FNV onduidelijk over
financiering program
Brief kabinet roept
nieuwe vragen op
>1
a
Verzamelen nog altijd
op menukaart G. Riemer
C£>
Dag en nachf
improviseren
Geen schadelijke
stof in komkommers
BINNENLAND
CeidócSouoant
DINSDAG 27 JUNI 1989 PAGfTI
Ruim 3,5 ton boete
voor Urker vissers
ZWOLLE De economische politierech
ter in Zwolle heeft zeven eigenaren van
Urker vissersschepen en drie kapiteins
beboet voor een bedrag van in totaal
352.400 gulden.
Hiervan werd 72.100 gulden voorwaarde
lijk opgelegd. De hoogste boete 180.000
gulden was voor het zeevisserijbedrijf
leertruida.
Dit overschreed het contingent schol dat
het in 1986 voor vier schepen had met 1,2
miljoen kilo. De bedrijven stonden bijna
allemaal terecht voor het overschrijden
van de contingenteringsregeling van 1986
voor schol en tong. Eén zaak betrof een
overschrijding van de kabeljauwvangst.
Maandag komen de overschrijdingen van
1987 aan de orde.
DEN HAAG De Rijkskeuringsdienst van Waren heeft bij te
lers en veilingen op diverse plaatsen in het land komkommers
onderzocht op de aanwezigheid van abamectine, de schadelijke
stof die voorkomt in het insectenbestrijdingsmiddel Vertimec. Bij
geen van de 76 monsters werd abamectine aangetroffen. Het mi
nisterie van wvc wijst er overigens op dat abamectine snel af
breekt in licht. Na twee uur wordt nog maar 50 procent van de
toegevoegde hoeveelheid gevonden, na een week 5 procent. En
kele weken geleden waarschuwde prof. dr. L. Reinders voor het
eten van komkommers omdat deze - illegaal - met Vertimec
zouden zijn behandeld. Dit middel zou schadelijk zijn voor de
voortpanting. Kort daarop lieten deskundigen van het Rijksinsti
tuut voor Volksgezondheid en Milieuhygiëne echter weten dat
Vertimec alleen gevaarlijk is bij overmatige consumptie (enkele
dagen achtereen zes kilo per dag) van met Vertimec behandelde
komkommers.
Geding tegen
Greenpeace
ROTTERDAM Het bedrijf Euro
met, eigenaar van een deel van het
chemische afval dat door acties van
Greenpeace vorige week in Rotter
dam achterbleef, heeft een kort ge
ding tegen de milieu-organisatie aan
gespannen. Het geding dient donder
dag voor de president van de recht
bank in Rotterdam. Inzet is dat
Greenpeace zich onthoudt van verde
re acties die het vervoer van het af
val kunnen hinderen. Zoals bekend
moest het Russische schip Aleksandr
Ulyanov het afval dat op weg was
van Italië en België naar Brazilië,
achterlaten in Rotterdam nadat
Greenpeace had gedreigd de afvaart
van het schip te verhinderen.
„Aanpak olielozingen
stelt niets voor"
DEN HAAG De vervolging van kapiteins
of reders die illegaal olie op de Noordzee
hebben geloosd, stelt niets voor. Niet alleen
de pakkans is gering, ook de kans dat ze
daadwerkelijk worden vervolgd en veroor
deeld is klein.
Van de 323 illegale olielozingen die van 1982
tot 1988 bij de Internationale Maritieme Or
ganisatie werden gemeld, werd maar 5,5
procent daadwertcelijk beboet.
Dit blijkt uit een onderzoek van de Werk
groep Noordzee^ Ook de straffen die de
overtreders krijgen zijn „uitzonderlijk laag",
variërend van honderden tot enkele duizen
den guldens. De werkgroep pleit daarom
voor een snelrechtprocedure, waardoor ka
piteins binnen enige uren of dagen veroor
deeld kunnen worden.
(Vervolg van de
voorpagina)
AMSTERDAM - Vice-
voorzitter Karin Adel-
mund van de FNV wei
gerde gisteren te zeggen
op welke overheidstaken
moet worden bezuinigd.
