„Het was liefde op het eerste gezicht" 13 jj.'s KURK 2000 Beurs van Amsterdam Witfte Prijzenslager ZOEKT U WERK!!!! AUTOMATISERINGSOPLEIDINGEN BIJ U IN DE BUURT 085-575911 &PBNA BINNENLAND/BUITENLAND EcldócSomtvnt MAANDAG 4 SEPTEMBER 1989 PAGINA 6 VERTAALSTER OVER OMSTREDEN BOEK DE DUIVELSVERZEN: AMSTERDAM „Liefde, het was liefde op het eerste gezicht." Dat zegt Marijke Emeis, die bijna een jaar heeft gewerkt aan de verta ling van het boek De Dui velsverzen van de Britse schrijver Salman Rushdie. „Maar in die tijd ben ik steeds meer van dit boek gaan houden. Het kan beslist worden gerekend tot één van de beste boeken van de mo derne westerse literatuur". Emeis kreeg van uitgeverij Veen de opdracht het boek te vertalen toen er nog geen opschudding was over de in houd ervan. „Ik kon vorig jaar juni kiezen uit vier scripts om te vertalen. En toen ik geconfronteerd werd met het script van De Dui velsverzen was de keus snel gemaakt". Inmiddels lijkt de uitgave van de Nederlandse versie een groot succes. Het boek vloog de winkels uit sinds het afgelopen vrijdag op de markt verscheen en de uitge ver heeft een tweede druk reeds in voorbereiding. Na het aanvaarden van de vertaalopdracht was het zaak voor Emeis om zich te ver diepen in de islam. „Ik ben als een razende gaan lezen en volgde sindsdien alle films, televisieprogamma's en krantenartikels over de islam. Dat was mijn eerste prioriteit gezien de rol van de islam in het boek. Verder heb ik mijn kennis over de politieke en maatschappelij ke situatie in India en het Hindoeïsme verder uitge diept. In principe zou je die research vooraf moeten doen maar dat kan helemaal niet. Je kunt je dat niet veroorlo ven gezien de beloning die vertalers voor hun werk ont vangen". Kwantumtheorie De vertaalster heeft zich voor dit boek nog apart Salman Rusdie, de schrijver van De Duivelsverzen. FOTO: DIJKSTRA moeten verdiepen in de zo genoemde kwantumtheorie. Dat is een natuurkundige theorie die zich bezig houdt met de vraag hoe de werke lijkheid in elkaar zit. De kwantumtheorie 'speelt een belangrijke rol in het boek van Rushdie en gaat ervan uit dat iets bestaat als je de keuze hebt gedaan om iets te zien. „De waarheid bestaat pas op het moment dat de lezer de keuze daartoe maakt. Kort om, als je De Duivelsverzen leest met de gedachte dat al les wat er in staat wel kan, maar ook niet kan, kun je ie dere keer kiezen wat er in het boek wel en wat er niet waar is". De uitwerking van de kwan tumtheorie in het leven en werken van Rushdie is een logisch gevolg van de af komst van de schrijver. „De openingszin waarmee elke Perzische moeder een ver haaltje aan haar kinderen in leidt, is dezelfde als waarmee de vele verhalen in De Dui velsverzen beginnen: „Het was zo, het was niet zo." Dat maakt dit boek ook zo'n on metelijke schat voor de lezer. Hij mag telkens zelf bepalen wat hij met de in het boek beschreven gebeurtenissen doet. Terwijl de schrijfster zich met de vertaling van het boek bezig hield, begon het rumoer in de islamitische wereld tegen de vermeende godslastering erin steeds dui delijker vormen aan te ne men. De agitatie tegen De Duivelsverzen kwam voor het eerst in het openbaar in India. Interviews met de schrijver in twee tijdschrif ten leidden daar tot vragen in het parlement met de in zet het boek in het land te verbieden. Op 5 oktober, vlak na het verschijnen van het