Soma/iit
pdel zat als een
"dn in het web
STAD OMGEVING
Actieplan: zo snel mogelijk
avondwinkel op Beestenmarkt
Klassiek cadeau
vdblauw
Bewoners Maredijk pleiten voor totaal verkeersplan
Snackboot
blokkeert
Schrijversbrug
Bruidsparen bij burgemeester
j „Een kaart is
ian een aardig
zegt drs. D. de
t ^nservator van de
Bodel Nijenhuis.
norgen wordt een
Tl van deze be-
S Leidse collectie
wrgesteld in het
I Museon onder het
I Kaarten met ge-
T lis 1550-1800. Een
•L-h slechts, want de
*rindt zich in de
Iteitsbibliotheek
^ien: 50.000 oude
lij 20.000 topografi-
»nten en 400 oude
j Tiberius Bodel Nij-
rerd in 1797 in Am-
'eboren. Zijn moeder
jmstig uit de Leidse
familie Luchtmans.
-am, omdat zijn moe-
stierf, als tweejarig
lar Leiden en werd
huize Lucht-
gezien er bij de fa-
ichtmans geen man-
ifgenamen voor han-
—4n, werd Bodel direc-
<de Leidse uitgeverij,
"jflel en antiquariaat,
nis een spin in het
de antiquarische
lij was op bijna elke
ran enige betekenis
en gaf vaak zelf de
voor de prijzen van
n. Hij heeft duizen-
lens aan de collectie
Daarnaast kocht hij
laarten op die in zijn
ichenen. Lange tijd
collectie van Bodel
de grootste kaarten-
ing van ons land",
i Vries. De collectie
:1 Nijenhuis wordt te-
dig in het aantal
geëvenaard door die
van het Algemeen Rijksar
chief in Den Haag. Bodel
stierf in 1872 en bij testament
werd zijn verzameling losse
kaarten en atlassen geschon
ken aan de Leidse Hoge
school.
Opslagruimte
Bij zo'n verzameling rijst toch
al gauw de vraag: Waar laat je
het allemaal? „Bodel Nijen
huis woonde op het Rapen
burg, nummer 69 om precies
te zijn. Hij had daar twee pan
den. Nijenhuis woonde in het
ene pand en het andere pand
was opslagruimte". De Vries
beschrijft verder boe de kaar
ten in grote portefeuilles in
hele hoge kasten lagen. „Bo
del was zelf nogal klein van
stuk en als hij de ladder op
moest om de mappen van de
bovenste plank te halen, dan
moest hij met de map op het
hoofd weer naar beneden
klauteren". De portefeuilles
lagen wel in een bepaalde
volgorde, maar een catalogus
was niet nodig. „Bij Bodel Nij
enhuis zat alles in zijn hoofd
Conservator De Vries wilde
laten zien dat een kaart meer
is dan een aardig plaatje. De
tentoonstelling in het Museon
gaat niet alleen over het ver
zamelen van kaarten als zoda
nig gaan. Het passende onder
werp werd de conservator,
aangereikt door Bodel zelf,
die verzamelde vanuit zijn
grote historische belangstel
ling. De Vries plaatste daarom
eveneens de kaarten in een
historische context. „Zo'n gro
te régionale overzichtskaart
van bijvoorbeeld de provincie
Utrecht zegt op 't eerste ge
zicht niet zoveel, maar het
thema van deze kaart is het
gevaar van de rivier de Lek.
De kaart laat zien dat als de
Noorderlekdijk doorbrak een
groot deel van het lage mid
den van Utrecht en Holland
onder water kwam te staan".
Naast overzichtskaarten wor
den er ook waterstaatkaarten
getoond, die iets vertellen
over inpoldering. Ook de mi
litaire kartografie komt aan
bod. Vestingen, schansen en
waterlinies staan nauwkeurig
op deze kaarten aangegeven.
De kaarten waren niet alleen
nodig voor het landsbelang.
Ook particulieren hadden be
lang bij kaarten. Bijvoorbeeld
om het grondbezit precies aan
te geven. Ook werd er met
kaarten gepronkt. „Rijke
kooplieden en regenten kon
den bijvoorbeeld alleen met
een kaart een overzicht krij
gen van hun buitenplaats. De
kaart diende dan vervolgens
als wandversiering", aldus de
conservator.
