lop jacht op studentenleiders
K
Duitsers in
de ban van
„Gorbimanie"
„Bestelwagen van de dood"
rijdt in Guatemala af en aan
>otvluchtelingen Vietnam
>eten Hongkong verlaten
liaanse goeverneur
kettingzagen uit
kULO De goeverneur van de Brazili-
aat Amazonas wil een verkiezingsbelofte
n en gratis elektrische zagen uitdelen aan
>n in zijn staat. Milieubeschermers hebben
igeerd. Het regenwoud zal hierdoor
lier verdwijnen dan nu al gebeurt. De boe-
i met de zagen bomen neer om grond vrij
i voor landbouw en bewoning. Maar met
Rhe zagen zullen zij er veel meer kunnen
Iren dan eigenlijk nodig is. De ongebrei-
lutkap in het Amazone-gebied is een van
|ste bedreigingen voor het milieu op aarde.
|lopen jaar is een gebied gekapt of afge-
I groot als de Bondsrepubliek, zo blijkt uit
foto's. Het gaat om 121.000 vierkante kilo-
jfwel drie procent van het gehele Amazo-
joud.
Brand op olie
platform na drie
weken geblust
MOSKOU Sovjetrussische
brandweerlieden zijn er na drie
weken in geslaagd een vuurzee
op een olieplatform in de Kaspi
sche Zee te blussen. De Russische
specialisten werden bijgestaan
door Amerikaanse experts, onder
wie de befaamde Red Adair. De
oorzaak van de brand moet nog
worden vastgesteld, aldus het
persbureau TASS. „Maar een
ding is duidelijk: het automati
sche blussysteem van het olie
platform was niet effectief". De
brand brak op 26 mei uit.
„Gijzelaars Libanon komen niet vrij"
BAYRUT Shi'itische islamieten in Libanon zullen geen
westerse gijzelaars vrijlaten, zo heeft een hoge islamitische
geestelijke verklaard die banden onderhoudt met de pro-
Iraanse Hezbollah (Partij van God). In Libanon worden ze
ventien westerlingen vermist, onder wie negen Amerika-
De geestelijke, sjeik Zuheir Kanj, zei gisteren tegen verslag
gevers in de zuidelijke havenstad Sidon: „Die gijzelaars zijn
spionnen. Wij staan erop hen vast te houden omdat dit de
Verenigde Staten en Bush zal vernederen". Kanj behoort
tot een groep geestelijken in Sidon die trouw zijn aan Iran
en heeft een grote invloed binnen de Hezbollah die, naar
wordt aangenomen, de meeste van de gijzelaars gevangen
houdt.
Vorige week bood de voorzitter van het Iraanse partlement,
Rafsanjani, juist aan te helpen Amerikanen in Libanon vrij
te krijgen, als de VS zouden helpen drie Iraniërs op te spo
ren die sinds 1982 in Libanon worden vermist.
Mitterrand zegt Polen
economische hulp toe
WARSCHAU De Franse president
Mitterrand zal tijdens zijn vandaag be
gonnen bezoek aan Polen het land eco
nomische hulp aanbieden, om de slecht
draaiende economie en de eerste stap
pen op weg naar een democratie een
steun in de rug te geven. Mitterrand
blijft drie dagen in Polen. Poolse rege
ringsfunctionarissen hopen dat met het
hoge Franse bezoek er een verbetering
komt in de sinds 1981 toen het vak
verbond Solidariteit werd verboden en
de staat van beleg werd afgekondigd
slechte betrekkingen tussen beide lan
den. Mitterrand zal een ontmoeting heb
ben met partijleider Wojciech Jaruzelski
en de leider van Solidariteit Lech Wale-
ÏR VAN ANGST EN SPANNING IN PEKING
G De arrestatie-
China na de bloe-
ilitaire onderdruk-
in de studentenpro-
Leemt steeds ang-
s^ender vormen
de hoofdstad Pe-
^tngt een sfeer van
jr n wantrouwen. Ou-
uren, vrienden en
iinderen worden
U^Kruk gezet „contra-
^onairen" aan te
;En ook de buiten-
ggd die in het land
!F "tergebleven, leven
Seen steeds groter
de druk.
