Nieuwe doodvonnissen
actievoerders China
ormoon noradrenaline maakt „Thatchers
jjjiegtuigongeluk DDR
t zeventien levens
Sleutelrol
voor linkse
partijen
1 /0NTUREN VAN KAPITEIN ROB
Moskou: in '57 kernramp
in Oeral zonder doden
Belastingdienst
i PA(r
NLAND
QeidóaQowumt
MAANDAG 19 JUNI 1989 PAGINA 7
ense huizen stonden
[al en lege emmers
Een groot deel van de woningen
(ardbeving in Armenië zijn ingestort,
p een betonnen fundament, maar op
s en ander bouwafval, zo luidt de
an een onderzoeksteam. De slechte
w in Armenie droeg bij tot de bijna
.htoffers van de aardbeving op 7 de-
"rig jaar. De woningbouw in de Sov-
erucht om zijn slechte kwaliteit. Ook
bouwmateriaal gestolen en loopt de
enorme vertragingen op. In het hele
ipd dan ook grote belangstelling voor
1 >port van de onderzoekscommissie
g is inmiddels begonnen met de we-
van de verwoeste steden in Arme-
i dat verloopt allemaal zeer traag,
involg van een tekort aan mankracht,
'5j faciliteiten, stenen, cement en hout.
Belgische gijzelaar
terug in België
BRUSSEL De Belgische arts Jan
Cools, die donderdag na anderhalf jaar
gevangenschap in Libanon werd vrijge
laten, is sinds gistermiddag weer terug in
België. Cools vertelde dat hij tijdens zijn
gevangenschap niet lichamelijk is gemar
teld. Hij heeft wel geleden onder een ge
brek aan verzorging. Ook de eenzaam
heid was zwaar. Cools zat lange tijd vast
in een cel van twee bij meter. De Belgi
sche minister Robert Urbain (PS) van
buitenlandse handel slaagde er na onder
handelingen met de Libische leider Mu-
ammar Al-Gaddafi in Cools vrij te krij
gen. Volgens de Belgische kranten heeft
de Libisch? leider een forse prijs moeten
betai^ aan de „Soldaten van de waar
heid" die Cools in Libanon vasthielden.
Net geklede klan t
koning bij Harrods
LONDEN Iedereen is welkom bij het be
kende Londense warenhuis Harrods, maar
dan moet hij wel voldoen aan de kleding
voorschriften van de Egyptische eigenaar.
Het personeel heeft opdracht gekregen al te
schaars geklede klanten te weigeren. De af
gelopen dagen zijn tal van klanten wegge
stuurd die zich gehuld hadden in kleding die
er in de ogen van eigenaar Mohammed al-
Fayed niet mee door kon. „Wat wij hier niet
willen zien, zijn korte broeken die zo klein
zijn dat zij aanstootgevend kunnen zijn, of
topjes die teveel naakt vlees, van mannen of
vrouwen, laten zien en rafelig afgeknipte
spijkerbroeken", zo legde een woordvoerder
van het gerenommeerde warenhuis uit. Net
te confectie-shorts, zoals Harrods zelf ver
koopt, mogen wel.
Beursschandaal in Brazilië
RIO DE JANEIRO De president van de
Braziliaanse centrale bank, Elmo Camoes,
en de voorzitter van de effectenbeurs in
Rio de Janeiro, Sergio Barcellos, zijn afge
treden wegens een omvangrijk beursschan
daal. Daarbij liep een aantal effectenmake
laars flinke stroppen op doordat de in Liba
non geboren speculant Naji Nahas cheques
had afgegeven die niet waren gedekt. Eén
van de gedupeerde effectenhuizen, Capeta-
nia, is eigendom van Camoes en wordt ge
leid door diens zoon. Als de bankpresident
was aangebleven had hij zelf een onder
zoek naar de zaak moeten doen. De proble
men rond Nahas brachten de autoriteiten
er afgelopen maandag toe de beurs van Rio
te sluiten. Na de heropening op dinsdag
gingen de koersen fors omlaag, waardoor
de stroppen voor effectenmakelaars en be
leggers nog groter werden.
