Afscheid van Koude Oorlog
Nieuw Sovjetparlement moet
de perestrojka veilig stellen
Moeder
Thatcher
Wervelstorm
treft Vietnam
11e lonen
loeten
iet 100%
imhoog
NAVO-LANDEN ZETTEN DEUR NAAR OOST-EUROPA VERDER OPEN
Sovjetunie
neemt
plannen
serieus
nk )E AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
rJÜÏTENLAND
QeidóaQowuvnt
WOENSDAG 31 MEI 1989 PAGINA 5
door Roger Simons
LONDEN Premier
Thatcher is een lelijke
toverkol die haar onmisbare
transportmiddel de
bezemsteel zorgvuldig
geparkeerd houdt in
Downing Street 10. Zo
denken Thatchers
tegenstanders al jaren over
de kranige Britse
be win ds vro uwe.
Leo Abse (72), gewezen
Labourafgevaardigde van
het Welse Pontypool, gaat nu
een stap verder. Hij beweert
dat Margaret Thatcher, als
rechtstreeks gevolg van de
gestoorde relaties die ze zou
hebben gehad met haar
moeder, Beatrice Roberts,
karak tertrekken vertoon t
die verband houden met
sadomasochisme. Dat is dan
ook de reden waarom zij de
Britse kiezer behandelt als
Meesteres, zegt Abse in zijn
controversiële boek
Margaret, dochter van
Beatrice. Een psycho-
biografie van Margaret
Thatcher".
Het boek verschijnt pas in
oktober, aan de vooravond
van het Conservatieve
jaarcongres, maar de inhoud
van de studie is al
grotendeels bekend en
veroorzaakt nogal wat
deining. De leden van
Thatchers regeringspartij
lachen er niet om.
Leo Abse schrijft dat
Beatrice Thatcher Groot-
Brittannië bestuurt vanuit
haar graf. Als bewijs van de
relatiestoornis tussen moeder
en dochter voert hij aan dat
de Conservatieve premier in
de, door haarzelf, over
zichzelf geschreven
informatieve tekst,
opgenomen in het
gerenommeerde naslagwerk
.Who's Who?", haar mama
niet eens vermeldt. Ze zegt
alleen: Geboren op 13
oktober 1925 als dochter van
wijlen Alfred Roberts.
Abse verdedigt de stelling,
dat premier Thatcher een
ware toverkol is omdat ook
haar moeder een echte tang
was. Maar premier Thatchers
oudere zus, Muriel Cullen
(68), ontkent dat het niet
goed boterde tussen Margaret
en hun moeder. Muriel, al 39
jaar getrouwd met hereboer
Billy Cullen, zegt trouwens
dat Beatrice Roberts een heel
lieve moeder was en
helemaal geen hardvochtig
mens.
Muriel en Billy bewonen
nabij Harwich in Essex een
15e eeuwse boerderij. De
oudere zus geeft toe dat
vader Alfred Roberts een
autoritair man was, die
sterke invloed uitoefende op
zijn gezin. „Maar", zo vertelt
zij nu, „onze moeder werd
niet compleet door hem
gedomineerd".
Wij zullen wel nooit precies
aan de weet komen welke
karak tertrekken
gebeurtenissen of
verhoudingen de huidige
Britse premier het meest
hebben beïnvloed, maar ze
zei ooit zelf: „Ik hield erg
veel van mijn moeder, maar
toen ik vijftien was
geworden, hadden wij niets
meer met elkaar gemeen. Dit
was niet haar schuld. De
zorg voor het huishouden
woog bij haar bijzonder
zwaar. Zij kende niets anders
en bleef altijd thuis". Dat
was een opvallende
uitspraak, temeer daar de
Britse bewindsvrouwe haar
moeder zelden ter sprake
brengt.
De Britse Conservatieven
zijn in het geheel niet te
spreken over het Thatcher-
boek van Leo Abse. „Ik vind
het een walgelijk werk", zegt
nu al Sir Marcus Fox, Tory-
afgevaardigde van Shipley.
Volgens Patrick Cosgravè,
die Margaret Thatcher al
dertig jaar kent. is Leo Abse
niet goed wijs. „Wat weet hij
van Margarets jeugd?",
vraagt Cosgrave, wellicht
niet helemaal ten onrechte.
