Vertrouwensartsen kunnen klachten
kindermishandeling niet meer aan
Stephanie Halenbeek
jongste Miss Holland
uit de geschiedenis
Toelatingsonderzoek speciale scholen aan de kaak gesteld
Leveranciers gaan
zorgen voor inzamelen
cadmium-batterijen
Oorzaak vliegongeluk
mariniers onduidelijk
Uren in de rij
voor ritje in
een legertank
Henk Heidweiller was meest
ervaren Surinaamse diplomaat
BINNENLAND/ BUITENLAND
Kindercircus ruziet
over artistiek leider
GRONINGEN Het bestuur van het
kindercircus Santelli in Groningen over
weegt de gemeente Groningen te verzoe
ken te bemiddelen in het conflict tussen
artistiek leider Akker en de leden. De
leden vinden dat Akker „dictatoriaal" is.
Inmiddels heeft het bestuur het gehele
circus een week op non-actief gezet, na
dat het clubgebouw afgelopen woensdag
door een groep leden werd bezet. Giste
ren werd die bezetting opgeheven, maar
de actievoerders blijven bij hun eis dat
de artistiek leider moet vertrekken. Het
kindercircus dat jaarlijks vijftig voorstel
lingen geeft in binnen- en buitenland,
heeft deze week twee voorstellingen af
gezegd.
Eén van de laatste
foto's die de
Voyager maakte van
de planeet
Neptunus, alvorens
de ruimtesonde dit
weekeinde ons
zonnestelsel verliet.
Sieidóe.Qowtarit
MAANDAG 28 AUGUSTUS 1989 PAGINA
Voyager ontdekt
„zuiderlicht"
PASADENA De Amerikaanse ruim
tesonde Voyager-2 heeft een laatste op
zienbare ontdekking gedaan voordat zij
voorgoed in het heelal verdween. Op
het zuidelijk halfrond van de planeet
Neptunus ontdekte de sonde nog een
bijzonder verschijnsel dat overeenkomt
met het zuiderlicht op aarde. Het bij
zondere van het zuiderlicht op Neptu
nus is dat het is waargenomen op dertig
graden zuiderbreedte, betrekkelijk
dicht bij de evenaar. Het zuiderlicht op
aarde is veel dichter bij de Zuidpool ge
lokaliseerd. De foto's die de Voyager
naar de aarde heeft gestuurd hebben
astronomen een schat aan nieuwe in
formatie geboden.
Westduits gezin
op Ibiza gewurgd
MADRID Op het
eiland Ibiza zijn zaterdag
de vier lijken gevonden
van een Westduits gezin.
De man, vrouw en twee
kleine kinderen, die al
jaren op het eiland
woonden, zijn door wur
ging om het leven ge
bracht. Hun lichamen
zijn onder pas gestort
beton van een nieuw
stuk weg gevonden. De
gruwelijke vondst werd
gedaan nadat een poli
tieagent scheuren in het
wegdek ontdekte waar
uit een lijkengeur op
steeg.
Pension in Parijs
in brand gestoken
PARIJS De Parijse politie heeft
na onderzoek van een brand in een
pension waarbij in de nacht van
vrijdag op zaterdag zeven doden
vielen, geconcludeerd dat het om
brandstichting ging. In het pension
in de wijk Clichy vlakbij Mont-
martre woonden veel immigranten.
Na de brand is de anti-racistische
groep SOS-racisme in actie geko
men. Men zei „diep geschokt" te
zijn door de brand die kan worden
toegevoegd aan een lange lijst aan
slagen en moorden op Fransen van
Algerijnse, Tunesische en Marok
kaanse afkomst. In 1986 vielen bij
brandstichting in Parijs meer dan
20 doden.
Italianen weigeren
eigen chemisch afvi
ROTTERDAM Het Italiaanse
Schiedam ligt opgeslagen, wil zi
aandeel niet terugnemen. Daarm
ontstaat een probleem voor het Ar
sterdamse handelsbedrijf Magnus
door de Rotterdamse rechtbank
verplicht het zinkafval terug te lev
ren aan de oorspronkelijke eigen
ren in België, Denemarken en Itali
De Belgen en Denen zijn wel bere
hun deel terug te nemen. Een d(
van het afval werd eerder naar Bi
zilië verscheept, maar mocht da
niet worden verwerkt nadat beker
was geworden dat het om chemis
afval ging.
UTRECHT Het aantal
meldingen van kinder
mishandeling is zo fors
toegenomen dat de ver
trouwensartsen het werk
niet meer aankunnen.
