Leren wachten op eten of een droge broek Gratis extra prijs in de augustus Mid-Lotto. "D66 voor spaarzaam v erbruik van energie Grote partij XTC-pillen in beslag genomen }rafschenners horen fljevangenisstraf eisen im Kok houdt vast an terugdraaien Oort [NNENLAND Ceidóe&MvuMit DINSDAG 22 AUGUSTUS 1989 PAGINA 3 (Van on parlementaire mqe UTRECHT/AMERS FOORT Als bewoner van een verpleeghuis moet je leren geduld te hebben. Wachten, wach ten en nog eens wachten is het parool. Miriam de Heer, die in opdracht van directies van verpleeghui zen een onderzoek heeft ingesteld naar de zorgver lening, kreeg de vrijheid de bewoners zelf te laten aangeven waar het aan ontbreekt. De situatie is zorgwekkend geworden, concludeert ze. De directies hadden zelf al ja renlang bij de overheid aan de bel getrokken om extra finan ciële middelen te krijgen. Ar gumenten hadden ze voldoen de: de toestand kan soms het best worden omschreven als 'middeleeuws'. Maar die argu menten hebben de geldkraan niet geopend. De politici ble ven doof voor de smeekbeden. Directeur Wouter Nell van het verpleeghuis St. Elisabeth in Amersfoort die aan het onder zoek heeft meegewerkt, heeft het gevoel dat de overheid vindt „dat het allemaal wel meevalt". Zijn collega Ton Bo nekamp van het verpleeghuis Birkhoven, eveneens in Amersfoort, suggereert dat ex tra geldt uitblijft omdat ver pleeghuisbewoners voor de po litieke partijen een weinig in teressante groep vormen. De vandaag in Utrecht open baar gemaakte onderzoeksre sultaten richten zich op de eer ste basiszorg: de zorg rond eten en drinken, naar de wc gaan, verschonen en naar bed gaan. Uit 13 verpleeghuizen over het hele land hebben 125 bewo ners interviews gegeven over de feitelijke gang van zaken in hun huis, over wat zij ervan vinden en hoe het eventueel anders zou moeten. Uit alle antwoorden is eigenlijk slechts één conclusie mogelijk: onder de huidige omstandigheden is opname in een verpleeghuis onaanvaardbaar. De bevindingen van Mirjan de Heer liegen er dan ook niet Gemiddeld moeten bewoners 's morgens na het wakker worden een uur wachten op verzorging. Het kan ook vier uur worden. Voor dertig be woners zijn er immers maar 5 of 6 verzorgenden beschik baar. Het wachten op verschoning bij incontinentie - ruim de helft van de ondervraagden lijdt eraan - kan oplopen tot een uur. Dat geldt overdag én 's nachts. Baden of douchen gebeurt maar één keer per week. Bijna de helft van de ondervraagden is daar ontevreden over. Velen van hen zouden graag elke dag douchen, maar dat kan al leen als de bewoner daarbij geen hulp nodig heeft. Dit gold slechts voor een van de 125 ondervraagden. Bijna de helft krijgt het ont bijt op bed. Ruim een kwart zegt daarover ontevreden te zijn. De bewoners die aan tafel kunnen ontbijten' zijn allen te vreden. De titel van het onderzoek heet „Nat kan niet wachten". Maar de praktijk blijkt hier mee in tegenspraak. De uit komsten van het onderzoek komen trouwens overeen met de bevindingen van de Ge neeskundige Inspectie voor de geestelijke volksgezondheid Trekking: 30 augustus. Startschot gelost Gisteren is dus eindelijk het startschot gelost, althans door twee van de drie grote partijen. Voor CDA en PvdA is de verkiezingscampagne nu echt begonnen. Beide hadden het Zuiden, respectievelijk Noord-Brabant en Limburg, uitgeko zen voor hun openingsmanifestaties. Logisch, want de socia listen boeken de laatste jaren grote winst in dit deel van het land en de christen-democraten proberen dat natuurlijk een halt toe te roepen. Ook de VVD ziet winstkansen onder de grote rivieren. De liberale campagne gaat morgen van start in Breda. De PvdA was neergestreken in Maastricht. Mensen op ter rasjes daar ontdekten tot hun verrassing dat ook dr. Dick Dolman lid van deze partij is. Samen met een aantal partij genoten liep de kamervoorzitter in hemdsmouwen rode ro zen uit te delen. Wim Kok kon pas laat afreizen naar Maas tricht. Hij moest eerst nog optreden in het Politiek Café van KRO's Brandpunt. Het was trouwens de tweede keer dat de kijkers hem gisteren