bestuurders
f aak te jong
an ziiliin
d I
d
UW I"
Kok kondigt
einde aan van
polarisatie
Reactor gaat alle kankercellen te lijf
OESO wil betere kansen
voor schoolverlaters
;m'd" J J
iel bouwbedrijven ontduiken cao
PAljENLAND
Ceidóe Commit
WOENSDAG 7 JUNI 1989 PAGINA 3
14
:ht van Praag over
Shell afgewezen
IAAG Nederland heeft de
•ht van Tsjechoslowakije ver-
dat ons land door het politieop-
t)ij de Shell-blokkade in april in
dam de apartheid in Zuidafrika
t Dartf*ersteunen' Minister Van den
.ivan buitenlandse zaken heeft
en zlJpren aan zijn Tsjechoslowaakse
jen. Hjaromir Johanes duidelijk ge
ien nJohanes bezoekt ons land mo-
baar i- De twee ministers hebben
gebei°nder meer gesproken over de
ig van de Twee van Breda, de
J? Te en veroordeling van de
:den jr yaclav Havel en een aantal
en vqdemonstranten, de economische
ningen in Tsjechoslowakije en
-West-relatie.
Flinke celstraffen geëist
tegen XTC-producenten
ALKMAAR Officier van Justitie mr.
Stokman heeft gisteren voor de Alkmaar-
se rechtbank gevangenisstraffen van één,
twee en drie jaar geëist tegen de eerste
drie Nederlandse XTC-fabrikanten. Het
drietal erkende de capsules te hebben ge
produceerd in een vakantiehuisje in
Twisk. De politie maakte op 4 januari een
einde aan de produktie. De raadslieden
van de verdachten beriepen zich vooral
op onbekendheid met het verbod van
XTC. De ministers van justitie en WVC
plaatsten het middel op 22 november 1988
via een spoedprocedure op de hard-drugs-
lijst van de Opiumwet. De XTC zou al
voor die datum in Twisk zijn geprodu
ceerd. De rechtbank doet op 20 juni uit
spraak.
Nog meer huizen
bij Hoofddorp
HAARLEMMERMEER Er
komt een onderzoek naar de
mogelijkheid om ten westen
van Hoofddorp 12.000 nieuwe
woningen te bouwen. De plan
nen worden onderzocht op ini
tiatief van de rijksoverheid.
Volgens het rijk moet er na
1995 in de gemeente Haarlem
mermeer volop worden door
gebouwd. Dit sluit aan bij de
vierde nota voor de ruimtelij
ke ordening. Tot 1995 worden
er al 10.000 nieuwe woningen
gebouwd rond Hoofddorp. De
gemeente wil dat bij de studie
naar nog meer nieuwe huizen
ook het gebied bij Nieuw Ven
nep wordt betrokken.
Nieuwe wegen Schiphol
aanslag op milieu en stad
UTRECHT Bij de Stichting Natuur
en Milieu (SNM), het Comité 'Tweede
Coen niet Doen' en de Noordhollandse
milieufederatie leven grote bezwaren
tegen de nieuwe wegenplannen in de
omgeving van Amsterdam en Schiphol.
Om de Coentunnel met de A4 (richting
Leiden en Den Haag) ten zuiden van
Schiphol te verbinden wil Rijkswater
staat de nieuwe Westrandweg en de
Verlengde Westrandweg aanleggen.
Volgens SNM zullen die nieuwe auto
snelwegen het autoverkeer met zijn gro
te aandeel in luchtvervuiling en geluid
hinder alleen maar uitbreiden, hetgeen
in strijd is met de plannen het autoge
bruik te verminderen en het gebruik
van openbaar vervoer en de fiets aan te
moedigen.
Flevoland eist afvoer
Zuidhollands afval
LELYSTAD Vijfduizend
ton huishoudelijk afval uit
Zuid-Holland dat op de stort
plaats bij Lelystad is gestort,
moet daar uiterlijk 1 juli zijn
weggehaald. Dit staat in een
brief van Gedeputeerde Staten
van Flevoland aan hun Zuid
hollandse collega's. Flevoland
reageert hiermee op de mede
deling van de Afvalverwer
king Rijnmond (AVR) dat dit
bedrijf het tijdelijk in Lelystad
gestorte afval pas na 1992 kan
terugnemen. Flevoland was
vorig jaar bereid het afval op
te slaan onder voorwaarde dat
dit uiterlijk op 1 juli weer zou
zijn weggehaald.
keiyïïË NAAR AANDEEL OUDEREN IN POLITIEK
iers t|
reger^
imp<fN "7, -Als argu-
wordt vaak ge-
I „hij is te oud", ter-
•r in werkelijkheid
ings^dere reden is die
hter jiiever niet noemt.
