Familieleden van gijzelaars
leven tussen hoop en vrees
ISRAEL VERDEDIGT ONTVOERING VAN SJEIK
Onverhoopt akkoord op
Cambod ja-conferentie
Kruisraketten uit
Greenham Common
YS boden Hoessein
miljard dollar
BUITENLAND
QiidóaQowumt
WOENSDAG 2 AUGUSTUS 1989 PAGINA 5
GREENHAM COMMON De Verenigde Staten zijn
begonnen met het weghalen van de kruisraketten uit
Greenham Common, de Britse basis waar in 1983 de
eerste middellange-afstandsraketten werden ge
plaatst. De eerste van de 96 raketten werden met een
transportvliegtuig van de Amerikaanse luchtmacht
naar de VS gevlogen, waar ze worden vernietigd.
Volgens het IMF-akkoord dat in 1987 werd getekend
tussen de VS en de Sovjetunie, moeten in 1991 alle
middellange-afstandsraketten zijn verwijderd uit Eu
ropa. In vijf NAVO-landen, waaronder Nederland en
Engeland, werd begin jaren tachtig door vredesacti
visten fel campagne gevoerd tegen de plaatsing van
de raketten. Greenham Common werd een centraal
punt in de acties, en er werd een permanent vredes-
kamp ingericht.
Chinese operazangers
blijven achter in VS
SAN FRANCISCO Zeven leden van
het Kun operagezelschap uit Shanghai
en een bekend filmartiest zijn naar de
Verenigde Staten overgelopen. Dat
hebben Chinese diplomaten in San
Francisco bevestigd. Het gaat om het
grootste aantal Chinezen dat in een
keer is overgelopen sinds de jaren vijf
tig. De acht zijn eind vorige week niet
met de rest van het gezelschap naar
China teruggekeerd. Zij zullen mogelijk
naar Taiwan gaan, waar ervaren Chi
nese operasterren in hoog aanzien staan
en zeer goed worden betaald. Onder de
achterblijvers bevindt zich Hua Wenyi,
de ster van het gezelschap en een ge
vierde figuur binnen het klassieke Chi
nese toneel.
Colombiaanse rechters
beter beschermd
BOGOTA De Colombiaanse overheid
is bereid rechters meer politiebescher
ming te geven bij de uitoefening van
hun vak, met name in het geval van
drugsprocessen.
Als dat nodig is, mogen zij rechtszittin
gen houden in politiebureaus en het ge
bouw van de staatsveiligheidsdienst. Dat
is aangekondigd door de Colombiaanse
hoofdcommissaris van politie, Miguel
Maza Marquez. Gisteren staakten in Co
lombia alle achttienduizend rechters en
rechtbankmedewerkers omdat zij voor
hun veiligheid vrezen. De laatste tien
jaar zijn meer dan vijftig rechters ver
moord en zijn dertienhonderd anderen
met de dood bedreigd, omdat zij drugsza
ken onder handen hadden.
Hongaarse partij wil
af van het politburo
BUDAPEST De Hongaarse Socialisti
sche Arbeiderspartij, zoals de regerende
communistische partij officieel heet,
wordt misschien de eerste partij in een
Oosteuropees land zonder een politburo
en zonder een centraal comité. Het cen
traal comité heeft voorgesteld om op het
najaarscongres, dat in oktober wordt ge
houden, het politburo te vervangen door
een veel breder samengesteld partijpresi
dium. Het centraal comité zelf zou
moeten worden vervangen door een na
tionaal partijcomité dat direct door de
partij-afdelingen wordt gekozen. Nor
maal worden de leden van het centraal
comité, een soort van parlement, door de
partij aangewezen.
Volksdagblad haalt
uit naar studenten
PEKING In de Chinese media is fel
uitgehaald naar de Chinese studenten
en intellectuelen, die na de gewelddadi
ge onderdrukking van de democratise
ringsbeweging begin juni naar het bui
tenland zijn gevlucht.
Het Volksdagblad wijdde een voorpagi-
naverhaal aan de gevluchte studenten
leiders en noemde hen „dieven die het
land verraden hebben.
