George Bush uit lofzang op Hongaarse hervormingen Winnie Mandela wel betrokken bij moord" Robespierre wordt weggedrukt bij viering Revolutie YS: busaanslag Israel terroristische daad Onbekende groep eist aanslagen Mekka op BUITENLAND Êcidóc Qowiant WOENSDAG 12 JULI 1989 PAGINA 5 Zeker 221 doden bij overstroming in Zuidwest-China 'EKING In de zuidwestelijke Chinese provin cie Sichuan zijn in totaal zeker 221 mensen om het even gekomen als gevolg van aardverschuivingen :n overstromingen. Ongeveer 200 mensen raakten tnder stenen en modder bedolven, toen na hevige egenval een stuk rots afbrak en op een groep wo- ïingen viel. Er zouden 14 doden zijn geborgen. Zes nensen werden gewond naar het ziekenhuis ge bracht. Wat er van de overige slachtoffers is ge worden, is niet bekend. Volgens de staats-tv kwa men 137 mensen om en raakten er 432 gewond bij overstromingen in de regio Chungking. Ten noor den van dit gebied vielen nog eens 84 doden als gevolg van een aardverschuiving. Vrijstelling dienstplicht voor studenten USSR -MOSKOU In haar eerste volwaardi ge daad van wetgeving heeft het nieuwe Sovjet-parlement gisteren besloten dat alle studenten die zijn opgeroepen voor militaire dienst uit het leger zullen wor den ontslagen. De komende twee maan den zullen 175.000 studenten wofden ontheven uit de dienstplicht. De vrijstelr ling voor studenten werd voorgesteld door premier Ryzjkov en werd door de afgevaardigden begroet met „een storm van applaus", aldus persbureau TASS. Het totale ontslag van dienstplicht voor studenten is een uitbreiding van een plan van Defensie, waarbij studenten die dit voorjaar of later zouden afstude ren hun dienstplicht zouden kunnen uitstellen tot na hun studie. Meisje met kogel in borst geboren MEMPHIS In Memphis, in de Amerikaanse staat Tennessee, is een meisje met een kogel in de borst ge boren. De moeder van de baby was kort tevoren in de buik geschoten. Het kind kwam zaterdag door mid del van een keizersnede ter wereld en werd vrijwel meteen daarna geo pereerd. De kogel bleek alleen een rib te hebben doorboord, maar geen inwendige organen te hebben ge raakt. De 31-jarige moeder werd in de buik geschoten door een man die haar op straat aanschoot en in zijn auto wilde sleuren. Zij was toen achteneenhalve maand zwanger. De gezondheidstoestand van moeder en kind is bevredigend. Lancering Ariane-raket KOUROU Van de basis Kourou in Frans- Guyana is de afgelopen nacht de laatste Ariane- 3-raket met succes ge lanceerd. De raket van de Europese Ruimte vaartorganisatie ESA bracht 20 minuten later de 2,6 ton wegende Olympus-1 satelliet in een baan om de aarde, waarmee Italiaanse en Britse tv-uitzendingen worden doorgestraald. Op 30 juni werd de lan cering op het allerlaat ste moment uitgesteld vanwege een technisch mankement. North gaat in beroep WASHINGTON Oliver North, die wegens zijn betrokkenheid bij de Irangate-affaire vorige week tot drie jaar voorwaardelijke celstraf, een boete en dienstverlening werd ver oordeeld, heeft gisteren beroep aan getekend tegen het vonnis. Er waren speculaties dat North niet in beroep zou gaan omdat hij niet naar de ge vangenis hoefde. North, ex-mede- werker van de veiligheidsraad van het Witte Huis, is volgens zijn advo caten wel bereid de 1.200 uur dienst verlening te verrichten. Hij moet hel pen bij de voorlichting aan jongeren over drugs. De advocaten zeiden niet waarom North in beroep gaat. Ver moed wordt dat zij willen bereiken dat North's beroepsverbod wordt op geheven. In een ontspanr sfeer toa Bush, voorzitte Nyers va Hongaar arbeider: (midden) premier I Nemeth i op de democra toekoms Hongariji foto: ep> "3* Met zijn meedogenloze optreden heeft Robespierre veel vijanden gekweekt. foto: anp Promotie voor geheim agente 'ARIJS De Franse geheim igente Dominique Prieur, die veroordeeld werd voor haar iandeel in de bomaanslag op ie .Rainbow Warrior' van Greenpeace in 1985, is van ka- jitein bevorderd tot majoor. De vrouw vormt nog