DAGTOCHT PAARDEVDRESStlR
LCXEMBCRG
72,50
Jaruzelski wil Solidariteit
in Poolse regering halen
Peruaanse regering wil Amazonewoud koloniseren
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Lezen
isemce
BUITENLAND
£etdóc6oi ncrnt
ZATERDAG 22 JULI 1989 PAGINA 5
Aantal aids-gevallen
in Europa stijgt snel
GENÈVE Het aantal gemelde
aids-gevallen in Europa is in één jaar
tijd met bijna tachtig procent geste
gen. Dit heeft de Wereldgezondheids
organisatie (WHO) bekendgemaakt.
Tussen maart 1988 en maart 1989 zijn
door 31 landen in totaal 9.636 nieuwe
gevallen van Acquired Immune Defi
ciency Disease aangemeld, een stij
ging van 78,8 procent. Daarmee
kwam het totaal voor Europa op
21.857, aldus de WHO. Aids komt het
meest in Zwitserland voor met 122,1
gevallen per miljoen inwoners, ge
volgd door Frankrijk met 115,3 per
miljoen en Denemarken met 76,9 per
miljoen, zo schrijft de in Genève ge
vestigde VN-organisatie.
Bluswater
Met behulp van deze
en andere blusvliegtui
gen is gisteren de
enorme bosbrand ten
westen van Bordeaux
voorlopig bedwongen.
Miljoenen liters water
bleken uiteindelijk
sterker dan de vlam
men. Maar als de wind
opnieuw opsteekt be
staat het gevaar dat
het vuur in de gortdro
ge pijnboom-bossen
oplaait. Voor duizen
den toeristen in het
getroffen gebied is het
vakantie-plezier er al
lang af.
foto: epa
Spaanse bedden
worden langer
BARCELONA Een troost
voor de vele toeristen die
zich de afgelopen jaren in te
korte Spaanse bedden heb
ben moeten wurmen. De
Spaanse beddenfabrikanten
hebben besloten de stan-
daardmaat van de bedden
te verlengen van 1.82 naar
1.90 meter. Daarmee pas
Spanje zich bij de Europese
maatstaven aan. Bovendien
worden ook Spanjaarden
gemiddeld steeds langer en
beginnen de normale bed
den ook voor hen te kort te
worden.
Castro: kapitalisme is
samenleving van beesten
HAVANA „Het kapitalisme is een samen
leving van beesten, een dierentuin waarin de
sterkeren de zwakkeren verslinden". Dat
heeft de president van Cuba, Fidel Castro, ge
zegd in een rede die gisteren werd gepubli
ceerd in het officiële dagblad Granma. Castro
deed zijn uitspraak tijdens de festiviteiten ter
gelegenheid van de opening van zes nieuwe
tehuizen voor ouden van dagen in Havana.
„Welke van die onmenselijke (kapitalistische)
steden kent dergelijke voorzieningen" vroeg
de Cubaanse leider hardop toen hij de gratis
gezondheidszorg, het onderwijssysteem, de
kinderopvangcentra en de scholen voor ge
handicapten in zijn land roemde.
Medewerker Shamir
praat met PLO
KUWAYT Een topman van de Pale
stijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO)
heeft verleden week in Frankrijk in het
geheim een ontmoeting gehad met een
medewerker van de Israëlische premier
Yitzhak Shamir. Dat heeft het Kuwaytse
dagblad Al-Qabas bericht. Voor zover
bekend vormde de ontmoeting in Frank
rijk het eerste contact tussen beide par
tijen, sinds het Palestijnse parlement in
ballingschap vorig jaar impliciet het be
staansrecht van Israel erkende. Het
overleg werd gehouden in de villa van
een Oostenrijke miljonair in een- niet na
der genoemd Frans dorpje. Het is niet
bekend of het gesprek een vervolg
krijgt.
Stakers zijn
sceptisch
over beloftes
regering
(Vervolg van de voorpagina)
MOSKOU Veel van de sta
kende mijnwerkers in de Sov
jetunie staan uiterst sceptisch
tegenover de door de regering
in Moskou gedane beloftes.
Desondanks hebben vrijwel
alle mijnwerkers in Siberië
het werk hervat. In de Oek
raïne en andere mijnbouWge-
bieden wordt daarentegen
doorgestaakt. Naar westerse
schattingen zou de helft van
de een miljoen Russische mijn
werkers staken. Door hun ac
ties ligt de halve kolen-
industrie van de Sovjetunie
plat en worden de hoogovens
en andere takken van de in
dustrie in hun bestaan be
dreigd. De stakers vinden de
afspraken die eerder deze
week door de regering met
hun collega's in het Koe-
znetsk-bekken zijn gemaakt
niet toereikend. Zij wijzen er
daarbij op dat de regering in
eerdere instanties ook toezeg
gingen heeft gedaan, maar dat
die nooit zijn nagekomen.
