oede in Israel
loopt hoog op
Jaruzelski vraagt VS
meer financiële hulp
Gorbatsjov heeft
handen vol aan
lastige „zonen"
Turkse regering beschuldigd
van voortrekken vluchtelingen
JUITENLAND
EcidócSouotmt
ZATERDAG 8 JULI 1989 PAGINA 5
fegrafenis Janos Kadar
a bezoek George Bush
IjDAPEST De overleden Hongaarse oud-par-
ïeider Janos Kadar zal volgende week vrijdag,
fo dag na het vertrek van de Amerikaanse presi-
jnt George Bush, worden begraven. Kadar wordt
(gezet op de begraafplaats Imre Mezoe, waar tra-
ioneel kopstukken van de Hongaarse commu-
ische partij worden begraven. De partijkrant
jszabadsag publiceerde gisteren interviews met
Iers van de'partij die in mei 1988 Kadar aan de
it zetten. Hervormer Imre Pozsgay meende dat
voormalig leider gedaan had wat hij kon onder
omstandigheden, waarmee hij doelde op het or-
joxe leiderschap van Leonid Brezjnev in het
imlin. Karoly Grosz noemde Kadar „een man
buitengewoon fatsoen", die hij nog maanden
lat hij hem vorig jaar als partijsecretaris opvolg-
S8 vrijwel dagelijks raadpleegde.
Gemeente Peking maakt
schade op van rellen
PEKING De gemeente Peking is
24.400 bomen, 3.508 vuilnisemmers,
twee openbare toiletten en een brand
weerauto armer na het neerslaan van
de studentendemonstratie begin juni.
Volgens een gedetailleerde opgave van
de schade die ontstond gedurende „de
contra-revolutionaire rebellie" derfde
de stad 480 miljoen yuan (158 miljoen
gulden) aan inkomsten. Tijdens de rel
len gingen ook zestig bussen in vlam
men op en werden 117 bussen bescha
digd. Het departement voor transport
„verloor" ook 13 kilometer aan hekken
en 103 kilometer aan wegmarkeringen
die werden gebruikt als wegversperrin
gen en later door legertanks omver
werden gereden.
Cubaanse militairen
ter dood veroordeeld
HAVANA r- Een militaire krijgsraad in
Cuba heeft gisteren de voormalige generaal
Arnaldo Ochoa en drie medeplichtigen ter
dood veroordeeld. Ochoa, ex-kolonel Anto
nio de la Guardia, ex-kapitein Jorge Marti
nez, en ex-majoor Amado Padron zijn ver
oordeeld wegens hun rol in een drugssmok
kelbende. die nauwe contacten onderhield
met het Colombiaanse Medellin-kartel. Ze
ven andere verdachten, allen oud-militai
ren, zijn veroordeeld tot gevangenisstraffen
van 10 of 30 jaar. In zijn requisitoir zei de
openbare aanklager, generaal Juan Escalo-
na, dat de smokkelactiviteiten een „aanslag
op de geloofwaardigheid van president Fi
del Castro" betekenden, en het prestige van
de Cubaanse revolutie hadden geschonden.
Voorzitter Europarlement
uit socialistische fractie
BRUSSEL De socialisten mogen wat
de christen-democraten betreft de voor
zitter van het nieuw gekozen Europees
parlement leveren gedurende de eerste
helft van de vijfjarige zittingsperiode.
Dat hebben de leiders van de Europese
Volkspartij (EVP) gisteren in Brussel la
ten weten. De socialistische fractie zal
vrijdag 14 juli de naam bekendmaken
van haar kandidaat, die nu vrijwel ze
ker is van het voorzitterschap.
De Spanjaard Enrique Baron, oud-mi-
nister van transport in de regering van
premier Felipe Gonzalez, wordt door de
meeste waarnemers getipt. De socialis
ten hebben de grootste fractie in het
parlement, op enige afstand gevolgd
door de christendemocraten.
Landen ruziën over
handel in ivoor
GABORONE Een vergadering van vijftien
Afrikaanse landen in Gabarone, de hoofdstad
van Botswana, over de toekomst van de olifant is
gisteren na vier dagen van heftige discussies be
ëindigd zonder dat het tot een compromis is ge
komen tussen voor- en tegenstanders van een to
taal verbod op de handel in ivoor. Richard Lea
key, directeur van Wildlife Kenya, zei na afloop
dat twee wetenschapsmensen uit Cameroun en
Canada de komende weken met beide groepen
zouden gaan praten om toch nog tot een verge
lijk te komen. Een compromis zou totstand kun
nen komen als er een uitzondering wordt ge
maakt voor ivoor dat afkomstig is van olifanten
uit Afrikaanse landen waar de ofifantenbevol-
king niet met uitroeiing door stropers wordt be
dreigd, zoals Botswana, Zimbabwe en Zuidafrika.