Veel klachten kunnen
niet worden behandeld en
dat kan verstrekkende ge
volgen hebben. Vooral in
de grote steden is de pro
blematiek ernstig, artsen
moeten een klacht soms
wel een half jaar laten lig
gen. De bureaus waar de
vertrouwensartsen wer
ken hebben daarom drin
gend meer mensen nodig.
Het aantal meldingen van kin
dermishandeling bij de bu
reaus is de afgelopen vier jaar
bijna verdubbeld terwijl de
personeelsbezetting nauwelijks
is gegroeid. Vooral het aantal
meldingen van seksueel mis
bruik van kinderen is explo
sief gestegen. In 1985 maakten
deze meldingen 15 procent van
het totaal uit. Drie jaar later
was het gestegen tot 29 pro
cent van de in totaal 7429 mel
dingen van kindermishande
ling.
Uit een onderzoek naar werk
druk en personeelsformatie
blijkt dat een uitbreiding met
40 procent nodig is om de bu
reaus hun werk goed te laten
doen. Met de uitbreiding is een
bedrag van 2,5 miljoen gulden
gemoeid. Het ministerie van
WVC heeft nog geen gehoor
gegeven aan het verzoek om
meer subsidie. Vorige zomer
klaagde de stichting al zijn
nood bij het ministerie. Daarop
is een onafhankelijk organisa
tie-adviesbureau ingeschakeld,
dat concludeert dat de perso
neelsbezetting volstrekt onvol
doende is Offi het werk aan te
kunnen.
Het aantal kinderen dat - in
het gezin wordt mishan
deld is vermoedelijk vele ma
len groter dan het officiële
aantal meldingen. Mishandel
de kinderen houden namelijk
vrijwel altijd hun mond. Ze
durven er niets over te zeggen,
omdat ze vaak fysiek worden
bedreigd. Ook zijn ze bang dat
zij de schuld krijgen als het ge
zin uit elkaar valt. Slechts drie
procent van het aantal meldin
gen komt dan ook van de
slachtoffers zelf. Meestal ge
beurt het door mensen uit de
omgeving *- grootouders, bu
ren - en verder door huisart
sen.
Volgens de vertrouwensartsen
is het zaak dat elke klacht di
rect kan worden onderzocht.
Als dat niet gebeurt is volgens
drs. H. Mourits van de lande
lijke stichting het gevaar groot
dat mensen gevallen van kin
dermishandeling minder snel
of helemall niet meer zullen
melden, „omdat het toch geen
zin heeft".
Als een klacht niet snel kan
worden behandeld is er grote
kans dat het mishandelde kind
blijvende schade oploopt of
zelfs erger. Zo herinnert één
vertrouwensarts zich een ge
val waarin iemand haar ver
telde dat een meisje drijfnat
huilend over straat liep. De
arts kon daar verder geen aan
dacht aan besteden omdat er
nog tientallen klachten moes
ten worden afgewerkt. Enige
tijd later las ze in de krant dat
er een meisje door haar ouders
was verdronken.
De 17-jarige Stephanie Halenbeek uit Uden werd zaterdagavon
door niemand minder dan Angela Visser tot miss Holland g
kroond. Vorig jaar was miss Universe zelf de mooiste van Nede
land.
NOORDWIJK Stepha
nie Halenbeek mag zich
voor een jaar Miss Hol
land noemen. Het lange
blonde meisje uit Uden
werd zaterdagavond in
het Noord wijkse Hotel
Oranje door een zeskoppi-
jury uit een groep van
24 finalisten tot mooiste
van het land uitgeroepen.
De 17-jarige Udense werd
daarmee de jongste Miss
Holland uit de historie.
Van de vijf Zuidhollandse
deelneemsters kwam alleen de
Leidse Elizabeth Bijl bij de
laaste zes. Het evenement dat
de laatste jaren sterk aan be
lang heeft ingeboet geen te
levisie, geen auto als hoofd
prijs, geen top-artiesten als
omlijsting was dit jaar ook
organisatorisch mager van ni
veau.
