Leidse Courant | 1989 | 2 juni 1989 | pagina 2

Mgr. Bar houdt vast
aan oude akkoord

Een hooggeleerd gesprek over geloven

PvdA versmalt doeleinden onderwijs

CeicUeSomant

Joodse klacht over Rooms-Katholieke Kerk

kerk
wereld

Schoolwijzer

brieven
van

lezers

\s\at\onaa\
KevaVidatie Vooj^e

v-r>nas 3981 gb bunnik

GEESTELIJK LEVEN/OPINIE

QeidaaQowuvnt

VRIJDAG 2 JUNI 1989 PAGINA 2 j

AMSTERDAM „Wat is er toch mis met de Rooms-Katholie
ke kerk", vraagt het Nieuw Israëlietisch Weekblad zich deze
week af. „Waarom kiest zij als instituut toch altijd de verkeer
de weg als het gaat om humanitaire zaken".

Aanleiding tot de klacht vormen de demonstratie afgelopen
maandag tegen de aanwezigheid van het Karmelietessenkloos
ter in het voormalige concentratiekamp Auschwitz en het feit
dat Paul Touvier, een van de beruchtste oorlogsmisdadigers
van Frankrijk, 45 jaar in kloosters werd verborgen.

Het blad noemt als feiten dat het Vaticaan met de nazi's een
verdrag sloot, dat het onder het raam van het Vaticaan joden
liet deporteren en dat het na de Tweede Wereldoorlog nazi-
misdadigers aan een vluchtweg hielp. Bovendien weigert de
Kerk nog steeds Israel officieel te erkennen.

„Tegen al deze verkeerde stappen van de RK-kerk is volop ge

protesteerd. Niet in het minst door individuele rooms-katholie-
ken, die met verdriet hebben moeten aanzien hoe hun kerk
zich gedroeg tegen wat goed en menselijk is".

„De RK-kerk als instituut predikt liefde, maar zij draagt min
achting uit", schrijft het enige Joodse weekblad in Nederland.
„Het is minachting dat in een gezamenlijk gebed in Auschwitz
voor het zieleheil wordt gebeden van de vermoorden en hun
moordenaars. Zes miljoen Joden zijn omgebracht, mede door
de anti-Joodse opvattingen die ook de Katholieke Kerk sinds
haar ontstaan vertolkt.

Het is bitter te moeten constateren dat de Rooms-Katholieke
kerk na Auschwitz, het dieptepunt van de christelijke bescha
ving en na de oprichting van Israel de renaissance van het
Joodse volk blijkbaar niets, maar dan ook niets heeft ge-

Ieder woord dat wordt
uitgesproken, roept
het denkbeeld van zijn
tegendeel op

BISSCHOPPELIJKE VERDEELDHEID OVER
MISSIERAAD VERGROOT

ROTTERDAM Bisschop
Bar van Rotterdam blijft
staan achter het vorig jaar tot
stand gebrachte akkoord met
de Nederlandse Missieraad.
Tegenover de priestèrraad en
de Diocesane Missieraad heeft
de bisschop verklaard dat hij
vanuit zijn eigen verantwoor
delijkheid als lokale bisschop
alsnog bereid is de eerste con
cept-statuten te accepteren.
In het voorjaar ging het bis
schoppencollege er toe over
de concept-statuten van de
Nederlandse Missieraad nader
aan te scherpen. Niet alleen
de organisaties - zoals in de
concept-statuten was bepaald
- maar ook de personen die
namens deze organisaties op
treden hebben nu de instem
ming nodig van de bisschop-