Kippen waren met
salmonella besmet
RHODOS Veertig ton
bevroren kippen die be
smet waren met salmo
nella, zijn gisteren op het
Griekse eiland Rhodos in
beslag genomen. De la
dingen zijn volgens de
Griekse autoriteiten af
komstig uit Frankrijk en
Denemarken.
De kippen die vorige
week naar het eiland wa
ren getransporteerd, wa
ren door de veterinaire
dienst van het eiland on
derzocht voordat ze de
markt opgingen.
IjRUZALEM De woe-
'4 van de Israëliërs over
|t door een Palestijn ver-
wrzaakte busongeluk
aarbij veertien passa-
<ers omkwamen, is giste-
tot een uitbarsting ge-
jmen toen rechtse de-
Jinstranten in Jeruzalem
i Israëlische vice-pre-
§er Shimon Peres aan-
elen en slaags raakten
3pt de politie.
ij
Hggetuigen zeiden dat woe-
5jïde rouwenden een steen
Of r de auto van Peres, de lei-
3r van de Arbeiderspartij,
*j>iden toen hij arriveerde om
begrafenis van de 40-jarige
•iam Zafari uit Jeruzalem
te wonen. Zij balden hun
•ten en schreeuwden „Pe-
maniak", terwijl de vice-
IjJJmier probeerde zijn condo-
-jnces aan te bieden. Veilig-
Idsagenten konden hem met
fite ontzetten.
!]tes vertegenwoordigde de
gering bij de begrafenis; hij
bevriend met Zafari's echt-
ïïjioot. De politie vormde een
menselijke haag om hem te
beschermen terwijl hij pro
beerde met de menigte te pra
ten, njaar hij koi} niet boven
het geschreeuw uitkomen en
reed tenslotte weg.
Elders in Jeruzalem moest de
politie traangas gebruiken om
een menigte betogers te ver
spreiden die een Arabische
vrachtwagenchauffeur pro-
bèerden te lynchen. Ook de
monstreerden 300 aanhangers
van de nationalistische rabbijn
Meir Kahane, onder het uit
roepen van „Wraak" en „Dood
aan de Arabieren" tegen de
Palestijnen.
„Het woord voor vandaag is
wraak, niets minder dan
wraak", zei Kahane tegen zijn
volgelingen na de begrafenis
van Zafari. „Geen Arabier
moet het wagen hier te ko
men".
Heilige grond
De islamitische Jihad „Beit al-
Makdess" uit Jeruzalem heeft
impliciet de aanslag op een Is
raëlische bus opgeëist. In een
verklaring van de Jihad die
naar het kantoor van het
Franse persbureau AFP in
Amman was gestuurd, staat
dat „een verzetsstrijder de
joodse Onderdrukkers heeft
aangevallen op heilige grond".
De aanslag op de bus is echter
niet expliciet genoemd.
De Palestijn die donderdag de
bus in het ravijn deed storten
door naar het stuur te grijpen,
heeft de heuvelige route voor
af een aantal keer gereden om
het meest gevaarlijke moment
voor zijn daad uit te zoeken.
Dat hebben Israëlische kran
ten gemeld.
De 23-jarige man, van wie niet
meer bekend is dan dat hij uit
een Palestijns vluchtelingen
kamp komt, heeft tegenover
zijn ondervragers verklaard
wraak te hebben willen ne
men op de mishandeling van
familieleden door Israëlische
soldaten, aldus de kranten. De
dader reed in de bus mee als
passagier en raakte zelf licht
gewond. Hij werd gearresteerd
op de plaats van het ongeluk.
Zijn vader die ook in de bus
zat, werd eveneens in hechte
nis genomen.
PLO-woordvoerder Ahmad
Aberrahmane verklaarde gis
teren dat de Israëliërs die om
kwamen bij het busongeluk
Vice-premier Simon Peres wordt door een politieman in bescherming genomen, nadat een steen in
zijn richting was gegooid. Peres woonde gisteren de begrafenis bij van een van de slachtoffers van
het busongeluk dat door een 23-jarige Palestijn was veroorzaakt. foto: ap
„het slachtoffer zijn geworden
van het beleid van Yithzak
Shamir (de premier van Is
rael) en Ariel Sharon (één van
de topfiguren binnen de Li-
kudpartij), die dë vrede dwars
bomen".
