rote chaos Bayrut na
lyrische raketaanvallen
ebaar Sji'iten doorbreekt impasse
Spanjaarden gokken er hevig op los
Buitenland
Ceidóe Couocwit
MAANDAG 7 AUGUSTUS 1989 PAGINA 5
nChina meldt nu
pas ongelukken
inet kernafval
ASKING In China zijn bij onge-
vlkken met radioactieve stoffen in
ipgin jaren tachtig 20 mensen om het
tcjven gekomen en 1200 mensen ge-
bond geraakt, zo heeft het Chinese
•Bagblad gemeld. Volgens het staats-
itireau voor milieubescherming wa
in de ongelukken te wijten aan na
ttigheid en onwetendheid bij de be-
ofendeling van radioactief afval en
etjn er striktere regels nodig. China
reeft geen kerncentrales in bedrijf,
iewel er twee in aanbouw zijn. Het
jjeeste radioactieve afval wordt ge
reduceerd door het leger.
Aanvullende
aids-test
CHICAGO Een Amerikaans be
drijf heeft een nieuwe aids-test op de
markt gebracht. Met de nieuwe, aan
vullende test is het mogelijk de aan
wezigheid van het aids-virus zelf aan
te tonen in plaats van de reacties van
het lichaam op het virus. Bovendien
kan er enkele weken eerder mee
worden aangetoond of iemand sero
positief is dan met de bestaande tests,
zo heeft Abbott Laboratories bekend
gemaakt. Met de nieuwe test kunnen
aids-antigenen worden aangetoond,
proteinen op het oppervlak van het
aids-virus. De antigenen zijn onge
veer twee weken na de besmetting
aantoonbaar.
Acht doden na hevige rellen in Zuidafrika
JOHANNESBURG Bij geweld in Zuidafrika zijn dit weekeinde zeker
acht mensen om het leven gekomen. In de provincie Natal kwamen vier.
mannen om toen een menigte een huis aanviel in de woonstad Mpuma-
langa. Bij andere gewelddaden met een politieke achtergrond werden vier
zwarten gedood en liepen tien anderen onder wie vier politiemannen ver
wondingen op.
Om de betogende menigte bij de begrafenis van twee leden van de verbo
den verzetsbeweging ANC uiteen te drijven maakte de Zuidafrikaanse
politie in Kaapstad gebruik van traangas. Ondanks strikte regels liep de
begrafenis uit op een anti-apartheidsdemonstratie. Later werd traangas
ingezet tegen aanhangers die bij een ziekenhuis in Kaapstad de oudste
Zuidafrikaanse politieke gevangene, Oscar Mpetha, wilden groeten ter ge
legenheid van zijn 80e verjaardag.
De meeste van de gewelddaden tussen zwarten zijn terug te voeren op de
politieke strijd tussen zwarten, waarvan ondanks bemiddelingspogingen
en verzoenende besprekingen tussen de gematigde Inkatha-beweging en
het linkse Verenigd Democratisch Front (UDF) nog geen eind in zicht is.
Beide organisaties wijzen de apartheid af, maar Inkatha is bereid te wer
ken binnen het bestaande politieke systeem dat door het UDF van de
hand wordt gewezen.
„McFarlane is onbetrouwbaar"
BOSTON Volgens ex-minister van defen
sie Caspar Weinberger is de voormalig vei
ligheidsadviseur Rober McFarlane „nu net
zo onbetrouwbaar als in vrijwel alles wat ik
ooit samen met hem heb ondernomen".
Weinberger sprak deze felle woorden nadat
de McFarlane in een interview met het
Amerikaanse televisiestation WCVB-TV
had gezegd dat in 1983 de Amerikaanse re
gering tot twee maal toe heeft overwogen
om trainingskampen van radikale shi'itische
moslims in Libanon te bombarderen.
McFarlane stelde dat door wanbestuur van
Weinberger deze beslissing ongedaan is ge
maakt. „Dit heeft een fikse deuk in onze ge
loofwaardigheid veroorzaakt en maakte te
vens een eind aan de hoop ooit met deze ter
roristen te kunnen afrekenen", aldus
McFarlane In 1983 vond een zeer bloedige
aanslag plaats tegen een kazerne van Ame
rikaanse mariniers in Libanon.
