Whitbread verliest romantisch vernisje
ZELFS DE ZEILEN WORDEN MET BEHULP VAN COMPUTER GESNEDEN
Beurs van Amsterdam
Verbouwd Gemeentemuseum
heropent met twee exposities
Steeds groter beroep op
Vereniging Rembrandt
Voorbeeldig publiek
en veel ordetroepen
bij popconcert Moskou
MAANDAG 14 AUGUSTUS 1989 PAGINA 6
Voor een uitgebreide agen
da, ook voor de komende
dagen, raadplege men
,,UIT", de gratis wekelijkse
bijlage van deze krant.
bioscopen
ALPHEN AAN DEN RIJN EU
ROCINEMA I (Van Boetzelaer-
straat 6, tel. 01720-20800): Li
cence to kill (al); 13.30, 20.30.
EUROCINEMA II: Road House
(16); 13.45, 18.45, 21.30. EU
ROCINEMA III: Three Fugitives
(al); 13.45, 18.45, 21.15. EU
ROCINEMA IV: Dangerous liai
sons (al); 18.30, 21.15. Platvoet
en zijn vriendjes (al); 14.00.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg
19, tel. 071-121239): Road Hou
se (al); 19.00, 21.15. wo. ook
14.30. LIDO en STUDIO
(Steenstraat 39, tel. 124130):
The Karate Kid III (al); 14.30,
19.00, 21.15. Licence to kill (al);
14.15, 18.45, 21.15. Three Fugi
tives (al); 14.30, 19.00, 21.15.
My stepmother is an alien (al);
14.30, 21.15. The Burbs (al);
19.00, 21.15. Taran en de tover-
ketel (al); 14.30. Platvoet en z'n
vriendjes (al); 14.45. .TRIANON
(Breestraat 31, tel. 123875): The
Bear (al); 19.00. wo. ook 14.30.
9Vj Weeks (16); 21.15. .REX
(Haarlemmerstraat 52, tel. 071-
125414): Deense dienstbodes in
Parijs (16); 14.30, 19.00, 21.15.
KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30. tel. 01718-74075):
Police Academy VI (al); 19.00.
wo. ook 14.45. Rain Man (al);
21.15. CITY THEATER II: Scan
dal (al); 19.00, 21.15. Nieuwe
avonturen van Pippi Langkous
(al); wo. 14.45.
VOORSCHOTEN GREENWAY
tel. 01717-4354): Police Aca
demy VI (al); ma. t/m wo. 14.00,
'15.45 My stepmother is an
alien (al); ma. t/m wo. 15.45,
20.00. Rain man (al); ma. t/m
wo. 20.15.
WASSENAAR ASTRA tel.
01751-13269):Police Academy
VI (al); 20.00.
DEN HAAGASTA: 1 (Spui 27, tel.
463500): Roadhouse (16); 14.00,
18.45, 21.30. ASTA 2: Sing
(al); 14.00, 18.45, 21.30. ASTA
3 My stepmother is an alien
(al); 14.00, 18.45, 21.30. BA
BYLON 1 (naast Den Haag Cen
traal tel. 471656): For queen
and country (16); 14.00, 19.15,
21.45 BABYLON 2: Dange
rous liaisons (al); 14.00, 19.00,
21.30. BABYLON 3: Scandal
(16); 19.00, 21.30. CINEAC 1
(Buitenhof 20, tel. 630637): Can-
nonball fever (al); 14.00, 18.45,
21.30. CINEAC 2: The karate
kid 3 (al); 14.00, 18.45, 21.30.
CINEAC 3: The burbs (al);
18.45, 21.30. METROPOLE 1
(Carnegielaan, tel. 456756): Li
cence to kill (al); 14.00, 18.45,
21.30. METROPOLE 2: Rain
man (al); 18.45, 21.30. ME
TROPOLE 3: Dirty rotten scoun
drels (16); 14.00, 18.45, 21.30.
METROPOLE 4: The naked
gun (al); 14.00, 18.45, 21.30.
