„Ze hebben rust nodig"
„De humor
is verdwenen"
Nek-aan-nek race tussen CDA en PvdA
EeidóeSouocwit
Oud-minister dr. Lieftinck overleden
KAMPER STUDENTE
BRUUT VERMOORD
ad^rs gaat bij
iet-Kok
naar Kamer
dll koopt
grolging af
FAMILIE OVERLEVENDEN:
Doodgewaande Haagse
overleeft vliegramp
ENLAND
maandag 12 juni 1989 pagina 3
DEN HAAG Oud-minister van financien dr. P
Lieftinck is eind vorige week in Den Haag op 86-jari-
ge leeftijd overleden. De econoom en politicus Lief
tinck speelde als minister van financiën een grote rol
bij het financieel-economisch herstel van de Neder
landse samenleving na de Tweede Wereldoorlog. Eén
van zijn maatregelen was een drastisch doorgevoerde
geldzuivering die een eind maakte aan de ontwrich
ting van de staatsfinanciën. Alle bankbiljetten moes
ten in 1945 worden ingeleverd tegen een tegoedschrij-
ving op een geblokkeerde rekening. Ieder kreeg
slechts den gulden nieuw geld: „het tientje van Lief
tinck". Lieftinck, 30 september 1902 geboren in Mui
den, studeerde rechten in Utrecht en economie aan de
Columbia Universiteit in New York. Hij promoveerde
in 1931 tot doctor in de economie te Utrecht en werkte
van 1932 tot 1934 bij het ministerie van economische
zaken. In 1934 werd hij hoogleraar aan de Economi
sche Hogeschool te Rotterdam. Hij bleef dat tot 1945.
In oktober 1940 werd Lieftinck door de Duitsers gegij
zeld. Tot het voorjaar 1945 bleef hij in gevangenschap
onder meer in Buchenwald. Terug in Nederland sloot
Lieftinck zich aan bij de Nederlandse Volksbeweging
en vervolgens bij de Partij van de Arbeid. Op 24 juni
1945 werd hij minister van financiën in het kabinet-
Schermerhorn-Drees. Hij bleef dit tot 1 september
1952 in de achtereenvolgende kabinetten Beel, Drees-
Van Schaik en Drees. Lieftinck was groot voorstander
van overheidsinvoed op het economisch leven. Ken
merkend voor zijn beleid was de Bankwet van 1948,
waardoor alle aandelen van de Nederlandsche Bank
in staatseigendom overgingen. Nog tijdens zijn minis
terschap ondernam Lieftinck in opdracht van de We
reldbank een reis naar het Midden-Oosten. Sindsdien
bleef hij bij het werk van deze bank betrokken; eerst
als Nederlands gedelegeerde in het bestuur en sinds
1956 als directeur. In hetzelfde jaar werd hij tevens
bewindvoerder van het Internationale Monetaire
Fonds (IMF). Zijn functie bij de Wereldbank legde hij
in 1971 neer, die bij het IMF in 1976.
KAMPEN De 19-jarige studente kunstacademie
Caecilia Bot is zaterdagmorgen vermoord aangetrof
fen in haar woning in Kampen. De jonge vrouw
werd met samengebonden handen en voeten opge
hangen aan een telefoonsnoer en in die toestand
aangetroffen door haar vader en zuster. Het exacte
tijdstip van de moord is niet bekend. Gisteren is sec
tie verricht. De politie, die geen doodsoorzaak wil
noemen, zegt het juiste tijdstip van de moord mo
menteel nog slechts tot op twaalf uren nauwkeurig
te kunnen schatten.
Donderdagmiddag is de studente voor het laatst ge
zien. Vooralsnog gaat de politie er niet van uit dat er
verband bestaat tussen de moord op Caecilia en de
verdwijning van haar 30-jarige mede-studente Ineke
Keizer uit Dronten. Deze vrouw is op 23 mei spoor
loos verdwenen.