te zien kregen. Eerder was hij te zien in een 'clip' van de PvdA, die geheel in zwart, wit en grijs was gehouden. „Veel menSen zullen denken dat er iets aan hun toestel mankeert, dus blijven ze automatisch kijken", had regisseur Theo van Gogh bedacht. Het CDA was in Helmond. En ook de lijsttrekker van deze partij arriveerde pas heel laat. Maar wel om een andere re den dan Kok. Ruud Lubbers is immers in de eerste plaats staatsman, althans dat wil hij de kiezers graag doen geloven. En dus liet hij zich overdag niet zien. Hij was 'gewoon' aan het werk, in zijn Torentje op het Binnenhof. Ook in 't Speel huis te Helmond bleef Lubbers de staatsman, die er niets voor voelt 'ns lekker uit te halen naar deze of gene rivaal. Hij riep alle partijen op samen met het CDA de grote proble men van deze tijd aan te pakken. Als het aan Lubbers ligt wordt het een korte maar erg saaie campagne. Ruding zegt het met bloemen CDA-minister Ruding stuur de gisteravond een boeket •gele chrysanten naar PvdA- voorman Wim Kok. Op het aangehechte kaartje stond: „Succes met uw campagne, maar ik weet niet of bloe men geluk brengen". Drie jaar geleden sprak Ruding, de penningmeeester van het kabinet, er schande van dat de PvdA tijdens de campag ne dure rode rozen uitdeelde aan de burgers in Maas tricht. Vandaar misschien dat de campagneleiding van de socialisten niet erg onder de indruk was van de bloe men van de minister van fi nanciën: „Een armzalig bos je"- Wöltgens fractievoorzitter Het PvdA-kamerlid Thijs Wöltgens ziet in deze verkiezin gen de kans om hogerop te komen. „Als Wim Kok in het kabinet komt, dan zit het er in dat ik hem opvolg als fractie leider", liet hij zich gisteravond ontvallen in Maastricht. Een nogal ongebruikelijke confidentie, zeker van een politicus, die nog geen jaar vice-voorzitter is van de PvdA-fractie. Maar Wöltgens was dan ook wat opgetogen gisteravond. Hij is een geboren en getogen Limburger (hij woont in Kerk- rade) en vond het machtig mooi dat de eerste campagnedag van de PvdA zich afspeelde in zijn eigen bronsgroen eiken hout. Bij de trekking van de augustus Mid-Lotto kunt u behalve de hoofdprijs van een half miljoen óók een gratis extra prijs van f 10.000,- netto winnen. Dat gaat zo: de laatste 6 cijfers van uw formuliernummer goed betekent f 10.000,- netto, de laatste 5 cijfers f 1000,- en f 100,- bij 4 goede laatste cijfers Haal dus snel uw deelnameformulier. Lever dit deze week nog in en kijk woensdag 30 augustus naar de trekking op Ned. 3 om 19 46 uur. MID DCIOTTOUJKTI HNSPOlftlCWtmTJ Kijk in de Gouden Gids voor de inleveradressen. De muis die brult Dat ook een muis kan brul len, bewijst de campagne van de Socialistiese Partij (lijst 10). Maar liefst 3,5 mil joen verkiezingskranten wil deze partij de komende da gen in vier edities het land in sturen. Eén miljoen men sen krijgen een persoonlijk schrijven van de partij in de bus. En alsof dat nog niet ge noeg is rijden tien reclame wagens het land door, wor den 75.000 mensen gebeld en zijn alle 15.000 leden opge roepen ieder ten minste vijf stemmen te werven: Met die inspanning steekt de splin terpartij de grotere broers PvdA, CDA en VVD nog naar de kroon. Hoe de partij dat voor elkaar bokst? „We hebben een ac tief kader", verklaart lijst trekker Jan Marijnissen. De 700.000 gulden die voor de campagne nodig is wordt 'met alle plezier opgehoest door de 42 raadsleden die de partij in het land heeft en die al jarenlang hun voltalli ge honorarium afstaan. Ook de kamerleden die de SP hoopt af te vaardigen, moeten hun vergoeding bij de partij inleveren. Daar kan de VVD-staatssecretaris Dees, die zich op rijkskosten naar zijn vakantieadres in Italië liet vervoeren, nog een puntje aan zuigen. Eiken mogen niet worden gekapt SMILDE Bezoekers van Smilde zullen tot in lengte van jaren kunnen genieten van zo'n honderd eiken die de ge meente daar in '69 heeft ge plant. De Raad van State ver wierp gisteren een verzoek van een landbouwer de bomen te mogen kappen. De landbou wer wilde de eiken neerhalen omdat ze schade zouden