bier Werner verdrijft z'n pijn
met Parijs-Moskou in een rolstoel
Êoeterwoude: uitstel aanleg
ijksweg heilloos standpunt
LANGS
OMWEGEN
„Van een kale kerkduif is
het moeilijk veren plukken
fOORDWIJKSE ROLSTOELATLEET IS DOOR DE JAREN NUCHTER GEWORDEN
Op mijn omwegen door
stad en land kom ik
graag mensen tegen. U
kunt mij telefonisch of
schriftelijk vertellen wie
u graag in deze rubriek
zou willen tegenkomen.
Ik ben bereikbaar via
071-122244.
100 dagen als een adelaar van
toren tot toren wilde vliegen
maar dan rollend ont
moette hij steeds weer teleur
stelling, onbegrip en tegen
werking. „Maar", zegt hij, „ik
ben een topsporter, een rol
stoelatleet. Ik modder niet
maar wat aan. Als ik niets
doe, wordt er wat van me ge
vraagd". Het is een filosofie
waar je hoofdpijn van kunt
krijgen. „Maar ik heb nu
voor het eerst het juiste ma
teriaal, voor de juiste afstan
den".
Tussen 120 fietsers uit acht
landen wordt op 6 augustus
Peter Werner met zijn rol
stoel in Moskou verwacht.
Nu al wordt gemompeld over
een ontvangst door first la
dy's als de dames Bush en
Gorbatsjov, en de nieuwe
first lady van Japan. Maar
dat moet ik maar niet op
schrijven, want als die ont
vangst niet doorgaat heeft
Peter Werner maar weer uit
z'n nekharen gekletst. Dan
heeft ie het weer gedaan. Of
niet gedaan. Parijs-Moskou
start op 8 juli a.s. Het wordt
bijna een maand hard aanrol
len. Alleen op sommige tra
jecten in het Oostblokse ge
bied moet in de bus geklom
men worden, in verband met
militaire objecten die niet
door fietsers en een rolstoeler
geobserveerd mogen worden.
Niettemin wil Peter Werner
met zijn doordraverij de ge
handicapten in de DDR, Po
len en Rusland ontknevelen
en nieuwe impulsen geven,
de gehandicaptensport on
derweg promoten. „Ik heb
kunnen bereiken, in gesprek
ken, dat tijdens de tocht voor
het eerst rolstoelsporters mij
in die landen mogen begelei
den. Dit is een unieke ope
ning", heeft Peter becijferd,
„en geeft hoop voor de toe
komst". Wat hem betreft is
het een doorbraak in het ka
der van glasnost. Al houdt hij
een beetje z'n hart vast, dat
die openheid niet omslaat in
fnuikende omstandigeheden
zoals in China. Desalniette
min wil topatleet Peter geen
betweter zijn, maar „als een
doener meer bereiken dan
Bobo's".
Zo is het wel weer even
mooi. dacht ik. Volgend jaar
worden in Assen de wereld-
spelen voor gehandicapte at
leten gehouden. Natuurlijk is
Peter Werner daar als de
kippen bij, en hij wil dan
vanuit Moskou rollend ver
trekken en geladen in Assen
aankomen. 'Enfin, op 6 juli
maakt Werner „pro forma"
een openingsritje in Sassen-
heim De Proloog. Misschien
een paar honderd meter.
Daarna stapt hij in een geac
commodeerd busje, nage-
gaapt door de Sassemers, en
rijdt daarmee naar Eindho
ven, waar de nationale fiets-
ploeg „Parijs-Moskou", bene
vens door enkele Poolse en
Duitse coryfeeën, geformeerd
wordt Maar dan heeft Sas-
sem 'm in elk geval even zien
rollen en bijval kunnen be
tuigen.
„Ik vind mezelf niet bijzon
der. Alleen bijzonder is wat
ik mag doen", vindt Werner,
wiens ingeboren, originele
Duitse wellevendheid en be
leefdheid als „naïeveteit"
wordt uitgelegd, zegt hijzelf,
met een grijns. „Wat velen
stoort is dat ik t zeg recht
voor z'n raap. Ik ben nuchter
geworden wat betreft pro en
contra".