tri<ond kondigden de au-
et A v'a televisie een
klopjacht aan op 21
^Ichtige studentenlei-
j er kennelijk in zijn
uit handen van de
h het leger te blijven,
lisie toonde foto's van
jhte activisten en ver-
jedetailleerde informa-
hen.
lentenleiders worden
bschuldigd de bevol-
hebben aangezet tot
(■evolutionaire rebel-
inmorgen meldde de
televisie de aanhou-
Ji twee van hen, van
jen door zijn zus zou
gegeven. Tot de ge-
behoren nog de be-
ludentenactivist Wang
van de universiteit
ting en Wu'er Kaixi
[de pedagogische aca-
I Peking.
hese leiders hadden
elijk met klem verze-
de studenten met hun
xtreme denkbeelden"
g hoefden te zijn voor
itregelen. Maar de
veranderd sinds de
Een veelgezien beeld dezer dagen in Peking en anderen Chinese steden. Een
naar een politiebureau geleid.
man wordt door een agent en twee militairen
FOTO: AFP
Ambassade
overstroomd
met scheld-
telefoontjes
PEKING Nu de Chine
se machthebbers er toe
zijn overgegaan het pu
bliek op te zwepen tegen
het Westen en met name
de Verenigde Staten, moet
de Amerikaanse ambassa
de in Peking het ontgel
den. Vooral het feit dat de
VS in hun ambassade on
derdak verlenen aan de
Chinese dissident Fang
Lizhin en zijn echtgenote,
heeft de toorn van de Chi
nezen gewekt. De tele
fooncentrale van de am
bassade wordt sindsdien
overstroomd met telefoon
tjes van zogenaamde „ver
ontruste burgers". Diplo
maten hebben een lijst met
Chinese scheldwoorden
verspreid, zodat telefonis
ten weten waarvoor ze
worden uitgemaakt.
voorstanders van de harde lijn
onder aanvoering van de 84-
jarige sterke man Deng Xiao
ping de macht stevig in han
den hebben gekregen. Giste
ren werd gewaarschuwd dat
demonstranten zullen worden
neergeschoten, als zij het wa
gen weer de straat op te gaan.
De Chinese autoriteiten be
schikken traditioneel over een
scala van instrumenten om de
bevolking onder de duim te
houden. Uit de oudheid da
teert een systeem van strenge
sociale controle, dat zijn tegen
woordige variant 'heeft gekre
gen in de wijkcomités, be
drijfsverenigingen en concier
ges, allemaal met vergaande
bevoegdheden. Verder is in
het hele land een omvangrijk
netwerk van verklikkers ac
tief.
De Chinese machthebbers ma
ken daarnaast gebruik van
moderne middelen, zoals het
afluisteren van telex- en tele
foonlijnen. Verder zijn op tal
van plaatsen video-camera's
geiïnstalleerd, die het dagelijks
leven van de bevolking vast
leggen. Op de Chinese televi
sie werden gisteren beelden
getoond van studentenleiders
die met zo'n geheime camera
waren gefilmd, terwijl zij in
een restaurant zaten te eten.
Volgens het commenaar was
dat op het moment dat duizen
den andere studenten in hon
gerstaking waren op het Plein
van de Hemelse Vrede. Maar
uit de datumindicatie onder
aan het beeld bleek dat de op
names waren gemaakt, toen de
hongerstaking reeds een week
was beëindigd.
Verdedigd
In een toespraak tot partij- en
regeringsfunctionarissen ver
dedigde premier Li Peng giste
ren opnieuw het militaire ge
weld tegen de demonstranten,
met het argument dat de op
stand een einde zou hebben
gemaakt aan veertig jaar com
munistisch bewind. „Als wij
niet de staat van beleg hadden
afgekondigd en de hulp van
het leger hadden ingeroepen,
zou het land ten prooi zijn ge
vallen aan een contra-revolu
tionaire rebellie die niet meer
neergeslagen had kunnen
worden".
