it
•VNO: meer samenwerking
onderwijs en bedrijven
W(§BT
PTT lijdt nog onder
verzelfstandiging
i i n l e i
OPENING ACADEMISCH JAAR IN LEIDEN
Vieuw middel ^Bouw moet meer minderheden opnemen"
Ferdi E. wil
versnelde tbr-
behandeling
~NNENLAND
QeidwOowuvnt
MAANDAG 4 SEPTEMBER 1989 PAGINA 3
(ode en gewonde bij
ihietpartij in Heerlen
ilERLEN Bij het verlaten van een
111in Heerlen 's zaterdag een 28-jarige
bill Goner uit Heerlen doodgeschoten,
n andere man werd gewond. Het
eetal is vanuit een voorbijrijdende
to onder vuur genomen, vermoedelijk
Wintt een mitrailleur. De gewonde is naar
waaii ziekenhuis in Heerlen overgebracht,
ehou- politie houdt er ernstig rekening
goe-'e dat het om een wraakoefening
Ier isit- man 's namelijk al eerder het
u jkpunt van mislukte aanslagen ge-
est. De politie denkt de vluchtauto
mildq-, ,je daders gevonden te hebben. De
gertjeto werd zaterdagmiddag onbeheerd
vóóngetroffen nabij het Geusselt-stadion
nelijkMaastricht- De aijt0 bleek een valse
op te^£isc^ nijmmerplaat te hebben,
twee—
Machinisten stemmen
over nieuw uniform
UTRECHT Alle 3300 machi-
nisten van de Nederlandse
Spoorwegen kunnen deze maand
stemmen over nieuwe unifor
men. Op modeshows in het hele
land kunnen ze kiezen uit drie
kledingpakketten, ofwel voor „de
rode, blauwe of grijze lijn". De
ontwerper is Clemens Ramec-
kers.
Eerder ontwierp hij al de nieuwe
uniformen van conducteurs en
perronopzichters. Daarvoor kreeg
hij de Brunei Award, een onder
scheiding van de Europese spoor
wegmaatschappijen. Niet alleen
de hoofdkleur, maar ook de „be
lijning" van de machinistenuni
formen is anders.
Uitzetting dreigt voor twee Tamils
MAASSLUIS Na een betrekkelijk rustige periode
geen uitzettingen hebben plaatsgevonden, zullen waarschijnlijk
morgen weer twee Tamils Nederland uitgezet worden. Dat
bleek gisteren bij een demonstratie van het Platform Solidari-
teitsgroepen Tamils in Nederland bij het politiebureau van
Maassluis, waar één van de twee vastzit. Het Gerechtshof in
Amsterdam bepaalde enige tijd geleden dat twee Tamils die ten
onrechte waren uitgezet, weer teruggehaald moesten worden.
Een woordvoerster van het ministerie van justitie bestreed gis
teren dat na die uitspraak enige tijd geen uitzettingen hebben
plaatsgevonden. Een woordvoerder van Vluchtelingenwerk
Nederland bevestigde echter ook dat er de laatste twee maan
den geen Tamils meer zijn teruggestuurd naar Sri Lanka. De
in Maassluis vastzittende Tamil werd vorige week door de poli
tie opgepakt. Inmiddels is er voor hem een reisdocument bij de
Srilankaanse ambassade in Brussel opgehaald. De andere Ta
mil zit vast op het politiebureau in Apeldoorn. Overigens is de
uitzetting nog enigszins onzeker omdat er inmiddels kamervra
gen zijn gesteld. Zolang die niet zijn beantwoord kunnen de
betrokkenen officieel niet worden weggezonden.