steeds iet middelpunt van een ruzie ussen Frankrijk en Nieuwzee- and. Diplomaten verwachten lan ook dat Nieuwzeeland ivoedend zal reageren. Bij de lomaanslag kwam een Neder- ander om het leven. In Nieuwzeeland werden Prieur :n haar collega Mafart veroor- ieeld. Dat land stemde er later n toe dat ze hun straf uit zou- ien zitten op een Frans atol. Wellington was razend toen 3ud-premier Chirac van Frankrijk de twee overplaatste naar Frankrijk, omdat Mafart ziek zou zijn en Prieur zwan ger was. Zhao mogelijk voor rechter PEKING De kans bestaat lat de voormalige Chinese jartijleider' Zhao Ziyang toch voor de rechter zal moeten verschijnen voor zijn aandeel n de studentenopstand. Vol- »ens een woordvoerder van de Chinese regering is het onder zoek naar de rol die de voor malige partijleider bij de de mocratiseringsbeweging heeft gespeeld in volle gang. Giste ren had de nieuwe partijleider, liang Zemin, een ontmoeting net een delegatie uit Hong Kong. Volgens het Chinese persbureau Xinhua heeft Ji ang geprobeerd de delegatie gerust te stellen over het be leid van de Chinese leiders. „Wij beoefenen ons socialisme, en u mag uw kapitalisme be drijven", aldus Jiang. Grote bos branden in Mexico en YS MEXICO Grote branden die al vijf maanden woeden, hebben één miljoen hectare bos van het subtropische woud ap het Mexicaanse schierei land Yucatan in de as gelegd. Veel dieren zijn ten prooi ge vallen aan de vlammen. De branden bedreigen inmiddels Dok de buitenwijken van de luxueuze badplaats Cancun. Dok in negen westelijke staten van de VS woeden bosbran- ien. Elfduizend brandweerlie- ien en tientallen blusvliegtui gen en helikopters zijn ingezet Dm de bos- en struikbranden te bestrijden, die worden aan gewakkerd door hete, droge winden en vaak zijn veroor- ïaakt door de bliksem. ÏOHANNESBURG iVinnie Mandela is opr ïieuw beschuldigd van )etrokkenheid bij de noord op de 14-jarige Stompie Moketsi Seipei in le zwarte woonstad Sowe- o. De Zuidafrikaanse po- itie heeft een rapport lierover aan officieren /an justitie overhandigd. (Vervolg van de voorpagina) BUDAPEST Kort na aankomst in Hongarije heeft president George Bush zich gisteravond lo vend uitgelaten over de hervormingen die er in gang zijn gezet. Na in Polen een bescheiden hulppakket te hebben voorge steld, bood Bush Amerikaanse samenwerking met de Hon gaarse autoriteiten aan om de veranderingen en hervormin gen voort te zetten. Bush werd bij aankomst op het vliegveld begroet door presi dent Bruno Straub. Straub wees er in zijn welkomsttoe spraak op dat de betrekkingen tussen oost en west spectacu lair zijn verbeterd sinds 1983, toen Bush als vice-president een bezoek bracht aan Honga rije. Bush is de eerste Ameri kaanse president die Hongarije bezoekt. De Amerikaanse president kreeg een warm onthaal van de bevolking van Budapest. Ondanks de stromende regen waren zij massaal naar het centrum van de stad gekomen BAYRUT Een tot nu toe onbekende groepering die zich ,Boze Arabische Generatie.' noemt heeft gisteren de verantwoorde lijkheid opgeëist voor de twee bomaanslagen in Mekka waarbij maandag één persoon om het leven kwam. Zestien anderen liepen zware verwondin gen op. „Wij eisen de verantwoorde lijkheid op voor de explosies in Mekka en Jiddah en zien dit slechts als een waarschuwing voor de varkens die het Arabi sche schiereiland besturen", stond in een verklaring die in Libanon bij een westers pers bureau werd afgegeven. De Saudische media hadden tot nu toe geen melding gemaakt van een explosie in Jiddah, een plaats aan de Rode Zee. Er deden zich maandag twee explosies voor, waarvan een bij de Grote Moskee en de an der bij een viaduct. Momenteel Dat heeft de Zuidafri kaanse staatszender SABC gisteren gemeld. Acht lijfwachten van Winnie, de vrouw van de gevangen ANC-leider Nelson Mandela, worden ervan verdacht vorig jaar december de jongen te hebben doodgeslagen. Winnie Mandela ontkent iedere be trokkenheid bij de moord en is 1 om de Amerikaanse