Deetman en Van der Linden
zakken op kandidatenlijst
Nationale Taptoe
gaat verhuizen
Geen vrij baan voor TV10 en Véronique
CDA viert alvast de overwinning
De ongeluksvlucht van Thomas L. Root
Nieuw
„heren-
akkoord"
trekt Shell
niet echt
BINNENLAND
Eaid&iQowuwt
MAANDAG 17 JULI
Maanlanding
herdacht
Op Kennedy Space Center in
de Verenigde Staten is giste
ren het feit herdacht dat deze
week twintig jaar geleden de
eerste mens voet op de maan
zette. Dat was astronaut Neil
Armstrong (rechterfoto rechts),
die door dat ene stapje we
reldberoemd werd. Samen met
zijn collega-astronauten Edwin
Aldrin (links) en Michael Collins
(midden) van de Apollo-11
woonde hij de herdenkings
plechtigheid bij.
FOTO: AP/ANP
BREDA De Nationale Taptoe zal vanaf volgend jaar ni
meer rond het kasteel van de Koninklijke Militaire Academie
Breda worden gehouden. De belangstelling voor dit jaarlijks
evenement is volgens de organisatoren zo groot, dat moet wd
den uitgeweken naar de parade van de Chassékazerne in d
stad. Volgens voorzitter Keuning van het stichtingsbestuur zij
voor dit jaar in vier dagen tijd reeds twaalfduizend plaatsen vei
kocht. In verband met die grote belangstelling is het aanti
voorstellingen, waarvan de eerste-plaatsvindt op donderdag^
augustus, uitgebreid tot tien.
Zo'n tweeduizend muzikantep en figuranten zullen dit jaar aq
de Taptoe meewerken. Speciale gast is het orkest van de Ki
ninklijke Garde uit Oslo. Op het programma staan bewerkinge
van muziekstukken van Mozart en Paganini, alsmede enkele i
opdracht gemaakte stukken van Nederlandse componisten.
BUSSTJM Oud-staatsse
cretaris van buitenlandse
zaken R. van der Linden
is vier plaatsen gezakt op
de CDA-kandidatenlijst
voor de Tweede-Kamer
verkiezingen. Het partij
bestuur had hem op de
ontwerp-lijst een tiende
plaats toebedeeld, maar
de gemeentelijke afdelin
gen in het land dachten
daar anders over en de
gradeerden hem de
paspoort-affaire nog niet
vergeten naar een
veertiende positie.
Dat bleek zaterdag bij de be
kendmaking van de definitie
ve kandidatenlijst tijdens de
CDA-partijraad in Bussum,
nadat de afgelopen weken 79
procent van de afdelingen via
een stemming wijzigingen in
de lijst had aangebracht. De
steun van de Limburgse ach
terban waar Van der Linden
altijd op kon rekenen, is deze
keer toch niet groot genoeg ge
weest. Want waar de oud-
staatssecretaris fors duikelde,
schoven de meeste andere
Limburgse kandidaten, zoals
Wolters (+2) en Paulis (+2)
enkele plaatsen op.
Over de kwaliteiten van mi
nister Deetman van onderwijs
heeft de CDA-achterban ook
zijn twijfels. Het partijbestuur
had hem op een hoge vierde
plaats gezet, maar de onder
wijsminister moet uiteindelijk
genoegen nemen met een zes
de plek.
De verschuivingen op de kan
didatenlijst zijn overigens niet
dramatisch. Veel kandidaten
schoven een plaatsje op, omdat
staatssecretaris L. de Graaf,
die vijftiende stond, zich had
teruggetrokken in verband
met zijn benoeming tot voor
zitter van de Ziekenfondsraad.
Anderen bleven gelijk of zak
ten een plaats. Premier Lub
bers werd zoals te verwachten
aangewezen als lijsttrekker.
Zeer opvallend is de grote
steun die de noord-oostelijke
afdelingen aan hun kandida
ten gaven. De kamerleden Nij-
land (Wolvega) en Tuinstra
(St. Annaparochie) stegen vier
plaatsen, evenals nieuwkomer
en CDJA-kandidaat Ank Bij-
leveld-Schouten uit Enschede.
