Maarten Engwirda (D66)
heeft alle hoeken van
de Tweede Kamer gezien
EEN WEEKJE HAUTE-COUTURE
Sjiek en sober wedijveren de komende winter
BINNENLAND\ BUITENLAND
Ccidóc Qowuvnt
ZATERDAG 29 JULI 1989 PAGINA
Engwirda: „In tegenstelling tot andere grote partijen hebben wij geen vaste achterban. Dat is onze zwakte maar tevens ook onze
kracht, omdat wij niet aan bepaalde deelbelangen gebonden zijn".
DEN HAAG Het schei
dend D66-kamerlid Maar
ten Engwirda (46) is er de
man niet naar om nostal
gisch terug te kijken op
zijn periode als volksver
tegenwoordiger. Degelijk
heid en praktisch hande
len en daarbij zo min mo
gelijk opvallen was zijn
motto in de veertien jaar
dat hij deel uitmaakte van
de D66-fractie. Voor emo
ties was daarbij ogen
schijnlijk geen ruimte.
Zes kabinetten zag Engwirda
de revue passeren. Hij voerde
op belangrijke beleidsonderde
len - buitenlandse zaken, de
fensie, economische zaken en
financiën - namens zijn frac
tie het woord en was in de pe
riode 1982-1986 fractieleider.
,,Ik ben nu op een punt aange
land waarop ik alleen nog
maar kan constateren dat ik
het kamerwerk van alle kan
ten heb gezien. Na veertien
jaar komt het toch neer op
méér van hetzelfde. Als je
twaalf keer aan de algemene
beschouwingen hebt deelgeno
men, of het nu als financieel
woordvoerder is of als fractie
voorzitter, dan neemt je en
thousiasme op den duur ge
woon af. Alles wat ik interes
sant en leuk vond heb ik ge
daan, dus wil ik nu wel weer
eens wat anders".
Op welk terrein zijn toekom
stige werkzaamheden zullen
liggen weet hij nog niet. „Ik
sluit niets uit", luidt het diplo
matieke antwoord. „Nee. ook
niet een plaats in het nieuwe
kabinet. Maar daarvoor is no
dig dat D66 regeringspartij
wordt en hoewel die kans re
delijk is moet ik maar afwach
ten of de nieuwe fractie me
dan ook nog geschikt vindt".
Engwirda is, met een onder
breking van 1973 tot 1977,
sinds 1971 Tweede Kamerlid
geweest. Terugkijkend op zijn
parlementaire verleden wijst
hij twee perioden als meest
interessant in zijn carrière aan:
„Allereerst de periode 1977 tot
1981. D66 zat in de lift en de
fractie was een hecht team.
Ook interessant waren de ja
ren 1981 en 1982, toen D66
deel uitmaakte van het tweede
en derde kabinet-Van Agt.
Binnen de coalitie waren er
nogal wat problemen en dat
betekende dat de fractie veel
kon en moest bijsturen".
Karakters
Die roemruchte beginjaren
tachtig stonden vooral in het
teken van drie personen: pre
mier Van Agt (CDA), vice-
premier Den Uyl (PvdA), te
vens minister van sociale za
ken en werkgelegenheid, en
de tweede vice-premier Ter-
louw (D66), die de minster-
spost van economische zaken
bemande. Het in het najaar
van 1981, na een moeizame
formatie totstandgekomen
tweede kabinet-Van Agt,
struikelde in mei 1982 op de
omvang van de te nemen be
zuinigingsmaatregelen. De
PvdA-bewindslieden stapten
op, CDA en D66 bleven samen
een minderheidscoalitie vor
men tot eind 1982, hetgeen de
Democraten niet bepaald veel
succes opleverde.
Engwirda: „Achteraf heb ik
met mijn aanvankelijke verzet
tegen het accepteren van Van
Agt als premier gelijk gekre
gen. Gezien de verschillende
karakters van de hoofdperso
nen kon het nooit goed gaan.
