„San Antonio" en „Manila" krijgen vervolg
Cees Koning blijft „vechten" voor de vrede
fieidóeSotwa/nfc
Getelde Sowcmt
kerk
wereld
HOE LANG MOETEN
WE NOG ALS
DE DOOD VOOR DE
LIEFDE ZIJN?
lezers
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
VRIJDAG 28 JULI 1989 PAGINA
Italiaanse nonnen bieden gratis weekeinde aan
ALBA Nonnen uit de Italiaanse stad Alba bieden vrouwen
een gratis weekeinde in hun klooster aan, in de hoop zo nieu
we leden te werven voor hun Dominicaanse leefgemeenschap.
De nonnen zagen twee jaar geleden de laatste novice binnen
komen en vinden dat er snel meer moeten volgen.
Zuster Silvia, hoofd van de 43 Dominicanessen, heeft in enkele
kranten advertenties geplaatst, om vrouwen en meisjes (vanaf
16 jaar) opmerkzaam te maken op het weekeinde van 25 tot 27
augustus Het klooster biedt hen drie dagen gebed en meditatie,
kosteloos verblijf en gezond eten.
Zuidkoreaanse politie arresteert twintig priesters
SEOUL De Zuidkoreaanse politie heeft donderdag twintig
rooms-katholieke priesters gearresteerd die op weg waren naar
de grens met Noordkorea om een dissidente studente op te
vangen. De 22-jarige Zuidkoreaanse lm Su-Kyong heeft on
danks een verbod van de regering een jeugdbijeenkomst in de
Noordkoreaanse hoofdstad Pyongyang bijgewoond. De pries
ters hebben zich opgeworpen als verdedigers van de studente.
Zij werden op 50 kilometer van de grens aangehouden door
een groep van ongeveer 300 politiemannen. De studente zal
zwaar worden gestraft als zij wordt opgepakt, verwachten di
plomaten. De autoriteiten zullen anderen willen afschrikken
haar voorbeeld te volgen.
Gepolijst koper vindt
gemakkelijker ingang
bij de mensen dan ruw
goud
Lord Chesterfield
OP TWEEDE NEDERLANDSE ZENDINGSCONFERENTIE
AMSTERDAM „San
Antonio" en „Manila", de
beide zendingsconferen
ties genoemd naar de
plaatsen waar deze zomer
de bijeenkomsten zijn ge
houden, krijgen een ver
volg in Nederland.
De kerkelijke zendingen, die
vertegenwoordigd waren in
de wereldzendingsconferentie
van de Wereldraad in San
Antonio, Texas, praten vol
gend voorjaar met de Evange
lische Zendings Alliantie
(EZA) waarvan de leden ver
tegenwoordigd waren in Ma
nila, Filipijnen, op het congres
voor wereldevangelisatie
„Lausanne II".
De Lausanne-beweging werd
in 1974 opgericht door onder
meer Billy Graham, uit angst
voor vervaging van de zen
dingsopdracht in kringen van
de Wereldraad.
Inzet van de vervolgbespre-
kingen in Nederland zijn de
resultaten van de beide confe
renties; tegelijkertijd is de
ontmoeting een voortzetting
van de eerste Nederlandse
Zendingsconferentie van no
vember 1988.
Doordat „San Antonio" en
„Manila" zo kort na elkaar
werden gehouden, krijgt het
verschil in cultuur en stijl van
de kerken en organisaties die
ze vertegenwoordigen, des te
meer reliëf; de Wereldraad
met z'n bonte kerkelijke, geo
grafische en culturele ver
scheidenheid, z'n grote open
heid en onderlinge communi
catie tegenover de door
Noordamerikaanse evangeli
cals gedomineerde, op spre
kers gerichte bijeenkomst in
Manila waar de ontmoeting
tussen mensen zich moest be
perken tot de weinige vrije
Dr. Jan van Butselaar, alge
meen secretaris van de Ne
derlandse Zendingsraad
(NZR), was op beide confe
renties: als adviseur in San
Antonio en als waarnemer in
Manila, op uitnodiging van
het Nederlandse Lausanneco-
mité. Dat laatste feit geeft aan
dat het in de Nederlandse
verhoudingen goed botert tus-
Dr. Jan van Butselaar
sen evangelicalen en oecume-
nicalen (Van Butselaar: „wat
een afschuwelijk woord").
