Harde aanpak apothekers
bij tariefsovertredingen
Internist vrijgesproken van doden aidspatiënt
Enschedese Rambo (19)
schoot ook met mortier
Wethouders weg na ruzie
bij benoemen schoolhoofd
c3>
IJzeren paard
niet erg welkoi
a
BINNENLAND
CcicLeGouoant
VRIJDAG 23 JUNI
Asbest in vloerbedekking
gevaar voor gezondheid
DEN HAAG De Arbeidsinspectie van het
ministerie van Sociale Zaken waarschuwt,
in navolging van de consumentenorganisa
ties, voor gevaren voor de gezondheid bij
het weghalen van vinyl-vloerbedekking
waarin asbest is verwerkt. Inademing van
vrijkomende deeltjes asbest kan leiden tot
longkanker of een andere longziekte. Het
gaat om vloerbedekking die tussen 1970 en
1980 is gemaakt en die naar verwachting de
komende jaren zal worden vervangen.
Nieuw tapijt kan het beste over de oude laag
heen worden gelegd. Is het oude tapijt der
mate beschadigd dat er geen nieuwe laag
overheen kan worden gelegd, dan moet er
een gespecialiseerd sloopbedrijf worden in
geschakeld. Particulieren moeten daar zelf
niet aan beginnen, zo adviseert de Arbeids
inspectie.
Duitsfe oorlogvliegers
niet langer welkom
DEN HAAG Toekomstige
bezoeken van Duitse oorlogs
vliegers aan Nederlandse
vliegbases zijn van de baan.
Minister Bolkestein van defen
sie heeft dit gisteren geant-
woord op vragen van het
CDA-kamerlid Frinking. Die
had zich geërgerd aan een be
zoek van 18 Duitse ex-piloten
aan de vliegbasis Gilze-Rijen,
waar zij tijdens de Tweede
Wereldoorlog dienden. De pi
loten voerden vanuit die basis
bombardementsvluchten op
Engeland uit. Ze hadden tevo
ren vliegbases in Leeuwarden,
Deelen en Eindhoven bezocht.
Milieuwetten onvoldoende toegepast"
DEN HAAG De huidige Nederlandse milieuwetten bieden
vaak voldoende mogelijkheden om overtreders aan te pakken.
Het belangrijkste probleem is veeleer dat de bestaande wetten
onvoldoende toepassing vinden.
Dat betoogde de hoogleraar D. Schaffmeister van de juridische
faculteit Leiden gisteren tijdens een seminar Den Haag. Volgens
Schaffmeister biedt'de Nederlandse wet mogelijkheden om bij
voorbeeld vervuilende bedrijven te dwingen hun technieken zo
danig te veranderen, dat een betere bescherming van het milieu
is gegarandeerd. Zo is het mogelijk om, mede aan de hand van de
Wet Economische Delicten (WED), bedrijven te verplichten tot
de overstap op een schonere produktiewijze. Meestal echter, zo
meent de Leidse hoogleraar, wordt volstaan met het opleggen
van een geldboete. „Geldstraffen op zich maken het milieu geen
haar beter", aldus Schaffmeister. Schaffmeister betoogde dat ef
fectieve structuren om handhaving van milieuwetten te garande
ren nog ontbreken. Enerzijds is sprake van onvoldoende perso
neel, anderzijds bestaan er nog geen plannen om dit personeel
voldoende op te leiden.
„Loesje" pleit voor Derde Kamer
DEN HAAG „Loesje", de club mettle lu
dieke slagzinnen, zal bij de Tweede-Kamer
verkiezingen van 6 september weer van de
partij zijn. Volgende week presenteert de
politieke groepering haar concept-verkie
zingsprogramma met als blikvanger de af
schaffing van de Eerste Kamer en de vor
ming van een Derde Kamer. Die Kamer zal
de Nederlandse huiskamer zijn. „Loesje"
speelt in op de stormachtige ontwikkelingen
in de wereld van de massamedia waardoor
het straks mogelijk moet zijn alle huiska
mers te verbinden met opiniepeilers als De
Hond en NIPO om van uur tot uur de me
ning van het Nederlandse volk te peilen. De
Tweede Kamer kan dan gebruik maken van
die gegevens, want daar blijft de beslissings
bevoegdheid. De controlerende functie van
de Eerste Kamer wordt overgeheveld naar
de Hoge Raad.
Ruding:
diplomatieke
stappen na
wanbetaling
Peru bleven
achterwege
DEN HAAG Diploma
tieke stappen tegen Peru
wegens het niet nakomen
van aflossings- en rente
verplichtingen op een ex
portkrediet voor het oor
logsschip Almirante Grau
zijn achterwege gebleven.