boek in Groot Brittannië, liet de Indiase regering uitgeverij Penguin in Londen weten dat het boek verboden was. Kort daarna volgde een ver bod in onder meer Pakistan, Saudiarabië, Egypte, Indone sië en Zuidafrika. In februari van dit jaar volgde de Fatwa, het beruchte doodvonnis dat Ayatollah Khomeini over de schrijver en de uitgevers afkondigde. Kippevel Marijke Emeis: „Ik kwam te rug van vakantie toen ik met die commotie werd gecon fronteerd. Iedereen hing aan de telefoon, vooral journalis ten want niemand had het boek toen nog gelezen. Ik had een uiterst surrealistisch gevoel, alsof je meedoet met een verkeerde film, een twintiger-jaren maffiafilm. Ik kon eerst niet echt gelo ven wat er allemaal gebeur de met bijvoorbeeld die boekverbrandingen". De vertaalster schrok pas goed toen zij via de radio hoorde dat er een prijs was uitgeloofd voor degene die Rushdie zou doden. „Dan hoor je dat er een miljoen dollar wordt uitgeloofd op het hoofd van iemand met wie je een paar maanden daarvoor nog heel gezellig hebt zitten eten. Daar krijg je kippevel van. Het gaat bo vendien om iemand die je zo langzamerhand als een deel van je eigen persoonlijkheid bent gaan beschouwen omdat je je zo in zijn persoon en werk verdiept hebt". De eerste weken na het uit loven van de prijs heeft Emeis slecht geslapen, tot ze bewust besloot om zich van de berichten en de buitenwe reld af te sluiten. Ze heeft nooit overwogen om de ver taalopdracht terug te geven en zo het risico uit te sluiten dat de dreiging ook haar richting uit zou gaan. „Mijn principe is dat je nooit voor terreur mag zwichten. Als je eraan toegeeft, is het einde zoek. Bovendien vond ik dat Rushdie recht had op een goede vertaling, dat ik dat aan hem verplicht was. Verder had ik eigenlijk wei nig keus, ik was inmiddels zo aan het boek en het vertalen ervan verknocht geraakt, dat ik de opdracht niet wilde kwijtraken. Het was hele maal mijn boek geworden, ik zou waarschijnlijk moord en brand hebben geschreeuwd als ik ermee op had moeten houden." Na twee weken besloot Emeis de telefoon uit het stopcontact te trekken en zich af te sluiten van de be richtgeving op radio en tele visie. „Ik denk dat ik toen tijdenlang degene ben ge weest die het minste wist van wat er in de buitenwe reld rondom het boek ge beurde. Dat moest ik zo wel doen omdat de vertaling stomweg honderd procent van mijn concentratie opeis te. Ik kon daarnaast geen an dere dingen aan mijn hoofd hebben". Stradivarius Emeis vergelijkt het vertalen van De Duivelsverzen met het spelen van een Stradiva riusviool die je na een jaar weer moet teruggeven. „Ver talen is eigenlijk hetzelfde als het spelen 'van muziek, dan interpreteer je ook de noten die de componist heeft opgeschreven. En omdat het boek van Rushdie één van de besten is in de hedendaag se wereldliteratuur, vergelijk ik mijn bezigheid van het af gelopen jaar met het spelen van een Stradivarius. Het is bijzonder jammer die na af loop weer te moeten af staan". Emeis wijst de kritiek af dat het boek is geschreven van uit een negatieve, nihilisti sche instelling. „Het is wel geschreven met een ironi sche, afstandelijke instelling. En als je niet gevoelig bent voor ironie, dan vind je die ook niet meer terug in de tekst. Met een nihilistische instelling kun je de relaties en de erotiek in het boek niet op een dergelijke manier opschrijven. In die passages