Cryptogram
Nr. 27
Computer eindeloos voor filatelist
FILATELIE
EN
COMPUTER
fi
m m m
i m
n
ZATERDAG IS JULI 1989 PAGINA 27
1
li
O
C
Ie
Oplossing
vorige puzzel
De winnaars van puzzel 25 zijn:
J. v. Velzen-v.d. Meer, Schoener 138,
2377 DK Oude Wetering.
P. Baljet v. Maanen, Zonneveldstraat
15, 2311 RV Leiden.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van puz
zel nr. 27 moeten uiterlijk woensdag
middag in bezit zijn van:
Puzzelredaktie
LEIDSE COURANT,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Horizontaal:
1. Men schildert om thans scherpzinnigheid te
krijgen (7)
4. Verknipte stroken zijn niet erg duurzaam! (7)
7. Een inpakster mist niks aan deze geestelijke!
(5)
8. Wordt een slingerplant verward met een sta-
in-de-weg? (5)
10. Deze kabouter is nog om te vormen (5)
11Probeert hij een Nederlandse rivier te vin
den? (9)
12. Sein om te eten? (9)
14. De ruzie ontstond al voor je een bekeuring
kreeg! (5)
15. Dit is beslist zonder gevaar (5)
17. Rustgevend rookgerei (9)
20. Aandachtig luisteren om 't geluid van dit in
strument op te vangen (9)
23. Verwarde Griek die het geluid van duiven
maakt (5)
24. Met zo'n potige vrouw is het kwaad kersen
eten! (5)
25. Gewas in negerstaten (5)
26. Zo te horen zorgen de vaders bij een Neder
landse omroepvereniging voor deeg om vo
gels te mesten (7)
27. Van een sprei te maken hoofddeksel (7)
Verticaal:
1. Stuf dat openlijk verkocht wordt (7)
2. Doet hij zijn werk tijdens het spelen van een
mars na een afgewerkt muziekprogramma?
(9)
3. Bepaalt een papegaai 't weer in Oostenrijk?
(5)
4. Vreemdeling in de wiskunde? (9)
5. Sprong een rund achteruit om de zangeres?
(5)
6. Gereed te maken voor alle duidelijkheid (7)
7. Het geschrevene kan zo vlug verminkt wor
den! (5)
9. Symptoom van spinachtige diertjes? (5)
13. Insekt van een wild zwijn in de safe (9)
14. Handwerkgereedschap dat een beetje op een
vogelprodukt lijkt (9)
15. Arbeid die niet als eerste ter hand wordt ge
nomen? (7)
16. Maakt u hierom precies een vouw? (5)
18. Kaartspel voor een stand by-groep? (5)
19. Gedeelte om een kerel zelfbewust te maken
(7)
21Kleurmiddel waar een kip achter kan komen
(5)
22. Zijn zoenen zijn heerlijk! (5)
Filatelie per computer is een hobby zon
der eind. Er zijn ontelbaar veel mogelijk
heden. Voorwaarde is dat de postzegel
verzamelaar een gevorderde computer
gebruiker is en een zak vol duiten bezit
voor het kopen van diverse progamma's
en een personal computer. Zo'n iemand
kan het plezier in beide hobby's vergro
ten door ze te combineren.
De doorsnee postzegelverzamelaar zon
der die kennis, apparatuur en liefde voor
het computerwerk doet er beter aan tijd
en geld in postzegels te investeren
Die conclusies trekt een ervaren postze
gelverzamelaar die zijn brood - en geld
voor zijn hobby - verdient als compu
tersysteemanalist.
De computer heeft drie eigenschappen
waar de filatelist baat bij kan hebben:
het is een snelle rekenmachine, ze kan
makkelijk en snel overzichten en verge
lijkingen maken.
De computer kan bijvoorbeeld worden
ingeschakeld bij het taxeren van de ver
zameling voor de verzekering. Veelal ge
beurt dat nu door met rekenmachine
honderden rekensommen te maken.
