Fraaie
reiswekker
Ruim 3000 volwassenen
in Leiden analfabeet
STAD OMGEVING
Slaaghbuurt moet
wijkcentrum krijgen
De Zwaluw krijgt
drie noodlokalen
Eeze handige opvouwbare
Quartz reiswekker, uitgevoerd
in donkerbruin kunstleer, is
voor u wanneer u ons een
nieuwe abonnee opgeeft.
In opgevouwen toestand meet de
wekker slechts 8'x 8 x 1,5 centimeter
De nieuwe abonnee wordt ook
hartelijk onthaald: deze krijgt de
krant de eerste twee weken gratis.
Noteer als nieuwe abonnee ingaande -
Naam:
Postcode/plaats:
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnementsgeld betaald per
j maand automatisch betalen f 24,24
I kwartaal per acceptgiro f 72,34
j Stuur als dank de reiswekker naar
Naam:
Adrpc
(voor controle bezorging)
CeidócSotwmvt
DONDERDAG 6 JULI 1989 PAGINA 11
iangehouding wegens steunfraude
iOETERWOUDE/LEIDEN Een echtpaar uit Zoe-
jrwoude heeft de sociale dienst van deze gemeente
oor enkele tienduizenden guldens opgelicht. De 37-
irige man werd dinsdag in Zoeterwoude aangehou-
en, zijn 33-jarige vrouw werd diezelfde dag in een
roning in Leiden in de kraag gevat. Het echtpaar
ep tegen de lamp na een onderzoek door de sociale
echerche van de gemeente Leiden in samenwerking
iet de rijkspolitie Hazerswoude.
Jejaarde man breekt ribben
EIDEN Een 65-jarige Leidenaar werd gistermor
in na een aanrijding met drie gebroken ribben en
n gekneusde knie opgenomen in het Diaconessen-
ïis in Leiden. De man fietste op het Levendaal rich-
ng de Korevaarstraat. Een 33-jarige Leidenaar reed
iet zijn motor op de Korevaarstraat. De motorrijder
elde zijn achterwielsirene in werking. Hierdoor
'erd de fietser in verwarring gebracht en vergat
oorrang te verlenen aan de motorrijder.
Aanhoudingen
na diefstal
LEIDEN Een 24-jarige Lei
denaar en een 19-jarige Leidse
werden vannacht aangehou
den op de Langegracht in Lei
den voor diefstal. De politie
was gewaarschuwd door twee
vrouwen die hun huis niet
meer indurfden op de Verver
straat. De vrouwen 'kwamen
thuis en zagen dat het een gro
te chaos was. Ze durfden niet
naar binnen en belden de poli
tie. De vermoedelijke daders
werden kort daarna aangetrof
fen op de Langegracht. Uit de
woning waren een camera, te
levisie en een wekkerradio ge
stolen.
Vestestraat autovrij
LEIDEN De 'Vestestraat wordt autovrij ge
maakt. De gemeente Leiden is van plan paal
tjes neer te zetten bij de Kerksteeg en de
Groenesteeg. Dat gebeurt naar aanleiding van
klachten van bewoners die vinden dat sprake
is van gevaarlijke situaties, omdat de voordeu
ren en de speelhekken van de woningen di
rect uitkomen op de rijweg. De palen worden
alleen verwijderd voor politie en brandweer.
Bezwaren tegen deze maatregel kunnen bin
nen twee weken worden gemeld bij de ge
meente.
Herbestrating
LEIDEN De gemeente Leiden begint
maandag met de herbestrating van de Maren-
dorpse Dwarsstraat. Alleen de rijbaan wordt
onder handen genomen. Verwacht wordt dat
de werkzaamheden een week in beslag ne-
De Burcht in
nieuw gebouw
LEIDEN Muziekvereniging
de Burcht zal in het nieuwe
seizoen haar lessen, repetities
en andere activiteiten houden
in het muziekverzamelgebouw
aan de J.C. Rijpstraat in Lei
den. Van het oude gebouw aan
de Aalmarkt, dat zal worden
gesloopt, zal in de nacht van
15 op 16 juli muzikaal afscheid
worden genomen.