Hoe dan ook, Leo Abse is
een man die dolgraag in de
beerput roert. Een jaar of
zestien geleden zette hij het
Britse parlement op zijn kop
met een „psycho-studie"
over de andere
Lagerhuisleden. Ook de
overpeinzingen die daarin
waren verwerkt, werden
hem door zijn collega 's
beslist niet in dank
afgenomen.
Aan de grond
De verkiezingscampagne van de Poolse vakbond Solidariteit
staat voorlopig nog met twee benen op de grond. De luchtballon,
die in een groot veld in Warschau klaarstond om op te stijgen,
moest vanwege het slechte weer aan de grond blijven. De orga
nisatoren hopen op beter weer zodat de ballon alsnog de lucht in
kan.
foto:ap
Verzet .tegen Uno
als premier Japan
TOKYO In Japan hebben
vooraanstaande politici zich
uitgesproken tegen de benoe
ming van Sousuke Uno als
nieuwe premier. De afgelopen
dagen was de huidige minister
van buitenlandse zaken naar
voren geschoven om premier
Takeshita op te volgen, die
moet aftreden als gevolg van
het Recruit-schandaal. Vol
gens voormalig premier Suzu
ki zal het Japanse volk Uno
mogelijk niet accepteren, om
dat hij een naaste medewerker
was van Takeshita's voorgan
ger, Yasuhiro Nakasone. Ook
Nakasone is betrokken bij het
Recruit-schandaal. Uno echter
geldt als een onkreukbaar po
liticus.
Tijdelijke
bouwstop
voor Wackersdorf
WACKERSDORF De
bouwwerkzaamheden van de
kerncentrale Wackersdorf, in
het zuiden van de Bondsrepu
bliek, zijn vanaf vandaag stop
gezet in afwachting van een
besluit van de Bondsregering
over het project. De maatregel
betekent echter niet de defini
tieve stopzetting van de bouw
werkzaamheden. De Westduit-
se elektriciteitsbedrijven heb
ben al een kleine drie miljard
gulden geïnvesteerd in het
zeer omstreden project. Bij de
bouw zijn tweeduizend werk
nemers betrokken. De tijdelij
ke bouwstop komt niet als een
verrassing. Al sinds april werd
de aankondiging verwacht.
Toenaderingspoging
l§ussen Libië en Egypte
In Egypte is gisteren een hoge Li-
gezant gearriveerd om te praten over
Ie verbetering van de betrekkingen tussen
je twee landen. Een dag eerder hadden de
[aten al de grenzen opengesteld. Óp de Ara
bische top in Casablanca, vorige week, had-
en de Libische en Egyptische leiders al de
-Glganzet gegeven tot een toenadering. In 1979,
n poen Egypte vrede met Israel sloot, verbraken
t Slie meeste Arabische landen de betrekkingen
j-jjhet Cairo en werd Egypte uit de Arabische
•L,]iga gezet. De betrekkingen met Libië waren
sinds 1972 bekoeld, toen president Sadat
sntign Libisch voorstel afsloeg om tot een on-
rpsjiiddellijke fusie van de twee landen te ko-
tlillpen. Sindsdien is het tot een herhaaldelijk
t [effen gekomen tussen beide staten.
Nieuwe
„Marianne"
Frankrijk heeft weer
een nieuwe „Marian
ne", het symbool van
de Franse republiek.
Het Franse topmodel
Ines de La Fressange
werd gisteren hiervoor
verkozen. Op de foto
poseert ze met twee
afbeeldingen van
voormalige „Marian
nes". Rechts de actri
ce Brigitte Bardot en
links de zangeres Mi
reille Mathieu.
foto: era
HANOI De wervelstorm „Céci
le", die vandaag Vietnam trof,
heeft het leven gekost aan 140
personen. Zeker 600 mensen wor
den nog vermist. De meesten
daarvan zijn vissers van wie de
boten zonken. In twee kustpro
vincies deden zich rampzalige
overstromingen voor. Grote ge
bieden van rijstplantages werden
vernield of zwaar beschadigd. Al
leen al in de provincie Quang
Nam-Da Nang zouden 10.000 hui
zen zijn vernield en 27.000 be
schadigd. De schade wordt ge
raamd op ongeveer 44 miljoen
gulden.