Want niet elke serie 'doet' 70 procent
van de cataloguswaarde. Voor postfris
materiaal van vóór 1940 gelden andere
percentages dan tussen 1980 en 1989. De
computer rekent razensnel uit wat de
hele collectie waard is. Bij een nieuwe
catalogus hoeven alleen de nieuwe prij
zen ingevoerd te worden; de computer
maakt in luttele seconden de nieuwe be
rekeningen.
Europazegels
Voor veel verzamelaars en (semi-)han-
delaren is het leuk om te weten welke
zegels het meest zijn gestegen. Ook dat
overzicht rolt in een ogenblik uit de
printer. Handig is ook de vergelijking
van de prijzen van twee of meerdere ca
talogi. In de praktijk gebeurt het dat Eu
ropazegels dan eens volgens de Yvert en
Tellier, dan eens via de Zonnebloemca
talogus worden aangeboden. De verza
melaar moet daarbij de vraagprijs steeds
omrekenen naar zijn eigen catalogus. De
computer kan met enkele eenvoudige
handelingen een overzicht geven van de
gemiddelde omrekening (bijvoorbeeld
20 procent Yvert is 45 procent Zonne
bloem) maar ook van sterk afwijkende
prijzen. Met de hand is dat monniken
werk.
Omdat de Zonnebloem maar eenmaal
per anderhalf tot twee jaar een nieuwe
Europacatalogus uitbrengt, tegen de
Yvert jaarlijks, kan via de prijsstijging
(eventueel -daling) van de Franse catalo
gus de tussentijdse Zonnebloemprijs be
paald worden.
Het werken met die gegevens vereist
veel tijd en kennis. Alle catalogusnum
mers moeten worden ingevoerd, evenals
de prijzen. Omdat de NVPH-catalogus
niet op floppy-disc te koop is, evenmin
als de andere catalogi voor zover be
kend, moet elke hoofdnummer apart
worden ingebracht in de computer. Al
leen voor de NVPH gaat het al om ruim
duizenden catalogusgegevens. Omdat op
Infographic: Jos Diender/WUG)
de catalogi copyright berust kan de een
maal ingetikte informatie niet worden
verspreid aan derden door bijvoorbeeld
het materiaal te kopiëren.
Het combineren van gegevens, het re
ken- en vergelijkingswerk vergt daarbij
nog eens kennis van computers. Filate-
lieprogamma's zijn er nauwelijks. Er
moet dus gewerkt worden met eigenge
maakte progammatuur of met een be
staand algemeen toepasbaar progamma
zoals de database-managementsprogam-
ma's.
Een gans aan een touwtje
Tijdens het Schiphol Viertallentoer-
nooi kwam een spel voor dat duidelijk
aantoonde hoe weinig er nodig is om
het bieden te laten ontsporen. Dat ver
volgens ook het spelen uit de rails
liep, maakt de malaise compleet.
Dit was de zuidhand (Z/allen):
en zo begon het bieden:
WEST NOORD OOST
1 Sch. pas pas
2 Sch. 3 Ru pas
3 Ha pas 4 Ha
Wat te doen? Pas, doublet of 5 ruiten?
Dat laatste natuurlijk niet, we gaan
niet uitnemen tegen een contract dat
zo goed als zeker down gaat! Double
ren is ook niet zo slim, want 4 schop
pen kan wel 'ns minder down gaan.
Passen dus, want je hebt zogenaamd
een gans aan een touwtje.
Het spel lag zo:
Z/allen
Noord
9 7 5 2
8
o H 7 6 5
V 8 6 4
West
Oost
A V 10 8 6 4 *B3
OAB54 ^10 972
ol 0 2
08 3
B 10 9 5
2
Zuid
H
9HV63
O A V B 9 4
4H73
Zuid heeft licht onderboden en west
heeft er een schepje te veel bovenop
gedaan, met daarbij natuurlijk wel de
aantekening dat west gunstig zit ten
opzichte van zuid! Dat oost de vierde
harten heeft gegeven zonder entree, is
ronduit belachelijk. Als west zo sterk
is dat er 4 harten in zit, zou er niet
■met een volgbod maar met een dou
blet'begonnen zijn! In het afspelen de
omgekeerde wereld: niet zuid werd
troefkort gespeeld, maar west!