Het zijn domweg verachtelijke hans
worsten". De krant had ook geen goed
woord over voor het Amerikaanse
radiostation Voice of America, dat veel
aandacht besteedt aan dissidenten. Het
zou ze gebruiken om de val van de Chi
nese Volksrepubliek te propageren, al
dus het Volksdagblad.
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
WASHINGTON Het
moet een vreselijk ogen
blik zijn geweest voor Ro
bin L. Higgins, de vrouw
van de in Libanon ver
moorde Amerikaanse lui
tenant-kolonel William
Higgins. Samen met haar
19-jarige dochter Christine
bekeek ze maandagmor
gen in een kantoortje in
het Amerikaanse ministe
rie van defensie de gru
welijke video-opnames
van haar opgehangen
echtgenoot.
Daarna verliet de jonge vrouw
met opgeheven hoofd het Pen
tagon, waar ze zelf als majoor
van het Korps Mariniers
werkzaam is. Later verklaarde
ze er nog niet helemaal van
overtuigd te zijn, dat het haar
man is die op de beelden te
zien is. President George
Bush, die haar korte tijd laten
belde, noemde haar een „dap
pere vrouw".
De gezins- en familieleden van
de acht Amerikaanse gijzelaars
die in Libanon worden vastge
houden leven, net als Robin
Higgins heeft gedaan, al jaren
tussen hoop en vrees. Hun be
staan is een hel geworden,
vooral omdat ze steeds weer
opnieuw worden geconfron
teerd met het gruwelijk lot
van hun geliefden.
Een broer van Joseph Cicip-
pio, een van de gegijzelden die
met de dood is bedreigd, zei
gisteren: „Toen ik de berich
ten over Higgins hoorde was
ik kapot, totaal gebroken. Het
wordt nu echt tijd dat de VS
iets gaan doen".
Verbittering
Robin Higgins heeft, net als de
andere familieleden van de
gegijzelden, talloze pogingen
gedaan de Amerikaanse rege
ring tot actie te bewegen. Dat
is tot dusver niet gelukt. De
verbittering daarover in de
gijzelaarsgezinnen is zeer
groot. Robin Higgins heeft het
vooral VN-secretaris-generaal
Perez de Cuellar zeer kwalijk
genomen dat hij, toen hij na
mens het VN-vredescorps de
Nobelprijs voor de vrede in
ontvangst nam, haar man
slechts terloops noemde. Hij
was immers voor de VN-troe-
pen onderweg, toen hij werd
gekidnapt.
Peggy Say, de zus van de jour
nalist Terry Anderson, de
Amerikaan die het langst
wordt gegijzeld, heeft altijd de
openbaarheid gezocht. Ze
heeft zich tot tolk gemaakt
van alle andere gijzelaarsfami
lies. In haar kritiek heeft ze de
Amerikaanse regering niet ge
spaard. Ze heeft harde
woorden gewisseld met oud
president Reagan en met top
functionarissen van Buiten
landse Zaken, die haar tot
voorzichtigheid maanden, ver
wijzend naar de benarde posi
tie van de Amerikaanse rege
ring. Ze is zelfs naar Teheran
en Bayrut gereisd om de vrij
lating van haar broer en zijn
lotgenoten te bepleiten. Haar
moedige kruistocht is tot dus
verre echter een vergeefse ge
weest.
Geruchten
In zekere zin zijn de families
trouwens evenzeer gegijzeld
als hun verwanten in Libanon.
Telkens als het lot van de ge
gijzelden uit het niéuws dreigt
te raken, slagen de terroristen
erin een paar foto's, een bood
schap, een onheilstijding, een
gerucht of zelfs een video-op-
name van hun slachtoffers
door te geven aan een persbu
reau. Dat brengt de families
steeds opnieuw tot wanhoop.
Patty Little, een nicht van Pe
ter Killburn, die door de terro
risten werd geëxecuteerd na
het Amerikaanse vergeldings
bombardement op Libië in
1986, schreef een bittere brief
aan president Reagan. Daarin
stond: „Het maakt iemand
verschrikkelijk verdrietig te
moeten vaststellen dat hij
(Killburn) meer waard was om
door terroristen te worden ge
dood, dan door zijn eigen land
in leven te worden gehouden".