Bij de Werners in de achter
tuin het woonoord ligt in
een uitbreidingswijk van
Noordwijk waarvan de won
derlijke straatnamen, uitge
dacht door een commissie op
drift, de bewoners in verle
genheid kunnen brengen
maar in de achtertuin van
Hoogtij 23 huist een kreupele
eend, Gigolo geheten^ die
vleugel- en pootlam is. Het
grasveldje wordt niet onder
houden, want de eend ploegt
er gehandicapt in voort, be
laagd door roofzuchtige kat
ten die hij met veel gesnater
en amechtig gefladder op een
afstand weet te houden,
waarna het voor de ontaarde
poezen nog maar een over
steek is om aan de Laagtij
verder op avontuur te gaan.
Maar Gigolo, hoe losbandig
hij ook moge zijn, schijnt het
wel te redden. Dan, opeens,
ontdek ik het raadsel van de
Hoogtij: de deur van een bui-
tenvertrek der Werners ver
toont op een onlogische ma
nier vier scharnieren in stede
van de gemeenzame twee, of
hooguit drie. Waarom? Peter
Werner: „U zegt het me nu.
Ik zie het vandaag pas voor
het eerst". Maar Werner
maakt er geen probleem
meer van.
nelPETERWOUDE De
t dimeenteraad van Zoeter-
urstoude maakt zich ernstig
n %-gen over de voorgeno-
g^jen beslissing van minis-
;r Smit van Verkeer en
mlrfaterstaat de aanleg van
ÊDjijksweg 11 ten oosten
ten&n de Ommedijkseweg te
tefertragen. Daardoor zal
era^t weggedeelte richting
>1 jlphen aan den Rijn pas
0 kfl de eeuwwisseling zal
avajorden aangelegd. Gister
avond nam de raad een
beJotie aan waarin wordt
ingedrongen al het mo-
ïlijke te doen de minis-
„van dit heilloze
ndpunt af te brengen".
)0Je gemeenteraad wijst er op
mipt de verkeersafwikkeling
nd het industrieterrein Gro-
Polder nu reeds een groot
elpunt is. Reikhalzend is
[tgezien naar aanleg van
iksweg 11, temeer daar de
irkeerssituatie op de Hoge
indijk onhoudbaar is. De be-
mere aan die weg moeten al
en "een situatie dulden die
verantwoord is. In de raads-
'tie' is dan ook opgenomen
Ook kamers van koophandel
kloppen aan bij minister
LEIDEN De Kamers van Koophandel en Fabrieken voor
Rijnland en Midden-Holland vinden uitstel of vertraging van
Rijksweg 11 onaanvaardbaar. Dit schrijven de kamers in een
brief aan de demissionair minister van Verkeer en Waterstaat,
mevrouw N Smit-Kroes. De rijksweg tussen Leiden en Bode
graven wordt ongeveer vijf jaar later aangelegd dan was voor
zien in de oorspronkelijke planning.
Het bedrijfsleven mag niet worden geconfronteerd met een ver
traging, aldus de kamers. Opgemerkt wordt dat ondernemingen
in de regio direct reageerden toen de aanleg van Rijksweg 11
werd aangekondigd. „Hielden de investeringen van bedrijven in
het gebied tussen Leiden en Bodegraven tot 1985 nog gelijke
tred met de landelijke investeringen, vanaf 1986 was er sprake
van het „Rijksweg-ll-effect". De investeringen in Nederland
stegen tussen 1986 en 1989 met ruim 3%; in het gebied tussen
Leiden en Bodegraven met ruim 30% waarmee het bedrijfsleven
overduidelijk anticipeerde op de „zekerheid" van de aanleg van
Rijksweg 11", aldus de kamers in de brief.
Ze wijzen op het grote economische belang van de weg voor de
Rijnstreek. De kamers vrezen dat eventuele vertraging in de
aanleg van deze voor dit gebied enige oost-westverbinding een
negatieve reactie oproept bij het bedrijfsleven.
dat de aanleg van rijksweg 11
in oostelijke richting absoluut
noodzakelijk is ter verbetering
van de leefbaarheid van de
aanliggende woonwijken.
Mede daarom is uitstel van de
aanleg van de nieuwe rijksweg
onacceptabel.