Wel wilde zij kwijt dat dit
drie miljard gulden kan
opleveren. Een ingewijde
zei later dat de FNV in
het overleg met de politie
ke partijen vrijwel zeker
zal proberen de defensie
begroting drastisch te ver
minderen. „Het is gemak
kelijk te zeggen: laten we
een paar F-16's neerhalen.
Maar tot zo'n uitspraak
laat ik mij niet verleiden",
aldus Adelmund.
„Wij hebben met opzet geen
volledige dekking aangegeven.
Dat is namelijk niet aan ons,
maar aan de politiek".
Het FN V-program is geen ver
huld stemadvies voor PvdA of
Groen Links, aldus Adelmund.
„Wij willen ons niet versmal
len, wij willen het sociaal ge
weten van elke partij zijn.
Onze nota is geen politiek pro
gram, het staat los van de
rooie familie. Het is onze inzet
voor een centraal akkoord met
werkgevers en overheid". De
FNV wil alleen zo'n akkoord,
dat jaarlijks zou moeten wor
den bijgesteld, als aan haar
voorwaarden wordt voldaan.
Volgens de FNV staat het be
reiken van een „solidaire sa
menleving" voorop. Daarom
moeten de uitkeringspercenta
ges van de werknemersverze
keringen van 70 naar 75 pro
cent, aldus de FNV, samen
met een beperkte verhoging
van de kinderbijslag. Daar
naast moet het vergroten van
de inkomensverschillen wor
den bestreden, aldus Adel
mund. Voorts moet de werk
loosheid beter worden aange
pakt. Daartoe dient de over
heid geen algemeen streefcij
fer voor de vermindering van
het aantal werklozen te hante
ren, maar aantallen per doel
groep, zodat de problemen bij
langdurig werklozen, etnische
minderheden en migranten
beter kunnen worden onder
scheiden en aangepakt.
Voor milieubeleid (bodemsa
nering, energiebesparing, wa
terzuivering, openbaar ver
voer) moet in de ogen van de
FNV door de overheid elf mil
jard gulden extra worden uit
getrokken. Ondernemingsra
den moeten meer bevoegdhe
den krijgen in het kader van
de „economische democratie".
In het FNV-program is de on
vrede met het beleid van twee
kabinetten-Lubbers de rode
draad: „Er is massale onvrede
over de verwaarlozing door
het kabinet van gemeen
schapsvoorzieningen. De poli
tiek is in zeven jaar verhard
en ongevoeliger geworden
voor sociale misstanden en
scheve verhoudingen". Adel
mund zei dat geen enkel vol
gend kabinet kan en mag re
kenen op de onvoorwaardelij
ke steun van de FNV. „Een
loyale opstelling is van ons al
leen maar te verwachten als
op wezenlijke punten aan onze
tegemoet wordt geko-
autohandel in
Driebergen.
OPRICHTER IVA 100 JAAR
DRIEBERGEN De
heer G. Riemer, oprichter
in 1930 van het Instituut
voor de autohandel in
Driebergen (IVA), stichter
van het Nationaal Auto
museum (1953) en de eer
ste redacteur en woord
voerder van de BOVAG,
is vandaag 100 jaar gewor
den. De schoonvader van
de huidige IVA-directeur
Voogd woont nog altijd
direct naast het instituut
maar bemoeit zich niet
meer met de gang van za
ken.
Via zijn huishoudster („Zij
kreeg als piepjong meisje bij
mijn ouders haar eerste baan
tje en is nooit meer wegge
gaan", aldus de hondeijarige),
familie en de geregelde oud
leerling die aanbelt, blijft de
heer Riemer echter goed op de
hoogte van de stand van (auto-
)zaken. Zijn schoonzoon doet
op de IVA alles volkomen
naar zijn tevredenheid en die
tevredenheid is ook de rode
draad door het eeuwoude le
ven van de heer Riemer. Hij is
ook content met de wijze
waarop Toyota-importeur
Louwman zijn naar Raams-
donkveer verhuisde Automu-t
seum runt. Riemers grootste
levenswerk, de IVA, dankt
zijn bestaan echter aan dat ene
moment, die ene gebeurtenis
uit z'n leven, waarover hij niet
tevreden was. Een bepaalde
leraar behandelde hem
verkeerd en toen autoliefheb
ber Riemer later merkte dat er
een ^opleiding ontbrak voor
jongelui „die zich wensten te
bekwamen voor leidinggeven
de en commerciële functies in
de automobiel wereld" dook hij
in dat onderwijsgat, waarbij hij
duidelijke richtlijnen stelde
vor de leerlingen: zelf zien,
zelf denken en zelf doen. Van
jongens werden kerels ge
maakt „zoals de wereld die ge
bruiken kan". Dus niet alleen
goede vakmensen, maar ook
goede collega's en burgers. En
nog altijd heerst er op het IVA
in Driebergen die flinke sfeer,
waarbij een gezonde portie dis
cipline nog altijd door de leer
lingen gewaardeerd wordt.
