George Bush uit lofzang op
Hongaarse hervormingen
Winnie Mandela wel betrokken bij moord"
Robespierre wordt
weggedrukt bij
viering Revolutie
YS: busaanslag Israel
terroristische daad
Onbekende groep eist
aanslagen Mekka op
BUITENLAND
Êcidóc Qowiant
WOENSDAG 12 JULI 1989 PAGINA 5
Zeker 221 doden
bij overstroming
in Zuidwest-China
'EKING In de zuidwestelijke Chinese provin
cie Sichuan zijn in totaal zeker 221 mensen om het
even gekomen als gevolg van aardverschuivingen
:n overstromingen. Ongeveer 200 mensen raakten
tnder stenen en modder bedolven, toen na hevige
egenval een stuk rots afbrak en op een groep wo-
ïingen viel. Er zouden 14 doden zijn geborgen. Zes
nensen werden gewond naar het ziekenhuis ge
bracht. Wat er van de overige slachtoffers is ge
worden, is niet bekend. Volgens de staats-tv kwa
men 137 mensen om en raakten er 432 gewond bij
overstromingen in de regio Chungking. Ten noor
den van dit gebied vielen nog eens 84 doden als
gevolg van een aardverschuiving.
Vrijstelling dienstplicht
voor studenten USSR
-MOSKOU In haar eerste volwaardi
ge daad van wetgeving heeft het nieuwe
Sovjet-parlement gisteren besloten dat
alle studenten die zijn opgeroepen voor
militaire dienst uit het leger zullen wor
den ontslagen. De komende twee maan
den zullen 175.000 studenten wofden
ontheven uit de dienstplicht. De vrijstelr
ling voor studenten werd voorgesteld
door premier Ryzjkov en werd door de
afgevaardigden begroet met „een storm
van applaus", aldus persbureau TASS.
Het totale ontslag van dienstplicht voor
studenten is een uitbreiding van een
plan van Defensie, waarbij studenten
die dit voorjaar of later zouden afstude
ren hun dienstplicht zouden kunnen
uitstellen tot na hun studie.
Meisje met kogel
in borst geboren
MEMPHIS In Memphis, in de
Amerikaanse staat Tennessee, is een
meisje met een kogel in de borst ge
boren. De moeder van de baby was
kort tevoren in de buik geschoten.
Het kind kwam zaterdag door mid
del van een keizersnede ter wereld
en werd vrijwel meteen daarna geo
pereerd. De kogel bleek alleen een
rib te hebben doorboord, maar geen
inwendige organen te hebben ge
raakt. De 31-jarige moeder werd in
de buik geschoten door een man die
haar op straat aanschoot en in zijn
auto wilde sleuren. Zij was toen
achteneenhalve maand zwanger. De
gezondheidstoestand van moeder en
kind is bevredigend.
Lancering
Ariane-raket
KOUROU Van de
basis Kourou in Frans-
Guyana is de afgelopen
nacht de laatste Ariane-
3-raket met succes ge
lanceerd. De raket van
de Europese Ruimte
vaartorganisatie ESA
bracht 20 minuten later
de 2,6 ton wegende
Olympus-1 satelliet in
een baan om de aarde,
waarmee Italiaanse en
Britse tv-uitzendingen
worden doorgestraald.
Op 30 juni werd de lan
cering op het allerlaat
ste moment uitgesteld
vanwege een technisch
mankement.
North gaat in beroep
WASHINGTON Oliver North, die
wegens zijn betrokkenheid bij de
Irangate-affaire vorige week tot drie
jaar voorwaardelijke celstraf, een
boete en dienstverlening werd ver
oordeeld, heeft gisteren beroep aan
getekend tegen het vonnis. Er waren
speculaties dat North niet in beroep
zou gaan omdat hij niet naar de ge
vangenis hoefde. North, ex-mede-
werker van de veiligheidsraad van
het Witte Huis, is volgens zijn advo
caten wel bereid de 1.200 uur dienst
verlening te verrichten. Hij moet hel
pen bij de voorlichting aan jongeren
over drugs. De advocaten zeiden niet
waarom North in beroep gaat. Ver
moed wordt dat zij willen bereiken
dat North's beroepsverbod wordt op
geheven.
