TENNIS CIRCUIT Haags Postmuseum actief voor werkzame kinderen Masterskandidaten kiezen massaal voor Zee en Duin SUIKERPATIËNTEN STAAN SAMEN STERKER Ceidae Commit WEDSTRIJD DWARS DOOR EXPOSITIE Geen bergen te hoog voor Van den Bergen 'SprookjesplarT moet dorp van Afkes Tiental redden Rabobank Q SPORT/BINNENLAND DINSDAG 1 AUGUSTUS 1989 PAGINA 8 ll - 1 Als suikerpatiënt staat u niet alleen. Tienduizenden suikerpatiënten hebben zich reeds verenigd in de Diabetes Vereniging Nederland (DVN) De DVN helpt ook u meer van het leven te maken. Tijdens cursussen en voorlichtingsbijeenkomsten doet u prak tische kennis over diabetes op. Regelmatig zijn er gespreksavonden bij u in de buurt waarin u erva ringen met andere diabetici kunt uitwisselen. Zo leert u hoe u op vakantie kunt, een baan kunt aanhouden, kunt sporten, enz De DVN helpt u tevens met goede raad en individuele hulp bij medische en maatschappelijke problemen. U ontvangt maan- n delijks het voorlichtingsblad Dl ABC Word nu lid en vul de bon /ïÜmS5\ in. Bellen kan ook 033 - 630566 IHJnUI 1 Ik geef mij op als lid van de DVN. Stuur mij informatie over wat de DVN voor mij kan betekenen. Adres. PncfrnHp Wnnnplaatc Ik gebruik insuline. Ik gebruik tabletten. Ik houd een dieet. Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar Diabetes Vereniging i 1 Nederland. Antwoordnummer 933, 3800 VB Amersfoort. Cekbe Commit Deense opdracht Ball BRUSSEL De Europese Commissie wil Denemarken voor het Europese Hof van Justitie dagen omdat het land bij de inschrijving voor de bouw van de brug over de Grote Belt tegen de EG-regels heeft gezondigd. Denemarken zou worden verplicht voor het project een nieuwe inschrij ving te houden. De brug tus- ist Nedam in gevaar sen Kopenhagen en het Euro pese vasteland wordt met 6,6 kilometer de langste brugver- binding in Europa. Nu is voor de bouw ervan het consortium European Storebaelt Group gevormd dat onder leiding staat van Ballast Nedam uit Nederland. De kosten van het project bedragen ongeveer een miljard gulden. EG onderzoekt steun Volvo BRUSSEL De Europese Commissie gaat «en onderzoek instellen naar hït besluit van de Nederlandse regering om de terugbetalin^regeling voor Volvo Car te herzien. Van 1977 tot 1987 is de Nederlandse regering het bedrijf in Hel mond drie keer te hulp geko men met met renteloze lenin gen, om het toen noodlijdende concern op de been te houden. Brussel meent dat het in de ja ren zeventig geleende geld op nieuw gebruikt zal worden, en op een later tijdstip en op an dere voorwaarden zal worden terugbetaald. ,,Geen andere autofabrikant in de Gemeen schap kan profiteren van een zo gunstig financieel instru ment", aldus de Commissie. Kinderen bezig met knutselen in het Haagse Postmuseum. foto: cees verkerk DEN HAAG Wat is leuker: het zelf bedienen van een beeldtelefoon die nog niet eens in de handel is, of het samenstellen van een robotachtige figuur, bestaande uit onderdelen van een oude telefoon? Dat hangt natuurlijk van de smaak van het kind af. Maar dat in de afgelopen drie weken 750 pakketjes onderde len konden worden uitgereikt aan knutselende kinderen die er de mooiste mannetjes van maakten, zegt wel wat. Die beeldtelefoon stond echter óók niet stil en dat is even veelzeg gend. Irene Gerrits, verant woordelijk voor het uitvinder spakket en een speurtocht in wedstrijdvorm door het PTT- museum aan de Haagse