Leidse Courant | 1989 | 16 juni 1989 | pagina 17

v embad Sassenheim minimaal

|7 miljoen gulden duurder

„Het zonnetje is goed, maar geniet met mate"

IKW jubileert met symposium

Botulisme steekt de kop weer op

Ijnstmanifestatie

gemeentehuis
i Sassenheim

^tsweek Lisse

jrgen van start

HUIDKANKER IS VAAK TE GENEZEN'

PAflN OMGEVING

£eidóe6oirtfi/nt

VRIJDAG 16 JUNI 1989 PAGINA 17

Jjnarktgelden Voorschoten

[In fors verhoogd

[OTEN Om de exploitatie van de weekmarkt in
ine lte Voorschoten kostendekkend te krijgen moeten
arktgelden in drie jaar tijd met 10 procent per jaar
Jrhoogd. Dat staat in een voorstel van het college
xs lw aan gemeenteraad- Naast de verhoging van de
roce)n worc^t °°k voorgesteld een aantal gemeentelijke
r' Marktbedrijf Pel te laten uitvoeren. Pel verhuurt
(je J alleen de marktkramen. Zo moet het marktbedrijf
oorltbomen en zeven wegneembare palen plaatsen en
3olleP00P van mar^t weer verwijderen. De markt
de tij s 00^ anders georganiseerd. De markt moet een
lük irder dicht en het vuil wordt een uur eerder opge-
rfnarktkooplieden moeten nu zelf hun verzamelde
lbloei vuilniswagen deponeren, en die zelfwerkzaamheid
n iplieden is een voorwaarde om tot kostenverlagin-
lfi*en. De gemeente verwacht dat met deze maatrege-
n vei^uiniging van 70.000 a 90.000 gulden kan worden
>enaii

1}1

VVV Warmond zoekt
logiesmogelijkheden

WARMOND De gemeente Warmond
heeft niet voldoende slaapplaatsen voor
toeristen. Toeristen die meerdere dagen
in de gemeente willen vertoeven kun
nen vrijwel nergens terecht. Te weinig
Warmondse particulieren zijn bereid om
onderdak te verlenen. Om verhuur aan
trekkelijker te maken heeft het bestuur
van de Warmondse VVV besloten de
prijs voor logies met ontbijt te verhogen
tot 25 gulden per persoon per nacht. De
VVV doet een dringend beroep op de
bevolking slaapkamers ter beschikking
te stellen. Voor nadere inlichtingen kan
men terecht bij bij de secretaris van de
Warmondse VVV, de heer L. Bunck,
Van Wassenaarstraat 16, telefoon 01711-
10627. Ook het VVV-formatiecentrum
kan meer informatie verstrekken.

DEN HAAG/LEIDEN
De provincie Zuid-Hol
land heeft de eerste mel
dingen binnengekregen
dat dode watervogels zijn
gevonden. Ze zijn moge
lijk het slachtoffer gewor
den van botulisme, de be
smettelijke ziekte waaraan
jaarlijks veel watervogels
sterven.

De warme periode in mei en
de hoge temperaturen van de
afgelopen dagen hebben ge
zorgd voor een forse stijging
van de watertemperatuur,
waardoor de kans op botulis

me is toegenomen. Omdat de
kans op besmetting vooral toe
neemt op plaatsen waar con
centraties van watervogels
zijn, zoals parken en stadsvij-
vers, wordt het voederen van
eenden en (water)vogels in de
zomermaanden afgeraden.
Het publiek kan bij de bestrij
ding van deze besmettelijke
vorm van voedselvergiftiging
behulpzaam zijn door de
vondst van dode of zieke wa
tervogels te melden bij de ge
meente of de beheerder van
het natuur- of recreatiegebied.
Het is van groot belang dat ka
davers zo snel mogelijk wor
den verwijderd, Omdat dode
vogels en vissen in water een

besmettingsbron vormen voor
andere (water)dieren. De bac
terie kan echter ook recht
streeks uit de bodem worden
opgenomen, vooral in gebie
den waar voorgaande jaren
botulisme heerste.