Reitsma (Emmeloord) en Esse-
link (Dalfsen) stegen drie
plaatsen Noord-oostelijke
kandidaten op niet-verkiesba-
re plaatsen, vooral vrouwen,
schoven soms zelfs vijf tot zes
posities op.
De voorzitter van het CDA-
Vrouwenberaad, mevrouw A.
van Ardenne-Van der Hoeve,
vindt de kandidatenlijst „nog
steeds onevenwichtig, alhoe
wel na de stemmingen in de
afdelingen sommige vrouwen
toch wel flink omhoog zijn ge
schoven".
De aanbeveling van het V'rou-
wenberaad om drie vrouwen
bij de eerste tien te krijgen, zo
als bij de Europese verkiezin
gen, is deze keer bij lange na
niet gehaald. Hoogste vrouw
op de lijst is staatssecretaris Y.
van Rooy op nummer vijf. De
tweede vrouwelijke kandidaat,
mevrouw Laning-Boersema,
staat op plaats elf. ,,Er staan
nu zeven vrouwen bij de eer
ste vijftig en 21 bij de tweede
vijftig", aldus Van Ardenne.
„Er is zichtbaar te kort gedaan
aan vrouwen en aan hun capa
citeiten en ambities".
De CDA-jongeren zijn met
hun twee kandidaten op de
lijst zeer tevreden, zo liet een
woordvoerder weten. Oud
CDJA-voorzitter Hans Huibers
staat op een 54e plaats en Ank
Bijleveld op een 59e. Ook Bij-
leveld maakt, volgens het
CDJA, een goede kans op een
kamerzetel, wanneer het CDA
weer in de regering komt.
VVD:
STER-zendtijd
niet zonder
meer uitbreiden
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Uitbreiding
van de STER-reclame mag
niet het gras voor de voeten
van de commerciële zenders
wegmaaien. Daarom moet
éérst het huidige omroepbestel
worden gemoderniseerd, dat
wil zeggen commerciële televi
sie toelaten, en kan pas daarna
sprake zijn van extra STER-
zendtijd. Dat zei VVD-fractie-
leider Voorhoeve zaterdaga
vond in het NOS-journaal.
Met de uitbreiding van de re
clameboodschappen in het
huidige omroepbestel hoopt
het kabinet de publieke om
roepen te versterken. Premier
Lubbers kondigde vrijdag na
afloop van de ministerraad
hiertoe een wijziging van de
mediawet aan. Dit besluit was
tot standgekomen tegen de zin
van de VVD-ministers in het
kabinet.
Ook het besluit om aan de Eu
ropese Commissie verduidelij
king te vragen van de Europe
se richtlijn 'Televisie zonder
grenzen' stuitte op verzet bij
de VVD-bewindslieden. Voor
hoeve benadrukte dan ook dat
er nu vrijwel zeker een crisis
zou zijn ontstaan als het kabi
net niet al demissionair was
geweest. „Het is ongebruike
lijk dat één van de coalitie
partners in een demissionair
kabinet in feite wordt over
stemd", aldus Voorhoeve.
De VVD-leider zei er niet van
overtuigd te zijn dat Lubbers'
mededeling over zodanige
aanpassing van de mediawet
dat TV 10 en Véronique eron
der kunnen vallen een werke
lijke ommekeer in het CDA-
beleid is. „Het hangt helemaal
af van de voorwaarden die er
aan de commerciële omroep
worden gesteld. Maar als het
CDA een duaal bestel, met
naast elkaar commerciële tele
visie èn publieke omroepen
mogelijk maakt, zal de VVD
dat van harte toejuichen", al
dus Voorhoeve.
(Vervolg van de voorpagina)
BUSSUM De zenders
TV-10 en Véronique krij
gen overigens nog geen
vrij baan van het CDA.
De komst van deze zen
ders op de Nederlandse tv
zal afhangen van de be
sluitvorming in de Euro
pese Raad. Bovendien
heeft het kabinet vrijdag
besloten de de Nederland
se mediawet aan te scher
pen om te voorkomen dat
TV10 en Véronique onder
het mom van een 'buiten
landse' zender in Neder
land toegelaten moeten
worden.