Zee straat: „Nee hoor. ik ben er niet op uit geweest kinderen zo veel mogelijk PTT door de keel te duwen. Bij alles wat ik wilde ondernemen vroeg ik me alleen maar af, wat kinde ren leuk zouden vinden". Irene is in haar opzet volledig geslaagd. Het immense PTT- museum biedt natuurlijk toch al voldoende om eventueel acht weken geheel verregende grote vakantie aangenaam door te brengen, deze mede werkster van de educatieve dienst heeft bovendien een pracht van een rode lijn door het museum gelegd, bestemd voor kinderen van zes tot twaalf jaar die op elke dag voor de speurtocht in het mu seum terecht kunnen en op woensdagmiddag tussen één en vier in een zaaltje van het museum voor het maken van een robotje. De kinderen kun nen bij de entree een kaart met kiesschijf aanvragen, die op tien vragen een antwoord verlangt. Deze tien vragen drijven de kinderen langs al lerlei postale wetenswaardig heden en wie de juiste ant woorden vergaart, krijgt tien letters die een woord vormen en dat woord is de naam van een mannetje Tnet voelsprie ten. Daarmee is het speurende kind er nog niet. Want behal ve die kaart met kiesschijf heeft het ook een zak met oude telefoononderdelen ge kregen en met die onderdelen kan /moet een robotje in el kaar worden geprutst, even tueel met hulp van iemand van de technische of educatie ve dienst van de PTT. Dat kan gebeuren op woensdag in een zaaltje van het museum, maar desnoods ook thuis, uiteraard met hulp van pa die het alle maal veel beter kan. Het robotje dient, waar dan ook in elkaar gezet, vóór 3 september bij het PTT-mu- seum te worden ingeleverd; de prijsuitreiking is in de herfst vakantie. En er is meer: enke le wedstrijddeelnemers wor den uitgekozen om in de herfstvakantie zelf een ten toonstelling van de mooiste, de beste of de grappigste robotjes samen te stellen. Mooi weer Het mooie weer van de afgelo pen weken is uiteraard van in vloed geweest op het aantal bezoekers, maar toch minder dan Irene Gerrits dacht. „Dat we tot dusver 750 zakken on derdelen konden uitreiken om daar robotjes van te maken, valt zeker niet tegen, al waren er ook kinderen, dat weet ik zeker, die voor de tweede keer kwamen en dus ook voor de tweede keer een robotje maak ten. Ze komen overigens uit het hele land, misschien zelfs ook uit België, dat houd ik niet zo bij. Maar waarom zouden ze niet". Zijn de woensdagmiddagen bij uitstek geschikt voor kinderen omdat dan de speurtocht kan worden voltooid met het ma ken van het robotje in de daarvoor bestemde ruimte in het museum, de ouders behoe ven zich evenmin te vervelen. Op elke dag, ook in het week einde, zorgt de PTT voor de monstraties en worden films vertoond. En dat is niet het enige: er staat nogal wat appa ratuur dat eigenhandig be diend kan worden, met als klapstuk de beeldtelefoon waarvan een dubbel prototype staat opgesteld. Prototype van een beeldtelefoon. Nog niet in de handel, in het PTT-museum al wel te bedienen. foto: ptt eenvoudig, maar wie een ver keerde knop indrukt, kan ge woon ophangen en opnieuw beginnen. Zoals het meisje van een jaar of twaalf deed, blo zend tegen dat apparaat dat nog niet in de handel is maar al wel goed werkt. Ze kreeg haar moeder aan de lijn, even gespannen als de dochter. „Hallo? Ja met mij... ik kan je zien!". Ze stonden op nog geen drie meter van elkaar, maar deden alsof ze ieder op een an dere helft van de maan