Verbod op drinken
melk uit Rijnmond
Volgend jaar rookverbod
in openbare ruimten
I'
Tandarts verdacht van spionage voor Sovjetunie
Terug naar Wijk aan Zee
^nnenland
ZeidócOowiant
ZATERDAG 15 JULI 1989 PAGINA 3
mroepbestel
rdeelt CDA
ervolg van de voorpagina)
SSUM Het CDA-be-
ur deed gisteren tijdens
stemming een drin-
id beroep op de aanwe-
leden om het Haags
endement te verwer-
leip en een duidelijk sig-
:w il af te werpen dat het
A pal staat voor het
d ïoud van ons huidige
t roepbestel.
es indieners verweten daar-
en ;gen het partijbestuur door
we houding juist het voortbe-
in van de identiteitsgebon-
omroepen (NCRV, KRO,
RA, EO en VPRO) in ge-
1Z r te brengen. Immers juist
n(r commerciële omroep te
greren in het mediabestel
inen de publieke omroepen
best worden beschermd, zo
vide het verweer,
ve i ander omstreden punt dat
chidaag opnieuw in stemming
nt betreft de individuele
irsubsidie. In één der deel-
en verzette een grote min
heid zich tegen het pro-
mmapunt om de uitkering
huursubsidies nog maar
r 80 procent door het rijk
voor de overige twintig
)elcent door de gemeenten te
v>n verrichten. De tegen-
rtuders, die gisteren bakzeil
q lden, vinden dat de beta-
or ;en geheel bij het rijk
eten hlijveri.
ontwerp-verkiezingspro-
mma werd gisteren slechts
enkele onderdelen gewij-
1. Men besloot onder meer
in de komende kabinetspe-
~ri ie de huidige abortuswetge-
g aan een nader onderzoek
et worden onderworpen,
iep evaluatie van de abortus-
is volgens de partijraad
zenst omdat de medische
hniek steeds verder voort
rijdt.
dc)rts ging de partijraad zoals
wacht akkoord met een
irstel om asielzoekers die
n verblijfsvergunning krij-
niet per definitie direct
>u land uit te zetten. Als zij
]en de afwijzing van hun
ie|ilverzoek een kort geding
rij en de staat aanspannen kan
rechter besluiten dat ze
r mogen blijven in afwach-
van de uitspraak in het
ling. Een voorstel om elke
elzoeker automatisch het
tit te geven het vonnis in
geding af te wachten
d verworpen.
milieuparagraaf werd,
le door toedoen van de
)A-jongeren enigszins aan-
cherpt. In het verkiezings-
ogram staat nu dat de uit-
ot van CO-2 (kooldioxyde)
or verkeer en bedrijven zo
'•dig mogelijk met twee
t ent per jaar moet worden
ninderd. Verder dient
chtiger te worden gestre-
tegen de verzuring van
milieu dan nu in het Na-
naal Milieubeleidsplan van
kabinet staat.
nister Brinkman van WVC
nt binnenkort toch met een
d zigingsvoorstel voor de Me-
>i wet. Twee weken geleden
rd een dergelijk voorstel
gens de demissionaire status
n het kabinet nog te contro-
■sieel geacht. De verande-
gen die Brinkman wil aan-
ingen richten zich op uit-
iiding van de STER-reclame
nen het huidige publieke
roepbestel en op een rege-
l voor de toelating van bui-
landse zenders op de Ne-
rlandse kabel.
(ADVERTENTIE)
11 STAAN IN BRAND,
KLAAR OM TE
SPRINGEN, VAN
30 METER HOOGTE...
let Amerikaanse Choq
ligh Diving Team in Duin-
ell. Kom kijken hoe ze 5 x
ler dag van een levens-
levaarlijk hoge toren dui-
ten. En: geniet ook van
e vele andere
ntdagende
ittrakties!
Info: 01751-14765
Twee arrestaties in
Kamper moordzaak
KAMPEN Na vijf weken intensief
speurwerk zijn gisteren in Kampen twee
verdachten aangehouden inzake de moord
op de 19-jarige Ceciel Bot uit Kampen.
Deze kunststudente werd op 10 juni ver
moord aangetroffen in haar woning. De
twee verdachten zijn gistermiddag opge
pakt op grond van verschillende verklarin
gen van getuigen. Door de rechter-commis-
saris is inmiddels huiszoeking verricht en
de verdachten zijn vandaag aan de officier
van justitie voorgeleid. Het recherchébij
standsteam dat de moord onderzoekt wil
niets zeggen over de verdachten. Er bestaat
niet meer dan een redelijk vermoeden dat
de twee verdachten meer weten over de
moord.
