Humanisten schuwen
samenwerking met
kerken niet
CcidócSotuanl
kerk
wereld
\k
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CcidóeGouoatii
DONDERDAG 31 AUGUSTUS 1989 PAGINj
tlNI
Kerkelijke veroordeling van Republikaner gevraagd
BONN De Westduitse kerkelijke basisbeweging 'Kirche von
unten' heeft de bisschoppen gevraagd een ferme veroordeling
te geven van de ultrarechtse Republikaner. Dat is beter dan op
te roepen tot nationale rouw ter gelegenheid van de vijftigste
verjaardag van het begin van de Tweede Wereldoorlog. 'Kir
che von unten' vraagt bisschop Karl Lehmann, die onlangs na
mens de Westduitse bisschoppen 1 september uitriep tot dag
van rouw en gebed, hoe er gerouwd moet worden als de kerk
nooit openlijk heeft toegegeven medeschuldig te zijn aan het
begin van de oorlog. Belangrijker dan „de verdediging van
kerkelijk eigenbelang" acht de beweging van kritische katho
lieken een duidelijke afwijzing van de Republikaner, die aan
knopen bij de uitspraken van Hitler-regime.
Wekelijkse gebedsbijeenkomsten voor
nuntiatuur
DEN HAAG De Nederlandse Zionistenbond zal in de maand
september elke zondagmiddag een „demonstratieve gebedsbij
eenkomst" houden voor het huis van de pauselijke vertegen
woordiger (nuntius) in ons land. De bond doet dit uit protest
tegen het omstreden klooster in Auschwitz. Voor de woning
van nuntius mgr. A.J. Backis in Den Haag zal bij die gelegen
heid op de sjofar worden geblazen. Met het indringende geluid
van deze ramshoorn, die in de laatste maand van het joodse
jaar dagelijks wordt gebruikt, wil de bond het Vaticaan oproe
pen tot bezinning. Het Vaticaan dient de rechten en gevoelens
van het joodse volk te respecteren, aldus de Zionistenbond in
een verklaring. „Laat het zijn woord gestand doen en het
klooster verwijderen".
Op het platteland kan
iedereen goed zijn:
daar zijn geen
verleidingen.
Oscar Wilde
Mgr. Bar roept
gelovigen op om
te gaan stemmen
ROTTERDAM In een
brief aan de priesters en
andere pastorale werkers
in zijn bisdom vraagt bis
schop R. Bör van Rotter
dam hen de gelovigen at
tent te maken op het be
lang van de komende ka
merverkiezingen.
Zonder een stemadvies te wil
len geven schrijft de bisschop
dat tegenover het recht om te
kiezen de verplichting staat
dat men zich goed realiseert
wat men doet door op een be
paalde partij te stemmen. Hij
vindt dit des te belangrijker
nu ethische kwesties, vragen
over leven en dood gaande
weg steeds meer door de poli
tiek worden bepaald.
Juist door te gaan stemmen
brengt men zijn medeverant
woordelijkheid tot uiting voor
alles er in onze samenleving
gebeurt. De bisschop hoopt
dat „de katholieken als goede
rentmeesters van de Schep
ping ook in deze hun verant
woordelijkheid beseffen en
zullen gaan stemmen - in ge
weten verantwoord".
Ook de bisschop van Santa
Maria in Brazilië, mgr. Ivo
Lorscheider, heeft met het
oog op de verkiezingen in de
cember de gelovigen opgeroe
pen zich actief met de politiek
te bemoeien. „Dit vraagt het
geloof van ons," zo schrijft hij
in zijn bisdomblad. Lorschei
der is lange tijd voorzitter van
de Braziliaanse bisschoppen
conferentie geweest.
De huidige crisis in Brazilië is
het gevolg van „morele cor
ruptie", aldus Lorscheider, die
zichzelf een „profeet van de
hoop" noemt. „We hebben be
hoefte aan krachtige maatre
gelen om de waarden van op
rechtheid en gemeenschaps
gevoel weer terug te krijgen."