Met een kennelijke verwijzing
naar westerse landen die ver
geldingsacties overwegen
waarschuwde Li buitenlandse
regeringen niet hun belangen
in China te schaden. „Wij ho
pen dat alle landen die vriend
schappelijke betrekkingen met
China willen behouden dan
wel aangaan een visie op lange
termijn zullen ontwikkelen, en
er alles aan zullen doen om te
voorkomen dat de gevoelens
van het Chinese volk in deze
tijd worden gekwetst".
De Chinese autoriteiten doen
intussen hun best de wereld te
laten zien dat de rust in het
land is weergekeerd en dat
toeristen China weer veilig
kunnen bezoeken. De Verbo
den Stad, één van de belang
rijkste toeristische trekpleis
ters, is weer opengesteld on
danks de aanwezigheid van
tanks en prikkeldraad op het
nabije Plein van de Hemelse
Vrede.
GENLAND CcidóC Commit WOENSDAG 14 IUNI 1989 PAGINA 7
(Vervolg van de voorpagina)
BONN De „Gorbima-
nie" heeft zich inmiddels
over heel de Bondsrepu
bliek verspreid. Munten-
makers bieden om strijd
gedenkpenningen aan, al
dan niet voorzien van por
tretten van Gorbatsjov, al
dan niet samen met Von
Weiszacker of Kohl, maar
wel steeds vergezeld van
een bestelcoupon. Een be-
stelcoupon staat ook bij de
advertentie van een im
porteur van Russische wij
nen en sterkere drankjes.
Bedrijven heten de Sovjetlei
der in advertenties welkom in
het Russisch. Nieuwgierigen
mogen opbellen om de verta
ling te horen. Ook een van de
boulevardbladen heeft de
staats- en partijleider uit de
Sovjetunie in het Cyrillisch
welkom geheten. Een cola
reus, die zijn produkten in de
Sovjetunie verkoopt, brengt
via de commerciële tv-zenders
de reclamespot „Glasnost".
Het Westduitse publiek raakte
helemaal buiten zinnen toen
de president een in tradioneel
Duits kostuum gestoken jonge
tje knuffelde en vervolgens op
de schouders nam. Ook van
daag heeft de Duitse bevolking
de Sovjetleider toegejuicht.
Massaal staat men langs de ri
goureus door de politie afge
zette routes, met duizenden
stromen ze samen op de plaat
sen waar de Sovjetleider uit
zijn 6,5 meter lange en acht
ton zware SIL-limousine moet
stappen. Dat gebeurde gisteren
en eergisteren in Bonn en
Keulen, vandaag in Stuttgart
en morgen ongetwijfeld ook in
Dortmund en Diisseldorf.
Hoe populair is Gorbatsjov bij
de inwoners van de Bondsre
publiek precies? In 1985 dacht
niet meer dan 34 procent posi
tief over Gorbatsjov. Sinds de
afgelopen jaarwisseling is dat
percentage gegroeid tot meer
dan 75. „Een van de meest
dramatische ontwikkelingen
die we ooit in de mening over
een persoon hebben gemeten",
aldus een woordvoerster van
een onderzoeksinstituut.
„Duitsers met een negatieve
mening over Gorbatsjov kun
nen we zelfs met een loep nau
welijks vinden".
Scepsis
Buitenlandse verslaggevers en
politici slaan de „Gorbimanie"
echter met veel scepsis gade.
De Amerikanen constateren
mismoedig dat de populariteit
van Gorbatsjov ver uitstijgt
boven die van George Bush,
die drie weken geleden na de
NAVO-top een zegetocht door
de Bondsrepubliek dacht te
hebben gemaakt. Kijkend naar
het verleden vinden zij die
„Gorbimanie" zeer verdacht.
Amerikaanse kranten brengen
het verdrag van Rapallo uit
1922 in herinnering, de over
eenkomst die het Duitse Rijk
ontsloeg van een deel van de
herstelbetalingen na de Eerste
Wereldoorlog eri die Duitsland
een tijd lang hecht verbond
met Oost-Europa. Probeert
Gorbatsjov de voor vriende
lijkheden zo gevoelige Duitsers
een neutrale koers te laten va
ren en los te weken uit de
NAVO en het EG-bondgenoot-
schap? Laten de Duitsers zich
weer eens hypnotiseren door
een charismatische persoon
lijkheid?