Demonstratie
na dood
van Turkse
hongerstakers
ANKARA In Turkije
is zaterdag een van de
twee linkse gevangenen
begraven die na een hon
gerstaking van 35 dagen
waren overleden. In ver
schillende steden werd
gedemonstreerd uit pro
test tegen de dood van
Eroglu en Mehmet Yal-
cinkaya. Honderd men
sen werden opgepakt.
ÈYRISCHE TANKS ROLLEN WEST-BAYRUT BINNEN
AYRUT Bij zware be-
hietingen van christelij-
en islamitische woon-
jken van de Libanese
lofdstad zijn sinds vrij-
g zeker 34 mensen om
t leven gekomen. Vol-
ns de politie bestookten
strijdende partijen el-
lar de afgelopen dagen
et duizenden granaten.
inuit de Bekaa-vallei in het
van Libanon reden za-
Syrische tanks West-
yrut en de omringende heu
vels binnen. Het is nog ondui
delijk of de Syrische pantser
bewegingen bedoeld zijn voor
een bestorming van het chris
telijk deel van Bayrut of om
zich voor te bereiden op een
offensief van de christelijke
troepen van generaal Aoun. In
Bayrut gaat het gerucht dat de
christenen een inval in West-
Bayrut van plan zijn om de
Syriërs te verdrijven en om de
Centrale Bank te bezetten,
waar de nationale reserves lig
gen opgeslagen.
Gisteren zijn twee Libanese
zusjes van 15 maanden en
twee jaar verdronken toen een
veerboot voor de kust van de
christelijke havenstad Jounieh
door een Syrische raketaanval
omsloeg. De boot vervoerde
passagiers naar een hovercraft,
die klaar lag voor vertrek
naar Cyprus. De andere veer
tien opvarenden werden ge-
Bij een voltreffer van een Sy
rische raket op een schuilkel
der in het christelijke stads
deel van Bayrut werden zater
dag dertien mensen gedood en
raakten dertig mensen ge
wond. De schuilkelder in de
wijk Fayadiye was volgepakt
met vijftig bewoners nadat Sy
rische troepen vrijdagavond
met intensieve beschietingen
van het christelijke stadsdeel
waren begonnen.
De gevechten laaiden eind vo
rige week op na een gevechts
pauze van vijf dagen toen een
aantal schepen met levensmid
delen probeerden de Syrische
blokkade van christelijke ha
vens te doorbreken. Syrische
troepen beschoten eerst de in
gangen van de havens, maar
richtten later hun artillerie op
woongebieden.
Sinds het uitbreken van de
zware gevechten is een groot
deel van de bevolking Bayrut
ontvlucht. Velen zoeken hun
toevlucht in het zuiden van
Libanon of proberen op sche
pen te ontkomen.
Narbonne overspoeld door kano's
Terwijl uit andere delen van Zuid-Frankrijk de toeristen massaal wegtrekken als gevolg van de
verwoestende bosbranden, vermaken deze vakantiegangers zich opperbest in hun kano's in de
straten van Narbonne. De streek rond deze Zuidfranse stad ten westen van Marseille werd de
afgelopen dagen getroffen door zware regenval en kampt nu met grote wateroverlast.
ailands langste man
htin te bewijzen dat hij toch echt de langste is, strekt de 2,42 meter lange Gabriel Monjane uit
,tirf>pambique (rechts) zijn arm uit boven de hoofden van de mededingers naar de titel van „Thai-
arfds langste man". Winnaar van de gisteren in Bangkok gehouden wedstrijd werd Surasark Sud-
isert (vierde van links) met een lengte van 2,20 meter. Sudprasert wordt omarmd door de 2,28
iter lange Chris Greener uit Engeland.
Poolse spoorwegarbeiders
houden waarschuwingsactie
WARSCHAU Poolse spoorwegarbeiders hebben eer
gisteren in Silezië al het treinverkeer een uur lang stil
gelegd. Ze eisten een loonsverhoging als compensatie
voor de enorme inflatie en dreigden met een staking
van al het spoorwegpersoneel als de directie morgen
niet aan de eisen heeft toegegeven.
