Castro prest Wereldraad tot zwijgen over Roemenië Treinen kerk wereld Herman van Veen: „Jezus Christus is voor mij het ideaal Nazi-ver leden zorgt voor strenge embryo-bescherming in Duitsland £cidóc SouAcwif GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CeidócQowuvnt ZATERDAG 22 IULI 1989 PAGI# door Marinus van der Berg Treinen is niet alleen het meer voud van trein, maar treinen is ook een werkwoord en treinen is een ervaring. Treinen is een werkwoord voor mensen die elke dag met de trein naar het werk gaan. Op de heenweg werken ze meest al. Op de terugweg lezen ze de avondkrant of ze dommelen. Ze worden op het juiste mo ment wakker. Die dagelijkse treinreizigers met al of niet een o.v.-kaart of een maandkaart, zijn anders dan de daluurders en mensen die een dagje uit gaan. Mensen die gaan plezie ren. Treinen is niet alleen wer ken, maar treinen is ook ple zieren. Treinen is een uitje. Je hoeft niet op stoplichten te let ten. Ook de snelheid wordt voor je in de gaten gehouden door de Automatische Trein Beveiliging. „A.T.B. meester" klinkt het dan door de coupé als je op een ongebruikelijk punt komt stil te staan. Het is een soort geruststelling als je als reiziger tenminste weet wat ATB is. Er zijn ook wel eens minder plezierige redenen waarom het tot stilstand komt. Treinen is genieten. Genieten van het voorbijglijdende land schap. Genieten van de koffie in speciale door studenten van de Rietveld-academie ontwor pen papieren bekertjes. Geen plastic dus. Er zijn dit jaar ook speciale ju bileumkoeken want De Trein is jarig. De koffie, de thee en nog veel meer wordt verzorgd door Wagon Lits. Er is een mevrouw uit Hengelo, die vaak werkt op maandagmorgen in de trein die om 8.17 uit Almelo ver trekt, en die, als ze me ziet, al zegt: „Koffie met suiker en melk?" Dat is aardig, op maandagmorgen zo een me vrouw met een opgewekte stem. Nu gebruik ik geen sui ker, maar de suiker en de melk zitten in twee afzonderlijke zakjes samen in een zakje waarin ook weer het lepeltje zit en dat schijnt niet afzonderlijk te kunnen. Op mijn vraag waarom dat zo is, heb ik nog nooit een duide lijk antwoord gehad. Maar goed, dat mag het plezier niet bederven. De koffie mag er zijn. Treinen is een plezier. Ik heb al een lange relatie met de trein, meer dan dertig jaar. Een tijd lang werd je als treinreiziger vooral gezien als een wat be klagenswaardig iemand. Je hoort immers een auto te heb ben. En zeker een rijbewijs. Geen van beiden heb ik dus. „Dat zou toch wel gemakkelijk voor u zijn", is me honderden keren gezegd. Een tijdlang heb ik het gevoel gehad dat ik me moest verde digen en ik zei dan: „in de J trein kan ik lezen, schrijven en me voorbereiden". Later hoef- de ik dat zelf niet meer te zeg gen, want anderen zeiden het: I „U zult in de trein wel lezen, schrijven en u voorbereiden". Maar sinds enkele jaren geef ik ronduit toe dat ik in de trein ook uitrust, mooi naar buiten zit te kijken en zelfs slaap. Ha- zeslaapjes weliswaar. Ik heb me eenmaal verslapen en werd een station te laat wakker. Enigszins lastig als je een inlei ding moet verzorgen. Dus ik werk niet alleen in de trein: waarom moet een mens toch altijd werken, heb ik tegen me zelf gezegd. En dat werkt! Een volgend onderdeel van de ge sprekken over reizen met de trein, met opmerkingen en vra gen die voorspelbaar zijn, be treffen de tijd oftewel de ver traging. Ik word vaak begroet met: „De trein was mooi op tijd". Dat er dagelijks files zijn is normaal. De trein hoort op tijd te zijn en mijn