Geen kruid gewassen tegen Duitse opslag Tenniswereld vreest dopingcontroles niet Lendl blijft in zichzelf geloven £eidóc<3otvumt Herhaling van een jaar eerder Becker won tien keer van Edberg 23 MINUTEN ZUIVERE SPEELTIJD BIJ TWEE FINALES m m IH SPORT MAANDAG 10 JULI 1989 PAGINA 16 LONDEN De finales van Wimbledon waren een herhaling van vorig jaar. In 1988 won Stefan Edberg met 4-6, 7-6, 6-4, 6-2 van Boris Becker. Steffi Graf ver sloeg Marina Navratilova met 5-7, 6-2, 6- 1. Het is een kwart eeuw geleden dat in twee opvolgende toernooien dezelfde fi nalisten in het enkelspel op de baan stonden. In 1964 won de Australiër Roy Emerson met 6-4, 12-10, 4-6, 6-3 van zijn landgenoot Fred Stolle, een jaar later met 6-2, 6-4, 6-4. De vrouwen finales in die jaren gingen tussen Maria Esther Bueno (Bra) en Margaret Court-Smith (Aus). Bueno won in '64 met 6-4, 7-9, 6-3, Smith nam in '65 revanche met 6-4, 7-5. LONDEN Er is er nog één, die blijft geloven dat Ivan Lendl ooit Wimbledon zal winnen. Lendl zelf. Gedemo raliseerd door drie dubieuze lijnbeslissingen, bekvechtend met de Braziliaanse scheids rechter Pereira en getemd door Boris Beckers backhand, verdween hij zaterdag in de halve finales. Hij verstoorde niet alleen de Britse thee, maar zelfs het avondmaal van de royalty vlak achter hem en liet boven dien Graf en Navratilova uren vergeefs wachten, maar na vier uur en één minuut spelen en een onderbreking van ruim een uur, had Becker hem de hoop Wimbledon ooit te win nen, voor de derde achtereen volgende maal geknakt. De Westduitser had zich met 7-5, 6-7 (2-7), 2-6, 6-4, 6-3 voor de vierde maal in vijf jaar een weg naar de finale gebaand. „Ik had niet graag in zijn schoenen gestaan", commenta rieerde Becker de droeve af tocht van zijn tegenstander. Maar een uur later was Lendl de ergste teleurstelling alweer te boven. „Volgend jaar pro beer ik het weer. Desnoods laat ik de Open Franse kampi oenschappen ervoor lopen. Ik heb nog steeds het gevoel, dat ik steeds beter ga spelen op gras". „Ik heb het al moeilijk genoeg met mezelf, waarom maak je het me nog moeilijker," schreeuwde hij naar Pereira, toen deze in de vijfde set een beslissing van het elektronisch oog herriep. Hij stond toen al een doorbraak achter en wist dat Becker geen tweede kans zou toestaan. Dat deed de Westduitser dan ook niet. Wel sloeg hij nog een paar aces, waardoor zijn totaal op 17 kwam. Lendl vermoedde dat zijn coach Bob Brett en mana ger Ion Tiriac Boris Becker in de regenpauze mentaal over een dood punt hadden gehol pen. „Voor die tijd had ik "het gevoel, dat hii niet precies wist wat hij deed'Becker zelf gaf dat min of meer toe: „De re gen kwam voor mij precies op het juiste moment. Ik kreeg de tijd om na te denken en fris opnieuw te beginnen". LONDEN Tot de finale van Wimble don 1989 was de balans van de wedstrij den tussen Boris Becker en Stefan Ed berg licht in het voordeel van de West duitser. Van zeventien voorgaande duels in zes jaar won Becker er tien. Op gras hadden de finalisten twee keer eerder tegen elkaar gespeeld. Becker won de eerste, de finale van Queen's in Londen van 1988, vier weken later re vancheerde Edberg zich op Wimbledon. De onderlinge resultaten zijn: 1984 Keulen Edberg 6-4, 6-4 1986 Dallas Becker 7-6, 7-6, 4-6, 7-6 1986 Toronto Becker 6-4, 3-6, 6-3 (finale) 1986 Tokyo Becker 7-6, 6-1 (finale) 1986 New York Becker 6-4, 6-4 (Masters) 1987 Indian Wells Becker 