Die vrees lijkt andere waarne
mers overdreven. Weliswaar
hebben Gorbatsjov en Kohl
een streep getrokken onder de
na-oorlogse periode in de be
trekkingen met de Bondsrepu
bliek, maar in het nieuw opge
slagen hoofdstuk is het bestaan
van de DDR, en daarmee de
Duitse deling, een gegeven. Zo
lang de DDR in haar huidige
opzet blijft bestaan en zo lang
de Sovjets alle na de oorlog in
genomen standpunten jegens
Duitsland koesteren, kan het
tot prachtige handelscontac
ten, wetenschappelijke en cul
turele uitwisselingen en Sov-
jet-Bondsduitse topconferen
ties komen, maar zal de
Bondsrepubliek zich nooit in
de armen van het Oostblok
storten.
Chili vraagt VS om uitlevering activist
WASHINGTON Chili heeft de VS gevraagd dë linkse activist
Sergio Buschmann in hechtenis te houden, hangende een uitle
veringsverzoek. Volgens de Chileense autoriteiten is Buschmann
betrokken geweest bij de aanslag op president Augusto Pinochet
in september 1986. Buschmann werd eergisteren gearresteerd
tijdens een tussenstop op het vliegveld van Anchorage in Alas
ka.
Rustgevend
Het is niet onbe
kend dat muziek
baby's rustig
maakt. In het
Amerikaanse
Raleigh heeft
harpspeelster
Lee Crumpton
de afspraak met
het plaatselijke
ziekenhuis dat
zij zo vaak als zij
kan in de baby
kamer en bij de
couveuses een
deuntje komt
spelen. Boven
dien kan het zie
kenhuis haar al
tijd bellen als de
baby's wat te
luidruchtig wor
den. Het harp
spel van Lee
Crumpton
brengt zelfs de
meest opgewon
den zuigeling tot
rust.
FOTO: AP
AMNESTY IN ALARMEREND RAPPORT:
LONDEN In Guatema
la neemt sinds het aantre
den van burgerpresident
Vinicio Cerezo, drie jaar
geleden, het aantal ont
voeringen, verdwijningen
en buitengerechtelijke
executies steeds meer toe.
Dit staat in een rapport
dat Amnesty International
vandaag heeft vrijgege
ven.
Amnesty zegt de afgelopen
drie jaar 222 gevallen van on
opgeloste „verdwijningen" on
der ogen te hebben gekregen,
die vrijwel zeker zijn uitge
voerd door politiemannen en
militairen. Ondanks een aan
vankelijke verbeterde nale
ving van mensenrechten na
het aantreden van een burger
regering in januari 1986 wordt
Guatemala nu getroffen door
„een gestage toename van
schendingen van de mensen
rechten".
Vooral vakbondsleden, stu
denten, kerkelijke medewer
kers en Indiaanse boeren zijn
het slachtoffer van verdwij
ningen. Volgens Amnesty
wordt er in dergelijke gevallen
vaak gebruik gemaakt van
witte „bestelwagens van de
dood". De afgelopen jaren zijn
er ook twee massamoorden ge
weest en een campagne tegen
mensenrechtenactivisten.
Met het aantreden van Cerezo,
die zelf twee maal ternauwer
nood een aanslag overleefde
en die nog altijd doodsbedrei
gingen ontvangt, kwam er een
einde aan 31 jaar militaire dic
tatuur. De chistendemocraat is
een uitgesproken criticus van
onder meer het leger. Volgens
de president zijn de veilig
heidsdiensten verantwoorde
lijk voor de ontvoeringen en
moorden.
Menem nu toch
bereid eerder
aan te treden
LA RIOJA De vorige
maand gekozen president van
Argentinië, Carlos Menem,
heeft gezegd dat hij toch be
reid is zijn ambt te aanvaarden
op 30 juni, de dag waarop pre
sident Raul Alfonsin heeft
aangeboden af te treden.