1. ruitenheer
2. ruiten voor het aas
3. klaver na (de singleton in die kleur
bij west is inmiddels bekend)
4. hartenaas (wat anders?)
5. harten na voor zuids heer
6. klaver in west getroefd
7. een kleine schoppen voor zuids
heer
8. hartenvrouw
9. ruitenvrouw en de rest kon zuid
claimen
Min 600, een rampzalig resultaat in
een viertallenwedstrijd en van de an
dere tafel kwam daar nog iets bij aan
gezien NZ daar waren doorgegaan tot
5 ruiten, gedoubleerd 1 down. West
was daar voor een ramp behoed door
een ander begin van de bieding:
ZUID WEST NOORD OOST
1 Ru 1 Sch pas pas
2 Ha 2 Sch 3 Ru pas
5 Ru dbl. a.p.
Daar konden OW niet meer in een
hartencontract vergaan. Vanuit de
zuidhand is met een beetje voorstel
lingsvermogen snel te zien dat er voor
NZ nooit een manche in kan zitten.
Die schoppenheer kun je weggooien
en in harten en klaver zal zeker een
slag verloren gaan. Het maximum is
dus 4 ruiten. Na 3 schoppen zou dat
nog geboden kunnen worden, na 3
harten is een pas mooier.
We besluiten met een leuk probleemp
je uit een parenwedstrijd. Dit is de
westhand:
10 7 5 4 2
H 9 7 3
O A 8 7 2
en dit de bieding (N/OW): noord 1
schoppen, oost pas, zuid pas. Wat
moet west doen?
Correspondentie p/a Leharstraat 10,
2162 AC Lisse
Zilveren
herdenkingsdollar
ontdekking
Mackenzierivier
Canada's meest recente zilveren herden
kingsdollar 1989 - de 24e in de reeks
sinds 1935 - herdenkt het feit dat Sir
Alexander Mackenzie 200 jaar geleden,
in 1789, zijn historische kano-expeditie
over de Cook rivier (nu de Mackenzieri
vier) ondernam, van Fort Chipewyan
aan het Athabascameer naar de Noorde
lijke IJszee.
Mackenzie, die zich bezig hield met de
pelzenhandel en de verkenning van wes
telijk Canada, verklaarde in 1789 dat
van al zijn persoonlijke ambities de
oversteek van het continent zijn grootste
wens was. Met deze expeditie stelde
Mackenzie vast dat de Cookrivier niet
naar de Stille Oceaan leide, zoals zijn
commandant Peter Pond geloofde, maar
naar het poolgebied.
De keerzijde van de munt is ontworpen
door John Mardon uit Ontario en beeldt
Sir Alexander Mackenzie en zijn beman
ning af die, omgeven door indrukwek
kend natuurschoon, per kano de Mac
kenzie rivierafgaan. De voorzijde draagt
de beeltenis van koningin Elisabeth II,
ontworpen in 1964, door Arnold Ma-
chin. Mardon heeft ook twee munten
ontworpen van het Olympisch munten-
programma voor Calgary.
Dit jaar staat de zilveren Canadese her
denkingsdollar in het teken van het 200-
jarig jubileum van de ontdekkingstocht
over de Mackenzierivier in het westen van
Canada. Met deze expeditie stelde Mac
kenzie vast dat de rivier niet naar de Stil
le Oceaan leide, zoals zijn commandant
Peter Pond geloofde, maar naar het pool
gebied.
De herdenkingsdollar bestaat voor vijf
tig procent uit fijn zilver en heeft een
doorsnee van 36,07 millimeter en een
gewicht van 23,33 gram. De rand is ge
karteld. De oplage wordt bepaald door
het aantal munten dat tot 15 december
van dit jaar wordt besteld.
