„Lubbers zal
ook met PvdA
regeren, als hij
maar premier
kan blijven"
HP
deQ^tENE:
uit de weekbladen
ELSEVIER!
EVP is voor Aantjes geen alternatief
JORIS VOORHOEVE:
Albeda pleit voor harder sociaal stelsel
DE TIJDÏ
BINNENLAND
EeicLeSouacwt
DONDERDAG 24 AUGUSTUS 1989 PAGINA
BI
DEN HAAG Biedt de
Evangelische Volkspartij
een alternatief voor het
CDA of heeft de EVP
door de samenwerking
met Groen Links zijn
aantrekkingskracht voor
de ontevredenen binnen
het CDA verloren?
Voor Willem Aantjes van
1971 tot 1978 fractieleider van
de ARP en het CDA, en on
danks zijn regelmatig geventi
leerde kritiek op de huidige
politieke lijn van het CDA nog
altijd partijlid is het ant
woord op die vraag duidelijk.
Door de nieuwe koers zal de
EVP er niet in slagen de twij
felaars binnen het CDA aan
zich te binden.
Aantjes sprak gisteravond op
een bijeenkomst van de radi
caal-evangelische splinterpar
tij in Den Haag, waar hij in
discussie ging met EVP-lijst-
trekker Cor Ofman. Een lijst
trekkerschap, dat overigens
maar beperkte betekenis heeft.
Want hoewel de EVP een ei
gen campagne mag voeren
voor de verkiezingen van 6
september, moet Ofman op de
kandidatenlijst van Groen
Links (lijst 6) genoegen nemen
met een bescheiden elfde
plaats.
Niettemin is de Evangelische
Volkspartij ervan overtuigd
met de keuze voor Groen
Links de goede weg te zijn in
geslagen. Ofman, net als Aan
tjes afkomstig uit de ARP, ver
woordde het gisteravond als
volgt: „Het CDA is afgegleden
naar een centrum-rechtse par
tij, waarbij het ARP-gedach-
tengoed in de kiem is ge
smoord. De evangelische poli
tiek is ondergechikt gemaakt
aan het creëren van eenheid.
Alle neuzen moesten dezelfde
kant opkijken. Veel mensen
hebben het CDA 't voordeel
van de twijfel gegeven, maar
Groen Links is een alternatief
voor het huidige bejeid".
Aantjes betwijfelt of de EVP
zijn eigen identiteit binnen
Groen Links kan behouden.
Ook voorspelde hij dat het op
trekken met de communisten
voor heel wat mensen een ob
stakel zal zijn, zolang de CPN
geen afstand neemt van het
verleden. Bovendien is, aldus
Aantjes, de keuze voor Groen
Links eenvoudigweg ingege
ven door de keuze voor de
meest optimale kans op een
kamerzetel.
Dat Wim Aantjes gisteren ech
ter geen reclame zat te maken
voor zijn eigen CDA was over
duidelijk. Bij de christen-de
mocraten overheerst volgens
hem het pragmatisme en is er
maar weinig meer terug te
vinden van de ARP-idealen.
„Succes is het bindmiddel in
het CDA", zo zei hij.
Blijft de vraag waarom de kri
tische Aantjes dan toch lid van
het CDA is gebleven. „Ik ben
uitgerangeerd binnen het
CDA en ik heb heus ook wel
frustraties. Dat ontken ik niet,
maar ik ga er niet onder ge
bukt", zei Aantjes. „Maar mijn
partij (de ARP) zit wel in dat
CDA evenals de mensen die
mij 20 jaar het vertrouwen
hebben gegeven en nog ge-
Nee, wat betreft Aantjes is er
altijd nog meer dat het CDA
samenbindt („al is dat zeer ge
ring") dan Groen Links. Maar
als hij toch op een andere par
tij zou moeten stemmen, dan
wordt het waarschijnlijk de
PvdA of („het zal u misschien
verbazen") het GPV. „Want er
zijn momenten. Als ik Schutte
bijvoorbeeld op het punt van
de werkgelegenheid met poli
tiek en evangelie bezig zie,
dan denk ik: dat is anti-revo
lutionair".