Vandaar dat op sommige
plaatsen enkele eisen aan het
eisenpakket zijn toegevoegd.
Het gaat er daarbij om dat op
korte termijn plaatselijke ver
kiezingen worden uitgeschre
ven, zodat de mijnwerkers
hun onwelgezinde functiona
rissen kunnen wegstemmen.
Nederlandse
jongen (19)
verdwenen in
Pyreneeën
PAU Al vijf dagen zoeken
gendarmerie, brandweer en
vrijwilligers in de Pyreneeën
naar de 19-jarige Steven van
Waas uit Hulst. De jongen is
dinsdagmorgen heel vroeg al
leen vertrokken van een cam
ping in Escot, 35 kilometer ten
zuidwesten van Pau. Met een
stuk chocola, een fles water en
een kleine rugzak is hij in T-
shirt en op gymschoenen ver
trokken om foto's te maken
vanaf een bergtop. Sindsdien
is hij spoorloos. Vermoedelijk
heeft de jongen een pad geno
men dat lijkt te leiden naar de
Pic du Roumendares (1646 me
ter), maar dat na vier kilome
ter ophoudt. Het is mogelijk
dat hij daarna zelf zijn weg
naar boven heeft geprobeerd
te vinden. Dat is volgens de
gendarmerie uiterst gevaarlijk
wegens loodrechte ravijnen,
waarin ook tevergeefs is ge
zocht. Het zoeken wordt be
moeilijkt omdat de omgeving
heel bosrijk is.
Ijsberg op drift
bij de Zuidpool
LENINGRAD In de Ross-
zee in het Zuidpoolgebied is
een reusachtige ijsberg op drift
geraakt. Een Russisch onder
zoeksinstituut heeft via satel
lietopnames ontdekt dat de ijs
berg zich plotseling in bewe
ging heeft gezet. Het enorme
gevaarte met een oppervlakte
van zo'n 7.000 vierkante kilo
meter brak in 1987 los van het
-Shelfijs en wordt sinds
dien door het Sovjetinstituut
in de gaten gehouden. Tot
voor kort lag de ijsberg onbe
weeglijk in het midden van de
Rosszee, maar de wetenschap
pers hebben nu ontdekt dat hij
dd met een snelheid van onge
veer 600 meter per uur voort
beweegt.
WARSCHAU De Pool
se president en partijlei
der Wojciech Jaruzelski
heeft er opnieuw voor ge
pleit dat Solidariteit zit
ting neemt in de nieuw te
vormen regering.
Jaruzelski, die woensdag
dankzij stemmen van Solidari
teit met- een krappe meerder
heid van één stem tot presi
dent werd gekozen, moet
krachtens de grondwet het
parlement een voorstel doen
wie de toekomstige premier
moet worden. Jaruzelski lijkt
te willen voorkomen dat de
regeringscoalitie, waarin de
communisten de grootste partij
vormen, straks als enige het
economische beleid bepaalt.
Het kan ook zijn dat hij de in
breng van Solidariteit onont
beerlijk acht om de oppositie
in het communistische kamp
tegen bepaalde economische
maatregelen te overwinnen.
De voorzitter van de parle-
mentsfractie van Solidariteit,
Bronislaw Geremek, reageer
de meteen dat Solidariteit niet
bereid is en niet kan deelne
men aan een regering van
„nationale eenheid", waarin
de communisten het voor het
zeggen hebben. Als alternatief
noemde hij de mogelijkheid
van een regering waarvan de
meerderheid van de ministers
posten bezet wordt door verte
genwoordigers van Solidari
teit, met uitzondering die van
buitenlandse zaken en defen
sie, die door communisten be
zet zouden moeten worden.
Jaruzelski heeft Solidariteit de
post van vice-premier en en
kele ministeries op het gebied
van economie aangeboden. Al
lerlei constructies zouden mo
menteel zowel bij het centraal
comité als bij Solidariteit in
studie zijn.
Volgende week woensdag
moet de communistische partij
beslissen wie de nieuwe partij
leider wordt, omdat afgespro
ken was dat Jaruzelski die
functie zou neerleggen als hij
president werd. De huidige
premier Mieczyslaw Rakowski
schijnt momenteel even veel
kans op het leiderschap van de
partij te hebben als de voorzit
ter van het centraal comité,
Marian Orzéchowski.