ver oorzaken aan zijn landbouwge wassen. Raad van State erken de gisteren dat de schaduw van de bomen bezwaar ople vert, maar besloot het natuur schoon te laten prevaleren bo ven het agrarisch belang. Bakstenen in Groningse wijk ondeugdelijk GRONINGEN In een nieuwbouw wijk in Groningen moeten op grote schaal bakstenen worden vervangen in woningen die in 1980 en 1981 zijn gebouwd. De stenen schilferen en er zijn scheuren in de buitenmuren ont staan. Het gaat om in totaal 194 wo ningen van twee woningbouwvereni gingen. Het vervangen van de stenen kost zeker 700.000 gulden. Volgens een woordvoerder van de Woning bouwvereniging Groningen zijn de stenen afkomstig van steenfabrieken Uit Groningen en Zuid-Nederland. Dëze hebben, in een tijd van enorme vraag, de stenen te snel gebakken. Daardoor laten ze vocht door, dat in de winter bevriest en schade veroor zaakt. AMSTERDAM De Amsterdamse politie heeft een partij van 900.000 XTC(extacy)-pillen in beslaggenomen. De enor me partij werd vrijdag aangetroffen in de kelder van een bloemenwinkel in het centrum van de hoofdstad. De politie was getipt door het Westduitse Bundeskriminalamt die deze informatie had verkregen uit het verhoor van een Ameri kaanse advocaat, die al enige tijd in hechtenis zit op verden king van betrokkenheid bij de produktie van de pillen. Deze Amerikaan had de kelderruimte van de Amsterdamse bloe mist gehuurd. De bloemist wist volgens de politie van niets. De Westduitse politie is al maanden bezig met een groot scheeps onderzoek naar de drugsproduktie bij het Westduitse chemische concern Imhausen in Lahr. Imhausen wordt ook verdacht van de bouw van een fabriek voor chemische wa pens in Libië. Redactie: Rik in 't Hout Bijdragen: Marga Rijerse en Paul Koopman De Stem van de Bekende Nederlander (2) De auteur Hans Dorrestein, die ooit in het tv-programma RUR onthulde dat hij al ja ren tevergeefs naar een vrouw zocht, heeft het ei genlijk niet zo op politiek. Hij geeft eerlijk toe zich niet zo bezig te houden met het reilen en zeilen van kabinet en parlement. „Want", zegt hij relativerend, „in Neder land maakt het toch niets uit wie er regeert? Of het nou socialisten zijn of anderen, ze zitten toch altijd vast aan de strakke leibanden van het Witte Huis". Dus Dorrestein blijft thuis op 6 september? „Nee, ge lukkig zijn er in Nederland altijd nieuwe bewegingen. Daarom gaat mijn voorkeur uit naar Groen Links. Die zijn voor een schoner milieu. Heel belangrijk. En ook al maken ze straks deel uit van de oppositie, ze zijn een we zenlijk nieuw geluid". Naast Ria Beckers, Andrée van Es en Ina Brouwer maar dat zijn vrouwen en die hebben bij Dorrestein dus een streepje voor is er nog een politicus die bij de schrijver in de smaak valt. „Ook al stem ik geen D66, voor mij is Hans van Mierlo de enige integere politicus in dit land. Bij die man zie je tenminste eerlijke wallen onder de ogen als hij heeft gezopen. Bovendien zegt hij alles recht voor zijn raap. Hij durft zelfs af en toe te vloe ken". 'N BOSCH Een 21-jarige man uit Schijndel heeft teren artderhalf jaar gevangenisstraf tegen zich horen en wegens grafschennis. De man wordt ervan verdacht nen met een vriend in de nacht van 21 en 22 mei 151 jven te hebben vernield op de begraafplaats van het abantse plaatsje Zeeland. De verdachte heeft tegenover politie verklaard dat hij wel met stenen heeft gegooid het kerkhof, maar niet tegen zerken had geduwd of ichopt. Ter terechtzitting ontkende hij echter dat hij de kvuste nacht in mei zelfs maar in de buurt van Zeeland geweest. Zijn gedeeltelijke bekentenis zou hij hebben ;elegd uit angst voor de politie. Rechtbankpresident C. Dijkshoorn wees de verdachte erop dat zijn eerde verklaringen details bevatten die alleen de daders kon- weten. Tegen de tweede dader is eveneens anderhalf r gevangenisstraf geëist, waarvan vijf maanden voor- ardelijk. De Koning wil meer bevoedheden OR DEN HAAG Minister De Koning (sociale zaken) vindt dat de ondernemingsraad (OR) advies moet uitbrengen over automatiseringsprojecten die op lange