Maar mijn fractie dacht daar
destijds in meerderheid anders
over. Toen de PvdA uit het
kabinet stapte was ik van me
ning dat D66 niet moest vol
gen. De voorgestelde zeven
miljard aan ombuigingen, voor
de PvdA onaanvaardbaar,
kwam immers overeen met
het bedrag dat ik ook voor
ogen had. Van der Stee, de
toenmalige minister van fi
nanciën, wilde negen miljard
bezuinigen en de PvdA trok
de streep bij vijf. Het werd uit
eindelijk de zeven miljard
waarop D66 had ingezet. Ik
besefte best dat het politiek
moeilijk zou zijn om met het
CDA in het kabinet te blijven,
maar we hadden natuurlijk
ook in een lastige positie geze
ten als we de PvdA waren ge
volgd".
Gestraft
„Terugkijkend moet ik toege
ven dat ons besluit nauwelijks
aan de kiezers viel uit te leg
gen. Dat heb ik overschat. Het
zou toch beter zijn geweest als
het hele kabinet destijds, op
het moment dat de PvdA op
stapte, demissionair was ge
worden. We werden overigens
direct door de kiezers gestraft,
want we duikelden bij de ver
kiezingen in het najaar van
1982 van 17 naar 6 zetels".
\,Het was een politiek moeilij
ke maar niet minder interes
sante periode. Van '77 tot '81
was ik lid van een oppositie
partij en daarna maakte ik
opeens deel uit van een fractie
die regeringsverantwoordelijk
heid droeg. Dat betekende
weliswaar minder manoeu
vreerruimte, maar dat wilde
niet zeggen dat we overal ja en
amen op zeiden. Ook met onze
eigen bewindslieden hadden
we botsingen. Neem de kwes
Onze modeverslaggeef
ster was de afgelopen
dagen in Parijs bij de
presentatie van de nieu
we wintercollecties. Een
greep uit haar dagboek.
PARIJS In de wandel
gangen van het Franse
modewereldje werd er al
een poosje druk gefluis
terd en gespeculeerd. Wat
zou er met Dior gebeuren,
nu huisontwerper Marco
Bohan een gouden hand
druk had gekregen en het
dringende verzoek om het
veld te ruimen voor de
massieve Italiaanse ont
werper Gianfranco Ferré?
Sinds de première van de
herfst-wintercollectie in
het fraaie Hötel Salomon
de Rothschild is het dui
delijk: Dior blijft Dior.
Sjiek, sober, met vele zij
den kunstbloemetjes en
zelfs met wijde rokken
van 20 meter stof onder
de wespetaille. The new
new-look.
Met Gianfranco Ferré, bijna
45, hebben ze bij Dior niet de
eerste de beste in huis gehaald.
Deze voormalige architect
te merken aan de gestructu
reerde vorm van zijn modellen
en de scherpe belijning van
zijn schetsen wordt al tien
jaar tot de pakweg vijf beste
ontwerpers van zijn generatie
gerekend. Voor meer dan een
van zijn collecties werd hij be
kroond en in 1986 benoemde
de Italiaanse president hem tot
commandeur in de Orde van
Verdienste.
tie-Amelisweerd, de aanleg
van een autosnelweg door een
bebost landgoed bij Utrecht.
D66 diende moties in tegen z'n
eigen minister van verkeer en
waterstaat. Met name het CDA
vond dat maar vreemd. Wat
dat betreft waren we toen al
dualistischer dan andere par
tijen. Fractie en ministers wa
ren bepaald niet twee handen
op één buik".
Terugval
Na de forse terugval van D66
in 1982 werd Engwirda frac
tieleider. „Geen gemakkelijke
jaren", stelt hij vast. „Niet al
leen hadden we maar zes ze
tels over, in de peilingen hol
den we nóg harder achteruit.
Op een gegeven moment ston
den we in de polls op nog
maar twee zetels".
Volgens Engwirda zijn de for
se zetelschommelingen in de
geschiedenis van D66 vooral te
wijten aan het feit dat de partij
zich niet op een bepaalde be
langengroep richt. „In tegen
stelling tot andere grote partij
en hebben wij geen vaste ach
terban. Dat is onze zwakte
maar tevens ook onze kracht,
omdat wij niet aan bepaalde
deelbelangen gebonden zijn.