Horeca toost op mooie weer
DEN HAAG De omzet in de horeca maakte in
het tweede kwartaal van 1989 ten opzichte van de
zelfde periode in 1988 een ongekende stijging door
van 6 procent. Minus de prijsstijging van 2 procent
resteert 4 procent. Een dergelijke ontwikkeling is
de laatste jaren in de horeca niet meer voorgeko
men. Als voornaamste oorzaken van deze ontwik
keling noemt de horeca het uitzonderlijk goede
weer in het tweede kwartaal, een verdere verbete
ring van de economie, meer buitenlandse bezoe
kers en meer Nederlandse overnachters in hotels.
Het aantal horecabedrijven is het afgelopen jaar
weer gestegen. Het aantal bij het bedrijfsschap Ho
reca ingeschreven horecabedrijven lag op 30 juni
1989 4,2 procent hoger dan een jaar eerder. Er
kwamen 8 procent cafetaria's bij. Het aantal werk
nemers in de horeca steeg fors vergeleken met
1987. Op 30 juni waren 131.700 mensen in dienst;
een stijging van 6,6 procent.
Bom Schiphol-Oost
ondergronds ontploft
SCHIPHOL Uit onderzoek
naar de aanwezigheid van
niet-ontplofte vliegtuigbom
men op Schiphol-Oost blijkt
dat er inderdaad één aanwezig
was op het terrein waar
Transavia Airlines een hangar
wil bouwen. De bewuste bom
blijkt echter reeds onder
gronds te zijn ontploft. Het ter
rein zal nu worden vrijgege
ven aan Transavia.
Op een ander stuk terrein,
waar de KLM een technisch-
afvalcentrum wil bouwen,
blijkt eveneens een oude (klei
ne) bom te zijn gevonden.
Deze is na ontdekking meteen
gedemonteerd.
Half miljoen
uit Zandvoortse
fruitautomaat
ZANDVOORT Twee Haar-
lemse vrienden van 47 en 51
jaar hebben in het Holland Ca
sino in Zandvoort het record
bedrag van 456.504 gulden ge
wonnen via de fruitautomaat.
Het is voor het eerst dat in
Zandvoort een dergelijk groot
bedrag is uitbetaald via de
„eenarmige bandiet". De man
nen wonnen het bedrag via de
zogenaamde Grand Rapid die
bestaat uit een aantal fruit
automaten die aan elkaar zijn
gekoppeld. Met een inworp
van drie gulden maakt men
kans op de Grand Jackpot.
,et O
en
i
n in
werk
ït de
twee,
eten,
ings-1
eweri
i de
t die
verl
is tej_
1 de„
VANDAAGi
IN HET
lEUWi
EIDEN Bij de opening
in het academisch jaar
?eft de voorzitter van
niet?t Verbond van Neder-
[rotendse Ondernemingen
lter/7NO), mr. C. van Lede,
de mdaag als gastspreker in
ïbat.giden de nadruk gelegd
iricej het belang van een
sdejede samenwerking tus-
ëe" n onderwijs en bedrijfs
leven. Alleen dan zal ons
nd zijn positie in econo-
lisch en wetenschappe-
eni-jk opzicht kunnen be-
vo-Duden. „Onderwijs en
RO, sdrijfsleven zijn afzon-
ge- erlijk weinig, maar kun-
iers,en tezamen een ijzerster-
rERe combinatie vormen",
bei-?i Van Lede.
cla-
olgens Van Lede moet de
/erheid zich ook nog eens
aigen over de kwestie van
Bt onvoorwaardelijk toela-
igsrecht van vwo-afgestu-
erden tot alle studierichtin-
n, ongeacht hun vakken-
ïkket en cijfers voor de
eno-?rn vakken. Universiteiten
ituur oeten eisen aan de voor
in jjbleiding van studenten kun-
ot 29-n stellen om te vermijden
it de winst van het rende-
mentsstreven weer weglekt
door een onjuist toelatingsbe
leid, aldus Van Lede.