Brazilianen moeten bij het
uitbrengen van hun stem zeer
selectief te werk gaan. Zij
moeten hun stem als wapen
gebruiken, zo schrijft Lor
scheider. Een kandidaat moet
zowel in bestuurlijk als in
persoonlijk opzicht een voor
beeld zijn. Ook in zijn dage
lijks leven moet hij toewijding
vertonen. Hij moet door en
door eerlijk zijn en mag niet
worden betrapt op het be
schermen van persoonlijke
belangen.
IKV rekent op
extra bijdrage
van kerken
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG In maart was
bij het opnieuw in ernstige fi
nanciële moeilijkheden ver
kerende IKV reeds een vaca
turestop afgekondigd. Enige
maanden later werd besloten
dat er voor voorjaar 1990 geen
gedwongen ontslagen zullen
vallen. Op het secretariaat in
Den Haag werken acht staf
medewerkers, die in totaal zes
arbeidsplaatsen bekleden, en
vijf dienstweigeraars.
Het IKV hoopt dat de kerken
extra inspanning zullen leve
ren om het aantal contribuan
ten uit te breiden. Ook zal het
de kerken vragen de collecten
voor het kerkelijk vredes
werk te intensiveren.
Het is niet denkbeeldig dat
het IKV zich zal moeten te
rugtrekken uit enkele projec
ten en dus „niet meer in den
brede zal kunnen werken
binnen de kerken", aldus het
jaarverslag. Door de geldzor
gen staat nu de service-verle
ning aan individuen en lokale
groepen al op de tocht.
Grote zorgen heeft het IKV
ook over de plaatselijke groe
pen (kernen). Sinds septem
ber 1988 is het aantal IKV-
kernen teruggelopen van 320
naar 270. In 1983 waren het er
nog 400. Het ledenbestand
vergrijst, zo meldt het jaar
verslag. De afgelopen jaren
zijn er nauwelijks nieuwe le
den tot de kernen toegetre
den. Het IKV schat het aantal
„redelijk tot zeer actieve"
kernen op ongeveer 100.
Daarentegen zijn er zo'n 70
kernen nauwelijks actief.
Voor de meeste kernen is het
conciliair proces voor gerech
tigheid, vrede en behoud van
de schepping de eerste priori-
teit.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Arnhem drs. B.C. van
Wieren te Nieuw Buinen; te Een-
Norg-Veenhuizen als geestelijk ver
zorger van gevangenis en rijkswer
kinrichting Bankenbosch te Veenhul-
zen (part-time) mw. drs.A.H.E. van
Leersum-Hoekert, kandidaat te Em-
meloord, die dit beroep heeft aange
nomen.
UNIVERSITEIT VOOR HUMANISTIEK VAN START
UTRECHT Volgende
week maandag opent de
Universiteit voor Huma
nistiek in Utrecht haar
deuren. Naast de dertien
wetenschappelijke theolo
gische instellingen die de
christelijke kerken er op
nahouden krijgen dan
ook de humanisten, vere
nigd in het Humanistisch
Verbond, een eigen uni
versiteit.
Hier en daar leidt dat tot een
zekere bevreemding, want de
commissie-Oberman die in
opdracht van minister Deet-
man de theologische facultei
ten aan een kwaliteitsonder
zoek onderwierp, concludeer
de dat er sprake was van een
wildgroei. Het aantal zou
moeten worden teruggebracht
tot hooguit negen instellingen
om kwaliteit en de vermin
derde vraag naar theologisch
onderwijs veilig te stellen.