Minister Ruding van fi
nanciën bevestigde dit gis
teren tijdens het óverleg
met de vaste kamercom
missies voor financiën en
rijksuitgaven.
Het gaat bij Peru immers niet
om een land dat zijn schuld
niet erkende, zoals wel het ge
val was bij Kuwayt in de zaak
rond de transactie van Hollan-
dia Kloos, aldus Ruding.
Het blijft de Kamer intrigeren
hoe het mogelijk is dat via een
„kattebelletje" van de toenma
lige thesaurier-generaal, Kor-
teweg, een negatief advies van
directeur Ledeboer (export
kredietgaranties) en De Ne-
derlandsche Bank terzijde kon
worden geschoven tijdens de
nadagen van de demissionaire
minister Van der Stee.
Ruding houdt het op het recht
van de minister om, mits dat
niet de spuigaten uitloopt, van
die adviezen af te wijken. Het
zijn politieke beslissingen, in
brede zin, waarbij in het geval
van de Almirante Grau de
speciale band van Defensie
met Peru, de economische
band, de ontwikkelingshulpre
latie, de speciale rol van mari
neschepen, de werkgelegen
heid in de scheepsbouw en de
overweging de concurrentie in
het buitenland aan te gaan,
een rol speelden.
Wim Kok topman
Internationale
STOCKHOLM PvdA-leider
Kok is door het congres van
de Socialistische Internationa
le te Stockholm gekozen als
vice-voorzitter. De voormalige
Westduitse bondskanselier
Brandt werd herkozen als
voorzitter.
Dief pikt koffer
met kamerstukken
onderwereld kan zich
minutieus voorbereiden op de
herverdeling van de polities
terkte. Hij drukte deze week
het koffertje van VVD-kamer-
lid Hermans achterover. Tot
de buit behoorde het dossier
over de politiesterkte, waaro
ver Hermans gisteren zijn zeg
je moest doen in een commis
sievergadering. De gedupeerde
volksvertegenwoordiger
maakte beteuterd melding van
de diefstal,-toen hij van com
missievoorzitter Roethof het
woord kreeg. Het koffertje is
later verfomfaaid teruggevon
den, zonder de daarin opge
borgen cheques.
DEN HAAG Apothe
kers en apotheekhouden-
de huisartsen die de Wet
tarieven gezondheidszorg
hebben overtreden, kun
nen op een strenge aan
pak. rekenen.
Voor eenvoudige overtredin
gen van de tariefbepalingen
zal, krachtens afspraken tus
sen de Economische Controle
dienst (ECD) en het openbaar
ministerie, een boete mogelijk
zijn van 2500 gulden, terwijl
het onrechtmatig verkregen
voordeel hun zal worden ont
nomen. Tariefsovertredingen
van enige omvang zullen wor
den beboet met 7500 gulden,
eveneens met ontneming van
het onrechtmatig verkregen
voordeel. „Echte" gevallen
van substitutiefraude zullen
door de strafrechter worden
beoordeeld.
De staatssecretarissen Dees
(volksgezondheid) en Even
huis (economische zaken) deel
den dit gisteren mee tijdens
commissie-overleg met de
Tweede Kamer naar aanlei
ding van de uitkomst van een
ECD-onderzoek bij 216 apo
thekers en 54 apotheekhou-
dende artsen. In 199 van de
270 gevallen, ofwel 74 procent,
zijn overtredingen geconsta
teerd. Het zou, volgens de
ECD, gaan om het ten onrech
te berekenen van administra
tiekosten, prijsovertredingen
en substitutiefraude, in totaal
tot een bedrag tussen de 90 en
100 miljoen gulden.
Het ECD-onderzoek is nog in
volle omvang gaande, aldus de
bewindslieden. Wanneer het
zal zijn afgerond, konden zij
met geen mogelijkheid voor
spellen. „Vast staat dat de con
sument is benadeeld", aldus
Evenhuis.
Met name Lansink (CDA) en
De Pree (PvdA) konden zich
moeilijk neerleggen bij de me
dedeling van staatssecretaris
Dees dat de teruggevorderde
gelden in de staatskas zullen
terugvloeien. Op zijn minst
hoort dat geld dan thuis bij de
bezuinigingspot van 420 mil
joen gulden, voortvloeiend uit
het in april dit jaar gesloten
omnipartijenakkoord (OPA)
over geneesmiddelen waarin
lagere prijzen, een doorzichti
ger prijsvorming en de toege
stane kortingen worden gere
geld. De Pree: „Die 100 mil
joen horen niet in de staatskas,
maar bij de volksgezondheid
voor het ontwikkelen van
nieuw beleid."