ston den, turend in dat kleine beeldschermpje, dat met enige vertraging de beelden van de opbellers weergeeft. Nostalgie Die beeldtelefoon is de toe komst, maar uiteraard biedt het PTT-museum een stuk nostalgie dat diep in de harten van iedere bezoeker graaft. En verder. Nooit geweten dat in vervlogen jaren de ontvanger moest betalen voor een post stuk, waardoor de brievenbe steller soms tal van geweiger de brieven overhield; deze zijn bewaard in een originele brie- venkist. Irene Gerrits: „Toen waren ze óók al slim in het ontduiken van betalingen. Schreef de afzender zijn bood schap op de envelop, waarna de ontvanger de brief natuur lijk weigerde: de boodschap had hij al gelezen en omdat hij de brief weigerde,hoefde hij ook niet te betalen...". En er is meer. Veel en veel meer: telefooncentrales, zo in gewikkeld en vernuftig als wat, maar toch al sterk verou derd. Postsorteermachines, alle vormen van telecommuni catie, uit het verleden en ver wijzend naar de toekomst, waarvan sommige apparaten door de bezoekers mogen wor den bediend. Middelen van vervoer, te land, ter zee en in de lucht, lakzegels en postze gels en de ontwerpers daar van, bezig met koperplaten en vergrootglazen. Een heidens karwei. Als zo'n zegel nu eerst eens héél groot werd ontwor pen en dan sterk werd ver kleind, dat zou toch een stuk gemakkelijker zijn, voor de ontwerper. Waarom deed hij dat niet? Nu zit hij te priegelen op de vierkante millimeter, met z'n loep. Irene Gerrits weet het goede antwoord ook niet meteen. „Moet 's vra gen...". Zoals het hele museum niet alleen veel toont, aan kin deren en hun ouders, maar ook vragen opwerpt. Maar desgewenst alle kunnen wor den beantwoord. Oók per tele foon... FRITS BROMBERG 't Was winter en het vroor dat het kraakte, in 1929, maar de post kwam en ging, van Urk naar Kampen over het ijs en óók weer terug. foto: ptt Epilepsie: je laat je medemens toch niet vallen...? Campagne' Epilepsie en Onderwijs Bij 50% van de patiënten treedt de eerste epilepsie- aanval op vóór hun 20ste jaar. Juist op school wordt dat duidelijk. Vele mede leerlingen, leerkrachten en gezinnen krijgen elk jaar on verwachts te maken met epilepsie. Daarom worden in 1987 alle scholen benaderd. Steun ons werk. SON/LEIDEN Michaelx en Heieen van den Berg hebben zich met het win nen van de laatste kwali- fikatieronde geplaatst voor de nationale titel strijd in het Brabantse Son. De beide 'Leidse' A- spelers treden vandaag in het hoofdtoernooi aan te gen Jacco Eltingh, respec tievelijk Yvonne der Kin deren. Michael van den Berg heeft de vorig seizoen verworven fraaie positie binnen de top- vijftig van de Nederlandse heren dit jaar geconsolideerd. De Koudekerker speelde met wisselend succes mee in de A- toernooien van de hoogste ca tegorie. de viersterren. De in 1988 bereikte puntenscore wij zigde praktisch niet, hetgeen toelating tot het kwalifikatie- toernooi voor de strijd om de nationale titels inhield. Via een tiebreak in de eerste set en een break in de tweede set werd de bij het Haagse Leimo- nias spelende Robin Verbeet verslagen. Vervolgens moest de voor Kralingen uitkomende Eddy Schol er met 7-5, 7-5 aan geloven, waarjmee het hoofd toernooi werd bereikt. Van daag is ex-Unicummer Jacco Eltingh tegenstander van Mi chael van den Berg. Ook Rijnsburger Jan Siemerink is rechtstreeks toegelaten. Heieen van den Berg opende met een goede 6-3, 6-4 zege op de taaie ELTV-speelster Lion Groenen. De bij Popeye-Am sterdam spelende Noorwijker- houtse vervolgde met winst op haar eeuwige rivale en leef- tijdsgenote Eva Haslinghuis, 5- 7, 6-1. 