AMSTERDAM Justitie
verdenkt een Amsterdam
se tandarts van jarenlange
spionage voor de Sovjetu
nie. De 47-jarige man
werd, naar nu pas bekend
is geworden, op 17 mei ge-
rarresteerd door de rijks
politie op Schiphol. Vol
gens de officier van justi
tie heeft de tandarts zich
vanaf 1981 beziggehouden
met het openbaar maken
van staatsgeheimen. Het
gerechtelijk 'onderzoek zal
zeker nog enige maanden
vergen.
Arrestaties van Nederlanders
die worden verdacht van
spionage voor vreemde mo
gendheden, meestal Oostblok
landen, komen weinig voor.
Althans, ze komen weinig in
de openbaarheid. De recht
bank in Amsterdam veroor
deelde in 1986 een 43-jarige
vrouw uit tot twee jaar ge
vangenisstraf wegens poging
tot spionage voor de DDR.
Het hof bekrachtigde dat
vonnis. Zij werkte bij een oc-
trooiburëau in de hoofdstad
en stal technische documen
ten over tanks en andere mi
litaire voertuigen uit de kluis
van haar werkgever. Zij was
van plan die documenten uit
'ideologische motieven' over
te dragen aan een DDR-ver-
tegenwoordiger, maar dat
werd verijdeld.
In 1981 werd in Den Haag
een toen 29-jarige defensie
ambtenaar gearresteerd.
Deze staffunctionaris was
van plan belangrijke docu
menten aan de Sovjetunie te
verkopen om zo van speel
schulden op de renbaan af te
komen. Maar ook in dit ge
val kwam het niet zover. De
rechtbank in Den Haag ver
oordeelde ook deze „spion"
tot twee jaar gevangenisstraf.
Illegale telefoons
niet meer gedoogd
DEN HAAG Het ministerie van verkeer en
waterstaat en het openbaar ministerie gaan zeer
binnenkort optreden tegen bedrijven die vol-
harden in de verkoop van niet goedgekeurde te
lefoontoestellen en andere randapparatuur (fax
e.d.) voor telecommunicatie. Het beleid waarbij
de leveranciers ruim een half jaar ongemoeid
werden gelaten is definitief voorbij. Kopers van
niet goedgekeurde toestellen zijn overigens niet
in overtreding. Als aansluiting ervan echter
leidt tot storing op het telefoonnet kan de PTT
hen hiervoor kosten in rekening brengen. Ook
lopen de gebruikers het risico dat zij door de
PTT worden afgesloten.
PROBLEMEN MET DIOXINE AL JAREN GELEDEN AAN DE KAAK GESTELD
DEN HAAG De over
heid heeft de menselijke
consumptie verboden van
melk en melkprodukten
alsmede orgaanvlees en
vet van dieren uit gebie
den rond de verbran
dingsinstallaties in Rijn
mond en Amsterdam-
Noord. Het besluit komt
nadat er in monsters melk
verhoogde gehaltes waren
gevonden van uiterst gif
tige stoffen, die vrijkomen
bij de verbranding van af
val.
Het verbod geldt voorlopig
voor enkele maanden. De on
geveer vijftig melkveehouders
in beide gebieden krijgen een
schadevergoeding. Hoe hoog
die zal zijn, is nog niet precies
duidelijk. De Staat zelf zal on
derzoeken of de boeren aan
sprakelijk kunnen worden ge
steld voor de verontreiniging.
De ministers Nijpels (Milieu),
Braks (Landbouw) en staatsse
cretaris Dees (Volksgezond
heid) zeggen in een brief aan
de Tweede Kamer dat er in
het algemeen geen direct ge
vaar bestaat voor de volksge
zondheid. Bij bij voortdurende
consumptie zal dat echter wel
het geval zijn.
Milieuorganisaties zoals Mi
lieudefensie en Natuur en Mi
lieu vinden dat nu is gebleken
dat de overheid in het verle
den veel te laks heeft gerea
geerd op waarschuwingen
over het vrijkomen van giftige
stoffen bij afvalverbranding.
Naast het snel verbeteren van
de verbrandingstechnieken,
pleiten zij voor het afschaffen
van PVC, dat bij de verbran
ding zorgt voor het ontstaan
van dioxines. Daarnaast vin
den zij dat de afvalberg in ons
land moet worden verkleind,
bijvoorbeeld door hergebruik
van milieuvriendelijke stoffen.