laat de schrijver duidelijk be trokkenheid zien". Het boek kan worden uitge legd zoals de lezer het zelf wil, vindt Emeis. „Ik dacht in eerste instantie dat het ging om goed en kwaad en de verstrengeling daarvan. Maar je kunt ook zeggen dat het gaat over de relatie tus sen droom en werkelijkheid. Ik denk dat je het boek moet zien als een mozaïekstruc tuur met allemaal assen. Je kunt als een kaleidoscoop aan de gebeurtenissen draai en, alle figuren komen er dan in voor, je kunt zelf keu zes maken". dag Regering met Solidariteit bijna rond WARSCHAU Het ziet ernaar uit dat Polen nog deze week een regering onder leiding van Solida riteit krijgt. Volgens zegs lieden van Solidariteil heeft premier Tadeusz Mazowiecki zijn kabinet bijna rond, nadat hij zater dag een akkoord met de communistische partijlei ding had bereikt over het aantal zetels dat de com munisten krijgen. Zegslieden van het vrije vak verbond zeiden dat Mazowiec ki zijn voorstellen voor de sa menstelling van zijn kabinej morgen aan de fractie van So- V lidariteit in het parlement zal voorleggen. Hij sprak gisteren met de fractievoorzitter van Solidariteit, Bronislaw Gere- mek, over de zetelverdeling] Naar verwachting zal het Poolse parlement zich pas ko^ mende zaterdag over de nieu we regering uitspreken. Het is voor het eerst sinds de Tweede lj Wereldoorlog dat Polen een regering krijgt die niet door de communisten wordt geleid. fei Mazowiecki, een Solidariteit- je veteraan, is al sinds 24 augus- tr( tus bezig met de Boerenpartij aa en de Democratische Partij een coalitie-regering te vor men waarin ook de communis- r"e ten zitting krijgen. De vor- h€ ming van de regering stuitte ge echter op moeilijkheden omdai w; de communistische partij zich gjg niet wilde neerleggen bij dé a twee posten (binnenlandse za- ken en defensie) die Solidari- jj' teit hen aangeboden had. De a* kersverse premier bereikte za- B< terdag een akkoord met de lei- D der van de communistische m partij, Mieczyslaw Rakowskij j over de zetelverdeling. Hoe- veel posten Mazowiecki de communisten beloofd heeft, is Z1 niet bekend gemaakt. Behalve de ministeries van binnenj landse zaken en defensie eist J de communistische partij ook n' buitenlandse zaken, de post van kabinetschef en de leidinj van de staatsradio en televisii op. Solidariteit hecht veel be-l lang aan deze laatste pos* 1 dat zij erop gebrand i monopolie van de partij media te doorbreken. Een ad viseur van Walesa noemde hel akkoord dat Mazowiecki heel gesloten „verontrustend", om dat het vertrouwen van de Pi len in de nieuwe regering gelijk zal afnemen als de com munisten meer posten krijgen. Lied en oratorium op Vocalistenconcours 's-HERTOGENBOSCH Zel den zal het publiek van een internationaal muziekconcours geapplaudiseerd hebben bij de mededeling, dat de hoofdprijs eh enkele eerste prijzen niet werden toegekend. Dat ge beurde zaterdagavond bij de finale van het 36e Internatio nale Vocalistenconcours 's- Hertogenbosch. Het was de spontane reactie op een teleur stellende dag, waarin met name in de categorieën lied en oratorium benedenmaatse prestaties werden geleverd. Dat de enige toegekende eer ste prijs juist viel in de catego rie lied was merkwaardig. Niet het enig merkwaardige op deze finale. Niet toegekend werden: de Prijs Vrienden van het Lied, de Toonkunstprijs, de Brou- wenstijnprijs, de Spoorenberg- prijs, de