Wat in Nederland tussen bei
de groepen wel kan, zou niet
in de sfeer van Manila heb
ben gekund, is de overtuiging
van Van Butselaar. In een
verslag over Manila spreekt
hij van de „Amerikaanse
droom" die op de Filipijnen
werd gedroomd. Alles daarin
is gestroomlijnd tot en met de
tijd voor getuigenissen en
gebed („u hebt nu acht minu
ten om te bidden"); alles is
groot in aantal of afmeting:
aantallen deelnemers en spre
kers, het scherm voor video-
produkties, het aantal plan
nen om in het jaar 2000 alle
mensen van de hele wereld te
hebben bereikt en de aantal
len mensen dat bekeerd zal
worden zal worden bij een
goede planning en een maxi
male inzet.
„Met dat typisch Noordameri
kaanse mag je Manila niet
„afdoen". De droom is meer,
ook meer dan hun in onze
ogen zo „gemakkelijke" theo
logie. En laten we wel wezen,
we kunnen best wat overne
men. Bijvoorbeeld wat Ameri
kaans optimisme, wat meer
van hun duidelijkheid in tal
van zaken of wat van hun
professioneel gebruik van de
media".
Droom
In zijn verslag van Manila
schrijft Van Butselaar dat de
evangelicales de „droom van
pinksteren" bewaren; dat is
het verhaal dat alles wat in de
bijbel zonde heet, in Jezus is
overwonnen en op weg naar
het rijk van de vrede, in Zijn
voetspoor wordt overwonnen.
Het is ook de droom van de
profeten uit het oude testa
ment, van de apostelen uit het
nieuwe testament en het is de
droom van Martin Luther
King, van Frank Chikane,
van Von WeizsScker. Die
droom houden de evangelicals
op indrukwekkende wijze le
vend tot inspiratie van ve
len, aldus Van Butselaar.
De droom van Manilla: de
hele wereld in het jaar 2000 te
hebben bereikt met het Evan
gelie moet echter niet een il-
foto: dijkstra
lusie worden, vindt de alge
meen secretaris van de NZR.
„Het is nu eenmaal niet zo dat
als je maar een goede plan
ning hebt, de zaken als van
zelf wel goed komen. En een
droom wordt ook een illusie
als er geen relatie met de
werkelijkheid van alledag is.
En daarover heb ik wel wat
zorgen: in Manila ging het
over het hele evangelie door
de hele kerk voor de hele we
reld. Maar waar was die kerk
in Manila? De katholieken, de
orthodoxen, de kerken van de
Wereldraad waren er niet,
bijvoorbeeld en de deelne
mers vertegenwoordigden
meer organisaties dan kerken.
Een Filipijnse politicus pro
beerde de droom van Manila
ook tot reële proporties terug
te brengen toen hij de con
gresgangers bedankte voor
hun aanwezigheid in zijn land
om over het goede nieuws te
spreken. Dat goede nieuws is
wel nodig ook, we horen hier
veel ellende-verhalen, aldus
de senator. En hij voegde er
aan toe dat in de Filipijnse si
tuatie goed nieuws betekent:
einde van de armoede...".
„In San Antonio ging het
over het hele Evangelie in de
volheid van het leven. Dat
wil zeggen: je bent er niet
door mensen „even" het
Evangelie te brengen, want
het heil van dat Evangelie
heeft er ook te maken dat
mensen tot hun recht komen,
heeft ook te maken met hun
geluk".
Dialoog
In Manila en in San Antonio
is gesproken over de figuur
van Jezus hoe kan het an
ders. En, zegt Van Butselaar,
in beide conferenties is het
zelfde gezegd: Jezus is voor
ons de Weg, de Waarheid en
het Leven.
De formuleringen zijn niet
echt dezelfde; Manila zei het
wat massiever, maar het ging
er beide conferenties om dat
christenen niet anders kun
nen dan te getuigen van Je
zus.
De dialoog met andere gods
diensten is door de evangeli-
schen nu voor het eerst er
kend als noodzakelijk element
in dat getuigenis, iets wat in
Wereldraadkringen gemeen
goed is.