Rushdie: interview
met Mail is nep
LONDEN Salman Rushdie, schrijver van
het omstreden boek „De Duivelsverzen",
heeft gisteren ontkend onlangs een interview
te hebben gegeven aan de Londense „Mail on
Sunday". Via zijn literair agent liet Rushdie
weten dat de krant al lang vóór de moordop-
roep van de inmiddels overleden Iraanse
geestelijke leider Khomeini een interview
met hem had. Dat interview zou ook al
maanden geleden in de VS zijn gepubliceerd.
De Mail on Sunday had beweerd dat het gis
teren gepubliceerde interview het eerste
vraaggesprek met Rushdie was sinds die half
februari onderdook. In de Noordengelse stad
Bradford braken zaterdag gevechten uit tus
sen zo'n honderd jonge moslims en de politie
na afloop van een demonstratie van 3000
moslims tegen „De Duivelsverzen".
i wrakstukken van de verongelukte lljoesjin-62 liggen verspreid over de akkers naast 1
Ise vliegveld.
1LIJN Een Oost-
'tuig van de maat-
[Interflug. met 113
in boord, onder wie
inningsleden, is dit
in brand gevlogen
islukte poging op te
het Oostberlijnse
Schönefeld. Zeven-
jkwamen om het
NB I f 54 personen werden
B'an wie 15 ernstig, al-
ostduitse persbureau
meeste inzittenden
itduitsers.
ïotorige toestel, een
Iljoesjin IL-62, zou vertrekken
naar Moskou, maar om nog
onopgehelderde reden, lukte
het niet op te stijgen. Volgens
ADN was het toestel net van
de grond, toen de piloot be
sloot de start af te breken.
Vervolgens sloeg het vliegtuig
weer tegen de grond, raasde
door de afrastering rond de
startbaan en kwam in een ak
ker terecht, Vaar het in brand
vloog en in stukken brak. Een
van de dodelijke slachtoffers
zou een boer geweest zijn, die
op het moment van het onge
luk op het land aan het werk
was. Het vliegtuig brak door
midden en brandde volledig
uit. De meeste passagiers
slaagden erin op tijd via nood
uitgangen uit het toestel te ko
men. Het toestel was voor zijn
vlucht naar Moskou helemaal
volgetankt. Na een uur was de
brand uitgewoed en konden op
het vliegveld weer enkele
vluchten afgehandeld worden.
Direct na het ongeluk moesten
alle Iljoesjins 11-62 aan de
grond blijven voor nader on
derzoek, maar dit startverbod
werd later weer opgeheven.
(Van onze correspondent)
PEKING/SHANGHAI
De executie van drie con
tra-revolutionairen in
Shanghai, die gisteren zou
worden voltrokken, is
tien dagen uitgesteld. De
drie, die donderdag ter
dood werden veroordeeld
wegens het in brand ste
ken van een trein, zijn
volgens het gerechtshof in
Shanghai in hoger beroep
gegaan.
Het uitstel betekent niet dat zij
de doodstraf zullen ontlopen,
menen westerse diplomaten in
China's grootste havenstad. De
communistische partij zoekt
een zondebok voor de ongere
geldheden. Het treinincident
was deel van de protesten in
Shanghai als reactie op de
massamoord in Peking.
In de Chinese hoofdstad zelf
zijn acht mensen ter dood ver
oordeeld omdat zij betrokken
waren geweest bij de „rellen"
op 4 en 5 juni, toen het Chine
se leger de betogingen voor
democratisering in de hoofd
stad in bloed smoorde. Volgens
de staatsradio waren onder de
acht boeren, werklozen, zwer
vers, ontsnapte gevangenen en
mensen met een strafblad. Zij
kregen de doodstraf omdat zij
bussen en legervoertuigen in
brand hadden gestoken en
hadden gestolen. Het waren de
eerste doodvonnissen die in
Peking werden geveld. Ook
deze veroordeelden kunnen in
hoger beroep. Maar in China
worden doodstraffen zelden
omgezet in gevangenisstraffen.
