Betogers Praag vrezen
geweld autoriteiten
Oproerpolitie
Zuidafrika
hard tegen
demonstranten
ür 29.95
Slecht
jaar
voor
visserij
in
1988
Oostenrijkse douane laat honderden DDR-burgers door
Trombose-onderzoek bij
vliegen op grote hoogte
Nederlands grootste
muziekwinkel presenteert:
BINNENLAND/BUITENLAND
Ceidoe Sou/tout
MAANDAG 21 AUGUSTUS 1989 PAGINA
BI
DRAKA KOOPT HELFT
WESTDUITSE
KABELFABRIKANT
AMSTERDAM Kabelproducent
Draka heeft de helft van de aandelen
gekocht van de Westduitse Kabel-
werke Wagner GmbH in Wuppertal.
Wagner, een familiebedrijf, heeft 420
personeelsleden en zet ongeveer 130
miljoen mark om. De andere helft
van de aandelen van de Westduitse
kabelfabrikant is verkocht aan de di
recteur van de Wagner. Vorig jaar
nam Draka de Amerikaanse BIW Ca
ble Systems over en op het ogenblik
is er overleg gaande over de overne
ming van de Britse Communication
and Control Engineering (CCE)), een
dochteronderneming van het concern
Boral UK.
Blaastests langs de weg onbetrouwbaar
DRIEBERGEN Veilig Verkeer Nederland gaat deze week de
ministers Korthals Altes (justitie) en Smit-Kroes (verkeer en
waterstaat) vragen de politie met nieuwe apparatuur voor alco
holtests uit te rusten. De organisatie is verontrust na een proef
van de Algemene Verkeersdienst van de Rijkspolitie (AVD), die
vorige week uitwees dat de apparatuur die langs de weg ge
bruikt wordt, niet betrouwbaar is. De Alcotest 7310, die de poli
tie gebruikt om te meten of iemand onder invloed van alcohol
rijdt, bleek tot 1,79 promille onnauwkeurig. Meestal in het voor
deel van de automobilist. De politie bepaalt op basis van dit ap
paraat of een bestuurder wordt meegenomen naar het bureau
voor een uitgebreide adem-analyse. Volgens een woordvoerder
van de AVD wordt er deze dagen overlegd wat de Rijkspolitie
met de resultaten van de proef gaat doen. „De kans dat naar een
nauwkeuriger apparaat zal worden uitgekeken is groot", aldus
de woordvoerder. Overigens geldt de onbetrouwbaarheid alleen
voor de apparaten die de politie langs de weg gebruikt. De Data-
master II, die op het bureau wordt gebruikt voor een adem-ana
lyse, is nauwkeurig gebleken.
Elk jaar uitsterving
van 5000 diersoorten
ROME Elk jaar verdwijnen vijfdui
zend diersoorten van de aarde, vooral uit
de tropische regenwouden. Dit zeggen de
organisatoren van het internationale
Congres over bedreigde diersoorten, dat
gisteren in Rome is begonnen. „Voor elk
diersoort dat men tracht te redden, ver
dwijnen er duizend andere zonder dat ie
mand daar weet van heeft", aldus Geor
ge Rabb, de voorzitter van de Commissie
voor het behoud van diersoorten. Het
gaat daarbij met name om kleine orga
nismen en insecten, waarvan de verdwij
ning „ons milieu ingrijpend verandert
Onder de bekendste bedreigde dieren is
de Afrikaanse olifant en de buffel. Tij
dens het congres worden programma's
voorgesteld om bedreigde diersoorten te
redden.
NS kan toekomstplan
versneld uitvoeren
UTRECHT De Nederlandse Spoor
wegen kan het toekomstplan 'Rail 21'
versneld uitvoeren. Per jaar kan de NS
650 miljoen gulden investeren in verbe
tering van het spoorwegnet, 200 miljoen
meer dan eerder was geraamd. In een
definitieve reactie op het Nationaal Mi
lieubeleidsplan zegt de NS 'Rail 21' ver
sneld te kunnen uitvoeren op voorwaar
de dat er extra geld ter beschikking
komt en planologische procedures min
der tijd kosten. Aanvankelijk dacht de
NS dat het niet mogelijk zou zijn was
het extra beroep op de spoorwegen te
honoreren. Het medio 1988 gepresen
teerde plan mikt op verdubbeling van
het aantal reizigerkilometers tot 20 mil
jard per jaar omstreeks 2015.