METROPOLE 5: Filmzomer
'89; wo. 14.00, 18.45, 21.30. vr.
t/m di. 14.00, 20.00. The name
of the rose; ma Koyaanisquatsi
en Powaqqatsi; di. Sammy and
Rosie get laid; wo. ODEON 1
(Herengracht 13, tel. 462400):
Licence to kill (al); 13.15, 18.45,
21.30 ODEON 2: Illegally
yours (al); 13.45, 18.45, 21.30.
ODEON 3: Three fugitives
(al); 13.45, 18.45, 21.30. ODE
ON 4: De stam van de holebeer
(al); 13.45, 18.45, 21.30. STUDIO
1 (Kettingstraat 12b, tel.
656402): Do the right thing (16);
19.15, 21.45. STUDIO 2: A cry in
the dark (al); 19.00, 21.15. STU
DIO 3: Paperhouse (16); 19.00,
21.00. HAAGS FILMHUIS:
Zaal 1 Shame; 19.30, 21.45 Zaal
2: Kleine Vera; 19.30 Bagdad
café; 22.00 Zaal 3: 19.30, 21.45.
di. 20.00. Sous Ie soleil de Sa
tan; ma. Little Dorrit; di. The
belly of an architect, wo.
Supreme Headquarters hanteert volgens de jury onder voorzit
terschap van Han Reiziger van alle deelnemers de meest gedurf
de taal, liet een excellent samenspel horen en koos interessant
oplossingen bij het uitwerken van de thema's. De compositieprijs
(1.500 gulden) ging naar Cajan Witmer voor „Goudkust". De so jp,
listenprijs (1.000 gulden) wordt gedeeld door pianist Mare vaijJ
Roon en blazer Maarten Ornstein.
De jury kritiseerde de opleidingspraktijk zoals die aan de afde- Tsj
lingen lichte muziek van de Nederlandse conservatoria gelden in v
In het spel van diverse groepen die waren samengesteld uit con- he
servatoriumstudenten lijken, aldus de jury, de laatste 25 jaar vaii t0'
de jazzgeschiedenis niet of nauwelijks door te klinken. ken
SCHEVENINGEN/SOUT
HAMPTON De Whit
bread Round the World-
race is voor zeilers zo'n
beetje wat de Tour de
France voor wielrenners
is: de langste en zwaarste
wedstrijd ter wereld. Op
zaterdag 2 september valt
in de Engelse havenplaats
Southampton de vlag voor
de deelnemende zeiljach
ten. De Equity Law II
zal onder leiding van de
ervaren schipper Dirk
Nauta, die schade aan het
jacht na een aanvaring in
de Fastnet-race nog moet
laten repareren, in een
veld van bijna veertig
concurrenten de Neder
landse eer verdedigen.
In 1973 werd de eerste Whit
bread gevaren. Die van 1989 is
de vijfde. De bekendste mon
sterrace vindt één keer in de
vier jaar plaats. Nauta eindig
de in 1985 op de tweede plaats
met de Philips Innovator, het
schip dat inmiddels is omge
bouwd tot de Equity Law II.
De route van de aanstaande
Whitbread is met twee extra
stops in het Australische Fre-
mantle en Fort Lauderdale
(Vst) ingrijpend aangepast.
Ómdat twee keer in Punta Del
Este-(Uruguay) wordt aange
legd, vervalt de gebruikelijke
onderbreking in Kaapstad.
Door deze wijzigingen groeit
de te overbruggen afstand van
27.000 naar 33.000 zeemijlen.
Ook de klimatologische om
standigheden verschillen met
die van de vorige Whitbreads.