6-4, 6-4, 7-5; 1987 Montreal Edberg 6-2, 6-4 1987 Cincinnati Edberg 6-4, 6-1 (finale) 1988 Dallas Becker 6-4, 1-6, 7-5, 6-2 (finale) 1988 Londen Becker 6-1, 3-6, 6-3 (finale Queen's) 1988 Londen Edberg 4-6, 7-6, 6-4, 6-2 (finale Wimbledon) 1988 New York Edberg 7-6, 3-6, 6-4 (Masters) 1988 Göteborg Becker 6-3, 6-1, 6-4 (Davis-be ker) 1989 Parijs Edberg 6-3, 6-4, 5-7, 3-6, 6-2 LONDEN De staande ovaties die gisteren res pectievelijk Steffi Graf en Boris Becker ten deel vielen, verhulden dat zich op het centre court van Wimbledon eigenlijk twee supersaaie finales hadden afgespeeld. Met haar bekende brede glimlach vertegenwoor digde de hertogin van Kent de overdreven waardering voor de „Duitse dubbel", die bin nen vier uur tot stand kwam. Welbeschouwd op een wat dubieuze wij ze; want de oorspronke lijke bedoeling van het tennisspel was nooit het aaneen rijgen van on houdbare opslagen. De 14.000 toeschouwers rond het al lang niet meer groene gras van het Wimbledon- hoofdveld, waagden het gis teren nauwelijks een onver togen woord te laten horen over de Duitse hegemonie. Zij hadden als vanouds vele uren in de rij gestaan, soms honderden ponden betaald aan opdringerige „touts" (zwarthandelaars) en zaten of stonden uiteindelijk in de kou toe te kijken. Zij zagen hoe Steffi Graf haar tweede en Boris Becker zijn derde Londense zege vierde, ten koste van Martina Navratilo va en Stefan Edberg. Tijdens het traditionele feestbanket op de slotavond van Wimble don feliciteerden de West- duitse tennis-heersers elkaar dan ook niet alleen met een dikke zoen en een dansje, maar eveneens met een vette knipoog. Want volgens Duit- Steffi Graf pinkt een traantje weg tijdens de huldigings-cere- monie. FOTO: AP tot stand door middel van bikkelharde op slagen, waartegen geen kruid gewassen lijkt. Alleen Graf en Becker lijken daarvoor het geheime recept tot in de details te kennen. De 21-jarige Boris Becker, om met de meest aanspre kende winnaar van gisteren te beginnen, stond tegen ti telverdediger Edberg twee uur en twaalf minuten op de baan. Gedurende de finale- partij was de bal echter slechts welgeteld tien minu ten en 43 seconden in het spel. In de overige twee uur, één minuut en 43 seconden, zat het publiek er dus eigen lijk voor joker bij. Want die tijd werd door de spelers vooral gebruikt om te con centreren en/of te rusten. Zo is het onder de huidige gene ratie tennisprofs inmiddels „goed" gebruik geworden de zestig seconden pauze tussen elke twee games zo optimaal mogelijk te benutten. Rustig gezeten op stoeltjes. Ook de dertig seconden die zowel de serveerder als de ontvanger bij elke opslag mo gen volmaken, worden (nog wel staand) zoveel mogelijk uitgebuit. Óm zweet weg te vegep, aan het shirtje te pik ken, het racket tegen de schoenen te slaan en de bal een aantal malen te laten stuiten alvorens die eindelijk eens ,in het spel te brengen. De internationale reglemen ten staan voor dit hele ritueel een halve minuut toe, maar de mogelijkheid tot het geven van een waarschuwing (of la ter een tegenpunt) bij het overschrijden van de limiet, werd ook gisteren weer niet benut. De enige die de afge lopen twee weken op Wim bledon wel een keer voor dit vergrijp werd bestraft, was John McEnroe. De umpire die hem op zijn vingers durf de te tikken kreeg de wind van voren en moet boven dien vrezen voor zijn verdere loopbaan op de hoge stoel. Onbevestigde verhalen ver