Roep om maatregelen tegen smog neemt toe jdische Nederlanders #i geen minderheid terdam geeft „startsein' r bouw nieuw vliegveld Bonden terughoudend over uitspraken Van der Reijden Hagenaar met ultra-klein vliegtuigje naar New York PA "TlLAND CeidócSoutant VRIJDAG 16 JUNI 1989 PAGINA 3 Clfondsraad: kan lager De premie [plichte ziekenfonds kan in 1990 omlaag jB procent. Voor aow- tslapremie moeten wor- ndeteld op 1,9 procent ng gt heeft de Zieken- g Jrekend. tnie van 7,8 procent 'ars»ten worden betaald etel-kgever en 3 procent rerknemer. Óp het i die percentages 4,95 onsbr mensen met aow 2n werkgevers-premie- Wel zijn ook zij de verschuldigd. de— Moeder van drie kinderen doodgestoken CLINGE Een 30-jarige moe der van drie kleine kinderen is in haar woning in het Zeeuws- Vlaamse Clinge door meerdere messteken om het leven ge bracht. De moord houdt waar schijnlijk verband met relatie problemen van de vrouw in Zaanstad. Inmiddels zijn daar drie verdachten aangehouden. De drie kinderen (7, 3 en 1 jaar) ontdekten donderdagmorgen om half vier dat hun moeder niet meer in leven was en sloegen bij buurtbewoners alarm die op hun beurt de politie waarschuwden. De vrouw woonde pas een maand in het grensplaatsje. Legergroet zonder pet DEN HAAG Het is militairen binnenkort toegestaan te groe ten zowel met als zónder hoofddeksel. Op dit moment is groeten zonder pet nog steeds verboden. Dit is één van de wijzigingen in het uit 1953 stammende exerci tiereglement. De nieuwe regels van de Koninklijke Landmacht gaan op 1 november in, zo meldt de „Defensiekrant" van het gelijknamige ministerie. Het rechtsomkeert maken bij het inrukken komt in het nieuwe reglement niet meer voor. In plaats hiervan hoeft de soldaat na het groeten nog slechts een pas naar voren te maken. Verder komen enkele als overbodig ervaren bewegingen te vervallen zoals het maken van passen zijwaarts tijdens de mars. Ook het „hoofd links" tijdens de mars is geschrapt. De vaste draagwijze van het wapen zoals uzi, fal en karabijn zal van de rechter naar de linker schouder verhuizen, zodat een soldaat die het wapen draagt, de handen vrij heeft om te groeten. Het pistool wordt links aan de koppel op de heup gedragen. Het ministerie heeft een videoband vervaardigd ten behoeve van de introduktie van het nieuwe exercitiereglement. De vide obanden zullen onder de kazernes worden verspreid. OUD-PREMIER ZULSTRA: Verkiezingsprogramma's missen onderbouwing DEN HAAG In de gepresenteerde ver kiezingsprogramma's van de drie grote politieke partijen ontbreekt een solide fi nanciële onderbouwing. Dit zegt oud-mi nister-president, oud-minister van finan ciën, oud-president van de Nederlandse Bank dr. Jelle Zijlstra in een gisteren ge publiceerd interview met het NRC Han delsblad. De programma's gaan uit van een inflatie van 2 procent per jaar maar berekenen niet de nadelen van een inflatie door in hun programma's. Verder maken de par tijen geen onderscheid tussen de rijksbe groting en de sociale verzekeringen. De programma's gooien de financiële ruimte die door de economische groei in elk van deze sectoren ontstaat op één hoop, aldus Zijlstra. CDA en PvdA creëren overigens ook een tijdbom, aldus Zijlstra. Zowel PvdA als CDA trekken zoals bekend 12 miljard gul den uit voor de koppeling tussen lonen en uitkeringen. Daarmee wordt voor deze groepen de prijsstijging van 2 procent ge compenseerd. De 1,5 procent reële produktiviteitsstij- ging wordt in die visie bij overheid en bedrijfsleven geheel aangewend voor inci dentele verbetering van cao-lonen. Zijl stra denkt dat het niet realistisch is om dat aan te nemen., „Als je dan doorrekent wat 1 procent reële loonstijging betekent voor uitkeringen en salarissen komt er nog een gigantisch bedrag bij die 12 mil jard gulden", aldus Zijlstra. Topman politie naar Heineken PAPENDRECHT De Papen- drechtse korpschef F. Hoek treedt op 1 september bij het Hei- neken-concern in dienst als be- leidscoördinator security mana gement. Commissaris Hoek, die sinds 1983 leiding geeft aan de politie van Papendrecht, was vroeger chef van de recherche en plaatsvervangend