Zaterdag geeft het seniorenor
kest van de Burcht een optre
den ter gelegenheid van het
175-jarig bestaan van Minerva.
Een speciaal gecomponeerd ju
bileumlied staat hiervoor op
hetn programma.
Overweg Rijndijk moet
opengesteld
LEIDEN De spoorwegovergang aan de Rijndijk
moet worden opengesteld voor het verkeer. Met dat
verzoek heeft Rijndijk-bewoner J. Hoefsmit zich in
een brief gericht tot de Leidse gemeenteraard. Hoef
smit heeft „ernstig bezwaar" tegen de afsluiting van
de overweg omdat „al het verkeer en de voetgangers
via de Haagsche Schouw moeten gaan om de overige
gedeelten van Leiden of Voorschoten te kunnen be
reiken". Dat betekent tijdverlies, aldus de briefschrij
ver. Hij heeft de kwestie in april '86 ook al aange
kaart. „In drie jaar tijd had het gemeentebestuur toch
wel een redelijke oplossing kunnen bedenken", vindt
Hoefsmit. Volgens hem zijn de Rijndijkbewoners
„steeds weer de dupe van het slechte gemeentebe
stuur dat voor de schijn een zekere inspraak organi
seert, maar in feite niet anders doet dan de democra
tie en de belangen van de burgers uithollen en beper
ken".
Voetbalfestijn met
spelers oud-Oranje
LEIDEN In het kader van de
stadsdagen van studentenvereniging
Minerva wordt morgenmiddag een
'voetbalfestijn' gehouden. Hoogtepunt
van deze middag vormt een wedstrijd
tussen de oud-internationals en een
elftal bestaande uit Leidse prominen
ten. Bij de ex-internationalen zullen
waarschijnlijk spelers als Wim Rijs-
bergen, Piet Schrijvers, Johnny Rep
en René en Willie van de Kerkhof
meespelen. De wedstrijd begint om
14.30 uur, op het Pomona-terein aan
de Wassenaarseweg.
Voorafgaand aan deze wedstrijd
wordt een toernooi gespeeld door
teams van de brandweer, de politie,
de Leidse pers en de studenten zelf.
Dit toernooi begint om 10.30 uur.
^rovincie geeft
-iwakzinnigenzorg
159.000 gulden
>EN HAAG/LEIDEN
)e provincie Zuid-Hol-
and stelt per jaar 459.000
julden beschikbaar voor
jen aantal projecten in de
|wakzinnigenzorg. De
pbsidies zijn een uitvloei-
iel van de „uitgangspun-
ennota plan zwakzinni-
(enzorg Zuid-Holland",
[ie deze maand door Pro
vinciale Staten is vastge-
jteld.
ïonderdduizend gulden of
beer gaat naar de Provinciale
federatie van Ouderenvereni-
nngen, projecten voor prakti-
Iche pedagogische thuishulp,
n de stimulering van gezins-
indersteunende hulpvormen.
ferder gaat er geld naar het
[oor zwakzinnigen geschikt
haken van kinderopvang,
dagjpleegzorg, gezinszorg en
(•uiswerk. Tenslotte gaat er
)g 40.000 gulden naar een
oonbehoefteonderzoek van
eestelijk gehandicapten.
let de geldelijke steun wil de
rovincie bijdragen aan een
ersterking van de thuiszorg
n de bestrijding van de lange
wachtlijsten in de zwakzinni-
enzorg. Verder wil het pro-
inciaal bestuur een betere
van voorzieningen
n Zuid-Holland, en een verbe-
van de samenwerking
n samenhang in de zwakzin-
ligenzorg.
.leidse bibliotheek
eent 1,3 miljoen
boeken uit
LEIDEN Het aantal uitle-
lingen van de Leidse openba-
e bibliotheek is in 1986 met
ien procent gestegen. Het was
'oor het eerst sinds 1982 dat
iet aantal uitleningen een stij-
ende lijn vertoonde. Dit re-
ultaat is mede te danken aan
e opening van een nieuw fili
al in de Stevenshof. Deze ge-
b evens staan in het jaarverslag
-ran de Openbare Bibliotheek
."De uitleen, van vooral boeken,
-teeg in 1988 met 106.000 tot
.294.000. Een verklaring hier-
.3 'oor, naast de opening van het
(iliaal in de Stevenshof, wordt
ezien in de verruiming van
Ie openingtijden. Verder werd
iet aantal boeken dat per keer
nocht worden meegenomen,
erhoogd tot vijf.