egerijd is blijkbaar nog
rder [.fatsoenlijk" argu-
e De om iemand uit te
regelien, hetwelk dan
•e8e^Vrijelijk en zonder
de 0Ahte gebeurt".
sem
en vitiet
(zestig jaar en ouder)
itiek en bestuur noemt
:n erf. A. Kobben mensen
le veven de 65 jaar die nog
rentueroeP uitoefenen een
,nen mheid. Op bestuurlijk
bestaat zo'n grens ech-
;t, levenservaring heeft
^^jaarde. Iemands leeftijd
wordt in die kringen echter
nog te vaak gebruikt om hem
of haar te weren. Onderscheid
naar leeftijd is hier nog geen
taboe en geldt nog steeds niet
als discriminatie, aldus de
hoogleraar.
Kobben, directeur van het
Centrum voor Onderzoek van
Maatschappelijke Tegenstellin
gen (COMT) in Leiden ver
richtte de studie samen met
mevrouw drs. C. Nelissen.
Voor het onderzoek voerden
zij onder meer gesprekken met
tien oudere kamerleden, onder
wie oud-premier Den Uyl, een
half jaar voor zijn fatale ziek
te.
Tweede Kamer
Als voorbeeld waar ouderen
duidelijk zijn ondervertegen
woordigd noemt Kobben de
Tweede Kamer. Toen de Ka
mer aantrad na de verkiezin
gen van mei '86 telde zij acht
leden van zestig jaar en ouder,
ongeveer 5 procent van het to
taal. In dat jaar bedroeg het
aandeel van de ouderen in de
bevolking 17 procent. Dat aan
deel zal in de toekomst nog
fors toenemen.
Onduidelijk is in hoeverre ou
dere kamerleden zich terug
trekken of worden uitgestoten.
De onderzoekers constateren
een mengeling. „Vooral dege
nen die omstreeks de vijfen
zestig zijn, vinden het langza
merhand welletjes. Tegelijk
zijn de omstandigheden zoda
nig dat zij het gevoel krijgen -
de één meer dan de ander -
naar de zijlijn gemanoeu
vreerd te worden. Het werk
klimaat en de verhoudingen
binnen de Kamer en binnen
de diverse fracties, met name
de aanwezigheid van ambi
tieuze jongeren, spelen daarbij
een hoofdrol".
Bekend is de affaire Joekes
(62). Hij kwam in '86 op een
onverkiesbare plaats op de
VVD-kandidatenlijst terecht.
Het argument was zijn leeftijd,
maar algemeen werd aangeno
men dat het een gevolg was
van zijn rol in de RSV-enquê-
tecommissie. Hij werd met
voorkeurstemmen toch geko-
Den Uyl over de onderverte
genwoordiging: „Als bejaarden
zien dat er bijna niemand van
hun groep in de Kamer zit,
geeft dat een vermindering
van identificatie: ze zien het
parlement niet meer als iets
van zichzelf".
Commissariaten
Terwijl ouderen in de Tweede
Kamer zijn ondervertegen
woordigd geldt dit niet voor de
Eerste Kamer, gemeenteraden,
advieslichamen en Raden van
Commissarissen. Als reden
noemen de onderzoekers dat
het hier gaat om functies die
slechts een beperkt deel van
de werktijd vragen en niet als
beroep kunnen worden aange-
Vooral de Raden van Commis
sarissen springen eruit. Van de
Nederlanders met één of meer
commissariaten is 30 procent
zestig jaar of ouder. Van dege
nen onder hen die tien of
meer commissariaten bezitten
is niet minder dan twee derde
boven de zestig. „Er wordt
verschillend gedacht over de
feitelijke macht die commissa
rissen van een onderneming
kunnen uitoefenen. Maar zo
veel is duidelijk: voorzover zij
macht hebben, ligt die over
wegend in handen van oude
ren. Zij vervullen hier nog op
grote schaal de functie die ou
deren volgens de traditie be
horen uit te voeren: toezicht
houder en raadgever te zijn",
aldus de onderzoekers.
Verenigingen
De vertegenwoordiging van
ouderen in verenigingen als de
ANWB en KNVB is zonder
meer ruim te noemen. Die
vertegenwoordiging is echter,
om verschillende redenen, ta
nende, aldus de onderzoekers.
Allereerst is er de schaalver
groting en daarmee gepaard
gaande professionalisering die
dit in de hand werken. Daar
naast is er een voortdurend
streven vrouwen en jongeren
in een bestuur op te nemen.
De gebruikte argumenten va
riëren: het bestuur moet een
afspiegeling zijn van het le
denbestand, een jong bestuur
levert leden op en tenslotte
verwacht men meer slagvaar
digheid, zakelijkheid en di
rectheid. Voor de ouderen is er
één troost: voor de tijdroven
de, onbezoldigde baantjes ont
breekt het vaak aan jonge
kandidaten.
In het slotwoord van de studie
vragen de onderzoekers zich
af of het niet mogelijk zou zijn
meer vutters en gepensioneer
den te interesseren voor be
stuursfuncties. W. Dekker,
oud-topman van Philips, en G.
Wagner, oud-topman van
Shell, zijn daarvan voorbeel
den. Den Uyl daarover: „Er is
geen systeem ontwikkeld om
zulke mensen in te schakelen.
Dat is zonde van de potentie,
van de ongebruikte capacitei
ten. Want er is een enorm te
kort aan capabele mensen in
de politiek".
FONS VAN RIJN
NIJMEGEN „Hervjr-
mingen zijn alleen succes
vol als ze gepaard gaan
met een speurtocht naar
een maatschappelijk ver
gelijk. Wat me voor ogen
staat is een stijl van poli
tiek handelen die zoekt
naar maatschappelijke
consensus en samenhang".
Met deze woorden heeft
PvdA-fractieleider Kok giste
ren het einde van de polarisa
tie in de Nederlandse politiek
aangekondigd. Kok gaf aan de
Katholieke Universiteit Nij
megen een lezing voor studen
ten in de politieke weten
schappen. „De sociaal-demo
cratie legt kritiek niet gemak
zuchtig naast zich neer. Ze
heeft een scherp oog voor
overreglementering door de
overheid, voor de noodzaak
van een stringente bewaking
van het financieringstekort en
sanering van de staatsschuld,
voor de wederkerigheid van
plichten en rechten in de soci
ale zekerheid", aldus Kok.
„Het is een illusie te denken
dat wij zonder een concurre
rend en innoverend bedrijfs
leven uit de voeten kunnen.
Sociale, ecologische en econo
mische doelstellingen staan
niet naast elkaar, maar kun
nen enkel in samenhang wor
den bevorderd"
Kok herinnerde aan een rede
van Joop den Uyl, in 1982 aan
dezelfde universiteit gehou
den. Den Uyl pleitte onder
meer voor verlaging van de
collectieve lastendruk en loon-
Wim Kok.
FOTO: DIJKSTRA
matiging. De FNV sloot dat
zelfde jaar een akkoord met de
werkgevers, waarin herstel
van de rendementen een voor
naam onderdeel was.
Niettemin nam Kok stelling
tegen „het dogma van de te
rugtredende overheid". Vol
gens Kok verwachten burgers
een daadkrachtige overheid op
gebieden als milieubeleid, mis
daadbestrijding en verbetering
van het onderwijs. „Maar
daadkracht staat haaks op au
toritaire aanspraken. Hervor
mingspolitiek is enkel effectief
als die berust op een redelijke
mate van overeenstemming".
Staatssecretaris Evenhuis
betaalt lening alsnog terug
ASSEN Het kort ge
ding dat de Bondsspaar
bank had aangespannen
tegen staatssecretaris
Evenhuis van economi
sche zaken in verband
met het niet nakomen van
betalingsverplichtingen
van een lening is van de
baan.
Everihuis heeft gistermiddag
het opgeëiste bedrag van drie
honderdduizend gulden inclu
sief de rente aan de bank vol
daan. Volgens een verklaring
van de staatssecretaris had hij
het bedrag geleend voor de li-
nanciering van het akker
bouwbedrijf van een zwager in
het Drentse Dalerveen. Die
heeft hem echter niet kunnen
terugbetalen vanwege de pro
blemen in de akkerbouw.
Evenhuis sloot februari vorig
jaar bij de Bondsspaarbank
een hypotheek van driehon
derdduizend gulden af. Daar
bij was overeengekomen dat
elk kwartaal de rente en vijf
duizend gulden aflossing zou
den worden betaald. De ach
terstand in rente en aflossing
was intussen opgelopen tot
meer dan veertigduizend gul
den.
bluk
/eerlieden buigen
enian(^x een uitgebran-
J*1 blJJrsonenauto. De
n 2onJakte gisteren bij
30 gerecht van de
-iekem brandde geheel
m« Z1 44-jarige man
17 Hardinxveld-Gies-
17 n kwam daarbij
leven. Het onge-
16 erd veroorzaakt
j* en truck met op-
16 die de personen-
is e berm indrukte.