Vakantietherapie gaat
Zweden net iets te ver
STOCKHOLM In Nederland ontstond
enkele jaren geleden opschudding toen
bleek dat jongeren met een strafblad op
vakantie werden gestuurd, in een poging
hen uit de criminele sfeer te halen. Zwe
den heeft nu net zo'n affaire. Het plan om
zes van de meest notoire jeugdige delin
quenten uit Stockholm op een zeiltocht
naar het Caribisch gebied te sturen, gaat
veel Zweden net iets te ver. De Zweedse
sociale dienst heeft het plan weer in be
raad genomen, nadat het publiek op grote
schaal had geprotesteerd tegen de kosten
ervan. De tocht zou zes maanden gaan du
ren en ruim vier ton kosten. Een van de
advocaten van de jongelui heeft bovendien
gezegd, dat zijn cliënten liever aan de wal
blijven.
cHrgentijnse
|a|ppositie:
(Vervolg
van de voorpagina)
iUENOS AIRES Tij-
ens een bijeenkomst van
et Argentijnse parlement
nhoiebben linkse leiders gis-
ïren het besluit van pre-
dent Alfonsin utu de
;aat van beleg af te kon-
afgekeurd,
pol
dweze maatregel gat veel ver-
„Ter dan de noodtoestand, aldus
ic b oppositie. „De enige manier
ed ;m de mensen te kalmeren is
Tun een onmiddellijke salaris-
drjerhoging te geven van hon-
jerd procent, de lonen weke-
geüjks te indexeren, prijzen te
levriezen en zaken en winkels
F op straffe van verbeurd-
poliSerklaring te dwingen
et djoedsel en medicijnen onmid-
n vlellijk voor de vastgestelde
Djrijzen te verkopen", aldus
oorfcuis Zamora van de Beweging
ten,par Socialisme,
is vt>e peronist Carlos Menem, die
ns jklfonsin op 10 december op-
gewjolgt, zei dat hij het eens was
jks pet de afkondiging van de
lialiaaat van beleg,
de porzaak van de sociale onrust
ichrjjn de sterke prijsstijgingen
•ns (jan met name de eerste le-
slaaensbehoeften. De prijzen ste-
n ejen de afgelopen weken bijna
is't pet het uur. De koopkracht
spejan de bevolking holt achter-
aangit en duizenden werknemers
(ebben hun baan verloren. De
munt blijft kelderen,
februari is de Argentijn-
munt negentig procent min-
waard geworden. Voor
eze maand wordt een inflatie
pn meer dan zeventig pro
ent verwacht. Dit jaar komt
je inflatie waarschijnlijk op
[venduizend procent uit. De
rgentijnse buitenlandse
fhuld bedraagt momenteel 59
)iljard dollar.
waarnemers spreken over de
rnstigste economische crisis
a dé Argentijnse geschiedenis.
BRUSSEL Voor de Amerikaanse president George
Bush kan zijn eerste bezoek aan Europa niet meer ka
pot. Het is mede aan zijn vergaande ontwapeningsvoor
stellen te danken, dat de NAVO-top van maandag en
gisteren in Brussel, ondanks alle sombere voorspellin
gen, toch een succes is geworden.
In de schaduw van de Ameri
kaanse president heeft ook mi
nister van buitenlandse zaken
Van den Broek een grote rol
gespeeld. Het was niet voor
niets dat hij gistermorgen in
alle vroegte een langdurig ap
plaus kreeg van zijn collega's,
toen de ministers van buiten
landse zaken na uren praten
een compromis hadden bereikt
over de SNF-raketten voor de
korte afstand. Enkele uren la
ter stemden de regeringsleider
er unaniem mee in.
Het compromis over de kern
wapens voor de korte afstand
is opgenomen in het Alomvat
tend Raamwerk voor Wapen
beheersing en Ontwapening
(Comprehensive Concept). Dat
geeft aan wat de minimumbe
hoefte van de NAVO aan wa
pens is en welke mogelijkhe
den het bondgenootschap voor
ontwapening ziet.
Na afloop was van de aanvan
kelijke vrees voor een ver
deelde NAVO niets meer te
bespeuren. Alle presidenten,
regeringsleiders en ministers
hadden de mond vol van
„eensgezindheid". De NAVO,
zo was de mening, heeft afge
rekend met een warrig en ver
deeld verleden en heeft op het
terrein van de wapenbeheer
sing Sovjetleider Gorbatsjov
het initiatief uit handen geno-
MOSKOU De Sovjetunie
heeft in eerste instantie de be
sluiten van de NAVO-top in
Brussel verwelkomd als stap
pen in de goede richting. Met
name de voorstellen van presi
dent Bush zijn goed ontvan
gen. Minister van buitenlandse
zaken Sjevardnadze, op bezoek
in Parijs, zei dat zijn land eni
ge tijd nodig zal hebben om
alle suggesties te wegen en
met een antwoord te komen.