Kerktorens
Het maken van een kaart was
een vak apart. Kerktorens
speelden bij het maken van
grote overzichtskaarten een
belangrijke rol. „Bij het in
kaart brengen van het gebied
Delfland klommen de land
meters zowel in de kerktorens
van Schiedam als van Delft.
Vandaar uit werden de rich
tingen van de kerktorens in
de omgeving bepaald door de
hoeken ten opzichte van het
Noorden te meten. Dit was
een meetkundige oplossing,
de landmeters hoefden dan
niet van plaats naar plaats te
lopen met een roedeketting".
Een roedeketting was een
schakelketting die bijvoor
beeld één of meer Rijnlandse
Roeden lang was (Een Rijn
landse Roede: 3 meter en 76
centimeter).
In het Museon aan de Stad
houderslaan in Den Haag is
onder meer dit resultaat van
de landmeters te bezichtigen.
De expositie duurt tot en met
10 september.
KARIN SWIERS
Tt n plaats van
leorecorder
li-E
P 1
I2N
!en
Een 50-jarige Lei-
:t gisteren 1500 gul-
el voor twee keurig
zakken zand. De
gistermiddag rond
het terrein van de
[hallen aangespro
ken ongeveer 25-jari-
Die meldde dat hij
jg voordeeltje had
J^idenaar. Hij toonde
jffer een keurig ver-
fspex-doos, waarop
in het front, een af-
iening en een folder
u/ideorecorder waren
I V( In zijn gretigheid,
icorders moesten 750
stuk kosten, schaf-
r, I zich twee „spelers"
[i hij de recorders
akte bleken er zak-
in plaats van video-
in de dozen te zitten.
|e politie is het min-
•rde keer dit jaar dat
een dergelijke ma-
"i
ADVERTENTIE
WORDT HET EEN VAN
ONZE 75 SOORTEN
ZAKLANTAARNS
HALOGEEN OPLAADBAAR
CRYPTON WATERDICHT
XENON VER- OF BREED
EXPLOSIEVEILIG STRALEND
OF WORDT HET EEN VAN ONZE 5000
ANDERE TECHNISCHE ARTIKELEN
JECHN. MATERIAAL
Nieuwe Rijn 31, Leiden, 071-134800
De bost gesorteerde electro-winkel in Zuid-Holland
Moker
Het Media overleg van Ker
ken in Rijnland en de Bol
lenstreek (MOKER) be
steedt in zijn radioprogram
ma van morgen aandacht
aan de Leidse kerkendag.
De uitzending begint om
19.00 uur en duurt 30 minu
ten. De frequentie is 105.7
fm in de ether en 88.1 fm op
de kabel.
Orgelconcert
De organist Charles de
Wolff bespeelt vrijdag het
orgel van de Hooglandse
Kerk. Het concert bestaat
geheel uit werken van Bach
en begint om 20.15 uur.
Kaarten zijn bij K&O ver
krijgbaar op de Oude Vest
45 in Leiden.
Verkiezingen
De Leidse afdeling van de
Partij van de Arbeid houdt
op vrijdag 16 juni een een
leden vergadering. Op de
agenda stat onder andere
het programma voor de Ka
merverkiezingen. De open
bare vergadering begint om
20.00 uur in buurthuis Ak-
tief, Berlagestraat 2 in Lei
den.
In de omgeving van de Haar
lemmerstraat en de Bree-
straat staan volgens het actie
plan te weinig telefooncellen
omin noodsituaties de poli
tie, brandweer of EHD te be
reiken. Daarom worden bin
nenkort vier alarmeringsin
stallaties in het centrum ge
plaatst. De meldpalen zouden
volgens het actieplan ge
plaatst moeten worden in de
Haarlemmerstraat, ter hoogte
van de Pelikaanstraat en de
Mare. Op de Breestraat zijn
palen gewenst bij de Vrou-
WOENSDAG 14 JUNI 1989 PAGINA 13
aan den rijn
ge Alphenaar is gis-
rond half zeven ge-
penjakt bij een aanrij-
jongen, die op een
Bgyeed, verzuimde op
\e Oude Ambacht
maker voorrang te
an een 20-jarige Al-
;omobilist. De brom-
am daarop ten val.
letsel aan zijn lin-
Ien schaafwonden
Rijnoordziekenhuis
LEIDEN De bewoners
van de Maredijk en omge
ving vrezen grote verkeers
problemen als er inderdaad
30 studentenwoningen op het
voormalige terrein van
scheepswerf Bakker komen.
