74,50
pe juwelen zijn veilig
de kluis van het schip"
Bulgarije
firwijt Turkije
fopaganda
De Moeder Courage van Locri
Lezeri
service
ui
rSIJTHOFF PERS
q
-GENLAND
CeidócSotvuMit
WOENSDAG 21 IUNI 1989 PAGINA 5
*eJ zoon Olof Palme
^°jent 'moordenaar'
!OLM In het proces 'rond de
de Zweedse premier Olof Palme
ieerdere getuigen gisteren verklaard
42-jarige verdachte op plaats van
i hebben gezien. De 28-jarige zoon
i Ime, Marten, zei in de verdachte
r/qpettersson de man te herkennen die
ftioord op verdachte wijze bij de bio-
n t/hdhing en ook later zijn ouders na
zi fajjk in het oog hield. Ook twee andere
a d| zeiden er zeker van te zijn dat zij
matn bij de bioscoop met een lugubere
b ogen hadden zien rondhangen, kort
Tjsfldaar de moord werd gepleegd. Een
recter wees Palme's weduwe Lisbeth de
ior ie al aan als de moordenaar. Geen
jetuigen heeft hem zien schieten.,
Moskou legt rode loper uit voor Rafsanjani
MOSKOU De Sovjetunie heeft de rode loper
uitgelegd voor de voorzitter van het Iraanse
parlement. Aan Ali Akbar Hashemi Rafsanjani
viel een ontvangst ten deel die normaal gere
serveerd is voor buitenlandse staatshoofden of
regeringsleiders. En dat is Rafsanjani nog niet,
al wordt hij in juli vermoedelijk tot president
gekozen. Gorbatsjov sprak zowel gisteren als
vandaag met de hoogste Iraniër die Moskou be
zoekt sinds de islamitische revolutie van
1979.1ran heeft dringend buitenlandse hulp no
dig om zijn economie weer op poten te zetten.
Tijdens zijn driedaagse bezoek is Rafsanjani
voornemens een reeks bilaterale akkoorden te
tekenen, waarvoor het voorbereidende werk al
gedaan is. Het belangrijkste betreft de hervat
ting van Iraanse gasleveringen aan de Sovjetu
nie. Het gaat volgens ingewijden om een hoe
veelheid van drie miljard kubieke meter per
jaar. De Iraanse gasexport naar de Sovjetunie
ligt stil sinds 1980, omdat Moskou er geen trek
in had te voldoen aan het verlangen van de
nieuwe leiders in Teheran om het drievoudige
te gaan betalen voor het Iraanse gas.
De Sovjetunie heeft steeds nauwe betrekkingen
aangehouden met Iran, de grote zuiderbuur, in
de jaren dat de Iraaks-Iraanse oorlog woedde.
En dat terwijl de Sovjetunie de belangrijkste
wapenleverancier van Baghdad was en in Iran
een onversneden islamitisch bewind aan de
macht is, wat een vloek is voor het communis
me. Wel wonen er in de Sovjetunie meer dan
50 miljoen islamieten. Volgens diplomaten is de
komst naar Moskou voor Rafsanjani een ma
nier om zijn tegenstanders ter laten zien dat hij
niet wetsers is georiënteerd. Ook zou hij Oost
en Wets tegen elkaar willen uitspelen.
Waspoederoorlog in Frankrijk
PARIJS De groene golf in de politiek die
over Europa stroomt, heeft in Frankrijk geleid
tot een waspoederoorlog. De zeep- en waspoe-
dermarkt in het land van Marianne, waarin
miljarden guldens omgaan, is geworden tot een
slagveld voor een Westduits en Frans bedrijf. Ze
bakkeleien met elkaar over de vraag wat het
schoonst is, niet voor het wasgoed maar voor het
milieu. De Franse chemiereus Rhöne-Poulenc,
de op één na grootste producent van fosfaten in
Europa, bestrijdt dat fosfaten het milieu zouden
verpesten. Om dat het publiek duidelijk te ma
ken is het concern een dure advertentiecampa-
gen begonnen. Tegenstander is de Düsseldorf
gevestigde firma Henkei, die het nieuwe fos
faatvrije waspoeder „Le Chat" op de markt
brengt en zijn aandeel in enkele maanden al bij
na verdubbeld. Henkei zegt dan ook „een echt
debat" te verwelkomen, maar meent dat Rhóne-
Poulenc bezig is met een verloren gevecht.
