Prestatieloon sluit
Vriendjespolitiek uit
Beurs in
offensief
Ahold stoot
restaurants af
Beurs van Amsterdam
MARKTEN
T-uropese
Itommissie
St DE en
'an Nelle
Éiwars
Reders voorzien
tekort aan goed
opgeleide zeelieden
98S
ANOMIE
CcidóeSomcwt
DINSDAG 30 MEI 1989 PAGINA 7
[omburg voorlopig
geniet uit verliezen
)IJK Homburg (vlees) sluit het
gkjaar 1988 af met een verlies van
5,6 miljoen en zal naar verwachting
n de (nieuwe) directie.dit jaar nog niet
de verliezen komen. Vorig jaar
jakte het bedrijf een nettowinst van
i miljoen. Het personeelsbestand van
onderneming is inmiddels terugge-
cht van 430 naar ongeveer 150 perso-
i. Het eigen vermogen is geslonken
pl li ƒ50,1 miljoen tot 14,5 miljoen en
bet.[ garantievermogen bedraagt 20,6
en. Als de aandeelhouders akkoord
met afstempeling van aandelen on-
bt een positieve algemene reserve van
miljoen en dat maakt het mogelijk
in de toekomst nieuwe middelen aan
rekken.
Hoek Loos zoekt uitbreiding
in medische sector
AMSTERDAM Hoek Loos spant zich
hard in om een sterke positie te veroveren
in de gezondheidszorg. De tweede poot on
der het concern, de handel in medisch elec-
tronische apparatuur, zal sterk worden uit
gebreid. Ook de oorspronkelijke kernactivi
teit, (medische) gassen, staat voor forse uit
breidingen. Het concern verwacht dat de to
tale omzet in 1991 circa 100 miljoen hoger
zal liggen dan de ƒ290 miljoen die in 1988
werd behaald. Er zijn en worden in de. me
dische sector agentschappen aangetrokken
en ook ziet de onderneming goede mogelijk
heden in het thuisgebruik van medische ap
paratuur. Onlangs is de medische leveran
cier Beheermaatschappij De Econoom in
Oud-Beijerland met ƒ28 miljoen omzet
overgenomen.
Nissan scoort
in eigen land
TOKYO Nissan, de op
één na grootste autofabri
kant van Japan, heeft in
het eind maart afgesloten
boekjaar een winst na be
lastingen behaald van
114,6 miljard yen, 1,8 mil
jard gulden. Dat is bijna 78
procent meer dan in het
boekjaar ervoor. De omzet
nam toe met 13,4 procent
tot 4,8 biljoen yen (75 mil
jard gulden). De sterke
verbetering van het resul
taat is een gevolg van de
levendige vraag in Japan
zelf. De export van het
concern nam af.
U itzendbureau
voor top-
telefonistes
DEN HAAG PTT Tele
com en Vedior gaan samen
een uitzendbureau beginnen
voor telefonistes, dat de
naam Teleprofs krijgt. De
bedoeling is via dit bureau
bedrijven met grote en mid
delgrote telefooninstallaties
aan hooggekwalificeerde te
lefonistes te helpen. Als
proef worden in spetember
vestigingen geopend in Den
Haag en Maastricht.
EG maakt werk van
bosbouw
BRUSSEL De EG-ministers van land
bouw hebben gisteren in Brussel afgespro
ken dat zij de komende vijf jaar 1,8 miljard
gulden zullen steken in een programma om
de bosbouw in de EG te stimuleren. Minis
ter Braks zei blij te zijn dat er nu eindelijk
een aantal maatregelen wordt genomen om
de EG te bebossen. In Nederland is bebos
sing al mogelijk op landbouwgrond die met
EG-steun wordt braakgelegd. Ook in het
meerjarenplan van Braks' ministerie is her
bebossing voorzien. De EG zal verder steun
gaan verlenen bij de verwerking en afzet
van kurk en voor maatregelen tegen verzu
ring van bossen door bijvoorbeeld bemes
ting. Ook voor de preventie van bosbran
den, een groot probleem in het zuiden van
de EG, komt meer geld beschikbaar.