Daardoor kan D66 over het al
gemeen makkelijker met nieu
we ideeën komen dan andere
partijen".
„Kijk nu eens naar de VVD.
Ondanks het feit dat zij in de
twee kabinetten-Lubbers de
milieuminister leverde, heeft
die partij toch moeite met het
volgen van voorstellen zoals
de afschaffing van het reiskos
tenforfait, waarover het kabi
net door toedoen van de VVD-
fractie uiteindelijk struikelde.
Hetzelfde geldt voor de beden
kingen die de partij bleek te
hebben tegen de landbouwpa-
Ferré zelf heeft blijkbaar geen
problemen met zijn benoe
ming. „Dior is als de Watteau
van de couturiers", zegt hij,
„vol nuances, verfijnd en sjiek.
Italiaan zijn in een traditioneel
Frans modehuis, is een voortij
dige deelname aan het Europa
van 1992".
De nieuwe Dior-vrouw brengt
haar dagen blijkbaar op de
renbaan van Ascot of Long-
champ door. Dan kleedt Ferré
haar in een rode kasjmierjas
met benadrukte taille en ovale
gouden knopen met de CD-
initialen. Paardenrennen en
opzichtige hoofddeksels horen
bij elkaar. Dus draagt de ma
dame of lady daar een hoge
zwarte buishoed bij. Onder die
jas een jurk van rode wollèn
crêpe met een bundel plooitjes
vooraan. Wil ze daarentegen
haar ranke lijn benadrukken,
dan kiest ze wellicht een zwa-
luwstaartjas van grijze kasj
mier.
Af en toe krijg je echter de in
druk dat Gianfranco opdracht
kreeg om niet alleen sito pres
to een Dior couture collectie te
ontwerpen, maar daarbij ook
gjrote voorraden vossebont,
glittersteentjes, kant en zijden
bloemen weg te werken. Zo
blijken de knobbeltjes van een
overigens simpel en stoer
tweedpak te bestaan uit steen
tjes en kraaltjes. Alles wat
maar een zoom heeft wordt
met gelig vossebont afgezet, tot
zelfs een kanten stola. Onder
een zwarte rokzoom komen
kanten strookjes gluren en
daaronder nog eens een
strookje bont, wat toch wel be
hoorlijk moet kriebelen tegen
de knietjes.
's Avonds krijgen de reuzen-
strikken van zwarte organza
als het ware een eetlustrem-
mende functie. Door hun om
vang en plaats kunnen ze na
melijk niet anders dan de da
mes verhinderen om een toas
tje of petit-four aan de lippen
te brengen. Voor zulke feeste
lijke avonden kon Ferré vast
een greep doen in koffers vol
parels, edelstenen en pailletjes,
maar in nog grotere kisten
met zijden bloemen. Ferré
strooide ze met handenvol in
de (rug)decolleté's.
Goldfinger
Alles wat Jean Louis Scherrer
aanraakte, blijkt in goud ver
anderd te zijn. De Scherrer-
vrouw wordt deze winter in
gelijfd in een elitekorps, dat
gouden uniformen draagt,
compleet met huzarenhoofd-
deksels, zijden galons en kwas
tjes. Dit leger opereert ergens
in het Verre Oosten, de offi
cieren dragen immers vaak
een tulband en harembroeken
behoren tot de standaarduit
ragraaf in het Nationaal Mi
lieubeleidsplan. Hier zie je dui
delijk de rol van bepaalde
pressiegroepen binnen de
VVD. D66 kent geen pressie
groepen. Dat neemt niet weg
dat wij natuurlijk ook maar
mensen zijn en ook fouten ma
ken. Dat leidt soms tot diepte
punten, maar het verleden
toont aan dat na een diepte
punt altijd weer een periode
van herstel optreedt. Het feit
dat we nu 22 jaar in de Kamer
zitten met een minimum van 6
zetels geeft natuurlijk zo lang
zamerhand een zekere stabili
teit".
