zijn niet gerustgesteld
ièuwS
duinrell
Onderzoek naar behoefte hartchirurgie
Flinke korting op aflossen studieschuld
Ministerie betaalt
Granaria 9,4 miljoen
Dakota's gaan
goed verzorgd
volgende eeuw in
3 BINNENLAND
£atdóc Commit
ZATERDAG 29 JULI 1989 PAGINA 3
Verdachten Van Goghzaak
september voor rechter
ARNHEM De verdachten in de Van Gogh-
aak moeten 19 september voor de rechtbank
in Arnhem verschijnen. Maar het is nog niet
,eker of dan de zaak tegen de vijf verdachten
volledig kan worden behandeld,
openbaar ministerie kon ook nog niet zeg-
gn of op die datum het gerechtelijk onder-
ïk is afgerond. De voorlopige hechtenis van
twee Nijmeegse hoofdverdachten is inmid-
fels met nog eens dertig dagen verlengd. Vol
lens mr. Van Zanten is daartoe besloten om-
na jat er gevaar op herhaling bestaat en omdat
gerechtelijk onderzoek nog niet is afge-
De schilderijen - met een gezamenlijke waar-
-*)e van tussen de 200 en 250 miljoen gulden -
erden 12 december vorig jaar uit het rijks-
iuseum Kröller Müller in Otterlo gestolen.
Benzineprijzen
twee cent omlaag
ROTTERDAM De benzineprijzen
gaan maandag voor de vierde keer deze
maand met twee cent per liter omlaag.
Aan de meeste zelftankstations gaan
daardoor literprijzen gelden van 156
cent voor euro loodvrij, 163 cent voor
(gelode) super en 160 cent voor super
plus loodvrij (de meest gangbare pro-
duktnaam voor deze nieuwe benzine
soort). Euro loodvrij blijft aan de vrije
pompen gemiddeld twee cent per liter
goedkoper (adviesprijs 154 cent) dan bij
de tankstations van de grote maatschap
pijen. De prijsverlagingen zijn een ge
volg van dalende noteringen op de in
ternationale produktenmark, aldus be
kendmakingen van de oliehandel.
ZOETERMEER Studenten en af
gestudeerden kunnen hun resteren
de studieschuld ineens aflossen te
gen kortingen variërend van onge
veer 28 tot 38,5 procent. Minister
Deetman van onderwijs en weten
schappen hoopt op die manier een
bedrag van 584 miljoen gulden bin
nen te krijgen.
Het gaat om 300.000 mensen die van
deze regeling gebruik kunnen maken.
Zij krijgen in de eerste helft van sep
tember een brief en een acceptgirokaart
toegestuurd. Daaruit kan worden opge
maakt hoeveel studieschuld er nog is.
Als iemand besluit gebruik te maken
van het aanbod, moet het bedrag voor 1
november 1989 zijn overgemaakt.
Wie van het aanbod gebruik wil maken,
kan zelf uitrekenen hoeveel korting hij
krijgt bij aflossing ineens. Dit is 3,5 keer
het aantal maandtermijnen dat men nog
moet aflossen. Deelt men dit door 12,
dan krijgt men het percentage voor de
basiskorting. Dit percentage moet dan
nog eens met 3,5 procent worden ver
hoogd.
Uit een steekproef onder 4000 mensen
met een studieschuld blijkt dat er ge
noeg debiteuren zijn die hun schuld in
eens willen aflossen. Minister Deetman
heeft daar in zijn begroting van 1987 re
kening mee gehouden.
Vorig jaar stelde de bewindsman men
sen met een oude studieschuld eveneens
in staat deze in een keer kwijt te raken.
Dat aanbod gold voor 175.000 mensen.
Ruim 95.000 maakten daar gebruik van.
Op die manier kreeg de minister in een
keer 315 miljoen gulden binnen.
Fiets niet langer
op goederentrein
UTRECHT Vanaf volgend jaar kun
nen treinreizigers niet langer hun fiets
per goederentrein opsturen naar binnen
landse bestemmingen. Zij kunnen hun
tweewielers wel zelf blijven begeleiden
in passagierstreinen. Ook de mogelijk
heid om de fiets naar het buitenland te
verzenden blijft bestaan. Volgens een
NS-woordvoerder duurt het vervoer per
goederentrein te lang, raken te veel fiet
sen onderweg beschadigd en weten fiet-
seigenaars niet precies wanneer hun rij
wiel aankomt. Vorig jaar verstuurden
nog slechts 5.000 reizigers hun fiets op
voorhand.
IS AQUINO VERGETEN DOOR WIE HAAR MAN VERMOORD IS?"