In een
ontspanr
sfeer toa
Bush,
voorzitte
Nyers va
Hongaar
arbeider:
(midden)
premier I
Nemeth i
op de
democra
toekoms
Hongariji
foto: ep>
"3*
Met zijn meedogenloze optreden heeft Robespierre veel vijanden
gekweekt. foto: anp
Promotie voor
geheim agente
'ARIJS De Franse geheim
igente Dominique Prieur, die
veroordeeld werd voor haar
iandeel in de bomaanslag op
ie .Rainbow Warrior' van
Greenpeace in 1985, is van ka-
jitein bevorderd tot majoor.
De vrouw vormt nog steeds
iet middelpunt van een ruzie
ussen Frankrijk en Nieuwzee-
and. Diplomaten verwachten
lan ook dat Nieuwzeeland
ivoedend zal reageren. Bij de
lomaanslag kwam een Neder-
ander om het leven. In
Nieuwzeeland werden Prieur
:n haar collega Mafart veroor-
ieeld. Dat land stemde er later
n toe dat ze hun straf uit zou-
ien zitten op een Frans atol.
Wellington was razend toen
3ud-premier Chirac van
Frankrijk de twee overplaatste
naar Frankrijk, omdat Mafart
ziek zou zijn en Prieur zwan
ger was.
Zhao mogelijk
voor rechter
PEKING De kans bestaat
lat de voormalige Chinese
jartijleider' Zhao Ziyang toch
voor de rechter zal moeten
verschijnen voor zijn aandeel
n de studentenopstand. Vol-
»ens een woordvoerder van de
Chinese regering is het onder
zoek naar de rol die de voor
malige partijleider bij de de
mocratiseringsbeweging heeft
gespeeld in volle gang. Giste
ren had de nieuwe partijleider,
liang Zemin, een ontmoeting
net een delegatie uit Hong
Kong. Volgens het Chinese
persbureau Xinhua heeft Ji
ang geprobeerd de delegatie
gerust te stellen over het be
leid van de Chinese leiders.
„Wij beoefenen ons socialisme,
en u mag uw kapitalisme be
drijven", aldus Jiang.
Grote bos
branden in
Mexico en YS
MEXICO Grote branden
die al vijf maanden woeden,
hebben één miljoen hectare
bos van het subtropische woud
ap het Mexicaanse schierei
land Yucatan in de as gelegd.
Veel dieren zijn ten prooi ge
vallen aan de vlammen. De
branden bedreigen inmiddels
Dok de buitenwijken van de
luxueuze badplaats Cancun.
Dok in negen westelijke staten
van de VS woeden bosbran-
ien. Elfduizend brandweerlie-
ien en tientallen blusvliegtui
gen en helikopters zijn ingezet
Dm de bos- en struikbranden
te bestrijden, die worden aan
gewakkerd door hete, droge
winden en vaak zijn veroor-
ïaakt door de bliksem.
ÏOHANNESBURG
iVinnie Mandela is opr
ïieuw beschuldigd van
)etrokkenheid bij de
noord op de 14-jarige
Stompie Moketsi Seipei in
le zwarte woonstad Sowe-
o. De Zuidafrikaanse po-
itie heeft een rapport
lierover aan officieren
/an justitie overhandigd.
(Vervolg van de voorpagina)
BUDAPEST Kort na
aankomst in Hongarije
heeft president George
Bush zich gisteravond lo
vend uitgelaten over de
hervormingen die er in
gang zijn gezet.
Na in Polen een bescheiden
hulppakket te hebben voorge
steld, bood Bush Amerikaanse
samenwerking met de Hon
gaarse autoriteiten aan om de
veranderingen en hervormin
gen voort te zetten.