ervaring is dat dat meestal ook zo is. De trein is betrouwbaarder dan automobilisten denken. Dan zijn er mensen die zeggen: „Het kost wel meer tijd". Toe gegeven als je van Almelo naar Winterswijk moet, dan kun je beter pyjama en tandenborstel meenertien. Maar de trein doet zijn best om als snel over te komen. „Welkom aan boord van de Intercity naar Ensche de", hoorde ik omroepen. Dat geeft je toch het gevoel dat je in een vliegtuig bent gestapt en dat je vliegensvlug Ensche de zult bereiken. Treinen is een soort vliegen. En verder kun je in de trein zo aardig filosoferen over de dingen des levens, zo als: wachten, ontsporen, af scheid, wissels, op dood spoor zitten enzovoorts. Treinen is een ervaring en de kleine sta tionnetjes zoals Heino, met zo'n rust zijn een ervaring ex tra. Die kleine stationnetjes moeten blijven. En het kan ook heel gezellig zijn in de trein: „je komt er nog eens mensen te gen". De trein is milieuvriendelijk en nu merk ik dat het aanzien van de treinreizigers weer stijgt. „Doet u voor het milieu..? Ik heb 'geen rijbewijs... toch niet helemaal van deze tijd... maar k geniet gewoon van treinen door de tijd. Argentijnse bisschop wil bestrijding schuldenlast MOSKOU De Wereldraad van Kerken moet een pro gramma ter bestrijding van de schuldenlast beginnen, net zo als het bekende programma ter bestrijding van het racis me (PCR). Deze raad gaf de Argentijnse methodistenbis schop Frederico Pagura vrij dag aan het centraal comité van de Wereldraad van Ker ken te Moskou. Miljoenen in Latijns-Amerika leven uitsluitend van de vuil nisbelt. „Ik had nooit gedacht dat in Argentinië, ooit het rijkste land van het continent, nog eens miljoenen hongerige en verstoten mensen mogelijk zouden zijn, zoals nu het geval is." Pagura vertelde dat on langs tijdens een race in Ar gentinië een paard stierf. Voordat het stoffelijk over schot kon worden weggedra gen, hadden ondervoede men sen het beest met hun handen uit elkaar gereten om het vlees mee naar huis te nemen. En dat terwijl Argentijnen nooit paardenvlees eten. Alè het visioen ontbreekt, verwildert het volk. Spreuken 29, 18 van de Wereldraad van Ker- langs tijdens een race in Ar- MOSKOU Wij heb- PPI WMÊ sPreken hier niet over de situ" dwingend op te leggen. „Met hun kerk die in 1946 MOSKOU „Wij heb ben alle vrijheden die we wensen, en we worden niet gediscrimineerd. Dat zijn slechts geruchten en halve waarheden." Dat zei ds. Zoltan Allar van de Hongaarse Kerk in Roemenië tegen het Cen traal Comité van de We reldraad, tijdens een dis cussie over een eventuele veroordelende uitspraak van de Wereldraad over de vervolging van de Hongaarse minderheid in Roemenië. Een poging om tot zo'n ver oordeling te komen leed vrij dag schipbreuk na zware pressie van secretaris-gene raal Emilio Castro (78 stem men tegen, 33 voor bij 10 ont houdingen). De drie Neder landse leden (ds. M. van der Veen-Schenkeveld, dr. K. Blei en mgr. G. Kok) stemden voor een openlijke veroorde ling. Emilio Castro foto: ap Castro vergeleek de Wereld raad met het Internationale Rode Kruis, dat ook bewust zwijgt over bepaalde misstan den maar wel hulp geeft. Ver der was hij bezorgd over de relaties met de Roemeense kerken (die overigens elke vervolging ontkennen). „Wij spreken hier niet over de situ atie in Roemenië, maar over de kwaliteit van onze onder linge betrekkingen." De lutherse bisschop Gyula Nagy, die hartstochtelijk voor een openlijke veroordeling had gepleit, noemde het be sluit „een zwarte dag" voor de geloofwaardigheid van