Chauffeur Zegwaard „betrapt" bij legen veegauto
RIJSWIJK Een chauffeur
van een vuilwagen van Zeg
waard uit Delft is door de ma
rechaussee aangehouden toen
hij de inhoud van zijn veegau
to leegde onder een viaduct bij
Rijksweg A 4 (Rijswijk/Am
sterdam) nabij vliegveld Ypen-
burg. De 40-jarige Delftenaar
is na verhoor weer vrijgelaten.
Monsters van het geloosde vuil
worden nog onderzocht.
Woordvoerder F.J.M. Koele-
veld van West-Nederland Mi
lieu bv, zoals Zegwaard tegen
woordig heet: „Als er op die
wagen geen „Zegwaard" had
gestaan - onze wagens worden
allemaal overgespoten - was
het misschien anders gelopen.
Maar als nu een veegmachine
van ons, in dit geval in op
dracht van wegenbouwer
NBM die daar bezig is met de
aanleg van een weg, grit veegt
en de opdracht krijgt 'leg het
daar maar e%en neer, want ik
heb het nog nodig' en hij
wordt op dat moment wegens
illegaal lozen gepakt, dan zijn
we toch echt op heksenjacht
Men is daar bezig het asfalt te
frezen, ruw te maken, en
daarbij komt grit vrij dat op
nieuw gebruikt wordt. Dat is
heel gebruikelijk".
De heer Muller van Fokker
bevestigt dat het gaat om op-
veegsel van beton, stof en zand
dat in opdracht van de aanne
mer wordt afgevoerd.
MOPPENKONING MAX TAILLEUR 80 JAAR
Max Tailleur: „Het is in ons land
AMSTERDAM „Hebt u
wel eens een zieke man
geïnterviewd? Ik had van
daag grftag leuk tegen u
willen zijn, maar ik heb
door de pijn de hele nacht
niet kunnen slapen. Toch
ben ik maar uit bed geko
men en ik weet al een
mooi opschrift voor uw
artikel: „een lijdensweg
met veel applaus".
Max Tailleur, de koning van
de joodse humor, zit wegge
zakt in een ruime bureaustoel
op het kantoor van zijn stich
ting Geef Max de Zak in Am-
sterdam-Buitenveldert. Van
daag is de moppenverteller
zelf noemt hij zich „aansmoe-
zenier" tachtig jaar gewor
den. Een paar dagen eerder is
hij na enig aandringen bereid
met ons te praten Hij spreekt
langzaam en is somber ge
stemd. Zijn reuma zit hem al
zo lang dwars. Door de pijn
kost elke beweging van het li
chaam moeite.
Een lijdensweg met veel ap
plaus. Die titel wilde Tailleur
ook meegeven aan de auto
biografie, waaraan hij werkt.
Maar of het boek er ooit zal
komen, betwijfelt hij. „Ik weet
niet of het af komt", zegt hij.
„Men is toch niet geïnteres
seerd. Wat valt er nou voor u
te schrijven over een man die
tachtig wordt. Of liever gezegd
hoopt te worden, want of ik
het haal weet ik niet".
Waar Max Tailleur met zijn
boekjes en de geinlijn nog
steeds een lach op vele gezich
ten weet te toveren met grap
pen over Bram en Moos, is de
humor, zo zegt hij, uit zijn ei
gen leven verdwenen. De pijn
is allesoverheersend. Zijn
werk voor „Geef Max de Zak"
het enige medicijn.
Hij vervolgt: „Als u dit zou
willen noteren. Na de oorlog
heb ik geprobeerd de joodse
humor weer nieuw leven in te
blazen. Maar de christen-men
sen lachten erom en de joden
namen het me kwalijk, omdat
het anti-semitisme zou aan
kweken. Maar ik wilde ge
woon dat de joodse humor en
de joodse woorden bewaard
zouden blijven. De joodse
woorden nemen zo'n belang
rijke plaats in de Nederlandse
taal in. Kijk maar naar
woorden als beisie een dub
beltje en heitje een
kwartje".
Teleurgesteld
Max Tailleur is teleurgesteld
in de mensen. „Probeer naast
alle slechte dingen van men
sen, nog maar eens een goeie
eigenschap te noemen", zegt
hij. „Vriendschappen? Ik heb
niet één goede vriend".