Tijdens overleg in het kabinet
heeft Rakowski gisteren een
pleidooi gehouden voor een
spoedig loslaten van de prijs
controles in de landbouw. Uit
stel van een besluit hierover,
dat eigenlijk officieel al op 1
augustus had moeten ingaan,
„zou een grote fout zijn"
meende Rakowski.
Over deze maatregel wordt
nog overlegd met de vakbon
den. Volgens experts zou het
loslaten van de prijscontroles
onder meer neerkomen op een
prijsverhoging van 300 procent
voor vleesprodukten. Door
subsidies op lonen en pensioe
nen zou de prijsverhoging
weer weggewerkt moeten
worden. Over deze vorm van
prijscompensatie wordt nog
gediscussieerd in een bijzonde
re commisse van het parle-
Prijsverhogingen op vlees
doorvoeren plegen in Polen
gelijk te staan aan een poging
tot politieke zelfmoord. Maar
het is de vraag hoe lang de re
gering de voedselsubsidies nog
kan volhouden. Het zouden
deze subsidies zijn, die de laat
ste maanden het begrotingste
kort hebben opgedreven naar
ongeveer vier miljard zloty.
Kanjer
De ene krokodil
is de andere
niet. Maar
„Chao Yai" is
vooralnog het
grootste dier
van zijn soort in
de wereld. Nor
maal verblijft
Chao in alle rust
in Thailand.
Maar deze zo
mer heeft hij zijn
intrek genomen
in een bassin in
een dierentuin in
Hongkong. Over
belangstelling
heeft-ie niet te
klagen.
foto: ap
Kostbaar speelgoed
Speelgoed is er niet alleen voor kinderen. Dat bleek overduidelijk in Londen, waar de enorme ver
zameling scheeps- en treinmodellen van de Italiaanse graaf Antonio Giansanti Coluzzi (74) onder de
hamer kwam. Verzamelaars vanuit de hele wereld waren naar London gekomen. De opbrengst van
de veiling bedroeg dan ook uiteindelijk ruim vier miljoen gulden. Deze Marklin-locomotief ging voor
enkele tienduizenden gulden van de hand. De graaf verkocht het grootste deel van zijn collectie
omdat zijn dochter en kleinzonen niet geïnteresseerd zijn in treintjes en vliegtuigen. foto: ap
Groep van Brunswijk wordt
speciale politie-eenheid
(Vervolg van de voorpagina)
KOUROU De basis voor het in Kourou gesloten vredesver
drag tussen de regering van Suriname en het Jungle Commando
werd gelegd op 7 juni. Toen werd in Portaal (Frans-Guyana) een
voorlopig akkoord bereikt door een parlementaire delegatie on
der leiding van parlementsvoorzitter Jaggernath Lachmon en
het Jungle Commando.
Daarvóór was een bestand afgekondigd in de strijd tussen het
nationale leger en de bosnegers van Ronnie Brunswijk. De beide
delegaties bevestigen in het akkoord van Kourou nog eens dat
de vijandelijkheden vanaf 7 juni zijn beëindigd. Na veel discus
sie is in het slotakkoord bepaald dat de leden van het Jungle
Commando opgenomen zullen worden in het politie-apparaat en
een speciale politie-eenheid zullen vormen. Zolang de leden van
het verzet nog niet zijn opgenomen in de politie vestigt het Jun
gle Commando zich in Stoelmanseiland, Langatabiki en Botopasi
(Debike).
In het akkoord is verder vastgelegd dat het Jungle Commando
zo snel mogelijk zijn gevangenen zal vrijlaten. De regering zal
dan zo snel mogelijk „met inachtneming van de terzake gelden
de wettelijke bepalingen" de mensen vrijlaten die vastzitten,
omdat zij verdacht worden „van betrokkenheid van de vijande
lijkheden". Ook zal de regering op korte termijn bij de Nationale
Assemblee een wetsvoorstel indienen om de noodtoestand op te
heffen.
Voor de vluchtelingen die terug willen keren naar hun woon
plaats moeten maatregelen genomen worden voor hun veilig
heid, opvang, begeleiding, onderwijs en werkgelegenheid. De
speciale politie-eenheid zal belast worden met de bescherming
van de gerepatrieerden.
LIMA Een bonte verza
meling Peruaanse milieu
deskundigen, kerkactivis-
ten, Indianen en boeren
hebben hun krachten ge
bundeld in een poging
een wet te herroepen, die
een ecologische en sociale
ramp zou betekenen voor
het Amazone-regenwoud
van Peru.