president te zien. Glimlachend scheurde Bush de tekst van de rede doormidden die hij in Buda pest had zullen uitspreken. Hij zei dat hij „uit zijn hart" zou bevinden zich in Mekka circa 1,8 miljoen moslims uit meer dan 80 landen voor de bede vaart (de haj) naar de geboor testad van de profeet Moham med. Iran riep de pelgrims op te protesteren tegen de aanslagen die het land toeschreef aan „de VS en hun agenten in een re gio", een verwijzing naar Sau- diarabie. Volgens de Iraanse parlementsvoorzitter Rafsanja- ni hebben de Saudi's mis schien zelf de bomaanslagen gepleegd om te ontkomen „aan de druk van de echte moslims van de wereld omdat Iran de deelname wordt ontzegd aan de haj". Uit protest tegen de Saudische beperkingen op het aantal pel grims, die nu voor het tweede opeenvolgende keer van kracht zijn, boycot Iran de jaarlijkse pelgrimstocht. Twee jaar geleden kwamen meer dan 400 mensen, voornamelijk Iraniërs, om het leven toen zij anti-westerse demonstraties wilden houden tijdens de haj. ook nooit in staat van beschul diging gesteld. SABC meldde dat de officier van justitie in de regio Witwatersrand het rapport zal bestuderen en dan zal beslissen of zij alsnog wordt aangeklaagd. Volgens de politie werden Stompie en drie andere zwarte jongeren uit een pastorie ont voerd en naar het huis van Winnie Mandela gebracht spreken, omdat de menigte al lang genoeg in het noodweer had gestaan om hem op te wachten op het grote plein aan de Donau. Op de spandoeken van de waar ze zouden zijn mishan deld. Het lichaam van Stompie werd op 7 januari in een veld gevonden. Gemeenschapslei ders in Soweto zeiden dat de andere drie jongeren pas na grote druk van de gemeen schap werden vrijgelaten. Een advocaat van de drie zei dat er beëdigde verklaringen werden voorbereid waaruit zou blijken dat mevrouw Mandela „be trokken" was bij de ontvoe- de en van Hongaren stond te lezen „ver trouw de communisten niet" en op een ander werd de raad gegeven communisten geen geld te geven. Twee jonge Hongaren hadden ring. Nelson Mandela wil toestem ming hebben om een eigen versie te geven over zijn on verwachte ontmoeting vorige week met president Pieter Botha om de gebeurtenis in de „juiste context" te plaatsen, al dus Winnie Mandela. Zij noemde de versie van de rege ring „aardig accuraat", maar zei dat haar man de histori sche ontmoeting in de „juiste WASHINGTON De Verenigde Staten hebben gisteren toegegeven aan druk van Israel door het ongeluk vorige week met een Israëlische bus alsnog een „terroristische" aan slag te noemen. Vorige week gaf een Palestijn een ruk aan het stuur van de bus, waardoor het voertuig in een ravijn stortte. Daarbij kwamen veertien joodse inzit tenden om het leven. De Amerikaanse verklaring kwam enige uren nadat de Is rael zijn belangrijkste bondge noot ervan had beschuldigd de Palestijnen een „vergunning een levensgroot staand portret van Bush opgericht, waarbij de Hongaren zich voor ongeveer zeven gulden konden laten vereeuwigen op een polaroid foto. Begin In zijn tafelrede tijdens het di ner sprak Bush zijn vertrou wen uit in het vermogen van Hongarije de hervormingen met succes te bekronen. De vrije verkiezingen die de auto riteiten hebben beloofd voor 1990 zullen een grote stap be teken voor de democratie en de politieke vrijheid, aldus de Amerikaanse president. „Maar dat is nog maar een begin", zo hield hij zijn gehoor voor en hij sprak van een toekomstig Hongarije met allemaal kleine bedrijfjes, een Hongarije waar in nieuwe stemmen te horen zijn en dat zijn rechtmatige plaats inneemt als vitaal ele ment van een nieuw, verenigd en vrij Europa. Vandaag heeft Bush bespre kingen gevoerd met de voor naamste Hongaarse leiders en een rede gehouden op de Karl Marx-universiteit van Buda pest. context" wilde plaatsen. Frank Chikane van de Zuida frikaanse Raad van Kerken zei dat Mandela „niet via zijn vrouw de details van de ont moeting bekend wil maken, maar dat hij dat zelf wil doen in de