Over die dialoog wil Van But
selaar nog wel kwijt dat naar
zijn oordeel daar in Neder
land weieens teveel nadruk
wordt gelegd; alsof er niets
belangrijkers is in de moder
ne wereld. Bovendien werkt
het „voor of tegen" de dialoog
bijna als een oordeel over de
rechtzinnigheid.
„Als je kijkt naar het aantal
mensen in ons land dat een
andere godsdienst aanhangt,
bijvoorbeeld de islam, dan is
dat veel kleiner dan het aan
tal dat helemaal niets meer
meer gelooft. Miljoenen bur
gers van dit land weten niets
meer van God, geloof of kerk.
Denk maar aan „de nieuwe
jeugd", de generatie jonge
mensen die de kerk niet de
rug hebben toegekeerd, maar
die de kerk nog nooit van
binnen hebben gezien".
De kerken in Nederland zou
den zich over die problema
tiek drukker moeten maken
dan ze nu doen, vindt de se
cretaris van de Zendingsraad.
Net als over het beeld dat er
van God en de kerk wordt
opgeroepen in bijvoorbeeld de
media. „De traditionele
woorden worden in ieder ge
val niet meer begrepen, (heil,
rechtvaardigheid bijvoor
beeld). Het komt veel meer
aan op het laten zien van wat
heil en rechtvaardigheid voor
mensen in onze samenleving
betekenen. We hebben wat
dat betreft denk ik nog veel
te weinig missionair élan".
Uniek
Evangelicalen en de kerkelij
ke zendingen in ons land
gaan begin 1990 verder met
de gesprekken, onder meer
over de genoemde kwestie.
Die ontmoeting tussen evan
gelicalen en kerkelijke zen
dingen is een redelijk uniek
verschijnsel, constateert Van
Butselaar niet zonder voldoe
ning. Bovendien heeft de
Evangelische Zendingsallian
tie een afgevaardigde be
noemd naar de Nederlandse
Zendingsraad, de club van de
protestantse kerkelijke zen
ding, waarin ook de katholie
ken een afvaardiging hebben.
Ook dat is een zeer verheu
gend teken van de verbete
rende verhoudingen in Ne
derland.
In eigen kring en die is be
hoorlijk open gaat de NZR
verder met Manila en San
Antonio. Via publicaties in
onder meer het oecumenische
(katholiek en protestant)
„Wereld en Zending" worden
de kerken op de hoogte ge
bracht van wat er in beide
zendingsconferenties is ge
beurd, ook worden daarin
commentaren gegeven door
zowel evangelischen, de ker
kelijke zendingen en door een
„stem uit de derde wereld".
„Allerwegen", het blad van
hervormd-gereformeerde zen
dingen, werelddiakonaten en
ICCO, komt in september met
een nummer waarin onder
meer de officiële documenten
en besluiten van San Antonio
(Adres Nederlandse Zendings
raad: Prins Hendriklaan 37,
1075 BA Amsterdam, tel.nr.
020-717654)
Hij werd bekend als de man
die tot twee maal toe een
straaljager met een bijl te lijf
ging en een poging daartoe
waagde op vliegkamp Val
kenburg, bij Wassenaar.
Priester Cees Koning (58),
oud legeraalmoezenier, maar
contact met de kerkelijke hië
rarchie heeft de vredesactivist
niet meer. Hij moet niets heb
ben van het kerkelijk bedrijf.
„Want dat is in de loop der
eeuwen aan gaan hangen te
gen de machthebbers."
Cees Koning vindt dat op 6
augustus 1945 het post-militai-
re tijdperk is ingetreden.
Sinds de atoombom viel op
Hirosjima en Nagasaki hoeft
geen zinnig mens meer iets
van het militarisme te ver
wachten. „Dat is mijn heilig
ste overtuiging." Daarom is
hij een hongerstaking begon
nen die hij wil volhouden tot
zes augustus. Koning verblijft
sinds ruim een maand in het
Scheveningse Huis van Bewa
ring wegens het pogen Orion-
vliegtuigen op het vliegkamp
Valkenburg onklaar te ma
ken.
Bij zo'n actie tegen een straal
jager loopt Cees Koning niet
op de toppen van z'n zenu
wen. De kans dat hij een
doorgewinterde vuurvreter
treft die naar z'n pistool
grijpt, acht hij klein. „Stel dat
ik een derde keer weer op
stap ga en dat zit er dik irt
dan zou ik tegen m'n naas
te verwanten zeggen, als het
helemaal uit de klauw loopt:
Beschouw me niet als marte
laar. Schieten ze m'n voor
m'n kop, nou ja... pech ge
had."