De overheid was enkele we
ken geleden op het spoor van
de dioxines gezet na een mel
ding van het Centrum Land
bouw en Milieu. Dit centrum
.had op verzoek van één van
'de betrokken melkveehouders
een monster melk laten onder
zoeken. Daarin werd een ge
halte gevonden dat ongeveer
drie maal zo hoog was als nor
maal Daarna verricht onder
zoek door het Rijksinstituut
voor Volksgezondheid en Mi
lieuhygiëne leverde een soort
gelijk beeld op.
Het probleem van de dioxines
in de buurt van afvalverwer
king is niet nieuw. Het Cen
trum Landbouw en Milieu
heeft vijf jaar geleden al aan
gedrongen op nadere analyse
van de organen van vee in het
bewuste gebied. De Socialistie-
se Partij heeft reeds in oktober
1977 de overheid gewezen op
de gevaren van mogelijke uit
stoot van deze stoffen door af
valverbrandingsovens en ge
vraagd om nader onderzoek.
Zij verwees onder andere naar
de resultaten van een onder
zoek verricht door de Univer
siteit van Amsterdam.
VN-vrouw
Linda Slomp vertrok gisteren met 25 collega-marechaussees van Schiphol naar Namibië, waar ze
de vredesmacht van de Verenigde Naties vertegenwoordigt. Linda is niet de enige vrouw in de nu
zestig koppen tellende Nederlandse afvaardiging. Ze weet zich in gezalschap van Nicoline Pierik,
die rechts nog vaag te zien is.
FOTO: ANP
DEN HAAG Vanaf 1 janua
ri volgend jaar geldt in een
groot aantal openbare gebou
wen een rookverbod. Het ka
binet heeft gisteren ingestemd
met een voorstel daartoe van
staatssecretaris Dees van
volksgezondheid. Het rookver
bod geldt voor alle openbare
instellingen, instellingen voor
de gezondheidszorg, bejaar
denoorden, tehuizen voor ge
handicapten, (gesubsidiëerde)
sportinrichtingen en alle on
derwijsinstellingen. Gelijktij
dig wordt de verkoop van
tabaksprodukten aan banden
gelegd. In inrichtingen voor
gezondheidszorg, maatschap
pelijke dienstverlening en so
ciaal cultureel werk, sport en
onderwijs mogen geen tabaks
produkten meer aan de man
worden gebracht.
Verslaafde Hagenaar dreigt van dak te springen
DEN HAAG Een aan drugs
verslaafde Hagenaar heeft gis
teravond voor grote opschud
ding gezorgd, omdat hij van
het dak van zijn woning aan
de Dierenselaan dreigde te
springen. De man klom in de
dakgoot van zijn woning nadat
politie-agenten bij hem had
den aangebeld.
De politie-agenten veronder
stelden dat er in zijn woning
een inbreker was gesignaleerd.
Toen de agenten, die aanvan
kelijk meenden dat ze met de
inbreker te maken hadden, de
man wilden volgen, schreeuw
de deze dat hij naar beneden
zou springen. Hij sloeg vervol
gens vier ramen van de dak
kapel van de woning in en
gooide een paar flessen op
straat kapot.
Intussen arriveerde er meer
politie en brandweerlieden
met een vangscherm. Uit de
hele buurt stroomden nieuws
gierigen toe, waardoor er spoe
dig honderden mensen rond
het huizenblok stonden.
De politie probeerde daarop de
man met behulp van een psy
chiater van het RIAGG te be
wegen van het dak af te ko
men. Ook een vriend van de
man werd ingeschakeld. De
pogingen hadden aanvankelijk
weinig succes. Intussen begon
nen kinderen op straat luid
keels „springen" te roepen.
Anderen zongen „Kom van
dat dak af". Hierdoor kenne
lijk geprovoceerd begon de
man dakpannen naar beneden
te gooien, waarvan er een een
passerende auto trof. De me
nigte reageerde met een woe
dend gejoel. Een vrouw ver
weet de politie dat er geen ge
weld tegen de man werd ge
bruikt. „Jullie moeten hem
van dat dak af schieten", riep
zij de agenten toe. Op verzoek
van de politie verspreidden de
mensen zich later. De man is
uiteindelijk omstreeks elf uur
uit de goot geklommen. De po
litie heeft geen vervolging in-
EKNOLLEN
Heb 'f iP6£ ru niet
ro qp'T wo KAKCcew
Vil- PAT \e
öïCTUéen Bfii1-
(W CiWLr IK Nier.ÊKK-
Gouden tip
Fagel-moord
25.000 waard
UTRECHT Het openbaar
ministerie heeft een beloning
van 25.000 gulden uitgeloofd
voor tips die leiden tot aan
houding van de dader(s) van
de moord op restauranthouder
Gerard Fagel. Het AVRO-pro-
gramma Opsporing Verzocht
zal in zijn uitzending van don
derdag aandacht besteden aan
de moordzaak.