wijzen immers naar de stipte Britse scheidsrechter Shales, die door McEnroe (en Lendl) uit „het circuit"*is gewerkt. Hij zou te vaak de dertig-se- condenregel hebben toege past. Anti-publiek Daar hoeft John Parry voor lopig niet bang voor te zijn. Hij gedroeg zich gistermiddag bij de heren-eindstrijd uiterst spelersvriendelijk, maar daarmee eigenlijk anti-pu bliek. Anderzijds kan het hém nauwelijks worden aan gerekend, dat de driesetter Becker - Edberg (6-0, 7-6 (7- 1), 6-4) slechts precies tien grote slagenwisselingen telde. In de 29 games ging de bal 35 keren viermaal of vaker ach tereen over het net; tien keer vloog de bal zesmaal of meer onafgebroken heen en weer en een rally van tien of meer slagen kwam geen énkele keer voor. „Boring Boris" hield zich met een aantal van vijf „aces" nog flink in, maar met zijn ongeveer 150 opsla gen bracht hij Stefan Edberg zo vaak in de problemen, dat van aantrekkelijk tennis geen sprake kón zijn. Dat gold in iets mindere mate voor de dag ervoor, toen Bec ker in de (door regen een dag uitgestelde) halve finale Ivan Lendl wéér afhield van een kansje op zijn eerste Wimble- don-zege. Becker (die gedu rende het hele toernooi niet boven de vijftig procent kwam met succesvolle eerste services) en Lendl vochten zaterdag nog een vijfsetter uit; de 27e van het toernooi, waarin in totaal 127 herenen kelspel-partijen werden afge werkt (naast 47 viersetters en 53 driesetters). 220 kilometer Het grote klasseverschil bij de dames bleek onder meer uit het gegeven dat geduren de twee weken Wimbledon slechts 39 partijen konden wordèn geteld, die drie sets nodig hadden voor een be slissing. De overige 88 eindig den al binnen twee sets en dat had Steffi Graf (21 jaar) zich gisteren eigenlijk ook voorgesteld van de damesfi Boris Becker speelt wat met het deksel van de trofee. nale (voor het eerst in de his torie verschoven naar zon dag) tegen Navratilova (32). Graf, die met haar grote mannen-services nog niet de snelheid van Becker bena dert (220 kilometer per uur), moest na een eenvoüdige eer ste zege (6-2) echter toestaan dat Navratilova nog een keertje opkrabbelde in haar verwoede poging het record aantal van negen Wimble- don-titels te bereiken. Na 6-7 in de tweede set, sloeg de Duitse echter weer letterlijk toe (6-1), opmerkelijk genoeg zonder een enkele „ace". Graf scoorde tijdens het toer nooi trouwens een percenta ge van bijna zeventig met haar eerste opslag. De „strijd" tussen Graf en Navratilova eindigde gisteren na één uur en 32 minuten en werd daarmee precies drie kwartier korter dan de latere herenfinale. Toch viel bij de dames meer tennis te zien, want zij hielden het balletje tenminste nog twaalf minu ten en 34 seconden in bewe ging. Bij de damesfinale ke ken de Wimbledon-gangers dai\ ook maar één uur en ne- gentienhalve minuut nutte loos toe. Zij zagen 39 kleine slagenwisselingen (viermaal of meer over het net) en 22 grote rally's (zesmaal of meer). Wie zich realiseert dat bij drie uur en drie kwartier fi nale-tennis iets meer dan 23 minuten aan zuivere speeltijd kon worden geteld, zou tot sombere conclusies moeten komen. Maar ook de boven genoemde cijfers kunnen het onaantastbaar goede gemoed van de Britse tennis-fans kennelijk niet beïnvloeden. Geconfronteerd met het ge geven dat hij in feite drie uur en 21 minuten rond het cen tre court had verprutst, meldde een bolhoed-Londe- naar nuchter: „Het was leuk