N VANDAAG
V TRECHT Dat moet
"i >n hele geruststelling
°V v or Luis Jalandoni.
posters waarop een
l0{ rijs van honderdduizend
dt jiden werd uitgeloofd
'o! oor wie hem 'dood of le-
end' bij de Filipijnse au-
iriteiten zou bezorgen
w n fake. Zeggen de Fili-
giijnse autoriteiten. Maar
le uis Jalandoni is niet ge-
jtgesteld. Honend lacht
helj: „Fake? Wie zou dat
D ïrven dan, zulke fake-
d listers ophangen? Nie-
gi and, behalve degene die
macht heeft en dat is
Eulet leger".
uis Jalandoni is de interna-
onale vertegenwoordiger van
tt Nationaal Democratisch
en ront (NDF), een overkoepe-
nde organisatie van voorna-
j elijk communistische opposi-
t-groeperingen op de Filipij-
ni i. Vanuit zi kantoor in
iei recht, de enige buitenlandse
e{ tiging van het NDF, pro-
rt hij zoveel mogelijk me
en politici te interesseren
nor zijn verhaal, en dat lukt
1 em dezer dagen beter dan
°f' tit. Nadat eergisteren bekend
lol- erd dat in Manilla een prijs
dt p zijn hoofd was gezet (en op
ve t va drie andere in Neder-
woonachtige Filipino's),
Communistenleiders wacht
levenslange gevangenisstraf
MANILA Twee communistenleiders die donderdag in en
rond Manila zijn opgepakt zullen waarschijnlijk worden ver
oordeeld tot levenslange gevangenisstraf. Dit zei de officier
van justitie in de Filipijnse hoofdstad. Het gaat om Satur
Ocampo, van wie men aanneemt dat hij lid is van het polit-
buro van de verboden Communistische Partij (CPP), en zijn
vrouw Carolina Malay, die eveneens belangrijke functies
zou bekleden in de CPP. Naast de twee leiders zijn deze
week nog 24 mensen opgepakt die worden verdacht lid te
zijn van communistische rebellentroepen.
Luis Jalandoni: ,,Ze staan onder internationale druk, ze binden in,
dat is niet genoeg".
loopt het storm in Utrecht. Ja
landoni en zijn medestanders
nemen het dreigement uiterst
serieus en proberen het protest
ertegen zo luid mogelijk te la
ten klinken. Daar veranderen
de sussende woorden vanaf de
Filipijnen (als antwoord op
kritische vragen van minister
Van den Broek) niets aan.
Zeggen de Filipijnen nu dat ze
Jalandino en de zijnen alleen
maar even aan de tand wilden
voelen? Dat ze hen wat inlich
tingen wilden vragen en daar
om hun woon- en verblijf
plaats nodig hadden? „Een be
lachelijke smoes", zegt Jalan
dino. „Ik ben hier in Utrecht,
dat weet iedereen, ik zit hier
al jaren. Bovendien: iedereen
in Manilla weet dat de prak
tijk van de militairen totnog
toe geweest is mensen te do
den die via advertenties en
posters publiekelijk werden
gezocht".
Druk
Jalandino, een ex-priester die
de kant van het communisti
sche verzet koos en inmiddels
de Nederlandse nationaliteit
ze zeggen dat het fake is. Maar
FOTO: 't STICHT
bezit, mag dan niet gerustge
steld zijn, hij noemt de ontken
ning van de Filipijnse autori
teiten wel een „goed teken".
„Ze staan onder internationale
druk, ze binden in, ze zeggen
dat het fake is. Maar dat is niet
genoeg. Een week lang -
maandag al werd ik door
mijn familie gewaarschuwd
dat men mij wilde vermoor
den - heeft niemand de liqui
datie-opdracht ontkend. Gene
raal De Villa heeft vanaf het
begin gezegd dat president Co-
razon Aquino hem deze order
tot politieke moord gegeven
had. Ze heeft het nooit ont
kend. Dat is toch ondenkbaar!
Stel je voor dat hier een of an
dere generaal beweert dat
Lubbers hem zo'n opdracht
gegeven heeft, dan laat Lub
bers dat toch geen week lang
onweersproken? Aquino moet
nu openlijk verklaren dat de
oproep illegaal en immoreel
was en zij moet de slachtoffers
ervan genoegdoening ver
schaffen. Als ik vermoord
word, dan is dat een onrecht
matige daad, uitgelokt door die
illegale oproep. De militairen
op de Filipijnen moeten weten
dat zoiets niet kan, ze moeten
verantwoordelijk worden ge
steld".