Replica driedekker
Bij het luchtvaartmuseum Aviodome op Schiphol is vandaag de laatste hand gelegd aan een Fok
ker driedekker uit de Eerste Wereldoorlog. Ruim tien jaar hebben medewerkers gezwoegd om de
replica te bouwen.
FOTO: DIJKSTRA
Kleinste politiekorpsen
blijven buiten herverdeling
DEN HAAG De klein
ste korpsen van de ge
meentepolitie hoeven
voorlopig niet te worden
ingekrompen. De Tweede
Kamer heeft de politie
ministers Van Dijk en
Korthals Altes gisteren de
toezegging weten te ont
lokken dat de minimum-
sterkte niet omlaag gaat
van veertig naar 36 agen
ten.
De Kamer verklaart zich er
mee akkoord dat de ministers
een begin maken met de om
streden herverdeling over het
land van de politiesterkte. De
bewindslieden maakten on
langs bekend vanaf 1 juli een
eerste aanzet te willen geven
tot de operatie. Over een pe
riode van ongeveer een jaar
worden 682 formatieplaatsen
herverdeeld. De totale operatie
omvat de spreiding van 2.100
functies in vier jaar.
Dé drie grote fracties CDA,
PvdA en VVD maakten de
ministers in de kamercommis
sie voor de politie duidelijk dat
hun instemming alleen het
eerste deel van het plan be
treft. Zij willen zich niet vast
leggen op verdere jaren. De
herverdeling komt opnieuw
aan bod bij de kabinetsforma
tie. In de verkiezingsprogram
ma's van de grote drie wordt
meer geld uitgetrokken voor
de politie. De 45 gemeenten
met de meeste problemen
kunnen zo lang niet wachten.
Daarom mag het kabinet van
de Kamer met de operatie van
start gaan.
De ministers beloofden ten
slotte de Kamer opnieuw te
gaan praten met Den Haag en
Rotterdam. Deze gemeenten
moeten respectievelijk zeven
tig en honderd politiemensen
inleveren in het kader van de
herverdeling.
DORDRECHT De
rechtbank in Dordrecht
heeft gisteren een 38-jari-
ge internist uit Ridder
kerk vrijgesproken. De
arts werd ervan verdacht
op 16 april vorig jaar in
het Rooms-Katholieke
Ziekenhuis in Dordrecht
een 46-jarige ongeneeslijk
zieke aids-patiënt van het
leven te hebben beroofd.
Tegen de arts was twee
weken geleden door offi
cier van justitie mr. Hou-
ben zes maanden voor
waardelijk geëist.
De internist paste in de perio
de van 8 april tot 16 april 1988
een indirecte manier van eu
thanasie toe op de patiënt, die
zich in een terminale fase be
vond. Hij verdriedubbelde de
met het infuus toegediende do
sis morfine en voegde op 16
april tien ampullen kalium-
chloride toe. De patiënt over
leed nog diezelfde dag. Vol
gens de raadsman van de in
ternist, mr. Spong, was de be
slissing van de arts om een
eind te maken aan het leven
van de ongeneeslijk zieke al
leszins gerechtvaardigd.
De rechtbank oordeelde dat
niet ondubbelzinning is komen
vast te staan dat de aids-pa
tiënt door toediening van de
morfine en de kaliumchloride
is overleden en sprak de arts
vrij van het opzettelijk bero
ven van het leven van de pa
tiënt. Ook achtte de rechtbank
het niet bewezen dat de ver
dachte heeft gelogen door op
de overlijdensverklaring te
verklaren dat de patiënt een
natuurlijke dood is gestorven.
De doodsoorzaak kan immers
niet bewezen worden, aldus
het vonnis.
Wel bewezen is volgens de
rechtbank dat de internist een
valse overlijdensverklaring
heeft opgemaakt. Hij kon er
als arts niet van overtuigd zijn
dat de patiënt inderdaad een
natuurlijke dood was gestor
ven en had derhalve het op
maken van de schriftelijke
verklaring achterwege moeten
laten, oordeelde de rechtbank.
Hiervoor kreeg de verdachte
een boete van 250 .gulden.