om te zien, was het niet". Om vervolgens zijn paraplu uit te vouwen voor de eerste re genbui van zondag. „Het had best wat eerder mogen gaan regenen. Dan was ik morgen beslist teruggekomen. Want wat die Boris doet is knap, is het niet". ^^RO^LANGEVEL^^ LONDEN De WITA, de internationale dames-ten- nisbond, heeft vorige week in Londen aange kondigd nog dit jaar te beginnen met dopingcon troles. De ATP, de man nelijke tegenhanger van de WITA, richt binnen kort een speciale doping- commissie op. De „drugs controles" zijn onont koombaar nu de tennis sport (weer) de olympi sche status heeft verwor ven. Want de betrokke nen voelen zich, niet al leen moreel, verplicht „schone" sporters af te le veren. Kenners durven te voorspellen dat de „oogst" nihil tot gering zal zijn. „De tennissport is te netjes voor doping", zegt de Ne derlandse bondscoach Stanley Franker. Hoewel er ruim vijf miljoen dollar in de Wimbledon-prij- zenpot zat, hoefde geen van de spelers de afgelopen twee we ken met zijn of haar plas naar de dokter. Het vertrouwen in het gezonde verstand van de miljonairs en bijna-miljonairs is zó groot dat de tennisbobo's zich nog oostindisch doof to nen als er eens een geruchtje de kop opsteekt. Bij wijze van experiment werden in 1986 op Wimbledon en een jaar later op Roland Garros eens wat urine-monsters geanalyseerd, maar het geheim gehouden „negatieve" resultaat stelde voorlopig weer gerust. Per jaar voert de ATP nu twee proefcontroles uit, maar even als bij de Spelen, in Seoul le verde dat tot nu toe geen (be kend gemaakte) positieve re acties op. De WITA wil min stens één en hoogstens drie maal per j^ar officieel de proef op de som gaan nemen. Wie dan wordt gesnapt, is vervol gens negen maanden onwel kom. Welke straf de heren bo ven het hoofd hangt, is nog niet vastgesteld. Stempel Het imago van de atletiek is, vooral sinds „Ben Johnson", flink verslechterd. In navol ging van de wielrennerij be gint ook de atletiek het stem pel van dopingsport met zich mee te zeulen en dat willen de tennissers koste wat kost voor komen. „Bij golf zul je ook geen dopinggevallen tegen ko men", zegt Stanley Franker wat cryptisch, doelend op de voorlopig onaantastbare status die ook het tennis nog lijkt te hebben. Franker is één van de velen die betoogt dat doping „zinloos" is voor tennissers. „De nu actieve topspelers slik ken niet", weet hij zeker. Martin Simek, de Tsjechoslo- waakse coach van Michiel Schapers en bekend om zijn openhartigheid, kent evenmin broeders uit de vakgroep die zich bezondigen aan de spuit of de pil. „Van de Tsjechen ge bruikt er geen een. En van de Nederlanders helemaal nie mand. Er zijn geen topspelers die doping nemen. Zoiets hoort bij zwakke karakters en die kom je in het toptennis niet te gen. Want daarmee kun je de top niet bereiken. Misschien dat er wel spelers zijn die nó hun carrière aan de drugs gaan. Dat kan ik me voorstel len. Want dan val je in een heel diep gat". Simek wijst erop dat dopingge- bruik in de praktijk van bij voorbeeld Wimbledon al hele maal niet mogelijk is. Met uit zondering van de finale of de eerste wedstrijden van de dag is immers nooit te voorspellen wanneer de partijen beginnen. „Alleen al vanwege de timing is het onmogelijk. Bovendien kan doping maar één van de facetten van het spel beïnvloe den. Maar als je de kracht be vordert, moet dat ten koste gaan van bijvoorbeeld het re actievermogen. Nee, misschien