Jalandoni noemt het „heel tra
gisch" dat de weduwe van Be-
nigno Aquino, die in 1985 door
de militairen van dictator
Marcos werd vermoord, nu
overgeleverd is aan diezelfde
militairen. „Is zij vergeten dat
haar eigen man door hen ver
moord is? Toen ze aantrad
hadden de mensen hoop op het
herstel van de democratie,
maar hoe is het nu? Doodses
kaders hebben duizend politie
ke tegenstanders geliquideerd.
Tweehonderd mensen zijn
verdwenen. Tweederde van de
bevolking leeft onder de ar
moedegrens. Een half miljoen
mensen is op de vlucht. Dat is
geen democratie, dat is een fa
cade. Ja, de Verenigde Naties
hebben de regering erkend,
maar is het daarom een demo
cratie? Dan is El Salvador,
waar journalisten en opposan
ten hun leven niet zeker zijn,
ook een democratie. De demo
cratie wordt op de Filipijnen
vertrapt. En dat zeggen wij
overal waar Aquino komt om
ontwikkelingshulp te vragen.
Want ze zegt dat ze geld nodig
heeft voor de opbouw van de
democratie, maar in werke
lijkheid gebruikt ze het voor
haar 'totale oorlog' tegen het
verzet. En omdat wij overal
zeggen 'koppel ontwikkelings
hulp aan de eerbiediging van
de mensenrechten' wil het Fi
lipijnse bewind dat ons kan
toor in Utrecht dicht gaat. Al
twee keer eerder hebben ze
het geprobeerd, door te bewe
ren dat wij betrokken zouden
zijn bij wapenleveranties aan
het guerrilla-leger NPA, maar
toen heeft minister Van den
Broek al vastgesteld dat wij
niets doen dat de wet verbiedt.
Wij leveren geen wapens. Wij
geven informatie over de op
positie op de Filipijnen en daar
gaan we net zo lang mee door
tot het niet meer nodig is".
STEVO AKKERMAN
(ADVERTENTIE)
lt STAAN IN BRAND,
KLAAR OM TE
SPRINGEN, VAN
30 METER HOOGTE..
l(ilHet Amerikaanse Choq
High Diving Team in Duin-
rell. Kom kijken hoe ze 5 x
per dag van een levens
gevaarlijk hoge toren dui
ken. En: geniet ook van r
de vele andere
^uitdagende
J| attrakties!
ie van op!
jEBBBI
overvaren,
icht
rouw verdronken
RACHTEN Op de Wijde
i bij het Friesp Drachten is
sieren een 23-jarige studen-
uit Groningen verdron-
l *n. Zij was opvarende van
plezierjachtje dat door
1200 ton metende vracht-
hip „Cornelia" uit Terneu-
in werd overvaren.
ROTTERDAM Het
conflict tussen minister
Smit-Kroes van Verkeer
en Waterstaat en het Rot
terdamse graanveevoeder-
bedrijf Granaria is opge
lost. Het ministerie betaalt
9,4 miljoen gulden,
250.000 gulden minder
dan het bedrag waarop
Granaria volgens het bin
dend advies van een com
missie recht had. Granaria
ziet af van eigen vervoer
buiten de schippersbeur-
zen om.
Beide partijen zeggen te heb
ben besloten tot dit akkoord
om de ontstane impasse en een
mogelijke escalatie te voorko
men. Granaria had aangekon
digd per 14 augustus lading te
gaan vervoeren met eigen
duwbakken en personeel. Dat
had vrijwel zeker geleid tot
acties op de vaarwegen van
particuliere schippers, zoals
dat vorig jaar het geval was.
Minister Smit-Kroes meent
dat door deze oplossing één
van de grote verladers in ons
land vrachten via de beurs zal
blijven voeren. Nu kan er
„eendrachtig verder gewerkt
worden aan een gezonde toe
komst van de Nederlandse
binnenvaart".
De Staat heeft nu in verband
met het bindend advies van de
commissie erkend dat Grana
ria recht heeft op 8,2 miljoen
gulden. Kosten die Granaria
door het besluit om via de
beurs te blijven varen niet
hoeft te maken (zoals de op
richting van een walorganisa-
tie), zijn van het oorspronkelij
ke door de commissie bindend
geadviseerde bedrag van
9.650.000 gulden afgetrokken.
Maar behalve de 8,2 miljoen
krijgt Granaria 1,2 miljoen
gulden als compensatie voor
de meerkosten van het beurs-
vervoer, omdat het bedrijf nu
ook afziet van eigen vervoer
krachtens de „nieuwe" ver
gunning. Opgeteld komt dit
dus neer op een vergoeding
van 9,4 miljoen gulden.