6-2. In het hoofdtoer nooi treedt de zeventienjarige Heieen van den Berg aan te gen Yvonne der Kinderen, die zich eveneens via de kwalifi- katie wist te plaatsen. De in Leiden studerende Mariëtte Verbruggen klopte met 6-1, 6- 3 de na een auto-ongeval weer op het hoogste niveau terugge keerde veertienjarige Utrecht se Martine Bunschoten. Kees-Jan Schuilenburg kwam na een bye tot een eenvoudige 6-0, 6-2 winst in de tweede ronde van de kwalifikatie voor het twee sterren A-toer nooi in Domburg. De Leider dorper speelt vanmiddag tegen de als eerste geplaatste Mane ge-speler Gerben Jansen. Amy van der Linden ging met een 6-1, 6-2 overwinning op de Duitse Klosterkemper van PETER KLEIN TOERISME NA VERTREK ENIGE FABRIEK? WERGEA Het Friese dorp Warga, nog geen acht kilometer verwijderd van de toeristische trek pleister Grouw, staat op de ANWB-borden in het Fries aangegeven en heet dan Wergea. Op een zon dagmiddag begroeten brugwachter en andere dorpsbewoners verrast het onverwachte bezoek. Ze zitten langs de vaart te vissen, hun huisdeuren staan open en af en toe zwaaien ze naar de ple zierboten die de brug wachter een drukke dag bezorgen. De toeristen gooien met een lach de twee gulden bruggeld in de klomp. Het motorge ronk snijdt dwars door de doodse stilte van de dorpsstraten, ebt weg. Wergea wacht een ramp: de Frico-fabriek, de enige werkgelegenheid in het dorp, wordt met sluiting bedreigd. Wergea staat voor een moeilij ke beslissing: pakt het dorp de recreatie aan als nieuwe werk gelegenheid of blijft het stil aan de vaart verkommeren? Maar Wergea ligt niet aan een meer, zoals Grouw (in het Fries: Grou), wel zijn er door vaarroutes. Er zouden bootver huurbedrijven kunnen komen, terrassen kunnen worden aan gelegd en vlaggetjes in de stra ten kunnen wapperen, zodat plezierboten aanleggen en een kijkje komen nemen. Maar het dorp ziet de winst van de toe ristenindustrie nog niet. Het beroemde beeldje van Afkes Tiental zal het voorlopig moeten stellen met enkele be zoekers in de maand. Ook al heeft de werkgroep 'Werregea Aid Wergea Ny' een oogje op een pand in het dorp om er een permanente informatie tentoonstellingsruimte te ma ken. Sjoerd Spykstra van deze werkgroep heeft er in zijn eentje al genoeg materiaal voor. Nu staan de tijdschriften, boeken en een lange rij inge bonden dorpskranten (De Ha- vensbank) opgestapeld in zijn werkkamer. In een plastic zak achter zijn bureau bewaart hij aardewerkscherven die date ren van het begin van de jaar telling. Die komen in Wergea en omgeving overal uit de grond, maar meestal uit de voor het oog nog zichtbare ter pen en boerderij-hoogtes. Aan de muur hangt een kaart waarop hij heeft aangegeven hoe de boerderijen en de lan derijen er oorspronkelijk ston den, waar de waterwegen la gen. De drooggelegde meren, de terpen en kavels, alles zoals het was. Sjoerd is er jaren mee bezig geweest. De andere le den van de werkgroep bezit ten minstens zoveel materiaal over andere historische feiten van het dorp. Bakken vol met ansichten bijvoorbeeld. Sjoerd, in het dagelijks leven vliegtuigmonteur bij de vlieg basis Leeuwarden, zou een goede gids voor Wergea zijn. Hij kent het dorp van haver tot gort, want zijn vrouw en hij zijn er geboren en getogen. Nu maken ze zich zorgen over hun dorp. Als de Frico-fabriek moet sluiten, zal het dorp leeg lopen. „Het laboratorium is al opgedoekt. Het vervoer en de flessenafdeling zitten hier, niet de sterkste kant van de fa briek. Stukje bij beetje wordt er wat afgenomen. Jongeren hebben hier dan niets meer te zoeken. We zitten te twijfelen. Moeten we nu al alternatieven zoeken of zal de fabriek het nog uithouden?", aldus Sjoerd. 