Doordat bisschop Bar akkoord
gaat met de concept-statuten
is de verdeeldheid in het bis- -
schoppelijk college pijnlijk
aan het licht getreden Aan
vankelijk was de bisschoppe
lijke commissie missie en ont
wikkeling onder leiding van
de Haarlemse bisschop Bom
ers na langdurige onderhan
delingen met de Missieraad
tot een akkoord gekomen
over een nieuw statuut. De
Missieraad legde het hoofd in
de schoot, nadat de commissie
duidelijk had gemaakt dat aan
aanpassing van het oude sta
tuut aan het nieuwe kerkelijk
wetboek niet te ontkomen
viel. Tegelijkertijd kon mét
die aanpassing aan het nieu
we kerkelijk wetboek de al ja
ren bestaande verdeeldheid in
de bisschoppelijke en missie
gelederen worden opgeheven.
Bisschop Gijsen van Roer
mond had namelijk in 1975
zijn handen afgetrokken van
de Missieraad omdat deze vol
gens hem botste met de ker
kelijke leer. Hij had daarom
een eigen diocesaan missiebu
reau opgericht. Het gedes
avoueerde missiebureau oude
stijl van Roermond opereerde
voortaan onder de naam Bu
reau voor Internationale Soli
dariteit (BIS) en bleef deelne
men aan de landelijke Missie
raad.

In de nieuwe Missieraad zou
voor de BIS niet langer plaats
zijn. Maar de vorig jaar tot

stand gebrachte veranderin
gen in het statuut van de raad
gaan bisschop Gijsen niet ver
genoeg. Kanunnik Van der
Valk van het bisdom Roer
mond, die vorig jaar oktober
directeur werd van het Roer-
mondse bureau, zei dat er nog
heel wat moest gebeuren al
vorens zijn missiebureau de
samenwerking met de lande
lijke raad zou herstellen. Het
resultaat is inmiddels bekend.
De bisschoppen gingen in fe
bruari op verzoek van hun
Roermondse collega over tot
een nadere aanscherping van
de statuten. Beslissingen over
de missieraad zijn nu uitslui
tend een aangelegenheid van
de bisschoppen en van hun ei
gen verantwoordelijkheid
blijft niets over. De vrees die
oud-voorzitter mgr. Staver-
man twee jaar geleden bij zijn
vertrek van de Missieraad

had uitgesproken werd be
waarheid. Het besluit werd la
coniek bij de Missieraad gede
poneerd en dit schoot de deel
nemers van de Missieraad, die
vonden dat ze al heel wat te
slikken hadden gekregen nu
definitief in het verkeerde
keelgat. Zij willen niet meer
in de Missieraad nieuwe stijl
zitten.

Bisschop Bar wenst niet dat
de perikelen rond de Missie
raad op zijn eigen diocesane
missiebureau terugslaan. Hij
houdt zich aan het oorspron
kelijke akkoord dat de bis
schoppelijke commissie tot
stand had gebracht. Hij gaat
nu net als mgr. Gijsen zijn ei
gen weg. Waar een poging ge
daan werd de verdeeldheid in
het bisschoppencollege te her
stellen is deze op dit punt gro
ter dan ooit.

PAUL VAN VELTHOVEN

Koning Olaf v en de paus op het balkon van het paleis in Oslo. foi

Pausreis door Scandinavië begonnen

Paus Johannes Paulus II is
begonnen aan zijn reis door
Scandinvië. Hij kwam giste
ren aan in Noorwegen, het
eerste van de vijf landen
overwegend lutherse landen.

Voor vandaag staat een ont
moeting met de Lutherse bis
schoppen van Noorwegen op
het programma. Zeven van de
elf hebben te kennen gegeven
niet te komen. Eén van hen,
Bisschop Per Lönning, oud-lid
van het centraal comité van
de Wereldraad van Kerken,

heeft als enige een reden op
gegeven. Deze paus remt vol
gens hem de oecumene 'af, on
der meer door de benoeming
van behoudende bisschoppen.

De zes overige wegblijvers
zeggen „andere verplichtin
gen" te hebben.

NIJMEGEN Ter afsluiting
van haar project Zingeving en
religie had de Nijmeegse uni
versiteit gisteren een afslui
tende discussie annex lunch
georganiseerd tussen drie Nij
meegse hoogleraren en Adri-
aan van Dis. De hooggeleer
den Hans Bloemendal, Nu-
chelmans en De Boer verte
genwoordigden respectieve
lijk het jodendom, het protes
tantisme en het katholiscisme,
terwijl Van Dis zei dat hij van
ieder geloof iets had meege
kregen, maar God zelf na
drukkelijk loochende.