Enkele maanden nadat journa
list Terry Anderson al in 1983
in Bayrut werd gekidnapt,
kreeg zijn vrouw Madeleine
een kind. Pas vele maanden
later zag Anderson, dank zij de
hulp van- een van zijn bewa
kers, de eerste foto's van doch
tertje Sulome Teresa. He; De vrouw van de vermoorde VN-militair Higgins bij haar vertrek
uit het Pentagon, nadat zij de video van haar dode echtgenoot
had gezien.
meisje is nu vijf jaar oud en
heeft haar vader nog nooit
(Vervolg van de voorpagina)
TEHERAN JERUZALEM
Iran ontkent overigens
enige invloed te hebben
op de sji'itische extremis
ten in Libanon. Tijdens
zijn gesprek met de Sov-
jetrussische minister van
buitenlandse zaken Sje-
vardnadze veroordeelde
toekomstig president
Rafsanjani „alle terroristi
sche daden". Iran deed
verder een oproep om vier
Iraniërs vrij te laten, die
in Libanon gegijzeld wor
den door christelijke Fa-
langisten. Iran herhaalde
het aanbod te proberen
westerse gijzelaars vrij te
krijgen.
De Verenigde Staten hebben
gisteren nadrukkelijk gezwe
gen over hun verschil van me
ning met Israel *over de ma
nier waarop de nu ontstane
crisis moet'worden aangepakt
Margaret Tutwiler, de woord
voerster van het ministerie
van buitenlandse zaken, zei al
leen dat „Israël er nu eenmaal
een andere politiek op na
houdt dan de VS". Ze doelde
op voorstellen van Israel de
ontvoerde sjeik Obeid uit te
willen wisselen tegen alle Is
raëlische en buitenlandse gij
zelaars in Libanon. Amerika
staat officieel nog steeds op het
standpunt dat met terroristen
onder geen enkele voorwaarde
kan worden gepraat en dat
daarom onderhandelingen
over een uitwisseling van
krijgsgevangenen en gijzelaars
uit den boze zijn.
Israëlische woordvoerders zei
den gisteren dat indirecte con
tacten worden onderhouden
met Libanese groeperingen
over de mogelijkheden voor
een uitwisseling. De pro-
Iraanse Hezbollah (Partij van
God) heeft het idee echter met
kracht van de hand gewezen.
In een verklaring werd ge
sproken over een „belachelijk
aanbod".
Premier Shamir verdedigde
gisteren opnieuw de ontvoe
ring van de sjeik. „Het enige
doel van onze operatie is om
onze drie gevangen gehouden
soldaten te bevrijden. Als we
tegelijkertijd kunnen bereiken
dat de andere gijzelaars ook
vrijgelaten worden, zullen we
daar blij om zijn. De Verenig
de Staten en wij hebben een
gezamelijk belang en gezame-
lijk doel," zo zei Shamir.
De Israëlische regering is door
de affaire evenwel in het de
fensief gedrongen. Verscheide
ne Israëlische bronnen geven
toe dat de autoriteiten een ern
stige fout hebben gemaakt
door openlijk de verantwoor
delijkheid voor de ontvoering
van sjeik Obeid te erkennen.
Niet alleen dreigt er schade te
worden toegebracht aan de re
latie met Washington, maar te
vens ontnam men zich zo de
mogelijkheid om achter de
schermen met de Hezbollah
zaken te doen over de vrijla
ting van de Libanese gijze-
Het onafhankelijke Israëlische
dagblad Haaretz wist gisteren
te melden dat het kernkabinet
geen rekening heeft gehouden
met de mogelijkheid dat de
ontvoering het leven zou kos
ten van buitenlandse gijze
laars. Het besluit om de sjeik
te kidnappen werd volgens de
krant drie weken geleden ge
nomen na het mislukken van
geheime onderhandelingen
met Iran en de Hezbollah over
de vrijlating van de Israëlische
gevangenen in Libanon.