Minister Smit-Kroes zei desge
vraagd dat dit bedrag op de
begroting van Verkeer en Wa
terstaat niet ten koste zal gaan
van „scheepvaartwegen en ha
vens". Waar het dan wel van
daan komt, wilde ze niet zeg
gen. Tot verder commentaar
op het akkoord was zij gister
avond niet bereid. „Ik ben op
vakantie", zei ze.
Het CDA-kamerlid J. Nijland
zei in een reactie dat Smit de
Kamer maar eens moet uitleg
gen waarom Granaria uitein-"
delijk ongeveer het twintig
voudige krijgt uitbetaald van
het door haar aanvankelijk
aan de Kamer gemelde bedrag
van 500.000 gulden. Het PvdA-
kamerlid Castricum vindt dat
VVD-minister Smit ondanks
de demissionaire status van
het Kabinet de consequenties
moet trekken uit de „opeen
stapeling van bestuurlijke
blunders die de hele Granaria-
zaak kenmerkt" en moet op
stappen. Het VVD-kamerlid P.
Blauw reageerde positief op
het bereikte akkoord. „Over
eenstemming is beter dan pro
cessen# Als men zich bindt aan
een advies door onafhankelijk
deskundigen, dan moet men
zich daar ook aan houden".
Brandweer
lieden met
gasmaskers
dekken de
grond af met
een zeil.
Verkeerd
gebruik van een
bestrijdings
middel
veroorzaakte in
een Vlaardingse
woonwijk een
ondraaglijke
stank.
FOTO: ANP
Bestrijdingsmiddel jaagt omwonenden weg
VLAARDlNGEN De bewo-
ners van tien woningen in een
Vlaardingse woonwijk hebben
gisteren bij familie of kennis
sen moeten slapen vanwege
een ondraaglijke stank. Een
van de buurtbewoners bleek
de dag ervoor, voordat hij op
vakantie ging zijn tuin te heb
ben laten bewerken met een
onkruidbestrijdingsmiddel.
Het bestrijdingsmiddel verooiif
zaakte bij de buurtbewoners
ook prikkelende ogen en geïr
riteerde luchtwegen. De gea
larmeerde politie en de dienst
centraal milieubeheer Rijn
mond (DCMR) gaven de
buurtbewoners het advies de
nacht elders door te brengen.
Volgens een woordvoerder
van de DCMR gaat het om het
bestrijdingsmiddel ditrapex,
een toegestaan middel dat ook
in kassen wordt gebruikt. Ver
moedelijk is het spul op een
verkeerde manier toegepast.
De tuin is met een zeil afge
dekt. Metingen moeten uitwij
zen wanneer de kust weer vei
lig is. Dan zal de grond wor
den omgeploegd.
De DC-3 PH-DDA wordt uit de nieuwe hangar gerold.
FOTO: ANF
SCHIPHOL Bij het
verlaten van het nieuwe
onderkomen van de
Dutch Dakota Association
(DDA) op Schiphol-Oost
zegt één van de ruim 150
vrijwilligers het kernach
tig: „Twee jaar geleden
ben ik aangestoken door
het Dakota-virus en ik
word steeds zieker".
Vermoedelijk zullen hij en de
andere vrijwilligers nooit meer
genezen van de ziekte die het
nostalgische vliegtuig hen
heeft bezorgd. Aan het begin
van dit decennium is een aan
tal enthousiastelingen op het
idee gekomen een oude DC-3
aan te schaffen. En dan niet
alleen om het statisch te laten
zien, aldus voorzitter Anne
Cor Groeneveld.
In 1983 werd de 'PH-DDA' in
het buitenland gekocht en kort
daarna werden de eerste plan
nen bedacht om een eigen
hangar te bouwen. Want een
vliegtuig 'hebben' betekent
ook dat het onderhouden moet
worden. Groeneveld: „Wij
moeten aan dezelfde procedu
res en veiligheidseisen vol
doen als de grote airliners. En
terecht, want we vervoeren
geregeld mensen. Voor het on
derhoud en alle andere zaken
die er bijkomen, was het nood
zakelijk dat we over een eigen
gebouw konden beschikken".
Serieuze plannen
Inmiddels is dat onderkomen
vliegensvlug uit de grond ge
stampt. Vorig jaar juni sloeg
prins Bernhard de eerste paal
en een jaar later heeft de Dak-
ota-club de beschikking over
twee moderne hangars met
een kantoorvleugel ter waarde
we niet blijvend een beroep
konden doen op de gastvrij
heid van bevriende lucht
vaartmaatschappijen. Daarom
zijn we al snel overleg gaan
voeren met de NV Luchtha
ven over bouwmogelijkheden.