De Wet ter Ontwikkeling van
het Amazonegebied is er op
gericht de kolonisatie van het
regenwoud te bevorderen. In
december werd deze wet zon
der enige discussie aangeno
men door het Peruaanse Con
gres. Terwijl de wetgevers op
het punt stonden de laatste zit
ting van het congres te beslui
ten, joegen ze nog snel even
het wetsvoorstel erdoor. De te
genstanders waren daardoor
volkomen overrompeld en
toen ze er iets tegen in wilden
brengen, was het al te laat. In
januari verscheen de nieuwe
wet, voorzien van de handte
kening van president Garcia,
in het officiële regeringsblad.
Sindsdien zijn de oppositionele
krachten bezig een alliantie te
vormen die, naar zij vurig ho
pen, in staat zal zijn de wet in
te trekken tijdens de eerste zit
ting van het nieuwe seizoen,
die op 28 juli zal worden ge
houden.
Verscheidenheid
Het Peruaanse Amazone-re
genwoud is iets kleiner dan
dat in Brazilië, maar volgens
biologen bezit het een grotere
verscheidenheid. Op de ooste
lijke berghellingen van de An
des groeien bergbossen en
naar beneden toe, naar het
Amazone-bekken, wordt de
jungle steeds dichter.
Door de grote veranderingen
in klimaat, hoogte en bodem
soorten beschikt het Peruaan
se woud over een verbazing
wekkende veelheid aan plant -
en diersoorten. Dat is dan ook
de belangrijkste reden dat mi
lieudeskundigen pleiten voor
het behoud van het regen
woud.
In Peru wordt het regenwoud
niet op grote schaal vernietigd
zoals in Brazilië, maar hier
heeft het kolonisatieproces
weer een destructieve wen
ding genomen. Veel kolonisten
hebben zich toegelegd op het
verbouwen van coca, de
grondstof voor cocaïne. Critici
noemen de nieuwe wet dan
ook „de cocawet" en voeren
aan dat de regering door het
doen van allerlei onrealisti
sche beloftes om kolonisten
aan te trekken eigenlijk alleen
maar nieuwe coca-plantages
kweekt.
Niet onbewoond
De leiders van de Peruaanse
Indianenstammen wijzen erop,
dat de Wet ter Ontwikkeling
van het Amazonegebied de
lang gevestigde, maar volko
men verkeerde veronderstel
ling weerspiegelt dat het woud
een uitgestrekt, onbewoond en
agrarisch vruchtbaar grensge
bied is, dat wacht om bevolkt
en ontgonnen te worden.
„Het Amazonegebied is alleen
maar onbevolkt voor degenen
die ons niet willen zien", zegt
Evaristo Nukuag, de voorzitter
van het coördinerend comité
voor autochtone organisaties
van het Amazone stroomge
bied. „We zullen het de parle
mentsleden vergeven dat ze
geen 'fluit afweten van het
Amazonegebied en de inheem
se bevolking", luidt zijn bijten
de kritiek, „maar we vergeven
het hen niet dat ze volkomen
onkundig zijn van de economi
sche toestand in het land".
Zonder de eeuwenoude cyclus
van groeiende en stervende
vegetatie om de betrekkelijk
schrale bodem van het gebied
te verrijken, is het snel ge
beurd met de ogenschijnlijke
vruchtbaarheid van het Ama
zonewoud De inheemse stam
men respecteren die cyclus
met hun traditionele land
bouwmethoden. De kolonisten
trekken zich er niets van aan.
Teneinde de kolonisatie te be
vorderen belooft de wet nieu
we scholen, een betere gezond
heidszorg en nieuwe verkeers
wegen in de jungle. De rege
ring, gekweld door de ernstig
ste economische crisis in de
geschiedenis van Peru, is ech
ter zelfs niet in staat de be
staande voorzieningen te on
derhouden. „Ze kunnen al niet
eens zorgen voor de mensen
die er nu wonen", verklaart
Casas.
Toekomst
„Het gaat ons niet alleen om
het redden van een paar bo
men", legt Carlos Soria van
het Peruaanse milieugenoot
schap uit. Milieudeskundigen
zoals Soria verwerpen de be
wering dat het verzet tegen de
vernietiging van het Amazo
negebied geleid wordt door
milieuactivisten die het regen
woud alleen in z'n oervorm
willen behouden.
„Ik geloof niet dat er in Peru
een natuurbeschermer is die
zich verzet tegen een verstan
dige ontwikkeling van het
Amazonewoud", meent Gusta
vo Suérez, projectlei<
Peruaanse Stichting
tuurbehoud. „En we zijn ook
niet bezig te vechten voor het
regenwoud omdat anders het
klimaat op aarde verandert.