Zo begon het programma al
een half uur te laat en moes
ten de vele nerveuze familiele
den, evenals de mensen uit
„het wereldje" van mode, mo
dellen en roddelpers de eerste
zangers in de rij vanaf de trap
pen volgen. De immer popu
laire, inmiddels behoorlijk
grijzende Krijn Torringa redde
de situatie professioneel met
wat babbeltrucs. Toen ieder
een eindelijk aan de in over
vloed aanwezige champagne
zat en ook Piet Bambergen di
rect naast het podium had
plaatsgenomen, kon de eerste
groep van zes missen zich in
vrije-tijdskleding komen voor
stellen. Met Amerikaanse
„smile", maar zichtbaar ner
veus liepen de meisjes via het
podium de looplank op, waar
bij het bordje met daarop het
nummer vaak trillend in de
hand werd meegevoerd.
Badpakken
(„Doe eens drie wensen?"
„Welke filmster bewondi
jij?") dat het te denken gaf d c
enkele missen toch met
mond vol tanden stonden,
meesten sloegen zich hier eel
ter, ondanks veel extra rocJni
hoofden, redelijk doorheen.
Na nog wat, inmiddels profe
sionéel geworden, souni5
mixers was het tijd voor de
nale. De Noordwijkse Liesbe
Caspers werd eerst door
missen zelf verkozen tot mi
sympatiek, een titel die ha.
automatisch leek uit te sluite
voor een finaleplaats. Vervo
gens trok de jury, onder and
ren bestaande uit Lou v;
Rees, organisator Frans Ve
linden, Jan des Bouvries
Frans Molenaar, zich teru
Het budget moet dit jaar kr;
geweest zijn want zonder a
tiest of muziekje moest het pi
bliek een half uur wachten
het grote moment.
Miss Universe
Na deze eerste ronde en een
optreden van een voormalige
winnaar van de Henny Huis
man Soundmixshow (alle op
tredende artiesten bleken af
komstig uit vorige jaargangen
van dit programma) werd het
tijd voor de badpakken. Luid
keels aangemoedigd door
Krijn toonden de jongedames
hun zelfs voor missen te hoog
uitgesneden zeekleding.
De derde ronde werd door de
deelneemsters het meest ge
vreesd. Torringa zou de meis
jes één voor één en onvoorbe
reid een vraag stellen en van
dat antwoord zou veel afhan
gen. „De deelneemsters krij
gen bij winst een soort ambas
sadrice-functie en daar moet je
ook voor kunnen praten", had
organisator Frans Verlinden
gewaarschuwd. De vragen wa
ren echter zo voorspelbaar
De speciaal voor deze gelege
heid naar Noordwijk gehaalc.^,
Nederlandse Miss UniveiN"
Angela Visser, mocht help<
bij het bekend maken van
zes finalistes. Zij was niet
enige miss die zaterdagavoi
in actie kwam. De hele avor
door werden Nederland
meisjes voorgesteld die
wisselend succes aan een
andere internationale
verkiezing hadden meegedaa
Zo bleek Nederland, behalv
over een miss Universe
over een miss Europa voor gi
trouwde vrouwen te beschil|,r
ken.
Na het bekend maken van
laatste zes was de teleurste
ling bij de achttien afvalste
duidelijk zichtbaar. Lachen -
als de spreekwoordelijke bo
r(in) met kiespijn, klapten
voor de overblijfsters. I
Leidse Elizabeth Bijl, ooit
miss Cosmopolitan, haalde
de finale, maar kwam nil
verder dan de zesde plaats,
dochter van oud-voetbalinte
national Frits Flinkevleug
werd vierde. De uiteindelij!
nummer één werd dus Stephi
nie Halenbeek. Het meisj
eerder al eens derde bij Ve
onica's miss body-line, kre<
een scooter, wat juwelen, kl
ding en enkele reisjes als pri
„Alles bij elkaar 20.000 gil
den", verzekerde Krijn To
ringa het publiek, nadat hij
namen van de diverse spoi
sors zo'n twintig keer had on
geroepen. De tientallen fot
grafen struikelden inmidde
al enige tijd over elkaar
maar fraaie plaatjes van
nieuwe Miss Holland te kul
nen schieten. Ze huilde lichtjf I
en het kroontje viel bijna t
zoals het hoort.
LOMAN LEEFMAN I
GRONINGEN Het toe
latingsonderzoek voor
lom- en mlk-scholen
(voor kinderen met leer
moeilijkheden of moeilijk
lerende kinderen) schiet
te kort. Zoals het onder
zoek nu functioneert be
vestigt het de visie dat
speciaal onderwijs een
laatste opvangmogelijk-
heid is voor leerlingen die
voor het gewone basison
derwijs te lastig zijn.
Deze kritiek uit drs. Y. Pijl in
zijn proefschrift waarop hij
donderdag aan de rijksuni
versiteit in Groningen promo
veert tot doctor in de psycho
logische, pedagogische en so
ciologische wetenschappen.