)ok het aantal ingeschreven
ezers nam het afgelopen jaar
•!oe. Het bestand werd met
,(800 vergroot tot bijna 30.000.
liermee is bijna eenderde van
e Leidse bevolking inge
schreven bij de openbare bi
bliotheek.
)e jubilerende 'bieb', 80 jaar
ud dit jaar, zag haar boeken-
ollectie in het afgelopen jaar
-tijgen tot 308.000. In Septem
ber wordt een feestweek ge-
ïouden ter gelegenheid van
"iet 16de lustrum van de bi-
- iliotheek.
Kinderopvang
;emeente in
iktober van start
JSIDEN De bedrijfsopvang
'oor kinderen van werkne-
ners van de gemeente gaat
Waarschijnlijk op 1 oktober
'an start. De opvang wordt
ndergebracht in ki'nderdag-
'erblijf De Compagnon aan
iet Eksterpad in de Meren-
vijk. Er is daar plaats voor on-
[eveer 25 kinderen tussen 6
veken en 4 jaar. Buitenschool-
e opvang van oudere kinde-
en is dan nog rtiet mogelijk,
'as als de opvang gevestigd is
lan het Broekplein, gerekend
vordt op het voorjaar van
990, kunnen schoolgaande
inderen opgevangen worden.
ïietster gewond
-EIDEN Een 36-jarige
•eidse vrouw is gisteravond
ia een aanrijding met een ern-
tige hoofdwond opgenomen
n het Academisch Ziekenhuis
•eiden. De vrouw was het
ilachtoffer geworden van een
"erkeerde inhaalmanoeuvre.
De vrouw fietste op de Vliet-
Weg richting Cronestein. Ach
ter haar fietste een 11-jarige
■•eidse jongen en een 36 jarige
Leidenaar. De man wilde de
fietsers inhalen en raakte
daarbij de elleboog van de jon
gen. De jongen slingerde over
de weg en botste tegen de
vrouw.
VROUWEN RAKEN IN ISOLEMENT
LEIDEN Vrouwen in
de Slaaghbuurt in de
Leidse Merenwijk hebben
dringend behoefte aan
plaatsen waar zij elkaar
kunnen ontmoeten. Daar
om is het wenselijk dat er
een levendig buurtcen
trum komt. Er staan veel
hoge flats en vooral de al
leenstaande vrouwen die
daarin wonen kampen
met problemen. Ze leven
steeds meer in een isole
ment omdat ze te weinig
geld hebben, omdat er te
weinig voorzieningen zijn
en omdat ze wegens het
gebrek aan sociale veilig
heid 's avonds de straat
niet op durven.
Die conclusies trekt de werk
groep Vrouwen in de Slaagh
buurt die op initiatief van de
Stichting Welzijn een schrifte
lijke enquête heeft gehouden
onder instellingen in de wijk.
Het rapport met gesignaleerde
problemen en aanbevelingen
voor oplossingen wordt maan
dag aangeboden aan de wet
houders H. van Dongen (soci
aal-cultureel werk en émanci-
patie) en M. van der Molen
(ruimtelijke ordening).
Behalve een centrum met ont
moetingsplaatsen, bestaat in de
wijk ook veel behoefte aan
„meer goedkope speel- en
sportvoorzieningen, met name
voor kinderen", aldus de
werkgroep. Bij de sportzaal
moeten een kantine, een fit
nesscentrum en een trimbaan
komen.
Verder vindt de werkgroep
dat een aantal instellingen ge
zamenlijk de vrouwen thuis
moet gaan benaderen „om een
realistisch inzicht te verkrij
gen in de doelgroep en om de
vrouwen binnen een flat met
elkaar in contact te brengen".