„Maar mijn eerste indruk is
dat het een serieuze stap' in de
juiste richting is", aldus Sje
vardnadze. Kritiek van de
kant van het Warschau Pact is
er wel op de koppeling die is
gelegd tussen het welslagen
van het CFE-overleg in We
nen en het beginnen van on
derhandelingen over de korte-
drachtsraketten.
Na de NAVO-top in Brussel reisde president Bush naar Bonn, waar hij met bondskanselier Kohl op het succes prooste.
Vanavond vliegt Bush naar Londen voor gesprekken met Margaret Thatcher. foto: dpa
Verschillende uitleg
Of die eensgezindheid echt zo
groot is, is maar de vraag.
Nauwelijks was de officiële ju
bileum-top voorbij, of met
name de Bondsrepubliek en
Groot-Brittannië gaven een to
taal verschillende uitleg van
het slotdocument, met name
wat betreft de mogelijke af
schaffing van de SNF-raket-
ten. Volgens Bonn is die af
schaffing niet expliciet uitge
sloten, dus mogelijk. Volgens
Londen en Washington bete
kent het niet vermelden er
van, dat de „derde nul-optie"
is uitgesloten.
Ten grondslag aan die ver
schillende visies ligt mede een
verschillende beoordeling van
de recente veranderingen in
Oost-Europa. Dat verschil is er
nog steeds, maar minder
scherp. Het is de verdienste
van de Amerikaanse president
Bush dat hij met zijn vergaan
de ontwapeningsvoorstellen
die kloof voor enkele jaren
heeft overbrugd.
Het wekt daarom geen verba
zing dat de NAVO-top het
imago van president Bush
enorm heeft versterkt, ook in
zijn eigen land. De afgelopen
weken klonk steeds luider de
kritiek op zijn aarzelende en
weifelende beleid. Bush heeft
in Brussel de gelegenheid ge
grepen zijn leiderschap te to-
Inzichten
Hij heeft laten zien dat er in
Washington weer een samert-
hangend buitenlands beleid is,
dat ook het Westen op het
vlak van de wapenbeheersing
een leidende rol kan vervullen
en dat binnen de NAVO nieu
we inzichten terrein hebben
veroverd.
De politieke verklaring die de
staatshoofden en regeringslei
ders gisteren na afloop van
hun top publiceerden is op dat
punt illustratief: „We willen
de pijnlijke deling van Europa,
die we nooit hebben geaccep-
Tweede Kamer eensgezind
DEN HAAG Alle grote par
tijen in de Tweede Kamer
hebben positief gereageerd op
akkoord op de NAVO-top in
Brussel. VVD-defensiespecia-
list Blaauw noemde het inte
ressante aan het initiatief van
president Bush dat er een tijd
schema is ingebouwd. Je hoeft
er dus niet eindeloos over te
discussiëren, aldus Blaauw.
Het worden volgens hem
spannende tijden, nu Oost en
West op een belangrijk pad
voorwaarts zijn gekomen. Vol
gens D66-fractievoorzitter Van
Mierlo heeft de NAVO haar
achterstand op Gorbatsjov in
de sfeer van de public rela
tions wat weggewerkt. Van
Mierlo verwacht dat de uit
komst van de NAVO-top een
positieve invloed zal hebben
op de Europese bondgenoten
en hun bereidheid hun eigen
veiligheid ter hand te nemen.
Pvd A-defensiewoordvoerder
Ter Beek was vooral tevreden
dat de eenheid binnen de
NAVO bewaard is gebleven.
teerd, overwinnen. We laten
het na-oorlogse tijdvak achter
ons. Uitgaande van de huidige
situatie van toegenomen sa
menwerking en van de ge
meenschappelijke uitdagingen
van morgen, willen wij zoeken
naar een nieuw politiek vre-
desconcept in Europa. Als
bondgenoten willen we alle
kansen benutten om dat doel
te bereiken". Met die passage,
paragraaf 7 uit de politieke
verklaring, neemt de NAVO
in feite afscheid van de Koude
Oorlog.