Ex-Arnhemmer Riemer, die
op zijn 18e reeds zijn vader op
volgde als directeur van de
Haagse rijtuig maatschappij,
kan nog altijd niet stil zitten.
Eén van zijn grote hobby's is
op dit moment het verzamelen
van menukaarten. Zijn unieke
collectie bestaat inmiddels uit
meer dan 10.000 menu's en is
daarmee de grootste van ons
land.
Vrijdag wordt de heer Riemer
mede door alle oud-leerlingen
een feestdag aangeboden op de
IVA.
SUSKE EN WISKE DE SPEELGOEDSPIEGEL
Uitgeverij, Antwerpen-Weesp.
Hollandia Kloos heeft wèl groot belang bij zaak-Kuwayt
DEN HAAG Hollandia
Kloos NV heeft er wel de
gelijk groot financieel be
lang bij dat Kuwayt als
nog de rekening voldoet
voor een begin jaren tach
tig door haar gebouwde
vliegtuighangar. Er is
geen sprake van dat de
staat de vordering geheel
heeft overgenomen en dus
als enige nog geld te goed
heeft van Kuwayt. Indien
de door Nederland ge
vraagde 24 miljoen gulden
wordt overgemaakt, gaat
de helft daarvan meteen
door naar het familiebe
drijf van premier Lub
bers.
Dit blijkt uit de brief die de
ministers Van den Broek (bui
tenlandse zaken) en Ruding
(financiën) geschreven hebben
aan de Tweede Kamer over
wat in regeringskring 'De
Zaak' genoemd wordt. Die be
naming gebruikt men omdat
premier Lubbers erbij is be
trokken. Hij heeft zich per
soonlijk ingezet voor een
kwestie waarbij een bedrijf be
trokken is dat voor tachtig
procent toebehoort aan hem
zelf en zijn broer Rob, de di
recteur van staalconstructiebe
drijf Hollandia Kloos.
Ruud en Rob Lubbers hebben
zelf altijd de indruk gewekt
dat de kwestie-Kuwayt voor
hun familiebedrijf verleden
tijd was. In het jaarverslag van
Hollandia Kloos van 1987 staat
„dat de onzekerheid die be
stond omtrent de volledige in
ning van deze vordering (op
Kuwayt Airways) inmiddels is
weggenomen, omdat de vorde
ring is afgewikkeld zonder
verdere verliezen voor de ven
nootschap". En vorige week
zei Rob Lubbers in een inter
view: „Het Kuwayt-boek is ge
sloten, het is een afgerond sta
tion".
Het is ook op die grond dat
premier Ruud Lubbers zijn be
moeienis met de kwestie heeft
verdedigd. Hij zou alleen maar
zijn opgetreden als behartiger
van de belangen van de staat.
Zijn collega's Van den Broek
en Ruding steunen hem in die
uitleg. Lubbers heeft slechts
de rol gespeeld die van hem
als premier mocht worden
verwacht, menen zij. Immers,
bij een bezoek van Lubbers en
Van den Broek in 1984 aan
Kuwayt is afgesproken dat de
regeringen van beide landen
zouden proberen de kwestie op
te lossen. Daarom „was er alle
aanleiding dat bij uitblijven
van adequate reacties op de
Nederlandse voorstellen ook
de minister-president zich zelf
richtte tot zijn Kuwaytse
ambtgenoot", aldus de beide
ministers.
Zij geven precies aan welk be
drag de staat te> vorderen heeft
van het sjeikdom aan de Perzi
sche Golf: 19,2 miljoen gulden.