de Wereldraad, maar ook voor de 25.000 Roemeense vluchte lingen in Hongarije en de twee miljoen tellende Hon gaarse minderheid in Roeme nië die in grote angst leeft. Vorig jaar heeft de Wereld raad een verklaring over mensenrechten aangenomen waarin de kerken zich ver plichten niet alleen met woorden maar ook met daden schendingen te bestrijden. Niet slechts in Zuid-Afrika en Midden-Amerika, maar ook in het hart van Europa wor den de mensenrechten op gro te schaal geschonden, aldus Nagy. De Hongaarse bisschop verwees naar de vernietiging van duizenden dorpen en het plan de Roemeense cultuur ook aan de minderheden dwingend op te leggen. „Met compromissen en nietszeggen de verklaringen kan de We reldraad niet volstaan", zo zei Nagy. Castro had in opdracht van het centraal comité een rap port over Roemenië opgesteld dat volgens de hervormde bis schop Karoly Toth uit Honga rije bol stond van de formali teiten en algemeenheden. Bo vendien had een twee man sterke delegatie, die namens de Wereldraad Roemenië had bezocht, slechts met officiële kerkleiders en regeringsver tegenwoordigers gesproken en geen gelegenheid gekregen 'de verwoeste en bedreigde dorpen te bezoeken. Oekraïners Dertig Oekrainse katholieken, onder wie twee nonnen, heb ben vrijdag in Moskou gede monstreerd voor het gebouw waar de Wereldraad van Ker ken vergadert. 'Gewapend' met ikonen, spandoeken en Oekrainse vlaggetjes bepleit ten zij wedertoelating van hun kerk die in 1946 door Stalin gedwongen werd in de Russisch-Orthodoxe Kerk op te gaan. Stepan Hmara, een van de lei ders van deze ondergrondse 'kerk, wees er op dat de Oek- rains-Katholieke Kerk de eni ge religieuze gemeenschap is waarvan het bestaan door de staat wordt ontkend. In de media wordt ze doodgezwe gen en metropoliet Pitirim, verantwoordelijk voor de pu bliciteit van de Russisch-Or thodoxe Kerk, ontkende kort geleden het bestaan van de vijf miljoen leden tellende on dergrondse kerk. Niet alleen bij de Wereldraad, maar ook bij het staatssecreta riaat voor religieuze zaken en in de Arbatstraat in het cen trum van Moskou wordt dezer dagen door de Oekrainse ka tholieken gedemonstreerd. De Wereldraad van Kerken heeft zich nog nooit uitgelaten over de Oekrains-Katholieke Kerk, die trouw aan Rome is gebleven. DIRK VISSER DEN HAAG „We denken dat we God voor onszelf kun nen inpalmen. Maar welk aanbod kunnen we God ei genlijk doen? Wanneer Hij deze aarde ziet, moet Hij zich toch wel met afschuw afwen den! De mensen vergiftigen het leefmilieu, ze bouwen ra ketten en tanks en vechten om iedere kleinigheid. Wat moet God hier doen?". Dit zegt Herman van Veen in een interview met het katho lieke familieblad „Manna". Volgens de liedschrijver moeten we eerst onszelf ver anderen voordat God een re den zou hebben om naar ons toe te komen. „We zouden deze wereld weer leefbaar moeten maken, zodat ze ook God bevalt". De musicus-dichter vindt dat ieder mens in deze wereld moet weten dat hij iets bete kent"; voor zichzelf en voor anderen. Op de vraag of deze levensvisie ook iets met Jezus Christus te maken heeft, ant woordt hij: "Als u mij vraagt: Bent u een praktizerend christen? dan zeg ik misschien nee. Maar de persoon van Christus is voor mij een gran dioos voorbeeld van de ma nier waarop de mensen moeten handelen. Deze per soon is echt het ideaal". In hoeverre wordt Herman van Veen bij het zoeken naar antwoorden benvloed door de persoon Jezus Christus, vraagt „Manna" hem: „Christus is voor mij niet alleen een posi tieve figuur omdat ik in