Man vermoord
TILBURG Een 40-jarige
inwoner van Tilburg is za
terdagavond door een schiet
partij om het leven geko
men. Het slachtoffer werd
op straat vanuit een auto
van dichtbij in het hoofd ge
schoten en was vermoedelijk
op slag dood. Volgens getui
gen ging aan het dodelijke
schot een woordenwisseling
vooraf tussen twee mannen
en een automobilist. Beide
mannen, onder wie het
slachtoffer, stonden bij de
auto, toen de bestuurder
plotseling schoot. De andere
man wist te vluchten. De
woordenwisseling ging over
Trein ontspoord:
vijftien doden
HAVANA In het oosten van Cub
is zaterdag een trein op een brug omen
spoord en gedeeltelijk gekanteld
Daarbij werden zeker vijftien men j
sen gedood en raakten minstens 2| c
passagiers gewond. Volgens het Cu rnlSrl
baanse persbureau Prensa Latin
vond het ongeluk plaats tussen d !e£
steden Guantanamo en San Luis, on'okt<
geveer 900 kilometer ten oosten vajnaai!
de hoofdstad Havana. Het is de twef
de treinramp in ruim twee wekei
Vijftien dagen geleden botsten in Co"
Ion, 90 kilometer ten oosten van H;''ai
vana, twee treinen op elkaar, waart &Par
33 mensen werden gedood en 100 a
deren gewond raakten.
Hongaarse
Partij maakt
haast met
hervormingen
BUDAPEST De Com-
munistische Partij in Hon
garije verwijt zichzelf het
land in de nationale crisis
te hebben doen belanden.
De partij wil veranderen
in een socialistische partij
die tot doel heeft een ge
mengde markteconomie
en een verzorgingsstaat
tot stand te brengen.
Dit staat in het ontwerppro
gramma van de Hongaarse So
cialistische Arbeiderspartij, dat
zaterdag werd gepubliceerd
door het partijblad Nepszabad-
sag. Hongarije moet het sy
steem wijzigen van „dictatori
aal socialisme naar een demo-
cratisch socialisme gebaseerd
op markteconomie", aldus het
manifest. Minister van buiten
landse zaken Gyula Horn zei
zaterdag in een toespraak dat
partijleden „die zich verzetten
tegen hervormingen" of deze
niet willen begrijpen, uit de
partij moeten worden gezet.
Deze personen dreigen de par
tij te „verlammen", aldus
Volgens waarnemers wil de
minister op deze manier de
splitsing binnen de partij tus
sen hervormers en conserva
tieven versnellen. Het ziet er
naar uit dat de scheiding tus
sen de twee kampen een feit
zal worden tijdens het partij
congres in oktober, of mis
schien al eerder. De Hongaar
se conservatieven zijn van me
ning dat de Partij met haar
hervormingen de communisti
sche beginselen verraadt. Hon
garije is met Polen koploper in
de golf van hervormingen in
Oost-Europa, tot ontzetting
van de conservatieve Oosteu-
ropese bewinden, met name in
Tsjechoslowakije en Oost-
Duitsland. Het herinvoeren
van het meerpartijensysteem
in Hongarije, dat werd afge
schaft toen de communisten
aan het einde van de jaren '40
de macht overnamen, zal de
Hongaren in staat stellen de
partij ter verantwoording te
roepen. De Hongaarse Socialis
tische Arbeiderspartij, zoals de
communistische partij officieel
heet, staat een bittere strijd te
wachten wil zij haar domine
rende politieke kracht in Hon
garije handhaven. De afgelo
pen vier weken heeft de partij
gevoelige klappen moeten in
casseren van de sterkste oppo
sitiegroep in het land, het
Hongaarse Democratische Fo
rum, tijdens drie tussentijdse
verkiezingen. Deze kunnen
worden gezien als een graad
meter voor de landelijke ver
kiezingen, die over een jaar
worden gehouden.
ARRESTATIES MOETEN HERDENKING PRAAGSE LENTE VOORKOMEN
PRAAG In een poging
te voorkomen dat de 21e
verjaardag van de Sovjet
invasie in Tsjechoslowa
kije gepaard zal gaan met
demonstraties hebben de
communistische autoritei
ten in Tsjechoslowakije"
gisteren tientallen mensen
gearresteerd.