Prof.dr. R.A. de Moor, rector
magnificus van de Katholieke
Universiteit Brabant, deed een
andere suggestie. Om de
vraagstukken in het hoger on
derwijs op te lossen moeten
volgens hem politici en be
stuurders van universiteiten
samen een agenda voor de ko
mende jaren opstellen. De po
litieke inbreng zou de finan
ciering van het hoger onder
wijs en de rendementsproble
men kunnen zijn. De universi
teiten kunnen de opbouw van
de onderwijsprogramma's, de
samenwerking in het hoger
onderwijs en de verhouding
tussen overheid en universitei
ten/hogescholen opvoeren. Al
die onderwerpen moeten wor
den besproken tegen de ach
tergrond van de groeiende Eu
ropese eenwording.
Vrijheid
De Moor pleitte ervoor alle
voortgezet onderwijs dat
toegang geeft tot het hoger on
derwijs een duur van zes jaar
te geven. Universiteiten en ho
gescholen moeten de vrijheid
krijgen samen een propedeuse
in te richten. Zo kan blijken
voor welke soort opleiding stu
denten het meest geschikt zijn.
Verder moeten in de eerste
fase vooral docenten worden
aangesteld en minder onder
zoekers die ook doceren. Die
docenten dienen meer tijd aan
onderwijs te besteden dan
thans op de universiteiten ge
bruikelijk is.
Mr. c. van Lede.foto: dijkstra Prof.dr.R.A. de Moor.foto: kub
De Moor is het eens met politi
ci die het percentage van af
studerende studenten te klein
vinden. Het rendement kan in
zijn ogen worden verhoogd,
niet door selectie op grond van
eindexamencijfers, maar op
grond van prestaties in hét ho
ger onderwijs zelf. Dat studen
ten hun studie afbreken wijt
hij overigens eerder aan een
gebrek aan motivatie dan aan
een tekort aan studiecapacitei
ten. De wetgever maar ook de
universiteiten kunnen echter
een beleid voeren waardoor
minder studenten hun studie
„onnodig" staken, meent De
Volgens de Tilburgse rector
magnificus leidt dit systeem er
toe dat de overheid voor min
der studenten zal moeten beta
len. Ook is zij dan minder geld
aan studiefinanciering kwijt.
De Moor wil studenten een ge
lijk aantal jaren (nu zes) recht
op studiefinanciering geven.
Vlugge studenten kunnen
daardoor meer onderwijs vol
gen dan alleen de vierjarige
eerste-faseopleiding. De kosten
dalen daardoor niet, maar de
opbrengst van de opleiding zal
er door stijgen, aldus De Moor.
Selectie
Prof.dr. A. Rinnooy Kan, rec
tor magnificus van de univer
siteit in Rotterdam ziet voor
delen in selectie. Maar de se
lectieprocedure zal per univer
siteit moeten kunnen verschil
len om zinnig bij te dragen aan
de universitaire verscheiden
heid. Die is volgens hem es
sentieel om het hoger onder
wijs voor velen niet te laten
verworden tot middelmatig
onderwijs voor allen. Ook
moeten dan andere kwalitei
ten dan goede eindexamencij
fers een rol kunnen spelen.
Als gunstig neveneffect ver
wacht hij bij de toegelaten stu
denten een veel sterkere uni
versitaire loyaliteit dan in de
huidige situatie waar iedereen
overal even welkom is.
De rector magnificus van de
Universiteit Twente, prof.dr.ir.
J. de Smit, betoogde dat de
universiteiten de ruimte
moeten krijgen een beleid
voor de nabije toekomst te ont
wikkelen. Europa moet kiezen
voor levenslang leren. Om te
voorkomen dat het economi
sche, technologische en ten
slotte ook het politieke zwaar
tepunt naar de Aziatische lan
den verschuift dienen de be
schikbare talenten veel beter
te worden gebruikt. „Dit ver
eist een ingrijpende mentali
teitsverandering en een aan
passing van het Europese on
derwijsstelsel", zei De Smit.