NOV ZIET VEEL IN ALTERNATIEF VOOR LOONGOLF:
^'sljJSWIJK Het is de
ogste tijd dat in het
dden- en kleinbedrijf
kb) prestatiebeloning
"Irdt ingevoerd. „Wij
Uen af van het keurslijf
[arin wij vaak zitten
or cao-afspraken", zei
I orzitter Kamminga van
i Koninklijk Neder-
IQ-ids Ondernemersver-
nd (KNOV) gisteren in
jswijk bij de presentatie
n het rapport „Zoeken
-ar de juiste maat".
8t KNOV, met honderddui-
jd leden de grootste werk-
jersorganisatie in het mkb,
yolgens Kamminga bijzon-
1 bang voor loongolven die
eindelijk de positie van het
jrijfsleven aantasten. „Kijk
maar naar de jaren zeventig,
toen de loonkosten de pan uit
rezen en ondernemingen bij
bosjes', failliet gingen. Wij wil
len een modern en verant
woord systeem voor de jaren
negentig".
Het NCOV, de christelijke zus
terorganisatie van het KNOV,
ziet meer in winstdeling. Het
NCOV is bezig met een studie
naar de mogelijkheden van
Yesultaatbeloning', die is geba
seerd op de hoogte van de ge
maakte winst.
In opdracht van het KNOV
heeft het Bureau voor Econo
mische Argumentatie in Lisse
een theoretisch model ontwik
keld voor prestatiebeloning,
die nauwelijks bestaat in het
mkb. Aan de hand hiervan
kunnen ondernemers op basis
van objectieve criteria bepalen
wat zij moeten doen om hun
werknemers extra te belonen.
De belangrijkste factoren die
meespelen zijn het produktie-
proces, de doelgroep (het hele
personeel of enkele werkne
mers), de functie waar het om
gaat en de omvang van het be
drijf. Zo kan worden bepaald
of de ondernemer moet kiezen
voor een individuele of
groepsbeloning of een vorm
van winstdeling. De beloning
kan volgens het KNOV overi
gens het best in natura (goede
ren, studiereizen) worden uit
gekeerd, omdat dit fiscaal
minder wordt belast dan geld.
Uit een enquete van het
KNOV blijkt dat 40% van de
leden een relatie wil tussen
loon en prestatie. Hoewel dit
percentage niet hoog is, meent
het KNOV dat prestatiebelo
ning bij veel mkb-onderne-
mingen in trek is. „In drie jaar
moeten ongeveer honderddui
zend ondernemingen, met in
totaal twee miljoen werkne
mers. prestatiebeloning heb
ben ingevoerd", aldus Kam
minga. „Met ons systeem
wordt vriendjespolitiek voor
komen". Volgens Kamminga
is het absoluut niet de bedoe
ling de rol van de vakbonden
terug te dringen. „Algemene
loonafspraken blijven moge
lijk. De extra loonruimte in de
gebruikelijke onderhandelin
gen kan worden besteed aan
prestatiebeloning". Volgens
Kamminga speelt de vakbewe
ging in het mkb toch al een
kleine rol, omdat veel arbeids
overeenkomsten niet collectief
zijn geregeld.
De vakbonden reageerden in
eerste instantie afwijzend op
het KNO V-plan. Zij wijzen
prestatiebeloning niet per defi
nitie af, maar willen die vast
leggen in algemene afspraken
in cao-onderhandelingen. Dat
wil het KNOV juist niet. Kam
minga: „In het mkb gelden per
bedrijfstak al zo veel verschil
len. dat het geen doen is cen
trale afspraken te maken over
prestatiebeloning".
8
\SMARKT BODEGRAVEN (30-5)
■\anoer 28 partijen. Bij kalme han-
werd een prijs genoteerd van f
7 tot f 8,75 per kg voor 1e soort, f
'j voor extra zware en f 10,50 voor
ienleidse.