Aardbevingen
Indonesië en
Griekenland
ATHENE Twee aardbevin
gen hebben gisteren gebieden
ten noorden en westen van de
Griekse hoofdstad Athene ge
troffen. De bevingen met een
kracht van 4.7 en 4.2 op de
schaal van Richter veroor
zaakten paniek, maar richtten
nauwelijks schade aan. Bij een
aardbeving op Irian Jaya, het
Indonesische deel van het
eiland Nieuw-Guinea, zijn wel
doden gevallen. Zeker 59 men
sen kwamen om bij de beving,
die een kracht had van 5.6 op
de schaal van Richter.
Ontvoerders
eisen vrijlating
broers Hamadi
KARLSRUHE De ontvoer
ders van de Westduitsers Tho
mas Kemptner en, Heinrich
Strübig, die op 16 mei in Liba
non verdwenen, hebben de
vrijlating geëist van de sji'iti
sche Libanees Mohamed Ha
madi en diens broer Abbas Ali.
Mohamed Hamadi werd op 17
mei in Frankfurt veroordeeld
tot een levenslange gevange
nisstraf wegens deelname aan
de kaping van een vliegtuig
van de Amerikaanse maat
schappij TWA, waarbij een
passagier werd gedood.
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Paniek
De bosbranden in het zuiden van Frankrijk
hebben vandaag verder om zich heen ge
grepen. Op meer dan honderd plaatsen
woedden vanmorgen branden. Alleen al in
de regio rond Marseille is een gebied van
rond zevenduizend hectare in vlammen
opgegaan. Enkele duizenden mensen
moesten hun huizen verlaten. Sommigen
konden alleen in een bootje ontkomen
omdat de wegen door het vuur versperd
zijn. Daarbij ontstond grote paniek (foto).
Op Corsica zijn honderden brandweerlie
den er vannacht in geslaagd de meeste
vuurhaarden te doven. De stad Bastia is
niet meer in gevaar. Het vuur heeft aan
twee mensen het leven gekost. Bosbran
den op het Italiaanse eiland Sardinië heb
ben aan drie mensen het leven gekost.
FOTO: EPA
HET GEHEIM VAN DE BOSPLAAT
QN434 Rob vraagt de vuurtorenwachter of hij wel eens iets
bijzonders heeft waargenomen op het oostelijk deel van het
eiland. „Och", is het antwoord, „we hebben de hele dag onze
aandacht nodig voor wat er op zee gebeurt en over het land kij
ken we niet zo veel. Af en toe hebben we wel eens een vuurstraal
gezien, maar dat kan dan ook op Ameland of op zee zijn. Aange
spoelde mijnen die ontploffen bijvoorbeeld". - Rob is niet veel
wijzer geworden, maar hij bedankt zijn vriend en slentert dan
naar het meertje met die zonderlinge naam: Dodemanskisten.
Maar wat moet hij hier fietelijk zoeken? Hier liep die pensioen-
gast zoeven ook. Nou, het is hier wel erg mooi en rustig... Maar
wat is dat? Kijk, daar ligt een papiertje. Rob raapt het op. Niets
bijzonder... maar het is nog droog en niet door de zon vergeeld.
Zou die vreemdeling het hebben verloren?
(Vervolg van de voorpagina)
AMAN De politieke omme
zwaai van de Jordaanse ko
ning staat niet op zichzelf. De
economische en politieke ge
volgen van de breuk met de
economisch belangrijke Weste
lijke Jordaanoever zijn voor
het Jordaanse koninkrijk alar
merend. De Jordaanse munt
eenheid, de dinar, kelderde in
een jaar tijd tot ongekend lage
waarde, de werkloosheid steeg
schrikbarend en de buiten
landse schuld is zo hoog, dat
de koning deze week opnieuw
gedwongen was een financiële
bedelreis te maken naar de rij
ke Golfstaten.
