Grieks parlement onderzoekt
corruptie van Papandreou
Abchaziërs zwaar bewapend na
overvallen op politiebureaus
AUTO IS GEEN
HAMSTERKOOI
Monument
van
Mitterrand
open voor
het publiek
Tien jaar sandinistische revolutie
geeft weinig reden tot juichen
BUITENLAND
iCeidócSouia/nt
WOENSDAG 19 JULI 1989 PAGINA 5
Bevolking Liverpool
extreem racistisch
LONDEN De Engelse stad Liverpool,
al berucht om haar voetbalvandalen, is in
een onderzoeksrapport als een bastion
van racisme gebrandmerkt.
Nergens in Groot-Brittannië zouden
zwarten zozeer zijn blootgesteld aan be
dreigingen, pesterijen, scheldpartijen en
geweld als in deze stad. Hen wordt „op
meer systematische en uitvoerige wijze
banen ontzegd dan in elke andere stad
met een grote zwarte bevolkingsgroep".
Het rapport is opgesteld door de mensen
rechtenactivist Lord Anthony Gifford op
verzoek van de gemeenteraad van Liver
pool.
Gifford is advocaat en zit voor de La-
bourpartij in het Hogerhuis.
Vredesoverleg Suriname
in verzoenende sfeer
PARAMARIBO In Kourou in Frans-
Guyana is het vredesoverleg tussen een
Surinaamse regeringsdelegatie en het
Jungle Commando van Ronnie Bruns-
wijk begonnen in een verzoenende
sfeer. Eergisteren keurden de beide de
legaties de verklaring van Portal for
meel goed. Dit houdt in dat de vijande
lijkheden tussen het Nationaal leger en
het Jungle Commando officieel zijn ge
staakt. De eerste ronde van de gesprek
ken duurt tot en met morgen. Het over
leg in Kourou is het eerste formele con
tact tussen de Surinaamse regering en
het Junglecommando sinds in juni 1986
de strijd in Oost-Suriname begon.
Argentijnse minister
in Venezuela gezocht
BUENOS AIRES De kersverse Ar
gentijnse minister van economische za
ken, Nestor Rapanelli, is in opspraak ge
raakt na berichten dat hij in Venezuela
wordt gezocht wegens smokkel en frau
de. Rapanelli heeft de beschuldigingen
tegengesproken. Volgens hem is de
zaak, na een justitieel onderzoek, inmid
dels gesloten. Een Venezolaanse rechter
verklaarde evenwel dat er nog steeds
een aanhoudingsbevel tegen de Argen
tijn loopt. Rapanelli werd het afgelopen
weekeinde benoemd als opvolger van
minister Miguel Roig. Deze overleed
nog geen week na zijn benoeming tot
minister van economische zaken aan
een hartaanval.
Mandela rekent niet
op snelle vrijlating
PAARL De zwarte Zuidafrikaanse
ANC-leider Nelson Mandela verwacht dat
hij nog zeker tot het eind van dit jaar in
de gevangenis zal zitten. Hij heeft dat ge
zegd tegen zijn vrouw Winnie Mandela.
Die kwam, vergezeld van een grote groep
familieleden, gisteren op verjaardagsvisite
bij haar 71 jaar geworden echtgenoot. Het
was een opmerkelijk bezoek: nog nooit
eerder had de bejaarde anti-apartheidslei-
der zestien familieleden tegelijk mogen
ontvangen. Onder hen enkele kleinkinde
ren die hun opa nog nooit hadden gezien.
Speculaties over zijn aanstaande vrijlating
deden de ronde sinds Mandela op 5 juli
een ontmoeting had met president P.W.
Botha.