ENSCHEDE De 19-jarige Enschedese Rambo, die deze week
werd aangehouden, blijkt ook verantwoordelijk voor het schie
ten met een mortier in november 1988. De man, die dienstplich
tig militair is, schoot er mee op een woning. Hij miste net het
hoofd van een vrouw. Ook heeft de man vorig jaar een explosie
veroorzaakt, waarbij de glazen deur van een winkel in Enschede
opgeblazen. De man werd deze week aangehouden nadat hij met
een zelfgemaakt geweer had geschoten. In zijn woning werden
tal van wapens van eigen makelij gevonden. De militair vereen
zelvigde zich met de filmheld Rambo. Hij hield in dit kader oe
feningen in het bos en droeg daarbij camouflagekleding.
SUSKE EN WISKE DE SPEELGOEDSPIEGEL
(c) Standaard Uitgeverij. Antwerpen-Weesp.
„Reuzenatlas uit Rostock"
Prof. G. Schilder van het Geografisch Instituut
maakt belangstellenden attent op enkele bijzon
derheden van de 'reuzenatlas uit Rostock'. Deze
'Mecklenburg atlas' uit 1665, die is te zien op
de tentoonstelling 'Gesneden en gedrukt in de
Kalverstraat', bestaat uit 32 manshoge in leer
gebonden wandkaarten. De tentoonstelling
loopt van 27 juni tot en met 3 september in het
Amsterdams Historisch Museum.
FOTO: ANP
SPIJKENISSE De Zuidhol
landse gemeente Spijkenisse
zit zonder wethouders. Nadat
de raad woensdagavond een
motie van wantrouwen tegen
de vier wethouders (allen
PvdA) had aangenomen, heeft
het viertal gisteren zijn ontslag
aangeboden. Aanleiding voor
het conflict is de benoeming
van een schoolhoofd voor een
basisschool in de gemeente.
Tot woede van de oppositie in
de raad, die met één stem de
meerderheid heeft, bracht de
PvdA-fractie inclusief de wet
houders een blanco stem uit
toen de benoeming aan de
orde was. Het college had de
betrokken man zelf voorge
dragen. Dat gebeurde nadat de
man twee keer eerder was ge
passeerd voor eenzelfde func
tie, waarbij in het eerste geval
het college tot irritatie van de
oppositie de voorkeur had ge
geven aan een vrouw. Toen de
man vervolgens voor een
tweede keer werd afgewezen,
beloofde het college bij de
eerstvolgende gelegenheid de
man alsnog voor te dragen.
,9 89
In de serie artikr
over de 150-jarigCp
vandaag aanif
voor de moeizame
ste jaren.
Een replica van de eerste Nederlandse stoomtrein
1839 tussen Amsterdam en Haarlem reed. Het is één v
vele treinen die te zien zijn op de manifestatie „Treinen|
de tijd" in Utrecht.
FOTO: DUrt
DEN HAAG „Daar
Uwe Majesteit geadieerd
is geworden om een ver
gunning tot het aanleg
gen van een spoorweg
tussen Amsterdam en
Haarlem, meent de
Commissie dat, haar be
dunkens, het besporen
van die richting mede
verdient in aanmerking
te komen,hoezeer daar
toe in geen levendig ge
voelde behoefte zal wor
den vooKzien".
Zo luidde het advies van een
door koning Willem I inge
stelde commissie naar aan
leiding van een verzoek uit
1835 van twee Amsterdamse
kooplieden, L.J.J. Serruier
en R. Ie Chevalier, om een
spoorweg aan te leggen van
Amsterdam naar Rotterdam
met Haarlem als eerste tra
ject.
De commissie zag het nut
van de komst van het „ijze
ren paard" wel in, maar dat
de eerste treinen uitgere
kend tussen Amsterdam en
Haarlem zouden rijden leek
haar niet verstandig. Tussen
die twee steden lag immers
al sinds 1631 de drukbeva
ren Haarlemmer Trekvaart.
Uitvinding
De uitvinding van de Brit
George Stephenson, wiens
„locomotion" in 1825 tussen
Stockton en Darlington was
gaan rijden, was elders in
Europa geweldig aangesla
gen. Maar Nederland aarzel
de nog.
In 1832 vroeg William Ar
chibald Bake, luitenant-ge
neraal der artillerie, de ko
ning om een concessie voor
het exploiteren van een
spoorweg tussen Amsterdam
en Keulen. Maar volgens
een meerderheid van de
Tweede Kamer was ons land
veel te klein om zich derge
lijke snelle vervoermiddelen
te kunnen permitteren. Di
verse volksvertegenwoordi
gers betoogden in alle ernst
dat de zuidelijke concurren
tie beter kon worden beant
woord door het verbeteren
van de vaarwegen. De aan
leg van spoorwegen was im
mers peperduur en de trans
portkosten via de scheep
vaart waren laag.