Botulisme en zeker de soort
waarvan nu wellicht sprake is
is voor mensen doorgaans
niet gevaarlijk. Er bestaan wel
variëteiten die ook een bedrei
ging voor de volksgezondheid
kunnen vormen, maar die zijn
al een aantal jaren niet meer
waargenomen. Wanneer het
mensgevaarlijke botulisme de
kop opsteekt zullen gemeenten
het zwemmen in open water
verbieden.

Raadhuis De Paauw zeven pauwen rijker

WASSENAAR De pauwen van raadhuis De Paauw in Was
senaar hebben er zeven kleintjes bij. Pa en ma pauw hebben
met succes dagenlang hun best gedaan om de zeven eieren te
bewaken en uit te broeden. Het resultaat is dat de twee moe
derpauwen en de ene vader letterlijk zo trots als pauwen rond
stappen met in hun kielzog zeven nakomelingen.

Het is de pauwen rond het raadhuis de afgelopen tijd niet altijd
zo goed gegaan. Het huidige Tweede Kamerlid Hans Dijkstal
schonk de gemeente indertijd twee fraaie vogels toen hij de ge
meenteraad verliet. Deze en nog andere dieren kwamen echter
om of gingen er vandoor. Daarna werd de tuin van het raad
huis door Wassenaarders en de dierenbescherming van nieuwe
pauwen voorzien. Deze dieren lijken onder een gelukkiger ge
sternte te zijn' geboren. Het plan om de pauwen te kortwieken
om te voorkomen dat ze de benen nemen heeft ook nadelen.
Een gekortwiekte pauw kan bijvoorbeeld niet wegvliegen als
hij door een hond wordt aangevallen. Wat het gemeentelijk be
leid zal zijn om de pauwen en hun kroost te behouden en te
beschermen is nog niet duidelijk.

ÏT BOUW IN MEI 1990

tan

ten!
rij
•men;
ïenstt

sektaïEIM De kos-
)embhet Sassenheimse
:elijk| lijken flink ho
ls buif va^etl ^an ke"
S af1? v*er ontwerpen
schillende archi-
rt pekosten allemaal
is d<i 4,1 miljoen gul
end; i bedrag dat de
mlQmse gemeente-
erdeiril trekken voor
van een nieuw
t waj prijzen van de
Procjen variëren tus-
o en miij0en
bouw van het
begint op zijn
in mei 1990. Het

fdan in juni of juli
den opgeleverd,
ërpen van zwemba-
in grote lijnen op
Radii zÖn de ontwerpen
p architectenbureau
betrf1 Koenis uit IJssel-
,itiofle van de Meer uit
n de'en -^e u't Gor-
ijn p® drie ontwerpen
id. DP diep bad van 25 bij
Dm a^at twee meter diep
ruike ontwerp van Kop-
om £oenis ligt een be
est hvl°er ^et had. Bij
rode ontwerpen kan dit
jongs1worden ingebouwd,
lis er bij alle drie de
een afzonderlijk
id „Bij alle ontwer-
daar de nodige toe-

Het energiezuinige ontwerp van architectenbureau Westgeest.

ters en bellen aan als een glij
baan, een whirlpool, een bub
belbad, een binnen kleuterbad,

W. Maris gistermorgen bij de
presentatie van de tekeningen.

Entree

In alle drie de ontwerpen
wordt de bestaande entree van
het zwembad gehandhaafd.
Vanuit de entree is er onmid
dellijk zicht op het recreatie
gedeelte 'van het zwembad.
Ook de kleedruimten van de
sporthal, die nu ook door

zwembadgebruikers worde"
gebruikt, blijven bestaan. In
het plan van De Bie is geza
menlijk gebruik niet meer mo
gelijk waardoor in dit plan
ruimte is gemaakt voor extra
kleedkamers voor de sporthal.
In het plan van architectenbu
reau Anne van der Meer
wordt geen oplossing geboden
voor het kleedkamerprobleem.
Wethouder Maris: „Aardig aan
het ontwerp van architecten
bureau De Bie is dat je het die
pe bad niet direct uit het re-
creatiebad kan bereiken. Je
moet wat sluisjes door om in

het diepe bad te komen. Bij de
andere twee ontwerpen is de
afscheiding minder duidelijk.
Het leuke aan het ontwerp
van Anne van der Meer is
daarentegen dat er overal nis
jes aan de buitenkant van het
bad zitten. Daarin komen ban
ken en een verwarmde vloer.
Vooral kleine kinderen kun
nen daar lekker opdrogen als
ze uit het water komen. Dit
ontwerp is verder wat strak
ker van lijn en valt daardoor
goedkoper uit. In de glijbaan
zit verder een tegenbewe
ging"-