De doodstraf in China wordt
uitgevoerd door een kogel in
het achterhoofd.
Intussen heeft Qiao Shi, de
mogelijke opvolger van de
Chinese partijvoorzitter Zhao
Ziyang, beloofd dat hij aan
dacht zal blijven besteden aan
de adviezen van niet-commu-
nisten. Dit meldde het Chinese
dagblad Renmin Ribao. Qiao
sprak bij een ontmoeting met
de acht door de Communisti
sche Partij goedgekeurde „de
mocratische partijen" en enke
le andere niet-communistische
politici.
Volgens Renmin Ribao zou óp
de vergadering zijn besloten
dat er een onderscheid wordt
gemaakt tussen „de paar sa
menzweerders van de opstand
en de grote massa die de be
doelingen van de partij niet
helemaal hadden begrepen,
onder wie sommige studenten
die te ver waren gegaan in
woorden en daden".
Het bericht over Qiao, op de
voorpagina van Renmin Ri
bao, versterkt de verwachting
Een van de
wegens hun rol
in de „contra
revolutie" ter
dood
veroordeelde
Chinezen.
FOTO: AP
dat hij de gematigde Zhao Ziy
ang als partijvoorzitter zal op
volgen. Volgens Oosteuropese
diplomaten zou het centrale
comité van de partij nog deze
week bijeenkomen om het
ontslag van Zhao officieel te
bespreken.
Topambtenaren van de Chine
se ministeries van financiën
en economie hebben in inter
views gezegd dat buitenlandse
regeringen die de krediet
kraan naar China hebben
dichtgedraaid, nadelig voor de
kredietgevers zelf kunnen uit
vallen.
(Vervolg van de voorpagina)
ATHENE Nu noch de
Panhellenistische Socialis
tische Beweging (PASOK)
van premier Papandreou,
noch de Nieuwe Democra
tie van Mitsotakis gisteren
in de parlementsverkie
zingen een absolute meer
derheid lijken te hebben
behaald, is het woord aan
de linkse partijen.
Of deze partijen erin zullen
slagen een coalitie te vormen
met Papandreou of Mitsotakis,
is echter zeer onzeker. Zowel
Papandreou als Mitsotakis, die
elkaar tijdens de campagnes
om het hardst met modder
hebben besmeurd, hebben
voor de verkiezingen laten
weten niet met de linkse coali
tie in zee te zullen gaan van
wege de communisten. Op zijn
beurt heeft de linkse coalitie
zich bereid verklaard tot sa
menwerking met de PASOK,
echter onder de voorwaarde
dat Papandreou zijn biezen
pakt.
Papandreou weigerde vandaag
nader in te gaan op vragen in
zake de mogelijkheid van een
coalitieregering, maar merkte
wel op dat de linkse partijen
de PASOK en de linkse
coalitie samen een meer
derheid hebben.
Nadat vanmorgen 73 procent
van de stemmen geteld waren,
stond de Nieuwe Democratie
op 45 procent van de stemmen,
terwijl de PASOK 38,8 procent
had behaald. De linkse coalitie
stond op 12,7 procent. Het mi
nisterie van binnenlandse za
ken meldde een opkomst van
75 procent onder de 7,8 mil
joen stemgerechtigden, die
konden kiezen uit 25 partijen
en 3.000 kandidaten.
Uit opiniepeilingen was voor
de verkiezingen al gebleken
dat de populariteit van Papan
dreou flink was gedaald tenge
volge van een reeks corruptie
schandalen. Papandreou is bo
vendien in opspraak gekomen
door zijn verhouding met de
voormalige stewardess Dimitra
Liani, die inmiddels heeft ge
leid tot een scheiding van zijn
echtgenote Margaret.