Prof.dr. L. Engels, rector mag
nificus van de universiteit in
Groningen, besprak de relatie
tussen wetenschappelijk on
derwijs (wo) en hoger beroeps
onderwijs (hbo). Hij zei dat de
zeer grote afstand van vroeger
in korte tijd zo sterk is ver
minderd dat men zich wel
moet afvragen of, en zo ja
waarin ze van elkaar onder
scheiden moeten blijven. Het
is volgens hem volkomen zin-
loos over identiteit, fusie of in
tegratie te praten zolang de
hogescholen niet de gelegen
heid hebben gekregen zich te
profileren.
Pagina 7: Van Lede: studen
ten moeten meer gaan lenen.
regen
ongemfyseem
ssen EIDEN Longemfyseem
an mogelijk een halt worden
30 'egeroepen door toediening
an de stof antileukoprotease
\.LP). Een tien jaar durend
nderzoek van het Acade-
i en lisch Ziekenhuis Leiden
Dms \ZL) heeft dit aangetoond,
'gal
'an" i Nederland overlijden
larljks 2000 mensen aan lon-
:en. emfyseem, aldus de project
or- ;ider van het onderzoek, dr.
pe- .A. Kramps, in het tijdschrift
|?jj^ licero van het AZL. Longem-
35 yseem is een ziekte waarbij
e elasticiteit uit de longen
erdwijnt. Steeds meer long-
laasjes sterven af, waardoor
,g#n et proces van zuurstofopna-.
0.1 ie en koolzuurafgave vermin-
q2 iert. Deze ziekte komt veel
i oor bij rokers. De ziekte be-
1 loort tot de groep longaandoe-
0 6 |ingen die bekend staan onder
o.'i je naam CARA. Antileukop-
q 2 jotease (ALP) is een natuurlij-
o' e remmer. Deze stof wordt in
o je longen geproduceerd. Het
o jleek dat er een verband ge-
o.i egd kon worden tussen de
o nate van emfyseem en de pro-
o luktie van ALP door de long.
o.i Folgens Kramps speelt ALP
2 len rol bij de bescherming van
o' Ie longblaasjes.
4 n een gezamenlijk onderzoek
net buitenlandse onderzoeks-
o lentra werd vervolgens gecon-
j? ,'ludeerd dat dit ALP een zeer
n krachtige werking heeft en
5 >ok de afbraak van de elasti-
Iche vezels afremt. ALP remt
n stopt de vorming van emfy-
eem, maar het geneest niet.
.mfyseem voorkomen kan
waarschijnlijk wel met ALP.
)it is van groot belang voor de
irfelijke emfyseempatiënten.
DEN HAAG Demissionair minister De Koning van sociale
zaken en werkgelegenheid vindt dat de bouw- en wegen-
bouwsector meer etnische minderheden in dienst moet ne
men. Zijn ministerie is bereid een plan om dit te bewerkstel
ligen financieel te steunen.
De bewindsman zei dat vandaag tijdens een bijeenkomst van
de Nederlandse Vereniging van Wegenbouwers (NVWB) in
Den Haag. Hij wees er op dat in de grond-, water- en wegen
bouwsector nauwelijks mensen van buitenlandse herkomst
werkzaam zijn. Dat geldt ook voor andere sectoren van de
bouw, zo blijkt uit een onderzoek van het ministerie, aldus
De Koning.
Veel allochtone jongeren volgen een LTS-opleiding en zou
den dus kunnen instromen in de gebruikelijke opleidingen
voor de bouw. Kennelijk bestaan er belemmeringen die die
instroom in de weg staan, zo concludeerde De Koning.
Hierdoor loopt de bouw een steeds belangrijker deel van het
arbeidsaanbod mis, zo zei hij. Bovendien missen allochtone
jongeren een goede loopbaanmogelijkheid.
drijvende
tentoon
stelling te
zien.