Meer dan dertig personen,
meest jongeren, werden weg
gevoerd van het Wenceslas-
plein in het centrum van de
hoofdstad Praag. Zij hadden
zich daar verzameld voor een
stille tocht om kracht bij te
zetten aan hun eis tot politieke
hervormingen. Sinds begin au
gustus zijn op het plein dage
lijks soortgelijke marsen ge
houden om de autoriteiten te
tarten. In het afgelopen jaar
hebben duizenden Tsjechen
petities ondertekend waarin
een dialoog met de verstokte
communistische machthebbers
wordt geëist en hervormingen
zoals in de buurlanden Honga
rije, Polen en de Sovjetunie.
Dit jaar hebben de autoriteiten
laten weten dat zij geen pro
testmanifestaties zullen dulden
en geweld zullen gebruiken
om protesten de kop in te
drukken. Na hardnekkige ge
ruchten dat de politie desnoods
zou schieten op betogers heb
ben vooraanstaande dissiden
ten, onder wie Vaclav Havel,
de Tsjechen afgeraden van
middag deel te nemen aan stil
le marsen in het centrum van
Praag.
Door de hele stad waren giste
ren politieagenten op de been,
die van honderden voorbijgan
gers en toeristen de papieren
controleerden. Zeker twee dis
sidenten kregen huisarrest op
gelegd. Anderen hadden voor
het weekeinde de stad al ver
laten.
Vandaag is het 21 jaar geleden
dat de troepen van de War-
schaupact-landen onder lei
ding van de Sovjetunie
Tsjechoslowakije binnentrok
ken om een einde te maken
aan de hervormingsbeweging
van Alexander Dubcek. Naar
aanleiding van de herdenking
van de Sovjet-invasie heeft het
Nederlandse Helsinki Comité
aan Praag gevraagd zestien
politieke gevangenen vrij té
laten.
Verjaardagsfeestje
van 6,5 miljoen
Meer dan 800 beroemdheden hebben zater
dag de Amerikaanse multimiljonair Malcolm
S. Forbes geholpen zijn zeventigste verjaar
dag op te vrolijken. De kosten van het feestje
worden geschat op 6,5 miljoen gulden. „Je
wordt maar éèn keer zeventig", verklaarde de
jarige voorzitter en uitgever van Forbes Busi
ness en Financial Magazine. Zijn vermogen
wordt geschat tussen de 1 en 2 miljard gul
den. Eén van de gasten was Elisabeth Taylor
(rechtsboven met Forbes). Geruchten doen
de ronde dat Forbes, die in Marokko de bij
naam Ali Dada heeft, in het huwelijksbootje
gaat stappen met deze Amerikaanse actrice.
Ook de oud-minister van buitenlandse zaken
van de VS, Henry Kissinger (rechts), was van
de partij. Het feest werd onder meer opge
luisterd door een demonstratie van Marok
kaanse ruiters (boven).
FOTO'S: AP
WENEN Ongeveer 500
burgers uit de Duitse De
mocratische Republiek
hebben eergisteren onver
wacht toegang gekregen
tot Oostenrijk tijdens een
manifestatie die was geor
ganiseerd om de eenheid
van Europa te vieren.
Als onderdeel van de manifes
tatie werd de Hongaars-Oos
tenrijkse grens van drie tot zes
uur 's middags geopend. Hon
derden DDR-burgers die in
Hongarije bivakkeerden,
maakten van de gelegenheid
gebruik naar Oostenrijk te
vluchten.
De opening^van de grens was
georganiseerd door Hongaarse
oppositiegroepen en de Oos
tenrijkse afdeling van de Pa-
neuropese Beweging. De be
doeling was van Hongarije
naar Oostenrijk te wandelen
en weer terug.
De Hongaarse grenswachten
maakten geen bezwaar tegen
de Westduitse paspoorten die
waren uitgegeven door de
Westduitse ambassade in de
Hongaarse hoofdstad Buda
pest, hoewel in die paspoorten
geen visum voor Hongarije
was gestempeld. De Hongaarse
douanes zouden de Oostduit
sers gewoon „de weg hebben
gewezen".