In de verklaring die in Tunis
werd uitgegeven, stelt Aber
rahmane dat de regering van
Shamir „die de deur heeft
sloten voor elk
en een dagelijks beleid van
bloedige onderdrukking tegen
het Palestijnse volk voert, niet
kan verwachten dat dat volk
eeuwig met de armen over el
kaar blijft zitten".
-ministers
'ostenrijk
erdacht van
apenhandel
INEN Er komt een
'rechterlijk onderzoek
de vraag in hoeverre
kanselier Fred Sino-
van Oostenrijk en
vroegere, ministers
okken zijn geweest bij
'bgale wapenverkopen
n Iran.
kans is groot dat Sinowatz,
j van 1983 tot 1986 kanselier
p, en de ex-ministers van
Bnen- en van buitenlandse
Ëen, Karl Blecha en Leopold
^tz, de neutraliteitswet ge-
jonden hebben en misbruik
pben gemaakt van hun
fecte aanleiding tot het on-
(zoek vormt het aan het
pt komen van tot dusver
ïekende correspondentie uit
6 tussen Oostenrijkse am-
kades in landen rond de
^ïen. Deze correspondentie
jat bijzonderheden rond de
(koop van wapens door de
^ia Noricum, een filiaal van
pst, eens de grootste indus-
!5|le groep van Oostenrijk.
1984 bleek dat Noricum be
ken was geweest bij een
lentransactie met Iran
iraan een prijskaartje hing
ruim 100 miljoen gulden.
Oostenrijkse neutraliteits-
verbiedt de verkoop van
tair materieel aan landen
in een oorlog verwikkeld
Ten tijde van de trans-
was Iran in oorlog met
Volgens Oostenrijkse
iten blijkt uit één van de
menten dat kroonprins
lullah van Saudiarabië tij-
is een bezoek aan Wenen in
5 er bij Sinowatz op aan-
■fg geen wapentuig aan
inh te verkopen.
lEfzr
■WASZYNOTON
Een Poolse arbeider is druk bezig met het in orde brengen van een afbeelding van de eerste Ame
rikaanse president George Washington. Het monument wordt gedurende het bezoek van Bush aan
Polen onthuld. foto: ap
WARSCHAU President
Jaruzelski van Polen'
heeft de Verenigde Staten
meer financiële hulp ge
vraagd, dan de Ameri
kaanse president George
Bush, die komende week
een officieel bezoek aan
Polen brengt, in april
voorstelde. Bush stelde
toen een pakket voor met
een waarde van ruim
twee miljard gulden.
De omvang van wat Jaruzelski
vraagt, is minder dan de 20
miljard gulden die Solidariteit
vorige maand genoemd heeft
aan president Mitterrand van
Frankrijk, maar ze bedraagt
ettelijke miljarden guldens in
een paar jaar tijd.
Het hulppakket dat president
Bush in april heeft voorge
steld, noemt het officiële Pool
se persbureau PAP „te be
scheiden gezien de verwach
tingen en behoeften van de
Polen".
Bronislaw Gieremek die leider
is van de fractie van Solidari
teit in het Poolse parlement en
in Bonn op bezoek is, heeft het
westen gemaand Polen alleen
te helpen als de regering in
Warschau er blijk van geeft
dat zij ernst wil maken met de
economische hervormingen.
Boos reageerde Gieremek op
omstreden uitspraken van
CSU-chef en minister van fi
nancien van de Bondsrepu-
bliek Theo Waigel over vroe
gere Duitse gebieden die sinds
1945 onder Pools gezag staan.
„Wie over de Oder-Neisselijn
begint te praten, brengt de
Duits-Poolse verhoudingen
ernstig in gevaar en stelt het
evenwicht in Europa in de
waagschaal", was zijn reactie
op de uitspraak van Waigel.
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
24.000 MIJLEN OCEAANRACE
qB)— Een licht geritsel achter hem doet Jojo omkijken. Hu! wat
'at? De adem stokt hem in de keel. Jojo springt achteruit,
ajfneer het spook dreigend naderbij komt, verliest zijn even-
;l ht en valt overboord. Goed zo, denkt Bill, die zijn we kwijt. Hij
■n Wil|y naar boven en dan ontsteken ze samen snel de lich-
om de achtervolgers de weg te wijzen. En nu nog met Larry
wenen, die rustig in zijn kooi ligt te slapen!...