Zowel schriftelijk als monde
ling zal actie worden onderno
men om de minister op andere
gedachten te brengen. Waar-
nemend-raadsvoorzitter r
vrouw H.S. Graniewski-Wij-
nands, burgemeester Houdijk
was vanwege zijn zilveren hu
welijksfeest afwezig, meldde
dat meer gemeenten zich tot
de minister zullen wenden met
het dringende verzoek de ver
traging die nu dreigt te ont
staan ongedaan te maken. Het
valt evenwel te bezien of de
minister haar standpunt zal
wijzigen. Tot heden is nadruk
kelijk prioriteit gegeven aan
de situatie rond de verbreding
van Rijksweg A4.
De raad van Zoeterwoude
wees er, op aandrang van de
heer Ton Ringersma van de
progressieve fractie, nog eens
op dat het verkeersluw maken
van de Hoge Rijndijk onver
minderd van start moet gaan
op het moment dat het gedeel
te rijksweg 11 tussen de Rijks
weg A4 en de Burgemeester
Smeetsweg gereed is. Worden
dan geen maatregelen geno
men dan bestaat de vrees dat
het verkeer vanuit Alphen
richting Leiden toch via de
Hoge Rijndijk de weg zal ver
volgen. Tevens wordt ge
vreesd voor een zeer moeilijke
situatie op de kruising Hoge
Rijndijk /Burgemeester
Smeetsweg.
Boeken
De centrale bibliotheek in de
m Nieuwstraat houdt morgen
■tornen boekverkoop. Het gaat
v8lom boeken die verouderd
Wzijn of die om andere rede
nen niet meer in de collectie
Jassen. De boeken worden
verkocht tegen prijzen die
variëren van 5 tot 10 gulden
Jer stuk. De boekverkoop be-
?int om 10.00 uur en eindigt
Jtn 15.00 uur.
Iran
In Leiden is de Vereniging
van Solidariteit voor het
Verdedigen van de Mensen
rechten in Iran opgericht.
Deze groepering wil actie
gaan voeren voor het af
schaffen van de doodstraf,
het onvoorwaardelijk vrijla
ten van alle politieke gevan
gen en het nakomen in Iran
van de mensenrechten. Het
contactadres van de vereni
ging is postbus 792, 2300 AT
in Leiden.
Zomerconcert
Het Toonkunst Orkest Lei
den houdt zondag een zomer
concert in de Lokhorstkerk.
Het orkest heeft voor die
middag werken van Bizet,
Strauss en Brahms op het
programma staan. Solist is
hoornist Jaap Prinsen. Het
concert begint om 15.00 uur
in de kerk aan de Pieters
kerkstraat in Leiden.
Clowns
In het openlucht-theater in
de Leidse Hout wordt zondag
een kindervoorstelling ge
houden. De werkgroep Leid
se Houttheater heeft voor de
kleintjes het clownsnummer
'Zapzarapp' op het program
ma gezet. De toegang is gra
tis, maar er zal een collecte
plaatsvinden. De clowns Pof
en Kul beginnen om 14.30
uur met hun voorstelling.
Honkbal
Honk- en Softbalvereniging
de Key Town Hitters houdt
zondag een open dag. De
club, die ontstond uit een fu
sie tussen Scorpions en Flash
Power, telt nu ongeveer 70
leden. De open dag, die is ge
koppeld aan een familiedag,
vindt plaats op het Pomona-
terrein aan de Wassenaarse-
weg in Leiden
Archeologie
Het Rijksmuseum van Oud
heden houdt zondag een ar
cheologisch spreekuur. Het is
bedoeld voor iedereen die
iets ouds heeft gevonden, en
daar gratis advies over wil
hebben. Conservator M.
Brouwer is van 13.00 tot 16.00
uur beschikbaar in het Mu
seum aan het Rapenburg 28.