De VVD-fractie is vooralsnog
niet erg onder de indruk van
de wijzigingen in het CDA-
verkiezingsprogramma. VVD-
woordvoerder voor het media
beleid Loek Hermans sneerde
zaterdag dat de 'ommezwaai'
van de christen-democraten
hoegenaamd niets voorstelt.
„Het oude systeem wordt kop
pig verdedigd, terwijl het
nieuwe met allerlei vage for
muleringen zogenaamd ruimte
wordt geboden". Fractieleider
Voorhoeve toonde zich verbol
gen over het kabinetsbesluit
de STER-zendtijd uit te brei
den. Dit besluit werd er door
de CDA-ministers vrijdag
doorgedrukt. „Met deze wet
wordt het gras voor de voeten
van de commerciële omroepen
weggemaaid", aldus Voorhoe
ve.
Op de overige punten werd
het CDA-verkiezingsprogram-
ma zaterdag zonder veel om
haal vastgesteld. Alleen op het
terrein van de winkelsluitings
wet moest het partijbestuur
echt bakzeil halen. Met een
kleine meerderheid van stem
men beslisten de leden dat de
huidige winkelsluitingswet ge
handhaafd moet worden.
Daarmee werd het wetsont
werp van CDA-kamerlid
Schartman om een tweede
koopavond toe te staan over
hoop geschoten. „Ongelukkig",
aldus partijvoorzitter Van Vel-
zen „want nu lopen we het ri
sico dat VVD en PvdA buiten
ons om veel verdergaande af
spraken maken".
Schartman zélf was er niet
rouwig pm. „We zullen bij de
formatie moeten regelen dat
er de komende vier jaar niets
aan de openingstijden van de
winkels verandert. Dat heb ik
in mijn hart ook het liefste.
Ons wetsontwerp werd inge
diend om veel verdergaande
voorstellen van andere partij
en de pas af te snijden. Maar
dat is niet meer nodig als we
in een regeerakkoord het pro
bleem kunnen uitstellen".'
Kok blij met CDA-besluit over commerciële televisie
DEN HAAG PvdA-fractie-
voorzitter Wim Kok heeft met
instemming gereageerd op het
besluit van de CDA-partijraad
om de deur naar commerciële
televisie op een kier te zetten.
Kok zei voor de NCR V-radio
dit resultaat wel verwacht te
hebben. „Ik ben blij dat het
CDA een positie heeft ingeno-
Vorige week nam het PvdA-
congres ongeveer dezelfde po
sitie in ten opzichte van de
veranderingen in de omroep
wereld. Zowel de opvatting
van het CDA als die van de
PvdA wordt bepaald door het
inzicht dat commerciële televi
sie niet meer is tegen te hou
den. Beide partijen hopen door
de zaak goed te regelen in ie
der geval nog greep op de ont
wikkelingen te kunnen hou
den. „Het publieke bestel mag
absoluut niet de dupe worden
van het feit dat een zekere
commercialisering zijn intree
doet", benadrukte Kok. Hij
verwacht dat de commerciële
televisie een belangrijk item in
de verkiezingscampagne zal
Over de partijraad van het
CDA zei hij verder een gebrek
aan nieuws over andere zaken
te horen. Hij constateerde dat
binnen het CDA kennelijk een
grote mate van tevredenheid
heerst. De PvdA-leider zei het
jammer te vinden dat het
CDA .Verder met Lubbers' als
verkiezingsleus heeft gekozen.
„Het geeft iets aan van verder
gaan op deze weg. Ik mis het
besef dat er een nieuw beleid
nodig is".
Levend
uit de
auto
Deze twee jonge
Franse toeristen
kunnen nog
maar nauwelijks
geloven dat ze
levend uit hun
auto zijn
gekomen, nadat
die van de weg
raakte en op de
kop in het water
terechtkwam.
Het ongeluk
gebeurde
zaterdag
morgen op de
A-12 bij
Woerden.
FOTO: ANP
SUSKE ENWISKE
DE SPEELGOEDSPIEGEL
Ue halen hel niet'j-
v,/-Ia Hts u/e hier levend
uitkomen beloof ik dót-ik een
maand lanf met zat snoepen
(c) Standaard Uitgeverij. t>
V\Rt>tR
CDA-lijsttrekker Lubbers spreekt de partijraad in Bussum toe. fo
„LATEN WIJ LUBBERS OP HET HART DRAGEN"
BUSSUM VVD-partij-
voorzitter Ginjaar liep za
terdag wat verlegen rond;
hij was „uit belangstel
ling" te gast bij het CDA
en iïiet omdat hij plotse
ling bekeerd was tot de
christen-democratie. Alle
andere aanwezigen had
den trouw een button op
de borst gespeld met het
portret van de Grote Lei
der en de verkiezingsleus
voor '89: Verder met Lub
bers.