De Whitbread Race verloor in
de loop der jaren zijn roman
tisch vernisje. Het avontuur is
gebleven, maar het professio
nalisme kreeg de wind in de
zeilen. Elk jacht wordt be
mand door beroepszeilers met
zowel specifieke taken als een
allround 'zeilbagage'. Roergan
ger, zeiltrimmer, voordekman,
zeilmaker, navigator en elec-
tronicus, ze behoren van alle
markten thuis te zijn om het
hoofd in de acht en een halve
maand durende marathon bo
ven water te houden. Weken
lang eenzaam en spoorloos
dwalen over de wereldzee is er
net-race averij opliep.
niet meer bij. Was het vroeger
zo dat de wedstrijdleiding
soms een maand of nog langer
niets hoorde van bepaalde
jachten, tegenwoordig zijn alle
bewegingen en manoeuvres
nauwgezet te volgen dankzij
de meest moderne communi-
catie-apparatuur. Alle schip
pers staan voortdurend in con
tact met satellieten en radio
stations, verspreid over.de we
reld.
Niets wordt aan het toeval
•overgelaten. Kon het ooit ge
beuren dat de Whitbread werd
gewonnen door een jacht dat
pas drie weken voor de start te
water was gelaten, een voorbe
reiding van een jaar is nu
schering en inslag. Schipper
en crew werken een uitge
breid en zwaar trainingspro
gramma af. De Ronde van
Frankrijk zul je ook nooit win
nen zonder een gedegen pre
paratie en een „ijzeren instel
len per etappe „slechts" vijf
tien tot achttien stuks aan
boord zijn. De keuze hangt ui
teraard af van de weersom
standigheden. Er zijn vief
hoofdgroepen; grootzeilen, ge
nua's, spinnakers en specials.
Alle zeilen worden ontworpen
en gesneden met behulp van
een computer. Tri-radiaal om
precies te zijn: radiaal (straals
gewijs) vanuit drie punten, de
top-, hals- en schoothoek. De
radiale panelen vormen samen
een soort ster, waardoor de
sterkste richting van het doek
ling". En zonder geavanceerd exact naar de krachtlijnen kan
materiaal kom je ook niet ver. worden geplaatst. Resultaat: zo
Het spreekt vanzelf dat de zei
len „in orde moeten zijn". Die
van de Equity Law II zijn
gefabriceerd bij Hood Sails in
Engeland. Hoewel schipper
Nauta kan kiezen uit dertig
verschillende exemplaren zul-
weinig mogelijk rek in de zei
len. Omdat in de Whitbread
de zeildoeken tot het uiterste
zullen worden getest, moet het
materiaal bestand zijn tegen
een langdurige slijtageslag.
Een zeil dat toch stuk gaat,
maaltijden kunnen worden be- zijn - enkel kerngezonde jonge
reid. Vriesdrogen levert .een kerels aan boord, allemaal al
gewichtsbesparing van tachtig grondig edisch gekeurd. Maar
tot negentig procent op en de je weet het nooit zeker. Ik
vitamines en mineralen, zo be- krijg na afloop ongetwijfeld
langrijk voor topsporters, blij- van mijn collega's te horen dat
ven volledig behouden. Een ik veel te veel bij me had",
scheepskok zul je niet aan Dat_zul je een wielrenner na
la aan het roer van zijn jacht Equita and Law II dat in de nacht van woensdag op donderdag bij een aanvaring in de Fast- jega
FOTO: ANP
wordt meteen aan boord gere
pareerd. Niet met de hand,
maar met een middelzware in
dustrienaaimachine. De zeil
maker heeft het op zee extra
moeilijk vanwege het ontbre
ken van een vlakke vloer en
vanwege het feit dat de zeilen
nat en zout zijn en niet of am
per plakken. Is reparatie echt
onmogelijk dan kan vanaf het
jacht per telex een bestelling
worden gedaan. De leveran
cier draagt er zorg voor dat
het nieuwe zeil tijdig klaar ligt
in de eerstvolgende tussen
stopplaats.
Een hoofdstuk apart in het
logboek van iedere schipper is
de voeding aan boord. Er
wordt nagenoeg alleen ge
vriesdroogd voedsel gebruikt
om wille van de gewichtsbe
sparing zowel als de eenvoudi
ge wijze waarop daarmee
boord van de Equity Law II
aantreffen. De bemanningsle
den moeten om beurten ko
ken. Een kind kan de was
doen, want je brengt water
(met een zoetwatermaker om
gezet van zout in zoet) aan de
kook, roert de instant maaltijd
er door en de jongens mogen
aan tafel. Overigens: het eten
is van te voren met een com
puter zorgvuldig samengesteld.