'Nooit meer'
Engwirda verwacht en hoopt
dat er na de verkiezingen een
coalitie van PvdA. CDA en
D66 zal worden geformeerd.
Een kabinet waarin de VVD
de plaats van het CDA in
neemt, acht hij uitgesloten.
rusting. Af en toe dragen ze
uitdagend vorstelijke kleuren,
zoals een jas van violet kasj
mier, afgezoomd met bijkleu
rend en met spijkers beslagen
leer. Daaronder een kastanje
bruine pantalon en een gilet
met paarse zijden borduursels.
De verentoefjes die sommige
tulbanden bekronen zouden
een pluim op de hoed van vele
ambachtslui kunnen symboli
seren, want de heupbrede
ceintuurs van bewerkt leer uit
Cordoba en de goud gebor
duurde rok plus bustier van
datzelfde leer zijn het resultaat
van eindeloze uren vinger
vlugge vakkundigheid,
's Avonds hangen de soldaten
van het Gouden Legioen hun
uniform aan de kapstok en
hullen zich in wuivende mous
seline in edelsteenkleuren:
smaragd, amethist, parelmoer,
robijn. Maar de bruid - in dit
geval Scherrers oogappel,
dochter Laetitia - treedt aan
in wit huzarenpak met alle
glanzende attributen van ga
lon tot kwastje en hoge képi.
Tweed bij Chanel
Tweeduizend toeschouwers,
onder wie één prinses - Caro
line van Monaco - in het Thé-
atre National de Chaillot, om
de Nieuwe Avonturen van het
Chanelpakje te volgen. En niet
één ventilator. Zo is het echt
niet moeilijk om warm te lo
pen voor Lagerfelds nieuwste
couture-creaties. Ook al was
Ines de la Fressange, lievelin
getje van Karl en alleman ner
gens te bespeuren. Sinds ze ge
vraagd werd om model te
staan voor de Marianne van de
Jaren Negentig, heeft ze het
modewereldje blijkbaar de rug
toegekeerd.
Variaties op een Chanel-pakje.
Hoe Lagerfeld erin slaagt om
telkens weer iets nieuws te
componeren, mag Joost weten.
Deze-keer koos hij in elk geval
voor het bekende thema
tweed, maar zorgde voor een
verrassende orchestratie: over
dag dragen we luchtige, wap
perende rokjes van wollen
mousseline, 's avonds feesten
we in tweedverpakking, zij het
met een luchtig decolleté.
Zelfs de (winter)bruid draagt
over haar wijde satijnen rok
een stoer wit tweedjasje, waar
aan parels een feestelijke pa
relmoerglans geven.
De nachtraven van Chanel
dragen zwart. Zoals een zwart
fluwelen jakje met drie satij
nen strikken en evenveel wit
te camelia's over een stroken-
rok van zwarte kant. Maar
ook Lagerfeld heeft zich laten
aansteken door de goldrush
van het seizoen. Symptomen
daarvan zijn niet alleen gebor
duurde arabesken, maar ook
„Twee jaar geleden leek het
dat de VVD, met het verhaal
van Voorhoeve over het soci-
aal-liberalisme, enzigszins die
kant opstuurde. Maar de afge
lopen tijd is de VVD weer
gaan zitten op de vertrouwde
conservatieve lijn van be
schermer van auto en huis.
Van het sociaal-liberalisme is
bitter weinig overgebleven".
„Ik blijf overigens van mening
dat het voor de politieke ver
houdingen in ons land zeer on
gezond is dat het CDA nu al
meer dan zeventig jaar auto
matisch in het centrum van de
macht zit. Maar een verande
ring op dat punt zit er voorlo
pig niet in. Ik dacht na het
echec van 1982: nóóit meer
met het CDA in zee. Maar
toentertijd was de oorzaak ge
legen in slechte persoonlijke
verhoudingen. De drie hoofd
personen van destijds zijn er
niet meer. De huidige leiders
huidenge broekensembles van
goudbrokaat met groene of
kastanjebruine luipaardvlek
jes.
Opvolger Tarlazzi
Christian Lacroix was er en
Jean-Charles de Castelbajac
was er en Mireille Darc. Ze
waren allemaal present om de
eerste couture-collectie van
huize Guy Laroche, na de
dood van de meester in febru
ari laatstleden, toe te juichen.
Want Angelo Tarlazzi, door
Laroche zelf als zijn opvolger
aangeduid, toonde zich een
waardige opvolger. Al vinden
sommigen, dat het een coutu
rier niet betaamt om in jeans
zo'n select publiek te begroe-
ten...
Tarlazzi voerde al meteen een
vondst ten tonele: de béMsprei-
jas. Vorstelijke jassen van vos
sebont en doorstikt satijn met
grote vierkante kragen. Afge
zien van de mouwen, hebben
ze precies de vorm en zelfs de
afmetingen van een bedsprei.
Ensembles krijgen van de Ita
liaan een Brits tintje: jasjes met
afgeronde panden over smalle
broekspijpen in mannelijke
weefsels als tweed, visgraat en
(grijze) flanel. Als een dandy,
maar er horen wel supervrou-
welijke zijden blouses bij en
gedrapeerde franjeceintuurs.
En, niet over het hoofd te zien,
geborduurde kalotjes en ver
gulde schoenen met riempje
en knoopje als in de dolle tijd
van de Dolly Sisters.
Hangende jurken zou je ze
kunnen noemen, de spitsvon
dige jurken met blote schou-
kunnen heel wat beter met el
kaar overweg, zodat dit geen
belemmering meer hoeft te
zijn".
RSV-enquête
Als één van de hoogtepunten
in zijn politieke carrière noemt
Engwirda de enquête die in
1983 werd ingesteld naar aan
leiding van het RSV-debScle.
Engwirda maakte namens zijn
fractie deel uit van de enquê
tecommissie. „Het opnieuw le
ven inblazen van het recht
van enquête is een verrijking
geweest van de parlementaire
democratie. Uit de RSV-en-
quête kwam niet alleen naar
voren dat bewindslieden had
den gefaald, maar ook dat de
Kamer heel wat steken had la
ten vallen. Dat leidde ertoe dat
de Kamer zijn eigen werkwij
ze ging herzien. Er kwam
meer ruimte voor controle en
FOTO: MILAN KONVALINK
niet meer uitsluitend v<
nieuw beleid".
„Tot aan het RSV-onderzo
was vele jaren lang geen 1
merlid geïnteresseerd in c<
trole. Men wilde slechts scoi
met mooie nieuwe plann
voor bepaalde groepen kieze
Wat er dan van die plann
terechtkwam, dat moesten a
deren maar uitzoeken. Na
RSV-enquête kwam hier v
andering in. Bijvoorbeeld in
zin van: wat is er gebeurd n
het geld dat vorig jaar n
onze toestemming in die of
begroting is gestoken? Hoe
het met de boekhouding in
departementen en hoe met 1
financiële beheer? Het feit
er na de RSV nóg twee enqi
tes zijn gehouden, geeft a
dat de Kamer nu veel aler
is en zich de waarschuwi
vah de RSV-commissie geit
kig heeft aangetrokken".
MARGA RIJER
Nergens is het zo dringen j
blazen als voor de deuren v
Saint Laurent. Vooral nu
vergelijkingen worden
maakt tussen de voormali
stylist van huize Dior en
nieuwkomer in het pand a
de Avenue Montaigne, Gia
franco Ferré. Maar Saint La
rent blijkt een vaste waarde
modewerèld. Letterlijk, wa
hij is de enige couturier die
de beurs wordt genoteerd. 1
te oordelen naar zijn nieuws
wintercollectie, gaan de aa
deelhouders gouden tijden I
gemoet.
Smalle zwarte rokjes tot bov
de knie met heuplange zwaï
truien en een brede ceintu
die losjes onder de tai
zweeft bepalen deze dag.
gaan die simpele outfits va
voor een kwart schuil ond
driekwart jassen van gesch
ren nerts of van suède-ach
weefsel met boorden van
belbont.
Maar er is ook kleur onder
(winter)zon. Onder een zwa
cape van wuivend woll
weefsel, gaat een kersrood j<
sey jurkje schuil, rechtt
rechtaan en ten minste e
hand boven de knie. On<
een felblauwe cape, wordt e
pruimpaars jerseyjurkje ged
gen met een asymmetrisc
sluiting van gouden knopen
groot als dukaten.
De fameuze Saint Laun
smokingpakken Catheri
Deneuve is een van de 1
roemdste draagsters ervan
zijn aan een vernieuwde edi
toe In een ensemble bestaan
uit een jasje en een korte sj
trok (beide sluitend met gr(
strass-knopen) herinneren
leen de satijnen biezen n
aan het klassieke voorbeeld
's Avonds stelen schitteren
weefsels de show. Alle
kerstboomballen benaderen
glans en de kleurschakering
van vorstelijke materialen
brokaat, lamé, satijn, pani
fluweel. Een kort zwart jur
van fluweel en satijn wo
een adembenemende creal
als Saint Laurent potlood
schaar hanteert. Het fluw
wordt dan in een diepe U
decolleteerd, het satijn wo
genadeloos gesplitst en op
heup gestrikt, zodat het be
beentje vanzelf kan word
voorgezet.
Als besluit en hoogtepunt v
het défilé deze keer niet
eerste de beste bruid in 1
wit, maar een allemach
mooie madonna, die zo uit 6
Renaissance-schilderij van e
Italiaanse meester kon zijn
stapt. Of liever gezweefd,
wuivende, wazige wolken v
mousseline: turkoois, herl
bruin, honing, oceaanblai
zonsondergangrood...
LILY ARM(
De bruid van Saint Laurent kont zo uit een Renaissance-schilde
rij van een Italiaanse meester zijn gestapt. De engelachtige ver
schijning met gevouwen handjes ging namelijk gehuld in wuiven
de, wazige wolken van mousseline. Nederige korenaren bij wijze
van diadeem. Pardon, aureool.
FOTO: ANP
SUSKEENWISKE DE SPEELGOEDSPIEGEL
De actrice Cathérine Deneuve i
Laurant begeleid door Paloma
maarde schilder.
op de show van Yves Saint
sso, de dochter van de ver-
FOTO: AP
ders, maar met lange mouwen,
die nergens houvast lijken te
hebben. Daarmee levert Ange
lo Tarlazzi meteen het bewijs
van zijn couture-kunnen, want
onzichtbaar zijn daar cups, ba
leintjes en andere steuntjes
voor nodig. Ontroerend was
Tarlazzi's hommage aan Guy
Laroche. Een trio lange, hui
denge hoesjurken met duize
lingwekkende rugdecolleté's,
zoals Laroche die heel speciaal
voor Mireille Darc had be
dacht.
Van vader op zoon
De allereerste eigen Prêt-è-
porter collectie die zoon Oli
vier in maart ten tonele voer
de, moet vader Ted Lapidus
vast niet mishaagd hebben.
Voortaan neemt Olivier im
mers de creatieve leiding van
huize Lapidus over, terwijl va
der een oogje in het zeil zal
houden.
De couture-collectie van de
dertigjarige en lang niet on
aardig ogende Lapidus junior
(zijn haar is wel een stuk kor
ter dan van zijn vader!) is als
een ode aan de succesnum
mers uit Lapidus' carrière.
Van felle Schotse ruiten knip
te Olivier jasjes om bij effen
broeken te dragen of omge
keerd en schuindraads ver
werkte redingotes, die tot op
de grond reiken. Van pluizige,
poezelige mohair (groen, fuch
sia, blauw) maakte hij paletots
of te korte klokkende trapezi
umjasjes, die de potloodpijpjes
van de broeken - allemaal
met verhoogde taille nog
dunner doen lijken.
I
