Woede, woede, woede" Bonn klaar Gorbatsjov te omhelzen SEEN IN SHANGHAI GAAT HET VERZET VERDER 3 Korte propageert in YS Sinologische samenwerking RUSSISCHE LEIDER ONTKENT GEVAAR VOOR STAATSGREEP AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB Volgens getuige kan verdachte Palme nooit hebben vermoord pagFNLAND CcidaeSoutont ZATERDAG 10 IUNI 1989 PAGINA 7 blijft bij meer koor defensie j Omdat er nog geen aanwijzin- |lat het Warschaupact de produktie irt van militair materieel, zoals lartillerie, blijft voor de NAVO de bestaan meer geld voor defensie uit n. De NAVO-ministers van defensie in de slotverklaring van de bijeen- 122 ,0 Brussel. Zij bevestigen daar de uit 15l30rende richtlijn dat de lidstaten er- 42.8fleten streven hun defensiebudget I62 60net drie procent te laten groeien. De jjj wijzen erop dat het Warschaupact 14500s een aanzienlijk overwicht heeft bij 148 Optionele (niet-nucleaire) strijdkrach- 68 80anks de aangekondigde eenzijdige K"n.e van de strijdkrachten en de 254 50ieid van een wapenbeheersingsove- 138 60^ tussen Oost en West. Rechercheurs onderzoeken de met waarin minister Rodriguez zat. Minister uit rechtse regering Salvador vermoord SAN SALVADOR Minder dan tien dagen na het aantreden van de nieuwe rechtse regering in El Salvador is gisteren één van haar minis ters vermoord. Het is José Porth, die een dag eerder was beëdigd als minister van het presi dentschap. De dodelijke schoten werden vanuit een passerende auto gelost. De chauffeur en een lijfwacht werden daardoor ook gedood. Niemand stelde zich vooralsnog verantwoorde lijk voor de aanslag, maar een militaire woord voerder beschuldigde de linkse verzetsbewe ging FMLN ervan. Een woordvoerder van het FMLN zei dat het „bijna onmogelijk" is dat zijn organisatie Porth vermoord heeft. „Het is bijna onmogelijk dat wij het zijn geweest want wij doen zoiets niet". De guerrillaoorlog in El Sal vador heeft sinds 1979 aan meer dan 70.000 mensen het leven gekost. Weer hevige rellen in Oezbekistan MOSKOU Duizenden gewapende demonstranten heb ben gisteren de Oezbeekse stad Kokand bestormd. De be togers bezetten drie fabrieken en dreigden een trein met benzine op te blazen als de politie niet vierhonderd Oez- beken vrijlaat, die eerder deze week na etnische rellen werden opgepakt. Volgens de autoriteiten zijn er zeker honderd mensen gewond geraakt door kogels bij de on lusten. Volgens het officiële nieuwsagentschap TASS na men de Oezbeekse demonstranten, die bewapend waren met automatische geweren en pistolen, een schoenenfa briek, een katoenspinnerij en een chemisch bedrijf in. Ze eisten ook dat een politie-agent die een van de relschop pers had neergeschoten aan hen zou worden uitgeleverd. Het zelfde zou met alle in de stad levende Mescheten moeten gebeuren. In het gebied wordt al zes dagen ge vochten tussen Oezbeken en Mescheten, een Turkse min derheid die in de oorlog op bevel van Stalin uit Georgië naar Centraal-Azië werd gedeporteerd. Bij de onlusten in de Fergana-vallei zijn al zeker tachtig mensen gedood en raakten zo'n achthonderd gewond. Imelda Marcos maakt plaat HONOLULU Twintig jaar lang zong Imelda Marcos op verkiezingsbijeen komsten in de Filipijnen. Maar pas nu ze in ballingschap op Hawaii woont/heeft ze haar eerste plaat opgenomen. Er staan twaalf liefdesliedjes op die haar man het mooiste vindt. De plaat wordt zondag op een receptie in Waikiki gepresenteerd. Imelda Marcos zingt zes liedjes op de plaat, waarvan een samen met de Fili- pijnse zangeres Imelda Papin. De andere liedjes worden gezongen door Papin al leen, die in de Filipijnen 25 gouden en platina platen bij elkaar heeft gezongen. De 71-jarige Marcos ligt al enige weken ernstig ziek in het ziekenhuis. Deson danks blijft zijn vrouw zingen. Ook tij dens interviews wil ze nog wel eens in een lied uitbarsten. )7,70| MO J J 320 00? van de voorpagina) 134 90 G Deng kreeg 106 20ral °P °*e biJeen" 165:20 in het Zhongnan- wjhplex, het Chinese 3);70H, toen hij zei dat 139.10 lusten" het werk een „handjevol 89.50 maar dat zij wa- jJ^j^tgemond in een revolutionair op- vfolgens Deng wa- betogers erop uit ïmunistische partij 16.00 te brengen en het wgische systeem af te Mian om dat vervol- Sar vervanêen door 27txipubliek van de uit- ^•jjjdasse". 