De waarschuwingsactie werd gesteund door het vakverbond So
lidariteit en door de officiële spoorwegvakbond. De spoorwegar
beiders eisten een maandelijkse loonsverhoging van 80.000 zlotys
(zo'n 200 gulden tegen de officiële koers) bovenop de prijscom
pensatie die het parlement onlangs heeft goedgekeurd. Sinds
dinsdag zijn levensmiddelen 200 tot 300 procent duurder gewor
den, omdat de regering de prijsbeheersing heeft losgelaten in het
kader van een marktgerichtere economie. De spoordirectie heeft
een maandelijkse loonsverhoging van 70.000 zlotys geboden, in
clusief de prijscompensatie.
Het gemiddelde salaris van een spoorwegarbeider is ongeveer
50.000 zlotys, praktisch de helft van wat iets beter bedeelde ar
beiders in bij voorbeeld de staalindustrie en de mijnbouw ver
dienen, aldus stakingsleider Janusz Renda.
Volgens de Poolse televisie reden zaterdag in Katowice en om
geving ongeveer vier miljoen inwoners een uur lang geen
treinen, met uitzondering van militaire en internationale trei
nen en treinen die kinderen naar vakantiekampen vervoerden.
In Wroclaw werden door de staking tachtig treinen buiten be
drijf gesteld.
Ook elders werden prikacties gehouden. In Gruzdiaz, het noor
den van Polen, wordt sinds vrijdag gestaakt in een bandenfa
briek. In Walbrzych, bij de Tsjechische grens, wordt al drie we
ken gestaakt door trambestuurders. De postbeambten in de zui
delijke provincie Legnica zijn gisteren na drie dagen weer aan
het werk gegaan.
YRUT LONDEN JE-
JZALEM DAMASCUS
Het voorstel van de Or-
ïisatie voor Revolutio-
Gerechtigheid
/am zondag drie kwar-
voor het ultimatum
Irstreek om Cicippio te
den. Toen maakten zij
èkend dat hun dreige-
ent was „bevroren" eri
Irvangen door „een initi-
lef" voor de vrijlating
Obeid en Palestijnse
Libanese gevangenen
J Israel. Het voorstel be-
llste „de praktische stap-
in het initiatief", al-
de verklaring. Als het
ftiatief succes heeft, zou
de dramatische ont-
ikkelingen in de gijze-
ïgscrisis een halt toe
innen roepen, zo liet de
organisatie weten.
De aan de Hezbollahbeweging
gelieerde Islamitische Amal
liet weten dat zij „klaar" is een
in haar macht zijnde Israëli
sche militair te doden tenzij Is
raël sjeik Obeid vrijlaat. De
leider van deze pro-Iraanse
groepering, Hussein Musawi,
zei op een persconferentie in
Baalbek dat een van de Israë
lische militairen in Libanon
gedood zou kunnen worden,
als blijkt dat „de belangen van
de islam en de moslims en de
verdrukten dat voorschrij
ven". Musawi beaamde tevens
dat de Hezbollah invloed heeft
op de ontvoerders van de wes
terse gijzelaars. Hij zei dat als
de VS hun hulp aan Israel
stopzetten, de Hezbollah mis
schien bereid zou zijn aan een
oplossing voor de gijzelingsaf
faire te werken.
terie van buitenlandse zaken,
Shlomo Avineri, zei dat het
sji'itische dreigement om een
van de Israëlische militairen
te doden gezien moet worden
als „de openingsstap voor on
derhandelingen, die weken, zo
niet maanden kunnen gaan
duren."