Afwijkend

Het meest afwijkende zwem-
badontwerp komt van archi
tectenbureau Guus Westgeest
uit Valkenburg, de architect
van het Katwijkse zwembad.
Dit zwembad staat geheel in
het teken van de energiebe
sparing. Aan de zuidkant komt
een schuin dak met zonnecol
lectoren. Daar komt ook het
recreatiegedeelte van het
zwembad dat de hoogste wa
tertemperatuur heeft. De glij
baan, die in de andere ontwer
pen buiten het zwembad loopt,
wordt in dit ontwerp groten
deels binnengehouden. „Daar
door verlies je minder warmte
en is er ook minder last van
condenswater in de glijbaan
tunnel", aldus Maris. Door de
energiebesparing centraal te
stellen, heeft dit zwembad wel
een nieuwe entree en kleedka
mers nodig.

Hetjhuidige peuterbad blijft in
alle ontwerpen bestaan maar
zal wel worden opgeknapt.
Daaromheen blijft ook een
klein deel van de huidige
speelweide gehandhaafd. Een
groot deel van het terrein van
het huidige zwembad komt
door de nieuwbouw van het
overdekte bad vrij. Een be
stemming hiervoor is nog niet
gevonden. „Er komt in ieder
geval een stuk groen voor de
wijk Wasbeek. Voor de rest
van het terrein moet een be-

Wethouder Maris presenteerde gisteren de vier ontwerpen van zwembaden: „Het nieuwe zwembad
gaat op zijn vroegst open in juni of juli van 1991".

FOTO: HENK VAN DEN ENDE

stemming worden gezocht.
Woningbouw is echter niet
mogelijk omdat je niet vlak
naast de rijksweg mag bou
wen", stelt de wethouder.

Rekenen

Het ontwerp van de Valken -
burgse architect Westgeest
kost 5,8 miljoen. De ontwerpen
van Van der Meer en Koppert
en Koenis komen op 6,2 mil
joen. Het ontwerp van De Bie
kost 7,75 miljoen gulden. Wet
houder Maris: „We gaan in de
komende tijd de ontwerpen
van de architecten narekenen.
Misschien dat we door het ge

bruik van ander materiaal op
een lager bedrag uit kunnen
komen. Het laten vallen van
een attractie uit het recreatie-
bad zet niet zo veel zoden aan
de dijk. Daarnaast zullen we
minimaal twee ton bij drie
ontwerpen moeten tellen als
we een beweegbare vloer in
het diepe bad willen maken.
Dat is de grote wens van de
Sassenheimse zwemvereni
ging"-

De stuurgroep komt na de zo
mer met een advies aan de ge
meenteraad die in septembe
r/oktober een beslissing neemt
over welk zwembad wordt ge

bouwd. Daarna moet het be
stemmingsplan worden aange
past. De bouw kan dan in mei
volgend jaar beginnen. Maris:
„Dat betekent dat we ook in
de zomer van 1991 open kun
nen gaan. We overwegen of
we de mensen die door de slui
ting van het zwembad ge
dwongen uit moeten wijken
naar zwembaden in de omge
ving tegemoet zullen komen.
Dat hangt dan wel af van de
financiële mogelijkheden".
De komende week komen de
ontwerpen van het nieuwe
zwembad in de hal van het
huidige zwembad te hangen.