55.20 55 Machtsstrijd in de partij i.iQf in het voordeel van 780(krvatieve vleugel be- 1?7 7fi' vrezen kritische in dien en studentenlei- I480.00isale Arrestaties. Giste- I3i.00den er al honderden ^•^opgepakt, maar velen 'jj^ergedoken of naar het 15200'd gevlucht. De be- 471.50 dissident van China, 258.00jrkundige Fang Lizhi, heeft tot woede van de Chine se regering samen met zijn vrouw toevlucht gezocht en onderdak gekregen in de Amerikaanse ambassade. In Peking hangt een onwerke lijke sfeer. Op de belangrijkste kruispunten en gebouwen staan militairen met de Kalasj- nikov in de aanslag, terwijl honderdduizenden fietsers langs hen heen krioelen. Overal staan nog uitgebrande vrachtwagens en tanks, waar van sommige al door de kinde ren in bezit zijn genomen als klimrekken. Door de straten denderen rijen vrachtwagens van het leger met het opschrift „Graan voor het volk". In de stad begint langzamerhand een tekort aan voedsel te ontstaan, doordat legereenheden die Peking hadden omsingeld geen voed- seltransporten meer doorlie ten. Met de voedselkonvooien probeert het leger kennelijk zijn aanzien bij het volk, dat door het bloedbad op het Tia- nanmenplein sterk is aange tast, wat te herstellen. Legerkamp Het „Plein van de Hemelse Vrede" dat wekenlang het middelpunt van de massabeto gingen voor meer vrijheid en democratie vormde, is veran derd in een legerkamp. Op het oostelijke deel van het reus achtige plein staan tal van mi litaire voertuigen en is het een komen en gaan van vrachtwa gens met proviand. Aan de zuidkant bij het enorme mau soleum voor Mao staan twintig gevechtstanks. Zwaarbewa pende soldaten zorgen ervoor dat het publiek niet al te dichtbij kan komen, 's Ochtends is er een plechtig heid voor de soldaten. Voor het eerst sinds troepen van het 27e legerkorps de studenten met geweld van het plein ver joegen, wordt de rode vlag van de Volksrepubliek gehesen op het plein. Daarna klinkt het lied van de revolutie „Zonder de Communistische partij zou China niet bestaan", gevolgd door marsmuziek van het Volksbevrijdingsleger. Hoogte punt is het optreden van een aantal bekende zangers van het ensemble van de politieke afdeling van het leger. In de meeste provinciesteden lijkt de rust te zijn terugge keerd. Alleen in Shanghai werd gisteren nog op grote schaal gedemonstreerd. Ruim 40.000 mensen kwamen op het Plein van het Volk bijeen voor een rouwbijeenkomst voor de slachtoffers van het militaire ingrijpen in Peking. De beto gers voerden spandoeken mee met leuzen als „De geest van de democratie zal blijven voortleven" en „Woede, woe de, woede jegens de misdadi gers van leger". Hier en daar werden de betogers door om standers toegejuicht toen zij naar het plein trokken. Studentenleiders hebben ge zegd dat zij hun campagne voor meer democratie vanuit Shanghai willen voortzetten, ondanks waarschuwingen van de plaatselijke autoriteiten dat het leger binnenkort zal ingrij pen om de „rebellie" te onder drukken. De studenten willen samen met collega's uit Nan jing en actievoerders die het bloedbad op het Tiananmen- plein hebben overleefd de on afhankelijke studentenbond nieuw leven inblazen. Liberaler Tanks en pantserwagens van het leger hebben strategische posities ingenomen in de stad, maar de studentenleiders in Shanghai denken dat het leger niet snel tegen hen in actie zal komen. „Shanghai is veel libe raler dan Peking", aldus een van de studentenleiders. „Onze burgemeester Zhu Ronji beschouwt ons als patriotten en heeft gezegd dat hij niet het leger op ons af zal sturen". Andere studenten zijn