LONDEN Een auto is geen hamster-
kooi. Dit is sinds gisteren een officiële re
gel in Groot-Brittannië. Een rechtbank in
Exeter veroordeelde een 35-Jarige werklo
ze omdat hij zijn grijs-witte hamster in
zijn afgesloten auto had achtergelaten. De
man voerde ter verdediging aan, dat hij
niet anders had kunnen doen omdat hij
van zijn hospita geen huisdieren mocht
houden. De rechter was echter niet te ver
murwen en veroordeelde de man tot een
boete van 170 gulden en van de gerechte
lijke kosten van zo 'n 350 gulden. Voor de
rechter woog zwaar mee, dat de waterbak
van het „autodier" leeg was, het looprad
te klein was en dat het voer van het bees
tje vermengd was met vuiligheid.
Westduitse politie mag
gericht gaan schieten
MUNCHEN De Westduitse politie
krijgt binnenkort toestemming om in
bepaalde gevallen, bij voorbeeld bij
een gijzeling, gericht te schieten. Dat
schrijft vandaag de „Sliddeutschen
Zeitung". De krant meldt dat het mi
nisterie van binnenlandse zaken hier
over al een wetsontwerp heeft opge
steld, waardoor het al vele jaren om
streden „dodelijke reddingsschot"
rechtsgeldigheid krijgt.
Volgens de huidige wetgeving mag de
politie in de Bondsrepubliek slechts
gebruikmaken van vuurwapens om te
„voorkomen" dat verdachte personen
„aanvallen of vluchten".
ATHENE Het Griekse
parlement heeft vanmor
gen besloten een onder
zoek in te stellen naar de
betrokkenheid van oud
premier Andreas Papan
dreou en vier van zijn mi
nisters bij Griekenlands
grootste bankschandaal.
Een parlementscommissie
moet klaarheid scheppen in de
verduistering van 200 miljoen
dollar (ruim 400 miljoen gul
den) bij de Bank van Kreta.
De bewindslieden zouden geld'
van staatsondernemingen op
rekeningen bij de Bank van
Kreta hebben gezet, om de
rente op de tegoeden in eigen
zak te steken. Het bankschan
daal droeg in hoge mate bij tot
de recente verkiezingsneder
laag van de Griekse socialis
ten. Na de verkiezingen vorm
den de conservatieven en de
communisten een coalitie-re
gering een unicum in de
geschiedenis van Griekenland.
Het nieuwe kabinet wil bo
vendien een onderzoek laten
instellen naar het Griekse
„Watergate".
In de acht jaar
dat Papandreou aan de macht
was, zijn waarschijnlijk op gro
te schaal politieke tergenstan-
ders afgeluisterd. Het hoofd
van de OTE, de Griekse PTT,
toonde gisteren op een pers
conferentie de afluisterappara
tuur waarvan de PASOK-re-
gering gebruik zou hebben ge
maakt. Die apparatuur was
geïnstalleerd in een schakel
centrum in Athene.
In de kelder van het gebouw
waarin Papandreou zijn kan
toor had, is bovendien een af-
luisterlijn ontdekt. Daarmee
kon de ex-premier meeluiste
ren met een speciale telefoon
verbinding tussen oud-presi
dent Karamanlis en leden van
de generale staf. Het is dan
ook vrijwel zeker dat Papan
dreou persoonlijk bij de afluis
terpraktijken betrokken Was.
Minister van justitie Kouvelis
heeft inmiddels opdracht gege
ven tot een strafrechtelijk on
derzoek en hij zal binnenkort
in het parlement uitleggen hoe
hij dit Griekse „Watergate"
denkt te gaan ontrafelen. Vol
gens een regeringswoordvoer
der zal het vermoedelijk tot
gerechtelijke vervolging ko
men van Papandreou en ver
schillende ministers, die bij het
schandaal waren betrokken.
Dure taxi's
Een taxi-chauffeur
in Buenos Aires
biedt veertig pro
cent korting aan
op een taxirit.
Door de stijging
van de benzine
prijzen, een be
langrijk onderdeel
van het herstelplan
van de nieuwe Ar
gentijnse president
Menem, zijn de
prijzen voor een
taxi aanzienlijk ge
stegen. Met het
herstelplan pro
beert Argentinië
uit de ernstigste
economische crisis
uit haar geschie
denis te komen.