VodL—
IUMENDE BEJAARDEN TROTSEREN VRIESKOU MET WODKA
van de voorpagina)
OLM Veel
waren nog
en aan dek,
laat op de
jtoen het Sovjetrus-
cruise-schip
Gorki" onver-
ip een ijsberg liep.
weliswaar een
jrïist, maar de gas-
ioten van het uit-
het zomeravond-
)pm
ig voelden zij een paar
hokken, zo vertelt via
van het Noorse red-
ip „Senja" de Neder-
4. van Oosterhout (33)
jnbergen. Hij maakte
eider voor de West-
j organisatie Phoenix
11 Jen in Bonn de vakan-
van voornamelijk be-
festduitsers mee.
'amen terecht op drij
fijs", aldus Van Oosterhout.
„Voor de bemanning kwam
het volkomen onverwacht, de
radar had ook geen enkel sig
naal gegeven". De „Maxim
Gorki" liep in totaal vier
scheuren op, waarvan de
grootste volgens Van Ooster
hout („ik heb nog gefotogra
feerd") tien meter bij zes cen
timeter meet.
Na ongeveer drie uur werden
de vakantiegangers met de
meeste bemanningsleden door
de „Senja", een schip van de
Noorse kustwacht, aan boord
genomen. Ouderen die eerder
met hartklachten kampten,
werden voor alle zekerheid
met drie helikopters naar het
vasteland overgevlogen. Nie
mand raakte ernstig gewond.
Geschrokken maar opgelucht,
zo omschrijft Van Oosterhout
de sfeer op de Senja. „De pas
sagiers hebben spontaan een
inzamelingsactie voor de
Noorse kapitein gehouden".
De „Maxim Gorki" had in to
taal drie Nederlandse passa
giers aan boord, Van Ooster
hout en het echtpaar Reinders
(85 en 84) dat al vele jaren in
de Bondsrepubliek woont.
Titanic
Liefhebbers van Titanic-ach-
tige ondergangsverhalen ko
men bij het ongeluk met de
Maksim Gorki niet aan hun
trekken.
„Reeds de eerste dag op zee",
zegt Van Oosterhout, „hadden
de passagiers een rampoefe
ning, compleet met reddings
vesten en sloepen". Na de bot
sing met het drijfijs, 300 kilo
meter ten westen van Spits
bergen, bleef het dan ook ta
melijk rustig.
Direct na het alarm kwam het
ontschepen van de - passagiers
op gang. Dat betekende op de
eerste plaats het aantrekken
van warme kleren, voorzover
de gasten die nog niet aan
hadden. De bagage is voor het
grootste deel op het cruise
schip achtergebleven. Volgens
Van Oosterhout liggen „de ju
welen verzegeld in de klui-
Zes reddingssloepen hebben
enkele uren in het drijfijs
rondgedobberd, tot de „Senja"
en andere boten zoals een ijs-
breker ter plekke kwam. De
benarde passagiers ondergin
gen het geheel „heel rustig",
aldus Van Oosterhout. In de
sloepen bevonden zich ook ex
tra matrassen en dekens ter
bescherming tegen de kou.
Wodka
De 69-jarige Rudolf Ludwig
uit het Westduitse Wiesbaden
had zich een andere afloop
van zijn Noordpoolcruise voor
gesteld. Vijf uur lang bracht
hij in een reddingboot door te
midden van de ijsschotsen bij
een temperatuur van maar net
boven het vriespunt. Net als
de meeste andere oudere pas
sagiers wist hij zich warm te
houden met de door de Russi
sche bemanning aangereikte
wodka.
Ludwig besloot maandag
avond vroeg naar bed te gaan,
terwijl zijn vrouw koos voor
een amusementsprogramma op
Twee Westduitse passagiers worden in het Noorse Longyearbyen ontvangen met tandpasta en
zeep die ze op het lek geslagen cruiseschip moesten achterlaten.
de Maxim Gorki. „Ik lag al ge
ruime tijd te slapen toen ik
door een verschrikkelijke klap
bijna uit bed rolde," vertelt
Ludwig in het opvangcentrum
dat voor de oudere passagiers
in een kerk op Spitsbergen is
ingericht.
Na de melding dat zijn vrouw
evenals alle andere passagiers
bij het ongeluk ongedeerd zijn
gebleven kan hij weer een
lach te voorschijn halen. Maar
hij bekent dat hij enkele uren
eerder angstige momenten
doormaakte, hoewel van mas
sale paniek geen sprake was.