Vraag aan mr W. H. Bijle-
veld, voorzitter van het colle
ge van bestuur van deze nieu
we universiteit, wat het speci
fiek nieuwe van deze oplei
ding is. Komt de humanistiek
niet 'al ruimschoots aan zijn
trekken in de mensweten
schappen en behoort in feite
niet alle wetenschap waarin
het woordje God niet expliciet
ter sprake wordt gebracht, tot
de „humanistiek"? Bovendien,
is het humanisme naar zijn
strevingen gemeten in feite
niet een wat verwaterd gees-
teskindje van het christen
dom? Kortom, waarom een
nieuwe opleiding?
Bijleveld geeft direct toe dat
humanisme als alternatieve
levensovertuiging voor de
christelijke godsdienst niet
een gesloten, monolitisch blok
is. „Binnen het humanisme
bestaan zeer geschakeerde op
vattingen, er is altijd een sym
biose met het christendom ge
weest, maar ook altijd waren
er tegenstellingen". Dat er
tussen de kerken en het Hu
manistisch Verbond van tijd
tot tijd gehakketakt werd en
nog wordt, noemt hij een on
vermijdelijk bijverschijnsel
wanneer het gaat om de toe
kenning van plaatsen en sub
sidies. Maar in de sfeer van de
universiteit heeft hij geen be
hoefte aan een oppositionele
opstelling met de kerken. „De
kerken hebben ideeën opge
pikt van de humanisten en
omgekeerd. Van beide kanten
is er voor elkaar inspiratie ge
weest in het verleden. Ook is
het zeker niet zo dat een hu
manist of het Humanistisch
Verbond het monopolie heeft
op de humanistische beginse
len. Wat de humanisten on
derscheidt van de christenen
is dat ze hun eigen levensbe
schouwing crëeren en die
hoeft niet in oppositie tot de
kerken te staan. Kenmerkend
voor de humanisten is dat de
levensovertuiging uit de men
sen zelf komt."
Bezinning
De nieuwe universiteit is er
volgens mr. Bijleveld onder
meer om een mogelijkheid te
hebben voor bezinning op wat
humanisme zou kunnen of
moeten zijn. Tot nu toe had
het Humanistisch Verbond in
hetzelfde gebouw in Utrecht
waar nu de nieuwe universi
teit gevestigd wordt een vier
jarige part-time opleiding
FOTO: T STICHT
voor humanistische raadslie
den. Deze leverde de afgestu
deerden echter geen academi
sche graad op. Met de nieuwe
opleiding hoopt het Humanis
tisch Verbond dat zijn eigen
mensen net zo goed zijn voor
bereid voor hun taak als de
theologisch afgestudeerden.
Aan de nieuwe universiteit
zijn de vakken in drie secto
ren verdeeld. De eerste groep
vakken bestaat uit filosofie,
ethiek en systematische „hu
manistiek", kortom de basis
voor een humanistische le
vensbeschouwing. Een tweede
reeks van vakken is bedoeld
om de humanistiek aan de
man te brengen, wat in chris
telijke kring heet de pastorale
benadering. In een derde sec
tie houdt de student huma-
mistiek zich bezig met vak
ken waarin de maatschappij
bestudeerd wordt inzoverre
die van invloed is op de vor
ming van een levensbeschou
wing.
Voor onderdelen van het pro
gramma zal de nieuwe uni
versiteit samenwerken met de
Katholieke theologische uni-
vèrsiteit in Utrecht en de
rijksuniversiteit. Ook die sa
menwerking met eerstge
noemde instelling geeft vol
gens mr. Bijleveld wel aan dat
er van oppositie met de ker
ken geen sprake is.
Daarnaast zal er samenge
werkt gaan worden met de
Vrije Universiteit van Brus
sel, een instelling die zijn ont
staan dankt aan het verzet te
gen vermeende clericale over
heersing en daar naar studen
tenpopulatie en inrichting
van de universiteit nog steeds
de sporen van draagt.