- Maar Jojo is door het koude bad opeens van zijn schrik beko
men en hij heeft zowaar kans gezien de loglijn van de 'Hydra' te
pakken te krijgen. Hij palmt zich voorzichtig naar de schoener.
Inmiddels zijn de lichten van de Hydra' echter opgemerkt door
de achtervolgers en de 'Vrijheid II' zet onn^ddellijk koers naar
het schip.
Koninklijk huwelijk in de
schaduw van viering Revolutie
PARIJS Terwijl de Franse republiek zich opmaakt voor de
grootse viering van de tweehonderdste verjaardag van de Revo
lutie, leeft de Franse koninklijke familie een stuk bescheidener
toe naar het huwelijk van prinses Marie, de kleindochter van de
graaf van Parijs, met prins Gundakar van Liechtenstein, een
neef van regerend prins Frans-Josef II.
De kerkelijke inzegening heeft op 29 juli plaats in het kasteel
van Friedrichshafen in het zuiden van de Bondsrepubliek. En
kele dagen eerder geeft het paar elkaar het ja-woord voor de
burgerambtenaar in Dreux in het westen van Frankrijk. Marie's
grootvader is zo boos over het feit dat zijn kleindochter in een
Westduitse kerk trouwt, dat hij het vertikt daarbij aanwezig te
zijn.
Het staatshoofd van Liechtenstein en de gravin van Parijs gaan
wel naar de kerk voor een ceremonie, die beide families „strikt
onder ons" willen houden.
Prinses Marie, die op 3 januari 1959 geboren is in Boulogne-Bil-
lancourt, is de oudste van de vijf kinderen van prins Henri
d'Orléans, de graaf van Clermont die de oudste zoon is van de
graaf van Parijs. Prins Gundakar, die op 1 april 1949 in Wenen
geboren is, is de oudste zoon van prins Jean-Baptiste van Liech
tenstein en prinses Clotilde van Turm und Taxis. Hij verdeelt
zijn tijd tussen Oostenrijk en Brazilië. In beide landen bezit hij
uitgestrekte landerijen.
(Van onze correspondente
Wera de Lange)
BUKAREST Niet
eerder bood een topont
moeting tussen de leiders
van de verschillende War-
schaupactlanden zo'n
boeiende aanblik. Giste
ren zette een sterk ver
deeld gezelschap zich aan
de vergadertafel in het
paleis van de Raad van
State in het centrum van
de Roemeense hoofdstad.
De meeste aandacht ging na
tuurlijk uit naar Sovjetleider
Gorbatsjov en zijn metgezellen
uit Moskou. Zij bepalen of de
hoog opgelopen meningsver
schillen tussen de Oostbloklan
den tijdens de conferentie tot
uiting kunnen komen, of niet.
Als het aan partijleider Ceau-
cescu van het gastland Roeme
nië ligt, zal aan sommige dele
gaties - met name de Hon
gaarse en de Poolse - te ver
staan worden gegeven dat hun
geëxperimenteer met 'anti-so
cialistische' vernieuwingen te
ver gaat. Onder het woordje
'ideologie' wil hij de menings
verschillen met de Hongaarse
en Poolse leiders bespreken.
Of dat hem lukt, is een twee
de. Westerse diplomaten in
Boekarest verwachten dat
Gorbatsjov de interne politiek
van de verschillende landen
graag buiten beschouwing wil
laten op deze topontmoeting.
Hij heeft zijn handen vol aan
de explosie van nationalisme
en aan de economische crisis
in zijn eigen land. Een crisis
binnen het militaire bondge
nootschap is het laatste waar
hij om verlegen zit.
Vluchtelingen
Maar niet alleen de vraag hoe
het staatsbestel van een socia
listisch land er uit hoort te
zien, houdt de aanwezigen
verdeeld. De Hongaarse lei
ders bijvoorbeeld verwijten
Ceaucescu dat hij de Hongaar
se bevolkingsgroep in Roeme
nië grof onderdrukt. Hongarije
worstelt bovendien met een
regelrecht vluchtelingenpro
bleem; naar schatting 30.000
mensen met de Roemeense na
tionaliteit zijn al naar het Hon
gaarse buurland gevlucht.