„Toen ik aan dek ging zag ik
enorme ijsschotsen ronddrij
ven. We moesten onmiddellijk
in de reddingsboten plaatsne
men en hebben daarin vijf uur
lang rondgedobberd. We kon
den zien dat een derde deel
van het schip al onder water
was verdwenen".
Net als de andere passagiers'
voelt Ludwig er niets voor om
de cruise met een ander schip
voort te zetten. Het liefst gaat
hij zo snel mogelijk terug naar
Wiesbaden.
Overigens krijgt het ongeluk
mogelijk nog een commercieel
staartje: „Er was toevallig een
professionele filmploeg aan
boord. Vandaag zijn de beel
den misschien al op de Duitse
tv te zien", aldus Ludwig.
Pinochet niet
opnieuw kandidaat
voor presidentschap
SANTIAGO De Chileense
dictator Pinochet heeft giste
ren gezegd niet opnieuw kan
didaat te zullen zijn voor het
presidentschap. Vorige week
had hij nog gezegd kandidaat
te zullen zijn „als het volk dat
vraagt". De 73-jarige Pinochet
heeft Chili sinds 1973 met ijze
ren hand bestuurd nadat hij
door een bloedige staatsgreep
de gekozen linkse regering
van Allende omver had ge
worpen. Hij schreef verkiezin
gen uit voor december nadat
de bevolking in een referen
dum zijn voorstel had afgewe
zen om tot 1997 aan te blijven.
Piet Dankert
treedt af als
fractieleider
BRUSSEL Piet Dankert,
oud-voorzitter van het Euro
pees Parlement en lijsttrekker
voor de PvdA bij de afgelopen
Euro-verkiezingen, treedt af
als fractieleider. Hij wordt op
gevolgd door Eisso Woltjer
Dankert (55) is twaalf jaar lid
van het Europees Parlement,
waarvan enkele jaren als
voorzitter. Woltjer (46) is bijna
tien jaar lid. Hij werkte zich in
die periode op tot een alge
meen erkend landbouwspecia-
list.
)58
1 oi
26™ Bulgarije heeft
i-prd verweten zich te
zonjt in „binnenlandse
zovan andere staten".
r'tl£ het partijblad Ra-
1 piiesko Delo wordt
T Dppagandistische re-
'eer igeprobeerd de in-
gratjnale opinie te mis-
afoifcn een vijandig kli-
scheppen.
het aantal Turken
de onderdrukking
PPe4rije is gevlucht, de
,^eJizend gepasseerd. De
minister Yilmaz
liet Pretaris-generaal Pe-
oveXuellar van de Vere
gen Kahes gevraagd de
0J in de Veiligheids-
n dpangig te maken.
Yilmaz zei gisteren te ver
wachten dat de hele wereld
het „primitieve beleid" van
Bulgarije zal veroordelen.
Het land hoopt vooral op
steun van andere Oostblok
landen en heeft al nadrukke
lijk hulp gevraagd aan de
Sovjetunie.
De Bulgaarse regering heeft
wel laten weten bereid te
zijn tot overleg met de Turk
se regering over de toestand
van de „islamitische Bulga
ren", die volgens Turkije
worden gedeporteerd. De
Turkse minderheid in Bulga
rije zou worden gedwongen
Bulgaarse namen te aanvaar
den en slachtoffer zijn van
marteling en arrestatie. Er
wonen ten minste één mil
joen Turken in Bulgarije.
>ep a|
ADVERTENTIE,
'EUN HET CHINESE VOLK
lCTION COMMITTEE SUPPORT CHINA NOW
itratie/manifestatie donderdag 22 juni 1989,18.00 uur
t Con-
Chinese ambassade, Adr. Goekooplaan 7, Den Haag, nabij T
tjouw. Te bereiken met tram 7 of 8.
it gewelddadige optreden van het Chinese leger tegen de studenten
ii jl. zijn velen gearresteerd en mishandeld. Er zijn al 10 mensen ter
tyroordeeld en volgens vele berichten hebben er standrechtelijke exe-
^laatsgevonden. Dit druist tegen alle mensenrechten in en mag niet
getolereerd. Om de protesten kracht bij te zetten wordt een grote
Mtatle/demonstratie georganiseerd bij de Chinese ambassade,
ïn Sjtreer mee, alle steun is nu nodig. Informatie bel: 070-461616 of 070-
Vafclatie wordt ondersteund door: Jongerenbeweging v/m FNV, IKV. SAP, Jonge
Mc <en, LSVB, HSSV. FNV, Pax Christi, REBEL, Amnesty Internationa], CNV-jon-
iN 3 tnisatie, CPN. PPR, PSP, VCN, D'66, P v d A.
p1 zz
Heftig
Een gewapende politieman voert een arrestant weg tijdens rellen
in Santa Dominco. De bevolking in de hoofdstad van de Domini
caanse Republiek demonstreerde twee dagen achtereen heftig
tegen de economische politiek van de regering.