1V ®"tse premier
Thatcher reageerde
pet gespeelde veront-
ig toen ze „de enige
aar kabinet" genoemd
I kreeg het compli-
ht zo was het bedoeld,
gastheren in de India-
teade in Londen, toen
en buste onthulde van
(orde- Indiase premier
/indhi.
lacht men in herinne-
^ypandhi, net als Thal
ia r mannelijke collega's
Jde en eveneens die
had. Thatcher, die
jf zij zich niet gevleid
|i dat alleen al de ver-
ling dat mannen
jr zouden zijn „onge-
iras. Zij betoogde dat
welijke politicus vaak
van geesteskracht kan
en die een man niet
(vindingen van Britse
n psychologen lijken
festigen. Met name het
noradrenaline is aan-
lals een mogelijke sti-
B foor vrouwen met poli-
Inbities. Dr. Malcolm
I Jjrs, directeur van het
J Ifvoor positieve gezond-
autogene training in
us na twintig jaar on-
tot deze conclusie ge-
'ij heeft dan welis-
experimenten uitge-
r>p|/P Edwina Currie, de
minister van ge-
H/joporg. of Thatcher,
èss en trauma gemeten
(jg Aten. „Ik geloof dat dit
spanning, eerzucht en
ipwekt," zo zei hij.
zegt dat noradrena-
lt afgescheiden door
jren en door zenuwui
teinden in het „sympathisch
alarmstelsel", dat het lichaam
in „staat van oorlog" brengt.
Hij voegt hier nog aan toe:
„Vrouwelijke politici raken
verslaafd aan dit hormoon."
Vrouwen produceren ook het
mannelijk geslachtshormoon
testosteron. Volgens Carruthers
wordt het echter in grotere
hoeveelheden aangemaakt door
„vrouwen die mannelijke ge
dragspatronen hebben aange
nomen".
Carruthers hypothese wordt
verder gesteund door het pa
troon dat zich ontwikkelt bij
politieke leiders in Zuid-Azie.
Het gebeurt steeds vaker dat na
de gewelddadige dood van een
dominant politicus een vrouwe
lijk familielid het politieke
vaandel overneemt. Een merk
waardig verschijnsel in samen
levingen die voor het al het
overige door mannen gedomi
neerd worden.
Het voorbeeld bij uitstek is Pa
kistan. De executie van Zulfi-
kar Ali Bhutto was bijna het
startschot voor diens nu vijfen-
dertigjarige dochter Benazir om
actief te worden in de politiek,
waarna ze vorig jaar tot pre
mier werd gekozen. Bhutto
vergelijkt zich op haar beurt
weer met president Corazon
Aquino van de Filipijnen, die
in de politiek werd geslingerd
nadat haar echtgenoot, Benig-
no, in 1983 op het vliegveld
van Manila "werd doodgescho
ten.
Eerste vrouw
De eerste vrouwelijke premier
was Sirima Bandaranaike (nu
72) van Sri Lanka in 1960, die
Indira Gandhi.
kort na de moord op haar man,
Solomon, zijn plaats innam.
Bandaranaike's dochter, de 43-
jarige Chandrika, heeft min of
meer haar moeders voorbeeld
gevolgd en het voorzitterschap
van de Srilankaanse linkse
volkspartij overgenomen van
haar man, de acteur-politicus
Vijaya Kumaranatunga, die vo
rig jaar door terroristen om het
leven werd gebracht.
Ook Bangladesh kent zo'n situ
atie. Sjeik Hasina Wazed, 41
jaar oud, is de belangrijkste op
positieleidster en werkt in het
zelfde huis in de hoofdstad
Dhaka waar haar vadër, Sjeik
Mujibur Rahman, de grondleg
ger van de natie, werd ver
moord. De andere toonaange
vende oppositieleider in Ban
gladesh is Kaleda Zia, ook al
een vrouw, die politiek actief
Margaret Thatcher.
werd nadat haar echtgenoot,
generaal Ziaur Rahman, om
kwam bij een legercoup.