J® I ongeluk waren
30 en personenauto
2i i lege tankwagen
18 ken. De weg
i8 twee uur worden
k lten-
ie FOTO: ANP
HAAG De Zuid-
ndse afdeling van de
'- en Houtbond FNV
in de provincie de
ihe-vervaging in de
onderzoeken.
bouwbedrijven noemen
{een bouwbedrijf, waar-
Ij zich niet aan de bouw-
teven te houden. Zij slui-
(ch aan bij andere be-
'erenigingen, die goed-
|zijn dan de Bedrijfsvere-
Bouwnijverheid. Vol-
bondsbestuurder J. van
org komt dit al op vrij
schaal voor. Van der
sei dit gisteravond tijdens
jjeenkomst van de FNV-
jn Gouda. „We zijn al ge
confronteerd met een straten-
makersbedrijf dat zich hove
niersbedrijf noemde, een tim
merfabriek die eigenlijk een
bouwbedrijf was en een verf
handel die een schildersbedrijf
bleek te zijn. Door zich aan te
sluiten bij een andere bèdrijfs-
vereniging hoeven de werkge
vers zich niet te houden aan
de bouw-cao. Dit betekent dat
zij niet de premies hoeven te
betalen die in de bouwnijver
heid gebruikelijk zijn. Zij beta
len bijvoorbeeld geen premies
voor het vortstverlet, het scho
lingsfonds en de bedrijfsge
zondheidszorg De premies in
de bouwnijverheid zijn boven
dien veel hoger. Zo betalen
bouwwerkgevers voor de ziek
tewet en de ww twintig pro
cent meer premie dan de
werkgevers in de groothan
del", aldus Van der Borg.
De vakbondsman benadrukte
dat hierdoor ook de rechtsposi
tie van de betrokken werkne
mers wordt aangetast. „Boven
dien is er sprake van concur
rentievervalsing ten opzichte
van de werkgevers die zich
wel aan de bouw-cao houden",
aldus Van der Borg. Ofschoon
de bond niet precies weet hoe
veel bedrijven de bouw-cao
ontduiken, heeft Van der Borg
wel een indicatie: „Vorig jaar
steeg het aantal bouwvakkers
in Nederland met tienduizend.
Tegelijkertijd meldde het Soci
aal Fonds Bouwnijverheid een
afname van zevenduizend
bouwvakkers".
NIEUWE BEHANDELINGSMETHODE IN PETTEN MET NEUTRONEN
PETTEN Het Gemeen
schappelijk Centrum voor
Onderzoek van de Euro
pese Gemeenschappen
(GCO) in Petten werkt
met het Energie-onder
zoek Centrum Nederland
(ECN) en het Nederlands
Kankerinstituut in Am
sterdam aan de ontwikke
ling van een geheel nieu
we behandelingsmethode
van kanker met behulp
van de in Petten opgestel
de onderzoekreactor.
Dr. R. Moss, projectleider bij
GCO, en de kernfysicus dr. ir.
F. Stecher-Rasmussen van het
ECN spreken van een „unie
ke" behandelingsmethode
voor kanker. Met de therapie
worden zowel de tumoren zelf
als de uitgezaaide kankervor-
men, die resistent kunnen zijn
tegen de gebruikelijke radio
therapie, vernietigd.
Het grote voordeel van deze
methode, die in eerste instan
tie op hersentumoren zal wor
den toegepast, is dat de in het
lichaam aanwezige kankercel
len worden opgespoord en met
behulp van een in Petten ont
wikkelde, zeer krachtige neu
tronenbundel worden vernie
tigd. In andere Europese lan
den en de VS bestaat al grote
belangstelling voor het project,
waaraan de Europese Commis
sie inmiddels financiële steun
verleent. Bij de zogeheten
Hoge Flux Reactor (HFR) in
Petten zullen voor de patiën
ten behandelingskamers en
andere faciliteiten worden in
gericht. Men verwacht alles
over een paar jaar gereed te
hebben.
Neutronenbundel
De therapie komt in het kort
op het volgende neer: de pa
tiënt krijgt een borium-hou-
dende verbinding toegediend,
die voornamelijk door tumor
weefsel wordt opgenomen.
Vervolgens wordt de zieke be
straald met een neutronenbun
del. Het in elke kankercel
aanwezige borium vangt de
neutronen op. Het chemische
element, dat zeer gevoelig,
blijkt te zijn voor neutronen
met lage energie, valt vervol
gens uiteen en vernietigt daar
door de tumorcel.