Veel Oostenrijkse toeristen die
op de terugweg van Hongarije
waren, reden de bagage van
de Oostduitsers boven op het
dak van hun auto de grens
met Oostenrijk over. Volgens
de Oostenrijkse televisie ORF
hadden de DDR-burgers al ga
ranties dat de Westduitse am
bassade in'Wenen de vluchte
lingen zou helpen. Tientallen
DDR-burgers zetten dan ook
meteen koers met reeds
door onbekenden gecharterde
bussen naar Wenen.
Tot nu toe hebben zeker dui
zend DDR-burgers gebruikt
gemaakt van de vluchtweg via
de Hongaarse grens naar Oos
tenrijk. Hongarije heeft on
langs enkele prikkeldraadver
sperringen bij de grens al weg
gehaald.
SUSKE EN WISKE SAGARMATHA
(c) Standaard Uitgeverl|/Wavery Productions
AMSTERDAM Dit
weekeinde spelen 55 voor
aanstaande trombose-des-
kundigen uit de Benelux
voor proefkonijn in een
onderzoek naar de effec
ten van lange vliegreizen
op het ontstaan van trom
bose (bloedstollingen).
Het onderzoek staat onder
leiding van prof.dr. J. ten
Cate en dr. H. Btiller, bei
den verbonden aan het
Academisch Medisch Cen
trum (AMC) in Amster
dam.
pen weekeinde vanaf Schiphol
vertrokken naar Tokyo, waar
een wereldcongres wordt ge
houden voor hemostase(bloed-
stollings)-deskundigen. Alle
deelnemers zijn vlak voor ver
trek ingespoten met een kleine
hoeveelheid jodiumisotopen.
Aan het eind van de reis
wordt de groep onderzocht op
ophopingen van jodiumisoto
pen in de onderbenen.
Ten Cate en Büller werden op
het idee gebracht door een ar
tikel in het medisch vakblad
The Lancet, waarin de Britse
arts dr. J. Cruickshank be
schreef hoe bij zes patiënten,
onder wie hijzelf, bloedstolsels
in de aderen waren ontstaan
tijdens, en vlak na een lucht
reis.
Het is al langer bekend dat
stilzitten een groter risico op
levert voor het ontstaan van
trombose. Dat geldt nog meer
als dat gebeurt in een onge
makkelijke houding. Het on
derzoek van Ten Cate en Bül
ler moet aantonen of een
vliegreis op grote hoogte extra
risico's met zich meebrengt.
Geslaagde sprong
Jaap .den Boer uit Langerak haalt met zijn pols
stok zonder problemen de overkant van de
sloot. Hij werd afgelopen zaterdag met een af
stand van 16.29 m. vijfde 'tijdens fierljepwed-
strijden (polsstokverspringen) tussen Friesli
en Holland in het Friese dorpje Heidenscha]pJ
De verste afstand werd gesprongen door tvw
leden van het Friese team met 17.24 m. Uiteii
delijk won Friesland de tweekamp met een
schil van 21.45 meter.
FOTO: Al
Uitgewezen vrouwen terug in Nederland
ENSCHEDE/DEN HAAG De twee asielzoekende vrouwen
en het kind van één van hen die 7 januari van dit jaar door
Nederland naar Syrië werden uitgewezen, zijn gisteren in Ne
derland teruggekeerd.
Staatssecretaris Korte-van Hemel (justitie) heeft om humanitaire
redenen toesteming gegeven voor de terugkeer van de beide
vrouwen en het kind, zo heeft het ministerie van justitie be
kendgemaakt.
De vrouwen en het kind, een zeven jarig meisje, kunnen zich nu
voegen bij hun gezinsleden die in Nederland waren achtergeble
ven. De vrouwen werden door de Enschedese politie aangehou
den tijdens de voor asielzoekers gebruikelijke melding op het
politiebureau. Zij werden vervolgens uitgezet omdat hun gezin
nen in Nederland vergeefs asiel hadden aangevraagd. De echt
genoten en de andere gezinsleden waren niet met hen meegeko
men naar het bureau.
Op grond van nieuwe gegevens wordt de aanvraag voor asiel nu
opnieuw bekeken. Tot die tijd mogen de gezinnen in Nederland
blijven.
JOHANNESBURG De
Zuidafrikaanse politie is
gisteren hard opgetreden
tegen demonstranten, die
nabij de universiteit van
Witwatersrand onder
meer protesteerden tegen
het uitsluiten van zwarten
bij de parlementsverkie
zingen op 6 september.