FOTO: ANP
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS Na vorige
week al onderdak te heb
ben geboden aan de lei
ders van de belangrijkste
industrielanden is gister
avond de „Grande Arche"
in de Parijse zakenwijk La
Defense officieel geopend.
Het werd een sobere cere
monie waarbij president
Mitterrand niet aanwezig
Het Franse staatshoofd komt
eind augustus voor de inwij
ding van de „Boog van de
Broederschap", een internatio
nale mensenrechten-organisa
tie, die wordt gehuisvest onder
het dak van de 112 meter hoge
open kubus. Het bouwsel zal
dan ook de „Arche de la Fra-
ternité" (Boog van de Broeder
schap) worden gedoopt.
Het reusachtige bouwwerk is
vanaf -vandaag toegankelijk
voor het publiek. Ter gelegen
heid van de opening is in de
sokkel van de kolos een expo
sitie te zien over de geschiede
nis van Parijs, met aan het slot
uiteraard de bewogen geschie
denis van de Arche zelf.
Het futuristische bouwsel, die
de architectonische afsluiting
vormt van het Manhattan-ach-
tige La Defense, was bedoeld
als een „raam op de wereld".
„Een symbool van de hoop dat
de mensen in de toekomst
meer met elkaar zullen com
municeren", zoals de Deense
architect Otto von Spreckelsen
het zei, nadat zijn ontwerp was
gekozen uit 424 inzendingen.
President Mitterrand koester
de toen nog de droom van een
gigantisch communicatiecen
trum en prestigieus trefpunt
van culturen. Maar net als bij
de Bastille-Opera vond de tus
sentijdse rechtse regering van
premier Chirac dat wat te veel
van het goede. Met een penne-
streep werd voor ruim 150
miljoen gulden bezuinigd. De
bijna een miljard gulden kos
tende Arche zou wel worden
afgebouwd, maar verhuurd als
kantoorruimte. Dank zij een
volgende regeringswisseling
kon Mitterrand nog wat van
het aanvankelijke ideaal red
den. Nu wordt de 35e etage
Een kijkje door de Boog van de Broederschap die gisteren werd geopend. Links zijn de kokers
zichtbaar van de „open" liften naar de 35e etage.
FOTO: AP
tenminste nog het huis van de
„Fraternité".
Architect Otto von Spreckel
sen heeft de voltooiing van
zijn creatie nimmer mogen
aanschouwen. Misselijk van
het geharrewar tussen links en
rechts en teleurgesteld over de
de „ontzieling" van zijn project
vluchtte hij in 1986 terug naar
Denemarken. Hij zou daar een
jaar later sterven.
Hoewel de Deense professor
geen andere bouwwerken van
betekenis op zijn naam had
(voor de Arche zou hij slechts
vier kerken en zijn eigen huis
hebben gebouwd) zijn collega
architecten het er ondertussen
over eens dat in La Defense
een meesterwerk is verrezen.
Heel poëtisch is Spreckelsens
„wolk" van kunststof die tus
sen de ribben van de kubus
lijkt te zweven.
„Dit is de Eiffeltoren van onze
generatie", menen ook de trot
se ingenieurs van de Franse
betonkoning Francis Bouyges.
Een heel zware Eiffeltoren
dan, want de Arche bevat
300.000 ton beton. Dat de met
wit marmer afgewerkte massa
toch heel elegant oogt, is het
geheim van de verbitterd ge
storven architëct.
In technisch opzicht geldt de
Arche als een hoogstandje.
„King Kong zou hem zo kun
nen optillen", schreef Le Figa
ro, doelend op de laag synthe
tisch rubber tussen de funda
menten en de eigenlijke boog.