Dat is het geld dat de Neder-
Meerwerk
landse Credietverzekerings-
maatschappij (lees: de staat)
aan Hollandia Kloos NV heeft
uitbetaald, nadat Kuwayt Air
ways-had geweigerd de laatste
termijn van de aannemings
som te voldoen en een bankga
rantie van tien miljoen gulden
had opgeëist. De Kuwayti's
waren kwaad, omdat de han
gar ruim een jaar te laat werd
opgeleverd.
Tien procent van de genoemde
19,2 miljoen gulden is bestemd
voor het bedrijf van de familie
Lubbers. Die mededeling van
Ruding en Van den Broek
komt niet als een verrassing;
het gaat hier om het normale
eigen risico op een verzeke
ring bij de NCM. Niet bekend
was echter dat Hollandia
Kloos ook recht doet gelden op
een groot bedrag voor 'meer
werk' aan de hangar, dat niet
verzekerd was bij de NCM.
Deze laatste zin doet vreemd
aan. Hoe kunnen de ministers
nu schrijven dat het 'meer
werk' niet gedekt werd door
de polis van de NCM? In een
vertrouwelijke, doch uitgelek
te brief van 20 oktober 1986
aan de kamercommissie voor
financiën schreef Ruding
exact het tegenovergestelde.
Volgens hem was „schadever
goeding verleend over een
door de verzekerde (Hollandia
Kloos) uitgevoerd doch niet
door de debiteur (Kuwayt Air
ways) gecertificeerd (erkend)
meerwerk-deel'
Hoe het ook zij: in totaal zou
Hollandia Kloos nog recht
hebben op 24 miljoen. Waarom
is het dan nu bereid genoegen
te nemen met 12 miljoen? Om
dat met Kuwayt alleen te pra
ten is over een „finale kwij
ting", een definitieve oplossing
van het totale probleem, aldus
de beide ministers. Daarom
moest Rob Lubbers vorig jaar
juni wel akkoord gaan met een
voorstel van broer Ruud om
alle claims maar te halveren.
Als hij dit niet had gedaan,
„dan zouden de staat en Hol
landia Kloos in het geheel
niets ontvangen".
En om precies diezelfde reden
kon de staat ook niet ingaan
op het 'bod' van 11 miljoen,
waarmee Kuwayt reageerde
op de claim van 19,2 van de
NCM. De regering had immers
„ook steeds rekening te hou
den met de belangen van Hol
landia Kloos", zeggen Ruding
en Van den Broek.
Maat vol
Toen Kuwayt ooi: niet inging
op de gehalveerde claims,
schreef premier Lubbers op 5
januari van dit jaar een boze
brief aan zijn ambtgenoot in
Kuwayt. De maat was vol. De
Kuwaytse ambassadeur in Den
Haag zou voorlopig niet meer
door de minister van buiten
landse zaken te woord worden
gestaan. Hij moest zich voort
aan maar vervoegen bij het
hoofd van het bureau Midden-
Oosten op het departement.
Volgens minister Van den
Broek heeft Lubbers uitvoerig
met hem overlegd alvorens hij
dit „blijk van ongenoegen" gaf
aan de regering van Kuwayt.
Van den Broek vindt trou
wens dat hier sprake is van
een „zeer beperkte maatregel"
die geenszins buiten proportie
genoemd mag worden. Nog
niet zo lang geleden is tegen
een ander land, dat niet met
name wordt genoemd, een
soortgelijke maatregel zijn ge
nomen. Minister Ruding bleef
in dit geval weg van een ver
gadering en staatsseccretaris
Van Rooy (buitenlandse han
del) zegde een bezoek aan deze
'wanbetaler' af.
Kuwayt vond de maatregel
van Nederland echter niet zo
gewoon. Eind januari kreeg de
Kuwaytse ambassadeur op
dracht met vakantie te gaan
en sindsdien is hij in Den
Haag vrijwel alleen nog op de
tennisbaan gesignaleerd. Dat
bleef uiteraard niet onopge
merkt. Het werd hét onder
werp van gesprek op elke di
plomatieke receptie of cock
tail-party in de residentie. Zo
bereikte het verhaal ook de
pers en zo kwam uiteindelijk
ook de Tweede Kamer erach
ter dat de betrekkingen met
Kuwayt al maanden op een
laag pitje stonden.