De toelatingscommissies verza
melen vele gegevens, maar
vooral de resultaten van een
intelligentietest en het soort
school waarvoor de leerling is
aangemeld blijken volgens Pijl
van belang voor de beslissing:
toelaten tot de speciale school
of terugverwijzen naar het ge
wone onderwijs. De promo
vendus vindt dit in schril con
trast staan met de doelstellin
gen van het lom- en mik- on
derwijs, dat een aangepaste be
handeling moet geven voor de
problemen van kinderen die
in het gewone onderwijs vast-
Pijl bestudeerde de dossiers
van 258 toelatingsonderzoeken
en legde gegevens van fictieve
kinderen voor aan 168 school
hoofden die voorzitter van een
toelatingscommissie zijn. Hij
constateert dat de proeven die
toelatingscommissies de aange
melde kinderen laten doen
vaak niet aan de meest ele
mentaire wetenschappelijke
eisen voldoen. Hij acht dit in
de praktijk niet zo erg omdat
de uitkomsten van dergelijke
tests geen doorslaggevende in
vloed op de beslissing van de
commissie blijken te hebben.
Alleen IQ
Van de enorme verzameling
gegevens over het kind wordt
volgens de promovendus bijna
niets gebruikt. Alleen het in
telligentiequotiënt (IQ) heeft
in het algemeen een sterke in
vloed op de beslissing. Een be
trekkelijk hoog IQ leidt tot
een grote kans op lom-plaat
sing of terugverwijzing naar
het reguliere onderwijs; een
laag IQ leidt vaker tot mlk-
plaatsing, aldus de onderzoe
ker.
Pijl vindt de centrale rol van
de IQ-test verbazingwekkend,
omdat dat volgens hem abso
luut niet past binnen het con
cept van het speciaal onder
wijs als maatwèrk voor kinde
ren met problemen. Ook zijn
IQ en IQ-tests al jaren een om
streden zaak binnen de ge
dragswetenschappen.
De onderzoeker deed nog een
opmerkelijke ontdekking.
Commissies van lom-scholen
hebben een sterke neiging tot
plaatsing van een kind op een
lom-school; mlk-commissies
plaatsen bij voorkeur op een
mlk-school. Dit alles ongeacht
de problemen en kenmerken
van het kind. In feite ligt de
beslissing over de toekomstige
school van het kind dus niet
bij de toelatingscommissie
maar bij degene die besluit het
kind aan te melden bij een
lonuschool of bij een mlk-
school, aldus Pijl.
ZOETERMEER De le
veranciers van oplaadbare
nikkel-cadmium (NiCad)
batterijen gaan gezamen
lijk de schouders zetten
onder de inzameling van
deze voor het milieu be
lastende batterijen. Zij
zullen hiertoe morgen een
gedragscode onderteke
nen, zo heeft de Verening
voor de metaal- en de
elektrotechnische indus
trie FME bekendgemaakt.
De oplaadbare NiCad-batterij
en vinden toepassing in tal
van (snoerloze) huishoudelijke
apparaten. Zij bevatten 10 tot
15 procent van het zware me
taal cadmium. Jaarlijks wor
den er ongeveer 15 miljoen Ni-
Cad-batterijen en kwikoxide-
knoopcellen, die eveneens
schadelijk zijn voor het milieu,
verkocht.
Het cadmium-gehalte in Ni-
Cad-batterijen kan door het
ontbreken van voldoende al
ternatieven of technologische
oplossingen nog niet worden
teruggedrongen.
Dit jaar start een intensieve
publiekscampagne die ertoe
moet leiden dat binnen twee
jaar 80 procent van de lege Ni
Cad-batterijen wordt ingeza
meld en gerecycled.
SAN JUAN De oorzaak
van het vliegongeluk op
Puerto Rico waarbij vrij
dag vier Nederlandse ma
riniers omkwamen, blijft
onduidelijk.
Kapitein Nieuwenhuis van het
Nederlandse marinefregat Pie-
ter Florisz verklaarde dat offi
cier M. Goes (32) uit Den Hel
der. die het gehuurde toestel
bestuurde, een volledig be
voegd en ervaren piloot was.