)E KNOLLEN
Toon Hermans komt niet naar Den Haag
DEN HAAG De voorstellingen van de one-manshow van
Toon Hermans die op dinsdag 19, woensdag 20 en vrijdag 22 sep
tember in de Koninklijke Schouwburg zouden worden gegeven,
gaan om artistieke redenen niet door. Wie zich al een kaartje
voor één van de shows had aangeschaft, kan dat terugbrengen
en het geld terugkrijgen.
Voor de landelijke tournee van Toon heeft de afgelasting geen
gevolgen. Op 4 oktober gaat de voorstelling in Heerlen in pre
mière. Den Haag moet wachten tot maart.
Hermans' manager Wout van Liempt zegt dat vooral problemen
van organisatori3che !ard het uitstel hebben veroorzaakt. „Door
de vakantieperiode waren niet alle medewerkers volledig inge
speeld. We wilden ons publiek geen slechte voorstelling geven".
Wapenoogst
Zelfs een kleine raketwerper hoort bij de oogst aan wapens die sinds 1 september bij de politie in
Utrecht is ingeleverd. Met ingang van deze maand kunnen particulieren straffeloos hun verboden
wapens bij de politie kwijt. Behalve het anti-tankwapen dat deze politieman in de hand houdt, was
er een tafel vol messen en vuurwapens. foto: anp
WINST VALT 87 MILJOEN LAGER UIT
DEN HAAG De PTT
heeft vorig jaar wat min
der winst geboekt. In het
laatste jaar als staatson
derneming bleef het posi
tieve bedrijfsresultaat op
1,28 miljard gulden ste
ken. Dat is 87 miljoen
minder dan in 1987. Dit
blijkt uit het vandaag ver
schenen jaarverslag van
de PTT.
Zowel in de sector post als te
lecommunicatie ging het min
der goed. De winst van post
daalde met 21 miljoen tot 109
miljoen gulden. Het positieve
saldo van telecommunicatie
zakte met 66 miljoen naar
ruim 1,17 miljard gulden.
De bedrijfsleiding van de PTT
had voor 1988 aanvankelijk
gerekend op een bescheiden
winststijging. Maar doordat
het proces naar de inmiddels
doorgevoerde verzelfstandi
ging duurder is uitgevallen
dan verwacht, kwam deze
voorspelling niet uit. Ook de
reorganisaties bij de postdis-
tricten en extra investeringen
in het telefoonnet hebben veel
geld gekost.
De automatisering bij de post
verwerking en bij de loketten
van de postkantoren heeft in
middels vruchten afgeworpen.
De PTT profiteerde daarnaast
van de gunstige ontwikkelin
gen binnen de Nederlandse
economie, die leidden tot meer
post- en telefoonverkeer.
De PTT voorziet dat door het
vervallen van de EG-grenzen
in 1992 de concurrentie op de
Nederlandse markt scherper
wordt. De snelle technologi
sche veranderingen bij Tele
com zullen grote investeringen
vergen. Het bedrijf verwacht
tegelijkertijd meer mogelijkhe
den tot samenwerking met an
dere bedrijven in de Europese
Gmeenschap.
Uit de jaarcijfers blijkt dat het
binnenlandse postverkeer vo
rig jaar met 6 procent (307 mil
joen stuks) groeide ten opzich
te van 1987. Deze toename
komt voor het grootste deel
voor rekening van de partijen-
post. De PTT behandelde ook
wat meer losse post, maar de
stijging hier was slechts ge
ring.
Loketten
Aan de loketten van de post
kantoren werden 11 miljoen
transacties meer verricht (plus
5 procent). Oorzaak was de
uitbreiding van de werkzaam
heden voor de Postbank, zoals
distributie van girobetaalkaar
ten en giromaatpassen. Door
de sterke groei van het aantal
betaal- en geldautomaten zal
de komende jaren het aantal
geldhandelingen aan de loket
ten echter flink dalen.