In de Slaaghbuurt bestaat 22,5
procent van de huishoudens
uit eenoudergezinnen. In de
meeste gevallen gaat het om
moeders met kinderen. Ruim
vijftig procent van de huishou
dens leeft van een uitkering.
LEIDEN De lokaalpro
blemen voor de christelij
ke basisschool De Zwaluw
zijn voorbij. De school, die
gevestigd is aan de Antoi
nette Kleynstraat in de
Stevenshof, heeft van het
ministerie van onderwijs
en wetenschappen de toe
zegging gekregen dat
twee noodlokalen mogen
worden gebouwd. Binnen
kort wordt ook voor een
derde lokaal toestemming
gegeven.
Het bestuur van de school trok
deze week via een brief aan de
bel bij de gemeenteraad. Vol
gens het bestuur zou de school
voor het komende schooljaar
in ernstige ruimteproblemen
komen. Nu al waren groepen
ondergebracht in de leraren-
kamer en een speellokaal voor
kleuters. Er zouden drie loka
len te weinig zijn.
Het ministerie wees eerder
een aanvraag voor de bouw
van de noodlokalen af. Vol
gens het ministerie was sprake
van leegstand in de buurt en
moest de school in die lokalen
onderdak kunnen vinden. De
gemeente heeft daartregen ge
protesteerd, omdat de leeg
stand tijdelijk was. Daarop gaf
het ministerie toestemming
voor de bouw van de lokalen.
Ondertussen had de gemeente
op eigen kosten al drie noodlo
kalen neergezet, die worden
gebruikt voor de opvang van
leerlingen van De Twee Sleu
tels, een openbare school die
wordt gerenoveerd. In de brief
hekelde het schoolbestuur dat
beleid omdat afgesproken was
dat de noodlokalen zouden
worden gebruikt voor scholen
in de Stevenshof die met
ruimtegebrek kampen. Vol
gens de gemeente geldt die af
spraak echter alleen voor lo
kalen die op kosten van het
Rijk zijn neergezet.
Alcoholcontrole
LEIDEN Bij een regionale
alcoholcontrole isgisteravond
zes keer een rijverbod uitge
deeld. Drie automobilisten
kregen een proces verbaal. De
politie controleerde een uur
lang op verschillende locaties
in Leiden en in drie regioge
meentes. In totaal werden 83
voertuigen gecontroleerd.
LEIDS STUDIEHUIS HOUDT WEEK VAN DE ALFABETISERING:
Analfabetisme is een ruim
begrip. Tot analfabeten wor
den mensen gerekend die
niet kunnen lezen en schrij
ven, maar ook de mensen die
de kunst van het lezen en
schrijven slechts een beetje
beheersen. „Als ik in Leiden
over de markt loop en ik zie
op de borden hoe groente en
fruit af en toe aangeprezen
wordt, dan denk ik meteen
aan klanten voor onze cursus
lezen en schrijven", aldus
Cora Brussee, deskundige op
het gebied van alfabetise-
ringswerk in Leiden.
Het Studiehuis Leiden orga
niseert cursussen lezen en
schrijven. De mensen voor
wie deze cursussen bestemd
zijn, zijn echter moeilijk te
bereiken. „Ze kunnen onze
wervingsspullen niet lezen.
We zijn afhankelijk van
vrienden, familie en kennis
sen die ons adres kennen.
Verschillende instanties, zo
als het arbeidsbureau en de
sociale dienst, verwijzen de
mensen ook door. Ze komen
bij ons altijd via via binnen",
aldus Roel Schemkes, bege
leider van een lees- en
schrijfgroep.
Trucs
Van de 65.000 volwassenen
in Leiden zijn er ruim 3000
analfabeet. Het blijft echter
een schatting. Een kenmerk
van analfabeten is namelijk
dat ze zich verborgen hou
den. „Analfabeten zijn erg
vindingrijk wat trucs betreft
om hun handicap te verber
gen. Hun eigen kinderen we
ten het soms niet. Het verge
ten van brillen, met hun
hand in het verband zitten,
het laten voorlezen voor oma
zijn hele bekende trucs. Soms
gaan de mensen heel ver. Zo
was er een vrachtwagen-
Cora Brussee en Roel Schemkes, begeleiders van de lees- en schrijfgroepen van het Leidse
taboe rond analfabetisme.
chauffeur die de borden niet
kon lezen, maar op herken
ningspunten reed in het
landschap. Bijvoorbeeld bij
de tweede kerktoren rechtsaf
en bij het derde stoplicht
links", vertelt Brussee.