Speckelsen berekende dat de
Arche die „ruimte" nodig had
om in het fenomenale krach
tenspel zo min mogelijk te slij-
De toekomstige Boog van de
Broederschap staat niet precies
in het verlengde van de „ko
ninklijke as" Louvre-Concor-
de-Arc de Triomphe, maar is
zes graden naar links ge
draaid. Een subtiel grapje van
de architect, maar ook nood
zaak vanwege het plaatsen
van de dertig pijlers in de ga
tenkaas van de vele auto- en
spoortunnels onder La Defen
se.
Kantoorruimte is nog beschik
baar in de noordzijde van de
kolos. De huurprijs bedraagt
duizend gulden per maand,
per vierkante meter. Maar toe
risten kunnen voor aanmerke
lijk minder genieten van het
nieuwe en schitterende uit
zicht over Parijs.
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
24.000 MIJLEN OCEAANRACE
l 422) Op het nippertje ontsnapten Willy en Rob in de sloep van
j de 'Memphis', die gelukkig buitengezwaaid hing en aan boord
van de 'Laura' komen ze een beetje bij. En daar nadert ook de
'Viking', met de 'Vrijheid II' die Larry al direct losgegooid had, op
j sleeptouw. Het schip van 'Cigaret-Larry' zinkt met alle opvaren-
den, dood of levend.... Wanneer allen in de kajuit van de 'Laura'
I weer een beetje op hun verhaal zijn gekomen, zegt Brookfeller:
„Tja, onze wedstrijd verloopt wel avontuurlijk, maar... het blijft
een wedstrijd. Hoe zullen we het nu verder inpikken?" Ze komen
tot overeenstemming om de reis met de drie overgebleven sche
pen te vervolgen. Brookfeller zal twee leden van zijn bemanning
naar huis sturen en de meisjes aan boord nemen en Rob krijgt
van Frank.
MOSKOU De etnische
onlusten in het zuiden van
de Sovjetunie tussen Ab
chaziërs en Georgiërs
dreigen volledig uit de
hand te lopen, omdat hon
derden Abchazische acti
visten met overvallen op
onder meer politiebureaus
de beschikking hebben
gekregen over vuurwa
pens.
„De toestand is bijzonder ern
stig. Duizenden mensen heb
ben vuurwapens in hun bezit
gekregen", zei Vladislav Ard-
zinba, federaal parlementslid
uit Soechoemi, de hoofdstad
van Abchazië. Om aan de wa
pens te komen werden over
vallen uitgevoerd op politiebu
reaus en gevangenissen, waar
bij in een adem ook gedeti
neerden van de eigen bevol
kingsgroep werden bevrijd om
mee te vechten. „Tot overmaat
van ramp doen politiemensen
vrijwillig afstand van hun wa
pens om hun eigen groep te
helpen", aldus Ardzinba.
Abchazië is een autonome re
publiek aan de Zwarte Zee,
maar valt bestuurlijk onder de
republiek Georgië. De Abcha
ziërs vinden hun autonome
status ontoereikend en willen
zich volledig losmaken van
Georgië en de zestiende Sov
jet-republiek worden. Alleen
op die wijze kunnen zij be
werkstelligen dat de gedwon
gen assimilatie onder Stalin,
die ertoe leidde dat tiendui
zenden Georgiërs zich in Ab
chazië vestigden en de autoch
tone bevolking begonnen te
overvleugelen, ongedaan
wordt gemaakt.
Ook de Georgiërs hebben zich
massaal bewapend en een ver
dere escalatie van het geweld
lijkt niet te vermijden. Plaat
selijke bestuurders in Abcha
zië geloven dat de toestand al
leen onder controle kan ko
men door een algehele staat
van beleg af te kondigen en de
belangrijkste activisten aan
beide kanten op te pakken,
schreef de regeringskrant Iz-
vestia.