De Amerikaanse president
George Bush zou in april dit
jaar Jordanië economische
hulp van één miljard dollar
per jaar hebben aangeboden,
als koning Hoessein onmiddel
lijk direkte vredesonderhan
delingen met Israel zou begin
nen. Dit schrijft de in Parijs
verschijnende Libanese krant
Al Moecharar. De Verenigde
Staten zouden Jordanië ook
politieke en zelfs militaire
steun hebben beloofd, wan
neer dit land opnieuw een
centrale rol in het vredespro
ces in het Midden-Oosten zou
gaan spelen. Volgens diezelfde
krant, die citeerde uit uitge
lekte protocollen van het ge
sprek tussen president Bush en
koning Hoessein in het Witte
Huis, zou koning Hoessein in
dertijd het aanbod hebben af
gewezen. Hij zou op het stand
punt staan dat het conflict in
het Midden-Oosten alleen kan
worden opgelost via een inter
nationale vredesconferentie.
De Amerikaanse president
Bush zou hebben geantwoord:
„Als u niet wilt, zal iemand
anders directe onderhandelin
gen met Israel aangaan". In de
maanden die daarop volgden,
zijn onder zware Amerikaanse
druk direkte en indirekte con
tacten tot stand gekomen tus
sen Israel en de PLO. In die
contacten wordt Jordanië vol
ledig buitenspel gehouden.
Volgens diplomatieke bronnen
in de Jordaanse hoofdstad is
de Jordaanse koning in toene
mende mate somber gestemd.
De kans dat uit de recente
contacten tussen Israel en de
PLO uiteindelijk een vorm
van Palestijnse onafhankelijk
heid kan groeien, en daarmee
de Jordaanse controle over de
Westelijke Jordaanoever voor
goed voorbij is, is voor de ko
ning onverteerbaar. In een
nog niet gepubliceerd „natio
naal verdrag", dat de eenheid
van het Jordaanse volk moet
onderstrepen, wordt onder
meer de nadruk gelegd op de
Jordaanse banden met de Pa-
lestijnen op de Westelijke Jor
daanoever. „We hebben een
gezamenlijk lot, sterke familie
banden en een gezamenlijke
wens het lijden van onze fami
lies in bezet gebied te verlich
ten", aldus het document.
PARIJS Op de internatio
nale conferentie in Parijs over
Cambodja is na twee dagen
onderhandelen een akkoord
uit de bus gekomen dat, zij het
indirect, de doodsklok luidt
voor alle gewapende verzets
bewegingen in het land.
Het akkoord deelt ook slechts
een bescheiden rol toe aan
prins Norodom Sihanouk als
voorzitter van een overgangs
regering. Na terugtrekking
van de laatste Vietnamese be
zettingstroepen, later dit jaar,
zullen vrije verkiezingen wor
den gehouden onder toezicht
van de Verenigde Naties.
Waarnemers schrijven het re
sultaat toe vooral toe aan de
plotseling versoepelde houding
van China, dat blijkbaar na de
internationale consternatie
over de onderdrukking van de
democratiseringsbeweging een
goede beurt heeft willen ma
ken. De Rode Khmer, die ja
renlang militaire steun kreeg
van China en onder de voor
malige president Pol Pot ver
antwoordelijk was voor de
dood van zeker een miljoen
Cambodjanen, stond op de
conferentie opeens alleen. Het
akkoord haalt ook een onver
wachte streep door plannen
van de VS om de Cambodjaan
se verzetsbewegingen opnieuw
te gaan bewapenen.. Hoewel
geen preciese datum werd ge
noemd, besloot de conferentie
„de komende dagen" een
groep experts van de Verenig
de Naties naar Cambodja te
sturen om alle „technische"
informatie te verzamelen die
nodig zal zijn voor een ge
slaagde supervisie van de VN
over de terugtrekking van de
Vietnamese troepen, voor con
trole op de stopzetting van wa
penleveranties aan alle ver
zetsbewegingen en op de ver
kiezingen.
door Bob van Huët
AQUARIUM
PARIJS Het laatste ..gat"
van de Hallen is gedicht met
een walvis. In de voormalige
„buik van Parijs" kunnen de
toeristen sinds kort Jonas
spelen in de buik van een
dertig meter lange blauwe
vinvis. Om het decor niet te
bloedig te maken zijn het
enorme hart en longen van
het levensgrote model
uitgevoerd in zachte
crêmetinten. Een enorm
embryo ligt voor de uitgang,
bij de endeldarm. De
toekomstige walvisbaby zal
rond de zeven ton wegen.