Bake gaf de moed niet op en
opende de inschrijving voor
een geldlening ter oprich
ting van een „IJzeren Spoor
weg Maatschappij". Hij
schatte twaalf miljoen gul
den nodig te hebben. Maar
zijn plannen bloedden dood.
Concurrentie
De Amsterdamse en de Rot
terdamse Kamer van Koop
handel zagen de komst van
de trein naar Nederland
nauwelijks zitten, uit weder
zijdse concurrentieoverwe-
gingen. Amsterdam had net
de toegang voor handels
schepen, vroeger vaak ge
blokkeerd door de ondiepe
Pampus, aanzienlijk verbe
terd door de aanleg van het
Noordhollands Kanaal. De
hoofdstad was bang dat,
wanneer goederen gemak
kelijk per spoor vanuit Rot
terdam konden worden aan
gevoerd, de schepen voort
aan naar de Maasstad uit
zouden wijken. Omgekeerd
vreesde Rotterdam dat de
aanleg van een spoorweg
Amsterdam zou stimuleren
tot het verder verbeteren
van de toegang naar zee. Zo
wel Noordzeekanaal als
Nieuwe Waterweg moesten
trouwens nog aangelegd
worden.
Toch stelde koning Willem I
SH.
dij
in 1836 een commissie,
stelde voor Amsterdai
Hilversum en Utrecht
Arnhem te verhindering
een zijtak te realiseren
Rotterdam. Dat plan 1
geen grote prioriteit
zou, niet zonder moeili
den, worden gerealiseer®1^
bo<
Naar Haarlem
De Kamer ging op 1
1836 akkoord met het i
scheiden plannetje vai f
twee Amsterdamse kool^[
den. Een spoorweg van
sterdam naar Haarlem
geen kwaad.
Nog tijdens de aanleg
de Hollandsche IJz
Spoorweg Maatschappij
concessie over en op 20
tember 1839 vertrok
het eerst een trein van b
sterdam naar Haarlem
24 september de off
opening werden voo rurj
eerst passagiers vervoe:
op 27 september werd d®
pas echt ingewijd toei^-NI
prins en de prinses E?r J
Oranje, de latere ko
Willem II en zijn gers he
Anna Paulowna, verruwen
21 minuten naar Haa die
reden. De trein reed volshac
de dienstregeling vier ngo
daags vice versa. os
Savi
Burea ucra tie het
Pas acht jaar later reei^a"
trein via Den Haag en ra 11
door naar Rotterdam. D a
nanciering van het spoo"J
drassige bodem, tegens:
van de bevolking en bui n a
cratische problemen haien
een enorme vertraging aar
oorzaakt. ^r®
Zo wilde Haarlem aan
kelijk niet dat zijn stadslzer
len voor een trein dooi
den zouden worden. De
trole op wat via het s
werd aangevoerd zou oo
door wegvallen.
Een landbouwer tussen 11S€
en Hillegom weigerde gi
te verkopen als er tussei
twee plaatsen geen halte,enc<
komen. Toch werd in fan.(,
cember 1843 Den Haag
reikt. in
De overbrugging van ?a&
nauwelijks 24 kilonrote'
naar Rotterdam vergde 1va
vier jaar. Eigenaar Van
Gaag van een laantje
Delft eiste 20.000 gu ,lder
voor zijn grond en veru
zich met zijn verzet
plaats in alle vaderlai jjrei
geschiedenisboeken.
Twee meter !t
ving
De afstand tussen de Daai
was twee meter, en dat Van
de staat nog veel geld jeen
kosten. Weliswaar had S de n
henson voor zijn trein mo
spoorbreedte van de Bhteni
mijnen 1,50 meter
overgenomen, maar de
derlandse hoofdingen Al
van rijkswaterstaat i\V
Goudriaan overtuigde de
toriteiten met stelligheid
het anders moest.
De buurlanden waren i V/"
der eigenwijs en toen de Yjftè
derlandse treinen de
zen bereikten leek een ii
wikkeld overlaadsyst
noodzakelijk om verdei
kunnen reizen. Daari
liep de aanleg van de
verbinding tussen ArnL-
en Emmerich in Duits! t
grote vertraging op. De Y/%-)
km rails die al tussen i Wy
sterdam en Arnhem 7
moest worden versmald, [j
daarna kon aansluiting
het Pruisische net plaats
den. Dat gebeurde in 1
maar het duurde nog i
jaar totdat alle Nederlai
sporen aan de internatioij.
maten waren aangepast,r0^
schade liep in de miljoe reind.
guldens. en J
ANDRÉ HORLI1 sche
>n en