Rijk trekt
steeds meer
vrouwen aan
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het aantal
vrouwen dat bij de rijks
overheid werkzaam is
stijgt voortdurend. Van de
ruim 10.000 nieuwe perso
neelsleden die vorig jaar
bij de ministeries zijn aan
genomen, was de helft
van het vrouwelijk ge
slacht. Momenteel bestaat
een kwart van het totale
personeelsbestand van de
rijksoverheid uit vrouwen.
In 1987 besloot het kabinet dat
het rijk het goede voorbeeld
aan het bedrijfsleven moest
geven door vrouwen meer
kansen op werk te bieden.
Alle ministeries werden ver
plicht 'positieve actieplannen'
voor vrouwen op te stellen. De
eerste resultaten zijn volgens
het kabinet zeer bemoedigend.
Het departement met het
hoogste percentage vrouwen is
momenteel het ministerie van
onderwijs in Zoetermeer, waar
al zo'n veertig procent van het
personeelsbestand uit vrouwen
bestaat. WVC staat op de
tweede plaats.
Het kabinet heeft gisteren be
sloten dat er de komende jaren
ook meer gehandicapten in
dienst van de overheid moeten
komen. Eind 1990 zal het aan
tal gehandicapten onder het
rijkspersoneel 3,25 procent
moeten bedragen. Momenteel
bedraagt het percentage 2,6
procent. In de eerste helft van
de jaren negentig zal het aan
deel van de gehandicapten
verder moeten groeien tot 5
procent.
Air Holland
blijft buiten
prijzenoorlog
AMSTERDAM Air Hol
land, de derde chartermaat
schappij van ons land, is niet
bereid om mee te doen aan de
prijzenslag over de vliegva
kanties voor de komende win
ter, die thans gaande is. Presi
dent-directeur John Block
meent dat deze prijzenoorlog
het gevolg is van een tijdelijke
overcapaciteit aan vliegtuig-
stoelen in dezesector, met
name bij de maatschappij Mar
tinair. Deze laatste maatschap
pij is bezig met het vernieu
wing van zijn vloot. Arke Rei
zen, één van de grote tour
operators in ons land, heeft
Air Holland voor de komende
winter de rug toegekeerd.
Concurrenten Martinair en
Transavia, de andere Neder
landse chartermaatschappijen,
kwamen met commercieel
meer aantrekkelijke aanbie
dingen. Block sprak in dit ver
band van „onverantwoorde
prijsdalingen".
De ingang van de Joodsche Zee- en Boschkolonies anno 1954. Aan weerszijden van de trap
mijn broertje en ik.
Verslaggevers doken in het foto-album van hun
jeugd, zochten naar vakantiefoto's en keerden nog
eens terug op zoek naar herinneringen. „Heimwee:
zes weken lang, onafgebroken".
WIJK AAN ZEE De
vrouw die, met weinig kle
ding aan, op het terras aan de
voorkant van het huis zit te
zonnen, heeft maar een paar
woorden nodig om te weten
waarvoor ik kom. „Woont u
hier?",vraag ik. „Zeker ook
als kind in Jozeboko ge
weest?", is haar wedervraag.
Zie ik iets van medelijden in
haar ogen?
„Komen hier dan veel oud
bewoners van Jozoboko?",
vraag ik. „Heel veel," zegt ze.
Haar gezin en nog een ander
gezin hebben het huis tien
jaar geleden gekocht. Kort
daarvoor had Jozeboko, de
Joodsche Zee- en Boschkolo
nies, de pijp aan Maarten ge
geven, nadat het eenzame, op
steenworp afstand van zee
gelegen huis ongeveer zestig
jaar lang onafgebroken (met
uitzondering van de oorlogs
jaren) als tijdelijk onderko
men gediend had voor joodse
bleekscheetjes die, veelal
woonachtig in de grote stad,
frisse lucht behoefden.