EENZAME STRIJD TEGEN ONTVOERINGEN SCHUDT ITALIË WAKKER
(Door onze correspondent
Jean Mentens)
LOCRI Angela Casella,
die zich met een ketting
om de hals had vastge
maakt aan een lantaarn
paal op het centrale
marktplein van Locri en
daar 's nachts sliep in een
tent, is weer naar huis.
Maar de bewoners van het
Calabrese dorp zijn nog
steeds diep onder de in
druk van haar moedige en
pijnlijke tiendaagse ver
blijf. Angela Casella wilde
haar zoon Cesare (19) te
rug die al zeventien
maanden lang wordt ge
vangen gehouden door
zijn ontvoerders ergens in
de buurt van Locri.
Het laatste levensteken dat zij
kreeg was een foto waar hij
opstond met de krant van die
dag voor de borst en een ket
ting om de nek. Dat was in
april. Angela ketende zich de
afgelopen dagen op dezelfde
manier vast en hield een pa
pier voor de borst met de
woorden „Zo wordt mijn
zoon al 510 dagen vastgehou
den". Als ze 's avonds ging
rusten in de tent stond ernaast
een bord met daarop „Cesare
heeft misschien niet eens zo'n
tent". Honderden mensen uit
Locri en wijde omgeving gin
gen de vrouw moed inspreken
en uitten hun medeleven. Uit
solidariteit had de burgemees
ter en de voltallige gemeente
raad van het Zuid-Italiaanse
dorp ontslag genomen en alle
winkeliers hebben een dag ge
staakt.
Na een week lang de gevoe
lens van de Calabrezen te heb
ben wakker geschud kwamen
de hoogste functionarissen van
de Italiaanse politie bij haar op
bezoek. Ze hielden vol dat ze
met haar aktie niets kon berei
ken en dat ze zo haar zoon
zelfs in groot gevaar bracht.
Voor de druk van de politietop
is ze gezwicht. Angela is terug
naar huis. Haar man had een
paar uur voor ze weer thuis
kwam een kort telefoontje ge
kregen: „Hou op met het bela
chelijke gedoe in Locri en be
taal, als je je zoon levend wil
terugzien".
De beruchtste gijzeling was die
van de kleine Marco Fiori,
ontvoerd toen hij vijf werd en
pas weer vrijgelaten toen hij
zeven was geworden. Dat is
slechts een paar maanden ge
leden. Het kind kon toen nog
amper lopen en moest dagen
lang met een blinddoek be
schermd worden tegen het
zonlicht. En iedereen herin
nert zich de ontvoering, enige
jaren terug, van de kleinzoon
van de miljardair Paul Getty,
wiens oor werd toegestuurd
aan zijn grootvader om hem
aan te manen het losgeld te
betalen.
Detectivewerk
Absurd
Het is niet de enige familie die
zo'n absurd lot moet onder
gaan. Carlo Celadon en Marzio
Perrini zijn ook sedert begin
1988 in handen van hun ont
voerders. Ze zijn slachtoffer
van de 'Anonima Sequestri',
de 'Ontvoeringsindustrie', zo
als deze verschrikkellijke ben
de in Italië genoemd wordt.
Het is een soort mafia die haar
basis heeft in de Aspromonte-
streek, een ruig stuk land in
centraal Calabrië wat met z'n
ondoordringbare bossen, grot
ten en rotsachtige bergen 'ide
aal' is om gekidnapte personen
voor lange tijd te verbergen.
Ook op Sardinië, een eiland
met een vergelijkbaar land
schap, worden vaak de ont
voerden vastgehouden in on
bereikbare en onbekende her
dershutten of spelonken. Die
krijgen dan maandenlang - of
zelfs jarenlang - alleen maar
brood gedrenkt in olijfolie en
water, liggen vast aan de ket
ting en krijgen het zonlicht
niet meer te zien.