Vooral in de politiek heeft hij
nog maar weinig vertrouwen.
Kamerleden vindt hij maar
zakkenvullers, alhoewel er
ook wel goede tussen zitten,
zegt hij. Nee, van de Eerste en
Tweede Kamer heeft hij geen
hoge pet op. „Wij wijzen wel
altijd naar andere landen hoe
daar geregeerd moet worden,
maar bij ons zelf is het een
grote rotzooi. Stond er maar
weer eens iemand op als De
Gaulle. Maar gelukkig hebben
we de koningin nog". Hij haalt
uit zijn portefeuille een foto
van koningin Beatrix en prins
Claus. „Ik heb haar nog leren
I een grote rotzooi".
foto: dijkstra
fietsen toen ik adjudant van
prins Bernhard was. Wat een
koningin En hij, hij is een van
de sympatiekste mensen die ik
ken".
Ook op de talloze inzamelings
acties in ons land heeft de
moppentapper kritiek. „Er
worden miljoenen guldens op
gehaald. Maar waar blijft al
dat geld? Hebt u enig idee hoe
veel er over blijft? Ik ga u nu
een vraag stellen. Hebt u ooit
gezien dat zo'n organisatie
verantwoording aflegde over
hoeveel er was overgebleven?
Natuurlijk, als er een tv-uit-
zending is. moet het orkest be
taald worden, de belichting
enzovoort. Maar waarom geeft
men dan de impressie dat alles
naar het goede doel gaat?"
Vals paspoort
„Of ik gelovig ben? Ik zal je
vertellen hoe ik mijn leven
heb gered In '41 ben ik ge
vlucht uit Nederland. Ik reisde
met een vals paspoort, waarin
stond dat ik Maurice Tailleur
heette en dat ik rooms-katho-
liek was. Toen ik op een sta
tion in Frankrijk uit de trein
stapte, werd ik aangehouden
door een feldgendarme. „Was
wünschen sie?", vroeg hij. Ik
voel nog die hand op mijn
schouder. Ik zei dat ik op va
kantie ging. Mijn papieren
kreeg ik gelukkig terug. Om
dat de feldgendarme had ge
hoord dat ik goed Frans sprak,
wilde hij dat ik met hem het
dorp in ging om cadeautjes
voor zijn vrouw te kopen. Dat
heb ik gedaan en toen we op
het station terugkwamen,
kwamen er twintig andere
gendarmes aanstormen om de
binnenkomende trein te con
troleren. Iedereen moest zijn
papieren laten zien, behalve
ik. Ik stond immers al bij een
gendarme. Dit verhaal heb ik
'op al mijn toernees over de
hele wereld verteld. En afhan
kelijk van het land waar ik
was zei men steeds tegen mij:
de Heer was met u of Boeddha
heeft u toen beschermd. Ik
ben er later over gaan naden
ken, maar om nou te zeggen
dat de Messias of Jezus mij
heeft gered. Nou, nee".
Tot Max Tailleurs grote spijt
bestaat de joodse humor niet
meer Ooit loofde hij met de
AVRO 25.000 gulden uit om
een geschikte opvolger te vin
den, toen hij zelf door de reu
ma het vak moest opgeven. Er
kwamen wel mensen op dat
aanbod af, maar niemand kon
Max Tailleur ook maar bena
deren. Joodse humor om
schrijft hij als lachen om niet
te huilen. „En ik heb in mijn
leven heel wat gehuild", zegt
hij.
Toch wist de Amsterdamse
humorist, die al zeker 40.000
moppen bedacht, lange tijd
door te gaan. „Ook al had ik
pijn als ik op het toneel stond,
ik moest doorgaan, wilde ik
niet weer vervallen in de ar
moede die ik vroeger kende".
En ook nu gaat hij door met
zijn werk voor de stichting
„Geef Max de Zak" waardoor
hij jaarlijks talloze reuma-pa
tiënten op vakantie kan sturen
naar Salzburg om te kuren.