De Universiteit voor Huma
nistiek zal gerekend worden
tot de groep van theologische
en levensbeschouwelijke uni
versiteiten. De vraag die de
Raad van advies voor het we
tenschapsbeleid naar aanlei
ding van het rapport van de
commissie-Oberman heeft op
geworpen, namelijk of er voor
een dergelijke richting nog
een eigen plaats moet worden
ingeruimd, verbaast Bijleveld
ten zeerste. „Ik vind dit onbe
grijpelijk. Niets heeft de mens
zo zeer bezig gehouden als de
vraag naar de zingeving van
zijn bestaan. Is er eeuwig le
ven enzovoort, de kernvragen
van het bestaan vragen om
bestudering. Wij doen dat in
de wetenschap van het huma-
Schaalvergroting
De voorzitter van het college
van bestuur is er niet bang
voor dat zijn studenten - gere
kend wordt op ruim dertig af
gestudeerden per jaar na een
zesjarige opleiding - geen
werk zullen vinden.
Hij realiseert zich dat er „poli
tieke problemen" zijn waar
door de humanistische raads
lieden nu niet altijd aan bod
kunnen komen zoals ze zou
den willen. In leger, onder
wijs, gevangeniswezen, zie
kenhuizen hebben de kerken
de oudste rechten en worden
de meeste plaatsen door hen
geclaimd. „Met het huidige
aanbod zullen alleen al in
deze werkvelden onze afge
studeerden gemakkelijk werk
kunnen vinden. Een uitbrei
ding van die werkvelden hou
je niet tegen". Dat zit er met
de ontkerkelijking volgens
hem volop in. Daarnaast
meent Bijleveld dat er in de
toekomst plaats is voor geeste
lijke werkers die zich vrij ves
tigen. Door de grotere schaal
vergroting en de steeds on
persoonlijker wordende ver
houdingen in de no-nonsens-
maatschappij kan daar in
bedrijfsleven en non-profit-
instellingen een steeds grotere
vraag naar ontstaan. Mensen
hebben behoefte aan praatpa
len. Onze mensen voorzien
PAUL VAN VELTHOVEN
Patriarch breekt
oecumenische
gesprekken af
JERUZALEM De Grieks-
orthodoxe patriarch van Jeru
zalem, Dimitrios I, heeft alle
oecumenische gesprekken af
gebroken. Zijn kerk doet niet
langer mee aan de dialoog die
de Oosters-Orthodoxe Kerken
met de Rooms-Katholieke
Kerk, de Anglicaanse Kerk
en de Oriëntaals-Orthodoxe
Kerken voert. Dit heeft hij
zonder opgaaf van redenen
aan de Oecumenisch patri
arch van Konstantinopel
meegedeeld.
Naaste medewerkers van de
patriarch hebben ter toelich
ting gezegd dat het besluit
niet inhoudt dat het patriar
chaat van Jeruzalem zich van
de oecumene afkeert. Het be
sluit hangt volgens hen samen
met pogingen de niet-kano-
nieke Oosterse Kerken weer
onder de hoede van het patri
archaat van Jeruzalem te krij
gen. Ook heeft patriarch Di
mitrios aangekondigd dat zijn
kerk „in de naaste toekomst"
uit de Wereldraad van Ker
ken zal stappen. Het Grieks-
Orthodoxe Patriarchaat van
Jeruzalem is sinds de oprich
ting van de Wereldraad in
1948 lid. De kerk telt onge
veer 250.000 leden die in Is
raël, Jordanië, Saudiarabië, de
Verenigde Arabische Emira
ten, Noord- en Zuidjemen,
Oman en Kuwayt wonen.
De anglicaanse aarts
bisschop Desmond
Tutu haalt zijn vrouw
Leah af bij het politie
bureau.