dat er alleen in de satelliet-cir cuits af en toe wat wordt ge slikt". Fabeltjeskrant Tot op heden zijn inderdaad geen harde bewijzen op tafel beland die duiden op snoepen uit de pillenpot. Hardnekkige geruchten willen wel dat John McEnroe verdovende midde len zou snuiven, maar getuige ook zijh optreden op Wimble don lijkt dat meer iets voor de Fabeltjeskrant. De enige wel licht hard te maken „beschul diging" is echter dat hij on langs bij het demonstratietoer- nooi in Ede (waarover hij in middels zijn afschuw heeft uit gesproken) laveloos in zijn ho tel zou zijn afgeleverd na een avondje stappen in Amster dam. Waarmee dopinggebruik natuurlijk verre van bewezen is. Vijay Amritraj, de nieuwe Indiase voorzitter van de ATP (Association of Tennis Profes sionals), zegt dat z'n vakbond de eigen spelers tijdens het nieuwe toernooi-circuit flink zal gaan controleren. „Eens in de zes maanden of misschien bij de vier Grand-Slamtoer- nooien. Om te bevestigen dat in de tennissport geen doping wordt gebruikt. Want na de affaire-Johnson is elke sport verdacht. We doen het vooral om het publiek gerust te stel- WIMBLEDON PRIJZENGELD 1968-89 sS 560 000 r i 490 000 gjijfA 420.000 TOTAAL 8 PRIJZENGELD A 350 CCO irt ir.MV)R QMJMTS 6 280.000 210.000 140.000 68 72 76 to U It 19 70.000 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 71 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 len". Dus zullen de resultaten worden verzwegen? „Nee, dat is niet de bedoeling. Ik weet voor 99,9 procent zeker dat geen enkele tennisspeler zal worden gepakt. Gewoonweg omdat er niemand doping ge bruikt". Ook Chris Evert juicht de komst van dopingtests toe. „Vooral omdat het verhaal gaat dat anabole steroïden ook in de tennissport voor extra kracht en fitheid kunnen zor gen. Dus als er nu in het da mestennis geen doping zou worden gebruikt, dan gebeurt dat over tien jaar wel". Kent ze dan nu al spelers of speel sters die slikken? „Al zou ik ze kennen, dan zou ik het nog niet zeggen". Geweld Degene die het service-geweld van bijvoorbeeld Boris Becker en Slobodan Zivojinovic bestu deert, kan zich haast niet voorstellen dat zij puur op na tuurlijke krachten werken. Honderden malen per dag een bal met vele tientallen kilome ters per uur over het net ja gen, en dat dag-in-dag-uit, is een slopende bezigheid. „Maar doping helpt niet", zegt Made leine van Zoelen. Ook volgens haar moet dopinggebruik in de tennissport een unicum zijn. De 28-jarige fysio-therapeute uit Amstelveen heeft naast haar twee eigen praktijken in Nederland ook een deeltijd baan bij zowel de WITA (Wo- mens International Tennis As sociation) als bij de ITF (Inter national Tennis Federation). „Doping in de tennissport? Ik heb er nog nooit van gehoord. Ja toch, één keer. Bij een de- monstratietoernooi in België zijn bij een controle twee spe lers positief bevonden. Het bleek dat ze neusdruppels had den gebruikt". Van Zoelen, bijna-buurvrouw van de vorig weekeinde op verkoop van haar vrijkaartje „betrapte" Nicole Jagerman, verwacht absoluut niet dat bij de invoering van dopingcon troles opmerkelijke gevallen aan het licht zullen komen. Van de vele topspeelsters die ze letterlijk onder handen heeft, acht ze iedereen ver standig genoeg. „Doping werkt niet. Bij wielrennen kan het de kracht bevorderen, maar bij tennis gaat het om veel meer facetten. Om souplesse bijvoorbeeld. Die lijdt onge twijfeld onder