CLARISSE BUMA
Politiek is helemaal niet zo moeilijk, vindt de nieuwe VVD-lijst-
trekker Joris Voorhoeve. Zelfs het doorgronden van Lubbers is
gewoon een kwestie van logisch nadenken. En als men nog niet
weet op welke partij te stemmen, moet men zich gewoon afvra
gen of het kabinetsbeleid goed is geweest. Zo ja, dan stemme
men VVD, want anders gaat het CDA met de PvdA regeren.
Een stem op Ruud is eigenlijk een stem op Wim. Stem dus Joris!
Van wie hebben we zoiets eerder gehoord? O ja, van Hans Wie
gel. Jazeker, en als het aan Voorhoeve ligt dan keert de Friese
Ijsmeester terug in de Haagse politiek.
Voorhoeve: „Het blijft natuurlijk een beetje gissen, maar ik weet wel dat het premierschap een heel belangrijke rol
DEN HAAG Het is
moeilijk voor te stellen
dat dit de man is die ei
genhandig het tweede ka-
binet-Lubbers om zeep
heeft gebracht! Gemoede
lijk en huiselijk nipt Joris
Voorhoeve van zijn war
me chocolademelk, die zo
juist is binnengebracht
door een stemmig geklede
ober van het kamerres
taurant. Wie kan in hem
iets anders zien dan een
intellectuele, wat wereld
vreemde ex-professor aan
de landbouwuniversiteit
te Wageningen?
Maar pas op! Dezelfde dr.ir.
J.J.C. Voorhoeve (43) kan iets
wat zijn voorganger Ed Nij-
pels, evenals vele anderen,
nooit gekund heeft: in de ziel
kijken van minister-president
Lubbers. Volgens VVD-lij-
strekker Voorhoeve is politiek
helemaal niet zo moeilijk als
vaak wordt gedacht. Veel din
gen zijn te herleiden tot ver
rassend eenvoudige oorzaken.
Ook het doorgronden van de
sfinx Lubbers is gewoon een
kwestie van logisch redeneren.
Het valt Voorhoeve absoluut
niet moeilijk te verklaren
waarom de CDA-voorman
deze keer géén voorkeur heeft
uitgesproken voor de VVD.
„Het blijft natuurlijk een beet
je gissen, maar ik weet wel dat
het premierschap een heel be
langrijke rol speelt. Er is nu
een reële kans dat het CDA
met de PvdA gaat regeren. En
ook in die situatie wil Lubbers
het premierschap kunnen
opeisen. Dus heeft hij er be
lang bij dat het CDA de groot
ste partij wordt en dus pro
beert hij zoveel mogelijk stem
men bij de VVD weg te ha
len".
Nog steeds op professorale
toon legt Voorhoeve uit dat de
partij die de premier levert,
een gigantisch voordeel heeft
tegenover de andere partij(en)
in het kabinet. „Degene, die op
vrijdagavond na de minister
raad de besluiten meedeelt, be
paalt een groot stuk van de
beeldvorming van het kabinet.
Als de premier op een vrijdag
een verhandeling houdt over
een nieuwe kwestie, dan praat
heel Nederland daar twee we
ken over. Daarom is het van
doorslaggevend belang voor
het CDA of het de premier
kan blijven leveren".
Maar in 1986 koos Lubbers
wél vantevoren. Hij sprak zich
toen heel duidelijk uit voor
een voortzetting van de coali
tie met de VVD. Waarom was
dat dan? Voorhoeve blikt zelf
verzekerd over de tafel: „Lub
bers was in '86 veel minder
overtuigd van de uitkomst van
de verkiezingen voor zijn par
tij. Het CDA stond in dat voor
jaar bepaald niet op winst. Al
leen al om die reden was het
voor hem niet aantrekkelijk
om met de PvdA te gaan rege
ren. Als die partij de grootste
zou worden, zou zij zeker het
premierschap opeisen".
„Lubbers redeneerde toen als
volgt: als ik mij nu voor een
voortzetting van de coalitie
met de VVD uitspreek, dan
haal ik een deel van de VVD-
kiezers het CDA binnen en
wordt mijn partij misschien de
grootste. Dat was toen electo
raal heel verstandig van hem.
Nu is de situatie omgekeerd.
Er dreigt geen verlies van
CDA aan VVD. Integendeel,
een aantal VVD-kiezers lijkt
vastbesloten CDA te gaan
stemmen, niet zozeer vanwege
het programma alswel vanwe
ge de persoon van de lijsttrek
ker. Daarom heeft Lubbers
het deze keer niet nodig voor
af duidelijkheid aan de kiezers
te verschaffen".
Markanter
Waarom maakt de VVD als
enige partij eigenlijk wel tevo
ren een keus, namelijk voor
hernieuwing van de coalitie
met het CDA? Samenwerking
met de PvdA en D66 heeft
speelt".
Voorhoeve immers vrijwel uit
gesloten. Opnieuw blijkt de
oplossing eenvoudig te zijn.
„Het VVD-program staat het
dichtst bij het CDA-program.
Wel is het wat markanter en
trekt het duidelijker de lijnen
van het kabinetsbeleid door.
Tegelijk is het wat milder dan
in 1986, omdat er nu niet zo
veel meer behoeft te worden
bezuinigd. Een hoop moeilijk
werk is reeds gedaan. Dus er
kan een ruimhartiger beleid
gevoerd worden, ook ten aan
zien van de mensen met een
uitkering".
Maar wat weerhoudt Voorhoe
ve er dan van ook 'ns met de
PvdA te gaan praten? De libe
rale lijsttrekker kijkt nu wat
zuinig: „Wij willen niet dat er
weer een uitgeefbeleid komt.
Die sfeer tref ik aan bij de
PvdA. Daar is men in een
stemming van: alles kan weer
de winkel uitvliegen. Daarom
zou het ook zo verkeerd zijn
als Wim Kok in het kabinet
komt".
Hoezo? Lubbers is er ook nog.
Die zal toch zeker een aantal
wensen van Kok blokkeren.
Voorhoeve is het daar niet
mee eens. „Als Lubbers jnet de
PvdA in zee gaat, zal hij op
een aantal punten moeten toe
geven. Het CDA heeft immers
zelf geen meerderheid in de
Kamer. En reken erop dat
Kok forse eisen zal gaan stel
len. Want als hij al te veel con
cessies doet aan het CDA,
komt er onrust in zijn partij.
Immers, dan wordt Groen
Links een nog grotere bedrei
ging voor de linkervleugel van
zijn partij".
Dit alles overziende trekt
Voorhoeve de volgende con
clusie: het is het aantal kamer
zetels van de VVD dat bepaalt
of het beleid van de afgelopen
zeven jaar wordt voortgezet.
„Als de VVD op de avond van
6 september groot genoeg is
om een behoorlijke meerder
heid met het CDA te vormen,
dan zal er weer een centrum
rechts kabinet komen. Het is
niet voor niets dat collega Bert
de Vries heeft gezegd dat het
CDA-programma eigenlijk
dichter staat bij dat van de
VVD. In zijn woorden proef je
duidelijk dat een regeerak
koord van CDA en VVD het
meest voor de hand ligt. Alle
moeilijke punten zijn over
brugbaar. Of dat ook gebeurt
is afhankelijk van de omvang
van de VVD. Ik weet dat dit
geen sterke indruk maakt,
maar onze kiezers dienen te
weten dat er een achterstand
ingelopen moet worden".
Dreigement
Nieuw is dat u daaraan een
dreigement hebt verbonden.
Als de VVD een fors verlies
lijdt, gaat de partij in de oppo
sitie. Voorhoeve corrigeert:
„Ik heb gezegd dat de verhou
ding CDA-VVD niet al te on
evenwichtig mag worden. Dat
is geen dreigement naar de
kiezers maar een constatering.
Als de kiezers willen dat er
weer een CDA/VVD-kabinet
komt, moeten ze zorgen dat de
VVD op kracht blijft".
Maar gaat u nu wel of niet in
de oppositie als er 60 zetels
voor het CDA en 20 voor de
VVD uit de stembus komen?
„Ik trek geen grens, ik noem
geen getal. Ik zeg alleen dat
het in zo'n situatie voor ons
veel moeilijker wordt om in de
regering te komen. Het forma
tieproces zal voor de VVD
veel gemakkelijker zijn als we
weer op kracht komen en er
een meerderheid blijft van
CDA en VVD. In die situatie
zal worden geprobeerd de coa
litie te hervatten"
„Programmatisch kan dat heel
snel. Daar hoeven we echt
geen drie maanden over te
hakketakken. Als wij een aan
tal zetels verliezen en toch nog
samen een meerderheid met
het CDA vormen, zal de ko
ningin waarschijnlijk worden
geadviseerd eerst maar eens
de mogelijkheid van een coali
tie CDA-PvdA te onderzoe
ken. Dan zou de VVD dus in
de oppositie worden gedwon
gen. De VVD zal nooit zelf uit
berekening voor de oppositie
kiezen. Ik geloof dat het goed
is dat ik dat zeg. Wij zijn een
beleidspartij. Mijn achterban
wil dat de VVD meestuurt op
het schip van staat. Men wil
concrete resultaten zien. Men
wil niet alleen maar een getui-
genisverhaal horen in de
Tweede Kamer".
Hans Wiegel
Hans Wiegel is het niet met u
eens. Die zegt dat de VVD bij
een stevig verlies zich beter in
de oppositie kan proberen te
herstellen van de opgelopen
schade. Zo niet, dan loopt de
partij de kans voorgoed terug
te zakken naar een niveau van
twintig zetels of minder, denkt
hij.
Voorhoeve: „Ook in de rede
nering van Wiegel is er sprake
van een gedwongen oppositie.
Want de eerste keus van de
VVD is een regeerakkoord
sluiten en regeren. En dat kan
alleen als de onderhandelin
gen met het CDA slagen. In
1986 verloren we negen zetels
en toen claimde het CDA het
ministerie van binnenlandse
zaken. Ze zeiden gewoonweg:
dat ben je kwijt, \yant wij heb
ben gewonnen. Het zou er dus
vanaf hangen hoe het CDA
een nog verder gereduceerde
VVD zou behandelen. Anders
gezegd: hoeveel concreet libe
raal beleid zouden we dan nog
kunnen verwezenlijken en
welke voor de VVD belangrij
ke departementen zouden we
kunnen krijgen".
„De afgelopen drie jaar heb ik
gezien hoe coalitiepartners
met elkaar kunnen omgaan.
Hoe de ene partij de ruimte
voor de andere kan verklei
nen of vergroten. Als wij 6p-
nieuw in het kabinet komen,
zullen we kiezen voor een
aantal ministersposten die
voor het liberaal beleid erg be
langrijk zijn en zullen we een
bewindsliedenteam presente
ren dat de positie van de VVD
zo sterk mogelijk maakt. Wel
ke posten dat zijn wil ik nu
nog niet bekend maken. Als ik
dat zou doen wordt het in de
praktijk moeilijker ze te krij
gen. De wederpartij gaat er
FOTO: CEES VERKERK
dan een extra prijs voor vra
gen".
Wordt Hans Wiegel weer mi
nister? De VVD-lijsttrekker
wordt nu wat voorzichtig. „Ik
heb nog met niemand over
concrete posten gesproken.
Maar als de VVD aan de for
matie meedoet, komen wij met
de beste paarden uit de libera
le stal. Ik heb een lijst met
mensen die allerlei zware pos
ten aankunnen. Het zal nie
mand verbazen dat ik vind dat
de heer Wiegel een zware post
aankan. Hij staat dus op de
lijst".
Voorhoeve wil zelf in de
Tweede Kamer blijven. Dus
iemand anders moet vice-pre
mier moeten worden. De Gro
te Friese Ijsmeester? De frac
tieleider zegt het niet verstan
dig te vinden nu al te gaan
formeren. „Maar op mijn lijst
met ministeriabele VVD'ers
staat ook een aantal mogelijke
vice-premiers. Ook daar is de
heer Wiegel bij. Hij kent het
vak. Maar er zijn ook andere
mogelijkheden".
Waarom treedt de Friese com
missaris eigenlijk maar één
keer op in de campagne?
Voorhoeve: „Onze formule is
dat ik, als lijsttrekker, op elke
van onze grote avonden ie
mand anders meemeem: Nij-
pels, Winsemius, Hermans, De
Korte, Verhofstadt (leider van
de Belgische liberalen) en
Wiegel. Niet tweemaal dezelf
de. Voor de rest van de evene
menten hebben we ook andere
sprekers. Wiegel is een heel
goeie spreker en dus zijn we
zuinig op hem en hebben we
hem voor de laatste avond ge
reserveerd".
Of was Voorhoeve soms bang
dat Wiegel zich tot een tweede
lijsttrekker, een concurrent
dus voor het leiderschap, zou
ontwikkelen? „Verwarring is
niet mogelijk. De heer Wiegel
staat achter mij en de heer
Wiegel staat achter het VVD-
programma. We werken alle
maal voor hetzelfde doel".