„De goodwill die ik vroeger
kreeg door de mensen een
lach te bezorgen, krijg ik nu
door de mensen te helpen. Dat
is de beloning".
CLARISSE BUMA
iek
ina
«Jaag Minister-
t _it Lubbers ver-
op jiar de Tweede Ka-
nej de PvdA de ver-
)p pn van 8 septem-
rst(it en oppositielei-
,ori|k bij een PvdA-
wè'oalitie het pre-
iap in de wacht
itravoorman zei dit giste-
in chter het Nieuws van
ch lA-televisie. Lubbers
mefder te kennen gege-
post als bewindsman
'P bk niet uit te sluiten,
c 'am daar later weer op
bt (locht onverhoopt Kok
•president worden,
uit gezien onverhoopt,
natuurlijk miin werk
feede Kamer doen. Ik
:wat dat dat te zijner tijd
nieigevat als een acte van
de lelijkheid, dat is geen
,„jjn onvriendelijkheid,
-woon van realisme",
eK^bers uitsluitsel. Kok
he^n reactie er wat ture-
it cti te worden. „Ik ben
ietrbaasd als ik Lubbers
iver hoor, de ene keer
js, de andere keer is
De PvdA-leider: „De
ifzr zegt Lubbers even-
erfl in zo'n kabinet te
ja^e volgende keer gaat
weer naar de Kamer
v'egt hij, dan ga ik een
r naar Europa, en dat
(lijuhij bij een volgende
jij leid ook weer tegen".
DEN HAAG De ver
kiezingen donderdag voor
het Europees Parlement
en 6 september voor de
Tweede Kamer beloven
een ongemeen spannende
strijd tussen CDA en
PvdA. Beide partijen heb
ben volgens de laatste pei
lingen exact dezelfde aan
hang: 34 procent.
In de Tweede Kamer levert
dat 52 zetels op. Voor de PvdA
is dat een stabilisatie, voor het
CDA een verlies van twee. De
VVD herstelt zich enigszins
van de forse klappen van de
laatste weken en zou uitkomen
op 21 zetels (13,8 procent). Dat
is zes minder dan in 1986. De
huidige coalitie van CDA en
VVD bereikt daardoor met 73
zetels geen meerderheid.
Dit blijkt uit de jongste cijfers
van bureau Inter/View in op
dracht van Vara's Politieke
Barometer. Het onderzoek
wijst uit dat de forse winst
voor de PvdA van de afgelo
pen maanden langzamerhand
afbrokkelt door een stijging
van D66 en Groen Links. D66
kan volgens de enquête reke
nen op een winst van twee ze
tels en daardoor op elf uitko
men (7,6 procent). De nieuwe
combinatie Groen Links zit
behoorlijk in de lift: klein
links heeft nu drie kamerze
tels, dat zouden met 5,6 pro
cent er in september acht wor
den.
^KDAM Shell heeft
Mnkele tienduizenden
verdere vervolging af-
ituiwe8ens 21 illegale lo-
rond het raffinaderij-
in Pernis. Het ging
ogen die geen kwade
ïaai zich borgen en moei-
^nijdbaar zijn, aldus de
imse officier van justi-
Smid. Volgens Smid is
nq ongebruikelijk dat er
:mfledrijven en justitie een
ig wordt getroffen als
iaxte is van „ongelukjes".
23?val betrof het overtre-
22lie zich in 1987 en 1988
23 voorgedaan. Het ging
2* singen tijdens het bela-
231 schepen en lozingen
22 lozingspunten. Stof-
hierdoor in de Eerste
17 pede Petroleumhaven
- kwamen waren onder
2^ iiverse olieprodukten,
24 cadmium, benzeen en
soneel EIM
kt voor
;re cao
27 RMEER Een groot
23 a het personeel van het
3Q lisch Instituut voor het
25 - en Kleinbedrijf (EIM)
27 lermeer is vandaag in
17 1 gegaan. Volgens een
20 perster van de Diens-
,0 I FNV doen ruim 60
140 werknemers aan de
?3 (mee. De staking zou de
,g g duren.