De vredesactivist groeide op
in een door en door katholiek
gezin. Hij volgde de priestero
pleiding die hij, achteraf tot
zijn verbazing, tot een goed
einde bracht. Het was „een
wereldvreemd regiem, afge
stemd op het verleden, met
gehoorzaamheid als centrale
deugd. Volgzaamheid, gehoor
zaamheid en respect voor de
overheid. Dat heeft de weg
vrij gemaakt voor figuren als
Hitier."
In 1959 werd Cees Koning tot
priester gewijd en kreeg in de
dagelijkse realiteit een desil
lusie te verwerken: de ver
nieuwende geluiden die hij
vanuit het klooster kende,
bleken alleen geluiden van-
voorlopers te zijn.
Beek en Donk volgde en daar
kon Cees Koning voor het
eerst aan de gang. Na een
paar jaar werd hij overge
plaatst naar Somereneind,
waar hij bij een wereldvreem
de pastoor kwam die in tien
jaar tijds aan z'n tiende kape
laan toe was. Na een paar
maanden was dat voorbij.
Leger
Toen bleek de hoofdlegeraal
moezenier mensen te zoeken
voor de militaire zielzorg.
Cees Koning wilde wel eens
kijken wat dat inhield. Het
werd standplaats Seedorf. Op
een keer werd Cees Koning
gevraagd om voor de staf te
spreken over de taak van de
geestelijke verzorging. De aal
moezenier bleek drie types
collega's te onderscheiden.
Ten eerste: Degene die door
de legerleiding beschouwd
wordt als moreelsofficier en
wordt ingeschakeld om bij on
gelukken vervelende bood
schappen aan familieleden
over te brengen Dat is met
een degene die bij problemen
moet zorgen de jongens in het
gareel te houden. „Daar een
ontzettende afschuw van Ik
wil niet zo beschouwd wor-
Het tweede type: Degene die
zijn burgertaak onder een toe
vallig publiek van militairen
vervult. „Je kunt het 't beste
vergelijken met een vent die
een frietkraam op de leger
plaats begint."
Ten derde: „Mijn kijk. Binnen
deze militaire samenleving,
die per definitie ontmenselij
kend is, proberen we aan
menselijkheid te redden wat
,er te redden valt. Jongens die
op vrij jonge leeftijd worden
opgeroepen, krijgen een oplei
ding die ze bekwaam en be
reid maakt dingen te doen die
in de normale samenleving
als de grofste vorm van mis
daad zouden worden be
schouwd. In het leger kunnen
ze er een lintje mee verdie
nen..."
De hel brak los. Aalmoezenier
Koning kreeg te horen dat
zijn gedrag de discipline on
dermijnde. Hij groette bij
voorbeeld niet op militaire
wijze, maar zei gewoon goeie-
morgen. Het kostte hem een
tocht naar Den Haag, naar de
hoofdaalmoezenier. Het was
een vergeefse gang.
Na ruim drie jaar nam Cees
Koning ontslag, want hij was
helemaal buitenspel komen te
staan. Hij meldde zich weer
als ambteloos burger op de
stoep bij zijn provinciaal,
maar zijn rol in de kerkelijke
hiërarchie was uitgespeeld.
Hij vertrok naar Frankrijk
om deel uit te gaan maken
van de Emmalls Gemeen
schap van Abbé Pierre. „Een
weergaloze tijd. Je had om
gang met mensen die absoluut
geen kapsones hadden. Het
Cees Koning, foto:
pretentie, zonder bezit:
ophalen van welvaartsresten
om die te gelde te maken voor
degenen die er nog beroerder
aan toe zijn."
Weer drie jaar later wilde
Cees Koning gestalte geven
aan zijn plan naar een ont
wikkelingsland te gaan, het
liefst India of Pakistan. Op
basis van het christendom
kom je daar niet in. Dus be
gon hij medicijnen te stude
ren, om over te stappen op de
verplegersopleiding toen hij
merkte dat een studie te lang
zou duren. Hij hield het an
derhalf jaar vol, met „al die
giebelende meiden om je
heen" en kreeg toen een
nachtbaantje bij de hartbewa-
king in een ziekenhuis. Later
kwam een prachtkans: India.