De Ontvoeringsindustrie zoekt
zijn slachtoffers door heel Ita
lië en is bijzonder aktief. Se
dert 1972, toen de overheid er
kende dat het kidnappen een
ware plaag was geworden, zijn
er 593 mensen ontvoerd. Het
ergste jaar was '77, met 75 ont
voeringen, de laatste vijf jaar
schommelt dat aantal rond de
15 per jaar. In 152 gevallen is
er nooit een spoor gevonden
van de daders. Als de politie ze
wel op het spoor komt is het
detectivewerk bijna onmoge
lijk. De bende-van-dienst be
staat doorgaans uit amper een
twintigtal leden. Die kennen
alleen iemand waar ze orders
van krijgen en één waar ze
zelf bevelen aan geven. Bo
vendien heerst er onderling de
ijzeren regel van Omerta, de
zwijgplicht. Wie zich er niet
aan houdt wordt omgebracht.
Doorgaans worden kinderen
geroofd van rijke ouders, maar
niet van echt bekende miljo
nairs omdat dan de ruchtbaar
heid die aan de zaak gegeven
wordt te groot zou zijn. De fa
milies dragen meestal gelaten
hun lot. Ze zoeken het geld bij
elkaar, betalen en wachten
dan angstig af of hun kind be
houden thuiskomt. Met haar
aktie in Locri bewees me
vrouw Casella op een pran
gende manier dat de politie
hopeloos te kort schiet. Ook de
politici reageerden beschaamd
op haar optreden. Al jaren
wordt er veel gepraat en voor
al geruzied over mafiabestrij-
ding, maar daadwerkelijk ge
beurt er weinig of niets.
Solidariteit
De bewoners van het Aspro-
monte-gebied hebben de bood
schap wel ontvangen; die zijn
uit jarenlang berusten en zwij
gen wakker geworden en heb
ben zich aktief tegen het uit
schot gekeerd. In 42 gemeen
ten willen er colleges van bur
gemeester en wethouders ont
slag nemen uit solidariteit met
mevrouw Casella. Er waren
spontane demonstraties op de
plaatsen waar ze verscheen;
leden van de anti-mafiacom-
missie die met de Moeder Cou
rage van Locri gingen praten
werden uitgejouwd.
De ouders worden tot het ui
terste uitgemolken door de
ontvoerders. Wie meteen be
taald, krijgt ogenblikkelijk te
horen dat het niet genoeg is.
En de slachtoffers worden
door de fiscus gewoon aange
slagen voor het vermogen dat
ze allang kwijt zijn. In de
meeste gevallen merkt het pu
bliek daar niets van. Angela
Casella heeft daar verandering
in gebracht. Maar of zij haar
zoon zal terugzien voor hij op
22 juli twintig wordt, blijft nog
zeer de vraag.
KONTUREN VAN KAPITEIN ROB
24.000 MIJLEN OCEAANRACE
ADVERTENTIE
arapat is een verrassing voor Nils Björn! Wie heeft er nu
voor dit prachtige geschenk gezorgd? Ah! „Met de har-
L 'oeten van de Noorse missie", staat er op het kaartje.
In dus landgenoten op het eiland en ze hebben al van
Joord. Nils bedankt de inboorling hartelijk en geeft hem
le fooi. Die grijnst en zegt: „Lekker, gevulde meloen!"
de mand in de pantry, maar de meloen krijgt een ere
plaats op de kajuittafel. Dan Degeeft hij zich snel naar de wal,
want er zal een klein feestje zijn met een aantal Europenen die
hier wonen. Larry kan niet nalaten af en toe zijn horloge te raad
plegen, want het loopt tegen zevenen. - Ondertussen is de schip
per van Nils -bezig de kajuit op te ruimen, maar opeens staat hij
stil. Wat tikt daar zo? De scheepsklok? Nee, het geluld komt er
gens anders vandaan...
DAGTOCHT KLASBOERDERIJ DE REISTLAR E1V KASTEEL H AARZULEVS
Vertrek: dinsdag 4 juli
's Morgens vertrekt u naar de kaasboerde
rij te Maarsbergen. Na een kopje koffie
met gebak maakt u kennis met boerin
Drieka, die u zeker prima weet te verma
ken! Ook de lunch is vandaag inbegre
pen.
's Middags bezoekt u het schitterend gele
gen kasteel Haarzuilens. Dit compleet
dagje uit wordt afgesloten met een heer
lijk diner!
Inclusief: «lx koffie met gebak «optre
den van boerin Drieka «lunch/bezoek
kasteel Haarzuilens «diner
Vertrek uit Den Haag 08.30 uur en Gouda
09.00 uur. Terugkomst 's avonds om on
geveer 20.30 uur.