Zo eenvoudig als het koken is,
zo simpel ligt het natuurlijk
niet met de medische verzor
ging. Er vaart op de Equity
Law II een arts mee, de 25-ja-
rige net afgestudeerde Leusde-
naar Dick Pasker. Dick begon
in 1983 met wedstrijdzeilen en
maakte tot nu toe één keer een
transatlantische oversteek. In
1986 nam hij deel aan de Azo-
ren Race op het triomferende
jacht Stad Rotterdam. „Een
arts met een „praktijk" van
negen patiënten lijkt overdre
ven. Mijn belangrijkste taak
blijft het zeilen. Toch is de
aanwezigheid van een arts aan
boord niet geheel onbelang
rijk. Hij kan patiënten en on
gevallen behandelen en de
toestand van eventuele zieken
beoordelen en de schipper als
dat nodig is adviseren om van
de route af te wijken Om zo de
patiënt van boord te zetten".
Beperken
De voorbereiding op de Whit
bread '89 heeft Dick Pasker
veel tijd gekost. Pasker liet
zich voorlichten door een col
die al eens met schipper
Nauta rond de wereld zeilde
en door de bekende zeezeiler
Eilco Kasemier met wie hij
een pakket medicatie samen
stelde. De jonge arts-zeiler
moet zich beperken tot het
hoogst noodzakelijke omdat de
belangen groot zijn en elke ki
logram minder gewicht bevor
derlijk is voor de snelheid.
Pasker neemt materiaal mee
voor de behandeling van ver
wondingen en botbreuken,
chirurgische instrumenten om
te hechten, verband, ontsmet
tingsmiddelen, spalken en
anti-biotica (waaronder mid
delen die normaal alleen in
ziekenhuizen worden ge
bruikt). Verder bevat Paskers
medicijnkoffertje pijnstillers,
zalven, middeltjes tegen bra
ken, diarree, hoesten en aller
gieën, infuusvloeistof, oor- en
oogdruppels en noodvullingen
voor een kapot gebit.
,|lk denk nieli dat ik er echt
v)sel van nodig zal hebben. Ei;
I III I I
de Tour de France nooit horen
zeggen.
ROBIN BRUINSMA
VEEMARKT LEIDEN - Prijzen slacht lere
runderen per kg. geslacht gewichl
zonder nier en slotvet, inklusief BTW
(volgens P.V.V.): Aanvoer slachtrun
deren 768 stuks, waarvan 80 manne
lijk. Mannelijk super 9,50-10,75
Mann. extra kwal. 8,70-9,50. Manr
1e kwal. 7,90-8,70. Handel redelijk
prijzen gelijk. Mann. 2e kwal. 7,1| inf
7,90. Mann 3e kwal. 6,50-7,10. Hal
del redelijk en prijzen gelijk. Vrouwi
lijk super 10,25-12,75. Vrouwelijk, ex
tra kwal. 8,65-10,25. Vrouwelijk 1( lifer
kwal. 7,60-8,65. Handel redelijk er urn:
prijzen gelijk. Vrouwelijk 2e kwal Jjj,
6,80-7,60. Vrouwelijk 3e kwal. 6.30
6,80. Worstkwaliteit 5,70-6,80. Han 'on
del redelijk en prijzen gelijk. Pgel
Slachtschapen en lammeren per kg I al:
geslacht gewicht, inklusief BTW: Aan j
voer 50 lammeren. Zuiglammeren pe
kg 8,00-9,00 en 170-180 per stuk. D<
handel was rustig en de prijzen lager Dasj
De totaalaanvoer bedroeg 818 stuks ir
oteringen van maandag 14 augustus 1989 (tot 10:45 uur)
84.00 loc
KUNST
DEN HAAG Het Haags
Gemeentemuseum hero
pent na een half jaar op 26
augustus zijn deuren weer
met twee exposities: „Ver
zameling aan Zee II",
waarin delen van de col
lectie in een nieuwe sa
menstelling zijn te zien in
de verbouwde zalen van
het museum en „Anti Qua
Musica", waarin het ver
anderde uiterlijk en ge
bruik van muziekinstru
menten centraal staat.