dopinggebruik. Iedereen beseft dat, ook bij de heren". Blessures Vertrouwen, in de spelers en speelsters staat bij Madeleine van Zoelen voorop. Ze voelt zich dan ook niet geroepen de topsporters een speelverbod op te leggen als ze nog herstellen van een blessure. „Ze zijn oud en wijs genoeg", is haar credo. Hoewel soms het tegendeel blijkt. Bij een toernooi in Hamburg konden beide da mesfinales niet worden ge speeld door een blessure van de Tsjechoslowaakse Jana No- votna. „Ze had de finale van het enkelspel bereikt en wilde daarna ondanks haar enkel blessure ook de halve finale van de dubbel spelen. Dat ging. Maar de volgende dag kon ze geen stap meer zetten". Madeleine van Zoelen heefl als WITA-functionaris de plicht erop toe te zien dat ge kwetste speelsters de baan nie betreden. „Als ik denk dat ie mand de baan opgaat, ma. partij niet kan afmaken, moe ik dat doorgeven aan de toer- nooi-directie". De Amstelveense, die sinds 1985 door de internationale tenniswereld stapt, heeft op Wimbledon weer bevestigd ge zien dat een ondergrond van gras vaker tot blessures leidt dan, bijvoorbeeld, gravel. „Gras is zwaarder voor de spe lers. Je ziet vaak blessures aan de knieën en verrekking of stijfheid van de bil- en boven beenspieren. Plus problemem met de schouders, omdat er vaker en harder wordt geser veerd. Op gravel worden nog al wat spierscheuringen opge lopen en de hardcourts geven vaak enkelproblemen. Maar een tennisarm heb ik nog nooit ter behandeling gekre gen". Voor de wedstrijden wordt het werk van Van Zoelen bepaald door „tapen, spieren los masse ren en blaren behandelen". Na afloop van de partijen komen de apparaten aan bod om eventueel opgelopen blessures te genezen. „En op de baan doen we eigenlijk dokters werk. Als er een blessure is, wordt één van ons vieren op gepiept en moeten wij de diag nose stellen. Pas daarna mag er eventueel een arts de baan op. Maar aan de andere kant komen de speelsters ook bi] me met de vraag of ik even een rokje kan naaien. Veelzij dig werk, dus". „Alleen de Duitse bond stuurt af en toe zelf een masseur mee. Verder zijn alle speelsters op ons aangewezen. Bij de heren is dat precies hetzelfde. Niemand heeft eigen medische verzorging. Alleen Martina (Navratilova, red.) heeft eens een eigen manuele therapeut gehad. Maar dat beviel niet zo". Lui Volgens Madeleine van Zoelen zijn Navratilova en Chris Evert de speelsters die het best voor zichzelf zorgen. „Maar in het algemeen zijn tennissers lui. De warming-up is wel iets meer dan het inslaan op de baan. Binnen in de kleedka mer rekken de meesten wel een beetje. Maar dat is niet op timaal. Als je daar met ze over praat, is het ja en amen, maar ze zijn het zo weer vergeten. Net als met het terugkomen van blessures en de preventie ervan. Ze willen allemaal zo snel mogelijk weer de baan op, want anders valt er niets verdienen". Als gevolg van blessures moest het 103e Wimbledon-toernooi het de afgelopen twee weken onder meer stellen zonder Kent Carlsson (rug), ex-win naar Pat Cash (achillespezen), Henri Leconte (rug), Thomas Muster (knie en schouder na een auto-ongeluk), Yannick Noah (voetzool) en Joakim Nyström (knie). Ook Boris Becker kampte met rugproble men, maar hij verscheen wel degelijk op de grasmat. „Die is wel zó oersterk", weet Made leine van Zoelen. „Die heeft helemaal geen doping nodig". ROB LANGEVELD

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 16