Onze club had natuurlijk niet
de eerste prioriteit, maar we
konden aantonen dat we se
rieuze plannen hadden".
Ook een bank velde hetzelfde
oordeel en kwam over de brug
met een lening. Een ander
deel van het geld werd ver
kregen door bijdragen van
sponsors en door de zelfwerk
zaamheid van de leden.
De Dutch Dakota Association
heeft niet alleen rekening ge
houden met de huidige om
vang van de vloot - vier histo
rische toestellen, waarvan er
twee vliegen maar kijkt na
drukkelijk vooruit naar de
toekomst. Eén van de twee
hangars is de komende tien
jaar verhuurd aan de Stichting
Nationaal Ruimtevaart Labo
ratorium en ook de bovenste
etage van de kantoorvleugel
staat tijdelijk ter beschikking
van een andere organisatie.
Groeneveld: „De volgende
eeuw zijn de kansen om te mo
gen bouwen op Schiphol vrij
wel nihil. Daarom hebben we
het groter gemaakt dan eigen
lijk nodig is".
Museum
Ondertussen heeft de Dakota
vereniging zich ook aangeslo
ten bij de Nederlandse Mu
seumvereniging, maar voorlo
pig blijven de historische toe
stellen alleen zichtbaar voor
de 3000 leden van DDA. Voor
zitter Groeneveld: „Wellicht
dat we in de toekomst bezoe-
kersdagen zullen organiseren.
Een permanente openstelling
zit er niet in, want tijdens het
onderhoud moet ongehinderd
doorgewerkt kunnen worden".
De echte liefhebber van histo
rische vliegtuigen moet dus lid
worden of moet nauwlettend
in het oog houden wanneer er
een show van oude vliegma
chines is, want dan is de PH-
DDA of de Beechcraft onge
twijfeld van de partij.
De andere DC-3 van de vere
niging, met de naam Doorn
roosje, zal het komende jaar
nog niet te bewonderen zijn in
de buitenlucht. In zijn nieuwe
slaapkamer wordt door de vele
vrijwilligers koortsachtig ge
werkt om het luchtwaardig te
maken.
LUCAS BOLSIUS
(Vervolg van
de voorpagina)
DEN HAAG Het minis
terie van WVC heeft vol
gens de woordvoerster tijd
nodig om de zaak te be
studeren omdat het pro
bleem van de wachtlijsten
vrij plotseling is opgedo
ken.
„We willen eerst exact weten
wat de nieuwe behoefte van
verwachten we binnen
weken. Daarnaast moet beke
ken worden of er extra capaci
teit voor handen is en natuur
lijk wat het gaat kosten en of
er geld voor beschikbaar is",
aldus de woordvoerster.
Of het planningsbesluit snel
aan de ontstane behoefte kan
worden aangepast in volgens
de woordvoerster nog de
vraag. „We leven in een tijd
van krapte, ook in de volksge-
zondheidsfeer, maar het gaat
natuurlijk wel om het stellen
van prioriteiten en te onder
zoeken waar de behoefte het
grootst is. Dat willen we de
komende weken gaan uitzoe
ken".
Volgens voorzitter S. Weijers
van de Vereniging van Neder
landse Ziekenfondsen mag het
nooit zijn dat de patient onder
schikt wordt gemaakt aan de
financiële ruimte. „Niemand
op
mag onverantwoord lang o
een operatie wachten". Weij
ers ontkent overigens dat de
wachtlijsten en -tijden steeds
langer worden. Ruim 95 pro
cent zou binnen zes maanden
geopereerd worden.
I 8 KNOLLEN
fetCHT
Oud-directeur IKON
Jan de Haan overleden
HILVERSUM Tijdens een vakantie in Nederland is on
verwacht de oud-directeur van de IKON, Jan de Haan,
overleden. Jan de Haan, die 68 jaar oud is geworden, is als
directeur radio en algemene zaken van 1960 tot 1980 aan het
IKOR, later de IKON, verbonden geweest. Voor hij bij het
IKOR in dienst trad, was Jan de Haan enige jaren werk
zaam voor de Wereldomroep. Na zijn pensionering is hij
zeer actief geweest voor de Stichting '40-'45. De Haan heeft
vanwege zijn rol in het verzet tijdens de Tweede Wereldoor
log lange tijd in Duitse gevangenschap doorgebracht.
(ADVERTENTIE)