FOTO: AP
Politie
Zuidafrika
pakt 200
vrouwen op
KAAPSTAD De
Zuidafrikaanse politie
heeft gisteren zo'n
tweehonderd vrou
wen, onder wie de
echtgenoten van aarts
bisschop Tutu en do
minee Boesak korte
tijd vastgehouden na
een betoging in Kaap
stad. De vrouwen wa
ren na een kerkdienst
op weg gegaan naar de
Britse ambassade om
een petitie aan te bie
den tegen de doodstraf
en het vasthouden van
kinderen. Politieman
nen met wapenstok
ken grendelden de
omgeving van de am
bassade af en gaven de
betogende vrouwen
bevel zich te verprei-
den. Toen zij dat wei
gerden, werden zij in
vrachtwagens geduwd
en afgevoerd. In de
buitenwijken van
Kaapstad trad de poli
tie met hagelgeweren
en traangas op tegen
betogende schoolkin
deren.
Deetman betreurt vorming regionale samenwerkingsscholen
WITMARSUM - Demissio-
nair-minister Deetman vindt
de totstandkoming van sa
menwerkingsscholen 'zeer
jammer'. Als voorstander
van het protestants-christelijk
onderwijs gaat mij dit zeer
aan het hart". De minister
vermoedt dat er meer samen
werkingsscholen op het plat
teland zullen ontstaan, maar
zegt daar niets aan te kunnen
doen. "Het is de keuze van de
ouders. De vraag is: wat is
hen het principe van christe
lijk onderwijs waard? Kiezen
zij voor de school om de hoek
of willen zij christelijk onder
wijs voor hun kinderen".
Deetman bestrijdt dat het
overheidsbeleid tot de samen
werkingsscholen zoals on
langs in het Friese Earnewald
heeft geleid. Zijns inziens zal
het probleem van de school
op het platteland blijven be
staan, ook al wordt de ophef
fingsnorm verlaagd. Drs. K.
de Jong, voorzitter van de
Unie School en Evangelie,
vindt dat schaalvergroting in
bepaalde gevallen zeer nade
lig kan zijn voor het bijzonder
onderwijs. Volgens Deetman
is dat 'klinkklare nonsens'.
"Het probleem zit niet in de
opheffingsnorm, maar in het
afnemend aantal kinderen dat
de scholen bezoekt. Dat aantal
is met dertig procent afgeno
men. Mensen spreken over
schaalvergroting in het basis
onderwijs, maar op Prinsjes
dag zal straks blijken dat de
gemiddelde schoolgrootte is
afgenomen, dus van schaal
vergroting is geen sprake", al
dus Deetman.
Volgens de minister moet het
bijzonder onderwijs zich bun
delen. Hij wil dat de schoolbe
sturen in een bepaalde regio
gaan fuseren. Eén schoolbe
stuur moet dan meerdere
scholen onder zijn hoede ne
men. Deetman vindt het niet
ondenkbaar dat het dan zelfs
om een fusie tussen enkele
tientallen schoolbesturen gaat.
"Het schoolbestuur zal moeten
zorgen voor een goede sprei
ding van het onderwijs in hun
regio. Dat kan inderdaad in
houden dat een school die on
der de norm zit door dat be
stuur in stand wordt gehou
den, terwijl grotere scholen
die dicht bij elkaar staan,
moeten fuseren", aldus Deet
man.
De minister zegt dat de zelf
standigheid van de vergrote
schoolbesturen veel sterker
moet worden. Hij denkt daar
bij niet alleen aan de beste
ding van gelden en de sprei
ding van scholen in de betref
fende regio, maar hij wil ook
met betrekking tot de inhoud
van het onderwijs en de eind
termen tenminste bij de iden
titeitsgevoelige vakken meer
vrijheid aan de scholen geven.
Deetman: "Ik heb het altijd
vreemd gevonden dat bijvoor
beeld bij vakken als geschie
denis en maatschappijleer een
centraal schriftelijk rijksexa
men wordt afgenomen. Na
tuurlijk zul je een bepaalde
basiskennis moeten toetsen,
met rekenen blijft één plus
één nog steeds twee. Maar
voor de identiteitsgebonden
vakken als geschiedenis zou
de school zelf meer vrijheid
moeten krijgen".