korpschef in Rijswijk. De laatste jaren zijn al diverse hoge politiefunctionaris sen naar het bedrijfsleven ver trokken. Eerder gingen de chef van de Amsterdamse recherche Sietsma naar Philips en de Haag se commissaris Cazemier naar het Ahold-concern. mo-nunitievondst Explosieven Opruimings Dienst halen granaten uit de grond in het Eerderbos in hectare blijkt bezaaid met zeer gevaarlijke Duitse munitie uit de Tweede Wereld- zojOD houdt rekening met de grootste wapenvondst uit de oorlog tot nu toe. De dienst g maanden met het onschadelijk maken van de munitie bezig te zijn. foto: anp het rde|AM De,Rot- jemeenteraad is sta<ti unaniem ak- dw<gaan met het eenm de milieuge Vi het verplaat st vliegveld Zes- te laten onder- smgraal Plan Noord- iok de bouw van !gen en het aanleg- nieuwe autosnel- Een positieve eer m het onderzoek if°ig dat in de pol- een nieuw let een gedraaide cteregd zal worden. !n n.iteit- van de ge- het ordi meenteraad kwam overigens niet vanuit dezelfde overwe gingen tot stand. Het overgrote deel van de gemeenteraad ziet wel perspectief in de plannen van het college van B en W, terwijl de tweemansfractie van Links Rotterdam meent dat de Milieu Effect Rapportages (MER-procedures) zullen aan tonen dat het handhaven van een vliegveld aan de noordzij de van de Maasstad uit milieu oogpunt niet aanvaardbaar is. Minder eenstemmig is de raad over de vraag wat er moet ge beuren als de MER - naar verwachting zijn de uitkom sten over twee jaar bekend - mocht uitwijzen dat de nieuwe luchthaven onhaalbaar is. De PvdA, die met 24 zetels de ab solute meerderheid in de Rot- terdamse raad heeft, legde in een motie vast dat in dat geval de oude luchthaven gesloten moet worden. Het huidige Zes tienhoven veroorzaakt teveel geluidsoverlast en belemmert de zo noodzakelijke woning bouw aan de noordrand, aldus de PvdA. CDA, VVD en D66 vinden dat als die situatie ont staat een nieuwe afweging noodzakelijk is. Ook het colle ge van B én W, waar naast de PvdA ook de VVD en D66 elk een wethouder hebben, is ver deeld over deze kwestie. De gemeenteraad sprak zich in meerderheid uit dat nacht vluchten op het huidige vlieg veld en in de toekomst tot een minimum beperkt moeten worden. PATIJN OVERLEGT MET BURGEMEESTERS (Vervolg van voorpagina) DEN HAAG Het voort durende mooie weer en de daaraan gepaard gaan de verhoogde luchtver ontreiniging doet de roep om wettelijke maatrege len in heel het land toene men. Terwijl koortsachtig wordt gewerkt aan een draaiboek voor uniforme maatregelen kunnen pro vincies en steden uitslui tend ad hoe beslissingen nemen wanneer de alarm fase wordt bereikt. Dat bleek vandaag bij een rondvraag langs de vijf provin cies die nu een waarschu wingsfase kennen: Zuid- en Noord-Holland, Noord-Bra bant, Utrecht en Zeeland. De eventuele maatregelen zijn sterk afhankelijk van de om standigheden. Bovenal wil men voorkomen „dat bij het publiek verwarring wordt ge zaaid". De Zuidhollandse com missaris van de koningin rnr S. Patijn, heeft vanmiddag overleg gevoerd met negentien Zuidhollandse burgemeesters over ingrijpende maatregelen tegen smog-vorming. Zoals be kend is Patijn een groot voor stander van verkeersbeperken de maatregelen. In de zoge noemde alarmfase zou Patijn al het gemotoriseerde verkeer in de Zuidhollandse gemeenten van meer dan 40.000 inwoners willen stilleggen tussen zes uur 's morgens en middernacht. Het zelfde geldt voor kleinere gemeenten die behoren tot de agglomeraties Rotterdam en Den Haag. Ontheffing moet volgens Patijn uitsluitend wor den verleend aan wagens van hulpverlenende instanties zoals de politie, ziekenvervoer en openbaar vervoer. De commis saris is al bevoegd in de alarm fase bedrijven op te dragen be- Nauwelijks klachten bij ziekenhuizen DEN HAAG De smog die ons land nu al enkele dagen teistert, heeft tot nu toe niet geleid tot een noemenswaardige toena me van het aantal klach ten van long- en hartpa tiënten. Zelfs in het Rot terdamse Dijkzicht Zie kenhuis, nabij een van de meest door smog bedreig de gebieden, was tot van daag nauwelijks sprake van extra klachten. Op plaatsen met veel smogvorming