Het waren geen hoogvliegers
die daar debatteerden over
het geloof. Met de nodige dis
tantie keken de hoogleraren
op hun jeugd terug en be
waarden het respect voor el-
kaars overtuigingen. Alleen
Van Dis maakte van zijn hart
geen moordkuil. Waarom
wordt er in en tussen de ker
ken onderling toch zo onge
looflijk veel gebazeld en ge
kwekt, vroeg hij zich af, dat
leidde alleen maar tot milieu
vervuiling. Tegen intellectue
le ontrafeling is het geloof
niet bestand, probeer dan ook

niet met Godsbewijzen of zo
iets aan te komen. Het chris
telijk geloof is volgens hem
een mythe. Toch gaat er vol
gens hem niets boven het ge
loof. Geloof kan immers ber
gen verzetten. En wat kan er
op tegen zijn als je overgeeft
aan een moraal die iets van je
vraagt en als je je toelegt op
verbroederende handelingen.
Dan is het toch prachtig wat
daar in de kerk gebeurt, maar
zo wordt je het helaas volgens
hem maar zelden verteld. Ze
willen je iets opleggen en dat
vond Van Dis misdadig en
daarom wilde hij ook van
zending en missie niks heb
ben.

De katholieke professor Nu-
chelmans was de enige die het
het niet helemaal op zich liet
zitten. Nu moest hij ook wel,
want Van Dis zei van huis uit
geen hoge dunk van katholie
ken te hebben meegekregen.
Later was dat anders gewor
den. Het ritueel in de RK
kerk vond hij prachtig en een
vonkje van God had hij ge7
kregen tijdens een bezoek aan
de Parijse Notre Dame. Voor
alle zielen in nood wordt daar
gebeden en er is altijd wel een

Waarheid

Dat 'het christelijke geloof een
mythe is wilde .Nuchelmans
wel accepteren op voorwaar
de dat je dat in positieve zin
verstaat. Het is geen willekeu
rige fictie. Onmiddelijk duikt
de vraag op wat waarheid is
en dat is een uiterst gecompli
ceerde zaak. Vroeger werd er
volgens hem inderdaad veel
gerationaliseerd door gelovi
gen. Nu legt de wijsbegeerte
juist sterk de nadruk op de
betekenis van ervaringen.
Alle drie professoren konden
vervolgens op ervaringen wij
zen waarin de hand van God
volgens hem op enigerlei wij
ze zichtbaar was geworden.
Zoals de joodse professor
Bloemendal die in 1943 als
puber tijdens een razzia in
Amsterdam zijn Ausweis had
moeten tonen aan een Duitse
patrouille en nog steeds niet
begreep waarom die Duitsers
uitgerekend hem hadden la
ten gaan, terwijl zijn ouders al
op transport naar Duitsland
waren gezet. De gereformeer

de professor De Boer had iets
van een godservaring gehad
toen hij een noodlanding met
een vliegtuig had overleefd.

Nuchelmans concludeerde: de
rede schiet te kort om de er
varing uit te diepen. Die erva
ringen zijn de vervanging van
datgene wat de rede niet
biedt.

Hooglied

Tot slot mochten de vier een
korte tekst voorlezen die
exemplarisch moest zijn voor
hun geloof. De Boer had juist
in de krant gelezen dat er een
nieuwe bundel uit was van
liederen van Willem Barnard
en droeg er een van voor. In
zijn jeugd had hij het jammer
gevonden dat hij slechts uit
een heel beperkt repertoire
had mogen zingen, nu was het
aantal mogelijkheden einde
loos veel groter. De gemeente
zang bond hem het diepste
aan de kerk en dat had hij bij
alle praal en ritueel die hij te
genkwam in de katholieke
kerk gemist: de leken hadden
daar blijkbaar al te lang hun
mond moeten houden. Nu