RIK IN 'T HOUT
ELSBETH KEGGE
SUSKE EN WISKE SAGARMATHA
(c) Standaard Ultgeverlj/Wavery Produc
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Prof. Al
beda is voorstander van
invoering in Nederland
van het Zweedse arbeids
markt-systeem, waarbij
tegenover rechten (op een
uitkering) ook plichten
(tot werk of scholing)
staan. „Het sociale zeker
heidsstelsel moet veel
harder worden", zo be
pleitte de WRR-voorzitter
gisteren in Amsterdam.
Het kabinet Lubbers-2 heeft
volgens Albeda met het jeugd
werkgarantieplan, de triparti-
sering van de arbeidsvoorzie
ning en heroriënteringsge-
sprekken goede aanzetten ge
maakt, maar heeft nog onvol
doende actief nieuw werk ge
creëerd. Albeda: „Men is ge
neigd het prettige deel van de
Zweedse formule over te ne
men, namelijk meer verplich
tingen opleggen aan de uitke
ringsgerechtigden. Het andere
deel, het voeren van een actief
werkscheppend beleid door
alle betrokkenen werkge
vers, werknemers én over
heid komt nog niet van de
grond".
Wim Kok weigerde tijdens het
debat in De Balie een tijdsche
ma of doelstelling te noemen
voor het terugdringen van de
langdurige werkloosheid. Vol
gens Kok is het vraagstuk te
complex om één twee drie op
te lossen. Kok: „Ik ga me niet
vastpinnen op cijfers. Wat ik
wel kan zeggen is dat we over
een jaar of vier met de PvdA
in de regering op de goede
weg zijn". Daar voegde hij aan
toe zich in de ministerraad
„absoluut graag zelf" met het
vraagstuk te willen bemoeien.
De overheid, aldus Kok, moet
niet de illusie koesteren het
werkloosheidsprobleem alléén
op te kunnen lossen. Boven
dien zijn er grenzen aan het
scheppen van werk simpelweg
door met geld te smijten. Wel
pleitte Kok voor het instellen
van een „fonds voor sociale
vernieuwing" en bundeling
van de inspanningen van de
vier departementen die zich
nu met de werkgelegenheid en
het minderhedenbeleid bezig
houden.
Het pleidooi van Albeda voor
een harder sociaal stelsel werd
door Kok gedeeltelijk overge
nomen. „Rechten en verplich
tingen moeten meer met el
kaar in evenwicht worden ge
bracht", voncf ook Kok. „Ik zie
de sociale uitkeringen liever
als een trampoline dan als een
vangnet. Maar als je streng
wilt zijn, moet je met jezelf be
ginnen. Het is niet correct met
strafkortingen op uitkeringen
te schermen als daar nog on
voldoende volwaardige en zin
volle banen tegenover staan.
Die strafmaatregelen hebben
dan geen effect, dat valt dan
als zaad op de rotsen".
De stoel in de Tweede Kamev
Ook de weekbladen kunnen
er niet omheen, vele pagi
na's zijn gewijd aan de ver
kiezingen. Geen ingewikkel
de programmavergelijkin
gen maar portretten van be
kende en minder bekende
kandidaten. In Elsevier laat
minister De Korte weten dat
een opgewekte natuur en
een hecht gezin hem over
eind houden. De Groene
concludeert dat premier
Lubbers weliswaar geacht,
maar niet geliefd is. Vrij Ne
derland portretteert in de
bijlage vijftien jonge politici.
„Ik weet zeker dat er voor
mij een stoel staat in de
Tweede Kamer". Over twee
weken is het weer voorbij.
Volgens de campagneleider
van de VVD, Hugo Dittmar,
moet Voorhoeve het vooral
van zijn rust hebben. „Joris
is heel gelijkmatig", zegt hij
in Vrij Nederland. „Hij
houdt zijn persoonlijke emo
ties gescheiden van zijn pre
sentatie. Hij belieft zijn emo
ties af te sluiten van de bui
tenwereld. Voorhoeve is er
de man niet naar tienduizen
den handen te schudden.
Dat is niets voor hem, hij
yoert wel gesprekken a
deux".
Emotie voert wel de boven
toon in de discussie over de
dioxine in moedermelk.