Israëlische kranten schreven
gisteren in commentaren dat
de regering een herhaling
moet voorkomen van de ge-
vangenenruil in 1985, toen Is
rael 1.050 Palestijnen liet gaan
in ruil voor drie Israëlische
soldaten. Sinds 1983 heeft Is
rael 6.024 Arabische gevange
nen vrijgelaten in ruil voor 15
Israeli's. Een van degenen om
wiens vrijlating de Organisatie
van Revolutionaire Gerechtig
heid heeft gevraagd is Abdel
Hadi Salman Rassem Ghanem,
die ervan wordt beschuldigd
op 6 juli een Israëlische passa
giersbus een ravijn in te heb
ben laten storten.
De verklaringen van de twee
pro-Iraanse groeperingen
kwamen na een reeks ge
sprekken die de speciale VN-
afgezant Marrack Qoulding dit
weekeinde hield met diverse
partijen in Libanon. Goulding
sprak onder meer met ver
scheidene Hezbollahleiders
alsook met de leider van de
shi'itische Amalmilitie in Li
banon, Nabih Berri, en de Sy
rische minister van buiten
landse zaken, Farouq al-Shara.
Berri verklaarde in een vraag
gesprek met de Britse omroep
BBC dat hij geen snelle vrijla
ting voorziet van de drie Israë
lische militairen en 17 Wester
lingen die in zijn land worden
vastgehouden. „Ik heb (Goul
ding) gezegd dat een oplossing
voor het gijzelprobleem pas
kan worden bereikt als er een
einde komt aan de algehele
crisis in Libanon en het poli
tieke systeem daarvan wordt
veranderd", aldus de Amallei-
der.
*1438 Rob haalt het kaartje, dat hij heeft meegenomen, uit
n zak en bekijkt de omgeving eens goed. Ja, hier moet het
Hi ch zijn... maar er is niets bijzonders in de omgeving te zien. Hij
it? emt zijn schop en begint hier en daar te graven. Eerst ontdekt
oo i niets, maar dan stuit de schop op iets hards. Aha! Een ijzeren
ori, ur. Zou dat misschien de nooduitgang zijn, waarvan op het
brtje sprake was? Snel graaft hij verder en ja hoor, het is een
zware deur, die blijkbaar toegang geeft tot een onderaards hol.
Maar het zal niet gemakkelijk zijn die deur zomaar te forceren.
Gelukkig heeft hij nog wat gereedschap meegenomen, verpakt
op het zadel van zijn paard, dat even verderop loopt te grazen.
Rob draait zich om en dan hoort hij plotseling een vreemd ge
luid. Wat is dat? Van een duintop suist opeens een vreemd pro
jectiel omhoog met een scherp sissend geluid.
Mafiabaas vast in Brazilië
SAO PAULO In Brazilië is
een leider van de Italiaanse on
derwereld gearresteerd. Fran
cesco Toscanino (54) wordt er
van verdacht dat hij vanuit
Brazilië de drugshandel van de
Napolitaanse Camorra leidde.
Een pasgetrouwde politieman
en zijn zwangere vrouw zijn za
terdagavond in een voorstad
van Palermo vermoord door
vier mannen op motoren. De
politie verdenkt de mafia van
de aanslag.
Hongaarse oppositie wint weer twee zetels
procent van de stemmen. Een
onafhankelijke kandidaat
sleepte 16,06 procent binnen,
terwijl de overige stemmen
naar de communistische partij
gingen.
Hoewel het parlement nog
BUDAPEST De grootste
oppositiepartij in Hongarije,
het Hongaars Democratisch
Forum (HDF), heeft zaterdag
bij voorverkiezingen opnieuw
twee parlementszetels vero
verd. Twee weken geleden
werd uit de oppositie al een
priester gekozen in het parle- over de wetsvoorstellen moet
ment.
De Hongaarse oppositiepartij
kreeg in de tweede ronde met
zijn kandidaat Erno Raffay in
de zuidelijke stad Szeged 61,87
stemmen om oppositiegroepen
als partijen te erkennen, wor
den de voorkiezingen al ge
heel volgens het meerpartijen-
systeem gehouden.
Nieuwe
stakingen bij
mijnwerkers
Siberië
MOSKOU In elf van de
dertien mijnen van Vor-
koeta in het noorden van
de Sovjetunie hebben
mijnwerkers dit weekein
de een kortdurende waar
schuwingsstaking gehou
den. Ook in de streek Ke-
removo, in de Koezbass,
deden de mijnwerkers aan
de acties mee.