Nu al is er een groot gebrek
aan goede verkeersvoorzie-
ningen. Er moieeen Er moet
daarom eerst een goed ver
keersplan komen voor er ge
bouwd kan worden.
Daarop hamerden de bewo
ners gisteravond tijdens een
hoorzitting van de gemeente
over de bouwplannen van de
Stichting Studentenhuisves
ting. De plannen zelf schoven
wat naar de achtergrond. „De
bezwaren van de buurt tegen
het bouwplan zijn op schrift
gesteld en kan de gemeente
binnen afzienbare tijd tege-
moed zien", aldus j. van der
Hoeven namens de bewoners.
„Daarom leek het ons niet zin
vol om hierover nogmaals in
discussie te gaan", liet Van der
Hoeven achteraf weten.
Namens de gemeente zegde j.
Piret gisteravond zeventien
extra parkeerplaatsen toe. De
bewoners namen daar geen
genoegen mee omdat dat ten
koste zou gaan van een stukje
'wild' groen en er een sloot
voor moet worden gedempt.
Die sloot was volgens de buurt
nodig voor afwatering. Piret
poogde de buurt gerust te stel
len door toe te zeggen dat, het
dempen van de sloot nooit ten
koste zou mogen gaan van een
verhoging van de grondwater
spiegel op de Maredijk. De be
woners vreesden namelijk
wateroverlast door de dem
ping: „We zijn in feite een pol
der", was de waarschuwing
van een van hen.
Pover
De omwonenden spraken van
een 'povere' verkeersafwikke
ling. Sluip en bouwverkeer
teisteren de wijk. „De buurt
moet niet ondergeschikt wor
den gemaakt aan de plannen.
maar de plannen moeten on
dergeschikt worden gemaakt
aan de buurt", oordeelde
woordvoerder Van der Hoe
ven. „Eerst een goed verkeers
plan en dan bouwen", stelde
hij. Het beste zou de Maredijk
kunnen worden ingericht als
een woonerf, waar alleen be
stemmingsverkeer mag ko-
De Stichting Studentenhuis
vesting kwam deels aan de ei
sen van de buurt tegemoet.
Voor het werkverkeer van
sloop en bouw zal een aparte
weg vanaf het Schuttersveld
worden aangelegd om de
buurt te ontzien.
Bedrag bijzondere bijstand kan anderhalf keer zo hoog zijn
LEIDEN Het bedrag dat de
Gemeentelijke Sociale Dienst
jaarlijks uitkeert aan bijzonde
re bijstand kan anderhalf keer
zo groot zijn als het nu is. Dat
zei wethouder H. de la Mar
gisteren bij de presentatie van
de nieuwe folderlijn van de
GSD in het gebouw aan de
Langebrug. „Dan bedoel ik
niet een toename van de bij
drage per persoon, maar het
aantal mensen dat gebruik
maakt van regelingen waar ze
recht op hebben. Mensen laten
kansen voorbijgaan uit
schroom om hier binnen te
stappen en uit onwetendheid.
Ik denk daarbij aan het aan
vragen van huursubsidie". De
la Mar liet weten dat de nieu
we folderlijn bij het bestrijden
van de schroom en de onwe
tendheid een goede rol kan
spelen. „Terwijl ik ook speel
met het idee via de mupi's in
de stad informatie te geven
over voorzieningen". Hij wees
erop dat het van belang is dat
zoveel mogelijk mensen ge
bruik maken van voorzienin
gen waar ze recht op hebben.
„We krijgen in de nabije toe
komst te maken met budgetfi
nanciering door het rijk". Lei
den krijgt dan van het rijk een
hoeveelheid geld voor sociale
voorzieningen en moet daar
mee zelf zien uit te komen.
„Als er nu teweinig mensen
aanspraak maken op hulp,
krijgen we later een te laag
bedrag". De la Mar kreeg de
nieuwe folderlijn uitgereikt
door GSD-directeur j. Kleijne.
Aanleiding om de folders in
een nieuw jasje te steken was
dat verschillende folders van
de GSD bijna op waren en an
dere achterhaald of niet meer
compleet bleken te zijn. De
nieuwe folders zijn uitgevoerd
op A4-formaat en zijn aan de
bovenkant voorzien van een
aantal groene balkjes en blok
jes. Ook onderaan staat een
balk. Na de officiële overhan
diging gaf de wethouder de
nieuwe folders een plaats op
het wandrek met andere fol
ders.
plieden en regenten lieten zelf een kaart maken van hun buitenplaats. Dit is de buiten-
idorp bij Voorschoten.