De bezorgtijd van brieven en
kaarten van particulieren ver
beterde. Volgens cijfers van
een extern onderzoeksbureau
wordt 90 procent van deze post
de volgende dag bezorgd, een
stijging van 4 procent. De PTT
verspreidt ook steeds meer on-
geadresseerd drukwerk (recla
me). Voor dit jaar wordt met
een stijging van 25 procent re
kening gehouden.
In de sector telecommunicatie
investeerde de PTT vorig jaar
bijna 2 miljard gulden, 26 pro
cent meer dan in 1987. Het
geld werd onder meer besteed
aan uitbreiding van het tele
foonnet en telefooncentrales in
de regio's Amsterdam en
Utrecht, waar zich veel storin
gen voordeden.
Het aantal gevoerde telefoon
gesprekken nam verder toe.
Telefoneren naar het buiten
land steeg naar verhouding
het meest in populariteit (plus
17 procent). Er werd vooral
meer gebeld naar de Verenig
de Staten en het Verre Oosten.
Het aantal telefoonaansluitin
gen in Nederland kwam uit op
ruim 6,4 miljoen, een stijging
van 232.000. Ér was verder een
grote vraag naar semafoons
(piepers): het aantal aansluitin
gen hierop steeg met 52.000
naar bijna 170.000.
Het bedrijfsleven toonde een
toenemende belangstelling (66
procent) voor het datanet van
de PTT dat bestemd is voor
het versturen van computerin
formatie. Er was een daling
van het aantal abonnees op
Viditel, de op bedrijven toege
spitste videotekstdienst van de
PTT.
Arbeidsplaatsen
Het aantal werknemers bij de
PTT daalde in 1988 met 664 tot
een totaal van 93.964. Deze te
rugloop heeft te maken met de
een jaar eerder voorziene af
name van de werkgelegenheid
bij telecommunicatie. Door
nieuwe technologische ont
wikkelingen bij het onderhoud
van centrales bijvoorbeeld
moeten over een periode van
vijf jaar zo'n 5000 arbeidsplaat
sen verdwijnen. Dit gebeurt
zonder gedwongen ontslagen.
De nieuwe PTT-organisatie is
van start gegaan met een
schuldenlast van 7,4 miljoen
gulden aan de Staat. Een le
ning van 4.9 miljard gulden
moet met ingang van 1992
worden afgelost. De aflossing
op een achtergestelde lening
van 1,6 miljard gulden begint
in 1999. De PTT kan de Staat
voorstellen doen om ten hoog
ste 750 miljoen gulden van
deze lening om te zetten in
aandelen. Het aandelenkapi
taal is nu 4 miljard gulden en
bestaat uit veertig miljoen aan
delen van de Staat van elk no
minaal 100 gulden.
LEEUWARDEN Ferdi.
E., de ontvoerder en moorde
naar van Gerrit Jan Heijn,
krijgt jurische bijstand om
zijn tbr-behandeling te be
spoedigen.
Hij heeft enkele maanden ge
leden de hulp ingeroepen van
specialist mr. W. Anker. Voor
de behandeling begint moet E.
eerst een deel van zijn 20-jari-
ge gevangenisstraf uitzitten. In
de regel gebeurt dat als maxi
maal tweederde van de opge
legde celstraf is uitgezeten, al
dus Anker. E. wil echter zo
snel mogelijk behandeld wor
den. Mr. Anker is geen voor
stander van de combinatie lan
ge gevangenisstraf en tbr. Hij
Dinsdag 12 september verschijnt bij deze krant
Deze special biedt modehuizen en boetieks een prima
gelegenheid om hun wintercollecties en aanbiedingen onder
de aandacht te brengen van een groot publiek.
Informatie over de adverteermogetijkheden wordt graag
verstrekt door Mieke Zuidwijk, bereikbaar onder nummer
071 - 122.244.
CeidócSouAont