Analfabetisme heeft niets
met een gebrek aan intelli
gentie te maken. Dat analfa
beten zielig zijn, bestrijden de
beide begeleiders heftig.
Schemkes: „Ze hebben ge
woon geen lezen en schrijven
geleerd, maar analfabeten
hebben bijvoorbeeld een
waanzinnig geheugen, waar
mee het gebrek aan lees- en
schrijfvaardigheid gecompo-
seerd wordt. Er zijn mensen
die bij de veiling in Aalsmeer
werken en die alle planten
namen uit hun hoofd ken
nen, met de Latijnse namen
erbij, maar vraag ze niet om
ze op te schrijven. Zodra ze
een beetje leren lezen en
schrijven wordt het geheu
gen ook minder, ze hebben
het ook niet meer zo nodig
natuurlijk".
„Analfabetisme is nog een ta
boe in onze maatschappij. De
betrokkenen zelf denken
vaak dat ze een afwijking
hebben. Ze schamen zich er
diep voor, vandaar dat het
probleem ook haast niet aan
de oppervlakte komt. Als we
analfabeten dan zo ver heb
ben dat ze een lees- en
schrijfgroep gaan volgen, ko
men ze met zweetdruppels op
het voorhoofd en klamme
handen binnen. De groep
vangt dat echter uitstekend
op. Ze zijn tenslotte allemaal
zo binnen gekomen. Na een
paar minuten is de schaamte
dan ook wel weg en kan er
aan het probleem gewerkt
worden. Na een cursus gaat
voor de wereld letterlijk voor
ze open", legt Brussee uit.
Omweg
Om de problemen aan de op
pervlakte te krijgen, organi
seert het Leids Studiehuis de
zogenaamde toeleidingscur-
sussen. „We proberen via een
omweg mensen te ronselen
voor onze lees- en schrijf
groepen. We hebben hier
voor bijvoorbeeld de cursus
handschriftverbeteren opge
zet. Volgend seizoen starten
we een nieuwe cursus: zelf je
eigen zaken regelen. Op onze
nieuwe posters proberen we
ook de omgeving van analfa
beten erbij te betrekken.
Mensen op een schriftelijke
manier aanspreken werkte
niet en de verschillende in
stanties weten ons inmiddels
wel te vinden. We hopen dat
familie, vrienden en beken
den, de mensen aan ons tele
foonnummer helpen", aldus
Brussee.
Ook wordt een soort reizende
tentoonstelling gehouden
langs de buurthuizen in Lei
den. „Onze cursisten zitten
overal, ook in de Leidse re
gio. De leeftijd van de men
sen varieert trouwends ont
zettend. We hebben school-
studiehuis, bestrijden het
FOTO: WIM VAN NOORT
verlaters van 18 jaar en we
hebben Indonesische, vrou
wen van 70. Iedereen moet
toch kunnen lezen en schrij
ven?", meent Brussee. „Ie
dereen hoopt binnen een half
jaar de kunst onder de knie
te hebben, maar de praktijk
wijst uit dat je toch wel zo'n
twee jaar kwijt bent. Mensen
die hun naam niet kunnen
schrijven, hebben helemaal
een lange weg te gaan. Dat
duurt jaren. Toch stroomt
een aantal van onze cursisten
door naar een vervolgoplei
ding. Bijvoorbeeld naar Ópen
School binnen ons studiehuis,
maar er zijn ook vrouwen
naar de moedermavo gegaan.
De cursus biedt dus perspec
tieven genoeg. We hopen dat
de mensen zich nog bij ons
opgeven voordat ze op
kantie gaan", aldus Schem
kes. Voor de volledigheid
nog even het telefoonnum
mer: 071-223303.