Vijf jaar duurde het. „De
mooiste tijd van m'n' leven.
Putten graven. Zonder water
doe je niks. Water is levens
cheppend. Heb je water, dan
kun je de planten bijna zien
groeien." Zijderupsteelt. Te
rug naar huis omdat zijn va
der een ongeluk had gekre
gen.
Een nieuw baantje: nacht
werk in een tehuis voor onbe-
huisden. Contact met de Em-
maüsgemeenschap in Eindho
ven, tot de hele zaak zo'n
beetje op z'n schouders te
recht kwam. Toen las hij een
advertentie voor een training
in geweldloze weerbaarheid.
De trainingsweekenden
brachten hem naar Woens-
dracht, naar de demonstraties
tegen de komst van de kruis
raketten Acties; „ik ben er
tientallen keren opgepakt."
Nadat de raketten definitief
waren afbesteld, volgden er
acties bij andere legerplaatsen
in het land. Het lekprikken
van banden van militaire
voertuigen werd routinewerk
en de vaardigheid met de
nijptang voor het „onthek-
ken" groeide snel.
Vorig jaar mei zat Cees Ko
ning voor het eerst twee da
gen vast na een actie op het
vliegveld Volkel. „Mijn eerste
cel-ervaring. Ik heb er weer
galoos van genoten. Het was
dood- en doodstil in de cel. Ik
heb een beetje een kluize-
naarsaanleg, geloof ik".
Eind vorig jaar ontdekten de
vredesactivisten de twintig
Northrop NF-5 straaljagers op
Woensdrecht. Ze bleken voor
Turkije te zijn bestemd. De
zelfde avond werden de ban
den leeggeprikt. Het leverde
alleen een plaatje in de krant
op. Te weinig. De Nederland
se bevolking moest duidelijk
weten dat het hier om een
misdadig Turks regiem ging
dat de vliegtuigen nodig had
om de Koerden er onder te
krijgen. „Ik wilde het een
keer over doen. Maar dan een
beetje steviger." Collega Co
v^n Melle ging mee Het in-N
hakken op de vliegtuigen
maakte zo'n lawaai dat de
wacht snel toeschoot. Veertig
dagen detentie volgden, een
vonnis van zes maanden en
onmiddellijke vrijlating.
De solidariteit met de Koer
den bleef. Veertig dagen de
monstreren op het Binnenhof
leverde politiek gezien niks
op. „Ik vond het een slap ein
de als we het als een nacht
kaars lieten uitgaan. Ik dacht:
ik rond het af met nog een
keer een klap op die rottoes-
Zo gebeurde het. Op Goede
Vrijdag. Gevolg: 69 dagen de
tentie en vrijspraak. Zonder
het te weten had Cees Koning
zijn bijl op hetzelfde toestel
losgelaten. En wat eenmaal
vernield is, kun je niet op
nieuw vernielen. Dat vond al
thans de rechter. „Een juri
disch grapje."
„Ik heb gedaan wat ik kan
doen. In zoverre houd ik mis
schien mijn geweten leefbaar.
Geen zinnig mens kan nog
enig heil van het militarisme
verwachten. Het heeft geen
bestaansrecht meer. Dan
speelt ook het eigendomsrecht
geen rol meer. Als een sloper
een huis ondersteboven gooit,
beschuldigt niemand hem van
vernieling. De man maakt
ruimte voor iets nieuws om
dat het oude afgedaan heeft.
Ik doe hetzelfde. Dat materi
aal mag er niet meer zijn. Het
hoort op de sloop thuis.
Ja, ik ga wel door, al wil ik
voorkomen dat het puur een
eenpersoons-aangelegenheid
wordt. Kan het niet anders,
dan kan het me niet schelen.
Daarom is het nu een beetje
afwachten. Maar ik wacht
niet te lang. In geen geval.
Hier staat in feite mijn geloof
waardigheid op het spel."
BAREND STRANG
Filmen in kerk
Tom Burghard mag niet in een
kerk filmen. „Bisschop Gijsen
dwarsboomt opnamen voor
'De Brug", aldus de kop van
een artikel in de krant van 22
juli. Asjeblieft! En dan de fijne
reactie van de betrokken pas
toor die zegt: „Als ik Gijsen
een hak kan zetten, zal ik het
niet laten".