Poolse
opperrabijn
boos op Glemp
WARSCHAU De Poolse
opperrabijn is dermate boos
op het hoofd van de rooms-
katholieke kerk in zijn land
dat hij een „wereldgebed voor
de vrede" heeft geboycot die
vandaag gehouden is ter her
denking van het feit dat vijf
tig jaar geleden de Tweede
Wereldoorlog uitbrak.
Rabbijn Pinkas Menahem
Joskowicz zegt verbaasd te
zijn over de preek die kardi
naal Jozef Glemp zaterdag ge
houden heeft waarin deze
suggereerde dat de joden met
hun protestacties tegen het
klooster in Ausschwitz zich
presenteren „als een volk dat
boven andere volkeren ver
heven is". Hij is bang dat die
het anti-semitisme in Polen
zal aanwakkeren. „Het heeft
geen zin om samen te bidden
met degenen die ons niet toe
staan in Auschwitz te bid
den", verklaarde de opperra
bijn in een vraaggesprek.
„De aanwezigheid van het
rooms-katholieke klooster en
van een crucifix op een steen
worp afstand van het vroege
re kamp verhindert dat joden
er bidden". Hij noemt dat
pijnlijker dan de massale ver
nietiging van de joden in de
oorlog zelf.
„Dit kruis zo dichtbij bezorgt
ons meer verdriet dan de hele
tragedie".
„Ik wil graag met Glemp pra
ten", aldus Joskowicz, „ik wil
er alles aan doen om het tij te
keren". De rabbijn zei niet te
begrijpen waarom kardinaal
Franciszek Macharski, de
aartsbisschop van Krakow, in
1987 in Genève met joodse
vertegenwoordigers afsprak
om de nonnen uiterlijk op 20
februari 1989 te verplaatsen
en waarom hij die afspraak
niet is nagekomen.
Joskowicz zei dat hij ook met
paus Johannes Paulus II wil
spreken als dat nodig mocht
zijn om de crisis te boven te
komen. „Het zou goed zijn om
het probleem op te lossen nu
de vlam nog niet te hoog op
gelaaid is. Auschwitz is iets
heiligs en dient niet tot gods
dienstige conflicten te leiden".
Joskowicz vertelde dat hij zelf
in Auschwitz gevangen geze
ten heeft en dat zijn hele fa
milie in 1942 in het kamp ge
storven is.
ni
inrs
frTj
jjttar
'Aï
;tard
ichter
zé
Loonmatiging te veel gevraagde
pope*
Op het loonfront gaat ons land vermoedelijk een roerige fe^ Pr
tegemoet. De werkgevers pleiten al geruime tijd voor veif^ver
ging van het minimumloon het aantal inkomens per hij oper;
houden neemt immers toe, luidt het argument. De Ffeezak
heeft daarentegen het woord loonmatiging geschrapt uit hy\aa^
woordenboek. Terwijl matiging geboden is en blijft, lijkt e j
loongolf onafwendbaar. bgt d€
ftiënte
De politiek, het kabinet voorop, mikt op een loonstijgjwoon
van niet meer dan twee procent. In feite zou dit betekeriLirt
dat de inkomens pas op de plaats zouden maken, want"
prijzen stijgen navenant. De winsten vrijwel dagelijks fQ^Jj
zen we hoe groot die zijn blijven dan in de bedrijven j
ten en dat vinden FNV en CNV in ruil voor een beperl^
koppeling met de uitkeringen en ambtenarensalarissen (j a
aanvaardbaar. „De arbeidsproduktiviteit is hoog en daarai_^""
ook de loonruimte", aldus voorzitter Van der Weg van de 1
dustriebond FNV. Als de bonden van de situatie geen j
bruik maken, vrezen zij „door de eigen supporters de caT O
comben te worden ingejaagd". Feyenoorders kunnen verl^-*^
len hoe onprettig dit voelt. Nu er na jarenlang ledenverlj
weer sprake is van een groeiend ledental, willen de bonct^
hun leden ook iets te bieden hebben.