Verbazing over het feit dat
juist Wageningen geld krijgt
voor onderzoek. „Landbouw
ziet landbouwkwaliteit niet
primair als instrument ter
bescherming van de Neder
landse burger. Nooit heeft
landbouw zich druk ge
maakt om dioxinemetingen.
Maar ze zien nu een bedrei
ging voor de export komen
en dan gaan ze als de sode
mieter aan onderzoek begin-
nep".
Bij wielrennen gaat het om
geld verdienen en een beetje
belangrijk gevonden wor
den. Jelle Nijdam: „Ik weet
dat ik veel geld kan verdie
nen als ik zo doorga. Prima,
zo moet het ook. Ik wil als
mijn carrière over is, vrij
kunnen leven, niet op een
cent hoeven kijken". Hij is
vol lof over ploegleider
Raas: ,,'t Is een harde. Zijn
stelling is: je bent beroeps
renner, je zoekt het zelf
maar uit".
Oud chef-defensiestaf gene
raal Govert Huyser vindt in
HN-magazin dat flexibiliteit
en creativiteit in het leider
schap meer beloond zouden
moeten worden. „De krijgs
macht is nog steeds een or
ganisatie met uniforme re
gels en tot mijn grote schrik
vindt een aantal mensen dat
fijn". Hij oppert een taakuit
breiding voor het leger. „Ik
zie mogelijkheden voor een
structurele bijdrage aan het
milieubeheer. Als elk schip
van de wacht en elk vlieg
tuig nou apparatuur bij zich
zou hebben om olievlekken
op zee op te sporen en te be
strijden...Ja waarom niet"?
Prof. dr. Catharine Halkes
verdiepte zich in de ver
schillende rol van de man en
de vrouw in de samenleving.
„Om zijn rol als man te kun
nen waarmaken moet hij
zich afwenden van de moe
der en in de mannenwereld
worden ingeleid. Dit werkt
veel ingrijpender dan de
meer harmonische groei en
volwassenwording van het
meisje die in continuïteit
plaats vindt. De man moet
dus uitdrukkelijk niet-vrou-
welijk zijn, niet afhankelijk
zijn en recht op zijn doel af
gaan. Twijfels en meerdui
digheid zijn dan verboden".
Armeense kinderen op va
kantie in Nederland vinden
Nederlanders, mannen en
vrouwen, aardige mensen en
ook erg behulpzaam. „Als ik
iets mee zou willen nemen
uit Nederland dan zou het
medemenselijkheid zijn,
want daar gaat het om".
een belangrijke rol. „Deze
meiden zijn bijna allemaal te
vet. De afgelopen jaren is
het gemiddelde vetpercenta
ge van de damesselectie wel
iswaar met vijf procent naar
beneden gegaan, maar dat is
nog niet genoeg. Vooral bi]
het klimmen is dat zo'n on
gelooflijke ballast. Dan telt
echt iedere kilo dubbel"
In Israel gaat men niet echt
zachtzinnig met elkaar om.
„Waar je ook komt, het ge
lijk dendert heen en weer",
aldus de HP. „Tot mijn ge
ruststelling ligt het voortdu
rend op straat. Kranten
schrijven wat ze willen, wat
nog helemaal niet zo van
zelfsprekend is voor een
land in permanente staat
van oorlog. Voortdurend
wordt er gedemonstreerd,
voor en tegen van alles, tel
kens moet ik vragen wat er
op de spandoeken staat". De
toekomst blijft onduidelijk.
Spiritisme kan uitkomst bie
den. Volgens de aanhangers
is het geen geloof maar een
zeker weten. „Er bestaat
geen toeval, meneer. Toeval
is timing. Uw levensplan ligt
al voor uw geboorte vast. U
krijgt een kaartje van mij, ik
zie dat u het nodig heeft".
Wielrensters vragen zich af
of ze ooit zo beroemd zullen
worden als hun mannelijke
collega's. Volgens coach
Hoekstra speelt het gewicht
Elsevier constateert dat mi-I
nister De Korte van econo-l
mische zaken in de afgelo-|
pen drie jaar een ongeloof-l
lijk incasseringsvermogen]
heeft opgebouwd. „Hoe die-I
per het dal, des te vrolijker!