Hem geloof. Er bestaan uitspraken en ideeën van deze man, die ik eenvoudig fantastisch vind. Christus is een persoon die mij als mens verder brengt. Daar sta ik altijd weer ver wonderd over. Als ik bijvoor beeld eens een probleem heb, hoef ik alleen maar aan Hem terug te denken om vast te- stelle n: in principe was dat zjn vraag". De onderscheiding God of mens bij Christus speelt voor Herman van Veen niet zo'n beslissende rol. „Wanneer ik in mijn persoonlijk leven bij Christus veel antwoorden vind, dan hoeft zijn leer voor mij niet direct godsdienst en zijn persoon niet direct God te worden. Over geloof, God, godsdienst en kerk kun je heftig discussiëren. Maar er zal in dit verband altijd iets zijn dat ik niet begrijp. Toch schat ik datgene wat ik niet begrijp even hoog als de din gen die ik wél begrijp". Dogma's ziet de kunstenaar niet zitten. „Er zijn dingen die je wel op duizend manieren kunt uitleggen. Maar dat bete kent voor de afzonderlijke mens ook duizend verschil lende waarheden. Waarom moet dan één hiervan tot de werkelijke waarheid omge turnd worden? Op die manier wordt er toch een stukje ener gie versteend? Als er een God is heeft Hij niemand nodig om voor Hem te spreken". ONTWERP-WETGEVING STRENGER DAN IN MEESTE ANÖERE LANDEN BONN De film „The boys from Brazil" naar het boek van Ira Levin laat in overdreven vorm zien wat de Westduitse regering tegen elke prijs wil voorkomen: het ma nipuleren van de mense lijke voortplanting. De film gaat uit van de fictie dat de vroegere concentratie kamparts Josef Mengele na de oorlog in Brazilië ongestoord verder had kunnen experi menteren met genetisch ma teriaal afkomstig van Adolf Hitler. Daarmee had hij vol strekt identieke nakomelin gen van de „Führer", zoge naamde klonen, weten te creëren. Wat Levin en de makers van de film destijd voor pure fictie hielden is inmiddels voor een deel realiteit geworden. De wetenschap is inderdaad in staat ook uit menselijk gene tisch materiaal klonen te ma ken. Bij de vermeerdering van planten, onder andere or chideeën, wordt de kloontech- niek al jaren toegepast. Ook dieren zijn bij proefnemingen al gekloond. Successievelijk hebben de re geringen en parlementen van de landen waarin de proefne mingen met menselijk gene tisch materiaal, de zogenaam de gen-techniek, een hoge vlucht hebben genomen wet telijke maatregelen doorge voerd of in voorbereiding. Zij willen aan de experimenten paal en perk stellen. Door gaans is die wetgeving een spiegel van de maatschappij. In de Bondsrepubliek is dat niet anders. Met de bekende Duitse gron digheid, het overwegende conservatisme in de politiek, maar ook met de druk van het bruine verleden heeft de regering deze week een wets ontwerp aangenomen dat de omgang met embryo's en ge netisch materiaal sterk aan Apparatuur in een DNA-laboratorium banden legt; sterker dan de bestaande wetgeving in de meeste andere landen. I In de nazitijd hebben artsen in concentratiekampen inder daad schandalige genetische experimenten uitgevoerd, die menige weerloze gevangene het leven hebben gekost of voor de rest van hun leven hebben verminkt. De regerin gen en parlementen van de naoorlogse Bondsrepubliek Duitsland hebben zichzelf vervolgens de verplichting opgelegd, inzake menselijk heid voor de gehele wereld een voorbeeldfunctie te ver vullen. Alleen daarom al mag het geen wonder heten dat de ko mende wetgeving zich over een groot terrein uitstrekt. Elke manipulatie aan mense lijk erfgoed wordt verboden. Het geslacht mag bij kunstma tige