
rijs, waar zijn uitgever meteen
vroeg om een serie rond de
commissaris.
Succes
Simenons creatie werd onmid
dellijk een. succes. Na verschij
ning in 1930 werden de film
rechten onmiddellijk ge'kocht
en in 1931 verscheen de eerste
van enkele tientallen verfil
mingen van Maigret. De in
specteur werd door de jaren
heen gespeeld door befaamde
acteurs als Jean Gabin, Char
les Laughton, Harry Bauer en,
in ons eigen land, Kees Brusse
en Jan Teulings.
Simenon gebruikte voor zijn
boeken over Maigret meestal
niet meer dan zeshonderd
woorden. „Uit statistieken
blijkt dat meer_ dan de helft
van de Franse bevolking niet
meer dan zeshonderd woorden
gebruikt, dus heb ik gepro
beerd mij daartoe te beperken.
Abnstracte woorden heb ik
steeds vermeden. Als het re
gent schrijf ik: „het regent": je
zult in mijn boeken geen wa
terdruppels vinden die in pa
rels veranderen, of zoiets. Ik
maak niets wat literatuur
achtig wil zijn", vertelde hij
tegen Fenton Bresier.
Dat er in literaire kringen
toch steeds meer waardering
kwam voor zijn werk lag aan
de inspanningen van schrij
vers als André Gide, Simon
Vestdijk, Pierre Dubois en Hu-
bert Lampo, die vonden dat hij
schromelijk werd onderge
waardeerd.
Spelletje
De schrijver maakte er een
spelletje van in interviews een
loopje met de waarheid te ne
men. Zijn eigen verhaal vond
hij tamelijk oninteressant, dus
verzon hij voor de betreffende
journalist altijd wel wat nieu-
FOTO: ANP
we saillante details.
Simenon is hoe dan ook een
schrijver van de grote getallen
gebleven. Zijn boeken ver
schenen in 45 talen en behaal
den een totaal-oplage van 500
miljoen, waarmee hij mis
schien wel de best verkopende
auteur aller tijden genoemd
kan worden. In 1972 hield hij
er mee op. Met zijn veel jonge
re vriendin Teresa verhuisde
hij naar Lausanne, waar hij
zijn laatste levenavond sleet.
Pieter-Dirk Uys
Pieter-Dirk Uys, de Zuidafrikaanse cabaretier die met zijn vlijmscherpe parodieën op mensen en
situaties in zijn land twee jaar geleden al grote successen behaalde tijdens optredens in Amster
dam, geeft opnieuw een aantal voorstellingen. In het Nieuwe de la Mar Theater in de hoofdstad
staat hij dezer dagen met zijn programma „Adapt or die" (aanpassen of sterven), waarin hij onder
meer optreedt als aartsbisschop Tutu. Op de foto voorziet Uys de nieuwe Zuidafrikaanse leider
Frederik de Klerk van een uiterlijk dat doet denken aan een vroegere Europese dictator.
FOTO: ANP
hun platen of CD's vast te la
ten leggen
Enkele namen van de laatste
jaren: Art Blakey, George
Adams, Bob Berg, Red Mit
chell, Cedar Walton, Duke
Jordan, Billy Higgins, Buster
Williams, naast de belangrijk
ste Nederlandse jazzmusici.
Bolleman was als opticien ge
vestigd aan het Monsterse
adres, begon uit hobbyisme
een geluidstudio achter zijn
huis die hij zo perfectionneer-
de dat er steeds meer vraag
naar kwam. Zodat hij zijn oor
spronkelijke zaak er aan gaf.
Bolleman: „Ik vind het zelf
ongelooflijk dat je als een
mansbedrijf en dan nog jazz
producerend zo'n Export
Award krijgt. Het is hier ver
schrikkelijk druk de laatste
tjd. Nu komen opeens alle or
kesten uit Duitsland bij mij
hun opnames maken. Het is
toch fantastisch dat zo'n heel
orkest in het vliegtuig stapt
om naar Monster te komen?"
Vele van de jazzopnames die
Studio 44 produceerde kregen
in toonaangevende jazzbladen
de hoogste kwalificering (vier
tot vijf sterren). De Export
Award wordt Bolleman op 12
oktober in het Haagse Kur-
haus uitgereikt.
DEN HAAG - De Mon
sterse Studio 44, de
opnamestudio van ex-
drummer Max Bolleman
heeft van het ministerie
van Economische Zaken
een Export Award gekre
gen.
Max Bolleman, zelf jazzdrum-
mer, begon in '82 met jazzop
names en sindsdien is zijn stu
dio uitgegroeid tot een van de
belangrijkste opnamestudio's
in West-Europa. Alle groten
van de jazz uit Amerika en
Europa komen er langs om er