chelmans las de zaligsprekin
gen uit het Johannesevangelie
voor. Misschien was dat iets
ter overdenking voor Van Dis
die gezegd had voor het Oude
Testament („mits in een goede
protestantse vertaling") alles
over te hebben, maar niks te
geven voor het Nieuwe Testa
ment. Van Dis koos een passa
ge uit het Hooglied. Wat een
taal en wat jammer dat zo
weinig mensen dat nu nog le
zen, vond hij en het was voor
een schrijver net zo iets als
het sturen van je taalgevoel
naar de stomerij. Prof. Bloe
mendal tenslotte las niets
voor, maar raadde iedereen
twee boeken uit het Oude
Testament te lezen, het boek
Prediker en het Hooglied. Het
boek Prediker omdat daar ge
wezen wordt op de zinloos
heid van onze inspanningen
en het Hooglied om wille van
de betekenis van de liefde in
ieder mensenleven. Het pleit
te volgens hem voor de ruim
heid en wijsheid van de rab
bi's dat ze die twee boeken
een plaats in het Oude Testa
ment hadden bezorgd.

PAUL VAN VELTHOVEN

Uiteraard neemt in het
concept-verkiezingspro
gramma van de PvdA dat
onlangs werd gepubli
ceerd ook het onderwijs
en belangrijke plaats in.

Een aantal voornemens van
de partij passeren hier de re
vue, namelijk het standpunt
over een aantal nu controver
siële punten alsmede ook de
houding van de PvdA tegen
over het bijzonder onderwijs.
Het is tegenwoordig een trend
om het onderwijs vooral op
onze economie te betrekken,
zijnde van grote betekenis
voor onze welvaart. Dus:
vooral aandacht voor de zoge
heten harde vakken: techni
sche en economische scholing.
De socialisten blijken daar
enigszins tot mijn verbazing
helemaal in mee te gaan.
Niet alleen staat in het alge
meen gedeelte van het con
cept-program dat „onderwijs
en scholing onmisbaar zijn
binnen het sociaal-econo
misch beleid" (dat ligt inder
daad voor de hand) maar als
doelstellingen noemen ze dan:
1. mensen voorbereiden op
deelname aan het arbeidspro
ces en

2. bijdragen aan de ontplooi
ing, emancipatie en algemene
vorming van mensen.

Om na te kunnen gaan hoe
ver de PvdA sinds de jaren
zeventig is veranderd, opge
schoven, moet men boven
staande doelen eens vergelij
ken met die welke ze destijds
gebruikten, in een heel be
wuste volgorde:

1. Opvoeden tot maatschappe
lijke weerbaarheid

2. Bevorderen van persoonlij
ke ontplooiing.

3. Opleiding tot een beroep.
Men ziet dat die maatschappe
lijke weerbaarheid is verdwe
nen. Algemene vorming (er
voor in de plaats gekomen) is
zo'n vaag begrip, dat men er
alle kanten mee uit kan. Zou
iemand als oud-minister Van
Kemenade hier nu ook vrede
mee hebben dat de socialisten
het onderwijs in feite zo ver
smallen?

Terzijde moet ik hierbij een
opmerking maken over een
aanduiding van het onderwijs
die je niet alleen in sommige
stukken van de huidige rege
ring, maar nu ook bij de socia
listen aantreft. Men heeft het
steeds over „het" onderwijs:
„het" onderwijs zou dit
moeten, zou dat moeten etc.

Maar dan vraag ik mij af:
heeft men het dan over het
openbaar of over het bijzon
der onderwijs? In een partij
program moet men er van
uitgaan dat het gaat over wat
de overheid met het onder
wijs wil.

Nu, dan mag men zeggen: het
openbaar onderwijs zou....etc.,
omdat de overheid het open
baar onderwijs regelt. Maar
ten aanzien van het bijzonder
onderwijs kan men

a. niet de doelstellingen vast
stellen (dat heeft eigen doel
stellingen) en

b. voor de rest slechts eisen
van deugdelijkheid stellen ten
aanzien van een deel van dat
onderwijs.

Dus niet: het bijzonder onder
wijs zou...

Dit lijkt misschien een klei
nigheid maar het geeft wel
een manier van denken aan,
en het is daarom wel beteke
nisvol: hoeveel eigen ruimte
blijft er nog over voor het bij
zonder onderwijs?

Het was al bekend dat PvdA
van haar „middenschoolge-
loof" was afgevallen. Dat
blijkt nu ook in dit concept-
partijprogram. Men toont zich
nu voorstander van „gemeen
schappelijke basisvorming

voor 12-15/16-jarigen", dus in
de trant van het wetsontwerp
dat er thans ligt.