echter minder overtuigd dat Zhu, die de burgers heeft opgeroepen de barricaden te verwijderen en weer aan het werk te gaan, de druk van de „oude garde" in Peking zal kunnen weer staan. Volgens hen is de demo cratische beweging over haar hoogtepunt heen. „Veel men sen zijn bang", zo zei een stu dent. De Wereldbank beraadt zich inmiddels over het al dan niet verlenen van een reeks kre dieten aan China. Het gaat om enkele honderden miljoenen dollars. Japan heeft alle hulp projecten in China opgeschort bij gebrek aan personeel om ze uit te voeren. Van de 116 Ja panners die in Peking werk zaam zijn voor internationale hulporganisaties, resten er nog slechts zeven. De Britse minister van buiten landse zaken, Geoffrey Howe, zal' in juli een bezoek brengen aan Hongkong om daar te pro beren de bevolking het ver trouwen in de toekomst terug te geven. De Britse overheid heeft zich inmiddels bereid verklaard 250.000 inwoners van Hongkong in Groot-Brit- tannië toe te laten. 146.00 lletter 3 hellingen van de Pico El Celleru in het i van Spanje hebben bergingswerkers looide lijken aangetroffen van vijf men- 5 i om het leven zijn gekomen toen hun vliegtuigje in dichte mist tegen de berg te plet ter vloog. De slachtoffers zijn waarschijnlijk al len Fransen. Bij Schwandorf in het zuiden van Duitsland kwamen nog eens vier mensen om het leven toen hun Cessna waarschijnlijk tijdens een onweersbui door bliksem getroffen. Het toestel was onderweg naar Budapest. foto: ap LSYSTEEM PHILIPS BRUIKBAAR VOOR AMERIKAANSE MARKT __JINGTON Minis- g^dolf de Korte van jUnische zaken heeft mpn in een gesprek 50 i/je Amerikaanse vice- 'jent Dan Quayle ge- 471/jvoor samenwerking 49 5/ Europa en de Vere- 13 3i Staten op technolo- 51 gebied. Op die ma- IJjan volgens De Kor- i Japanse hegemonie |at gebied worden omen. bereiken moeten de aten en Japan minister hun 50 1afn bundelen bij het ont- pan te verslaan op technolo gisch gebied dan markten en grenzen te sluiten", zei de Korte later op een lunch in Washington voor de Nedër- landse Kamer van Koophan del. Als voorbeeld geeft de mi nister de strijd tussen Europa, Japan en de Verenigde Staten over een standaard voor High Definition Televisie (HDTV). Japan en Europa hebben elk een standaard ontwikkeld voor de tv-technologie van de toekomst. De Verenigde. Sta ten moeten beslissen of zij met de Europeanen in zee gaan, met de Japanners, of hun ei gen technologie ontwikkelen. De Korte heeft vice-president Quayle Amerikaans-Europese samenwerking voorgesteld bij de keuze van een Amerikaan se standaard. Philips heeft een dergelijke standaard ontwik keld die bruikbaar is voor de Amerikaanse markt. Het Phi- lips-systeem stelt de Ameri kaanse consument in staat zijn huidige tv te behouden, en maakt tevens de ontvangst van HDTV mogelijk. De Fede ral Communications Commis sion (FCC) die regels en stan daarden vaststelt op het gebied van de Amerikaanse telecom municatie heeft nog niet beslo ten welke standaard Amerika zal kiezen. De Korte sprak ook met de directie van IBM over mogelijke steun van de com puter-gigant in de Verenigde Staten voor het Philips-model, in ruil voor Europese steun voor de toelating van IBM bij een Europees samenwerkings verband. (Van onze correspondent Rink Drost) BONN Alleen nieuwe rampen of ernstige bin nenlands-politieke ont wikkelingen kunnen de komst van de Sovjet-presi dent en -partijleier Mi- chail Gorbatsjov nog ver hinderen. Maar niemand in Bonn twijfelt nu nog aan zijn officiële staatsbe zoek, dat maandag bëgint en tot donderdag zal du ren. Zelden is de kans zo groot geweest dat 'het nieuwe hoofstuk' in de Duits-Russische betrek kingen, vorig jaar oktober in Moskou opgeslagen door bondskanselier Kohl en partijleider Gorbatsjov, nu ook echt geschreven kan worden. De ruzie om de kernraketten voor de korte afstand tussen de Bondsrepubliek en super macht Verenigde Staten is, al thans voorlopig, bijgelegd. De