bevruchting niet tevoren worden vastgelegd, tenzij vaststaat dat bij een bepaald geslacht ernstige erfelijke af wijkingen kunnen optreden. Voor een kunstmatige be vruchting mogen slechts zo veel eicellen worden bevrucht als voor 'de voor uitdraging bestemde vrouw' nodig zijn. Met die bepaling worden ex perimenten met embryo's in verregaande mate onmogelijk gemaakt. Niemand krijgt trouwens toestemming om menselijke embryo's voor on derzoeksdoeleinden te kwe ken, noch voor „het doelbe wust voortbrengen van gene tisch identieke mensen": het klonen. Het wetsontwerp voorziet ook in een tamelijk ver gaande bemoeienis met het privele- ven van de burgers, ter be scherming van zowel de onge boren vrucht als de ter wereld komende kinderen. Zo wordt het draagmoederschap in de toekomst verboden. De liberale minister van justi tie Hans Engelhard verklaart dat verbod met het argument dat over het ouderschap niet nar believen mag worden be slist. Het draagmoederschap brengt volgens hem het kind in gevaar omdat daarbij de tij dens de zwangerschap groei ende banden tussen moeder en kind worden geminacht. Bovendien kan het tot ernsti ge psychische en sociale con flicten tussen de betrokkenen komen. De praktijk van enke le jaren geleden in de Vere nigde Staten geeft hem wat dat betreft bij voorbaat gelijk. Niet aleen de draagmoeder pleegt een strafbaar feit. Het ter beschikking stellen van ei cellen of embryo's waarbij de genetische en de uitdragende moederniet dezelfde persoon zijn wordt eveneens strafbaar gesteld „in het belang van het welzijn van het kind". In de Bondsdag, het Westduit se parlement, zal nog menige noot worden gekraakt over het wetsvoorstel dat of te ver of nog niet ver genoeg gaat. De conservatieve Beierse christelijke partij CSU heeft nu al bezwaar aangetekend. Bondsdaglid Hermann Fell- ner liet weten dat er met zijn partij niet kan worden ge praat over „een wet die de kunstmatige bevruchting met het zaad van een vreemde man toestaat". De regering wil voor een der gelijke bevruchting overigens alleen toestemming geven in een huwelijkssituatie. En dat gaat de sociaaldemocratische oppositiepartij SPD en de eveneens oppositionele Groe nen weer niet ver genoeg. Zij willen dat kunstmatige be vruchtingen ook toegestaan moeten worden voor mensen die samenleven alsof ze ge huwd zijn. Van de kant van de genetica- wetenschap in de Bondsrepu bliek mogen ook bezwaren worden verwacht. Met een wetgeving zoals die nu op sta pel staat kunnen de onderzoe kers met menselijke embryo's nog geen veertien dagen ex perimenteren. Zij dreigen achterop te raken bij hun col lega's in landen met een meer liberale wetgeving op de gen- techniek. Per slot van reke ning is zelfs de overal ter we reld gangbare in-vitro-ferili- satie, de zogenaamde reageer buisbevruchting, pas mogelijk geworden na uitgebreide ex perimenten met menselijk ge netisch materiaal. Warschau: klooster weg uit Auschwitz WARSCHAU De Poolse regering zal alles in het werk stellen om het omstreden Karmelietessenklooster op het terrein van het voormalige concentratiekamp Auschwitz zo snel mogelijk te laten ver plaatsen. Zij heeft dit laten weten aan Israel. Hoewel Israel niet officieel is betrokken bij de onderhande lingen over het klooster, zit de kwestie de regering wel hoog. „Tienduizenden Israëli sche burgers voelen zich di rect aangevallen. Daarom moeten we oog hebben voor deze zaak", aldus een *woord- voerder in Warschau. De rooms-katholieke Kerk in Polen heeft bekendgemaakt dat er nu „concrete stappen" zijn