FOTO: UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK LEIDEN
VENCOLLECTIE LEIDSE VERZAMELAAR OP EXPOSITIE
MELDPALEN BIJ HAARLEMMERSTRAAT EN BREESTRAAT
LEIDEN Burgemees
ter en Wethouders wil
len in het kader van het
Aktieplan Piko Krimi zo
snel mogelijk een avond
winkel op de beesten-
marktin Leiden. Het ac
tieplan is opgesteld in
het kader van bestuurlij
ke preventie voor veel
voorkomende criminali
teit. Een aantal maatre
gelen die uit het plan
voortkwam, wordt op
korte termijn uitgevoerd.
Met de vestiging van een
avondwinkel op de Beesten
markt wordt de sociale con
trole verbeterd. Het cafépu-
bliek mengt zich dan met het
winkelende publiek. Gedacht
wordt aan een „Luxe tracta-
tie-winkel" of een kruide
nier. De ondernemer zou vol
gens het plan tevens een di
recte telefoonverbinding
moeten hebben met de meld
kamer van de politie.
Daarnaast wil het College de
verlichting van de stegen in
het centrum verbeteren.
„Door de duisternis is het
zicht op enig gevaar nihil en
worden de stegen als onveilig
ervaren", aldus het actieplan.
Her en der zullen lantaarns
worden vervangen of wor
den toegevoegd. De kosten
van deze verbetering, 40.000
gulden, worden op de begro
ting van de stadsvernieu-
wingsdienst verhaald.
wensteeg en het Gangetje.
Het Leidse College wil te
vens de bewoning van ruim
ten boven de winkels in de
Haarlemmerstraat bevorde
ren. De ruimten worden nu
voornamelijk gebruikt als op
slagplaats. De donkere
brandgangen worden in én
wijk, bij wijze van experi
ment, aangepakt met ener
giezuinige verlichting. De
kosten hiervan, 100.000 gul
den, komen eveneens ten las
te van de stadsvernieuwings-
dienst.
„UITSPRAAK RECHTER
ONMENSELIJK"
ruimd om schepen neer te leg
gen. Ook andere boot-eigena
ren moeten daarom vertrek
ken.
De gemeente stelde de bezit
ters van de boten in oktober
vorig jaar op de hoogte door
borden te plaatsen. Later wer
den nog eens brieven op de
boten verspreid met de mede
deling dat ze op 1 mei weg
moesten zijn. Verschoor had
eind april contact met de ge
meente en kreeg toen te horen
dat hij voorlopig, maar vijftig
meter verderop moest afme
ren, bij het Zitman-terrein
waar vervuilde grond van de
Zijloever wordt opgeslagen.
Hij vond dat geen passende
plek om te wonen en weiger
de, ook al omdat hij geen ga
rantie kreeg over een defini
tieve ligplaats. Daarop spande
de gemeente vorige'week een
kort geding tegen hem aan.
Verschoor zegt zelf dat hij aan
de hand van het Leidse woon-
botenplan een alternatief had
aangedragen in de vorm van
een ligplaats bij de Grote
Vink, aan de Haagweg. Vol
gens P. Blankenheym van de
afdeling grondzaken van de
gemeente was het kort geding
onvermijdelijk omdat de ge
meente geen garantie kon ge
ven dat er binnen een jaar een
definitieve oplossing zou zijn.
Niettemin volgde na bemidde
ling van de politie gistermid
dag een nieuw gesprek tussen
de ambtenaar en de snack-
boot-eigenaar die een verkla
ring heeft gekregen dat een
oplossing wordt gezocht. Ver
schoor was daar „naar omstan
digheden" tevreden mee.
Blankensteyn verklaarde dat
daarmee het standpunt van de
gemeente niet echt gewijzigd
was. „We kunnen ook nu niet
garanderen dat er binnen een
jaar een oplossing is".
Tien echtparen die de afgelo
pen tijd 60 of 65-jaar getrouwd
waren zijn gisteren door de ge
meente ontvangen. „Dat zijn er
nog nooit zo veel geweest. De
mensheid wordt duidelijk ge
zonder", aldus een opgewekte
burgemeester C. Goekoop. In
zijn toespraak herinnerde hij
aan het feit dat het dit jaar
precies 60 jaar geleden was,
dat het Leidse stadhuis af
brandde.