Amerikaanse president Bush heeft met zijn magistrale rede in Mainz Duitsland een flinke politieke steun in de rug gege ven. Tegelijk ook heeft de houding van Bonn in de raket- tenruzie indruk gemaakt in Moskou. Tussen de bezoeken van de Amerikaanse president Bush en zijn Sovjet-opponent Gorbatsjov aan de Bondrepu bliek bestaat een wisselwer king. Vorig jaar oktober, toen de Westduitse bondskanselier Kohl in Moskou was, sprak Gorbatsjov van een sleutelrol 'voor de Bondsrepubliek in de politieke ontwikkelingen in Europa. Bush bood de Bonds republiek in zijn rede in Mainz een leidende rol in het weste lijke bondgenootschap aan. De Franse president Mitterrand ziet de verhouding tussen Bonn en Parijs als bepalend Econoom Popov luistert naar Sacharov aan het eind van het Congres, dat volgens Sacharov een mislukking is geworden. foto: ap voor de politieke ontwikkelin gen in Westeuropa. Gevolgen De Bondsrepubliek heeft naar twee kanten aan politiek ge wicht gewonnen. Goede be trekkingen tussen de Sovjet- Unie en de Bondsrepubliek hebben daarom niet alleen ge volgen voor deze beide landen. Heel Europa heeft ermee te maken. En ook de NAVO- partners aan de overkant van de Atlantische Oceaan zullen de resultaten van de visite van de Russische leider aan de Bondsrepubliek niet over het .hoofd kunnen zien. Nu al staat vast, dat het bezoek van de Russische leider allerminst be perkt zal blijven tot het uitwis selen van beleefdheden. Gor batsjov komt zaken doen: poli tiek, cultureel en economisch. Maandenlang hebben delega ties van beide regeringen ge werkt aan het ondertekenings- rijp maken van overeenkom sten, die beide landen voorde len moeten opleveren. Hoogte punt wordt een gemeenschap pelijke verklaring, die in haar belang ver uitgaat boven wat voor slotverklaringen van staatsbezoeken gebruikelijk is. Vier hoofdstukken bevat de verklaring. Eén daarvan geeft een visie op de wereldwijde problemen, een ander behan delt het 'Europa van de vrede en de samenwerking'. Met Gorbatsjov wil Kohl ook over tere onderwerpen praten. Eén daarvan gat over twee miljoen Sovjetburgers van Duitse af komst, die in de nazitijd door Stalin uit hun Wolga-repu- bliek werden verjaagd. Ver wacht wordt dat Garbotsjov zich inzake dit probleem tot algemeenheden zal bepalen. Zijn gewaagde politiek van glasnost en perestroika heeft al meer minderheden tegen het centrale gezag in Moskou doen opstaan dan hem lief is. Wie had gehoopt dat de Sov jet-president en communisti sche partijleider bij zijn bezoek aan Bonn een eerste reactie zal geven op de ontwapenings voorstellen die de Amerikaan se president Bush eind mei in Brussel heeft gedaan, zal vrij wel zeker worden teleurge steld. De Russiche delegatielei der Gerasimov heeft gisteren gezegd, dat het NAVO-voor- stel van Bush pas in september bij de onderhandelingen over conventionele strijdkrachten in Wenen officieel op tafel zal liggen. Daarom mag nu niet op een reactie van Gorbatsjov worden gerekend. Staatsgreep Gorbatsjov zei gisterën in een toespraak tot het Congres van Volksafgevaardigden dat zijn positie niet bedreigd wordt door een staatsgreep. Hij eiste dat er een einde komt aan de stroom geruchten dat hij ge vaar loopt de macht uit han den te moeten geven. De par tijleider deed zijn uitlatingen tijdens de laatste dag van de vergadering van het Congres. Het Sovjetrussische parlement kwam op 25 mei voor het eerst bijeen, na de verkiezingen, de eerste waarbij een keuze uit meerdere kandidaten mogelijk was. Gorbatsjov zei dat hij zo wel door het Centraal Comité van de communistische partij alsmede het regerende Polit buro wordt gesteund. „Ik moet u verzekeren het Centraal Co mité het standpunt van het Politburo deelt en dat er geen gevaar is voor coups. Geruch ten willen dat ik zeker zeven keer ben omgebracht en mijn gehele familie drie keer". Gorbatsjov ging ook in op be schuldigingen dat hij te veel macht aan zich