ROTTERDAM (slot)
Het, vooral voor onze landgenoten,
schitterend verlopen toernooi om de
wereldbeker te Rotterdam kende ook
enkele schaduwkanten. Eerder noem
de ik al het uitvallen van Hübner en
Spassky slecht voor de publiciteit,
maar ook het totaal ontbreken van te
levisie-uitzendingen maakte een merk
waardige indruk. Van veel mindere
toernooien zijn uitgebreide verslagen
op de buis gekomen. Bij zo'n topeve-
nement bleek de organisatie niet ge
noeg geld over te hebben om TV-uit-
zendingen te laten verzorgen. De be
dragen waarop dit afketste, enkele
tienduizenden guldens, maken een
schrieperige indruk als men bedenkt
dat Veel bedrijven tonnen willen in
vesteren om enkele minuten zendtijd
te kopen. Voor het promoten van de
schaaksport was een paar kwartier
zendtijd van onschatbare waarde ge
weest. Genoeg gemopperd. Vorige
week bejubelde ik al de gedeelde vijfde
plaats van John van der Wiel. Zijn
beste partij speelde hij tegen de Rus
Jaan Ehlvest, die in de wereldbeker
competitie hoog in het klassement
J. v.d. Wiel-J. Ehlvest
Siciliaans
l.e4 c5 2.PO e6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6
5.Pc3 d6 6.f4 a6 7.Le2 Le7 8.0-0 0-0
9.Khl Pc6?!
Een variant waarin wit een prettige
aanvalsstelling krijgt. Vermoedelijk
wilde Ehlvest zijn tegenstander provo
ceren om na een mislukte aanval op
winst te kunnen spelen. Bij een Van
der Wiel in vorm mislukken de aan
vallen echter zelden. Eerst 9...Ld7 of
9...Dc7 om Pc6 voor te bereiden ziet
er veiliger uit.
10.Pxcó bxcó 11.e5 Pe8 12.Ld3 g6.
Verhindert de bekende loperoffers op
h7.
13.De2 Dc7 14.b3 c5
Zwart; moet de druk op e5 handhaven,
om wit geen vrij spel op de konings
vleugel te geven. Daarom komt het,
ogenschijnlijk, veilige dichtschuiven
van de stelling met 14... d5 niet in
aanmerking.
15.exd6 Pxdó 16.Lb2 Tb8?!
Ehlvest overschat zijn verdedigings
kansen, of onderschat zijn tegenstan
der. Na afloop waren de spelers het er
over eens dat zwart met 16... Lf6 had
moeten verdedigen, wit houdt dan
met 17.Pb5! axb5 18.Lxf6 c4 19.Le4
de betere stelling.
17.f5!
Hiermee breekt wit op klassieke wijze
de stelling open. Zwart kan moeilijk
nemen op f5, daar veld d5 niet in de
steek mag worden gelaten (pd5!)
17... c4 18.fxg6! cxd3
ll
i
i
1
i
mm ym?
a
p§
mm
aöa
M
a
'■'k a W
a
*4>
Zwart moet het stukoffer wel aanne
men, want na 18... hxg6 19. Lxg6! fxg6
20. Pd 5! exd5 21. De 5 heeft wit een be
slissende aanval.
19.gxh7f Kh8 20.Pd5f f6 21.Dg4ü
De prachtige pointe van de witte aan
val. De bedoeling was 21... exd5
22.Txf6! met de vernietigende dubbel-
dreiging 23.Tf7f en 23.Txf8f gevolgd
door Dg8 mat.
Ehlvest wilde liever niet als verliezer
van dit staaltje combinatietechniek
door de internationale schaakpers
gaan en besloot nu met 21... e5
22.Dg8t Txg8 23.hxg8D Kxg8
24.Pxc7 een langzame dood te ster
ven. Het resultaat was hetzelfde: 1-0.
Het volgende fragment laat zien dat
Ehlvest niet voor niets op zijn verde
diging vertrouwde. De gevaarlijke
Hongaar Sax had de volgende fraaie
aanvalsstelling tegen hem opgebouwd:
G. Sax-J. Ehlvest
Stelling na de 16de zet van wit. Er
dreigt vooal 17.Pxh7! Pxh7 18.Dh6.