De plastic mastodont moet de
grote attractie worden van
het Pare Oceanique Cousteau
(POC). „Op veler verzoek"
hebben de beroemde Franse
oceanograaf Jacques-Yves
Cousteau en zijn zoon Jean-
Michel een poging gedaan de
wondere wereld van de
Calypso" na te bootsen in het
hart van Parijs. Voor de
bezoekers blijft het een plons
op het droge, want het POC
is het enige aquarium ter
wereld zonder water.
Videobeelden en plastic
replica's hebben de echte
vissen vervangen.
De in Frankrijk nog altijd
ongekend populaire
zeevaarder Jacques-Yves
Cousteau (79) heeft een
riskante duik gewaagd. Uit
respect voor zijn geschubde
vrienden haalde hij er niet
eentje naar zijn park.
„Vissen brengen drie kwart
van hun tijd door met jagen
In gevangenschap wordt die
tijd besteed aan verveling",
aldus Cousteau, tot voor kort
directeur van het
prestigieuze aquarium van
Monaco (een van de grootste
viscollecties ter wereld).
Het idee voor dit eerste
droge onderwaterpark is van
Jean-Michel Cousteau.
architect van beroep
wanneer hij niet met zijn
vader op reis is. De
onverschrokken reiziger"
(de toegangsprijs van 25
gulden is inderdaad even
schrikken) wordt in twee
talen rondgeleid: in het
Frans en in het Clouseau van
Cousteau. De kapitein van de
Calypso spreekt bijna
hetzelfde Engels als de niet
minder beroemde inspecteur
uit de Pink Panter-serie.
De reis begint in een
spookhuistreintje. Na langs
een decor van wolken en
storm te zijn gedraaid
duiken we drie etages
omlaag naar de
Marianentrog. de diepste
plek (11.000 meter) in de
Stille Oceaan. Lava-decors
en diepzeemonsters van
kunststof zijn eng belicht.
Vijf minuten later gaat het te
voet verder over een zee van
vaste vloerbedekking.
Anders dan de aanduiding
„Oceaanpark" doet
vermoeden blijken de
vijfduizend vierkante meter
van het POC eerder een
educatief dan recreatief
bedoeld. Als in een rijk
gesubsidieerd schoolmuseum
worden de wonderen van
Cousteau's onderwater
wereld behandeld, waarbij je
mag raden welke geluiden
een amoureuze buitrug
produceert of garnalen die
vreemde windjes laten. De
jongsten kunnen zich
ondertussen vermaken met
hamerhaaien en andere
plastic monsters.
Uitgezonderd een fraaie film
over het ontstaan van het
zeeleven en de holle vinvis
aan het einde komt het POC
toch niet uit de verf.
Misschien zijn we door
Cousteau's vele tv-
documentaires wel een beetje
verwend en roept de
veelbelovende aanduiding
Oceaanparkte hoge
verwachtingen op. Een
voorgeprogrammeerde
video-dialoog met de
commandant („Zijn haaien
gevaarlijk0" „Heeft prins
Albert van Monaco u
beinvloeden „Mag je
dolfijnen in gevangeschap
houden?") kan een gevoel
van teleurstelling niet
wegnemen. In de zeer
uitgebreide en peperdure
souvenirshop bekruipt je
zelfs de kwade gedachte dat
het hier gaat om een
commerciële fuik en dat
Cousteau meer om vissen
geeft dan om mensen.
Het Pare Oceanique
Cousteau is dagelijks van
12.00 tot 19.00 uur geopend,
maandag gesloten. Metro:
Les Halles-Chêtelet. uitgang
Grande Galerie Toegang 75
francs en 52,50 francs voor
kinderen tot 14 jaar.