„Verzameling aan Zee II" is de
tweede fase van een ver
nieuwde presentatie van de
kunst die in het bezit is van
het Gemeentemuseum. De ex
positie vindt plaats in de ver
bouwde zalen van het museum
in het hoofdgebouw van Ber-
lage. Hier is tijdens de sluiting
een aantal nieuwe zalen ge-
AMSTERDAM De voort
gaande prijsstijging van kwali
tatief belangrijke kunst heeft
tot gevolg dat het beroep op de
financiële middelen van de
Kunsthandelaar Pierre
Matisse overleden
NEW YORK (DPA) De
Newyorkse kunsthandelaar
Pierre Matisse, een zoon van
de schilder Henri Matisse, is
woensdag op 89-jarige leeftijd
overleden in een ziekenhuis in
St.-Jean-Cap-Ferrat, volgens
de New York Times aan een
hartaanval. Matisse kwam in
1925 naar New York om zich
als kunsthandelaar te vestigen.
Hij heeft kunstenaars zoals
Joan Miro, Mare chagall en
Jean Dubuffet in de Verenig
de Staten aan hun bekendheid
geholpen.
bouwd naar ontwerp van de
architect Michiel Polak. In
deze zalen zijn de wisselende
exposities weliswaar kleiner,
maar komen ze volgens de di
rectie van het museum uit hun
ruimtelijk isolement. De be
doeling van de verbouwing
was ook de samenhang tussen
de collecties moderne kunst,
kunstnijverheid en muziek
aan te tonen, iets wat is terug
te vinden in de expositie „Ver
zameling aan Zee II".
Moderne kunst wordt getoond
op de eerste verdieping van
het Berlagegebouw. Er is ge
kozen voor duidelijke accen
ten, waarin de Mondriaan-col-
lectie uiteraard domineert.
Andere hoogtepunten zijn
unieke groepen van Weissen
bach, Jongkind, Monet, Van
der Leek, Ouborg, Westerik en
anderen. Daarnaast zijn er
markante stukken van onder
meer Dibbets, Judd, Penck en
Kirkeby.
Vereniging Rembrandt Natio
naal Fonds Kunstbehoud
steeds groter wordt. Boven
dien stijgen de aankoopbud
getten van de musea meestal
niet en worden daardoor rela
tief kleiner.
Dat schrijft de secretaris van
de vereniging, H.F. Heerkens
Thijssen, in het jaarverslag
over 1988. De Vereniging
Rembrandt is opgericht in
1883 met als doelstelling mu
sea en openbare verzamelin
gen financiële steun te verle
nen bij de aankoop van be
langrijke kunstwerken. Giften
aan de vereniging, die in het
verslagjaar 3744 leden had,
zijn aftrekbaar van de belas
ting. Een belangrijke geldbron
is jaarlijks het Prins Bernhard
Fonds.
Vorig jaar kon aan 18 musea
steun worden verleend voor in
totaal 22 aankopen, waarmee
iets meer drie miljoen gulden
was gemoeid. Daarbij was het
„Anti Qua Musica", de andere
expositie die op 26 augustus in
het Gemeentemuseum wordt
geopend, is opgezet rond het
zogenoemde gemodificeerde
muziekinstrument, de instru
menten die in de loop der tijd
zijn aangepast aan de eisen
van klank en uiterlijk. Bij deze
expositie hoort een aantal con
certen, uitgevoerd door onder
meer de Slagwerkgroep Den
Haag.