Ehlvest had een aardige manier be
dacht om zijn dame te offeren.
16...Dxd4! 17.Lxh7t Pxh7 18.Txd4
Txd4 19.De3 Pxg5 20.hxg5 Te4
21.Dc3 Ldó 22.f4.
Het enige om niet nog meer materiaal
te verliezen. De witte pionnenstelling
is nu echter totaal verminkt.
22...Txf4 23.Td3 Ld5 24.Pf3 Tg4
25.Del c4 26.Td4 Txg2 27.Ddl Td8
28.b4 Tg3 29.Pel Txg5.
De witte dame is machteloos tegen de
zwarte stukken. Wit gaf het na nog
tien zetten op.
Corr. adres: Leo Hofland, C. Fock-
straat 113, 2613 DE Delft.
Sterk toernooi
Op het moment dat ik deze regels
schrijf zijn in het internationale toer
nooi in Hierden/Harderwijk vijf van
de elf ronden gespeeld. Dit evene
ment, dat georganiseerd is door R.
Brouwer - van het trompettistenduo
„de gebroeders Brouwer" - en de
damjoumalist Fokkink en financieel
mogelijk is gemaakt door diverse
sponsors uit Hierden/Harderwijk en
omgeving, heeft een ongekend sterke
bezetting. Zo is de wereldkampioen
Tsjizjov aanwezig met zijn landgeno
ten Gantwarg, Valneris en de wereld
kampioene Golubjeva, en doen van
Nederlandse zijde mee de grootmees
ters Clerc, Van der Wal, Jansen,
Scholma en de Nederlandse dames
kampioene Van Lith. Het deelnemers
veld wordt gecompleteerd door veel
voudig oud-wereldkampioen Koeper-
man, de Surinaamse grootmeester Au-
tar en de Israëliër Galperin.
Natuurlijk is iedereen benieuwd naar
de verrichtingen van de wereldkam
pioen, maar zeker zo sterk gaat de be
langstelling uit naar de prestaties van
de twee vrouwelijke deelnemers. Nog
nooit eerder - en dat is tevens het
unieke van dit toernooi - kwamen na
melijk speelsters uit in een dergelijk
zwaar bezet evenement. Nu, halverwe
ge het toernooi, moet vastgesteld wor
den dat de dames op dit niveau uiste
kend mee kunnen: Golubjeva bevindt
zich met 5 uit 5 midden in het peloton
en Van Lith doet daar met 4 punten
nauwelijks voor onder!
Wat de wereldkampioen betreft: hij
leed in de eerste ronde direct al een
verrassende nederlaag tegen Galperin.
Kansloos voor de eindzege is hij ech
ter nog lang niet, daar ook twee van
zijn grootste concurrenten, Clerc en
Van der Wal, al een nederlaag hebben
moeten incasseren. Hier de verliespar-
tij van Tsjizjov en het treffen tussen
Van, Lith en Jansen, eveneens uit de
eerste ronde.
V. Galperin - A. Tsjizjov eerste ronde.
I. 32-28 20-25 2. 33-29 16-21 3. 31-26
11-16 4. 39-33 18-22 5. 37-32 21-27 6.
32x21 16x27 7. 44-39 13-18 8. 38-32
27x38 9. 43x32 14-20 10. 42-38 10-14
II. 41-37 9-13 12. 46-41 7-11 13. 50-
44 1-7 14. 47-42 3-9 15. 48-43 5-10 16.
36-31. Wijkt hiermee af van Hoop
man-De Boer competitie 1986. Daarin
verkreeg zwart na 16. 28-23 19x28 17.
32x23 11-16 18. 35-30 16-21! 19. 30-
24 21-27! 20. 37-31 25-30! 21. 34x25
13-19 22. 24x13 8x28 goed spel, en
won hij later de partij. 19-23 17.
28x19 14x23 18. 32-28 23x32 19.