Tientallen agenten voerden
charges uit tegen de demon
stranten. Mensen die in de
universiteit een veilig heenko
men zochten, werden met
ruwe hand van het terrein
verjaagd. Er vielen verschei
dene gewonden. Ten minste
vier demonstranten werden
uit de bus gesleurd waarmee
ze naar de bijeenkomst waren
gereden; zij werden gearres
teerd en weggevoerd. Meerde
re journalisten die bij het ge
beuren aanwezig waren, wer
den enkele uren vastgehou
den. De politie had de eerder
aangekondigde manifestatie
zaterdag al verboden op grond
van de noodtoestand.
De Zuidafrikaanse regering
treedt hard op tegen alle acti
viteiten in het kader van de
campagne van burgerlijke on
gehoorzaamheid, die sinds een
maand rondwaart. Activisten
moedigen zwarten aan zich
niets aan te trekken van de
strikte rassenscheiding in zie
kenhuizen, scholen, woonwij
ken en badplaatsen. De op
roerpolitie sloeg zaterdag hon
derden zwarte demonstranten
uit elkaar die een picknick
wilden houden op een „blank"
strand nabij Kaapstad. Er
volgden tientallen aanhoudin
gen en mogelijk werd bij de
gevechten een zwarte politie
man gedood. In de menigte op
het strand bevond zich ook
aartsbisschop Tutu.
(ADVERTENTIE)
Sensationeel
video aanbod.
3 Pak PDM VHS 180
Stand. High Grade
kwaliteit
Retour via bank
of giro J."
Ubetaalt JA 95
slechts Z i.
Ook verkrijgbaar:
2 Pak PDM VHS 240
HG. 2x4 uur. r.
Prijs 27.50
Retour via bank
of giro 5."
U betaalt 50
slechts
DEN HAAG De resu
taten van de Nederlands jert
visserijsector zijn in 19%!
sterk achteruit gegaan. D en
aanzienlijke daling van dIen
besomming (opbrengsj J
van de vangst) van kotter jen
en trawlervloot kon maaiers
voor een deel worde am
goedgemaakt door iets la He
gere kosten. De mossel
vloot heeft daarentege
een recordopbrengst ge
haald doordat de beperk
vangst meer dan gecom
penseerd werd door d
prijsstijging.
Het Landbouw Economise
Instituut (LEI) meldt in „Vi Y"
serij in cijfers", het jaarlijl eb
verslag over de bedrijfsresult esi
ten in de zeevisserij dat hinoi
aantal actieve kotters von jn<
jaar is gedaald tot 602; mai|er
het totale motorvermoge
groeide met 10.000 pk
598.000 pk als gevolg vai
komst van grote nieuwe boonfinj
korschepen. De totale besoniee
ming daalde van 705 miljoe }ei,
gulden in 1987 tot 613 miljoe
vorig jaar. Het verlies ko 'e
enigszins beperkt blijven (tl 'n
40 miljoen gulden) door dalin 'et
van de totale kosten met 5 °r
miljoen gulden. Een kostenbi 'id
sparing van 21 miljoen guide an
werd behaald op de belonin yei
van de bemanningen. ""t
Volgens het LEI zijn de solvaent
biliteits- en liquiditeitspositieI
van de meeste bedrijven be 'm
trekkelijk goed geblevei eel
Doordat de afgelopen jaren le 'aa
ningen sneller afgelost kondi
worden, zijn er in 1988 ge
grote problemen ontsta.
Maar de vooruitzichten vo<
dit jaar noemt het LEI niet
gunstig, onder meer door
serijbeperkende maatregel
£)E
1988 13 schepen groot, ma
twee vaartuigen werden ve
vangen door grotere. Het tot»
le motorvermogen steeg daa
door met 9.000 pk tot 68.01
pk. De besomming was 22 mil
joen gulden lager dan in 1981
139 miljoen gulden. Het nett
verlies van drie miljoen gd
den werd vooral veroorzaaj
door de aanloopkosten van
twee nieuwe trawlers. 'J
In het seizoen 1988/1989 waj®
de mosselproduktie een kwa
lager dan in het voorgaanu
seizoen: 64 miljoen kilo. Dan!
zij de sterk gestegen prijze:
kwam de totale opbrengst ech
ter 10 procent hoger uit op i P
miljoen gulden. Het nettj
overschot werd bijna 34 mi
joen gulden.