krijgt ook de politie het advies c lijk aan de kant te laten staan. paalde produktieprocessen te stoppen. Gemeenten Vooralsnog zjjn het vooral af zonderlijke gemeenten die het voortouw nemen in de strijd tegen de smog. Gemeentebe sturen van verscheidene ste den hebben hun ambtenaren gevraagd de auto zo veel moge lijk te laten staan en het werk te voet of per fiets uit te voe ren. In Den Haag laten burge meester en wethouders de dienstauto met ingang van vandaag indien mogelijk staan. B en W hebben ook een oproep gedaan aan alle ambtenaren het autogebruik zoveel moge lijk te beperken. De oproep geldt njet alleen voor particu liere auto's, maar ook voor het gemeentelijke wagenpark. De Haagse politie werkt in elk ge val van harte mee: het korps besloot meteen het gebruik van dienst- en surveillance-au to's tot het hoogst noodzakelij ke te beperken. Volgens een woordvoerder van de gemeen te is het niet zo dat de dienst verlening hierdoor vermin dert, maar wordt er wel ge richter gewerkt. De HTM (de Haagsche Tramweg Maat schappij) zet met ingang van vandaag extra materieel in. Ook de Leidse politie maakt zo min mogelijk gebruik van de auto. Er wordt zoveel als kan gepatrouilleerd met de fiets of per voet. In Tilburg voert de politie bo vendien extra snelheidscontro les uit. Daarbij werden in korte tijd 68 bekeuringen uitgeschre ven. De distriktsleiding van de rijkspolitie in Den Bosch heeft voor vandaag een training van de Mobiele Eenheid afgelast. In plaats daarvan moesten de 50 ME-ers een verplichte fiets tocht maken. Het ministerie van defensie heeft meegedeeld dat ook de marine en de luchtmacht in middels maatregelen hebben getroffen. De marine vliegt niet meer boven gebieden waar de waarschuwingsfase geldt en de luchtmacht vliegt nog slechts in beperkte mate na drie uur 's middags. Die klachten zouden melijk afkomstig moeten zijn van ara-patiënten, die toch al kampen met overgevoelige luchtwegen. Als gevolg van de verhoogde concentraties ozon en stikstofdioxyde in de lucht kunnen deze mensen het eerst last krijgen van benauwdheid en hoesten. Een woordvoerder van het Academisch Zieken huis in Leiden bevestigt dat er geen toename van het aantal klachten is geconstateerd. Hij verklaart dit uit het feit dat de overheid door middel van de waarschuwings- en alarmfase vooral preventief werkt. De tot nog toe gemeten concentra ties zijn het kritische punt nog niet genaderd. Daar komt bij dat mensen met een verhoogd risico ook zelf weten dat ze bij warm weer bepaalde plaatsen, zoals steden, het beste kunnen mijden. Overigens juicht de woordvoerder het toe dat de overheid het voortouw neemt door bij de minste dreiging de aandacht op de luchtvervui ling te vestigen. In het Juliana Kinderzieken huis en verscheidene verzor- gings-en verpleegtehuizen in Den Haag overheerst een zelf de beeld: zowel kinderen als bejaarden hebben vooralsnog weinig hinder van de huidige luchtverontreiniging onder vonden. Bij de GG en GD in Den Haag is evenmin sprake van een toename van het aan tal klachten. Hier wijst men er op dat mensen met problemen zich in eerste instantie zullen melden bij hun huisarts of spe cialist. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieuhy giëne (RIVM) in Bilthoven gaat zich in de komende dagen richten op de registratie van klachten bij huisartsen. ian VAN DOORN WAARSCHUWT VOOR SLACHTOFFERROL fc," 1 1 1 laatste ja_ zich onder de irr 'een toenemend j af (nog steeds) T groep in de sa- J te zijn en een [titeit te hebben. worden ook jns gezet bij de ilijk geslaagde van deze mi jn ons land. En 1 vragen zich bf er voor deze t een apart min- beleid op poten worden gezet, an Doorn, emeri- leraar sociologie lasmus Universi- lotterdam meent h niet. En voorkomen dat idoor de Nederland- ving in een slach- pordt gedrukt en jkelijk gaat opstel- js hij een voorstan- eer aandacht en er- bor de geschiedenis roep, ook wel Indo's genoemd, een term die door sommigen als scheldnaam werd gezien, maar nu steeds meer de betekenis lijkt te gaan krijgen van een geuzennaam. Van Doorn is een van de spre kers vandaag op een studiedag aan de