Muziekinstrumenten werden
in de loop der tijd geëlectrifi-
ceerd, gemechaniseerd, geau
tomatiseerd of anderszins aan
gepast. Het Gemeentemuseum
besloot ze een aantal jaren ge
leden te verzamelen, met als
hoogtepunt het „Zwei Mann
Orchester" van Mauricio Ka-
gel, een recente aankoop die
door het museum wordt gezien
als fascinerend raakvlak van
muziek en beeldende kunst.
„Anti Qua Musica" duurt tot
en met 29 oktober.
schilderij „Compositie met
twee lijnen" van Piet Mondri
aan, dat zich sinds september
1951 in het Stedelijk Museum
bevond als bruikleen van de
gemeente Hilversum.
De plannen van Hilversum tot
verkoop van het schilderij om
met de opbrengst de restaura
tie van het Gooiland-complex
te financieren, stuitten in 1987
op veel verzet. Dankzij onder
meer de Vereniging Rem
brandt, die 300.000 gulden bij
droeg, bleef het werk voor het
Stedelijk Museum en zo voor
het Nederlandse cultuurbezit
behouden.
Verder werd geld geschonken
aan onder meer de Koninklij
ke Bibliotheek (voor de aan
koop van een Spaans getijden
boek uit 1460), het Goois Mu
seum (voor een servies van
Loosdrechts porselein gemaakt
tussen 1777 en 1783), het
Scheepvaart Museum (voor de
gravure van een Panorama
van Venetië van Willem
Jansz. Blaeu uit 1614) en het
Rijksmuseum (voor een zil
veren Plaquette met de Aan
bidding der Herders van Pau-
lus van Vianen uit 1607).
QeidóaOowumt
Beeld van het popconcert, afgelopen weekeinde, in Moskou.
FOTO: AP
MOSKOU Ruim
100.000 mensen bezochten
tijdens het weekeinde het
Lenin-stadion in Moskou
voor een uniek tweedaags
rockconcert tegen mis
bruik van drugs en alco
hol, dat door sommigen
werd vergeleken met het
20 jaar geleden gehouden
Woodstock-festival.
Voor het concert was een in
drukwekkende politiemacht
op de been gebracht.
Alles wees erop dat de Sovjet
autoriteiten vreesachtig waren
voor de omvang van festival
en de menigte toeschouwers
en dat zij er misschien wel
spijt van hadden. Een van de
Russische organisatoren, Anas-
tas Mikoyan, verklaarde dat
functionarissen van de militie
hem hun bezorgdheid mee
deelden en zeiden ongeregeld
heden te vrezen.
Op het podium verschenen de
Amerikaanse hard-rockbands
Bon Jovi, Ozzy Osbourne en
the Scorpions en de Russische
groepen Gorky Park en SSSR.
De ordetroepen - van militie,
speciale troepen van het mi
nisterie van binnenlandse za
ken en soldaten - waren door
het gehele stadion opgesteld en
de „droezniki" bewaakten de
ruimte tussen de toeschouwers
en het podium. De vrees van
de autoriteiten leek overdre
ven, want het publiek toonde
zich rustig en zelfs gereser
veerd, vergeleken met concer
ten in het westen. Er deden
zich voorzover bekend geen
ongeregeldheden voor. Wel
werd de streaker weggevoerd
door twee militieleden.
De baten van het door Russen
en Amerikanen georganiseer
de concert, waarvoor de
toegang 10 roebel ofwel 32 gul
den officieel bedroeg, worden
gebruikt in de strijd tegen het
alcohol- en drugsgebruik in
zowel de Sovjetunie als dé
Verenigde Staten.
NOS Jazz Festival '89 „te braaf"
AMSTERDAM Tijdens het NOS Jazz Festival 1989 in de
Meervaart in Amsterdam is de Meervaart/NOS-prijs van 5.000
gulden toegekend aan de groep Supreme Headquarters. Uit het
concours voor jonge jazz-ensembles waaraan veertien groepen
deelnamen, kwam Supreme Headquarters volgens de jury als
beste naar voren. Over het niveau van de diverse groepen was
de jury echter niet te spreken: hun werk werd getypeerd als
braaf, bejaard en futloos.