Echt, dat is niet onze voor
naamste interesse. Wat wij ge
loven is dat als we onze bron
nen vernietigen, we de toe
komst van ons land verknal
len en de deur voor ons nage
slacht dichtslaan".
Senator Raul Acosta van de
regerende Apra-partij, de ont
werper van de wet, is van me
ning dat de oppositie opge
stookt wordt door „buitenland
se groeperingen". Acosta zegt
bereid te zijn de wet te wijzi
gen, maar van herroepen wil
hij niet horen.
Waarschijnlijk zal de contro
verse alleen nog maar erger
worden als het Congres z'n
nieuwe zittingstermijn ingaat.
Congreslid Manuel Dammert
van de oppositionele Verenig
de Linkse Partij heeft een
wetsvoorstel ingediend voor
afschaffing van de wet. Maar
hij verwacht niet dat dat een
voudig zal zijn.
Hij, en met hem vele anderen,
denken dat de problemen in
het oerwoud van Peru niet al
leen te Vnaken hebben met de
nieuwe wet. Met of zonder die
wet zal de drugssmokkel en
het geweld in het land even zo
goed toenemen.
(c) The Times, Londen
China: Opstand
was werk van
Hongkong
PEKING Een handvol in
woners van Hongkong, onder
"wie twee parlementsleden,
heeft geprobeerd de Britse
kroonkolonie te gebruiken als
basis om de regering van de
Volksrepubliek China omver
te werpen. Dat heeft het Chi
nese Volksdagblad gemeld. In
woners van Hongkong zouden
op tal van manieren hulp heb
ben gegeven aan de inmiddels
onderdrukte beweging voor
meer vrijheid en democratie in
de Volksrepubliek. De krant
stelde dat het voortbestaan
van het kapitalistische systeem
in Hongkong alleen zal wor
den toegelaten als daar geen
activiteiten meer worden ont
plooid met het doel de Chinese
regering ten val te brengen.
Verdachte Palme-
moord zal worden
veroordeeld
STOCKHOLM Rechter
Carl-Anton Spak, een van de
rechters in de zaak tegen
Christer Pettersson, de ver
dachte van de moord op de
vroegere Zweedse premier
Palme, heeft uitlatingen ge
daan die erop duiden, dat Pet
tersson zal worden veroor
deeld. De rechtbank liet weten
tot een oordeel te zijn geko
men, dat echter pas op 27 juli
bekend zal worden gemaakt.
'Pettersson zal hangende de be
kendmaking in hechtenis blij
ven. Volgens experts was de
verdachte zeker op vrije voe
ten gesteld als hij zou zijn vrij
gesproken. Spak zei gisteren
ten overvloede dat de recht
bank tot een „vonnis" was ge
komen, en niet tot een „beslis
sing".
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
B1ILAQE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS.MUZIEK
THEATER, RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
24.000 MIJLEN OCEAANRACE
25) Wanneer de 'Viking' tenslotte Durban bereikt, brengt Nils
,del ijn schip naar een werf, maar daarna laat hij zich zelf toch maar
n naar een ziekenhuis rijden, want zijn wond is nog niet gene-
En wanneer een dokter hem heeft onderzocht, blijkt, dat hij
ernstiger is gewond dan hij zelf heeft gedacht. „Enkele weken
ust houden" schrijft de arts voor en zo komt het, dat zijn vrien-
t hem enkele dagen later te bed aantreffen. „Dat 's nou ellen
dig, Nils", zegt Brookfeller, „hoe moet dat nou verder met onze
race?" „Och", zegt Nils, „de 'Viking' is voorlopig toch nog niet
klaar. Varen jullie alleen maar door". En hoe hard het hun ook
valt, ze moeten wel besluiten Nils achter te laten, de 'Laura' en
de 'Vrijheid II' varen weer uit en bereiken spoedig Kaapstad. Dan
begint het laatste trajject. Einddoel IJmuiden!
TELEFOON 070-190882
Grand Prix Special 'Championnat d'Eu-
rope Classement individual' om 13.30
Inclusief «reis per luxe touringcar aen-
Vertrek: zondag 6 augustus
Paardenliefhebbers opgelet! Van 2 t/m 6
augustus a.s. worden in Mondorf-les-
Bains (Luxemburg) de Europese kampi
oenschappen voor paardendressuur ge
houden.
j j Ar» aa Vertrek vanuit Gouda 00.00 uur en Den Haag
Op deze laatste dag kunt U om 09.00 uur 00 30 uur Terugkomst zondagavond om onge-
genieten van de Kur, gevolgd door de veer 23 4S uur
'SIJTHOFF PERS