Eerder had Menem het aanbod
van Alfonsin afgewezen en
verklaard pas in augustus in
functie te willen treden. Vol
gens de grondwet kan Alfon
sin tot 10 december aanblijven,
maar hij liet maandagavond
weten dat hij eind deze maand
zijn ontslag zal indienen om
„de vrede in het land te be
houden". Zo zal Menem de ge
legenheid krijgen snel het
hoofd te bieden aan de econo
mische crisis waarin Argenti
nië zich bevindt en die on
langs leidde tot voedselrellen.
SE MINISTER HOWE:
fE Terwijl het
irolkte Hongkong
eerder overstroomd
met Vietnamese
ichtelingen, is gis-
h Genève een in-
(nale conferentie
Verenigde Naties
en over het vluch-
iprobleem in Zuid-
B^de Britse minister van
adse zaken, Geoffrey
Jjn dwangmaatregelen
I 7 manier om de vluch-
A Stroom naar Hong-
jkeren. Hongkong kan
2^m bootvluchtelingen
j waren het er ruim
■iet meer aan, aldus
jij wees erop dat er dit
3^geen 150 Vietnamezen
l naar huis zijn terug-
van de ruim 40.000
Hl Britse kroonkolonie
I m Jekomen.
MÜomst van de Vietna-
igt niet in overvolle
in dichtbevolkte
zoals Hongkong, zon
der enige hoop op hervesti
ging. Hun toekomst ligt in
Vietnam", aldus Howe. Hij
riep Vietnam op de illegale
emigratie te stoppen en be
rouwvolle repatrianten met
rust te laten.
Maar de Vietnamese rr nister
van buitenlandse zaken,
Nguyen Co Thach, wees elke
dwang af als „een schending
van de mensenrechten die on
voorziene gevolgen kan heb
ben". Ook de Amerikaanse on
derminister van buitenlandse
zaken, Lawrence Eagleburger,
voelt niets voor het gebruiken
van dwang. Hij zei dat politie
ke vluchtelingen welkom blij
ven in de VS. De enige oplos
sing is volgens hem dat Viet
nam politiek en economisch
het roer omgooit.
Vrijwillig
VN-secretaris-generaal Javier
Perez de Cuellar pleitte echter
voor een actieplan om het
groeiende aantal vluchtelingen
uit Vietnam vrijwillig naar
huis te laten terugkeren. Een
dergelijk actieplan werd in
maart al goedgekeurd door de
24.000 MIJLEN OCEAANRACE
direct betrokken landen in
Zuidoost-Azië en de VN-Com-
missaris voor de Vluchtelin
gen. Nu moeten in Genève de
VN-afgevaardigden uit zo'n
vijftig landen het eens zien te
worden over het bewuste plan
dat een einde maakt aan de op
een soortgelijke conferentie in
1979 aanvaarde politiek om
alle Vietnamese vluchtelingen
automatisch asiel te verlenen.
De bedoeling is dat voortaan
zal worden onderzocht of poli-
'tieke dan wel economische
motieven in het geding zijn.
Vandaag de dag verlaten de
meeste Vietnamezen hun
straatarme land omdat ze el
ders een beter bestaan willen
opbouwen en niet uit angst
voor politieke vervolging. Po
litieke vluchtelingen zullen
nog steeds asiel krijgen in der
de landen, maar economische
vluchtelingen zullen worden
teruggestuurd, in eerste in
stantie op vrijwillige basis al
sluit het actieplan dwang niet
uit.
Een commissie zal zich in ok
tober over deze netelige vraag
buigen.
hebben een flinke achterstand op de „Viking". Ademloos slaat
Nils het schip gade; hij ziet de matroos worstelen met zeilen en
touwen, maar de jongen kan het alleen nooit klaren... En steeds
dichter nadert de „Viking" de rots. Daar tilt een hoge golf van de
branding het schip, op en meteen maakt het zwaar slagzij. Nog
gooit de matroos snel een reserve-anker uit, maar het is te laat:
de „Viking" is gestrand.
'Aan boord van de snel wegdrijvende „Viking" bevindt
ihts één jonge matroos, die wanhopige pogingen doet
te zetten. Doch behalve de ebstroom is daar ook nog de
het scheepje voortstuwt, recht op een rots aan. Onder-
fetten Nils, Rob en John Brookfeller de achtervolging in.
rfikaan laat de motor op volle toeren draaien, maar ze