PEILING EIVEBA BARNEVELD
.5) Aanvoer 3.261.240 stuks,
liming matig. Prijzen in gulden per
-, stuks: eieren van 50-51 gram
ai 7,54, van 55-56 gram wit 7,85-
an 60-61 gram wit 8,58-8,67
I n Rn or, woi - -
RECHT De Com-
i.|isie van de Europese
heeft be-
tegen de posi-
die Douwe Egberts
ijgt op de koffiemarkt
de Benelux na het
ernemen van Van Nel-
De bezwaren lijken
js ït van grote invloed op
overneming, die vol-
hs plan met terugwer-
nde kracht geëffec-
9- ïerd moet worden op 1
jruari van dit jaar.
n Nelle haalt 17 procent
!n de omzet (ongeveer ƒ115
GSftjoen) uit de thuismarkt van
ien, Benelux. Douwe Egberts
3ie, 'in het boekjaar dat in juli
digt (inclusief enkele
anden omzet van Van Nel-
it Uitkomen op een omzet van
moedelijk 6,5 miljard.
1 erwe rts' ^at van
nmentaar onthoudt, spreekt
een verklaring dan ook
aar ir „het relatief beperkte be-
Z6g van de gebrande koffie in
Zijn thuismarkt in de Benelux
1 flirïnen het totale activiteiten-
1 ze tket van Van Nelle (17 pro-
t) en de verwevenheid van
in positie met de overige ac-
er jteiten in termen van merk-
jruik en produktielokatie".
uwe Egbéwrts benadrukt
i dO£ de bezwaren van de Euro-
et lOe Commissie uitsluitend be
kking hebben op de thuis-
ARArkt in de Benelux. De op-
tingen van de commissie
15 >ben niet het karakter van
7dig besluit en bieden Douwe
v )erts de mogelijkheid de
hende twee maanden te re-
[ïwe Egberts en Van Nelle
len hebben in Nederland
marktaandeel van meer
HO 70 procent in de koffie-
rkt en in België meer dan
procent.
ROTTERDAM De Ko
ninklijke Nederlandse Re
ders Vereniging (KNRV)
vreest dat er dë komende
jaren een tekort kan on-
staan aan goed opgeleidè
Nederlandse zeelieden.
Meer dan de helft van alle
zeevarenden in dienst van
Nederlandse rederijen
heeft een middelbare of
hogere beroepsopleiding
gevolgd. Gezien ontwik
kelingen op het terrein
van de zeevaartopleidin
gen en de beperkte inte
resse van leerlingen voor
deze opleidingen dreigen
er de komende jaren voor
bepaalde functies aan
boord van schepen tekor
ten te ontstaan.
Dat schrijft de KNRV in zijn
jaarverslag over 1988, dat van
daag in Rotterdam is gepubli
ceerd. De KNRV zal de ko
mende tijd in overleg met an
dere betrokken organisaties
bezien of het mogelijk is deze
negatieve trend bij te buigen.
De redersvereniging is in elk
geval redelijk optimistisch
over de toekomst van de Ne
derlandse handelsvaart. Vorig
jaar heeft zich een belangrijk
herstel van de rendementen
voorgedaan, al zal het nog wel
enige tijd duren voordat de
uitholling van het vermogen
uit de jaren daarvoor onge
daan is gemaakt.
De redersvereniging doet in
zijn jaarverslag een krachtig
beroep op de Tweede Kamer
om nog voor de zomer het
wetsvoorstel voor verlaging
van premies en belastingen
voor zeevarenden te behande
len. In dat geval zou deze re
geling met ingang van 1 janua
ri van kracht kunnen worden.
Als gevolg van het wetsvoor
stel gaat de belasting- en pre
miedruk voor zeevarenden
met 35 procent omlaag. Deze
lastenverlichting komt vooral
ten goede aan de rederijen, die
op deze wijze de buitenlandse
concurrentie beter aan kun-
Onderzoekers
voorspellen
uraniumtekort
TORONTO Tegen 1992
moet een tekort aan ura
nium op de wereldmarkt
worden verwacht. Op dat
moment zullen de voorra
den van nu uitgeput zijn,
terwijl dan tevens onge
veer 130 nieuwe kerncen
trales die nu nog in aan
bouw zijn, in gebruik zul
len worden genomen.
Dat is de mening die twee Ca-
nadeze mijnbouwexperts giste
ren in Toronto verkondigden.