Volgens een hooggeplaatste
functionaris in Soechoemi
trekken daar veel sluipschut
ters door de straten. Een aan
tal overheidsgebouwen, waar
onder het plaatselijke kantoor
van de communistische partij
en panden van het ministerie
van binnenlandse zaken, on
der wier gezag het regionale
leger valt, is naar zijn zeggen
door een regen van kogels be
schadigd. In het grensgebied
tussen Abchazië en westelijk
Georgië dreigt een confronta
tie tussen het leger en aan de
andere kant groepen Abcha
ziërs en Georgiers. „Massa's
mensen marcheren op tegen
de troepen van het ministerie
van binnenlandse zaken en zij
zijn gewapend met geweren en
mitrailleurs", aldus de functio
naris.
Bij een recent vuurgevecht in
de buurt van de rivier de Goe-
mista bij Soechoemi waren ze
ker 400 Abchaziërs en Geor
giërs betrokken. Volgens de
Georgische krant Zarja Vosto-
ka hebben activisten spoorrails
vernield en al het trein- en
wegvervoer lamgelegd.
De drie hoogste leiders van
Georgië partijchef Goem-
baridze, premier Tsjcheidze en
president Tsjerkezija zijn
naar Soechoemi gereisd om te
pogen de gemoederen tot be
daren te brengen.
MANAGUA Uitgeput
door de oorlog tegen de
Contra's en de economi
sche crisis viert Nicaragua
vandaag de tiende ver
jaardag van de sandinisti
sche revolutie. De hoofd
stad Managua hangt vol
roodzwarte vlaggen (de
kleur van de Sandinisten)
en grote spandoeken met
pro-regeringsleuzen en
het motto van de herden
king: „Nooit was een hart
zo vol van vaderlandslief
de".
Ofschoon de Nicaraguaanse
regering een groot feest orga
niseert waarop zo'n 300.000
mensen worden verwacht (een
tiende van bevolking), zal van
een echt-feestelijke stemming
geen sprake zijn. Buitenlandse
regeringsleiders en staatshoof
den schitteren door afwezig
heid. De regering heeft buiten
landse gasten trouwens, met
het oog op de economische cri
sis, gevraagd zelf hun reis-en
verblijfkosten te betalen.
Op 19 juli 1979 trok het Sandi-
nistisch Nationaal Bevrijdings
front FSLN, dat het leger van
dictator Anastasio Somoza had
verslagen, zegevierend Mana
gua binnen. Nieuwe hoop ont
stond. In korte tijd ontwikkel
de het kleine onbetekenende
landje zich tot een bijna-heil-
staat voor alle progressief den
kende mensen in de westerse
wereld. Met veel hulp en nog
meer revolutionair élan be
gonnen de Sandinisten aan het
herstel.
Nicaragua was, mede door de
burgeroorlog, ontredderd, ken
de voedseltekorten. Analfabe
tisme en ziektes teisterden de
bevolking. Nu, tien jaar later,
is de economische situatie nog
altijd dramatisch. Een inflatie
van meer dan 30.000 procent,
grote werkloosheid en tekor
ten aan de meest essentiële le
vensmiddelen kenemerken de
sandinistische revolutie. Het
gejuich van de progressieve
wereld is verstomd.
Een groep Nicaraguanen is op weg naar de hoofdstad voor de
viering van de tiende verjaardag van de sandinistische revolutie.
FOTO: AFP
Nicaragua is mede door aller
lei schendingen van de men
senrechten en het opleggen
van censuur, minder populair
geworden dan aan het begin
van de revolutie. De Sandinis
ten, die inmiddels goede be
trekkingen hebben met de
Sovjetunie en Cuba, wijten de
economische problemen aan
de strijd tegen de Contra's, die
militaire hulp krijgen van de
VS. Daarnaast stelden de VS
in 1982 een economisch en fi
nancieel embargo in, dat ook
de nodige invloed op de Nica
raguaanse economie had.
Hoewel de regering van Da
niel Ortega bezig is met de
voorbereiding van algemene
verkiezingen in februari
wordt Nicaragua nog altijd ge
kenmerkt door een sterk ver-
militariseerde samenlevirtg.