OOK de ambtenarenbond AbvaKabo stelt zijn eisen, zé
harde. Voorzitter Van de Scheur eist voor alle ambtenai|
vijf procent, waarvan de helft voor loonsverhoging om 1
verschil met de lonen in het bedrijfsleven te verminden
Als zo'n eis zou worden ingewilligd, kan een koppeling tj
sen lonen en uitkeringen wel vergeten worden. pari
Met twee grote en dwarsliggende bonden is het voor FNpN 1
voorzitter Stekelenburg moeilijk om nog tot een centraal Jp
koord te komen met overheid en werkgevers, hoezeer hijtie
zijn CNV-collega Hofstede dit ook betreuren. De werkgeW*
voelen er trouwens al jaren niet voor. Voor een centraal oe
koord staan onder meer herstel van de koppeling en een 1
tra optrekken van het minimumloon op het verlanglijst001
van de bonden. De bonden eisen van de werkgevers dat3rde
helft van de loonruimte wordt besteed aan werkgelegenhe-,^ d
maar binnen de vakcentrale zelf is er verdeeldheid ontsta^igp]
over de vraag of na invoering van de 35-urige werkweek Den
1993 verdere arbeidstijdverkorting moet worden nagestree! met
Onder anderen de ambtenaren zijn daar gezien de erVg^Ü
ringen van de laatste jaren met de werkgelegenheid ge|
voorstander van. n wc
iter
ONDANKS alles blijft de grote werkloosheid een van joral
zorgelijkste punten voor het beleid van de komende jare^3^
Het aantal banen groeit flink, maar dit heeft onvoldoende de
vloed op het werkloosheidscijfer. Naast her- en bijscholiikerii
blijft loonmatiging het meest geëigende middel om dit piissen
bleem aan te pakken. CNV-voorzitter Hofstede pleit daarcTs or
voor een verstandig gebruik van de beschikbare loon rui ml
ook als de gesprekken hierover niet centraal maar in de
drijfstakken moeten worden gevoerd. ppeü
|i ve
EeN demissionair kabinet is niet in staat op dit punt de so|8e^
ale partners, werkgevers en werknemers, onder druk te z^t
ten. Veel zal dus afhangen van de vorming van een niet
West-Duitsland: bewolking, die vJ mi'
uit het noorden tot in midden-DJl dt
land doordringt; in het zuiden echjn i
s'avonds %-kge
gelijk e
i onweersbui.
i tel
WEERRAPPORT
R*len
It d-
krd
i aki
IV rV
njnl
iht z
^id
sper
Eerst nog een
enkele bui
DE BILT (KNMI) In het
front dat van de Noordzee af
kwam en" over ons land trok
onstaat een storing die komen- Amsterdam zw. bew. 20 1
de nacht van noordelijk
Frankrijk naar richting Dene- Eeide regen 17 1
marken trekt. Hierdoor zullen ^hov®n b8w J
er vannacht en in de ochtend- Rottwdam' zwTew 20 1
uren enkele buien gaan vallen. Twente zw. bew. 16 1
De kans daarop is het grootst ^uid-üfmtjur ^0 1
in het zuiden en oosten. De Aberdeenur° onbew. 19
temperatuur daalt vannacht Athene onbew 27 1
tot ongeveer 12 graden. Later onbew. 20 1
op de dag komt een rug van Budapest zw. bew 17 1
hogedruk dichterbij wat af én Bordeaux zw bew. 29 1
toe zon betekent. De middag- Cyprus onbew* 30 2
temperatuur komt in de buurt Dublin 1. bew 18
van 19 graden. De wind waait confluo* onbew 22
uit het noordwesten en is ma- Helsinki 1. bew. 16
tig, kracht 3. Ook na morgen Innsbruck onbew. 17