termijn aanmerkelijke sociaal-organisatorische gevol gen hebben. Hij heeft de Soci aal-Economische Raad (SER) gevraagd advies uit te brengen over verscheidene wijzigings voorstellen in de Wet op de Ondernemingsraden. Volgens De Koning sluit de op somming van onderwerpen waarover de OR advies moet worden gevraagd niet meer aan bij de huidige ontwikkelin gen, met name waar het gaat om technologische vernieu wing. Volgens de bewindsman zou het adviesrecht in ieder ge val moeten gelden voor projec ten met diepgaande gevolgen. De gebrekkige aansluiting bij nieuwe ontwikkelingen geldt ook voor de opsomming van onderwerpen die onder het in stemmingsrecht van de OR val len. De Koning denkt aan on derwerpen die raakvlakken hebben met primaire arbeids voorwaarden, zoals functie- waarderings- en beloningssys temen en werktijd- en vakan tieregelingen. De minister wil voorts werkne mers met kleine deeltijdbanen mee laten tellen bij de vaststel ling van het aantal werkne mers dat een bedrijf heeft. Dat is van belang omdat bij 35 werknemers een OR moet wor den ingesteld. IEN HAAG D66 wil {«drijven en huishoudens ia een flinke verhoging de brandstofprijzen Iwingen tot energiebespa- ende maatregelen. Het jj wetenschappelijk bureau "an de partij vindt dat de 3>rijs van een kubieke me- |r aardgas met 12 cent oimhoog moet en die van Jjien liter benzine met 15, i ent. )at geld vloeit niet in de schat kist, maar komt op een spaar rekening waarmee de verbrui ker energiebesparende investe ringen kan betalen. De weten schappers van D66 denken op deze wijze het energieverbruik drastisch te kunnën terugdrin gen, iets dat volgens hen in het milieuplan van de regering on voldoende gebeurt. Met het vandaag gelanceerde plan kan het brandstofverbruik jaarlijks een a twee procent dalen. Als dat over een periode van onge veer 25 jaar wordt volgehouden loopt het totale verbruik terug tot 50 a 70 procent van het hui dige niveau, zelfs als de econo mie met twee procent blijft groeien. De gedwongen spaarvorm bete kent dat het gemiddelde huis houden jaarlijks 375 gulden meer kwijt is aan gas en licht. Het plan kost de automobilist gemiddeld zo'n 240 gulden. Maar doordat het energiever bruik daalt als het gespaarde geld wordt omgezet in milieu vriendelijke investeringen, zal op den duur de energiereke ning op hetzelfde of een lager peil uitkomen dan nu. In het plan wil D66 mensen met een minimum-inkomen ontzien door hen een voorschot te ge ven op de aanschaf van ener giebesparende apparatuur. (ADVERTENTIE) nadOOR BELASTINGVERLAGING RAPPORT OVER MIDDELEEUWSE TOESTANDEN IN VERPLEEGHUIZEN in HEL- lOND Ruim tweeder procent) van de evdA-stemmers vindt dat Due belastingverlaging per januari volgens 'Oort' woon moet doorgaan, at blijkt uit een gisteren publiceerd onderzoek (in het bureau Intomart, houden in opdracht van HO's Brandpunt. pch houdt PvdA-lijsttrekker im Kok vast aan het plan on- ctuftfjeer de helft van de operatie escl p/ug te draaien. „Dat geld wil- ei we gebruiken", zo zei hij in randpunt, „voor het milieu, i werkgelegenheid en de ge- indheidszorg. Als je die afwe- ng maakt weet ik zeker dat it lijn achterban daar voor te irren is". oor het CDA is het sleutelen in de Oort-plannen overigens sta'ibespreekbaar. Volgens frac tievoorzitter Bert de Vries is de ictu ilastingverlichting aanvaard or zowel de Tweede als de irste Kamer en moet een euw kabinet er dus met zijn inden vanaf blijven. Wim ok bestreed dat echter gister- zond in het KRO-programma Irandpunt Politiek Café'. „Als kabinet aantreedt :ten knopen worden door- akt over de begroting van r 10 en de aanwending van de liddelen. Het is dan heel goed (ogelijk het beleid bij te stu- Maastricht, bij het begin van andle PvdA-verkiezingscampagne, t biijende Wim Kok gisteravond ,nt f aanval op het beleid van de ibinetten-Lubbers 1 en 2. ét CDA heeft wel op de cen- gelet, maar niet op de men sen", aldus Kok voor een bom volle zaal. „Het spijt me dat ik het moet zeggen, maar er is een falend werkgelegenheidsbeleid gevoerd. Het milieubeleid ver dient een