vorm van een verkla ring". Chikane zei dat Mande la een verklaring heeft voor gelegd aan de gevangenisauto riteiten voor verspreiding. tot doden" te hebben gegeven door de aanslag op de bus niet tot een terroristische daad te bestempelen. Ook de Palestijnse Bevrij dingsorganisatie (PLO) uitte gisteren felle kritiek op de Verenigde Staten. Volgens de PLO zijn de Amerikanen ver antwoordelijk voor de aanval len van Israëliërs op Palestij nen, omdat zij die niet hebben veroordeeld. Ervaring heeft uitgewezen dat onze dialoog met Washington geen toe komst heeft zolang de Ameri kaanse regering doorgaat met schroom en extreme aarzeling uit angst de Israëliërs boos te maken, aldus het palestijnse persbureau WAFA. PARIJS Afgelopen maand zijn in de voormalige gevange nis onder het Paleis van Justi tie in Parijs, de „Conciergerie", de oude kerkers van koningin Marie Antoinette en Maximi- lien de Robespierre voor het publiek opengesteld. Daarmee kwam een einde aan een maandenlange discussie over de vraag of deze hoofdrolspe lers uit het jaar van de Franse Revolutie met gelijke eer moeten worden herdacht. Eigenlijk had de openstelling al vier maanden geleden plaats moeten vinden. Maar de 20e eeuwse aanhangers van Robe spierre waren bang dat de res tauratie van zijn cel zijn eigen rehabilitatie in de schaduw zou stellen. De vereniging voor rehabilita tie van Robespierre betreurt het dat de leider van de Franse Revolutie bij geen van de vele herdenkingen die Frankrijk dit jaar viert in het kader van de „Bicentenaire" prominent aanwezig is. Een grote groep andere Fransen ziet dat echter volstrekt anders. Voor hen blijft Robespierre bovenal het symbool van de Terreur en de vele koppen die in die periode van de revolutie zijn gerold. De controverse over Robe spierre blijft daarmee ook tweehonderd jaar na de revo lutie nog altijd voortduren. Maximilien de Robespierre werd op 6 mei 1758 in de Noordfranse plaats Arras gebo ren in een verarmd burgerlijk gezin waarvan de vader advo caat was. Hij studeerde op een beurs van het bisdom rechten aan een gerenommeerde school in Parijs, en keerde in 1781 te rug naar zijn geboortestad waar hij in de voetsporen trad van zijn vader. In 1789 werd hij vervolgens gekozen tot ver tegenwoordiger van de Derde Stand van de Staten-Generaal voor de stad Artois. Jacobijnen Robespierre begon zijn politie ke carriere pas goed toen de Derde Stand zich op 17 juni van datzelfde jaar eenzijdig uitriep tot de enige vertegen woordiger van het volk. Hij ontpopte zich als een radikale leider in de inderhaast opge richte Nationale Vergadering (Assemblée Nationale) en werd al vroeg opgenomen in de kringen van de Jacobijnen. Dit waren Bretonse afgevaar digden in de Assemblée die te gen een vetorecht voor de ko ning waren en uitgroeiden tot een van de meest invloedrijke groeperingen tijdens de revolu tie. Zij dankten hun naam aan het feit dat zij vanaf oktober 1789 regelmatig in Parijs bij eenkwamen in een klooster van paters Dominicanen die ook wel „Jacobins" werden ge noemd naar de Heilige Jacobus aan wie zij hun eerste vestiging in de Franse hoofdstad hadden opgedragen. Robespierre ver wierf onder meer door zijn scherpe tong grote populariteit bij het volk. Door zijn slimme, meedogenloze redenaarsprak- tijken kreeg hij meer en meer steun om zich van zijn tegen standers te ontdoen. Zo werden begin september 1792 in Parijs ruim 1.600 mensen geëxecu teerd na een schijnproces on der leiding van het gemeente bestuur waarvan naast Robe spierre onderanderen ook Danton en Marat deel uit maakten. Robespierre slaagde er vervolgens in de domine rende man te worden in het „Comité du Salut Public", het uitvoerend orgaan van de met algemeen stemrecht gekozen Nationale Conventie. En na de moord op Marat in juli 1793 zag hij. kans de macht te grij pen en Danton op te volgen als voorzitter van de Nationale Conventie. 