De mijnwerkers wilden de
volledige tekst hebben van de
concessies die de regering vo
rige maand heeft gedaan om
een eind te maken aan een
eerdere mijnstaking. Nadat ze
een aantal uren later volledig
van de concessies op de hoogte
waren gesteld, besloten de
mijnwerkers weer aan het
werk te gaan en zegden toe
het hele jaar niet meer te zul
len staken.
Als de mijnwerkers van Vor-
koeta, dat binnen de poolcirkel
ligt, inderdaad aan het werk
blijven, zou dat van groot be
lang zijn voor Sovjet-leider
Gorbatsjov. Toen vorige
maand honderdduizenden
mijnwerkers in staking gin
gen, noemde Gorbatsjov dat
het grootste probleem waar hij
tot dan toe voor had gestaan.
De regering stemde in met
toeslagen voor nachtdiensten
en voor mijnwerkers die met
pneumatische hamers werken,
met een betere pensioenrege
ling en een betere regeling
voor overwerk, en beloofde
iets te doen aan het tekort aan
huisvesting, levensmiddelen
en verbruiksgoederen. Vol
gens premier Ryzjkov kosten
de beloofde maatregelen onge
veer 2 miljard roebel (7 mil
jard gulden).
India trekt
weer troepen
terug uit
Sri Lanka
COLOMBO India heeft gis
teren 875 Indische militairen
van het 'vredesleger' (IKPF)
teruggetrokken uit het noord
oosten van Sri Lanka. Volgens
waarnemers wil New Delhi
hiermee bereiken dat de Sn-
lankaanse regering alsnog in
stemt met het jongste Indische
voorstel omtrent een algehele
troepenterugtrekking.
Twee dagen geleden braken
Sri Lanka en India onderhan
delingen af over een tijdsche
ma voor de terugtrekking van
de naar schatting 60.000 Indi
sche soldaten op het eiland.
Het IKPF werd in 1987 naar
het noordoosten van Sri Lan
ka overgebracht om een einde
te maken aan de bloedige
strijd tussen het Srilankaanse
leger en het Tamil-verzet van
vooral de Bevrijdingstijgers
van Tamil Eelam. Eind juli
trok de regering in New Delhi
ruim 600 man terug om de on
derhandelingen over een defi
nitief tijdschema te vergemak
kelijken
Indiase vredestroepen hebben
zaterdag 70 mensen gedood in
gevechten met Tamil-rebellen
in het noorden van Sri Lanka.
Onder de slachtoffers zouden
zeker 23 burgers zijn. Leden
van het Singalese Volks Be-
vrijdings Front hebben in een
tempel in Puttalam, 120 kilo
meter ten noorden van Colom
bo, een boeddhistische monnik
doodgeschoten. Ook 28 ande
ren zouden door de Singalezen
zijn gedood. Ook donderdag
werd een boeddhistische gees
telijke door Singalezen ver
moord.
BARCELONA Een van
de verworvenheden van
de nog jonge Spaanse de
mocratie is dat gokspelle
tjes en loterijen zijn toege
staan. In 1977 haalde de
toenmalige centrum
rechtse regering het gok
ken uit het wetboek van
strafrecht en verloste het
volk van een van Franco's
strengste verboden.
Overheid en slimme handela
ren propten het land vol met
loten, bingohallen, casino's en
geldautomaten. Anno 1989
geeft de Spanjaard gemiddeld
1.500 gulden per jaar uit aan al
die spelletjes en daarmee is hij,
en zeker ook zij, de grootste
gokker van de wereld.
De legale mogelijkheden voor
een inwoner van Barcelona
om ergens geld op te zetten
zijn talrijk, meer nog dan in de
rest van het land. Het begint
al 's morgens bij de bakker,
waar voor honderd peseta's
(bijna twee gulden) een kraslot
bij het brood wordt verkocht.