dikke onvoldoende. Pas toen de files het kabinet boven het hoofd groeiden en de verzuring een politiek gevaar bleek, begon het kabinet bij te draaien. De kabinetten-Lub- bers zijn mede-verantwoorde lijk voor de slechte situatie van het milieu. Nu pas praat de CDA-lijsttrekker over de 'agenda voor de toekomst'. Ik vraag me af waarom hij zijn agenda de afgelopen jaren niet bij zich had". De socialistische lijsttrekker maakte tevens duidelijk niet van plan te zijn in een even tueel centrum-links,kabinet de tweede viool te willen spelen. „Wij willen graag regeren, maar niet om die uitgebluste politiek van de afgelopen jaren nog een beetje voort te helpen. En ook niet met een CDA dat van de PvdA verwacht met twee woorden te worden toege sproken", aldus Kok. Lubbers reageerde 's avonds in Helmond niet op de verwijten die Wim Kok eerder had ge maakt. „We moeten de proble men analyseren en er een poli tiek debat over voeren", aldus de premier. „Wij willen de hoofdlijnen van het beleid voortzetten, maar daar een agenda voor de toekomst aan toevoegen. Ik zie het als onze politieke en morele verant woordelijkheid om de wel vaartsgroei te vertalen in zorg voor elkaar". De CDA-lijsttrek- ker weigerde tevens in te gaan op de uitdaging van PvdA-lei- der Kok ondubbelzinnig te kie zen voor óf voortzetting van de gesneuvelde coalitie met de VVD óf voor een nieuw beleid met de PvdA. voor de provincies Utrecht en Flevolanddie een onderzoek hebben ingesteld naar de me ning van personeelsleden van verpleeghuizen. Ook dat rap port heeft een veelzeggende naam: „Basiszorg, minimum- zorg". De inspectie erkent dat ze ertoe zou kunnen overgaan verpleeghuizen te sluiten. Boos worden Wachten is het trefwoord in de verpleeghuizen. Volgens Miriam de Heer moet een be woner door de dag gemiddeld vijf kwartier wachten op ver schillende vormen van hulp, maar in sommige gevallen is dit meer dan vier uur. Boos worden heeft dan geen zin; het werkt vaak averechts. Hulp is trouwens niet beschikbaar, al wordt een bewoner nog zo boos. De ziekenverzorgenden kunnen niet gelijktijdig bewo ners helpen bij het douchen en enkele anderen naar het toilet helpen. Over een beetje per soonlijke aandacht valt dan nog minder te praten. Of medezeggenschap, inspraak en klachten van familieleden veel zullen uithalen is nauwe lijks de vraag. Als binnenkort de wet democratisch functio neren van zorginstellingen van kracht wordt, gaat het om de instelling van een bewo nerscommissie, een familie raad en een klachtenregeling, maar niet om het aanstellen van meer personeel, zo conclu deert de commissie van de verpleeghuisdirecties die het onderzoek van Miriam de Heer heeft begeleid. Het rapport geeft indirect ook aan onder welke druk de ver pleegkundigen en ziekenver zorgenden in de verpleeghui zen werken, in het besef dat zij voortdurend tekortschieten en vragen om hulp onbeant woord moeten laten. Het re sultaat daarvan is dat velen in hun werk geen voldoening meer vinden en weggaan - waardoor nieuwe krachten weer moeten worden inge werkt; anderen worden ziek of, nog erger, onverschillig uit zelfbehoud. Boosheid en op standigheid kan aanleiding ge ven tot agressie. Volgens het onderzoek is er maar één remedie. En dat is verruiming van het aantal verzorgenden. Met de huidige bezetting van de verpleeghui zen is immers de meest ele mentaire zorg ontoereikend, aldus Miriam de Heer. Ver pleeghuisdirecteur Nell in Amersfoort: „Als we alle pa tiënten zouden terugsturen naar de familie, zou er binnen de kortste keren extra geld op tafel komen". KNOLLEN Jsttrekker Lubbers maakt voor zijn optreden in Helmond nog Jen toilet. Staatssecretaris Yvonne van Rooy kijkt voor zich, j-kamervoorzitter Van Thiel zet alvast het applaus in. FOTO: ANP :ederde pvda-kiezers Een ziekenverzorgster legt haar hand op de schouder van een verpleeghuisbewoner. Door de tijds druk moet het personeel vragen om hulp voortdurend onbeantwoord laten. Laat staan dat er tijd is voor wat persoonlijke aandacht. FOTO: PR

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 3