Hij zei dan ook geen verkla
ring te hebben voor het onge
luk. Ook het onderzoek van de
Puertoricaanse autoriteiten
heeft nog geen aanknopings
punten over de oorzaak opge
leverd. De mariniers hadden
de eenmotorige Beachcraft g
huurd om een tocht te maken
boven het bergachtige binnen
land. De andere slachtoffers
zijn G. Henkes (30) uit Den
Helder maar afkomstig uit
Wassenaar, R. Tieman (26) uit
Den Helder en F. Ferkiel (21)
uit Koudekerke. De stoffelijke
overschotten worden morgen
naar ons land teruggevlogen.
SUSKE EN WISKE SAGARMATHA
Mr. H.A.F. Heidweiller stond
bekend als de meest ervaren
politicus over wie Suriname
kon beschikken. Tijdens zijn
jarenlange dienst als ambassa
deur bij de Verenigde Naties
en later de Verenigde Staten
bouwde hij een goede reputa
tie op. Het verbaasde velen dat
hij na de decembermoorden in
s 1982 niet uit de diplomatieke
SOESTERBERG De landelijke open
dag van de Koninklijke Landmacht in
Soesterberg heeft zaterdag 33.000 be
zoekers getrokken. Dat is aanzienlijk
minder dan vorig jaar toen er 55.000
mensen kwamen kijken. Dit jaar was
op 50.000 belangstellenden gerekend.
De landmacht heeft geen idee waarom er dit
jaar „slechts" 33.000 mensen naar de open dag
zijn gekomen. Het weer kon niet beter: het
was droog en niet te warm of te koud en er
was voor veel publiciteit gezorgd. „Misschien
vindt het publiek de rol van defensie wat
minder belangrijk nu de verhouding tussen
oost en west is verbeterd", aldus een woord
voerder.
Op de dag waren onder meer 66 kleine expo
sities over de taken van de landmacht te zien.
Aan het thema 'de vrouw binnen de land
macht' werd op bescheiden wijze vorm gege
ven. Weliswaar waren er veel vrouwelijke
militairen op het terrein aanwezig, maar hun
aandeel beperkte zich hoofdzakelijk tot het
verstrekken van informatie. Ook vónd er
geen wervingsactie plaats.
dienst stapte, maar terugkeer
de naar Paramaribo.
Hij distantieerde zich niet van
het toenmalige bewind van le
gerleider Bouterse. In juli 1984
werd Heidweiller ambassadeur
in Den Haag en kreeg hij tot
taak „de gedeukte verhoudin
gen tussen Nederland en Suri
name te repareren". Hij noem
de dit zelf „a hell of a job".
Inmenging
Heidweiller verbaasde zich
steeds over de Nederlandse
houding tegenover Suriname.
Hij vroeg zich af of Suriname
werkelijk zoveel verschilde
van andere landen waarmee
Nederland wél goede betrek
kingen onderhield. Heidweil
ler moest Nederland in juli
1985 verlaten nadat Suriname
de Nederlandse ambassadeur
Dirk Jan van Houten had uit
gewezen als gevolg van ver
meende inmenging in interne
Surinaamse aangelegenheden.
Na zijn terugkeer in Paramari
bo zette Heidweiller zich in
voor toenadering tussen de lei
ders van de traditionele poli
tieke partijen en de toenmalige
militaire leider, tevens rege
ringsleider Desi Bouterse.
Hij speelde een belangrijke rol
bij het op gang brengen van
het democratiseringsproces. In
mei 1987 werd hij minister
van buitenlandse zaken, welke
functie hij bekleedde tot de
democratisch gekozen regering
in januari 1988 aantrad. Hij
droeg de ministerspost over
aan Eddie Sedoc, met wie hij
het later aan de stok kreeg
over het buitenlandse beleid.
Vele bezoekers van de open dag van de landmacht afgelopen zaterdag in Soester
berg maakten een ritje met een tank.
FOTO: ANP
In één van de hallen kon men door middel
van foto's zien hoe de landmacht met de aan
haar toegewezen terreinen omspringt.
De meeste belangstelling ging uit naar de ac
tie-onderdelen. Parachutisten en commando's
konden na het welslagen van hun verrichtin
gen rekenen op ware ovaties. Duikers van de
genie, die rondzwommen in een doorzichtige
container, werden bekeken als exotische vis
sen in een aquarium en gepantserde rups- en
wielvoertuigen reden de hele dag af en aan
met bezoekers. Velen hadden het er graag
voor over urenlang in de rij te staan voor een
ritje.
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG/PARAMA
RIBO De 60-jarige
Heidweiller sloot zijn poli
tieke carrière in januari
van dit jaar af als beleid-
sadviseur op het ministe
rie van buitenlandse za
ken.