Die pastoor preekt waarschijn
lijk over medemenselijkheid,
liefde, begrip enz. Zo zie je
En de KRO heeft kennelijk
nog nooit gehoord dat een
kerk een „huis van gebed is"
en geen filmdecor. De vraag
ligt voor de hand: wat heeft
mgr. Gijsen nou eigenlijk
verkeerd gedaan? Hij komt ge
woon op voor het feit dat een
kerk een gewijde plaats is en
vraagt dan heel eenvoudig dat
zijn pastoors, die trouw aan
hun bisschoppen hebben be
loofd, hun kerk niet openstel
len voor het maken van een
film. Allemaal heel erg simpel.
Maar ja, als je een hond wilt
slaan, dan heb je al gauw een
stok gevonden.
Chr. M. van Assendelft,
DEN HAAG.
Vitaminen
Staatssecretaris Dees meent
waarschijnlijk onder druk
van de Voedingsraad dat
vitamines binnenkort enkel
onder de noemer van genees
middel verkocht mogen wor
den. Vitaminepreparaten die
anderhalf keer de normale do
sis bevatten zouden dan enkel
verkrijgbaar zijn bij apotheek
en drogist. Over de zogenaam
de overdosering van vitami
nen zijn de meningen echter
verdeeld. Nobelprijswinnaar
Linus Pauling, filosoof L.R.
Hubbard en onze eigen dr.
Moerman hebben vooral vita
mine C nader onder de loep
genomen en spreken van zeer
goede resultaten, zelfs bij zeer
grote hoeveelheden. In een
wetenschappelijk rapport
„Evaluatie van detoxificatie"
laten de Amerikaanse artsen
Denk en Shield zich zeer posi
tief uit over de toepassing van
vitaminepreparaten. Juist ook
in grotere hoeveelheden. L.
Thoring van het Vitamine In
formatie Bureau die
spreekt over een bedrag van
72 miljoen gulden die in de vi-
taminehandel omgaat runt
helemaal geen vitamine-info-
bureau want het wordt ge
sponsord door het grote farma
ceutische foneem Hoffmann
La Roche. Het is dus niet
vreemd dat hij zich negatief
uitlaat over vitaminen. Trou
wens de omzet van de genees
middelen in Nederland is een
royaal veelvoud van deze 72
miljoen.
Is hier sprake van angst voor
de 'overdosering' van vitami
nen omdat het financiële be
lang van de famaceutische in
dustrie op het spel staat?
F. Azimullah,
AMSTERDAM.
Ontoelaatbaar
De strijd van het Filipijnse leger tegen hét communistische I
verzet zal, als het aan de legerleiding ligt, voortaan ook iir
het buitenland worden gevoerd. De militaire commandanten:
hebben, met kennelijke goedkeuring van president Aquino,
een prijs van honderdduizend gulden gezet op de hoofdeiw
van vier Filipijnen die in Nederland wonen. p
De vier vertegenwoordigen hier het Nationaal Democrak'
tisch Front, een overkoepelende organisatie van marxistisch!c
groeperingen op de Filipijnen. Vanuit Utrecht zou financiëlf
steun worden verleend aan het communistische verzet op df~
Filipijnen. Daarover kan verschillend gedacht worden. Fem
is dat het NDF-kantoor, voor zover bekend, opereert binnej
de grenzen van de Nederlandse wet. Was dat niet het gevaj
dan zou allang door de Nederlandse overheid zijn opgetrel
den.
MINISTER Van den Broek heeft onze ambassadeur in dj
Filipijnen dan ook opdracht gegeven bij de autoriteiten od
heldering te vragen. Door het Filipijnse leger zijn al eerdd
dreigementen en waarschuwingen richting Nederland
stuurd vanwege vermeende steun aan het communistiscl
verzet. Daarbij moesten zowel ontwikkelingsorganisaties
het ministerie van ontwikkelingssamenwerking het ontgel
den. Toen de ambassadeur ging informeren, ontkenden dl
Filipijnse autoriteiten dat er ooit waarschuwingen waren
uit of ze werden ijlings ingetrokken.