Rijks Universiteit Lei den over „Indische Nederlan ders in de ogen van de weten schap". Dat dit onderwerp kennelijk bij velen leeft blijkt uit het behoorlijk grote aantal deelnemers van tweehonderd aan deze bijeenkomst. Dat pas nu de belangstelling voor het Indo-zijn op gang komt, wijt prof. Van Doorn aan veranderingen in de sa menleving. „Toen deze groep in de jaren vijftig naar ons land kwam, was Nederland een homogene samenleving. Er waren geen etnische min derheden. De Indische Neder landers hadden over het alge meen een redelijke opleiding, spraken Nederlands, er was een tekort aan arbeidskrach ten en dus konden ze zonder meer aan de slag. Daarmee was de kous af". Nu is Nederland echter, meent Van Doorn, door de komst van grote groepen Marokkanen, Turken en Surinamers veel heterogener geworden, waar door de Indo's hun identiteit als het ware zijn gaan heront dekken. Van Doorn: „Daar komt bij dat het hele Indonesi sche vraagstuk opnieuw in de belangstelling is gekomen. Denk maar aan de protesten die er kwamen op het boek van dr. L. de Jong over Ne derlands Indië. Veel oudere Indische Nederlanders zitten nu trauma's. Of een kampsyn.- droom". Geen basis Omdat - ze zowel Indisch als Nederlands bloed hadden, be kleedden de Indo's in het oude Indië een tamelijk vage tus senpositie: de een was meer of juist minder Europees dan de ander. Velen van hen „ver dwenen" na verloop van tijd door huwelijken weer gewoon in de gelederen van de inland se bevolking. Anderen behiel den hun aparte positie en kon den zich later zelfs emancipe ren. Ze stuurden hun kinderen voor een opleiding naar Ne derland en bekleedden vooral administratieve functies, die voor inlanders taboe bleven. Ook had men, aldus Van Doorn, sterk anti-nationalisti sche gevoelens: Indië moest Nederlands blijven. Maar, zo Prof. J. van Doorn: „Onze samenleving is meent hij. het was geen sa menhangende groep. Dé Indi sche Nederlanders zaten ver spreid over heel Indië en ook daarom is de groep ook nu nog zo moeilijk te begrenzen. „Ze hebben geen lokale basis. Dat is heel anders bij de Moluk- kers. Nu waren dat geen Ne derlanders ze maakten al leen deel uit van het Neder landse leger maar ze waren als groep veel samenhangen- der. Daardoor kon er later ook een bepaald fanatisme ont staan onder de jongeren, zoals bij de treinkapingen. Bij de In dische Nederlanders was daar geen basis voor. Maar ook al mogen zij „geruis loos" zijn geassimileerd, hun veronderstelde integratie in ons land is niet moeiteloos verlopen. Van Doorn weet dat circa 23.000 a 24.000 mensen uiteidelijk naar de Verenigde Staten zijn gegaan. „Dat is een vrij groot aantal. Ongeveer tien procent heeft hier dus niet kunnen aarden. Voor ve len moet het hier toch zijn te gengevallen". Niettemin hebben volgens hem de Indische Nederlanders het in ons land toch „redelijk gevonden". Aan uiterlijke kenmerken wil hij niet te veel aandacht geven. Op dat punt zijn er immers ook onderling verschillen. Men onderscheidt zich nu voornamelijk door subtiele culturele verschillen en die zijn moeilijk overdraag baar. „Ik denk dat nog heel wat mensen terug willen naar destijds. Maar het zijn herin neringen. Indië bestaat niet meer. Het is nu Indonesië". CLARISSE BUMA Slachtoffers na 45 jaar herdacht SOESTERBERG In de officiersclub van de vliegbasis Soester- berg zijn gisteren de twintig slachtoffers herdacht die op 7 sep tember 1944 met een luchtmacht-Dakota verongelukten in de bergachtige omgeving van Cairns in het noord-oosten van Au stralië. Begin dit jaar werd 45 jaar na de ramp het wrak ontdekt en konden de stoffelijke resten worden geborgen. De inzitten den waren Nederlandse en Australische militairen en burgers, die vanaf het toenmalige Nieuw-Guinea op weg waren naar Au stralië om daar hun verlof door te brengen. Onder de Neder landse militairen waren zeven jachtvliegers die op Merauke ge stationeerd waren. De stoffelijke resten worden op 28 juli op een ereveld op de begraafplaats van Cairns met militair eerbetoon begraven. UTRECHT De AbvaKabo en de CFO hebben gisteren te rughoudend gereageerd op de uitspraken van oud-staatsecre