Waarschijnlijk debatteert de
Kamer donderdag met de re
gering over 'De Zaak'. Hoe
deze gedachtenwisseling zal
verlopen is moeilijk te voor
spellen. PvdA, D66 en VVD,
die vorige week opheldering
eisten, hebben tot dusver zeer
voorzichtig gereageerd op de
brief van Ruding en Van den
Broek. Zij spreken slechts van
„nieuw opgeworpen vragen".
Duidelijk is dat zij Lubbers
niet al te hard willen aanpak
ken. Zowel de PvdA en D66
als VVD hopen na de verkie
zingen van 6 september be
trokken te worden bij de kabi
netsformatie. En daar hebben
ze, zoals het er nu naar uitziet,
het CDA voor nodig.
Daarom zijn ze niet zo gretig
om de eerste man van die par
tij al te hard aan te pakken.
Maar anderzijds zullen ze zich
de kans niet laten ontnemen te
proberen aan te tonen dat de
CDA-lijsttrekker niet zo'n rid
der zonder vrees of blaam is
als velen denken. Vandaar ook
dat premier Lubbers zelf bij
het debat aanwezig wil zijn.
Hem is er alles aan gelegen de
bij de kiezers gewekte sugges
tie van een ongeoorloofde ver
strengeling van belangen weg
te nemen.
RIK IN 'T HOUT
89
HOOFD VERKEERSLEIDINGSCENTRUM ft
In de serie artikelenGB
de 150-jarige NS van
een gesprek met ir-,2S
Krijnen, hoofd vai
centrale meld- en r:
kamer in UtrechtePE:
waakt samen met 25lht k
lega's over alle treint1!1 c
het land. Pan
hg
1 g
He t
eke
UTRECHT
rijden er in ons land
5500 treinen die alle
maal handmatig in een
schema zijn ingetekend
en die stuk voor stuk in
de centrale Utrechtse p
meld- en regelkamer tij- Computer
dens hun reis worden In dit tijdperk van coij
gevolgd. Want schema's ters en automatisering a
-- verwachten dat ook.
Per dag spoorboekjes. Je
voorstellen dat wij niej
leen de trein op schema^
len laten rijden, maar*
wij bijvoorbeeld er ook
moeten zorgen dat elke
een machinist heeft".
X
er
zijn schema's en de wer-
kelijkheid laat zich met ie druk op de knop
k'
altijd in een keurslijf Stremming op een baail
vatten. Immers, een of een extra trein kan v<
technisch mankement len in een alternatief s
kan opeens optreden of, ma Maaf. niets is "}iU -
dramatischer, iemand «rfi.
springt voor de trein verwerking, gebeurt etu.
waardoor het baanvak met behulp van de cort 1
enige tijd gestremd is. ter. Maar het denkv
wordt gedaan door mertge
„Improviseren? Daar leven We streven er wel naarë
wij dagelijks van". Ir. Eric halverwege de jaren nef
Krijnen, het hoofd van de tig grote delen van de d v<
regelkamer, blikt of bloost ning met behulp vanjd
er niet eens bij. Samen met computer uit te voeij a£
250 collega's - onder wie Krijnen legt de nadrukw2
slechts tien vrouwen - het woord streven, wart
waakt hij 24 uur per dag, ze- is heel wat voor nodig
ven dagen per week over het complexe systeem te.
het Nederlandse spoornet, tomatiseren. ing
De meeste treinen zijn inge
roosterd volgens een vast
schema. De reiziger die da
gelijks over een vast traject
reist, kent na een week de
Een voorbeeld uit de pi
tijk geeft het beste weerj
complex de treinenloop
elkaar is verweven. De|Qri
tercity-verbinding Ro^,
vertrek- en aankomsttijden dam-Groningen heeft te [dei
uit zijn hoofd. En hij of zij ken met de intercity-^001
die nog meer ervaring in het sluiting uit Den Haag,t^o
reizen met de trein heeft, verbinding Amsterdj
weet onmiddellijk hoeveel Eindhoven /Maastricht,
vertraging de verwachte
trein heeft als het bericht
„Trein zeven-drie-negen
plus vijf" over de perrons
schalt. Het is eigenlijk be
doeld als dienstbericht voor
het spoorpersoneel dat aan
geeft dat de trein met loop- noord Nederland op de ei
nummer 739 vijf minuten bestemming een vertraj
heeft van drie minuten
meer. Op zich zou zo'n afi
king op dat traject nog
verbinding Amsterdam-^"
schede en voorts een li
aantal boemeltjes. Uit
onderzoek door de NS is
delijk geworden dat ni
dan 25 procent van de in
city-treinen tussen westj^
achter op het schema ligt.