Voor de totstandkoming van
de nieuwe behandelingsme
thode waren volgens Stecher-
Rasmussen twee ontwikkelin
gen in het onderzoek van es
sentieel belang. Ten eerste
De onderzoekreactor in Petten
slaagden de deskundigen erin
een borium-verbinding te ma
ken die voornamelijk kwaad
aardige gezwellen opzoekt.
Ten tweede slaagden kernfysi
ci in Petten erin een geschikte
bundel neutronen tot stand te
brengen die de kernen van
een bepaalde borium-atoom
FOTO: SP
raken. De kernen vallen daar
door in twee hoogst agressieve
deeltjes uiteen. Deze hebben in
lichaamsweefsel een zeer klei
ne actieradius, zodat de ver
nietigende werking alleen tot
de betreffende kankercel be
perkt blijft en geen gevolgen
heeft voor andere, gezonde
cellen.
De neutronenbundel van de
Hoge Flux Reactor heeft vol
gens Stecher-Rasmussen een
tot nu toe ongekende intensi
teit. De reactor is de enige in
Europa die voor de opwekking
van een dergelijke bundel het
meest geschikt is. „De neutro
nen dringen met snelheden
van duizenden kilometers per
seconde het lichaam binnen,
waardoor nauwelijks of geen
schade aan gezond weefsel
wordt aangericht. De eventue
le stralingsbelasting blijft be
neden het aanvaardbare ni
veau", aldus de kernfysicus.
De methode, Boron Neutron
Capture Therapy (BNCT) ge
noemd, heeft grote voordelen
ten opzichte van de gebruike
lijke radiotherapie. Gamma
straling geeft haar energie af
in een groter deel van het li
chaam, waar niet alleen door
kanker aangestast weefsel
wordt vernietigd. Voorts blij
ven de uitgezaaide tumorcel
len buiten schot, hetgeen met
de borium-neutronen therapie
niet het geval is. Bovendien
zijn er kankercellen die onge
voelig zijn voor gammastralen.
Ook de tweede en derde gene
ratie tumorcellen zijn resistent
tegen radiotherapie.
CAREL WIEMERS
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Voor de
schoolverlaters ziet het er
de komende jaren blijkens
de OESO-ramingen zeer
gunstig uit.
De vraag naar jonge arbeids
krachten kan het aanbod
overtreffen, waardoor school
verlaters gemakkelijk aan het
werk komen. Om de spannin
gen op de arbeidsmarkt te ver
minderen zouden regelingen
voor vervroegd uittreden (vut)
moeten worden afgebouwd en
toelatingseisen voor instroom
in de wao verscherpt. Kritiek
heeft de OESO met name op
het nog veel te omvangrijke
overheidsapparaat. Er is geen
tweede OESO-land te vinden
dat zo veel geld in de overheid
pompt, aldus het rapport. Het
tempo waarin de collectieve
lasten werden teruggebracht
verliep in Nederland „teleur
stellend traag, door steeds
weerkerende overschrijdingen
van de uitgaven".
Verdere belastingverlaging
acht de OESO bitter noodza
kelijk om de concurrentieposi
tie van Nederland in de EG te
versterken en een gematigde
loonontwikkeling mogelijk te
maken.
Minister De Koning (sociale
zaken) noemt het rapport een
ondersteuning van het gevoer
de kabinetsbeleid. Hij deelt de
mening dat in de komende ja
ren gestreefd moet worden
naar een verdere verlaging
van de premies en belastingen,
maar tekent daarbij aan dat dit
politieke keuzes zullen zijn
Ook is hij het eens met de op
vatting dat, met het oog op de
economische groei, loonmati
ging noodzakelijk blijft. De
Koning erkent bovendien dat
verlaging van de minimumin
komens economische gezien
noodzakelijk kan zijn. „We
hebben echter ook te maken
met de sociale kant van de
zaak en dat zijn politieke be
slissingen".
(ADVERTENTIE)
Tweedaags prijsvo
ARISTONA CST 419
MIDI AUDIOSYSTEEM MET CD-SPELER
EN BOXEN MG, LG en FM/stereo, 24 voorkeur-
stations 20 Watt,» Equalizer
Dubbeldeck met I iA/l 1!
20 nummers I JU|| J
programmeerbaar 1
2-Weg boxen
34 W1NKB.S IN IU1D-HOUAND
ROTTERDAM* HOOGVUET SPUKEJtSSE HEiLEVOETSUJS
SCHEDAMVLAARDUCEN* GOUD* UAASSUAS DELFT
CAPELLEMJUSSEL» RCCERKERK* DENHAAG* RUSWVK t
WASSENAAR NAALDWIJK LEOSOENDAM DORDRECHT
ALPHEN A>D RUN 1-OCHft.Wü» DCETERUEER* GQRNQHEU