taris Van der Reijden woens dagavond voor de NCRV-ra- dio. De voormalige bewinds man, die het cao-conflict in het ziekenhuiswezen „ver kent", zei dat zijn contacten met de diverse partijen in het conflict hem hadden geleerd dat 5 procent loonsverhoging alleen mogelijk is als alleen verpleegkundigen daarvoor in aanmerking komen. De twee bonden streven naar 5 procent loonsverhoging voor de hele sector, dus ook voor bij voorbeeld keukenpersoneel en technische dienst. Volgens Van der Reijden stellen partij en daar niet voldoende midde len voor beschikbaar. Woord voerder G. Veth van de Abva Kabo wilde geen conclusies verbinden aan die uitspraak. „Wij moeten eerst afwachten waar het kabinet en in aan sluiting daarop het PGGM en de werkgevers mee komen", zei hij. „Dan kunnen we zien waarover we moeten onder handelen". Naar verwachting bepaalt de regering vandag haar standpunt. Als er extra geld beschikbaar wordt gesteld voor het ziekenhuiswezen, dan is ook het pensioenfonds PGGM bereid met een extra premie verlaging bij te dragen aan een salarisverhoging van de werknemers in de gezond heidszorg. Volgens algemeen secretaris H. Brtlning van de CFO houdt zijn bond onverkort vast aan de eis van 5 procent loonsver hoging voor alle werknemers in het ziekenhuiswezen. „Het gaat om een totaalverhaal", al dus Brtlning. „Dat blijft ons uitgangspunt". Inhoudelijk wilde hij niet nader ingaan op de uitspraken van Van der Reijden. De actiegroep Verple- genden en Verzorgenden in Opstand (VVIO), die zelf niet meedoet aan de cao-onderhan delingen, gaat er „desnoods met acties" bij de AbvaKabo en de CFO op aandringen de 5 procent binnen te halen, ook al geldt die alleen voor ver pleegkundigen. De VVIO pleit voor een afzonderlijke behan deling van de verpleegkundi gen en verzorgenden en streeft naar een aparte cao voor die beroepsgroepen. Woordvoerder J. van den Bosch noemde de uitlatingen van Van der Reijden „gun stig". Directeur J. Storm van de Nederlandse Maatschappij voor Verpleegkunde (NMV) sloot zich aan bij de strekking van de VVIO-verklaring. „De woorden van Van der Reijden zijn een herhaling van de posi tie die wij al in een veel eerder stadium hebben inge nomen", zei zij. DEN HAAG Vannacht lag Eppo Harbrink Numan (48), restauranthouder van Charcoal aan de Haagse Denneweg, pas om drie uur in bed. -„Ik moest nog zo veel inpakken en rege len". Toch was hij vanochtend weer vroeg op om de voorbe reidingen voor het vertrek vanmiddag vanaf vliegveld Zestienhoven af te ronden. „De tocht moet lukken, niet voor mezelf maar voor Moeder Aarde". Harbrink Numan wil met zijn ultra-lichte vliegtuig, een del tavleugel met open cockpit, de Atlantische Oceaan oversteken om in New York bij de Vere nigde Naties een milieu-artikel van ecoloog Jean Carlier aan te bieden. In' dit artikel staat de eis geformuleerd op een ge zond milieu en het recht op een stabiele ecologie voor ieder mens. Het moet worden toege voegd aan de universele ver klaring van de rechten van de mens. De vliegtocht van ruim 8500 kilomter met verschillen de tussenlandingen is gevaar lijk, dat wil Harbrink Numan niet ontkennen. Maar het laat hem toch onverschillig. „Als ik in de auto van Den Haag naar Amsterdam over die mooie, gladde wegen ga, dan kunnen daar meer ongelukken gebeu ren. Op de snelweg zijn we niet zo alert op ongelukken in een klein hoekje, maar ik in de lucht wel. Ik ben supervoor zichtig". Harbrink Numan is natuurlijk niet voor niets ruim drie jaar geleden met de voor bereidingen van zijn reis be gonnen. „Als ik motorpech krijg, zak ik in mijn rubber bootje en drijf op zee met een zender". Onzekere factor voor de tocht blijft het weer. „Daar kan ik niets aan veranderen". De smogvorming in de provin cie vindt Harbrink Numan verschrikkelijk. Toch wil hij nu niet z'n vliegtocht afzeggen. De kleine „gif-uitstoot" van zijn vliegtuigmotor is, aldus de vlieger, de grote boodschap waard. „Dat kleine beetje vuil is nodig voor deze grote bood schap. En vergeet niet: er zit een heel bewuste meneer ach ter het stuur". WOUTER SMIT

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 3