K3INI
5DEN OMGEVING CeidócSou/icMit VRIJDAG 30 JUNI 1989 PAGINA 13
Nat schaatshuwelijk
in Rijpwetering
Daar stonden ze dan. Onno
Turk (26) uit Roelofarendsveen
en zijn bruid Linda Olijerhoek
(24) uit Rijpwetering. Zomers
gekleed in barre omstandighe
den. Het kostte de fotograaf
wel enige overredingskracht
om deze foto te kunnen ma
ken. De kinderen die met ere-
bogen het bruidspaar in de RK
Kerk aan de Pastoor van de
Plaatstraat in Rijpwetering op
wachtten hadden niet zo veel
zin om in de stromende regen
te poseren. De huwelijksviering
zelf ondervond minder tegen
werking van de weergoden. De
beide echtelieden gaan als
graag geziene inwoners van Al
kemade door het leven. Beiden
zijn al van jongs af aan lid van
de plaatselijke ijsclub, waar ze
de laatste vijf jaar zeer actief
zijn als jeugdbegeleider. Of het
bruidspaar gistermiddag in of
achter de bruidsauto naar het
feest is gegaan is niet bekend.
Feit is wel dat de bruidegom,
die zelf reed, bij het binnentre
den van de kerk de koplampen
van de auto liet branden.
FOTO: WIM VAN NOORT
ZOETERWOUDE „Van
een kale kerkduif is het moei
lijk veren plukken". Die uit
spraak was gisteravond te ho
ren in de Zoeterwoudse raads
zaal. Gesproken werd over de
huisvesting van postduiven
vereniging De Kerkduif. Die
club zit nu nog in een garage
die behoort bij het pand
Noordbuurtseweg 1. Dat pand
zal echter naar alle waar
schijnlijkheid op korte termijn
verkocht worden.
De Kerkduif heeft verzocht
om nieuwe huisvesting en te
vens financiële steun. Met
name de fractie van Progres
sief Zoeterwoude vroeg zich af
of de vereniging wel in staat is
de financiële verplichtingen
na te komen.
Met een eenmalig bedrag van
10.000 gulden, zoals aanvanke
lijk de bedoeling was, is De
Kerkduif niet geholpen omdat
men dan niet in staat is de
rente en aflossing van een le
ning 15.000 gulden te betalen
Namens Progressief Zoeter
woude stelde de heer Ringers
ma dat zijn fractie al beden
kingen had tegen het beschik
baar stellen van gelden omdat
er andere bestemmingen zijn
Daarom ook ontstond de dis
cussie in hoeverre de gemeen
te verplicht is voor herhuis
vesting zorg te dragen. De
heer Ringersma: „Destijds zat
de Kerkduif in een gebouwtje
van de kerk in de Zuidbuurt
Daar moesten ze uit en toen is
de gemeente bijgesprongen
omdat er toch een garage leeg
stond. Moeten wij ze dan nu
weer helpen?".
Na enige discussie werd beslo
ten in het vervolg bij huurcon
tracten nader te bezien of er
voorwaarden gesteld moeten
worden aan eventuele her
huisvesting. Gelet op het klei
ne draagvlak van postduiven
vereniging De Kerkduif vroeg
de raad zich af of de club wel
in staat is aan de geldelijke
verplichtingen te voldoen. Al
lijk veren plukken is". Desal
niettemin gingen CDA en
VVD akkoord met de rentelo
ze lening van 15 mille die dan
in 10 jaar moet worden afge
lost. Waar het nieuwe onder
komen van De Kerkduif komt'
is nog niet helemaal duidelijk
Gedacht wordt aan sportpark
Haasbroek en dan of in de
buurt van het zwembad of na
bij de accommodatie van
handbalvereniging Fairplay.
se'] f/
kapo
mag, als journalist, waar-
ïtig blij zijn als je er even
jsen kunt komen. Voor een
,praak raadpleegt de rol-
É>j£" jlelatleet zijn agenda en
ndt nog een gaatje. Dan is
een interview dat constant
depbroken wordt door in-
'iffb mende telefoongesprekjes:
>t instanties, sponsors, assu-
ikon üeurs (die de rolstoel niet
?pe/; mnen verzekeren), met
- Tienden die naar de stand
zaken informeren, met
/Ja on'omische Zaken-ambte
ren die „er iets aan zouden
innen doen", met leveran-
;rs van vitaminenrijke le-
fcnsmiddelen en derzelver
ipeitgekiende bidons. Alleen
enai mdschoenen, die straks rij-
chnisch remmend moeten
erken, komt de onderne-
lende Noordwijker te kort.