ïi 'bestuur van het onder-
•1 Btituut niet tegemoet
ij in de cao-eisen, staat er
n (lag opnieuw een sta-
!9 i het programma, aldus
i9 nstenbond. Donderdag
so fcrt het bestuur over het
Flict'
- fcnemers willen dat het
Ie arbeidsvoorwaarden
7 |n de PBO-sector (bij-
5 lid produkt- en bedrijf-
6 in). Daar gaan per 1 ja-
7 p89 de lonen met 1 pro-
2 nhoog en zou de VUT-
tot 1992 omlaag moeten
t naar 60,5 jaar. Het
Istuur zegt dat wegens
^gingen niet te kunnen
laatste gesprek,
vrijdag, tussen di-
akbonden leverde
larop kondigde de
verscherping
DEN HAAG De 20-jari-
ge Ria Slijngard uit Den
Haag, die eerder officieel
als een van slachtoffers
van de noodlottige SLM-
vlucht was opgegeven,
blijkt de vliegramp toch te
hebben overleefd. De
vrouw zat in het vliegtuig
vlakbij een nooduitgang
en werd tijdens de crash
uit het toestel geslingerd.
Waarschijnlijk is haar val door
een boom gebroken, want uit
eindelijk lijkt ze niet veel
meer dan wat schrammen en
een hersenschudding te heb
ben opgelopen. Al voordat de
hulpverleners ter plaatse wa
ren, hebben militairen van de
nabij gelegen legerplaats haar
naar het ziekenhuis gebracht,
waar lange tijd onzekerheid
heeft bestaan over haar identi
teit omdat ze in shocktoestand
verkeerde en zich niet reali
seerde wat er was gebeurd of
waar ze zich bevond. Commu
nicatie was verder moeilijk
omdat ze doof is. Door nog on
bekende oorzaak is haar naam
na enige tijd toegevoegd aan
de officiële dodenlijst, en
kreeg haar familie bericht van
haar overlijden.
Aan alle onduidelijkheid
kwam een einde doordat in de
nacht van donderdag op vrij
dag een verpleegster in het
ziekenhuis de vrouw herken
de. Hierna kon het eerdere
overlijdensbericht herroepen
worden en haar familie alsnog
in kennis gesteld worden van
het goede nieuws. Dat wordt
vooralsnog overschaduwd door
het trieste feit dat de moeder
van Ria, die naast haar in het
toestel zat, nog niet is gevon
den Ook is zij niet onder de
slachtoffers die tot dusver geï
dentificeerd zijn. Ze was, voor
het eerst in vierentwintig jaar,
op weg naar familie in Surina
me.
Enige honderden mensen hebben zaterdagavond in het Haagse
Amicitia-complex aan het Westeinde de slachtoffers van de
vliegramp herdacht. Tijdens de twee uur durende rouwdienst
voerden verscheidene voorgangers het woord. Onder de aanwe
zigen waren de Surinaamse ambassadeur Ramkisor en de Haag
se wethouders Heemskerk en Duivesteijn. Laatstgenoemde voer
de het woord in zijn hoedanigheid van loco-burgemeester van
Den Haag. Alle sprekers spraken hun verbijstering uit over het
noodlot dat zo genadeloos had toegeslagen en dat Suriname in
rouw had gedompeld. Ambassadeur Ramkisor zei dat „een grote
zielsverscheurende rampspoed" de Surinaamse gemeenschap
had getroffen. „Maar hier in dit land, ver van huis, voelen wij hoe
sterk wij èén grote hechte familie zijn. Wij zullen de kracht van
de Almachtige nodig hebben dit te doorstaan", foto: jeroen de
jong
TRACER" PHILISHAVE
HS 350 A
2 Verende - 90 Super 15 -
scheerhoofden Ingebouwde
oplaadumt, automatische
aanpassing tussen 110/240 Volt
Quick Charge
Uitklapbare tondeuze
34 W1NKHS IN ZUID-HOWUIlH
(ADVERTENTIE)
AMSTERDAM Op
Schiphol zijn gisteren de
eerste drie gewonden van
de vliegramp met de DC-8
van de Surinaamse lucht
vaartmaatschappij terug
gekomen. Terwijl pers en
belangstellenden op grote
afstand moesten blijven,
werden de drie in ambu
lances vervoerd naar het
academisch ziekenhuis
van de Vrije Universiteit
in Amsterdam. Daar zul
len ook de volgende vier
gewonden, die vandaag
worden verwacht, worden
behandeld.