gezet om hetklooster te verplaatsen. De Amerikaanse rabbi Avra- ham Weiss wil dat het Vati- caan een onderzoek instelt naar de rol van de nonnen bij de gewelddadige beëindiging van een demonstratie tegen het klooster. Weiss werd vori ge week samen met zes ande re Amerikaanse joden door Poolse arbeiders van het ter rein van de Karmelietessen verjaagd, terwijl de politie toekeek. De rabbi zal zondag opnieuw demonstreren tegen de kerkelijke aanwezigheid op de „grootste joodse be- De Franse kardinaal Albert Decourtray, een van de vier katholieke vertegenwoordi gers die destijds de overeen komst met het Joods Wereld congres (JWC) onderteken den waarin staat dat de non nen voor 22 februari 1989 het klooster moesten sluiten, noemt in een brief aan de joodse gemeenschap in Frank rijk het uitstel „een admini stratieve vertraging". Hij wijst echter ook op „psychologische oorzaken" en „onbegrip". De Franse advocaat Theo Klein, vvice-voorzitter van de Europese afdeling van het JWC, heeft gisteren op een persconferentie te Parijs ge pleit voor de bevriezing van alle joods-katholieke betrek kingen. Hij heeft in een brief aan Decourtray geschreven dat de dialoog op dit moment „onmogelijk" is. Dialoog en getuigenis In het kerkelijk jargon neemt het begrip „dialoog" een^ langrijke plaats in. De afgelopen maanden hebben opnie laten zien hoezeer het gesprek met de andersgeloviger kerken bezighoudt: de Wereldzendingsconferentie in Antonio sprak erover, de evangelicalen in Manila hebbei uitvoerig over vergaderd en het bestuur van de Wereldr^'. bijeen in Moskou, benoemde deze week een functionaris de dialoog joden-christenen. In zowel de katholieke als de reformatorische traditie h het begrip voor verwarring, onenigheid en verwijdering zorgd. Vaak gaat het bij die conflicten over de vraag naa uniciteit van Jezus: is Hij de weg, de waarheid en het le of zijn andere godsdiensten ook heilswegen naar het hem Jeruzalem? Die vraag kan worden gesteld in de ontmoe tussen christenen en hindoes in India, tussen christenei aanhangers van Afrikaanse stam-religies, tussen christej en joden of tussen christenen en moslims. Wie ook dej* sprekspartner van de christen is, steeds komt het aan op vraag naar de diepste overtuiging van beiden. En het b merk bij uitstek voor het christelijk geloof is de figuur Jezus. De vraag: wie is Jezus, kan dus niet worden ontlo] De onenigheid in discussies over dialoog is voor een dei herleiden tot begripsverwarring. Bedoelen we ermee dat partners zoeken naar het gemeenschappelijke? Moet de i „water bij de wijn" doen omwille van de ander? Of moe^ beide partners juist zichzelf zijn omdat de presentie vanr( genheid de eerlijkste voorwaarde is voor een echte ontnj- ting? j HET „taalprobleem" dekt natuurlijk niet de verschillen, ft hebben de discussies in San Antonio en Manila weer ej] aangetoond. De dialoog, opgevat als wezenlijke ontmoefc] tussen mensen uit verschillende tradities, vraagt om keujl Hebben christenen „een woord voor de wereld" of gaan ^1 stemmen op in het religieuze koor van de wereldgodsdi sten? Misschien moet de vraag anders worden geformulejn Niet de „theoretische" vraag naar God en goden, maarje persoonlijke vraag van Jezus: „Wie zegt gij dat ik ben", j antwoord daarop is bepalend voor {le dialoog. Wie Jezus als de zoon van God, houdt dat geloof in een eerlijk gesp^ niet voor zich; wie dat wel doet neemt z'n gesprekspartel niet serieus. Net zo doet die ander er goed aan zijn die#5 overtuiging uit te spreken. ti CHRISTENEN hebben