10.00-f

stgees
Tel. O]

IEDEI
14311]

18.3

LeideHEIM Het ge-
ïsverzq organiseren van
r»le kunstmanifes-
en 131de opening van
pend ;entehuis van Sas-
numr Dat is een van
ijk wien waarmee de
eiijk Sassenheim de
■skuur |rking tussen de
efdsceO amateuristische
na- Jfessionele kunste-
ivenshj bevorderen. Dat
tel. 3ie ontwerp kunst-
donderdag 22
sweg fdt besproken in
Missie openbare

chapp<

i

^enfita wordt geconclu-
jfsiEl in Sassenheim de

kunst-
i goed vertegen-
-i-5s. De gemeente on-
1~89; deze verenigingen
"sidies te verlenen,
Drgen voor ruimtes,
eekuréenheid te bieden tot

9-°0jen de verordening
ilFOR#ike bijdrage mu-
i3, Lei<wijs. Voor de profes-
4600. Inst doet de gemeen-
juridijeim slechts inciden-
rookulr0 wordt het fonds
-21.001 kunstvoorzieningen
JWILLIvaar op dit moment
itraat 00 gulden in zit. Er
720-33jerk gekocht van
^ookp kunstenaars en af
vendièirden opdrachten ge-
ze r and.

rmatia

geven voor kunstwerken. Ver
der neemt men kunstwerken
in bruikleen via de Rijksdienst
Beeldende Kunst en de ge
meente betaalt een bijdrage
aan het Voorzieningsfonds
Kunstenaars.

In de nabije toekomst wil de
gemeente proberen meer voor
de kunst te doen. Zo wordt er
gedacht aan een lokale kunst
manifestatie. Hiervoor wil de
gemeente 2000 gulden ter be
schikking stellen. In het nieu
we gemeentehuis kan een
kunstgang of ruimte worden
ingericht. Hiervoor hoeft
eventueel alleen de bestaande
verlichting voor te- worden
aangepast.

De gemeente wil verder de
één procents-regeling toe gaan
passen bij het zwembad en het
gemeentehuis. Hiervoor

moeten bijdragen van de pro
vincie worden aangevraagd.
In de kunstnota wordt betwij
feld of de provincie twee aan
vragen snel achter elkaar zal
honoreren. Verder wordt ge
keken of deze regeling ook
kan worden .toegepast bij de
bouw van nieuwe woonwij
ken.'

Het fonds kunstvoorzieningen
moet ondertussen ook op peil
worden gehouden door een
jaarlijkse storting van 10.000
gulden. Ook moet worden ge
keken of er misschien nog
meer subsidiemogelijkheden
zijn.

1 1 T

v;

)vej

Begelidat zowel de doorge-
:he hufietsers als de toerrij-
®n aan mee kunnen
3125start om zeven uur
een tocht over 250
Vanaf acht uur kan
VOENSEn voor ritten van 35
Zondag is er een
||É®>ver 65 kilometer en
^Hnegen een toertocht
g|®cilometer. Om tien
lllipeen clubwedstrijd op
^llHcircuit. Op maandag
IWKRA! fietsvierdaagse. Er
worden voor drie

LETE aL25, 35 0f 50 kil4me-
fijdag is er een extra

avond voor diegenen die een
rit hebben gemist. Inschrijven
hiervoor kan vanavond vanaf
zeven uur in het clubhuis van
Ren- en Toervereniging De
Bollenstreek. Tijdens de fiets
vierdaagse zijn er veel wiele-
revenementen gepland op het
Lissese wielercircuit. Zondag
wordt de Lissese fietsweek be
sloten met nationale wieler
wedstrijden voor nieuwelin
gen, liefhebbers en veteranen
om een uur 's middags. Daar
voor wordt nog een clubwed
strijd gereden. Voor de toerrij
ders is een tocht van 140 kilo
meter uitgezet. Aanvang acht
uur. Om half negen is er een
toertocht over 35 kilometer.