's Lands oudste De Frico-fabriek in Wergea is de oudste zuivelfabriek van Nederland, vierde in 1986 haar eeuwfeest. Er werken 300 mensen, voornamelijk uit Wergea en de andere dorpen van de gemeente Boarnster- him. J. Kamminga van Frico in Wergea vraagt zich ook als lid van Plaatselijk Belang af hoe de toekomst van Wergea eruit zal zien. De ontwikkeling van de recreatie is voor hem geen goed alternatief. „Wartena, dat een paar kilometer verderop ligt, heeft een gunstiger lig ging. Daar is ook een jachtha ven. Onze doorvaarroute wordt niet zo veel gebruikt, we liggen net in een hoek. Maar er zou wel wat meer kunnen gebeuren op dat ge bied. Een passantenhaventje bijvoorbeeld. Daar zijn we nu wel over bezig". De provincie Friesland heeft een ambitieus plan gelanceerd, dat Wergea meer als een sprookje in de oren klinkt. De provincie zou het grote War- gase Meer dat in 1633 is droog gelegd weer onder water wil len zetten. Dat plan zou Wer gea in één keer uit de proble men halen, maar iedereen vraagt zich af waar dan wel het geld vandaan moet komen. Sjoerd Spykstra: „Voor alle plannen die er uit het dorp ko men, is nooit geld en nu zou den ze ineens een miljoen kunnen ophoesten". Niemand gelooft er in, dus er wordt ook niet nagedacht over de moge lijkheden van de aanleg van zo'n meer. „Wergea ligt in een natuurstrook tussen Dokkum en Staveren, maar wij zitten wel in een gat". Sjoerd Spyk stra weet de waarden van zijn dorp naar voren te halen: het is een authentiek Fries dorp, ondanks het werk van de slo pershamer in de jaren zestig. Toen is ook het huisje van de familie Feenstra, waarover Nienke van Hychtum (1860- 1939) haar wereldberoemde jeugdboek Afkes Tiental heeft geschreven, gesneuveld. Maar er staat nog wel precies zo'n huisje als waarin Harmke en Sjoerd met hun twaalf kinde ren (nadat Nienke haar boek heeft geschreven, kreeg Harmke er nog twee kinderen bij) hebben gewoond. Het pak huis van de kaashandelaar waar Sjoerd Feenstra werkte, het watertje, de weilanden, al les is er nog, zo uit het boek gelopen... Afkes Tiental zou misschien kunnen helpen Wergea uit het gat te trekken. Maar Sjoerd Spykstra gelooft niet in de combinatie Toerisme en Literatuur, tenzij er net als van de Drentse versie, Bartje, een tv-bewerking van Afkes Tiental zou komen. MARSCHA VAN NOESEL Sjoerd Spykstra van de werkgroep 'Werregea Aid Wergea Ny' kent het dorp Wergea van haver tot gort. foto: pers unie ster. 3 M Manke 4 J P. Hartwijk. HEC2: 1 M Langelaan. 2. M. Smit. 3. E. Warmerdam. 4. M Prins DEC: 1 J Paauw 2 R Crama HDC: 1 J Draulans M. de Lijster. 2 G J Bak ker J v.d Lippe DDC: 1 J Des- sing C Kroon. 2. J de Hilster C Magies GDC: 1 P. Guyt M Vlie land. 2. J de Hilster J P Bierling. HED: 1 B Swart. 2. M Spigt. 3 I. Jonker. 4 T de Vries DED: 1 I. Kruit. 2 J Verhoeff HDD: 1 R Broekhof J Uytdenbogaard. 