De Roemenen op hun beurt
menen dat de leiders in Buda
pest bezig zijn terug te vallen
op de aloude politiek van Hon
gaarse expansie, onder de vlag
van bescherming van etnische
Hongaren in de diverse buur
landen
En zelfs een land als Bulgarije
kost het moeite om vriend
schappelijke banden met
Ceaucescu te onderhouden.
Een bezoek aan Boekarest van
partijleider Zhivkov werd on
langs plotseling afgezegd. On
der westerse diplomaten doet
het gerucht de ronde dat de
Bulgaren vooral boos zijn over
de export van milieuvervui
ling en gifwolken vanuit de
Roemeense chemische com
plexen aan de Donau.
Problemen te over dus. binnen
het Warschaupact. Terwijl de
conservatieve landen hun ver
nieuwende zusterlanden wil
len kapittelen, willen de Hon
garen de 'democratisering' van
het bondgenootschap op de
agenda hebben. Zij vinden dat
het militaire opperbevel - nu
een Sovjet-monopolie - moet
rouleren onder de verschillen
de lidstaten. En de militairen
zouden veel meer gecontro
leerd moeten worden door de
politieke leiders van de ver
schillende landen.
Zal het Gorbatsjov lukken om
deze kippenren koest te hou
den? Gisteren nam hij de rol
aan van een liefdevolle vader
met lastige zonen: „Elke partij,
elk land mag zijn eigen weg
volgen naar socialistische de
mocratie en vooruitgang", al
dus Gorbatsjov in zijn toe
spraak. Hij zei zijn hoop te
stellen op „een nieuwe atmos
feer in het pact, waarin de le
den hun eigen oplossingen
kunnen zoeken, zonder af
breuk te doen aan de samen
werking onderling".
Met andere woorden: laten we
elkaar niet bekritiseren, maar
zorgen dat het Warschaupact
als militair bondgenootschap
intact blijft, zonder ons met el-
kaars binnenlandse politiek te
bemoeien.
Drenkelingen
Een helikopter van de
Britse luchtmacht
pikte gisteren negen
opvarenden op van
een schip dat in de
Ierse zee was gezon
ken. Het schip bege
leidde twee roeiers
die voor een goed
doel de Ierse zee pro
beerden over te ste
ken in een stalen
badkuip.
foto: ap
ANKARA Turkse vak
centrales hebben de rege
ring gisteren beschuldigd
van het ontslaan van
werknemers om plaats te
maken voor etnische Tur
ken die Bulgarije ont
vluchten.
„Wij onderzoeken recente ont
slagen. Het is iets dat moet
worden veroordeeld", aldus
Vahap Guvenc, een hoge func
tionaris van de belangrijke
vakbondsfederatie Turk-Is,
waarbij tweederde van de drie
miljoen georganiseerde Turkse
werknemers is aangesloten.
Premier Turgut Özal heeft de
beschuldigingen van de hand
gewezen. „Turkije kan vijf tot
zes miljoen mensen werk ver
schaffen in de industriële sec
tor. Indien wij 10.000 mensen
een nieuwe baan geven, vraag
ik me af wie zich daarover
kan opwinden", aldus Özal.
De beschuldigingen zijn het
eerste teken van onvrede in
Turkije over de ongeveer
117.000 ètnische Turken die
sinds mei Bulgarije zijn ont
vlucht. De regering in Ankara
heeft hen verwelkomd als
„bloedverwanten". De vluch
telingen, onder wie landbouw-
en fabrieksarbeiders, komen
naar Turkije op een tijdstip dat
het land gebukt gaat onder
een inflatie van 68 procent per
jaar en een werkloosheid van
15 procent.
Mobilisatie
De Bulgaarse regering heeft
met een geheel ander pro
bleem te maken. Het heeft een
civiele mobilisatie afgekon
digd, waardoor dè autoriteiten
bevoegd zijn burgers overal in
het land te werk te stellen
waar „noodgevallen" de natio
nale economie bedreigen. De
maatregel is bedoeld om het
verlies aan arbeidskrachten op
te vangen dat het gevolg is
van de massale uittocht van
etnische Turken. Volgens het
besluit kunnen mannen tusseft
de 18 en 60, en vrouwen tus
sen de 18 en 55 jaar in het hele
land of in sommige regio's
voor onbepaalde tijd gemobili
seerd worden „om de noodza
kelijke arbeidskracht en uit
rusting te garanderen bij nood
gevallen of natuurlijke calami
teiten welke aanzienlijke
moeilijkheden opleveren voor
de nationale economie en het
land".