De laatste in dit rijtje is de Bur
mese Aung San Suu Kyi (43).
Zij studeerde aan de universi
teit van Oxford en is getrouwd
met een Brit. Vorig jaar keerde
ze terug naar haar vaderland
om secretaris-generaal te wor
den van de nieuwe oppositie
partij. Haar vader, generaal
Aung San, was een nationalist
en werd in 1947 vermoord.
Fenomeen
Elke hierboven genoemde op
volging kan verklaard worden
aan de hand van dynastieke en
andere ingewikkelde factoren,
maar in een gemeenschappelijk
licht bezien maken deze vrou
wen toch wel deel uit van een
Benazir Bhutto.
nieuw fenomeen. De vraag is
alleen: waarom doet dit zich
niet voor in het Westen? Waar
om legde Jackie Kennedy bij
voorbeeld geen politieke ambi
ties aan de dag, nadat haar man
John F. was vermoord?
Carruthers voert aan dat de
echtgenotes van Amerikaanse
politici onder geweldige span
ning staan omdat ze de politie
ke carrière van hun man
moeten steunen. „Het is be
kend dat Kitty Dukakis een
drankprobleem heeft. Betty
Ford leed aan kanker". Dat zou
een eigen carrière verhinderen.
Dr. James Thompson, een ge
zaghebbende psychologie-do-
cent aan de universiteit van
Londen, heeft geanalyseerd
wat voor invloed trauma's zoals
de gewelddadige dood van een
ouder op kinderen heeft. Hij
kwam tot' de ontdekking dat
een dergelijke gebeurtenis
vaak de aanzet geeft tot de ont
wikkeling van verborgen ta
lenten bij kinderen.
In die gevallen waarbij geen
sprake is van een duidelijke
tragedie, worden de politieke
ambities van een dochter
meestal aangewakkerd door
„een dominante persoonlijk
heid die een voorbeeldrol in
neemt". Wat Thatcher aangaat,
is Thompson ervan overtuigd
dat zij zich sterk identificeert
met haar vader, Alfred Ro
berts.
Emoties
In haar toespraak over Indira
Gandhi, bij de onthulling van
het borstbeeld, liet Thatcher
zich ongekend geëmotioneerd
uit. Ze zei: „Ik heb nog sterk
het gevoel dat zij en ik, op een
bepaalde manier, iets gemeen
schappelijks hadden. We dis
cussieerden vaak met elkaar
over politieke aangelegenheden
en wisselden onze persoonlijke
ervaringen uit. Het is een feit
dat een staatshoofd eenzaam
aan de top staat en zonder me
vrouw Gandhi voel ik eenza
mer dan ooit". Wat betreft hun
beider talent om een kabinet
van louter mannen te domine
ren en te slim af te zijn, wees
de kasteelvrouwe van Dow-
ningstreet 10 elke mogelijke
chemische of hormonale ver
klaring van de hand.
In plaats daarvan gaf ze de
voorkeur aan Rudyard Ki-
plings opmerking dat „het
vrouwtje van een diersoort do
delijker is dan het mannetje".
AMIT ROY
(c) The Times
24.000 MIJLEN OCEAANRACE
^Inderdaad, het is Larry, die het eerst zijn anker laat val-
foeit direct naar de wal, want hij moet direct een bespre-
pben met Tobias. Die neemt hem mee naar zijn hotelka-
heb iets prachtigs bedacht, Larry", zegt hij; „kijk eens,
k je hier van?" En hij toont zijn opdrachtgever een helse
!- De klok staat afgesteld op zeven uur 's avonds. „Hm",
-tarry, „een mooi stukje werk, maar hoe krijgen we dat
boord van de „Viking?" Daar heeft Tobias ook al iets
op gevonden. „We laten Nils Björn een cadeautje aan boord
brengen: een mand met fruit met de groeten van de Noorse mis
sionaris. En dan verstoppen we de machine in een meloen. Ge
vulde meloen is een typische lekkernij van de Fidji-eilanden".