200 JAAR Franse Revolutie Klopjacht Nadat in juni van dat jaar al arrestaties waren verricht on der de Girondijnen (genoemd naar hun geboortestreek de Gi- ronde rondom Bordeaux), ont ketende Robespierre vanaf september 1793 een ware klop jacht op zijn politieke tegen standers die tot dan de Con ventie domineerden. De Gi rondijnen waren veel gematig der dan Robespierre's Jacobij nen en geloofden in een ratio nele wetgeving en een door de middenklasse gedomineerde staat. Maar aan hun bewind kwam een einde en de dicta tuur die erop volgde maakte zo kwistig gebruik van de guillo tine dat de revolutie haar bloe digste periode inging, die be kend is gebleven als de Ter reur. Robespierre ontdeed zich van werkelijk iedereen van wie hij ook maar enige tegen stand verwachtte. Hij vaardig de steeds meer centraliserende maatregelen uit, die hem in de richting van hetzelfde absolu tisme dreven waartegen de Fransen zich met het ontkete nen van de revolutie toch dui delijk hadden verzet. Door be slissingen als de executie van de gematigde Danton in april 1794 en de instelling van de bijna religieuze Cultus van het Opperwezen twee maanden daarna, maakte de radikale lei der steeds meer vijanden. De oppositie tegen Robespierre be sloot dat het nu niet verder kon en arresteerde hem toen hij op 27 juli 1794 in de Con ventie het woord wilde nemen. Hij werd weliswaar nog voor een korte periode door de Pa- rijzenaars bevrijd, maar nadat hij voor de tweede keer was opgepakt viel hij zonder vorm van proces zelf ten prooi aan de guillotine. Koppen rollen Toch vindt Roger Caratini, voorzitter van een vereniging „voor Robespierre", dat de ge schiedenis geweld wordt aan gedaan als de persoon Robe spierre uit alle festiviteiten rond de „Bicentenaire" blijft geweerd. Hij rekent voor dat tijdens het bewind van de im mer perfect gesoigneerde Maximilien veel minder kop pen zijn gerold dan in periodes daarvoor en daarna. Daarnaast is Robespierre toch zéker een van de revolutionai ren van het eerste uur geweest, die zich onder meer duidelijk heeft uitgesproken tegen de slavernij, het kolonialisme en de vervolging van de joden, al dus Caratini. Hij voegt daaraan toe dat zijn vereniging burge meester Jacques Chirac van Parijs heeft gevraagd een straat te noemen naar Robe spierre, bij voorbeeld het deel van de „Rue Saint-Honoré" waar deze heeft gewoond. Zijn inspanningen worden ech ter niet door iedereen toege juicht. „De verering van Robe spierre betekent een stap terug naar de tirannie in het hart van de revolutie", aldus een te genstander. „En die tirannie was de eerste aanzet voor de moderne totalitaire regimes". DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB 24.000 MIJLEN OCEAANRACE 416) Willy, Rob en Bill zijn volkomen verrast, wanneer opeens luik. Dan opeens ziet hij een mogelijkheid.... Larry staat op een Larry tevoorschijn springt en hun beveelt de handen omhoog te touw; Bil grijpt het vast, geeft er een ruk aan en Larry tuimelt steken. Ze kunnen het bevel slechts opvolgen. „Ontwapen ze, Jojo", zegt Larry en deze gooit de revolvers van Rob en Bill overboord. „En nou jij naar beneden, schurk!" schreeuwt Larry 'ogen Bill. Ja, wat kan Bill doen? Het geweer is angstig precies °P hem gericht en aarzelend daalt hij dan ook af in het achter- ondersteboven. Maar meteen gaat ook het geweer af en Bill slaakt een gil: hij is getroffen. Dan stormt Jojo naar voren om zijn baas te hulp te schieten. Willy valt van de ene verbazing in de andere... Jojo is immers toch overboord gevallen? Beveiliging nieuwe ,,Arc' Tussen de talrijke afras teringen bij de nieuwe „Are de Triomphe" in de Parijse wijk La Défense lopen politie-agenten met walkie-talkies heen en weer die de beveiliging van het bouwwerk aan het voorbereiden zijn. Hier, in de „Arche de la Défense" start overmor gen op de 200e ver jaardag van de Franse Revolutie het topover- leg van de leiders van de G-7, de zeven meest geïndustrialiseerde lan den. foto: epa RAPPORT ZUIDAFRIKAANSE POLITIE:

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 5