37x28 22-27 20. 31x22 18x27 21. 42-
37 20-24. Is hier 21... 10-14 ook een
idee? 22. 29x20 25x14 23. 34-29 15-20
24. 40-34 20-25 25. 38-32 27x38 26.
43x32 12-18 27. 49-43 7-12 28. 43-38
10-15 29. 45-40 14-20 30. 35-30 9-14
31. 28-22 18x27 32. 32x21 13-18 33.
41-36 4-9 34. 30-24 9-13 35. 37-32 11-
16 36. 32-27 17-22 37. 40-35 22x31
38. 36x27 6-11 39. 44-40 11-17 40. 33-
28 2-7 41. 38-33 7-11 42. 28-23
Sisrf
14-19? Zwart gaat door met zijn om
singeling. Zijn plannen zullen echter
door een verrassend offer van wit wor
den weerlegd. Achteraf had hij daarom
nu op remise af moeten gaan met
42... 17-22 43. 21-17 12x32 44. 23x3
32-38 45. 33x42 11-17 46. 3x21 16x27
47. 42-38 14-19 48. 38-33 19x30 49.
35x24 27-32 en ondanks zijn schijf
voorsprong wint wit niet meer.
43. 23x14 20x9 44. 33-38 14-19 45.
39-33! Plotseling staat wit, die zich in
hevige tijdnood bevond, gewonnen.
14-19 46. 24-20! Dit offer had de we
reldkampioen te laat aan zien komen.
25x14 De variant 15x24 47. 29x20
25x14 geeft na 48. 33-29 eveneens ho
peloos spel. 47. 34-30 14-20 48. 30-24
19x30 49. 35x24 20-25 50. 40-34 15-
20 51. 24x15 13-19 52. 27-22 18x27
53. 21x32 8-13 54. 29-24 19x39 55.
33x44 25-30 56. 15-10 13-19 57. 10-4
30-35 58. 4-15 16-21 59. 15-29! en
zwart gaf zich gewonnen.
G. Jansen - K. van Lith eerste ronde.
Van deze interessante partij volgt hier
alleen de notatie. 1. 33-29 17-22 2. 39-
33 11-17 3. 44-39 6-11 4. 50-44 1-6 5.
31-26 16-21 6. 32-28 19-23 7. 28x19
14x23 8. 35-30 10-14 9. 30-24 5-10 10.
37-31 20-25 11. 24-20 15x24 12.
29x20 11-16 13. 40-35 7-11 14. 44-40
14-19 15. 20-15 10-14 16. 41-37 2-7
17. 46-41 22-27 18. 31x22 17x28 19.
26x17 12x21 20. 33x22 18x27 21. 34-
30 25x34 22. 40x18 13x22 23. 37-31
21-26 24. 41-37 8-13 25. 45-40 16-21
26. 40-34 19-23 27. 35-30 11-16 28.
30-25 7-12 29. 34-29 23x34 30. 39x30
12-18 31. 38-33 18-23 32. 33-29 23x34
33. 30x39 13-19 34. 42-38 19-23 35.
39-34 9-13 36. 34-30 13-19 37. 43-39
3-9 38. 49-44 6-11 39. 44-40 11-17 40.
47-42 23-28 41. 39-33 28x39 42. 30-24
19x30 43. 25x43 14-19 44. 38-33 19-
23 45. 40-35 9-13 46. 35-30 13-19 47.
42-38 23-28 48. 30-25 28x39 49.
43x34 27-32! 50. 38x38 17-22 51.
18x27 21x41 52. 36x47 26x37 53. 34-
29 16-21 54. 25-20 21-27 55. 29-23
19x28 56. 20-14 28-33 57. 14-10 33-39
58. 10-5 39-44 59. 5x41 44-50 60. 41-
37 50-17 61. 47-41 17-6 62. 41-36 6-33
63. 37-31 33-22 64. 31-26 22-28 65.
26-31 28-22 66. 31-37 22-33 en wit
staakte zijn winstpogingen: remise.
'CeidócGouAOtil