Maar het is goed om de zin
nen te lezen die er dan vol
gen: „Hiertoe is een herschik
king van het scholenbestand
noodzakelijk op regionaal ni
veau. Deze herschikking is
gericht op de vorming van
brede scholengemeenschap
pen, en waar dat niet kan op
de vorming van zelfstandige
vierjarige scholen voor basis
vorming."

Hier wordt in een paar zinnen
heel wat gezegd, wat leidt tot
de volgende vragen c.q. op
merkingen mijnerzijds:

a. De basisvorming zou 3 of 4
jaar moeten duren. Betekent
dat dat a.s. havo'ers of
vwo'ers er drie jaar over doen
en wat we nu lbo- of mavo
leerlingen noemen 4 jaar?
Blijven al die leerlingen 3 jaar
bij elkaar zitten en is het 4e
jaar een zogeheten kopjaar
(voor mavo en lbo), of vindt
er al een eerdere scheiding
plaats?

Dat zal nog heel wat gebakke
lei geven.

b. Die „zelfstandige scholen
voor basisvorming", zijn dat
de huidige mavo's en lbo-
scholen (b.v. op het platte

land) die geen partner van
dezelfde richting kunnen vin
den?

c. Van groot belang zal zijn
hoe grootschalig men denkt.

Ik verdenk èn socialisten èn
liberalen er wel eens van dat
hun grootschaligheidsdenken
met name beïnvloed wordt
door het feit dat ze weten dat
het vormen van grote eenhe
den in het onderwijs altijd na
delig zijn voor geprofileerde
(dus confessionele) scholen.

Een ander belangrijk punt is,
dat de PvdA stelt: „In de be
sturing van het onderwijs
dient meer ruimte te komen
voor afweging door instel
lingsbesturen zelf en de lokale
en provinciale overheid. Lan
delijk worden kwaliteitseisen
vastgesteld en wordt op de
naleving ervan toegezien".
Hier kiest de PvdA voor een
uitleg van de Grondwet dat
zogeheten bekostigingsvoor
waarden gedecentraliseerd
kunnen worden, als ik het
goed begrijp, maar helemaal
duidelijk is het niet. Worden
met de instellingsbesturen de
besturen van alleen bijzonde
re of ook van openbare scho
len bedoeld? En vindt men

door drs. K. de Jong Ozn.

dan in navolging van de
VVD, dat openbare scholen
meer zichzelf zouden moeten
kunnen besturen, dus min of
meer bijzonder-neutraal wor
den?

Erg duidelijk is het een en an
der nog niet. Wellicht komt er
meer helderheid als het pro
gram is vastgesteld. Nu al wel
is hier duidelijk, dat als de
PvdA deelneemt aan een ka
binetsformatie hier een be
langrijk geschilpunt blijft lig
gen: kiest de PvdA voor de
centralisatie (van regels) aan
gemeentebesturen of van de
regulering naar schoolbestu-

Peking en Moskou

TOEN de voormalige Chinese partijleider Mao eens naar
zijn indrukken over de Franse revolutie werd gevraagd, ant
woordde hij dat het nog te vroeg was om op die gebeurtenis
sen nu al commentaar te geven. Volgens die Chinese optiek j j.
dient elke historische evolutie niet in dagen, maar in eeuwen
te worden afgemeten. Zo gezien heeft het weinig zin al con- e
clusies te trekken uit de machtsstrijd, die zich de voorbije da- r
gen achter de studentenprotesten heeft afgespeeld. Zelfs nu c
partijleider Zhao Ziyang uitgerangeerd blijkt te zijn, blijft het c
giswerk naar wat er in Peking aan het gebeuren is. Deson- 'j:
danks is lang vóór de afloop van de huidige overgangsperio- v
de al duidelijk, dat in Peking dingen zijn gebeurd waarvan
geen terugkeer meer mogelijk lijkt.