gewbj heeft pas twee paar, maar
ïderl 's behoefte aan tientallen
:out Vrerb want ^ie dingen slij-
n mcfi1 *n de kortste keren. De
ar i'ijleet vraagt of „de krant"
rellicht op dit punt aanvul-
uj Jnde bijstand zou kunnen
r£e/*ven- ^at moeilijk zal gaan.
gesnf° 8aat bet nou overal en
paltijd", klaagt de witte duif
e e/$et een glimlach: „als puntje
oendlj paaltje komt sta je overal
TjpyJIeen voor; ze beloven veel,
gariaar doen weinig of niets"
if /off8101" Rudolph Werner, die
?n /Jagend jaar 50 wordt, gaat
k defeer r°llend op stap Deze
/ffejfeer van Parijs naar Moskou,
'enpr daar nog eens meedoen
no In een marathon. „Als enige
v^plstoelnjder".
,or Icht jaar geleden sprak ik
ssen em voor 't laatst. In septem-
pjjer '81 stond deze rolstoeldui-
Ibeif 1 voor de poorten van
zout foord^wijk, met een pols bui-
romafn dienst en kringen onder
te pfi ogen, wachtend op een
/a/gJiomfantelijke entree na zijn
nonsterrit van 1200 km. of
7^enJaaromtrent' die begon in
/jet[arcelona, althans een heel
an'/Jnd, weg. Taaie Peter, met in
dooWn gev°lg de „Leute" van
wiet Zweites Deutsche Fernse-
binFn' jongens die hun oud-
meej&ndgenoot met hun belang-
rtnJelling hadden gevolgd. De
c/ufllederlanders hadden die
en(ioeite nauwelijks kunnen
bbrengen. Maar niemand
ist eigenlijk of Peter Wer-
r in '40 in Berlijn gebo-
n, Duits winnaar van
llympisch goud in Tokio '64
Is worstelaar (vrije stijl en
Irieks-Romeins), 15 jaar ge-
den getrouwd met Noord-
ijkse Teun en genaturali-
'erd, sport- en zweminstruc-
ur die het in de benen ver
Peter Werner heeft zichzelf weer waargemaakt. Na zijn parachutesprong, vorig jaar oktober in W
door de media. Maar ook hier voelde Werner zich enigszins „genomen".
lamde slachtoffer werd van
een falikant werkende rug
punctie en tot de rolstoel ver
oordeeld niemand wist in
'81 of Werner nu eigenlijk
iets geweldigs had gepres
teerd of niet. Het enige dat
duidelijk was lag in de sfeer
van een chronisch gebrek
aan financiële middelen. En
nu gaat hij het opnieuw pro
beren.
Witte atleet
Peter Werners haardos is van
grijs inmiddels wit geworden,
maar zijn teint is nog immer
bruin, door de vier seizoenen
heen. Hgt kan vriezen of
dooien, maar brons blijft zijn
kleur. Het is 't trainingspak
aan en hup, trainen in weer
en wind. Achter de konijnen
aan in de dujnen. Dit is de
expert in het lange-afstand
rollen; voorvechter ook, bin
nen de gehandicaptensport-
beoefening, van karaktervor
ming en discipline. Geen „ge
handicapte" sporter, maar
„atleet in een rolstoel". Wer
ner is ook een cynicus: „Och,
wat leuk dat je ook nog iets
kan doen, maar zet alsjeblieft
een bel op je rolstoel", hoor
ik bijna dagelijks van men
sen op een kleinerende toon.
Het klinkt zo oppervlakkig
alsof je iemand met alle bot
ten gebroken in het gips en
net uit het ziekenhuis vraagt:
„Hoe is het, alles goed?"
Werners vrouw Teuni zit in
een zijvertrek aan de schrijf
machine en tikt er op los. Het
is een familiebedrijfje. Het
gaat om documenten, reke
ningen en vereffeningen. In
komsten zijn er nauwelijks
bij. Ze neemt ook de telefoon
aan, intercipieert en regelt.