„De oude dictatuur is vervan
gen door een nieuwe", zo zeg
gen de tegenstanders van de
Sandinisten.
Nicaragua is één van de vijf
Middenamerikaanse landen
die in augustus 1987 het Arias
vredesplan ondertekenden.
Ortega verbond zich, met zijn
ambtgenoten van Costa Rica,
El Salvador, Guatemala en
Honduras, ertoe onderhande
lingen te openen met het ge
wapend verzet in zijn land en
een begin te maken met de
binnenlandse democratisering.
De Sandinisten zijn deze belof
ten in grote lijnen nagekomen.
Het overleg met de Contra's
heeft geresulteerd in een
staakt-het-vuren, dat officieel
inging in februari 1988. Daar
mee kwam een einde aan de
oorlog die in acht jaar 50.000
burgers en soldaten het leven
koste.
De Contra's krijgen echter nog
steeds Amerikaanse hulp. De
naar schatting 12.000 verzet
strijders hebben zich groten
deels verzameld in kampen in
Honduras aan de Nicaraguaan
se grens. Wachtend op de toe
komst, op een beter Nicaragua.
Britten gaan
vluchtelingen
naar Vietnam
terugsturen
LONDEN Groot-Brit-
tannie en Vietnam heb
ben volgens Britse kran
ten een geheim akkoord
bereikt over de gedwon
gen repatriëring van dui
zenden Vietnamese boot
vluchtelingen uit Hong
kong. Volgens The Guar
dian hebben Britse rege
ringsfunctionarissen in
Londen en Hongkong de
overeenkomst bevestigd.
Een woordvoerder van het
Britse ministerie van buiten
landse zaken verklaarde van
morgen dat de onderhandelin
gen tussen Londen en Hanoi
nog aan de gang zijn. Maar
volgens de Britse kranten zou
de repatriëringsoperatie moge
lijk £l over een week begin-
Het zou gaan om de helft van
de 50.000 bootvluchtelingen
die in Hongkong in kampen
zitten. Zij worden beschouwd
als economische migranten en
zullen daarom onder dwang
naar hun vaderland worden
teruggezonden.
De BBC berichtte dat de over
eenkomst tussen Londen en
Hanoi geheim wordt gehouden
om mogelijke onrust onder de
bootvluchtelingen in Hong
kong te voorkomen. Vele
vluchtelingen uit Vietnam
hebben gezegd nog liever te
sterven, dan naar hun land te
rug te keren. In de Britse ko
lonie is de publieke opinie
echter tegen de aanhoudende
stroom van vluchtelingen in
het geweer gekomen.
Gesprek Walesa-Gorbatsjov voor eind van jaar mogelijk"'
PARIJS De leider van de
Poolse vakbond Solidariteit,
Lech Walesa, zal mogelijk
voor het einde van het jaar
een ontmoeting hebben met
Sovjet-partijleider Michail
Gorbatsjov in Moskou. Dat
heeft Adam Michnik, een van
Walesa's adviseurs, verklaard
tegenover het Franse dagblad
Le Monde. Michnik zei dat
hem uit gesprekken met Rus
sische partijfunctionarissen
was gebleken dat een afspraak
tussen Walesa en Gorbatsjov
mogelijk is en dat het gunstig
zou zijn voor de Sovjetunie en
voor Polen, als dat nog dit jaar
zou gebeuren. Tijdens zijn re
cente bezoek aan Frankrijk
heeft Gorbatsjov al gezegd
geen bezwaren te hebben te
gen een ontmoeting met Wale
sa. In Polen zelf kiest het par
lement vandaag een president.
Generaal Jaruzelski is de eni
ge kandidaat. Maar het was
vanmorgen nog niet zeker of
hij inderdaad het benodigde
aantal stemmen zou halen. Zo
wel binnen de communistische
partij als onder de parlements
leden van Solidariteit bestaat
verzet tegen zijn kandidatuur.