OoK al maken inmiddels de laatste groepen studenten aan
stalten hun protesten af te breken, met hun acties hebben zij
een ontwikkeling op gang gebracht die niet meer omkeer
baar is. De harde, autoritaire kern in de partij van premier
Li Peng heeft nu de overhand gekregen op de hervorming^- i
gezinden van Zhao Ziyang. Maar dan nog blijft het de vraag 1
of de positie van Li sterk genoeg is om het land door deze
moeilijke periode te leiden. Hij mag dan de steun hebben van
de legertop en van de meeste provinciale leiders, de protes-
ten in Peking hebben aangetoond dat zijn populariteit bij de
bevolking minimaal is. In zo'n positie kan niemand lang
overeind blijven. De afrekening met Zhao is voor Li een
nauwelijks verhulde Pyrrusoverwinning, een succes dat op
termijn wellicht van geen enkele betekenis zal blijken te j
zijn.

In de omwenteling die nu is begonnen zal de persoonlijke
machtsstrijd tussen individuele figuren ook slechts van se
cundair belang zijn. Li is evenzeer als Zhao of Deng Xiao
ping een figuur uit het verleden. De meest opmerkelijke con
clusie die uit de protestacties in Peking kan worden getrok
ken is dat heel het leiderschap van het land achterop loopt
bij de gebeurtenissen. Voorlopig lijkt niemand in staat de lei
ding daadwerkelijk op zich te nemen, laat staan China een
nieuwe ontwikkelingsfase binnen te leiden. Waarheen die
fase zal voeren is ondertussen even onzeker als wie de uit
eindelijke nieuwe leider zal worden. Slechts een ding is dui
delijk: in de toekomst zal het in China anders zijn. Het faillis
sement van het systeem is duidelijk bewezen.

HeT verschil met de voormalige communistische zusterna-
tie, de Sovjetunie, kan niet groter zijn, zoals door de verkie
zing van Michail Gorbatsjov tot eerste „uitvoerende" presi
dent opnieuw is bewezen. Terwijl in de Sovjetunie de veelbe
sproken perestrojka-politiek van bovenaf is opgelegd, gaat
het in China om een hervorming vanuit de basis. Het succes
van perestrojka zal in de eerste plaats afhangen van de ma
nier waarop Gorbatsjov zich zal kunnen handhaven. In Chi
na zal de noodzakelijke vernieuwing slechts kunnen slagen
naar mate het partij-apparaat kan worden ontwricht. Deze
weg zal zwaar zijn, maar ook de duurzaam.

TOEN Michail Gorbatsjov drie weken geleden in Peking
aankwam voor zijn historisch bezoek, lieten de studenten na
drukkelijk hun bewondering blijken voor zijn beleid. Met
hun actie hebben zij sneller en treffender dan kon worden
vermoed geïllustreerd hoezeer China een land is dat behoef
te heeft aan een dergelijke figuur.

Af en toe zon

DE BILT (KNMI) De lucht
drukverdeling in onze omge
ving is nogal vlak, dat bete
kent een rustig weerbeeld met
weinig wind. Een gordel van
lagedrukgebieden boven Mid
den-Europa en een zwak hoge-
drukgebied boven Denemar
ken houden bij ons de wind in
de noordhoek. De aangevoerde
lucht is vrij fris en tamelijk
onstabiel van opbouw. Boven
land warmt de lucht overdag
op tot circa 17 graden, waarbij
er een kans op een bui bestaat.
Overigens zal de zon ook van
tijd tot tijd te zien zijn. Van
nacht koelt het eerst af tot cir
ca 5 graden, waarbij er in de
vroege ochtend enkele mist
banken kunnen ontstaan. Deze
zullen overdag weer spoedig
verdwijnen.

Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, geldig voor morgen
en zondag:

Zuid-Scandina vië:

Eerst nog een enkele bui, later perio
den met zon. Middagtemperatuur
rond 16 graden, zondag enkele gra
den hoger.

Denemarken:

Perioden met zon. Middagtempera
tuur rond 17 graden.

Britse eilanden-

At en toe zon, later vanuit het noord
westen opkomende bewolking. Mid
dagtemperatuur van 12 graden in het
noorden tot 18 in het zuidoosten.