trekt. Behalve secretaris-generaal van de communistische partij be kleedt hij ook de versterkte positie van president. „Als een communist verwerp ik de be schuldiging dat ik tracht alle macht in mijn handen te krij gen. Dit is in tegenspraak met mijn overtuiging en ik denk dat jullie dat in mijn karakter kunnen zien". Andrei Sacharov, de aartsva der van de mensenrechtenbe weging in de Sovjetunie, noemde de dertien dagen du rende vergadering een misluk king. Hij zei dat de afgevaar digden er niet in waren ge slaagd hun belangrijkste taak te vervullen: „Een machtssys teem op poten te zetten om de economische en sociale proble men op te lossen, en een einde te maken aan de ecologische waanzin". Gorbatsjov daaren tegen noemde de bijeenkomst de „meest opmerkelijke ge beurtenis in de hele geschiede nis van de Sovjetstaat". 24.000 MIJLEN OCEAANRACE De reis van de „Memphis" verloopt vlot; het weer houdt 'loed en de zee blijft kalm. Na enkele dagen meldt de uitkijk 'de avond 'n vuur aan bakboord. „Wat?! roept Larry, „aan Noord?" Ja, de uitkijk heeft zich niet vergist. Maar... dat het lichtbaken van één der Toeboeiai-eilanden zijn. Dat zou 'enen, dat de „Memphis" helemaal uit de koers is! Larry iZijn sextant en inderdaad, zijn schip zit helemaal verkeerd, lend schreeuwt hij tegen de roerganger: „Welke koers lig je voor, ezel?" „West-Zuid-West-driekwart-West" is het antwoord. En inderdaad, de man heeft zijn plicht gedaan. „Dan moet het kompas afwijken", zegt Larry en bij onderzoek wordt onder een bos touw een rol staaldraad gevonden, vlak naast het kompas. Ja, nogal logisch, dat het kompas dan afwijkt. Maar hoe komt dat staaldraacf hier? Larry is ziedend van woede, doch, niemand kan het raadsel oplossen. STOCKHOLM In Zwe den heeft een getuige gis teren gezegd een alibi te kunnen geven aan de man die verdacht wordt van de moord op premier Olof Palme in 1986. De getuige is een 68-jarige huismees ter uit Ostersund. Volgens de man stond ver dachte Christer Petterson op 1 maart 1986 een kwartier voor middernacht op een treinstation in een buiten wijk van Stockholm. Dit sta tion ligt op 35 kilometer van het centrum van de hoofd stad, waar Palme om 23.21 uur door een schutter werd vermoord. „Ik ben 95 pro cent zeker dat hij het was", aldus de getuige. „Ik woon al jaren in de buurt en heb hem al honderden keren gezien. Ik zou hem op 100 meter af stand herkennen". Petterson heeft altijd be weerd dat hij onschuldig is. De nacht van de moord zou hij in de trein in slaap zijn gevallen, waardoor hij zijn halte miste en pas op het eindstation uitstapte. „Toen ik dit las herinnerde ik me dat ik hem die nacht op het perron had gezien", aldus de getuige. Andere getuigen verklaren dat Petterson Palme en zijn vrouw Lisbet buiten 'de bio scoop opwachtte en hen een tijd lang op straat volgde. Lisbet Palme heeft Petterson van een video-opname her kend. De politie en Petter- sons advocaat zeiden de ge tuigenis verder te zullen on derzoeken. „Alle informatie ten gunste van de verdachte krijgt de hoogste prioriteit", aldus politiecommandant Hans Olvebro. Het proces wordt dinsdag hervat. Katalysator eind 1992 verplicht LUXEMBURG Nieuwe kleine auto's moeten vanaf eind 1992 in de hele EG zijn uitgerust met een geregelde drieweg-katalysator. Dat heb ben de EG-ministers van mi lieu gisteren na zeer zware en langdurige onderhandelingen in Luxemburg besloten. De EG-landen mogen de aanschaf van milieuvriendelijke auto's onder bepaalde voorwaarden via fiscale maatregelen aan trekkelijk maken, totdat de nieuwe milieunormen van kracht worden. Dat betekent dat de Nederlandse premies voor schonere auto's niet meer bij het Europese Hof van Jus titie zullen worden aangevoch ten. Minister Nijpels, die een jaar geleden al pleitte voor strengere Europese normen, maar toen nog vrijwel alleen stond, sprak gisteren van een fraai resultaat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 7