Harde hand
Zelf was ik amper vier jaar
oud en allesbehalve een
bleekscheet, toen ik het bos
en de hei van mijn woon
plaats voor het eerst gedu
rende zes zomerweken moest
inruilen voor de duinen en
de zee van Jozeboko. Ik her
inner me de gevoelloze sur
rogaat-moeder 'tante Betsie',
die met harde hand de scep
ter over het tehuis zwaaide.
Ik herinner me joodse gebe
den /en gestampte muisjes:
met beide fenomenen maakte
ik daar voor het eerst kennis.
En bovenal herinner ik me
de heimwee. Heimwee: zes
weken lang, onafgebroken.
„Het moet er nogal streng
aan toe zijn gegaan," zegt de
zonnende vrouw op het ter
ras. „We zijn bij het verbou
wen van de bovenverdieping
een paar isoleercellen tegen
gekomen".
Ik mag van haar gerust om
het huis heen lopen, maar
een kijkje nemen binnen,
nee, daar kan ze niet aan be
ginnen. Waar de eetzaal was,
ontwaar ik een modern inge
richte woonkamer, en in wat
onze 'huiskamer' was, is nu
een prachtige, weelderige
plantenserre gehuisvest.
De achterzijde van het huis
is, in tegenstelling tot het
front, niet opgeknapt. De
noodtrap reikt nog naar de
plek waar de zaal was waar
we met z'n zestienen sliepen.
En de de schuur waarin ik
voor straf een hele middag
opgesloten had gezeten, staat
er zowaar ook nog. Het zien
ervan doet een 35 jaar lang
vergeten melodie terugko
men: Kol Dodi (de stem van
mijn bruid), het lied dat tante
Betsie mijn niet opgesloten
tehuisgenoten die middag
leerde.
Longontsteking
Toen ik zes was, werd ik
weer 'n zomervakantie lang
in Jozeboko gestald, samen
met mijn jongere broer die er
daags na aankomst (en na het
vertrek van mijn ouders naar
een ver en onbereikbaar va
kantieadres) longontsteking
opliep: hij verliet zes weken
lang zijn bed niet.
De heimwee werd dit keer
verdrongen door bezorgdheid
voor mijn zieke broertje en
door gevoelens van vriend
schap voor Denise Wieder-
kehr, een Antwerps meisje
van streng-orthodoxe huize.
Of kan je bij een 6-jarige al
van verliefdheid spreken?
Waarom zou ik me anders nu
nog haar naam kunnen her
inneren? En waarom wilde
ik anders de eerste maanden
na thuiskomst in het door en
door katholieke V. orthodox
joods leven?
Die ervaring (een zoontje dat
alleen kosjer wilde eten, dat
voor en na iedere maaltijd
lange gebeden zegde, dat ook
buitenshuis zijn keppeltje op
wilde houden) heeft mijn ou
ders waarschijnlijk doen be
sluiten voortaan niet meer
van Jozeboko als kinderasiel
gebruik te maken. Ik wil De
nise en haar orthodoxe ou
ders daar bij deze nog van
harte voor bedanken.
Ik weet niet hoe het anno
1954 was, maar Jozeboko
anno nu ligt pal onder de
rook van de Hoogovens. Ik
sta met mijn rug naar het
huis (en naar de zonnende
vrouw), en zie op een paar
kilometer afstand geweldige
fabriekshallen en geweldige
schoorstenen die geweldige
hoeveelheden rook de fris en
gezond geachte lucht in bla
zen. Zou mijn broertje daar
indertijd die longontsteking
van hebben opgelopen?
Ik draai me om naar de te
genwoordige bewoonster van
het huis. Ziet ze iets van me
delijden in mijn ogen? „De
normen voor luchtvervuiling
worden hier nu al zwaar
overschreden," zegt ze onge
vraagd. „En dan zijn ze (ze
wijst naar de schoorstenen)
ook nog van plan hier aan de
kust vier elektriciteitscentra
les op een kunstmatig strand
van giftig slib te bouwen".
Ik zeg haar gedag, en ga, vro
lijk de hervonden melodie
Kol Dodi fluitend, mijns
weegs. Zou, Denise Wieder-
kehr zich mjn naam nog her
inneren?
ARJEH KALMANN
Het opvangtehuis in de duinen ligt er 35 jaar later nog hetzelfde bij. Het biedt momenteel
onderdak aan twee gezinnen.
FOTO'S: PERS UNIE