vanouds weieens last van de onto belijkheid om voor anderen te beslissen wat ze moeten gf1 ven. Die neiging hangt wellicht samen met de verstrenge^ van macht en geloof in het verleden. Het christendom,, westerse godsdienst heeft een rijke traditie in het overh^ sen van andere volkeren. Die expansie was mede mogeT op grond van een gevoel van superioriteit, in cultuur en| loof. De „vergissing" die vaak werd gemaakt is dat gef overdraagbaar is in een positie van beter weten, superior^ en macht. Wie zo denkt over geloof, voelt zich bedreigd een pdsitie van gelijkwaardigheid met andere godsdienst De vraag van Jezus: „Wie zegt gij dat ik ben", plaatst! voor een vrijwillige en persoonlijke keuze. Op grond I Zijn doen en laten en Zijn spreken antwoordden de discj len en geloofden in Hem. De winst van zowel „San Antonio" als „Manila" is dal noodzaak van die persoonlijke belijdenis: „Jezus is Heerk alle scherpte naar voren is gekomen als beslissend voorh christelijk geloof. En die andere godsdiensten dan? Dé nil weet niet waar Gods Geest al of niet waait; dat is zijn 1 ook niet. Die is: getuige zijn van God die zich in Jezus k kennen als in de gestalte van een dienaar en die menseiti Weg wijst. Zeer warm DE BILT Ook vandaag vol op zomer. De temperatuur stijgt tot circa 30 graden, in het zuidoosten zelfs tot 33 graden. Een tropische dag dus. De warme lucht wordt aange voerd met een matige zuidoos tenwind. Ook de nachttempe- ratuur blijft hoog, zo'n 17 gra den. Bij deze hoge temperatu ren stijgen de onweerskansen behoorlijk. In Frankrijk en zuid-Engeland zijn al flinke buien gevallen. De onweers storing koerst richting Neder land. Het zuiden van ons land is.het eerst aan de beurt. Ook voor morgen luidt het motto: zomers, kans op NoorwegenZweden en Denemar ken: zonnig. Middagtemperatuur langs de noorse westkust tijdelijk op lopend tot 20 a 25 graden; elders in zuid- en midden-Skandinavië 23 tot 28 graden Langs de oostzeekust van Denemarken 21 graden. West-Duitsland: zonnig, maar vanuit het westen enkele regen of onweers buien, plaatselijk met windstoten of hagel. België en Luxemburg, geleide lijk meer bewolking en plaatselijk wat regen of onweer, mogelijk met hagel of windstoten met afkoeling. Ierland. Schotland en Engeland: in het oosten bewolkt met een kans op een bui; in het westen en in Ierland zonnig Frankrijk: zeer warm, in het westen en zuidwesten echter opkomende be wolking met regen of onweersbuien Deze condities breiden zich, gepaard met afkoeling, geleidelijk noordoost- waarts uit en bereiken zondagavond het noordoosten van het land Langs de Middellandse zee echter aanhou dend zonnig met middagtemperatu- ren van rond 30 graden. Spanje en Portugal: vanuit het wes ten weer overgang naar een zonnig weertype in geheel Spanje en Portu- fal, uitgezonderd de Spaanse noord- ust, waar laaghangende bewolking voorkomt. Middagtemperaturen van 21 graden langs de noordkust tot 38 graden plaatselijk landinwaarts in het zuiden. Langs de zuid- en oost kusten 28-33 graden. AÉÉlHta- en Oostci Zwitserland opkomende bewolkig met enkele onweersbuien. Middagtemperatuur in het laagland 30-35 graden Italiëzonnig, met een kans op een onweersbui. Middagtemperaturen meest tussen 30 en 35 graden, lokaal in het laagland bij aflandige wind, nog hoger. Joegoslavië: vrijwel overal zonnig en warm tot zeer warm. Middagtempe ratuur boven 30 graden. Griekenland, zonnig. Middagtempe raturen boven 30 graden. samenwerking mei dil bl

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 2