LEIDEN/NOORD WIJK
„Genieten van de zon
zou ik zeggen. Dat doe ik
ook. Ik ben een enorme
liefhebber, maar ik geniet
met mate. Bakken in de
zon zul je me niet zien
doen. Dat is teveel van
het goede, daar kan de
huid niet tegen en daar
door heb je meer kans op
huidkanker". Als die
boodschap weerklank
vindt bij het gemiddelde
strand- en ander zonaan-
biddend publiek is prof.
Kees Welvaart, chirurg in
het Academisch Zieken
huis Leiden, heel tevre
den. Hij gaat, met de zoge
naamde sproetenbus, vier
zaterdagen op pad. Mor
gen staat de bus op het
Wantveld in Noordwijk.
Op de drie zaterdagen
erna staat de bus in Kat
wijk op de hoek van de
Boulevard en het Waaigat
(24 juni), op Scheveningen
op de Boulevard (1 juli) en
op Kijkduin op het Delta
plein (8 juli).

Doel van de 'vierdaagse' met
de sproetenbus is het opsporen
van mensen die- melanoom
hebben en het geven van
voorlichting over huidkanker
en over verantwoord genieten
van de zon. „Ik werk als chi
rurg alleen maar met mensen
die kanker hebben. Aan die
ziekte gaan mensen dood. Dat
is haast onvermijdelijk", aldus
de vlot verhalende Welvaart.
„Vaak kun je een diagnose pas
laat stellen, bijvoorbeeld als je
te maken hebt met een diep in
het lichaam zittende tumor.
Dan is het soms te laat, waar
door de patient aan de ziekte
overlijdt. Maar bij kankervor-
men die aan de buitenkant
van het lichaam zitten, kan
een diagnose vaak heel snel
gesteld worden. Dan hoef je
aan huidkanker niet dood te
gaan. Mensen kunnen er zelf
vaak vlot bij zijn. Wordt huid
kanker in het beginstadium
behandeld, dan is de patient
volledig te genezen. Melanoom
is een dergelijke vorm van
kanker. En de ultraviolette
stralen van de zon hebben een
grote invloed op het onstaan
ervan".

Plekje

Dat laatste is er de reden van
dat de sproetenbus, een idee

Kees Welvaart: „Als een moedervlek gaat jeuken, bloeden, zwellen of verkleuren moet er een lampje gaan branden"

van Welvaart, naar de stran
den gaat. „Het is de bedoeling
dat mensen naar.de bus ko
men en door een team van
deskundigen huidartsen en
chirurgen sproeten en moe
dervlekken laten onderzoe
ken", aldus de gedreven pro
fessor. Doel is het in een vroeg
stadium opsporen van huid
kanker. „We willen met de
bus zorgen voor een lage
drempel. Iedereen moet er
binnen willen stappen. Men
sen die nieuwsgierig zijn, men
sen die even niks te doen heb
ben en mensen die denken
'naar dat plekje moet ik nu
maar eens laten kijken'. Daar
bij is het onderzoek gratis en
verplicht het tot niets". Hoe
veel belangstellenden op het
initiatief van Welvaart af zul
len komen is volgens hem kof
fiedik kijken. „Ik krijg nu al
regelmatig enthousiaste tele-

Eng is het allemaal niet. „Het
onderzoek is weinig ingrij
pend. Een ervaren arts ziet
binnen twee seconden of een
vlek onschuldig is of dat er
werkelijk iets aan de hand is.
Als we denken dat er iets niet
in orde is, dan verwijzen we
naar de huisarts". Mensen
kunnen melanoom vaak zelf al
op het spoor komen. Als een
moedervlek of sproet plotse
ling groter wordt, verkleurt,
dikker wordt, gaat bloeden of
gaat jeuken, is dat een aanwij
zing om eens goed naar het
plekje te laten kijken.

„Iedere verandering moet een

lampje doen branden. Maar
hoeft geen paniek te veroorza
ken. Haastige spoed is er niet
bij en mensen hoeven er echt
hun vakantie niet voor af te
brekeh".