De algehele toestand van de
drie gewonden - S. Lens, J.
Netteb en M. Hayatmoha-
med - is goed. Dat was de eer
ste indruk van prof. H.J.
Haarman, hoogleraar trauma
tologie aan de VU, die het
drietal behandelt. De gewon
den die vandaag verwacht
worden, zijn er aanzienlijk
slechter aan toe, aldus Haar
man. Hij baseert zich daarbij
op informatie uit Paramaribo.
De ANWB-alarmcentrale be
sloot gisteren geen tweede me
disch team naar Paramaribo te
sturen, omdat vervoer van de
overige gewonden nog niet
mogelijk is. Twee van de over
levenden liggen nog aan bea
demingsapparatuur.
Shock
Een van de overlevenden, die
namen van de geïdentificeerde
stoffelijke overschotten wer
den het afgelopen weekeinde
nog niet vrijgegeven, omdat
niet alle processen verbaal wa
rén opgemaakt. Vermoedelijk
zullen vandaag de namen be
kend worden gemaakt. Het
rampenidentificatieteam ver
wacht donderdag alle slachtof
fers geïdentificeerd te hebben.
Benefietduels
Ruud Gullit heeft aan verte
genwoordigers van de KNVB
voorgesteld jaarlijks een bene
fietwedstrijd te organiseren
tussen het Nederlands elftal en
het opnieuw samen te stellen
Kleurrijk elftal. De opbrengst
van deze wedstrijden is be
stemd voor de nabestaanden
van de vliegramp-slachtoffers.
Ook de internationals Frank
Rijkaard, Gerald Vanenburg
en Aron Winter hebben hun
medewerking toegezegd aan
deze benefietduels.
Bij het SLM-kantoor van Am
sterdam was het gisteren nog
steeds enorm druk. Honderden
familieleden probeerden een
plaatsje te bemachtigen voor
de tweede speciale vlucht die
vandaag naar Suriname ver
trekt. Een vlucht die wordt
uitgevoerd met een DC-10 van
Martinair. Deze maatschappij
zal voor. de SLM tot 1 novem
ber de geregelde lijndienst on
derhouden tussen Paramaribo
en Amsterdam. Een en ander
behoeft echter nog de goed
keuring van de Surinaamse
minister van economische za
ken.
Voetballer Sigi Lens die een lastige heupfractuur heeft, arriveerde gisteren op Schiphol met een
KLM-vlucht uit Paramaribo. foto: anp
ter bescherming van zijn pri
vacy niet bij naam genoemd
wil worden, vertelde gisteren
aan een begeleider wat hij
heeft meegemaakt tijdens het
ongeluk. Hij herinnert zich
nog dat hij boomtoppen heeft
gezien en dat het vliegtuig
daarna enkele keren over de
kop is gegaan. Net als alle an
deren die de ramp hebben
overleefd werd hij uit het toe
stel geslingerd. Hij kon door
de shock waarin hij terecht
was gekomen en omdat het
toestel vervolgens in brand
vloog niets meer uitrichten
voor degenen die nog in het
toestel zaten. Van een afstand
hoorde hij hen schreeuwen en
huilen.
De families van de terugge
keerde gewonden waren zicht
baar opgelucht en blij dat er
een eind gekomen was aan
alle onzekerheid waarin zij de
dagen daarvoor hebben
verkeerd. Aan de pers werd
gevraagd terughoudendheid te
betrachten. „Ze hebben rust
nodig. Gun ze dat alstublieft",
zei een familielid.
De eerste 20 doden van de
ramp zullen vandaag naar Ne
derland worden overgebracht.
Van de ruim 170 doden zijn er
inmiddels 90 geïdentificeerd
door het Rampen Identificatie
Team van de Rijkspolitie. De