blijft de luchtaanvoer uit het ^awSLrt onbew* 1°
noorden komen en dat houdt Kopenhagen onbew 19 1
in dat de middagtemperatuur |-as Paimas zwhb®w
rond de 17 tot 18 graden komt L(^frnon onbew! 25
te liggen. Londen zw bew. 26
Weersvooruitzichten voor diverse Madrid zw. bew 29
Europese landen, geldig tot en met "«jag8 half bew. 33
morgen. Malta'08 I bew 28
Noorwegen en Zweden: langs de Moskou regenbul 17
Noorse westkust en meer naar het München onbew. 16
noorden, ook landinwaarts in Noor- Nice half bew. 25
wegen en Zweden veel bewolking en 0s,° zw. bew 18
van tijd tot tijd regen Pari|s zw^bew. 26
Denemarken: veel bewolking en ent- j?88® onbew 2g
ge regen, morgen perioden met zon. Spm b*w 19
Middagtemperatuur van 18 tot 22 Stockholm zw! bew! 17
graden. Morgen iets lager. Warschau zw. bew. 14
Schotland. Engeland en Ierland: in Wenen zw bew. 14
zuidoost-Ierland en midden-en zuid- Ziirlch onbew 18
Engeland, perioden met zon en over- Bangkok half bew. 34
wegend droog. Meer naar het noor- Casablanca half bew. 27
den en westen wisselvallig en vooral Lo^Anae^es onbew 20
morgen perioden met regen. Middag- Now York onbew! 28
temperatuur tussen 14 graden in het New Orleans half bew. 34
noorden en westen, tot 21 graden in PaJm Beach i. bew 33
zuidoost-Engeland. Paramaribo onbew.
België en Luxemburg: in het zuidoos- Pretoria zw. bew. 24
telijk deel vrij zonnig en warm met Rl° d® Ja"elr0 °"b8w -
maxima van 22 tot 27 graden, overi- p^800 26
gens vanuit het noorden bewolking, 27
een enkele bui en maxima van 20 Singapore l. bew.
graden Deze koelere condities brei- Tel Aviv I. bew 31
den zich morge over geheel België en Tokyo zw. bew. 31
Luxemburg uit. Tunl8 zw. bew. 31
Warme zomer nog geen topper
DE BILT De zomer van dit jaar (juni, juli en augustus)
volgens het KNMI warm, zonnig en droog. De gemiddelde te
peratuur in De Bilt was 17 graden Celsius tegen 16,1 normi
waarmee deze zomer tot de veertien warmste zomers van drni*
eeuw behóórt. m(
In De Bilt werden dit jaar 24 zomerse dagen (maximum temj
ratuur van 25 graden of hoger) genoteerd tegen normaal 13. E
6 juli werd in De Bilt de eerste tropische dag (30 graden of t
ger) sinds 2 juli 1986 genoteerd. Ook 22 juli en 20 augustus v
ren tropische dagen; het langjarig gemiddelde is twee tropisc i-C
dagen. RftT
De zon scheen in deze zomer over het land gemiddeld 675 t
tegen 580 uur normaal. Het grootste aantal zonne-uren (óffff
werd geregistreerd aan de kust. het kleinste aantal (625) in ifl/l
noordoosten van het land. Ook wat betreft het aantal uren zl
neschijn blijven de zomers van 1947 en 1976 met respectieveJ
840 en 814 uren de absolute toppers.
Gemiddeld over het land was deze zomer droog met 162 n
neerslag tegen 223 mm normaal. De hoeveelheden neerslag
pen echter plaatselijk sterk uiteen. De kleinste hoeveelheid (j
rtim) werd afgetapt in het zuiden van het land en in De Bilt.
kan daar van een droogteperiode worden gesproken. Op andi
plaatsen viel belangrijk meer neerslag: in de kop van Nooi
Holland plaatselijk zelfs 300 mm.
[o
n
N
y a
Ie'
ter
rich