Brandweer
te accepteren zijn, maar
de vele aansluitingen i
andere treinen is een enl
I
V
streus voor een groot
van het treinenschema.
is misschien het best te
gelijken met een groot al i
tal dominostenen die orml
len omdat de ene steenwe
andere omstoot. 1
j te
Betrouwbaar *e
Een vertraging of een str^1*3
ming heeft gevolgen vooi)Ml
reiziger die daar niet van pp
diend is. Zeker als de redte
onbekend blijft en de i w
onnodig wordt vertraaj
Naast het hoofd verkeerslei
dingscentrum in Utrecht telt
ons land zeventien verkeers-
leidingsposten die (qua c
nisatieschema) onder
hoofdcentrum vallen. Daar
wordt door Krijnen en zijn
mensen besloten wat er
moet gebeuren. Krijnen:
„Als er niets misgaat, dan is
het hier rustig. Je kunt ons
vergelijken met de brand
weer: we komen pas in actie
als het nodig is. En als dat zo
is, dan weet iedereen waar
hij aan toe is. Dagelijks ge
beurt het dat een trein om
welke reden dan ook vertra
ging oploopt en dan is het de
taak van de verkeersleiding Het produkt i>trejnrJ
dat zo snel mogelijk weer in moet perfect zijn; de 600.1
het goede patroon te krijgen. reizigers moeten kunn111
Voor die situaties is in „het vertrouwen op het spd«<
rode boek precies vastge- boekje. En in 95 procent 1L
legd welke maatregelen ge- de geVallen wordt de dieiiv?
nomen moeten worden en regeling zonder problenf
wie wat moet doen Daar- gevoigd. Maar om in de tle l
voor is het noodzakelijk dat komst ook een betrouwb£
iedereen, ook op de stations, dienstverlening te garanf"
moet weten wat van hem of ren is het noodzakelijk de
haar wordt verwacht de ,reinen in ons land |,d!'
Maar naast de vaste trei- ruimte krijgen. Ongelflk
nen wordt de afdeling plan- vloerse kruisingen, tunnr
ning in Utrecht regelmatig uitbreiding van het aart}'111
geconfronteerd met evene- sporen op drukke trajectfaP
menten of weersomstandig- nieuwe dubbeldekstrein
heden die veel reizigers op goederentreinen uit de sp
de been brengen en waar- stijden halen; het zijn a|gen
voor extra treinen ingezet maal oplossingen om het risla
moeten worden. Bij mooi steeds groeiende aantal
weer wordt er vaker naar gers op te vangen. De
Zandvoort gereden en bij denkt en plant vooruit.
een interland in de Rotter-
damse Kuip kan de voetbal
supporter er op rekenen dat
er regelmatig tussen Rotter
dam CS en Stadion wordt
gependeld. Maar al die extra LubbCTs' voorlopig
treinen moeten wel worden steld terwijl de sp00rweJ
ingepast in het vaste draai- al rekening had gehoudi
boek. Een hele klus, omdat met de invoering op 1 sö
het spoornet al continu bezet tember. Geen nood vtRjz
Krijnen en zijn mensfl co
de overheid wil daarbij 1».
wel eens roet in het etr
gooien. Zo is de operajj
OV-kaart voor studentr
door de val van het kabinr
is en er ook extra materieel
en mensen beschikbaar
moeten zijn.
Krijnen: „Achter het spoor
boekje dat de reiziger thuis
heeft, zitten heel wat andere
want zij laten de extra trfen
nen gewoon rijden. Omcflen
er genoeg reizigers zijn. |eer
LUCAS BOLSltfse