Alex Doulis van het bedrijf
McNeil Mantha meent dat de
uraniumproducenten - die
momenteel veel last zouden
hebben van de lage uranium-
prijzen op de spotmarkt, onge
veer 20 gulden per kilo - hun
jaarlijkse produktie met
1.610.000 kg moeten opvoeren
om straks aan de vraag te
kunnen voldoen. Volgens Ed
Shiller, de woordvoerder van
Denison Mines dat 5 procent
van de wereldvraag dekt, zal
het tekort zich pas omstreeks
1993-1994 gaan aftekenen.
Interieur van het AC-restaurant Leiderdorp.
FOTC
ZAANDAM Het
Ahold-concern wil de AC-
restaurants verkopen aan
de directeuren van deze
dochterondeneming. Het
gaat om zestien restau
rants in Nederland, der
tien in België, eén in
West-Duitsland en twee
hotels in België. In ons
land werken er 1300 me
dewerkers, in België 440
en in West-Duitsland 50.
De verzelfstandiging zal
geen gedwongen ontsla
gen tot gevolg hebben.
Ahold wil zich meer gaan toe
leggen op de zogeheten ker
nactiviteiten ofwel de detail
handel en de groothandel. Er
is al lange tijd onderhandeld
over de verkoop van de keten
van wegrestaurants, waarvan
Ahold geen omzet- en wins
tcijfers vermeldt. Wel wordt in
het in maart dit jaar versche
nen jaarverslag gesteld dat de
omzet van de AC restaurants
vorig jaar gestegen is en het
bedrijfsresultaat verbeterd na
dat de formule van de restau
rants was aangepast.
Het restaurant „De Hoop op
d'Swarte Walvis" aan de
Zaanse Schans blijft buiten de
verzelfstandiging, omdat dit
door het exclusieve karakter
niet goed aansluit op de ande
re vestigingen. „De Kraai",
eveneens gevestigd aan de
Zaanse Schans, valt er even
eens buiten vanwege het toe
ristische en seizoengebonden
karakter.
De Horecabond FNV had lie
ver gezien dat de restaurants
eigendom van Ahold waren
gebleven, maar regio-bestuur
der P. Dreijer geeft de nieuwe
eigenaren vooralsnog het
voordeel van de twijfel. Wel
verlangt de vakbond voor ie
dere werknemer een bedrag
van 1000 gulden per dienstjaar
als „afscheidscadeau". De pro
blemen zitten voor de bond
eventueel in de toekomst.
„Ahold is een groot concern,
een goede partij", vindt Dreij
er. „We weten nu wat we heb
ben en niet wat we terugkrij
gen".
MEER MENSEN MET LAGERE
OPLEIDING NEMEN EFFECTEN
AMSTERDAM De Am
sterdamse effectenbeurs
gaat verdere maatregelen
nemen om de aan Londen
verloren handel terug te
winnen. Tot nu toe is de
beurs daarin nog maar ge
deeltelijk geslaagd. Eén
van de oorzaken is het
nog steeds bestaan van
een beursbelasting in Ne
derland. Het is de bedoe
ling dat deze belasting op
1 januari verdwijnt.
Beursvoorzitter Baron B. F.
van Ittersum hoopt niet dat de
kabinetscrisis de behandeling
van de maatregel gaat vertra
gen. Van Ittersum wees er bij
het verschijnen van het jaar
verslag van de beurs op, dat de
maatregel in de Tweede Ka
mer brede steun geniet. Dat
zelfde geldt voor de Wet Toe
zicht Effectenverkeer.
Een belangrijk deel van de
handel die de beurs hoopt te
rug te brengen naar Amster
dam betreft obligaties, met
name van de staat. Een door
de beurs ingesteld^ Commissie
Obligatiehandel heeft diverse
aanbevelingen gedaan naast
het laten verdwijnen van de
beursbelastingen.
Orders
Belangrijk onderdeel voor de
handel in staatsleningen hier
bij is een nieuwe structuur, het
„Open Order Boek" -systeem
genoemd. In een electronisch
systeem moeten alle orders,
zowel de kleine als die'van het
Amsterdams Interprofessio
neel Marktsysteem (AIM, pro-
visieloze pakketenhandel)
worden ingebracht. Dat moet
leiden tot een doorzichtigere
markt met een aantrekkelijke
koersvorming voor grote pos
ten. Daardoor kunnen op con
currerende voorwaarden grote
binnen- en buitenlandse or
ders worden aangetrokken.