Bush werd bij aankomst op het
vliegveld begroet door presi
dent Bruno Straub. Straub
wees er in zijn welkomsttoe
spraak op dat de betrekkingen
tussen oost en west spectacu
lair zijn verbeterd sinds 1983,
toen Bush als vice-president
een bezoek bracht aan Honga
rije. Bush is de eerste Ameri
kaanse president die Hongarije
bezoekt.
De Amerikaanse president
kreeg een warm onthaal van
de bevolking van Budapest.
Ondanks de stromende regen
waren zij massaal naar het
centrum van de stad gekomen
BAYRUT Een tot nu
toe onbekende groepering
die zich ,Boze Arabische
Generatie.' noemt heeft
gisteren de verantwoorde
lijkheid opgeëist voor de
twee bomaanslagen in
Mekka waarbij maandag
één persoon om het leven
kwam. Zestien anderen
liepen zware verwondin
gen op.
„Wij eisen de verantwoorde
lijkheid op voor de explosies in
Mekka en Jiddah en zien dit
slechts als een waarschuwing
voor de varkens die het Arabi
sche schiereiland besturen",
stond in een verklaring die in
Libanon bij een westers pers
bureau werd afgegeven. De
Saudische media hadden tot
nu toe geen melding gemaakt
van een explosie in Jiddah,
een plaats aan de Rode Zee.
Er deden zich maandag twee
explosies voor, waarvan een
bij de Grote Moskee en de an
der bij een viaduct. Momenteel
Dat heeft de Zuidafri
kaanse staatszender SABC
gisteren gemeld.
Acht lijfwachten van Winnie,
de vrouw van de gevangen
ANC-leider Nelson Mandela,
worden ervan verdacht vorig
jaar december de jongen te
hebben doodgeslagen. Winnie
Mandela ontkent iedere be
trokkenheid bij de moord en is
1
om de Amerikaanse president
te zien. Glimlachend scheurde
Bush de tekst van de rede
doormidden die hij in Buda
pest had zullen uitspreken. Hij
zei dat hij „uit zijn hart" zou
bevinden zich in Mekka circa
1,8 miljoen moslims uit meer
dan 80 landen voor de bede
vaart (de haj) naar de geboor
testad van de profeet Moham
med.
Iran riep de pelgrims op te
protesteren tegen de aanslagen
die het land toeschreef aan „de
VS en hun agenten in een re
gio", een verwijzing naar Sau-
diarabie. Volgens de Iraanse
parlementsvoorzitter Rafsanja-
ni hebben de Saudi's mis
schien zelf de bomaanslagen
gepleegd om te ontkomen „aan
de druk van de echte moslims
van de wereld omdat Iran de
deelname wordt ontzegd aan
de haj".
Uit protest tegen de Saudische
beperkingen op het aantal pel
grims, die nu voor het tweede
opeenvolgende keer van
kracht zijn, boycot Iran de
jaarlijkse pelgrimstocht. Twee
jaar geleden kwamen meer
dan 400 mensen, voornamelijk
Iraniërs, om het leven toen zij
anti-westerse demonstraties
wilden houden tijdens de haj.
ook nooit in staat van beschul
diging gesteld. SABC meldde
dat de officier van justitie in
de regio Witwatersrand het
rapport zal bestuderen en dan
zal beslissen of zij alsnog
wordt aangeklaagd.
Volgens de politie werden
Stompie en drie andere zwarte
jongeren uit een pastorie ont
voerd en naar het huis van
Winnie Mandela gebracht
spreken, omdat de menigte al
lang genoeg in het noodweer
had gestaan om hem op te
wachten op het grote plein aan
de Donau.
Op de spandoeken van de
waar ze zouden zijn mishan
deld. Het lichaam van Stompie
werd op 7 januari in een veld
gevonden. Gemeenschapslei
ders in Soweto zeiden dat de
andere drie jongeren pas na
grote druk van de gemeen
schap werden vrijgelaten. Een
advocaat van de drie zei dat er
beëdigde verklaringen werden
voorbereid waaruit zou blijken
dat mevrouw Mandela „be
trokken" was bij de ontvoe-
de
en
van
Hongaren stond te lezen „ver
trouw de communisten niet"
en op een ander werd de raad
gegeven communisten geen
geld te geven.