eerste prijs opera, de eerste prijs oratorium en de hoofdprijs. Het zegt genoeg over het peil van dit 36 con cours. De Prijs Nederlandse Muziek werd toegekend aan Roger Smeets (29) die in Maastricht studeerde en ervaring opdeed bij de Nederlandse Opera. Smeets kwam uit in de catego rie Opera, maar om de Neder landse Muziekprijs te winnen moet een werk van een Ne derlands componist uitgevoerd worden. De inventieve jury had daar het volgende op ge vonden: Smeets zingt één. lied (van Bosmans) in de liedcate-- gorie en dan krijgt hij die prijs. En natuurlijk, hij kreeg die prijs. Zelden werd een prijs ge makkelijker en doorzichtiger verdiend. De enige eerste prijs ging. naar Yvi Janicke (31) uit West- Duitsland. Zij was de minst slechte en was in staat vocaal te boeien, al is haar presentatie stijf en star. Technisch heeft zij wel zo één en ander in haar mars, haar begeleider verdien de een deel van die prijs. De Belg Werner van Mechelen studeerde bij jurylid Robert Holl en hij zong op de finale een lied van Holl. De vraag is of Holl ook heeft meegestemd bij de toekenning van de ge flatteerde 2e prijs. Zijn aandeel was ronduït slaapverwekkend. Twee 3e prijzen voor de Poolse Urzula Jankowska en de Franse Gisèle Fixe. De twee finalisten bij het oratorium, respectievelijk uit Oost- en West-Duitsland, kregen een 2e en een 3e prijs. Het begrip "kregen" kan letterlijk wor den genomen, zij verdienden het niet. Ongelooflijk dat de Russische Amerikaan Georgi Mirostra- noff bij de demi-finale opera uit de boot is gevallen. Hij heeft meer artistiek bloed in zijn pink dan menig finalist in het gehele lichaam. Juist door zijn deelname had de finale echt interessant kunnen wor den. Nu werd de Zuid-Kore- aanse de lieveling van het pu bliek. „Van mij mag zij win nen", klonk uit veler mond. Zeer terecht won zij niet, maar moest zij-genoegen nemen met een gedeelde 2e prijs. Zij toon de in Verdi en Donizetti leuke maniertjes, zij heeft een grote uitstraling en een pracht van een stem, maar zij draaide Mo- zarts aria uit Die Zauberflöte zo hardgrondig de nek om dat zelfs deze jury daaraan niet voorbij kon gaan. De Ameri kaanse Kimberly Justus ver diende de andere helft van de In tegenstelling tot instrumen tale concoursen kwamen in Den Bosch de jongere deelne mers niet aan bod. De gemid delde leeftijd bij de finale was 28,7 jaar. Teleurstellend over de gehele linie was het gebrek aan voordracht en presentatie, de docenten lijken aan deze aspecten bijzonder weinig aan dacht te schenken. Een winst punt was dat de leiding van het goed georganiseerde con cours ditmaal had afgezien van een presentatrice, vorig jaar was dat duidelijk een min punt. De Tros-televisie schenkt dins dag 5 september vanaf 22.45 uur via Nederland 2 aandacht aan het concours, de Tros-ra- dio dinsdag 10 oktober van 13.30-16.00 uur. ADRIAAN HAGER Noteringen van maandag 4 september 1989 (tot 10:51 uur) 88/7.50 88/2.80 86/87 5% sl a 88/2.55 88/5.20 88/5.