Benelux en de noordelijke Bondsre
publiek Duitsland:

Af en toe zon en overwegend droog.
Middagtemperatuur van 17 graden
aan de kust tot 20 graden lahdin-

Frankrijk en de rest van de Bondsre
publiek:

Veel bewolking en in Zuid-Frankrijk
kans op een bui. Middagtemperatuur
van 17 graden in Noord-Frankrijk tot
20 graden in Zuid-Duitsland, oplo
pend tot 23 graden in Zuid-Frank-

Alpenlanden:

Toenemende buiigheid. Middagtem
peratuur in de dalen en lage gebie
den rond 21 graden.

Italië:

Eerst in het noorden en midden re
gen- of onweersbuien, die zich naar
het zuiden toe uitbreiden. Middag
temperatuur van ongeveer 23 graden
in het noorden tot 28 in het zuiden.

Joegoslavische en Griekse kust:
Overwegend ionnig en later in de
middag en avond mogelijk een bui.
Middagtemperatuur van 25 tot 28
graden.

18 13 0.2

Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten

Milieubeleidsplan

Het valt op dat bij het Natio
naal Milieubeleidsplan zorg

vuldig wordt vermeden in te
gaan op de kern van de zaak:
hoe is het probleem ontstaan?

Daarin ligt m.i. voor een we
zenlijk deel het antwoord op
de vraag hoe het evenwicht in
de natuur hersteld kan wor
den. Toen er slechts enkele
tientallen jaren geleden twee
miljard mensen op deze aarde
waren, was er geen sprake van
een nijpend milieuprobleem;
bij vijf miljard aardbewoners
moet er van alles meer dan
dubbel geproduceerd worden,
met alle gevolgen waaronder
we nu lijden. Het zou voor de
hand liggen als de overheid
voor de komende generatie

een drastische beperking van
de bevolkingsexplosie zou pro
pageren. Sterker nog: het kan
niet anders, dan de wereldbe
volking tot een uitgebalan
ceerd niveau terug te dringen.

De Chinezen zijn tegen al
hun traditities in wel heel
ver gegaan. Wijsheid kan dit
volk niet ontzegd worden,
maar zij zien geen andere mo
gelijkheid tot een oplossing te
komen dan hun alom bekend
streven: in principe slechts een
kind per gezin. En dat uitslui
tend met het doel een druk
kend probleem op den duur te
verlichten. Ook in Nederland
streeft een zeer groot deel van

de bevolking naar geboortebe
perking. Zouden dan niet ook
de verantwoordelijke minis
ters de moed kunnen opbren
gen deze gedragslijn openlijk
te bepleiten?

H.M. Cramer,

DEN HAAG.

GRATIS ELKE WOENSDAG DE

BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE, EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA

Al meer dan 25 jaar helpt het NRF hun gelijl
kansen te geven door financiële steun aan
honderden projekten in Nederland.

Helpt u mee? Ja, toch zeker! GIRO 953

JLr- J F Kennedylaan 101

1 1 tel.: [phone]

Felle aanval van
mgr. Gijsen op
Keulse Verklaring

ROERMOND Mgr. Gijsen
van Roermond heeft in het
laatst verschenen nummer
van zijn bisdomblad De Sleu
tel scherp stelling genomen
tegen de Verklaring van Keu
len, waarin een groot aantal
vooraanstaande theologen de
paus onder meer hebben op
geroepen meer overleg te ple
gen bij bisschopsbenoemin
gen. In zijn blad schrijft de
Roermondse bisschop dat de
ondertekenaars van de Keulse
Verklaring er op uit zijn een

andere kerk te creëren dan
die van Christus en een ande
re inhoud te geven aan het
geloof. Wat de Duitse theolo
gen willen - die adhesie kre
gen van Nederlandse, Belgi
sche, Franse, Spaanse en
Amerikaanse bisschoppen -,
wordt hier in Nederland be
pleit door Mariënburgvereni-
ging en Acht Mei beweging.

Bisschop Gijsen verklaart de
felle oppositie tegen de paus
uit het feit dat de progressieve
ideeën van de kritische theo
logen in een lange reeks van
jaren gevormd zijn en destijds
ook door bisschoppen werden
gedeeld.