Twee jonge Hongaren hadden
ring.
Nelson Mandela wil toestem
ming hebben om een eigen
versie te geven over zijn on
verwachte ontmoeting vorige
week met president Pieter
Botha om de gebeurtenis in de
„juiste context" te plaatsen, al
dus Winnie Mandela. Zij
noemde de versie van de rege
ring „aardig accuraat", maar
zei dat haar man de histori
sche ontmoeting in de „juiste
WASHINGTON De
Verenigde Staten hebben
gisteren toegegeven aan
druk van Israel door het
ongeluk vorige week met
een Israëlische bus alsnog
een „terroristische" aan
slag te noemen.
Vorige week gaf een Palestijn
een ruk aan het stuur van de
bus, waardoor het voertuig in
een ravijn stortte. Daarbij
kwamen veertien joodse inzit
tenden om het leven.
De Amerikaanse verklaring
kwam enige uren nadat de Is
rael zijn belangrijkste bondge
noot ervan had beschuldigd de
Palestijnen een „vergunning
een levensgroot staand portret
van Bush opgericht, waarbij de
Hongaren zich voor ongeveer
zeven gulden konden laten
vereeuwigen op een polaroid
foto.
Begin
In zijn tafelrede tijdens het di
ner sprak Bush zijn vertrou
wen uit in het vermogen van
Hongarije de hervormingen
met succes te bekronen. De
vrije verkiezingen die de auto
riteiten hebben beloofd voor
1990 zullen een grote stap be
teken voor de democratie en
de politieke vrijheid, aldus de
Amerikaanse president. „Maar
dat is nog maar een begin", zo
hield hij zijn gehoor voor en
hij sprak van een toekomstig
Hongarije met allemaal kleine
bedrijfjes, een Hongarije waar
in nieuwe stemmen te horen
zijn en dat zijn rechtmatige
plaats inneemt als vitaal ele
ment van een nieuw, verenigd
en vrij Europa.
Vandaag heeft Bush bespre
kingen gevoerd met de voor
naamste Hongaarse leiders en
een rede gehouden op de Karl
Marx-universiteit van Buda
pest.
context" wilde plaatsen.
Frank Chikane van de Zuida
frikaanse Raad van Kerken
zei dat Mandela „niet via zijn
vrouw de details van de ont
moeting bekend wil maken,
maar dat hij dat zelf wil doen
in de vorm van een verkla
ring". Chikane zei dat Mande
la een verklaring heeft voor
gelegd aan de gevangenisauto
riteiten voor verspreiding.
tot doden" te hebben gegeven
door de aanslag op de bus niet
tot een terroristische daad te
bestempelen.
Ook de Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie (PLO) uitte
gisteren felle kritiek op de
Verenigde Staten. Volgens de
PLO zijn de Amerikanen ver
antwoordelijk voor de aanval
len van Israëliërs op Palestij
nen, omdat zij die niet hebben
veroordeeld. Ervaring heeft
uitgewezen dat onze dialoog
met Washington geen toe
komst heeft zolang de Ameri
kaanse regering doorgaat met
schroom en extreme aarzeling
uit angst de Israëliërs boos te
maken, aldus het palestijnse
persbureau WAFA.
PARIJS Afgelopen maand
zijn in de voormalige gevange
nis onder het Paleis van Justi
tie in Parijs, de „Conciergerie",
de oude kerkers van koningin
Marie Antoinette en Maximi-
lien de Robespierre voor het
publiek opengesteld. Daarmee
kwam een einde aan een
maandenlange discussie over
de vraag of deze hoofdrolspe
lers uit het jaar van de Franse
Revolutie met gelijke eer
moeten worden herdacht.