Een van de aanwezige .echtpa:
ren had zelfs de twijfelachtige
eer, als laatste in het huwelijk
te zijn getreden in het „oude"
stadhuis, voordat op 12 febru
ari 1929 de brand een groot
deel van het stadhuis in de as
legde.
Burgemeester Goekoop sprak
verder zijn waardering uit voor
de feestvierders dat zij het zo'n
lange met elkaar hadden vol
gehouden. „Ik ben nu zelf 24
jaar getrouwd dus ik weet hoe
moeilijk het kan zijn", grapte
Goekoop.
De jubilerende paren kregen
als tractatie een film voorge
schoteld over de geschiedenis
van Leiden. Later op de mid
dag bracht het trio Mijksenaar
liedjes uit grootmoeders tijd.
De middag eindigde met een
borreltje want: „Ook dat hoort
bij een lang leven, nietwaar?
had de burgemeester hen
voorgehouden.
FOTO: WIM VAN NOORT'
De (kleine moeite voor het aanbrengen van een nieuwe abonnee wordt
door ons graag beloond met een muzikaal geschenk. Bij het opgeven van
een nieuwe abonnee - die zelf de krant de eerste twee weken gratis krijgt
- kunt u een keuze maken uit de lp's of CD's van het Residentie Orkest
o.l.v. Hans Vonk:
A Tchaikovsky (LP) Opus 71 uit de Notekraker Suite Roméo et Juliette
Beethoven (LP) Symfonie nr. 3 'Eroica'
C Tchaikovsky (CD) Symfonie nr. 5 Opus 64 Roméo et Juliette
D Beethoven (CD) Symfonie nr. 3 'Eroica'.
|*Noteer als nieuwe abonnee ingaande
i
Naam:Voorl.:
Adres:
j Postcode/plaats:
j Telefoon(voor controle
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnementsgeld betaald per
j maand automatisch betalen f 24,24
I kwartaal per acceptgiro f 72,34
j Stuur als dank cadeau(betreffende letter) naar
I
I Stuur deze bon in een open envelop - postzegel niet nodig naar
Leidse Courant, Antwoordnummer 998,2501 VC Den Haag. JNZ j
VS&ïi1
LEIDEN De snackboot
Wiljo heeft gistermiddag
ongeveer twintig minuten
de openstaande Schrij
versbrug waar Oude
Rijn en Zijlsingel bij el
kaar komen geblok
keerd. Binnen de kortste
keren stonden er lange
rijen auto's te wachten.
Schipper W.C. Verschoor
verlegde zijn boot toch
maar, om problemen met
ambulances en brandweer
te voorkomen. Uiteinde
lijk vertrok hij na twee
uur toen hij de toezegging
had van de gemeente dat
hij binnen twee jaar een
nieuwe ligplaats voor zijn
schip krijgt. Tot zolang zal
hij gebruik maken van
een tijdelijke ligplaats
vijftig meter van zijn oude
stek.
Aanleiding voor zijn actie was
de rechterlijke uitspraak die
hij die ochtend had gekregen.
Als gevolg daarvan moet hij
binnen drie dagen zijn vaste
ligplaats aan de Zijlhaven ver
laten. Zijn boot heeft daar zes
jaar gelegen, dat kon op basis
De snackboot
Wiljo blokkeerde
gister rond het
middaguur de
Schrijversbrug,
waardoor het
verkeer op het
kruispunt Zijlsin
gel-Lage Rijndijk
vastliep.
van mondelinge afspraken.
Verschoor: „Ik ben door de
rooie gegaan. Het is een on
menselijke uitspraak. De rech
ter erkent wel dat ik bepaalde
rechten heb en de gemeente
een verantwoordelijkheid te
genover mij. En toch moet ik
weg. Dat klopt toch niet. Bo
vendien willen ze dat ik 1.100
gulden proceskosten betaal. Ik
heb toch niet om dat geding
gevraagd. Het is oneerlijk".
Vervuiling
Het schip waarmee Verschoor
in de zomermaanden de kost
verdient op de Kaag, moet het
veld ruimen omdat de ge
meente aan de Zijloever wo
ningen wil bouwen. In samen
hang daarmee wordt binnen
kort de vervuilde bodem van
de Zijlhaven uitgebaggerd. In
het uiteindelijke plan voor de
Zijloever is bovendien ook na
derhand geen plaats inge-
CcidócSomant