De gretigheid waarmee de
buttons in 't Spant te Bussum
werden opgespeld illustreer
den hoe tevreden deze „groot
ste partij in het centrum" met
zijn lijsttrekker is. Het CDA
staat er in de peilingen beter
voor dan ooit en velen danken
dat mede aan het krachtige
leiderschap van de nummer-1
op de lijst. „Laten wij Lubbers
op het hart dragen. Hij gaat de
kar weer trekken", sprak
CDA-partijvoorzitter Van Vel-
zen dan ook.
Terwijl Lubbers het podium
beklom klikten de speldjes en
rammelden de zakken met
propaganda-materiaal alsof het
een collecte in de kerk betrof.
De toespraak die de lijsttrek
ker vervolgens afstak, ademde
een gewijde sfeer. Geen harde
taal, geen verwijten en politie
ke moddersmijterij. Aan de
PvdA en VVD wilde Lubbers
zelfs geen woord vuil maken.
„Zal ik nu iets zeggen over de
andere partijen? Nee, dat doe
ik niet. Dat is niet nodig. Het
is beter te praten over wat ons
te doen staat".
In plaats van een partijpolitiek
verhaal af te steken, tracteer-
de Lubbers zijn gehoor op een
uitputtend exposé van alle
goede werken die het CDA
heeft verwezenlijkt en in een
nieuw kabinet nog wil afbou
wen en oppakken. „Het funda
ment van het gevoerde beleid
mag niet wegspoelen. Er is nog
veel te doen. Ik noem de inte
gratie van etnische minderhe
den, de herintreding van ar
beidsongeschikten en het mi
lieu".
Verheven
Het optreden van de lijsttrek
ker lag helemaal in lijn met de
rol waarin hij de afgelopen ja
ren zo gegroeid is; de rol van
de politicus die in feite boven
de partijen verheven is. Ook
tijdens de 'crisisnacht van
Voorhoeve' plaatste de Lub
bers zich onmiddellijk behen
dig buiten het strijdgewoel
door fijntjes op te merken dat
hij met gevoelens van „dank
baarheid en waardering" met
de VVD had samengewerkt.
Nu gaf hij het startsein voor
de verkiezingscampagne met
de woorden: „Beste Leen Gin
jaar, welkom. Ik heb veel res
pect voor de VVD, ondanks de
verschillen die er zijn en ik
hoop dat je dat laat doorklin-
Lubbers' partijgenoten verga
ven hem het ontbreken van
prikkelende politieke uitspra
ken van harte. „Een meestei
lijke zet", werd het zalvend
optreden van de premier zelf
genoemd. De VVD likt no
zijn wonden van de kabinet
crisis en de interne conflictei
en zo'n partij er nog eens flin
van langs geven zou op de kie
zers geen beste indruk makei'
Door de liberale partij daarer1
tegen juist vaderlijk over hf
bolletje te aaien bevestigde hf
CDA het beeld sterk en cle
ment te zijn.
Vesting
In de campagne, zo liet de pn j
mier doorschemeren, zal in el
geval niet gepolariseerd wa
den. Met een gehavende
naar rechts afgezwenkte VV
en een regeerbeluste PydA,3l
dat voor het CDA als „solii
vesting in het centrum" (alif
fractieleider De Vries, ré
ook niet nodig. De christen-d
mocraten komen sowieso w«
aan de bak-
Op het partijcongres werd
met al meer dan in voorgaai
de jaren het feest van de ovei
winning gevierd. „Er is ee
succesvol beleid gevoerd. D
werkgelegenheid stijgt specti
culair", zeiden Lubbers, D
Vries en partijvoorzitter Va
Velzen in koor. Lubbers blik
terug: „In 1982 begon hl
avontuur. Het zweet ston
toen in mijn handen". In i
zaal werd gegrinnikt. Een I
van de kieskring Gelderlai
fluisterde: „Lubbers, zwet
handen? Dat moet lang gel
den geweest zijn!".