Bovendien kan zo de thuis
markt voor guldenspapier op
timaal worden verdedigd.
Op de Amsterdamse bcjrs
heeft vooral de aandelenmarkt
na 1988, een jaar van mark-
therstel en vernieuwing, een
grote bloei te zien gegeven.
Daaraan heeft met name de
gunstige ontwikkeling van het
Nederlandse bedrijfsleven een
fors aandeel gehad. Het gevolg
was ook een gunstig emissiek
limaat. Van Ittersum wees op
de introduktie van DSM, en
merkte daarbij op, dat de
komst van DAF op de beurs al
net zo succesvol lijkt te gaan
verlopen.
De financiële markten zijn
sterk internationaal gericht
aan het worden en Amsterdam
probeert daarop in te spelen.
Of de rest van 1989 net zo suc
cesvol zal verlopen als de eer
ste maanden is moeilijk te
voorspellen. Er zijn veel onze
kerheden, zoals rond de rente
en de dollar en over het beleid
van de nieuwe Amerikaanse
president Bush.
Bezit
Het effectenbezit in Nederland
neemt verder toe. De stijging
doet zich echter uitsluitend
voor bij de mensen met een la
gere opleiding. Bij hoofdkost
winners met een middelbare
scholing is juist saprake van
een daling in het bezit van ef
fecten. Dit blijkt uit een on
derzoek van het Intomart in
opdracht van onder meer de
Amsterdamse effectenbeurs.
Het profiel van de gemiddelde
effectenzitter is echter nog wel
steeds dat van een opgeleide
man tussen de 35 en 49 jaar,
kostwinner van een gezin van
vier personen en wonend in
de Randstad. Vergeleken met
1986 is het percentage huis
houdens dat in effecten belegt
gestegen van 11,8 tot 14,8 pro
cent. Mannelijke beleggers zijn
nog steeds veruit in de meer
derheid, maar het aandeel van
vrouwen is gestegen van een
vijfde in 1986 naar ruim een
kwart nu. Na de krach van
oktober 1987 hebben veel
nieuwe beleggers de markt be
treden.
Dominerende
dollar
AMSTERDAM De scherpe
stijging van de dollarkoers en
de daarmee oplaaiende vrees
voor stijging van de rente aan
deze zijde van de oceaan domi
neerden gisteren opnieuw de
Amsterdamse effectenbeurs.
De Amerikaanse munt hand
haafde zich op een niveau van
ongeveer vier cent boven de
koers van vrijdag en hoewel
fondsen als Koninklijke Olie
daar enig voordeel van plegen
te hebben, was het effect nu
vooral een verlammende wer
king op de handel, die werd
ingegeven door de vrees dat
de rente in Duitsland en ons
land verder zal stijgen nu de
dollar onstuitbaar lijkt.
Wall Street en Londen hadden
beide een vrije dag zodat ook
elke richtinggeving vanuit
deze belangrijke beurzen ont
brak. Het Damrak dobberde
dan ook bij een slappe handel
wat rond de oude koersen en
maar zelden viel een aandeel
te noteren dat enigszins af
week van het slot van vrijdag.
De algemene stemmingsindex
sloot dank zij enkele stijgers
toch nog 0,4 punt hoger op
179,4.
De obligatiemarkt sloot gemid
deld 0,3 punt lager op de ren
tedreiging en ook hier was het
evenals op de aandelenmarkt
bijzonder stil. In obligaties
werd niet meer omgezet dan
f 335 miljoen en in aandelen
408 miljoen.
Het dollargevoelige Koninklij
ke Olie wist 1,30 hoger te
sluiten op 141,80, nadat
eerder zelfs een koers van
142,50 was bereikt. Unilever
verliet de markt 1 hoger op
ƒ139,10 en KLM werd ƒ0,70
duurder op 48,50. Opvallend
goed lag ook Nationale Neder
landen, dat f 1,30 hoger werd
gewaardeerd op 60,20.
In de lokale hoek sprongen
Nutricia, BAM en Norit eruit
met flinke winsten in een
dunne markt. Op de optie-
beurs was een vrij drukke
handel gaande in Koninklijke
Olie, waarop optiebeleggers
winst namen door de verkoop
van calls.