Eigenlijk had de openstelling
al vier maanden geleden plaats
moeten vinden. Maar de 20e
eeuwse aanhangers van Robe
spierre waren bang dat de res
tauratie van zijn cel zijn eigen
rehabilitatie in de schaduw zou
stellen.
De vereniging voor rehabilita
tie van Robespierre betreurt
het dat de leider van de Franse
Revolutie bij geen van de vele
herdenkingen die Frankrijk
dit jaar viert in het kader van
de „Bicentenaire" prominent
aanwezig is. Een grote groep
andere Fransen ziet dat echter
volstrekt anders. Voor hen
blijft Robespierre bovenal het
symbool van de Terreur en de
vele koppen die in die periode
van de revolutie zijn gerold.
De controverse over Robe
spierre blijft daarmee ook
tweehonderd jaar na de revo
lutie nog altijd voortduren.
Maximilien de Robespierre
werd op 6 mei 1758 in de
Noordfranse plaats Arras gebo
ren in een verarmd burgerlijk
gezin waarvan de vader advo
caat was. Hij studeerde op een
beurs van het bisdom rechten
aan een gerenommeerde school
in Parijs, en keerde in 1781 te
rug naar zijn geboortestad
waar hij in de voetsporen trad
van zijn vader. In 1789 werd
hij vervolgens gekozen tot ver
tegenwoordiger van de Derde
Stand van de Staten-Generaal
voor de stad Artois.
Jacobijnen
Robespierre begon zijn politie
ke carriere pas goed toen de
Derde Stand zich op 17 juni
van datzelfde jaar eenzijdig
uitriep tot de enige vertegen
woordiger van het volk. Hij
ontpopte zich als een radikale
leider in de inderhaast opge
richte Nationale Vergadering
(Assemblée Nationale) en werd
al vroeg opgenomen in de
kringen van de Jacobijnen.
Dit waren Bretonse afgevaar
digden in de Assemblée die te
gen een vetorecht voor de ko
ning waren en uitgroeiden tot
een van de meest invloedrijke
groeperingen tijdens de revolu
tie. Zij dankten hun naam aan
het feit dat zij vanaf oktober
1789 regelmatig in Parijs bij
eenkwamen in een klooster
van paters Dominicanen die
ook wel „Jacobins" werden ge
noemd naar de Heilige Jacobus
aan wie zij hun eerste vestiging
in de Franse hoofdstad hadden
opgedragen. Robespierre ver
wierf onder meer door zijn
scherpe tong grote populariteit
bij het volk. Door zijn slimme,
meedogenloze redenaarsprak-
tijken kreeg hij meer en meer
steun om zich van zijn tegen
standers te ontdoen. Zo werden
begin september 1792 in Parijs
ruim 1.600 mensen geëxecu
teerd na een schijnproces on
der leiding van het gemeente
bestuur waarvan naast Robe
spierre onderanderen ook
Danton en Marat deel uit
maakten. Robespierre slaagde
er vervolgens in de domine
rende man te worden in het
„Comité du Salut Public", het
uitvoerend orgaan van de met
algemeen stemrecht gekozen
Nationale Conventie. En na de
moord op Marat in juli 1793
zag hij. kans de macht te grij
pen en Danton op te volgen als
voorzitter van de Nationale
Conventie.