Ze leest zelfs Cyrillisch
schrift en bezit enige flauwe
kennis van het Russisch, het
geen Peters tocht (een weg,
gebaand door glasnost en pe-
restroika) naar Moskou, eind
volgende week, ten goede
kan komen. Paul Werner rolt
van de ene naar de andere
kamer of draait geroutineerd
het voor gehandicapten aan
gepaste toilet binnen. Terug
zegt hij: „Teun is de beste se
cretaresse van de wereld. Als
ik haar niet had". In de huis
kamer staat het „gele ge
vaar" van een Westduitse
rolstoelenfabrikant: een
lichtgewicht „ros" van 9 kg.
dat de rensport niet zou mis
staan. Het is een race-stoel
„voor marathons", waarmee
je een kruissnelheid van te
gen de 20 km.p.u. kunt halen.
Waarde: van 10.000 tot 12.000
gulden. Werners eerste rol
stoelen waren van het zie
-Duitsland, werd hij bestormd
FOTO PR
kenhuistype, 25 kg.zwaar.
Waar hij nu in zit weegt 15
kilo en is, evenals het nieuw
ste produkt, van titanium
vervaardigd, een materiaal
dat ook in de ruimtevaart
wordt toegepast.
In de loop der laatste jaren
heeft Peter Werner nog „lan
ge rolstoeltochten" gemaakt
naar Luxemburg, in zijn
huiskamer ontstond de „bloe-
menmarathon" een ont
werp waarvan de diepere zin
mij is ontgaan. In '83 rolde de
Noordwijkse atleet van Bre
men naar München, in '84
maakte hij decepties mee op
een kruistocht door de Ver-
Staten, van Washington D.C.
naar L A. In '85 was er Inns-
bruck-Noordwijk, en sinds
'81 is Peter Werner nog
steeds bezig met het schrij
ven van een boek. Hij vertelt
daarover in niet te peilen be
woordingen. Maar vorig jaar
maakte Werner ook zijn eer
ste parachutesprong in Duits
land, „waar ik voor heel veel
dingen word gevraagd". Het
was springen op 3000 m.
hoogte, met „m'n benen bui
ten boord. Ik sprong naar be
neden als een muzelman, met
gekruisde armen. Maar ik
had wel heel veel vlinders in
m'n buik gevoeld".
Waarom nu weer Moskou?
Peter Werner, als recidivist:
„Ik heb 24 uur van de dag
pijn, erg veel pijn. Daardoor
is misschien mijn haar ook
wit geworden. Maar daarom
ook wil ik organiseren. Om
niet aan die pijn te hoeven
denken. Maar het is de pijn
die me ertoe brengt. Ik vind
het fijn om te kunnen orga
niseren. Ik wil me niet be
langrijk maken, maar je kunt
erg veel doen, of je nu ge
handicapt bent of niet, als je
het maar samen kunt doen.
In hoofdzaak ben ik voor
mezelf bezig om die pijn te
kunnen verdringen. Ik ver
dien er geen cent aan en
moet altijd bijbetalen. Maar
ik blijf fit, geestelijk en licha
melijk. Dat is de hoofdmoot
van ijn inspanningen. En ik
val niemand lastig. Maar je
hebt altijd contra's. Kijk, u
roert nu in uw kopje koffie
met de klok mee, waarom
doet u dat niet andersom? Zo
denken de mensen altijd".
„Ik ben geen ja-knikker,
daarvoor heb ik te veel mee
gemaakt. Ik heb geleerd me
te beschermen. Rollend door
regen en zon, door koude en
hitte. Ik respecteer iedereen
en alles, maar niemand moet
verwachten dat ik ook maar
één knieval maak voor wie
dan ook. Ook zonder stukjes
in de pers rol ik naar Mos
kou. Vechten, vechten was
het. Dat is voorbij. Nu geniet
ik nog maar. Over mijn rug
hebben ze geld aan me ver
diend. Veel beloven: trai
ningspakken, geld. Ik kwam
in Chicago aan, maar er was
niets. Een dag of drie bellen
met Nederland. Geen krant
heeft erover geschreven.
Hoeft voor mij ook niet meer.
Bij Holiday Inn kon ik sla
pen, en je moet nog eten en
drinken ook".
Zo plaagde Peter Werner
zich telkenmale naar de ont
wikkeling van een rolstoel
evenement toe. Met in z'n
rug de onverschilligheid van
„pro's en contra's". Waar hij
als een Napoleon op diens