- 88 5.40 88 1- 88/4.29 88/3.20 88 1.95 88/2.44 88/3.12 041051 sep 89 ho dd 112.0017/8 145 50 24/8 15730 27/4 46 708/8 163.90 28/8 59.30 17/8 95.20 8/8 158.30 3/8 160.50 21/6 74.40 19/4 74.50 2/8 61.00 5/6 268.00 25/8 142 502/6 82 60 17/8 50.00 16/3 40.90 3/1 154.00 5/4 122.00 4/7 128.00 26/6 113.50 21/8 87.80 24/8 56.80 17/8 61.50 12/6 148 00 17/8 72 00 21/8 286.00 17/8 97.60 18/8 108.00 19/4 331.00 3/4 151.80 26/6 43.50 31/8 113.40 21/8 165.7023/5 113.40 21/8 62 50 28/8 41.9016/8 162.70 25/8 111.50 12/6 51.105/5 99.40 9/8 53.301/8 la dd 89.90 27/2 89.20 3/1 140.30 10/7 40.20 26/5 156.30 3/1 46.50 19/5 75.00 18/5 132.50 21/3 115.002/1 57.102/1 61.50 20/3 53.30 18/7 210.202/1 115.60 6/2 62.20 2/3 28.302/1 32.20 18/7 110.80 24/5 72.301/2 80.50 3/1 77.00 11/1 67.00 20/3 41.60 20/1 45.70 11/1 113.903/1 58.00 17/5 188.00 2/1 52.706/1 78.00 2/1 277.00 2/1 103 70 11/1 34.102/1 97.102/1 156.40 2/1 92.40 2/1 60.30 31/5 25.80 2/1 117.40 3/1 86.50 13/2 33.1023/8 76.8027/2 36.17 2/1 108.70X 132.00 144 60 108 20 132.20 144,30 163.60 163.90 163.90 135.00 135.00 134.70 99.40 99 00 97.70 112.00 111.50 111.50 85.00 85.00 147 40 147.40 147.30 69.70 69.50 69 70 271.50 270.80 270.50 88.30 88.50 87.50 99.50 99.00 98.00 303.00 301.00 143.00 143.00 43.00 42.80+ 42.80 113.30 113.30 162.30 162.30 113.20 113.20 143.00 112.90 162.10 113.00 40.20 40.30 85.00 85.20 Voor een uitgebreide agenda, ook voor de ko mende dagen, raadplege men „UIT", de gratis we kelijkse bijlage van deze krant. De film week loopt in het vervolg van vrijdag t/m donderdag. ALPHEN AAN DEN RIJN EU ROCINEMA I (Van Boetzelaer- straat 6. tel. 01720-20800): Let hal weapon II (16); wo. 13.45, 18.45, 21.30. ma. di. do. 18.45, 21.30. EUROSINEMA II: Road House (16); wo. 13.45, 18.30, 21.15. ma. di. do. 18.30, 21.15. EUROCINEMA III: Leviathan (al); 18.45, 21.15. Platvoet en zijn vriendjes (al); wo. 14.00. EUROCINEMA IV: Licence to kill (al); wo. 13.30, 20.30. ma. di. do. 20.30. LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19, tel. 071-121239): Road Hou se (al); 1JJ.00, 21.15. wo. ook 14.30. LIDO en STUDIO (Steenstraat 39, tel. 124130): Lethal weapon II (16); K-9 (al); 14.30, 19.00, 21.15. Beaches (al); 18.45, 21.15. Licence to kill (al); 14.15, 18.45, 21.15. Wilde harten (12); 19.00, 21.15. Taran en de toverketel (al); 14.30. Platvoet en z'n vriendjes (al); 14.45. «TRIANON (Breestraat 31, tel. 123875): Dance academy (al); 19.00, 21.15. wo. ook 14.30. REX (Haarlemmerstraat 52, tel. 071-125414): Come with me my love (16); 14.30, 19.00, 21.15. KATWIJK CITY THEATER I (Badstraat 30, tel. 01718-74075): Karate Kid III (al); 19.00. Roof tops (al); 21.15. wo. ook 14.45. CITY THEATER II: New cannon- ball fever (al); 19.00, 21.15. Nieuwe avonturen van Pippi Langkous (al); wo. 14.45. VOORSCHOTEN GREENWAY tel. 01717-4354): The accuced (12); vr. t/m do. 20.45. Rainman (al); ma. t/m do. 20.15. The three fugitives (al); wo. 15.45. Karate kid III (al); wo. 14.00, 15.45. WASSENAAR ASTRA tel. 01751-13269): Rainman (al); ma. t/m wo. 20.00. 4.00 DEN HAAGASTA: 1 (Spui 27, tel. 463500): Roadhouse (16); 14.00, 18.45, 21.30. ASTA 2: Licence to kill (al); 14.00, 18.45, 21.30. ASTA 3 My stepmother is an alien (al); 14.00, 18.45, 21.30. BABYLON 1 (naast Den Haag Centraal tel. 471656): The ad ventures of Baron Munchausen (al); 14.00, 19.15, 21.45. BA BYLON 2: Beaches (al); 14.00, 19.00, 21.30. BABYLON 3: Running on empty (^l); 19.00, 21.30. ma. di. ook 14.00. CI NEAC 1 (Buitenhof 20, tel. 630637): Lethal weapon 2 (16); 14.00, 18.45, 21.30. CINEAC 2: K9 (al); 14.00, 18.45, 21.30. CINEAC 3: The naked gun (al); 18.45, 21.30. ma. di. do. ook 14.00. METROPOLE 1 (Carne- gielaan, tel. 456756): Wilde har ten (al); 14.00, 18.45, 21.30. METROPOLE 2: Rain man (al); 14.00, 18.45, 21.30. METRO- POLE 3: Licence to kill (al); 14.00, 18.45, 21.30. METRO- POLE 4. Dangerous liaisons (al); 14.00, 18.45, 21.30. METRO- POLE 5: A fish called Wanda (al); 18.45, 21.30. ma. di. do. ook 14.00. ODEON 1 (Herengracht 13, tel. 462400): Lethal weapon 2 (16); 13.45, 19.00, 21.45. ODEON 2: Three fugitives (al); 13.45, 18.45, 21.30. ODEON 3: Dirty rotten scoundrels (al); 13.45, 18.45, 21.30. ODEON 4: De stam van de holebeer (al); 13.45, 18.45, 21.30. STUDIO 1 (Kettingstraat 12b, tel. 656402): Do the right thing (16); 19.15, 21.45. wo. ook 14.00. STUDIO 2: Scandal (16); 19.00, 21.30. STU DIO 3: Cry freedom (al); 20.00. 14.00. HAAGS FILMHUIS: Zaal 1: El Verano de la senora Forbes; 19.30, 21.45 Zaal 2: Apartment Zero; 19.30. Slaves of New York; 21.45. Zaal 3: 19.30, 21.45. La peau douce; ma. Fahrenheit 451; di. Lafem- me d'a cöté; wo. Baisers vo- KINDERVOORSTELLINGEN BABYLON: Platvoet en zijn vriendjes; wo. 14.00. CINEAC: Taran en de toverketel; wo. 14.00. Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoon 071-12.22.48 en uw krant wordt nog dezelfde avond nabezorgd. 1 kilo J 1 kilo Sucode/oppen Drumsticks DINSDAG EN WOENSDAG AANBIEDING VAN DINSDAG T/M LANGE MARE 90, ZATERDAG OPEN: LEIDEN. OOK OP KOOPAVOND: TEL. 071-12 69 55 Kunt u zelfstandig werken Vindt u het leuk om in de bouw te werken of werkt u er al Heeft u rijbewijs B-E Bent u niet tevreden over uw huidige werk En bovenal, heeft u een goed humeur en houdt u van een goede sfeer? Kom dan eens langs bij BARTHOLLF HOLLAND BOOR B.V. Mededeling voor de adverteerders van deze krant Het is helaas niet mogelijk van tevoren toezeg gingen te doen over de plaats waar de adver tenties in de krant zullen worden opgenomen. KURKPARKET Haarlemmerstraat 236, Leiden 071-146128 "LTD pJ Bergen op Zoom I1 Breda I—, r Den Bosch I1 Den Haag Alkmaar Doetinchem Almelo Dordrecht Heerlen Amersfoort Eindhoven Hengelo Amsterdam Emmen Hoogeveen Apeldoorn Groningen Leeuwarden Arnhem Haarlem Leiden Assen Heerenveen Maastricht Middelburg Nijmegen Purmerend Roermond Roosendaal Rotterdam Sleeuwijk Tilburg Uden Utrecht Veendam Winschoten Wormerveer Zwolle PBNA verzorgt computeropleidingen in 40 plaat sen door heel Nederland. Beroeps- en gebrui kersopleidingen op automatiseringsgebied. Vaste mondelinge lesavonden worden om de week afgewisseld met schriftelijke lessen. Er wordt afgesloten met een rijkserkend examen. Een computeropleiding van PBNA betekent: - professionele begeleiding door bevoegde docenten; - moderne lesmethode; - grondige examentraining, - afgestemd op de laatste exameneisen De cursussen starten in september 1989. AMBI Introduktie in de informatievoorziening HE.O* Elementaire Informatica HE.1 Elementaire Informatiekunde HE.2 Combinatie-opleiding (HE.O, HE.1, HE.2) Programmeertalen Cobol T.2, Pascal T.5, Basic T 6 Basiskennis Informatica 1.1 PRAKTIJKDIPLOMA INFORMATICA PDI Technische middelen MG.1 (ook als spoedopleiding te volgen) Systemen en Toepassingen MG.2 Basis PC gebruik MG.3 PDI-1 diploma (MG.1, MG.2, MG.3) De AMBI module HE.O vervangt de module 1.1 (Basiskennis Informatica 1). Start in september 1989 met HE.O en u kunt in december 1989 al examen afleggen bij stichting Exm INFORMATIEBON Stuur mij vrijblijvend het gratis informatiepakket met de Studiegids over de automatiseringsopleiding: PDI AMBI Mw./Hr.: Straat: Postcode. Plaats: Koninklijke

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 6