Op weg naar huis, met warm
stokbrood onder de arm, even
langs het hokje van de
„ONCE", de dagelijkse blin-
denloterij. Bij de krantenkiosk
twee mogelijkheden: de Cata
laanse lotto (6 uit 49) of Trio,
een spel met drie cijfers.
Steeds ongeveer twee gulden
per keer.
Kraslot
Na het ontbijt, op weg naar
werk of stamkroeg, even bin
nen bij de officiële loterijwin
kel. Keus uit een tiende deel
van het wekelijkse staatslot
voor 500 peseta's, de gewone
lotto voor 300 peseta's voor
drie rijtjes, de bono-lotto met
liefst vier trekkingen per
week voor maar 200 peseta's
en de voetbaltoto met dertig
peseta's per rijtje. Na de koffie
of het biertje in de bar snel
even het wisselgeld in de go
kautomaat gooien, 25 peseta's
per keer. En als je je verveelt,
kun je nog de hele middag te
recht in de goedgevulde bingo
hal voor 200 peseta's per spel.
In de avonduren is er voor de
gelukkige autobezitters de rit
naar het casino buiten de stad.
De Spanjaard kan alle lotto-
briefjes en blindencoupons in
zijn portemonnee bijna niet
meer uit elkaar houden. De
grootste kranten publiceren
dagelijks de verschillende
trekkingen van de vorige dag.
Sommige trekkingen zijn we
kelijks op tv of dagelijks op de
radio rechtstreeks te volgen.
Twaalf nullen
Het bedrag dat heel Spanje vo
rig jaar aan al die spelletjes
uitgaf is, in peseta's, van een
duizelingwekkende grootte:
meer dan 3.000.000.000.000
(een drie met twaalf nullen)
peseta's. In guldens iets min- Droom
der omvangrijk. 57 miljard,
maar nog altijd een enorm be
drag.
mag niet meer dan 150 gulden
bedragen en elke bar mag niet
meer dan één automaat heb
ben staan.
De regering, die zijn loterijen
als geen ander heeft gepro
moot, begint zich een beetje
zorgen te maken om de hon
derdduizenden (bijna) onge
neeslijke gokverslaafden die
het land telt, maar de inkom
sten zijn te smakelijk om het
volk strenge beperkingen op
te leggen. Uit de door haar be
heerde vier spelletjes (staatslo
terij, lotto, toto en bono-lotto)
ontving de overheid vorig jaar
zo'n 6,5 miljard gulden.
De grootste geldverslinders
zijn echter de gokautomaten,
waarvan er minimaal een in
elke bar of restaurant staat,
terwijl de rest met tientallen
op een rij in speciale, heerlijk
gekoelde hallen staat. Liefst de
helft van de 57 miljard gulden
verdween vorig jaar in die au
tomaten, die een maximale
jackpot van vijfhonderd gul
den hebben.
Die gigantische industrie, voor
het grootste deèl in handen
van twee fabrikanten, is nu de
eerste die door de regering
enigszins aan banden wordt
gelegd. De maximale uitkering
Waar de Spanjaarden het alle
maal voor doeri? In een rede
lijk gevulde bingohal kun je zo
duizend gulden verdienen.
Maar voor de werkelijk grote
prijzen moet je bij de loterijen
De dagelijkse hoofdprijs in de
blindenloterij is bijna vijftig
duizend gulden, met als extra
lokkertje op vrijdag een prijs
van bijna twee miljoen gulden.
Die blindenloterij is inmiddels
een gigantisch bedrijf dat aan
zesentwintigduizend blinden
en gehandicapten werk ver
schaft, investeert in een wie
lerploeg, kantoorgebouwen en
een televisiestation en wier
blinde president-directeur tot
de Spaanse jetset behoort.
De staatsloterij op zaterdag
heeft een eerste prijs van bijna
vijf miljoen gulden voor een
tiende deel van een lot en de
gewone lotto heeft in de drie
jaar van zijn bestaan drie keer
een bedrag van meer dan vijf
tien miljoen gulden uitge
keerd. Bergen geld, die de
droom van miljoenen Span
jaarden in stand houden, zodat
ze ook dit jaar weer elke dag
ergens een gokje op zullen wa
gen.