KARIN SWIERS
Stadsdagen
Minerva
succesvol
van start
De kindermiddag op het
Pieterskerkplein is
gisteren, mede door de
ideale
weersomstandigheden,
een groot succes
geworden. Het
evenement werd door
studenten van Minerva
georganiseerd in het
kader van de Leidse
Lakenfeesten en de
viering van het 35-ste
lustrum van de
vereniging. De middag
maakt deel uit van de
zogenaamde
stadsdagen van
Minerva.
Aan de diverse
activiteiten namen, rond
het middaguur, zo'n 400
kinderen deel. Vooral
een luchtkussen, waarop
meerdere kleintjes
tegelijk konden
springen, was favoriet.
Ook andere spelletjes,
zoals skippybal
springen, blikken gooien
en het paardrijden op
echte paarden die
rondjes maakten om de
Pieterskerk (foto), vielen
goed in de smaak bij de
kinderen.
FOTO: WIM VAN NOORT
Dependance aan Stadhouderslaan
voor centrum beroepsoriëntatie
LEIDEN Het Centrum voor
Beroepsoriëntatie en Beroep
soefening aan de Kanaalweg
krijgt er per 1 augustus 1990
een dependance bij. Het cen
trum liet half juni weten dat
het gebouw aan de Kanaalweg
veel te klein is geworden. Er
zouden vijf lokalen bij moeten
komen. De dependance wordt
gevestigd aan de Stadhouders
laan. Tot het gebouw aan de
Stadhouderslaan beschikbaar
is, worden de ontbrekende lo
kalen gehuurd.
Drie weken geleden luidde di
rectrice R. Hustinx de nood
klok. Het gebouw aan de Ka
naalweg was veel te klein ge
worden. Het is berekend op
tachtig cursisten, maar het
CBB had ruim honderd cursis
ten binnen de muren. Voor
het volgende cursusjaar zou
dat aantal volgens de directri
ce oplopen tot 125. Het CBB
verzorgt opleidingen en trai
ningen voor jong volwassenen
in houtbewerking, metaalbe
werking, administratie en ver
zorging.
„Nieuwbouw zat er volgens de
directie onderwijs van de ge
meente, die de school bestuurt,
niet in", liet Hustinx gister
middag weten. „We wilden
het liefst lokalen bijbouwen op
het terrein aan de Kanaalweg.
Een centraal instituut is beter
voor de herkenbaarheid dan
versnippering over de stad. Ik
ben echter wel tevreden met
de oplossing die geboden
wordt middels de dependance.
Er zijn daar acht lokalen, die
we tot onze beschikking krij
gen. Die zouden we samen
moeten gebruiken met de Suze
Baart-school die ook met
ruimtegebrek kampt. Er zal
wel het een en ander moeten
worden verbouwd, maar ik
neem aan dat we daar een
eenmalige subsidie voor krij
gen van de gemeente".
Voor het aanstaande cursus
jaar moet het CBB zich nog
behelpen. „Daar was wel op
gerekend, want de eventuele
nieuwbouw zou er ook niet
een, twee, drie staan", ver
klaarde Hustinx. „We gaan
vijf lokalen huren, daar heb
ben we van de gemeente toe
stemming voor. Twee daarvan
hebben we al. We kunnen ge
bruik maken van lokalen bij
de Kerngroep, een software
house. Dat bedrijf is gevestigd
op het terrein waar het CBB
ook zit. Waar de overige drie
lokalen gehuurd kunnen wor
den is nog onduidelijk. Maar
in Leiden Zuid-West moet er
in scholen zeker ruimte zijn".
LEIDEN „Ach me
neer, ik ben mijn bril
vergeten, kunt u dat
even voor mij opschrij
ven", is één van de trucs
die mensen gebruiken
om hun analfabetisme te
verbergen. Ruim drie
duizend volwassenen in
Leiden (zes procent)
kunnen niet lezen en
schrijven. Het Studiehuis
Leiden en Regio pro
beert met alle macht dit
aantal te verminderen.
Deze week is daarom uit
geroepen tot de week
van de alfabetisering.