Larry grinnikt. Die Tobias is toch maar een pientere jongen. Ge
vulde meloen! Haha, een reuzen-idee! „Ga je gang, Tobias!" zegt
hij.
MOSKOU In de Oeral heeft zich in september 1957 een groot
nucleair incident voorgedaan in een fabriek waar atoombom
men werden gemaakt, zo heeft het Sovjetpersbureau TASS er
kend. De Sovjetunie heeft steeds geprobeerd het ongeluk ge
heim te houden.
Bij de ramp zouden geen doden zijn gevallen. Wel moesten meer
dan tienduizend mensen werden geëvacueerd.
Westerse deskundigen vermoedden al lange tijd dat zich in het
gebied een groot kernongeluk had voorgedaan. Het incident
werd in het Westen pas publiek bekend nadat Sovjetbioloog Zjo-
res Medevedev er in 1976 melding van maakte. In een interview
met TASS maakte de eerste vice-minister voor machinebouw,
Boris Nikipelov, voor het eerst verdere bijzonderheden bekend.
.Zo werd het ongeluk veroorzaakt door de ontploffing van een
reservoir met kernafval in een fabriek, die gelieerd was met het
ministerie van defensie. Als gevolg van de explosie ontstond een
radioactieve zone van 105 kilometer lang en acht tot negen kilo
meter breed. Er kwamen, volgens Tass, twee miljoen curie ra
dioactieve elementen vrij. Ter vergelijking meldt het persbureau
dat bij de ramp in Tsjernobyl in 1986 50 miljoen curie werd ge
meten. Meer dan dertig jaar na de ramp zijn grote delen van het
gebied nog steeds besmet en is het grondwater niet voor con
sumptie geschikt.
PESETA IN EMS
BRUSSEL De Spaanse peseta Is sinds vandaag opgenomen in
het Europese Monetaire Stelsel (EMS), het systeem dat ten doel
heeft al te grote schommelingen in de EG-wisselkoersen te voor
komen. Het besluit is verrassend snel genomen. Nog geen twee
weken geleden liet de Spaanse minister van finaciën, Carlos Sol-
chaga, weten dat er wel voor voelde om de peseta in het EMS te
plaatsen, maar toen noemde hij een tijdsbestek van twaalf maan
den. Van de EG-landen doen nu alleen Portugal, Griekenland en
Groot-Brittannië niet mee in het EMS.
(ADVERTENTIE)
Alleen voor ondernemers:
per 1 juli geldt een beperking
van de aftrekbaarheid
van bepaalde zakelijke kosten.
Belasting- De meeste wetswijzigingen van
herziening de Belastingherziening ('Oort')
gaan in per 1 januari 1990.
Maar voor ondernemers is er
al een belangrijke wijziging per
1 juli 1989. Vanaf die datum
wordt namelijk de aftrekbaar
heid van een deel van de zgn.
'gemengde kosten in de winst
sfeer' beperkt.
Deze wetswijziging geldt
voor iedereen die de fiscale
winst moet berekenen voor de
inkomstenbelasting of de ven
nootschapsbelasting.
De beperking betreft onder
meer de zakelijke kosten voor
relatiegeschenken, voor repre
sentatie, voor voedsel en
drank, voor congressen en voor
kantinevoorzieningen.
Als u ondernemer bent, is
het voor u van groot belang
dat u precies weet wat de wets
wijziging voor u betekent.
In de brochure 'Gemengde
^kosten in de winstsfeer' vindt u
de informatie die u nodig
heeft. Ga even langs bij een van
de kantoren van de Belasting
dienst of een van de Kamers
van Koophandel bij u in de om
geving. De brochure ligt er voor
u klaar.
Algemene informatie over
de Belastingherziening vindt
u in .de brochures voor werk
gevers en voor zelfstandigen.
Beide brochures kunt u
aanvragen bij het Ministerie
van Financiën, Centrale Directie
Voorlichting, Postbus 20201,
2500 EE Den Haag, telefoon:
070-427542.