Het onderzoek is slechts een
van de activiteiten die rond de
bus plaatsvinden. Er wordt
door het Intergraal Kanker
centrum West (IKW) voorlich
ting gegeven over kanker en
verantwoord zonnebaden. „In
de bus wordt verteld hoe je op
verantwoorde wijze van de
zon kunt genieten". De hele
dag bakken past niet in de ad
viezen. „Voor iedereen ligt het

WIM VAN NOORT

zonnen een beetje anders, we
hebben allemaal een andere
huid. Globaal zijn er vier
huidtypes. Sommigen krijgen
na het zonnen alleen een knal
rood uiterlijk en bruin worden
is er voor hen niet bij. Het an
dere uiterste is als de huid
meteen bruin wordt zonder
verbranden. De rest ligt daar
tussen. Mensen die alleen rood
worden hebben een extra risi
co om huidkanker op te lopen
door overmatig zonnen. Die
moeten dus goed uitkijken met
zonnen".

De precieze rol van de ultra
violet licht, een onderdeel van

LEIDS CHIRURG
WELVAART
MORGEN MET
SPROETENBUS IN
NOORDWIJK

zonlicht, bij het onstaan van
'kanker is volgens Welvaart
niet bekend. „Dat het een rol
speelt is zeker. Factoren als
huidtype, het aantal zonne-
uren en de intensiteit van de
zon zijn allemaal van invloed
op de ontwikkeling van mela-

Paniek

Welvaart wil met zijn advie
zen en de activiteiten met de
sproetenbus geen paniek te
weeg brengen. „Het zonnetje is
goed, het zonnetje is lekker.
Laat dat duidelijk zijn. De
mensen moeten er alleen be
wuster mee omgaan. Vergelijk
het maar met een Italiaan. Die
heeft al een minder gevoelige
huid dan wij. Maar waar Ne
derlanders aan het Gardameer
op het heetst van de dag wen
telend in de zon liggen, doet
de Italiaan een tukje. Die zie ie
op dat tijdstip echt niet in de
zon en al helemaal niet in vrij
wel ontklede toestand. Het
verstand moet een iets grotere
rol gaan spelen bij ons". Hij
wijst daarbij op bikkelharde
advertenties die in Ameri
kaanse tijdschriften verschij
nen. Onder een foto van een
bloot hummeltje die in de zon
speelt langs de zeereep, staat
daar de tekst: 'It takes years to
develop skin cancer. Most of
us get an early start'. Welvaart
met nadruk: „Dat kind hoort
een shirtje aan te hebben en
een petje op. Als we dit soort
taferelen weten te voorkomen
zijn we al een eind op streek.
Voor paniek is dan in het ge
heel geen sprake".

ERIK HUISMAN

De activiteiten rond de
sproetenbus worden mede
foontjes van mensen die het georganiseerd door het In

een goed idee vinden en men
sen die melden dat ze zeker
komen. Ik heb in elk geval ge
zorgd voor een ruime bezet
ting op de bus. We willen niet
het risico lopen onderbemand
te zijn. Zo'n vaart zal het ech
ter niet lopen. Ik kan een hoop
mensen verwerken in een uur
hoor".

tegraal Kankercentrum
West (IKW). Het IKW be
staat 10 jaar. Ter gelegen
heid daarvan houdt het
centrum op 22 juni een
symposium in het Con
gresgebouw in Den Haag.
Morgen is er bij het IKW

een tentoonstelling te zien
over de preventie van
kanker en de behandelng
van kanker vroeger en
nu. De tentoonstelling is
te zien in het pand van
het IKW aan de Schiphol-
weg 5a in Leiden en duurt
tot 16.00 uur.

De titel van het symposium

van 22 juni is 'Zorg op een
lijn'. Tijdens het symposium
worden tal van voordrachten
gehouden. Het thema komt
voort uit de doelstelling van
het IKW: het bevorderen van
een hoge kwaliteit van de zorg
voor patiënten met kanker.
Het IKW is een van de acht
centra in Nederland. Het be
strijkt de regio tussen Alphen,
Delft, Den Haag en Leiden.
Binnen het IKW zijn er werk

groepen die proberen de be
handeling van specifieke kan
kersoorten op een lijn te krij
gen in de regio. Dat gebeurt
door het opstellen van behan-
delingsrich tlijnen.

Voor nadere informatie over
en het aanmelden voor het
symposium kunnen belang
stellenden zich wenden tot het
IKW, Schipholweg 5a, 2316
XB Leiden of telefoon 259759.