Raul koopma
AMERIKA IN DE BAN VAN „ONGELOOFLIJK" AVONTUUR
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
WASHINGTON Een
schrijver van derde-rangs
avonturenromans had het
verhaal van Thomas L.
•Root, een 36-jarige jurist
uit Washington, niet kun
nen verzinnen. Roots ver
haal is zelfs zo bizar en
roept zoveel vragen op,
dat hij in een paar dagen
tijd een van de meest be
sproken lieden in de VS is
geworden.
Root ligt op dit ogenblik in een
ziekenhuis in Hollywood (Flo
rida) waar hij herstelt van een
schotwond, van een mogelijke
hartaanval en van een moge
lijke vergiftiging die hij don
derdag opliep tijdens een
vlucht die hij met zijn sport
vliegtuigje maakte, en die ein
digde toen de Cessna 210 in
zee stortte bij de Bahamas.
Root steeg donderdagmorgen
op vanaf National Airport in
Washington voor een vlucht
naar North-Carolina, waar hij
een paar zakenrelaties zou
ontmoeten. Na twee uur vlie
gen meldde hij de verkeers
toren dat hij ernstige ademha
lingsmoeilijkheden had en dat
hij hevige pijn in zijn borst
voelde. Vanaf dat moment na
men Roots lotgevallen een
zeer wonderlijke en tot dusver
onverklaarbare wending.
Root slaagde erin zijn toestel
waarin hij moederziel al
leen vloog op de automati
sche piloot te zetten. Daarna
raakte hij bewusteloos.
Alarm
Intussen had de verkeerstoren
groot alarm geslagen. Militaire
vliegtuigen stegen op en on
derschepten Roots toestel kor
te tijd later. Hij vloog op onge
veer 3000 meter hoogte en lag
met zijn hoofd hoofd tegen het
instrumentenpaneel. De Cess
na vloog in een ononderbro
ken lijn in zuidoostelijke rich
ting en had intussen de Atlan
tische Oceaan bereikt. Pas na
bij de Bahama's raakte de
brandsstof van de Cessna op.
Het toestel maakte enkele cir
kelende bewegingen en stortte
daarna in zee.
Vrijwel op datzelfde ogenblik
sprongen Roots militiare red
ders in zee, Tot hun stomme
verbazing zwom Root eigener
beweging hun richting uit. De
ongelukkige jurist werd uit het
water gehesen en overgevlo
gen naar een ziekenhuis in
Hollywood aan de kust van
Florida.
Intussen was Root een soort
held geworden. De media had
den lucht gekregen van zijn
ongeluksvlucht. Vrijwel elke
minuut werd het nieuws op tal
van radiostations in de VS on
derbroken om over de lotge
vallen van Root te berichten.
Tóen werd gemeld dat Root
erin was geslaagd zijn vlieg
tuig te verlaten en naar zijn
redders te zwemmen, ging er
in Amerika dan ook en zucht
van verlichting op.
V ragen
Natuurlijk riep Roots bijna
vier uur durende vlucht tal
van vragen op. Eerst heette
het dat hij tijdens een hartin
farct zou hebben gehad, maar
dat verhaal strookte niet met
het feit dat hij eigener bewe
ging naar zijn redders was ge
zwommen. Toen heette het dat
hij vergiftigd zou zijn door uit
laatgassen die zijn cockpit zou
den zijn binnengedrongen.
Door het koude zeewater zou
Root bij bewustzijn zijn geko
men. Hij zou zich vervolgens
door een van de raampjes van
het toestel naar buiten hebben
gewerkt en in de richting van
zijn redders zijn gezwomen.
Dat is ook Roots eigen lezing
van het gebeuren.
Die theorie werd de volgende
dag evenwel in duigen gesla
gen. Artsen in het ziekenhuis
in Hollywood ontdekten dat
Root een schotwond had ter
hoogte van zijn maag. De ko
gel was door Roots borstkas
gedrongen en had het lichaam
onder de linkeroksel verlaten.