AlS ditmaal uit het onderzoek van de ambassade blijkt dar
inderdaad een prijs is gezet op het hoofd van de Filipijneir.
kan een harde Nederlandse reactie niet uitblijven. Het is vorj
strekt ontoelaatbaar dat door wie dan ook wordt opgeroepen
tot ontvoering of moord op Nederlands grondgebied. Dat eer
van de vier Filipijnen inmiddels de Nederlandse nationaliter
heeft verkregen, is een pikante bijzonderheid. De affairr
vertoont overeenkomsten met de oproep tot moord op dr
Britse schrijver Salman Rushdie door de inmiddels overleder
Iraanse leider ayatollah Khomeini. Toen is uit protest de Ner
derlandse ambassadeur uit Teheran naar Den Haag terugg^1
roepen.
rr» r€
1 EN aanzien van de Filipijnen heeft ons land echter krach
tiger wapens in handen. Minister voor ontwikkelingssamentj
werking Bukman heeft de hulp aan de Filipijnen in het rqo
cente verleden aanzienlijk vergroot om de prille democrat^
een steun in de rug te geven. Wanneer blijkt dat de Filipijns j
president Aquino haar goedkeuring heeft gehecht aan dj,
plannen van de legerleiding, kan langs de weg van de onj-€
wikkelingssamenwerking wellicht politieke druk worde
uitgeoefend om Aquino en de haren van het heilloze voorne
men af te brengen. Op voorwaarde overigens dat de gewonlo
Filipijn, die toch al het voornaamste slachtoffer is van d
oorlog tussen het leger en het communistische verzet, er ni^r
de dupe van wordt.
Zolang er geen medicijn is, blijft aids als een zwaard van
Damocles boven de liefde hangen.
Daarom mogen we niet rusten voor we de race tegen
aids gewonnen hebben. En dat kost tijd. Maar ook geld
Hoe eerder hoe AIDS FONDS: GIRO 8957
beter. NU dus. [Storten 00 bankrekerwignunimer 70 7070228 kan ook I
Vrij zonnig
DE BILT(KNMI) Morgen is
het in het grootste deel van
het land nog vrij zonnig en
warm. In het noorden en
noordwesten zal waarschijnlijk
wat meer bewolking zitten,
maar ook daar blijft het op de
meeste plaatsen droog. Van
nacht ligt de minimumtempe
ratuur rond de 15 graden,
morgen loopt de maximum
temperatuur uiteen van circa
20 graden op de Wadden tot 27
graden in het zuiden en oosten
van het land. Er staat een
zwakke tot matige wind die in
hoofdzaak uit zuidelijke rich
tingen waait. Het hogedrukge-
bied, dat ons tot nu toe veel
zomers weer bracht, vertoont
tekenen van verval. Zondag
en maandag volgt een over
gang naar koel en wisselvalli
ger weer.
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, geldig tot en met
Noorwegen en Zweden: Vporal in
Noorwegen veel bewolking en af en
toe regen, in zuid-Zweden af en toe
zon en op de meeste plaatsen droog.
Middagtemperatuur van 16 graden
langs Se Noorse kust tot 23 graden ii
Griekenland. Perioden met
vooral in de middag en avond enk®
regen- of onweersbuien. MiddagteiL
peratuur ongeveer 32 graden.
WEERRAPPORT
ï-Zweden
Denemarken Zonnige perioden en
overwegend droog. Middagtempera
tuur ongeveer 22 graden.
Schotland en Ierland: Af en toe zon
en eep enkele bui Middagtempera
tuur ongeveer 18 graden.
Engeland en Wales: Meer bewolking
en later af en toe regen. Middagtem
peratuur van 18 graden in noora-En-
geland en Wales tot 25 graden in
zuidoost-Engeland
België. Luxemburg en West-Duits-
Jand: Overwegend zonnig en droog
Middagtemperatuur ongeveer 25 gra-
Frankrijk Droog en zonnig weer
Middagtemperatuur van 22 graden
aan de noordwestkust tot 28 graden
landinwaarts en 33 graden aan de
Cöle d'Azur.
Spanje en Portugal: Zonnig en met
name op de Spaanse hoogvlakte erg
heet Middagtemperatuur van 23 gra
den aan de Spaanse noordkust tot 30
graden aan de andere kusten. In het
Brieven graag kort en
duideli|k geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