Nu die stap is gezet zou de ont
spanning vorm kunnen krij
gen in een tempo, waarvan
zelfs vredesactivisten tot voor
kort niet durfden te dromen.
Over minder dan drie maan
den worden de nu door de
NAVO bekrachtigde voorstel
len van Bush formeel in We
nen ingediend. De Sovjetunie
wordt daarna aan een strak
tijdschema gebonden.
Die Weense onderhandelingen
zijn het komende jaar dus be
palend, niet alleen voor de mi
litaire krachtsverhoudingen
tussen Oost en West, maar ook
voor de mate waarin de dooi
in de betrekkingen tussen de
twee blokken kan worden be
stendigd.
10SKOU Sovjetpresi-
ent Michail Gorbatsjov
eeft gisteren bekend ge
laakt dat de nieuwe
olksvertegenwoordiging
- het Congres van Volk-
ifgevaardigden en de
ipperste Sovjet-nieuwe
;ijl het „werkparle-
aent" verregaande be-
oegdheden zullen krij-
en, waarmee ze onafhan-
elijk van de partij-bu-
aucratie kunnen opere-
^artijbureaucraten hebben
-n le Sovjetunie decennia lang
lestuurd, en zijn er volgens
Gorbatsjov verantwoordelijk
voor dat zijn hervormingen
langzamer worden doorge
voerd dan zijn bedoeling
was.
Zo zullen beide organen de
mogelijkheid krijgen de
grondwet te wijzigen, hoge
regeringsfunctionarissen te
horen en de begroting te her
zien. De Opperste Sovjet zou
een commissie moeten creër
en die kan optreden als een
rechtbank voor grondwette
lijke aangelegenheden.
Tegelijkertijd kondigde Gor
batsjov aan dat er een nieu
we grondwet moet komen
die naar zijn mening een
„van de belangrijkste garan
ties voor de onomkeerbaar
heid van de perestrojka" zal
worden.
„Nu op het hoogtepunt van
de hervormingen is het nog
niet mogelijk met alle kwes
ties rekening te houden die
de nieuwe grondwet zou
moeten bevatten", aldus de
Sovjetleider. Hij zei dat het
opstellen daarvan nog enige
tijd zou vergen.
Voorzichtig
Om democratische verkie
zingen mogelijk te maken
wil Gorbatsjov de verkiezin
gen voor regionale en lokale
raden, die voorzien waren
voor dit najaar, uitstellen tot
het voorjaar van volgend
jaar. Verder zijn in de vorig
jaar aangenomen kieswet
„correcties" nodig om de fou
ten bij de verkiezingen voor
het Congres van Volksafge
vaardigden te vermijden, al
dus Gorbatsjov. Tijdens de
herfstzitting van het congres
zullen de afgevaardigden
hierover voorstellen krijgen.
Gorbatsjov verpakte al zijn
voorstellen in zeer welover
wogen bewoordingen. Her
vormers als Boris Jeltsin en
de sociologe Tatyana Zas-
lavskaya zeiden na de toe
spraak dan ook onmiddellijk
dat Gorbatsjov veel te voor
zichtig had gesproken. Vol
gens hen zou hij met veel ra
dicalere oplossingen moeten
komen om het land uit de
problemen te halen.
24.000 MIJLEN OCEAANRACE
Inmiddels is ook de „Laura" de baai binnengevaren, zij
dan ook met een flinke vertraging. John Brookfeller wordt
voor de gek gehouden door zijn vrienden, maar hij kan wel
een grapje. Dan zegt Rob: „Maar in alle ernst, mr. Brook-
zouden wij deze race nu wel doorzetten? U ziet zelf voor
moeilijkheden we komen te staan. En nu hebben we tot
nog alleen mooi weer gehad, maar hoe moet het..." Nu
echter wordt de miljonair echt kwaad en zegt: „Wij zijn deze race
begonnen en we zullen haar beëindigen ook. Óp de bank in San
Francisco ligt een chèque van 500.000 dollar en de schipper die
het eerst IJmuiden binnenloopt en de kortste zeiltijd heeft ge
maakt, wordt eigenaar van dat bedrag. Ook al zou er maar één
schipp aankomen!" „Bravo!" roept Larry en hij denkt er bij: die
dollars zijn voor mij!