2. F Montanus J van Overloop DDD: 1 H Fieischeuer G. Rijnders 2 Van Os Tangelder GDD: 1 A Laskari- s I. Jonker 2 M. van Duin R Hof- kes HEV: 4 poules van 4 deelne- Plaatsing Aarlanden - Ter Aar HEC1: 1 R. Cardinaal. 2 F Benne- meer. HDC1: 1 R. Cardinaal I Pon- sioen. 2 N Lüdeke B Minnema. GDC1: l.Sh. Hevne B Minnema, 2. I Batelaan E. OÏtmans. HED1: 1 R Canter Visscher. 2 Mi. Verkerk. 3. J. van Houwelingen. 4. P. Brand. HDD1: 1. G. de Jeu Mi Verkerk, 2 P Douglas M Verhoef GDD1: 1. T. R. Canter Visscher. 2. L. Vreken- Wilboer. HED1 30+: 1 J. Gesta Fernandez. 2. A Vonk, 3. T Koedam. 4 D.G. Qué HDD1 30+: 1 W. Crama W Schreu- der. 2 T Koedam P Pracht. 3 P van Harskamp J. Vreken, 4 N Vreeswijk G Wessels DDD1 30+: 1 1 A van Klarenbeek'H. van Zoest 2 G de Roo J Verkerk GDD1 30+: 1 R Heemskerk/C. van Driel. 2 T Blink 'C Knijnenberg. HED2 30+: 1 R Remmerswaal. 2 R Thjo. HDD2 30+: 1 Groeneveld. Verschueren. 2. Kuyf/Rijnbeek DDD2 30+: 1 Huis- kens/Stoker, 2 Van Ruiten/v.d We reld. GDD2 30+: 1. Bijsterveld 2x. 2. Van Schie/Van Dalen. LEIDEN Het tennis toernooi van Zee en Duin is favoriet bij vrijwel alle in de hoogste regionen op de LC-ranglijsten voorko mende 'Leidse' spelers. In Ter Aar zullen niet alleen de eerste prijzen, maar ook de loterijprijzen heftig bestreden worden. Met 45 deelnemende B-spelers bij de heren beschikt het ten nistoernooi van Zee en Duin over een kwantitatief goede bezetting. Maar niet alleen in aantal is het toernooi aantrek kelijk, zes van de acht geplaat sten bij dit onderdeel komen voor in de toptien van de B- Masters. Het zestal wordt aan gevuld met de Duitser Walter Huss en de toernooileider naast Jan-Willem Lugthart, Léon Damen. Erik Bakker voert het veld aan voor Mar- tijn Krans en Elmar Gerth, die nog wel enkele Masterpunten kan gebruiken. Bij de B-dames moeten Irma van Seeters en de youngsters Mirjam Sieme rink en Cindy Berkhout hun deelnamebewijs voor de Mas ters veilig stellen. Ook in de enkelspelen C en D komen de Masterskandidaten massaal op de Katwijkse speelschema's voor. Bij de heren Cl liet de als tweede getipte Maurice de Lijster zich inmiddels met de merkwaardige cijfers 4-6, 6-0, 4-6 verrassen door thuisspeler Hans Olivier Ook de nummer twee in D is uit het toernooi gespeeld, Katwijker Cees Aan- hane bleef Mark Spigt met 6-4, 6-3 voor. René Cardinaal en Frank Ben- nemeer zijn de eerste en twee de geplaatste in het hoofd nummer in Ter Aar, het HEC. Het is niet het enige hoofd nummer. Het herenenkelspel in D kan qua bezetting met het D-toernooi van Zee en Duin wedijveren. Slechts de geblesseerde Jeffrey van Hou welingen moest de strijd sta ken. Het derde hoofdnummer is de loterij voor de deelne mers, waarvoor Canadian Air lines als hoofdprijs een vlieg reis naar Kopenhagen aan biedt. De dertigplussers onder aanvoering van 'Gaby' Gesta Fernandez zullen de weg tus sen de diverse menu's wel we ten te vinden. PETER KLEIN Plaatsing Zee en Duin - Katwijk HEB: 1. E. Bakker, 2. M. Krans. 3. E. Gerth. 4 K Heemskerk. 5. W. Huss, 6 L. Damen, 7 M. van Rijn 8. M. Nagelkerken DEB: 1 A Haverkotte, 2. M. Guyt. 3. I. van Seeters. 4. K. Croese. 5. K. Nelis. 6. C Geerlings. 7. M Siemerink. 8 C Berkhout. HDB: 1 E. Gerth/K. Heemskerk. 2. L. Da- men/W Huss DDB: 1 C Geer- lings/D Padt. 2. M Siemerink/Nath v.d. Voort GDB: 1 A Haverkotte/P Grimbergen. 2 K Nelis/A. Bandoen HEC1: 1 J Draulans, 2. M. de Lij-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 8