200 JAAR
Franse Revolutie
Klopjacht
Nadat in juni van dat jaar al
arrestaties waren verricht on
der de Girondijnen (genoemd
naar hun geboortestreek de Gi-
ronde rondom Bordeaux), ont
ketende Robespierre vanaf
september 1793 een ware klop
jacht op zijn politieke tegen
standers die tot dan de Con
ventie domineerden. De Gi
rondijnen waren veel gematig
der dan Robespierre's Jacobij
nen en geloofden in een ratio
nele wetgeving en een door de
middenklasse gedomineerde
staat. Maar aan hun bewind
kwam een einde en de dicta
tuur die erop volgde maakte zo
kwistig gebruik van de guillo
tine dat de revolutie haar bloe
digste periode inging, die be
kend is gebleven als de Ter
reur. Robespierre ontdeed zich
van werkelijk iedereen van
wie hij ook maar enige tegen
stand verwachtte. Hij vaardig
de steeds meer centraliserende
maatregelen uit, die hem in de
richting van hetzelfde absolu
tisme dreven waartegen de
Fransen zich met het ontkete
nen van de revolutie toch dui
delijk hadden verzet. Door be
slissingen als de executie van
de gematigde Danton in april
1794 en de instelling van de
bijna religieuze Cultus van het
Opperwezen twee maanden
daarna, maakte de radikale lei
der steeds meer vijanden. De
oppositie tegen Robespierre be
sloot dat het nu niet verder
kon en arresteerde hem toen
hij op 27 juli 1794 in de Con
ventie het woord wilde nemen.
Hij werd weliswaar nog voor
een korte periode door de Pa-
rijzenaars bevrijd, maar nadat
hij voor de tweede keer was
opgepakt viel hij zonder vorm
van proces zelf ten prooi aan
de guillotine.
Koppen rollen
Toch vindt Roger Caratini,
voorzitter van een vereniging
„voor Robespierre", dat de ge
schiedenis geweld wordt aan
gedaan als de persoon Robe
spierre uit alle festiviteiten
rond de „Bicentenaire" blijft
geweerd. Hij rekent voor dat
tijdens het bewind van de im
mer perfect gesoigneerde
Maximilien veel minder kop
pen zijn gerold dan in periodes
daarvoor en daarna.
Daarnaast is Robespierre toch
zéker een van de revolutionai
ren van het eerste uur geweest,
die zich onder meer duidelijk
heeft uitgesproken tegen de
slavernij, het kolonialisme en
de vervolging van de joden, al
dus Caratini. Hij voegt daaraan
toe dat zijn vereniging burge
meester Jacques Chirac van
Parijs heeft gevraagd een
straat te noemen naar Robe
spierre, bij voorbeeld het deel
van de „Rue Saint-Honoré"
waar deze heeft gewoond.
Zijn inspanningen worden ech
ter niet door iedereen toege
juicht. „De verering van Robe
spierre betekent een stap terug
naar de tirannie in het hart
van de revolutie", aldus een te
genstander. „En die tirannie
was de eerste aanzet voor de
moderne totalitaire regimes".
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
24.000 MIJLEN OCEAANRACE
416) Willy, Rob en Bill zijn volkomen verrast, wanneer opeens luik. Dan opeens ziet hij een mogelijkheid.... Larry staat op een
Larry tevoorschijn springt en hun beveelt de handen omhoog te touw; Bil grijpt het vast, geeft er een ruk aan en Larry tuimelt
steken. Ze kunnen het bevel slechts opvolgen. „Ontwapen ze,
Jojo", zegt Larry en deze gooit de revolvers van Rob en Bill
overboord. „En nou jij naar beneden, schurk!" schreeuwt Larry
'ogen Bill. Ja, wat kan Bill doen? Het geweer is angstig precies
°P hem gericht en aarzelend daalt hij dan ook af in het achter-
ondersteboven. Maar meteen gaat ook het geweer af en Bill
slaakt een gil: hij is getroffen. Dan stormt Jojo naar voren om zijn
baas te hulp te schieten. Willy valt van de ene verbazing in de
andere... Jojo is immers toch overboord gevallen?
Beveiliging
nieuwe ,,Arc'
Tussen de talrijke afras
teringen bij de nieuwe
„Are de Triomphe" in de
Parijse wijk La Défense
lopen politie-agenten met
walkie-talkies heen en
weer die de beveiliging
van het bouwwerk aan
het voorbereiden zijn.
Hier, in de „Arche de la
Défense" start overmor
gen op de 200e ver
jaardag van de Franse
Revolutie het topover-
leg van de leiders van de
G-7, de zeven meest
geïndustrialiseerde lan
den.
foto: epa
RAPPORT ZUIDAFRIKAANSE POLITIE: