Pravda vaart uit tegen Baltisehe Volksfronten Vliegtuig neergestort bij Shanghai ANC kondigt verhevigde strijd aan tegen regime Poolse communisten niet blij met regering-Walesa DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB Strijd in Libanon breidt zich naar het noorden uit Turkse politie vindt lichamen van zes ontvoerde dorpelingen ïini BUITENLAND CeidócSoiwatit woensdag i6 augustus i989 pagina 5 11. PEKING Een verkeersvliegtuig van de Chinese luchtvaartmaatschap pij CAAC is gisteren tijdens het op stijgen neergestort bij het vliegveld van Shanghai, Hongqiao. Daarbij zouden 33 passagiers en bemannings leden zijn omgekomen. Berichten dat een aantal inzittenden het ongeluk zou hebben overleefd, konden niet worden bevestigd. Het toestel, een Antonov-24 van Russische makelij die op weg was voor een binnenland se vlucht naar Nanchang, kwam te recht in een rivier. n —ie 11 mt Beelden op de Chinese televisie lieten zien hoe reddingswerkers gisteren op zoek gingen naar overlevenden van de vliegramp met een Antonov- 24 bij Shangai. FOTO: AP Dramatische afloop Filipijnse gijzeling DAVAO-STAD Bij een vuurge vecht waarmee een einde werd ge maakt aan een gijzelingsdrama in de militaire gevangenis van Davao-stad, in het zuiden van de Filipijnen, zijn gisteren zeker 21 mensen om het le ven gekomen. Onder hen was een vrouwelijke protestantse missionaris uit Australië en een negenjarig jonge tje. Volgens militairen in Davao-Stad zijn alle gevangenen die een vlucht poging ondernamen, gedood toen het leger de gevangenis bestormde. De Filipijnse brigade-generaal Mariano Baccay zei tot de aanval te hebben besloten toen hij hoorde dat enkele gijzelaars al door de gevangenen wa ren vermoord. Turkse intellectuelen steunen hongerstakers ISTANBUL Vijf vooraanstaande linkse Turkse intellectuelen zijn gisteren voor twee dagen in hongerstaking gegaan. Het vijftal zei geschokt te zijn door de lauwe manier waarop de Turkse bevolking rea geert op de hongerstakingen in de Turkse gevangenissen. Zo'n tweeduizend gevan genen, verspreid over twaalf gevangenis sen, weigeren al weken te eten uit protest tegen de extreem harde gevangenisregels in Turkije. De acties hebben tot nu toe aan twee mensen het leven gekost. Drie hongerstakende gevangenen zijn gisteren voor intensieve medische hulp opgeno men in een ziekenhuis, omdat zij enorm verzwakt zijn na 47 dagen niets te hebben gegeten. Regering Nicaragua laat gevangen boeren vrij PANTASMA Vooruitlopend op de demobilisatie van de Con tra's in Honduras en het terug trekken van gevechtstroepen heeft de Nicaraguaanse regering gisteren 29 gevangen boeren vrij gelaten die waren beschuldigd van collaboratie met door Ameri ka gesteunde Contra's. Dit zijn de eersten van de in totaal 1.200 boeren die de Nicaraguaanse re gering heeft beloofd te zullen vrijlaten. Overeenkomstig het Centraalamerikaans vredesak koord dat op 7 augustus werd ge tekend zullen ongeveer 11.000 contra's en 12.000 gezinnen ver wijderd worden uit de kampen die langs de grens met Honduras i PRETORIA/LUSAKA Het 'Afrikaanse Nationaal Congres (ANC) zal de ge- 1 wapende strijd tegen het Zuidafrikaanse blanke minderheidsregime ver- i hevigen. I De secretaris-generaal van het ANC, Alfred Nzo, verklaarde I in de Zambiaanse hoofdstad Lusaka dat de nieuw beëdigde president, Frederik de Klerk, „de laatste onwettige apart heidsheerser van ons land" zal Volgens Nzo houdt het ANC vast aan zijn eisen dat de Zuid afrikaanse regering de nood toestand moet opheffen, alle politieke gevangenen moet vrijlaten, de troepen uit de zwarte woonwijken moet te rugtrekken en het verbod op anti-apartheidsorgan isaties moet intrekken. Door de ruzie tussen Botha en De Klerk, die leidde tot het af treden van Botha, lijkt de Na- Isionale Party schade te gaan j leiden bij de algemene verkie- zingen van zes september. De NP zal wel de grootste partij blijven, daar gaan vrijwel alle commentatoren vanuit, maar of zij er in slaagt weer meer dan de helft van de zetels te behalen wordt sterk betwij feld. Leiders van de zwarte meer derheid in Zuidafrika hebben V jde ruzie tussen de nieuwe en van 1 de scheidende president afge- 1 daan als een onbelangrijk inci dent. Aartsbisschop Desmond in vk Tutu zei van de nieuwe presi- aarll dent geen grote veranderingen ordte verwachten. „Wie één NP- gen 1 lid gezien heeft, heeft ze alle- .1. Dl maal gezien. Alles wat hij (De iruillKlerk, red.) wil doen is ons 'oen een wat opgepoetste vorm van n sq apartheid geven", aldus Tutu. len. 1 President De Klerk, prees gis- ove teren, na de beëdigingsplech- 1 tigheid, zijn voorganger, nu I „Botha's grootste gift aan oorzS Zuidafrika is dat hij ons land in lop de weg naar fundamentele en v hervormingen heeft gezet, dat Als j hij met succes is begonnen Zuidafrika weg te trekken uit zijn doodlopende straten", al- mat ij dus De Klerk. Hij lijkt Botha's opvattingen over beperkte en graduele hervormingen te de- gedilen. Van specifieke beloften belangrijke wijzigingen, J zoals het delen van de macht met de zwarte meerderheid, of het opheffen van de rassen scheiding in scholen en woon- wijken, onthield de nieuwe r president zich. MOSKOU Terwijl de stakingen van Russische arbeiders in Estland giste ren aanhielden is de Prav da uitgevallen naar de Volksfronten in de Balti sehe staten. In een com mentaar laakt het partij blad van de Sovjetunie het nationalisme en de vele anti-Sovjet- en „bourge- ois"-praktijken in de re publieken. Volgens de Pravda zijn de Bal tisehe Volksfronten onder in vloed van „extremistische ele menten" afgeweken van de perestrojka naar „enge natio nalistische doelen". Dit commentaar is de heftigste kritiek op de Volksfront-be wegingen, die sinds anderhalf jaar voor een grotere autono mie van de Baltisehe staten Estland, Letland en Litouwen ijveren. Volgens de Pravda sturen de Baltisehe Volksfronten ook ge zanten naar andere delen van de Sovjetunie „om hun erva ringen op te dringen". Daar mee verwijst de partijkrant naar de oprichting van Volks fronten in andere Sovjetrepu blieken, zoals Georgië, Azer- bajdzjan en Wit-Rusland. Menselijke keten De Pravda beticht de leiders van de Volksfronten ervan „onverantwoordelijke beloften te hebben gedaan over een snelle economische welvaart". De Volksfronten maken zich sterk voor een grotere econo mische zelfstandigheid, een eis waar Moskou al gedeeltelijk aan heeft toegegeven. Anderzijds benadrukt de Pravda dat de problemen al leen kunnen worden opgelost door verdere democratisering en de versterking van „de soe vereiniteit van de verschillen de Sovjetrepublieken op het economische, politieke en soci ale vlak". De felle kritiek verschijnt een week voor de vijftigste her denking van het Molotov-Rib- bentroppact van 23 augustus, waardoor de Baltisehe staten in de Sovjet-invloedssfeer te rechtkwamen. De Volksfron ten en andere onafhankelijke organisaties hebben voor die dag acties aangekondigd. Zo'n 200.000 Esten, Letten en Litou wers zullen in een menselijke keten de hoofdsteden Tallinn, Riga en Vilnius met elkaar verbinden. In Estland zullen, demonstraties worden gehou den bij militaire bases om het vertrek van het Sovjet-„bezet- tingsleger" te eisen. Brand in centrum Londen Enorme rookwolken hingen gisteren over het centrum van Londen nadat een brand was uitgebro ken in een overheidsgebouw in Regent Street. Al het verkeer in de drukke stadsspits werd tot stilstand gebracht. De brandweer had het vuur na twee uur onder controle. Niemand raakte ge- WOnd' FOTO: EPA (Vervolg van de voorpagina) tevaj WARSCHAU Ondanks yana de verzachtende woorden De Bvan Lech Walesa is het eer vooruitzicht dat een door 'ti™*'Solidariteit geleide coali- sterPe P°len zal regeren ui- vloe(terst onwelkom bij de Poolse communistische communistische partij is dat een regering-Walesa ide bezem haalt door de „no- den. menklatura", het systeem waarin trouwe partijleden maatschappelijke belangrijke baantjes krijgen. Een grote schoonmaak zou de machtsba- in sis van de communistische partij ondermijnen. Ook de Sovjetunie is weinig ingenomen met de ontwikke lingen, die zij als destabilise rend voor zowel Polen als Eu ropa beschouwt. Zo viel de Sovjetkrant Pravda Walesa eergisteren voor het eerst aan door kritiek te uiten op zijn weigering deel te nemen aan een door de communisten ge leide regering. Volgens de offi ciële Sovjetwoordvoerder Va- dim Perfiljev zou Solidariteit de situatie in Polen destabilise ren, hetgeen „afbreuk doet aan de belangen van even wicht in Europa en schade toe brengt aan de verplichtingen van Polen met name in het kader van het Warschaupact". Solidariteit meent dat alleen een regering met brede maat schappelijke steun de enorme politieke en economische pro blemen in het land kan oplos sen De gisteren genomen noodmaatregelen vanwege de voedselschaarste onderstreep ten die problemen nog eens: Kiszczak's waarnemende rege ring verordonneerde dat extra voedselvoorraden naar de gro te steden moeten worden ge bracht en dat staatswinkels moeten worden verkocht of verhuurd aan particuliere winkeliers. Gunstiger Walesa wees gisteren het voor stel van premier Kiszczak af om Malinowski, de leider van de Boerenpartij, tot premier te benoemen. Hij meent dat de partijen in een coalitie-bespre king pas een kandidaat-pre mier zouden moeten kiezen. De Democratische Partij schaarde zich achter de leider van Solidariteit. „Wij moete.n alles dopn om het voorstel van Lech Walesa te verwezenlijken. Nu Kiszczak zijn formatiepogingen heeft gestaakt „is een nieuwe situa tie ontstaan, gunstiger voor de onderhandelingen ten behoeve van een regering van natior naai vertrouwen, gebaseerd op een alliantie van Solidariteit, de Boerenpartij en de Demo cratische Partij", aldus een verklaring van deze partij. HET GEHEIM VAN DE BOSPLAAT QN446 Wanneer Rob grond onder de voeten voelt, moet hij wel even wennen aan de schemerige duisternis, die hier heerst. 0 Langzaam loopt hij in de richting van de kust. Dan doemt een zwarte bol met voelhorens voor hem op. En nog één. En nog éénl dat zijn verankerde mijnen. En kijk, daar ligt het wrak van rieen onderzeeër. Maar wat is dat? Daar rijst voor hem een reus- 'achtig bouwwerk op; het lijkt wel een onderzeese bunker. Aha, links staat de uitschuifbare commandotoren, die Rob al eens eerder heeft gezien. Wanneer Rob dichterbij konpt, blijkt, dat het gevaarte geheel uit staal is vervaardigd. Maar wat kan het zijn? „Hebben jullie enig idee, wat dit moet voorstellen?" vraagt Rob zijn achtergebleven vrienden, terwijl hij de ikonoscoop langzaam heen en weer beweegt. Majoor Ross en Frank zien het beeld dui delijk op het televisiescherm, maar zij weten ook niet, wat ze hiervan moeten denken... In Tallinn is gisteren een par lementaire commissie vanuit Moskou aangekomen om te bemiddelen in de staking van Russische arbeiders. Zij protes teren tegen een nieuwe kies wet die velen van hen het stemrecht zou ontnemen. De Estische partijleider Vaino Valjas zei gisteren dat de om streden wet niet zou worden ingetrokken. Een vijftigtal bedrijven in Tal linn en de overwegend door Russen bewoonde steden Kohtla-Jarva en Narva zijn in middels stilgelegd. Het was echter moeilijk vast te stellen of dit veroorzaakt was door de staking of door de verslechter de aanvoer van grondstoffen. Volgens het persbureau TASS ondervindt Tallinn veel hin der van de staking van spoor wegpersoneel, waardoor de uitvoer van kolen getroffen is. Nieuwe intimidaties VS-leger in Panama PANAMA-STAD Zeven Amerikaanse gevechtshelikop ters hebben gisteren boven de hoofdstad van Panama gevlo gen en op twee plaatsen lan dingsmanoeuvres uitgevoerd. De Verenigde Staten ontken nen dat de oefeningen als inti midatie zijn bedoeld van het bewind van generaal Noriega. Volgens het Amerikaanse le ger waren de oefeningen be doeld om de „diplomatieke ze tel van de VS te beschermen". De afgelopen dagen hebben verscheidene Amerikaanse militaire acties, waaronder een landingsoefening in de directe omgeving van het hoofdkwar tier van het Panamese leger, tot confrontaties tussen mili tairen van beide landen geleid. Washington heeft meer dan 12.000 soldaten gelegerd in het zone van het bestaande Pana ma-kanaal. De Verenigde Sta ten beschouwen de Panamese regering als onrechtmatig en hebben opgeroepen tot omver werping van het bewind van de Panamese militaire leider, generaal Noriega. (Vervolg van de voorpagina) BAYRUT De hevige, gevechten in de Libanese hoofdstad hebben zich gis teren naar het noorden uitgebreid waar tanks en troepen van de christelij ke leider generaal Michel Aoun slaags raakten met Syrische eenheden. Hierbij werden negentien mensen gedood, onder wie een 6-jarig meisje, en raakten 65 personen gewond. Gevreesd wordt dat het spervuur een voorbode is van een nieuw groot offensief van de Syri sche troepen.- De gevechten vonden plaats ongeveer veertig kilometer ten noorden van Bayrut, geheel aan de andere kant van de christelijke enclave dan Souk al-Garb, een stadje op de heu velrug ten zuidoosten van de Libanese hoofdstad waar strijdkrachten van Aoun zon dag een aanval van Syrische grondtroepen wisten terug te slaan. De Franse regering heeft gis teren in verband met de toe nemende gevechten in Liba non het fregat „Duquesne" op dracht gegeven zich naar het oostelijk deel van de Middel landse Zee te begeven. Parijs wil in staat zijn „alle benodig de steun te geven" en indien nodig de Franse kolonie in Li banon te kunnen helpen. De Nederlandse regering, die „met diepe bezorgdheid" de ontwikkelingen in Libanon volgt, ondersteunt van harte de Franse diplomatieke initia tieven. die mede namens de twaalf EG-landen worden on dernomen om een staakt-het- vuren tot stand te brengen. Omdat het postverkeer van en naar Libanon stil ligt, heeft het Rode Kruis aangeboden familieberichten naar het door oorlog geteisterde land te ver zorgen. Via deze berichten kunnen in Nederland verblij vende Libanezen een bood schap van ongeveer 25 woorden naar hun familie in Libanon sturen. Deze kunnen via dezelfde weg een bood schap terugsturen. Tekenaars spotprenten niet gelukkig met Bush NEWPORT In het half jaar dat George Bush nu president van de Verenig de Staten is, heeft hij op de meeste mensen een re delijke tot gunstige indruk gemaakt. Toch zijn er mensen bij wie hij nauwe lijks goed kan doen: de te kenaars van spotprenten. Op een onlangs gehouden con gres van het/Genootschap van Amerikaanse Spotprentteke naars werd met nostalgie te ruggekeken op de acht jaar die Reagan met zijn kompanen in het Witte Huis zetelde. ..Reagan was zo'n karakter", zei tekenaar Walter Handels man van de Scranton Times in Pennsylvania spijtig. „Ik heb nu lang niet zoveel pret. Ik doe veel meer plaatselijke din gen". Toch zagen sommigen nog wel mogelijkheden. „We zullen Reagan missen, maar het ge brek aan charisma van George Bush is waarschijnlijk wel iets dat we kunnen gebruiken", zei Randy Wicks van de Newhall Signal in Californië. En dan is er natuurlijk altijd nog vice- president Dan Quayle. „Ik ben dol op Quayle", verkondigde Signe Wilkinson van de Phila delphia Daily News. „Hij is dé Republikeinse man voor posi tieve discriminatie. Positieve discriminatie voor domme, rij ke, blanke kinderen". Maar hoewel ook anderen hun hoop hebben gevestigd op Quayle („Hij is fantastisch; hij is zo stom"), stelt hij de tekenaars ook voor problemen, omdat hij zulke regelmatige gelaatstrek ken heeft. Andere problemen zijn er voor conservatieve tekenaars, die het lastig vinden een spotprent te maken van een president die ze graag in het Witte Huis zien. „Als tekenaar heb ik acht vreselijke jaren achter de rug", zei Dick Wright van de Provi dence Journal. „Maar daar voor had ik vier fantastische jaren met Jimmy Carter. Het enige dat hij maar hoefde te doen was 's ochtends op te Trident-raket ontploft tijdens proeflancering CAPE CANAVERAL Een ongeladen Trident-2 kernraket is gisteren bij een proef ont ploft kort na de lancering van af een onderzeeër die voor de kust van Florida onder het zeeoppervlak voer. Het was de tweede mislukking in een se rie van drie proeven met het niet zo succesvol verlopende Trident-project. De Ameri kaanse marine gaat er van uit dat de raket zijn dodelijkste en trefzekerste wapen zal vor men. De ruim elf meter lange raket is ontworpen om vanaf onderzeeboten Russische kern raketten in hun betonnen op slagsilo's te kunnen uitescha- kelen. De oorzaak van de mis lukking kan pas worden vast gesteld als experts de compu tergegevens hebben bestu- HAKKARI De Turkse politie heeft gisteren in de zuidoostelijke provincie Hakkari de lichamen ge vonden van zes vermoor de inwoners van het dorp Bogazoren, die vijf dagen geleden waren ontvoerd door Kurdische opstande lingen. In totaal werden tien dorpelin gen ontvoerd. Vier van hen werden echter maandagavond vrijgelaten. De politie vond de met kogels doorzeefde licha men van de zes anderen in de buurt van Bogazoren, zo meld de het Turkse persbureau Anatolia. Het persbureau meldde ook, dat een groep van vijftien rebellen bij het dorp Kamisli twaalf burgers had ontvoerd en dat maandag avond elders in de provincies Hakkari nog vier mensen wer den overvallen. Ook staken opstandelingen vier lagere scholen in brand. Sinds 1984 worden door rebel len, die zijn verbonden aan de verboden Kurdische Arbeiders Partij (PKK), in het gebied overvallen op militaire posten en moorden op soldaten en burgers gepleegd. De PKK streeft de vestiging van een onafhankelijke Kurdische staat in delen van oost- en zuidoost-Turkije na. door Roger Simons VAKANTIE LONDEN De Britten hebben geen vakantiespreiding nodig. Zij gaan het hele jaar door op vakantie. Kom je bijvoorbeeld in februari op Gat wiek Airport, Londens tweede vlieghaven die hoofdzakelijk wordt gebruikt voor chartervluchten, dan merk je direct dat half Engeland weer op stap gaat. Allemaal toeristen die voor een prikje naar zonnige oorden trekken. Alle kosten inbegrepen, zelfs de luchtreis, die normaal gesproken tamelijk prijzig is. Het geeft niet of ze naar Spanje willen vliegen of naar Amerika: het kan allemaal en dat in om het even welke maand. Daarom merk je hier nauwelijks dat de zomervakantie aan de gang is. In tegenstelling tot Parijs loopt Londen praktisch nooit leeg, net zo min in augustus als in de andere maanden van het jaar. Het is er altijd onvoorstelbaar druk en het seizoen van de buitenlandse toeristen lijkt op een doorlopende voorstelling die onafgebroken wordt geprolongeerd. Je merkt het ook aan de theaters en bioscopen: hun nieuwe toneelstukken of films gaan net zo goed in volle zomer in première als in de herfst, de winter of de lente. Denk nu maar niet dat in augustus geen enkele Brit vakantie heeft. De meeste ouders van jonge kinderen kunnen pas rond deze tijd van huis weg omdat Britse scholen doorgaans wachten tot eind juli om hun deuren te sluiten voor de grote vakantie. Het feit dat gedurende zes weken geen kindertjes meer per auto naar school hoeven te worden gebracht, is duidelijk merkbaar tijdens de ochtendspits. Hetzelfde verheugende verschijnsel doet zich 's middags voor, omdat momenteel tussen half vier en half vijf geen schoolkinderen opgehaald hoeven te worden. Voor het overige heerst hier de gewone verkeersdrukte. Hoewel er tamelijk véél arbeiders met vakantie zijn, blijven de fabrieken gewoon draaien. Die sluiten alleen in de kersttijd. Op Gatwick Airport stijgt de zomerse vakantieverwarring nu ten top omdat wegens de actie van Franse verkeersleiders duizenden ongeduldige Britten niet op tijd naar bloedhete zuidelijke stranden kunnen vliegen. Er doen zich vertragingen voor van twaalf uur en meer. Sommige wachtende vakantiegangers overnachten op Gatwick. Wie „rotten luck" (letterlijk; rot geluk) heeft, zoals de Engelse dat noemen, brengt daar een flink stuk van zijn vakantie door. Hetzelfde verschijnsel doet zich voor op andere Britse vlieghavens, zoals Birmingham en Manchester, die eveneens gespecialiseerd zijn in chartervluchten. Dit jaar werden in Groot- Brittannië „maar" 12,5 miljoen buitenlandse all-in vakanties verkocht, tegen 13,5 miljoen afgelopen jaar. De toenemende luchtvaartproblemen, de hoge rentes en de zware hypotheken verklaren waarom meer en meer Britten thuisblijven. In 1989 gingen al dertien grote Britse reisbureaus op de fles. Zelfs de traditionele uittocht naar Spanje vertoont een daling van een half miljoen. Hoewel eind dit jaar zal blijken dat toch nog zeven miljoen Britten goedkoop met vakantie zijn geweest op Mallorca en Ibiza, in Benidorm, Torremolinos en andere zonnige Spaanse oorden, wordt hier gezegd dat de meeste van deze favoriete „holiday spots" hun vroegere aantrekkingskracht hebben verloren. De voornaamste oorzaak hiervan is dat van de zomer zo'n zeshonderd Britse geweldenaren door de Spaanse politie werden voorgeleid wegens wangedrag. De Britten krijgen gemakkelijk een hekel aan landen waar hun baldadigheden niet getolereerd worden Als de onvriendelijke Spanjaarden er net zo over denken, dan zullen de hooligans uit het Verenigd Koninkrijk wel iemand anders met de klandizie begunstigen. Desnoods hun eigen landgenoten want het was van de zomer in Groot-Brittannië ook bloedheet. En wat meer is, de „pubs" van de Britse badplaatsen passen tegenwoordig continentale openingstijden toe.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 5