Rudolf eruit te voorschijn!
kwam". De Korte: „Als je|
niet tegen de hitte kunt,!
moet je niet in de keukenf
gaan staan. Ondanks allesl
ben ik een gelukkig mensl
gebleven. Ik ben geen minis-l
ter geworden om populair te!
worden bij het volk. In elkp
geval: mijn beleid is kenne-|
lijk goed geweest, want daarr
word ik niet op aangeval
len".
Ook buschauffeurs hebben!
het nog al eens zwaar te ver-I
duren. Vooral de discoter-l
reur in de nachtelijke rittenr
wordt gevreesd. Een NZH-f1
chauffeur over de nieuwste]
rage op de lijn tussen Noord-I
wijk en Leiden, schommelen!
in de bus: „De hele meute!
gaat dan aan één kant vanl
de bus hangen en weer te-T
rug. Je probeert die bewe-B
ging met je stuur te corrige-B
ren maar het is natuurlijk!
levensgevaarlijk".
De loonmatiging van het af-1
gelopen decennium heeft der
Nederlandse topmanager r
niet geraakt, hij is anderhalf F
keer zoveel gaan verdienen,
aldus Elsevier. „Voor het be
dingen van hogere inko- I
mens hoeven directeuren U
geen actie te voeren. Ze.
moeten het fiat krijgen van
de raad van commissarissen,
maar dat is doorgaans geen|!
punt. De commissarissen zijn
zelf ook leiders van onder-;
nemingen en zitten dus injK.
het zelfde schuitje". ifr:
T
De Groene is vrijwel geheel
gewijd aan premier LubbersiTi
als doener, als politicus, alsfy1
jezuïet, als ondernemer, als
christen-radicaal etc. Vooral jo:
zijn dadendrang wordt ge- h<
roemd. „De bijnaam 'vader n<
Drees' weerspiegelde respect ee
en vertrouwen in de bij- pi
naam 'ome Joop' viel iets ee
van populistische vertede-
ring te beluisteren. In de bij-
namen van Lubbers hoort C
men vooral afstandelijke be- v
wondering voor 's mans on- L
stuitbaar ogende daden- J'
drang". r
Aan zijn onaantastbare posi- .1
tie wordt niet getwijfeld. -•
„Lubbers steekt de BV Ne
derland in zijn zak, inclusief
zijn sous-chefs die namens
hem de diverse departemen
ten mogen beheren. Hij is de
jezuïtische calvinist, die tot
regeren geroepen is, een pu
rist die zijn zaakjes kent en
bereid is hard voor zijn
brood te werken. Zoiets
wordt in Nederland gewaar
deerd, ook door diegenen die
zich aan Rome noch Refor
matie iets gelegen laten lig
gen". |v
r
Sinds '85 bestaan er lange r
wachtlijsten in de Neder- -i
landse zwakzinnigenzorg.
De Tijd beschrijft het ver
haal van een twaalfjarig jj
meisje, één van de duizen
den zwakzinnige kinderen
die al jaren op de nominatie
staan voor uithuisplaatsing, i
Haar moeder stortte in.
„Toen is er iets gebeurd M
waarvan ik vreselijk ben ge-
schrokken. Op een dag had i
Claudia voor de zoveelste I
keer iets gedaan wat niet
mocht - iets verscheurd, en I
opeens begon ik me daar
toch tegen haar te schreeu- r
wen. Ik dacht: als ik je nu te I
pakken krijg sla ik je echt
hardstikke dood".
Een onderschat probleem is j
het broeikaseffect, de stij-
ging van de temperatuur op I
aarde en daarmee de zee
spiegel. Prof. Lucas Reijn- j
ders: „Van alle vervuilings
problemen is het broeikasef-1
fect het meest dramatische.
In die zin dat een oplossing
de grootste offers vraagt. De
verzuring en het gat in de
ozon-laag zijn daarbij pea
nuts, apenootjes".
Ook mr. drs. C.L.M. de
Quay, zoon van de oud-pre
mier, kampt met een pro
bleem. Als voorzitter van de
Koninklijke Nederlandse Ja
gers Vereniging constateert
hij steeds meer tegenwer
king bij het beoefenen van
zijn hobby. Hij draait er niet
om heen. „Het is een soort
haat-liefde verhouding,
denk ik. Het valt niet alle
maal te beredeneren; jacht-
drift, dat is iets mysterieus".
FONS VAN RIJN