Root heeft intussen verklaard
dat hij altijd een revolver in in
een kastje in het instrumen
tenpaneel bewaarde en dat
die, door de klap waarmee zijn
Cessna inzee stortte, moet zijn
afgegaan. Overigens herinnert
hij zich het schot niet.
Er zijn intussen maar weinig
mensen die dat van wonderlij
ke toevalligheden bol staande
verhaal geloven. De politie
functionarissen die de zaak
onderzoeken, houden het er op
dat Root een zelfmoordpoging
heeft gedaan, iets dat Roots
echtgenote Kathy en zijn ver
dere familie met grote hard
nekkigheid ontkennen. Er is
ook een theorie volgens welke
Root gewoon wilde „verdwij
nen" om ergens anders onder
een andere naam opnieuw te
beginnen. Maar in die theorie
past de schotwond niet.
Verzekering
De derde theorie is dat Root in
moeilijkheden zou verkeren
en dat hij daarom een zelf
moordpoging zou hebben ge
daan die op een gewoon vlieg
tuigongeluk moest lijken. In
dat geval had Roots familie
enig verzekeringsgeld kunnen
opstrijken, plus de verzekering
van de Cessna, waarvoor Root
zich diep in de schulden had
gestoken. Maar waarom schoot
Root zich dan in de maag, in-
plaats van door het hoofd?
Overigens verkeert Roet wel
degelijk in moeilijkheden. Zijn
financiële situatie is slecht. Bo
vendien onderzoekt justitie
zijn betrokkenheid bij een ver
re van kiese handel in zend
machtigingen. Daar komt nog
bij dat op 24 april een hoeveel
heid wapens waaronder en
kele zeer zware kalibers waar
voor hij geen vergunning
had in de hangar van Roots
vliegtuig werd gevonden. Bij
diezelfde gelegenheid ontdekte
de politie ook een grote hoe
veelheid ether die Root, zoals
hij nu zegt, gebruikte voor het
schoonmaken van zijn vlieg
tuig. Vliegtuigen worden
evenwel nooit schoongemaakt
met ether, dat wel wordt ge
bruikt voor de aanmaak van
o.m. drugs.
Voorpagina
Maar dat verhaal strookt weer
niet met Thomas Root zelf, die
een keurige, hardwerkende
vader van drie kleine kinde
ren is, die trouw ter kerke
gaat en die door zijn buurtbe
woners op de handen wordt
gedragen.
Een ding heeft Root zeker niet
gewild: dat zijn naam op de
voorpagina's van de kranten
en in de grote nieuwsshows
van de televisie zóu verschij
nen. Publiciteit zocht hij
geenszins en zijn familie poogt
de zeer nieuwsgierige Ameri
kaanse pers dan ook bij Roots
ziekbed vandaan te houden.
Tijdens de lange verhoren
waaraan de politie van plan is
hem te onderwerpende, moet
Thomas L. Root een samen
hangend verhaal zijn opdissen
dat zijn wonderlijk avontuur
enigszins geloofwaardig maakt
en het ontdoet van de over
maat aan toevalligheden die er
een rol in spelen. Amerika
wacht intussen gespannen af.
ROTTERDAM De olii j
maatschappij Shell voelt we 3|
nig voor het afsluiten va
een nieuw zogenoemd 'hfic
renakkoord' met de Nedei
landse overheid over invent
tering van de aardgaswia
sten.
Het oude herenakkoor i
waarbij was afgesproken d<
de oliemaatschappijen inves
teringen ter hoogte van i
winst uit de aardgaswinnin -
in Nederland zouden doei
loopt dit jaar af. Volger
Shell zijn de omstandighede
nu, in vergelijking met 198! -
heel anders. Toen waren
olieprijzen, waar de prijze
van aardgas aan gekoppel
zijn, hoog en de verwachtii
was dat die nog verder zoi
den stijgen.
Daar komt volgens Shell de
nog bij dat een dergelijke al
spraak eigenlijk niet in
EG-situatie past. Overige!
hield het herenakkooi
slechts een „investeringsii
tentie" in en was het noo
een verplichting voor
oliemaatschappijen.
Of Shell daadwerkelijk nit
meer mee wil werken aa
een nieuw herenakkoord
overigens nog niet aan 1
orde. Een evaluatie van
huidige regeling wordt pi
medio volgend jaar ve |f
wacht.