Celstraf dreigt voor geslaagde vlucht uit DDR Papandreou's romance leidl tot zijn politieke ondergang IJSKOUDE PRIJZEN 5 DAAGSE Strandstoel^ kijkshop Russisch over Stalin en Roosevelt Aangepaste aidsvoorlichting voor christelijk onderwijs BINNENLAND £eidóe 6ou*a/nt DINSDAG 30 MEI 1989 PAGIlBl Wachtlijsten bij zwakzinnigenzorg worden langer UTRECHT In het iaar 1991 zullen niet 1.500 maar 2.500 geestelijk ge handicapten op een wachtlijst staan voor een plaats in een gezinsvervan gend tehuis (gvt). Volgens voorzitter Augustinus van de vereniging van dag- en woonvoorzieningen voor geestelijk gehandicapten FIAD is dat een gevolg van een te lage inschat ting van de vermoedelijke groei. Vo rig jaar ging men er vanuit dat het aantal kandidaten met 200 zou groei en. Het bleken er 700 te zijn. De FIAD eist nu voor uitbreiding van plaatsen 115 miljoen gulden van staatsecretaris Dees van volksgezond heid. DEN HAAG Scholen voor voortgezet onderwijs die niet gelukkig waren met het bestaande voorlichtingsmateriaal over aids kunnen het nieuwe cursusjaar over een nieuw aangepast pakket beschikken. Het initiatief hiervoor komt van de Nederland se Protestants Christelijke Schoolraad (NPCR) die overlegde met allerlei betrok ken organisaties, waaronder de Nationale Commissie Aidsbestrijding (NCAB). Met name de protestants-christelijke scho len hadden moeite met het voorlichtings materiaal over aids waarmee de Nederland se Onderwijs Televisie (NOT) kwam. In protestants-christelijke kringen stootte men zich eraan dat onvoldoende rekening werd gehouden met verschillende opvattingen over seksualiteit. Volgens een woordvoer der van de NPCR werd „stilzwijgend" uit gegaan van verschillende seksuele contac ten, vanuit de gedachte van „het geeft niet met wie, als het maar veilig is". Andere as pecten, normen en waarden van de relatie waren ondergesneeuwd. In het aangepaste voorlichtingspakket zit een Kenmerkbrochure over Aids met het accent op het biomedische aspect (een do centenhandleiding en leerlingenmagazine), een voor het onderwijs bewerkte versie van de Ikon-tv-jeugdserie Kanjers over het thema jongeren, seksualiteit en relaties en een docentenhandleiding hierbij van het Christelijke Pedagogisch Studiecentrum. Bodemsanering kost bedrijven veel geld DEN HAAG „Bedrijven die met bodemverontreiniging worden geconfronteerd, ko men vaak voor zeer hoge kos ten te staan. Het geld voor het schoonmaken van de grond wordt meestal op de betreffen de onderneming verhaald, ook als zij niet schuldig is aan de vervuiling. Soms leidt dit zelfs tot faillissementen. Bodemver ontreinigingen worden dan ook in het bedrijfsleven als zeer bedreigend ervaren". Dit zei dr. J. Andriessen, voor zitter van het Nederlands Christelijk Werkgeversver bond gisteren in Den Haag bij de presentatie van een brochu re met adviezen voor bedrij ven over problemen bij bo demvervuiling. Ruim 70.000 bedrijfsterreinen zijn op dit moment vervuild en de opruiming daarvan kost zeker 23 miljard gulden. De overheid heeft al een half mil jard bij bedrijven gevorderd voor de dekking van de sane- ringskosten. Voor veel onder nemingen is het echter niet duidelijk wanneer zij aanspra kelijk zijn voor de verontreini ging van hun terrein. Het komt bijvoorbeeld vaak voor dat een bedrijf een stuk grond aankoopt, dat later verontrei nigd blijkt te zijn. Een onder-, nemer kan ook aansprakelijk worden gesteld voor vervuilde grond die hij al lang verkocht heeft. Om hierin duidelijkheid te brengen hebben een organisa tiebureau (TRN Groep Volder en Vis) en een advocatenkan toor (Houthoff) een brochure opgesteld met adviezen over de aan- en verkoop van grond. NCW-voorzitter Andriessen, die de brochure in ontvangst nam, wil over bodemveron treinigingen een beter overleg tussen bedrijfsleven en over heid. Het bedrijfsleven ver schilt met de overheid van mening over de normen waar aan een terrein moet voldoen. De overheid vindt dat een stuk grond overal voor ge bruikt zou moeten kunnen worden. Niet alleen voor een bedrijf maar ook voor een park waar kinderen in kun nen spelen. Het bedrijfsleven pleit ervoor minder zware ei sen te stellen. Ook met de pers wil Andries sen goed overleg: „Bedrijven worden in de media altijd uit gebreid genoemd als het om bodemvervuiling gaat. Dat werkt stigmatiserend. Ik zou mij bijvoorbeeld kunnen voor stellen dat alleen initialen worden genoemd". KEULEN De Westduit- se gebroeders Bethke, die afgelopen vrijdag met twee vliegtuigjes hun broer uit Oost-Berlijn haalden, lopen kans in de gevangenis te belanden. Met hun actie hebben zij de geallieerde bepalingen betreffende het vliegen boven Berlijn overtreden. De maximale straf daarvoor liegt er niet om: levenslang. Maar niemand verwacht dat het zo'n vaart zal lopen. De ge slaagde vluchtactie heeft de westerse geallieerden in Ber lijn en de bondsregering in Bonn echter in grote verlegen heid gebracht. Hoogstwaarschijnlijk hebben de westerse geallieerden voor de gedemonteerde vliegtuigjes een transportvergunning afge geven voor het vervoer over de transitoweg van de Bonds republiek naar West-Berlijn. En dat zou een eclatante over treding zijn van de bepalingen die voor het gebruik van de doorvoerwegen overeengeko men zijn. De DDR-regering laat zich niet graag voor aap zetten en dreigt nu met ingrijpende con sequenties. Het Oostduitse par tijblad Neues Deutschland heeft al gezinspeeld op een aanzienlijke verscherping van de Oostduitse controle op wat er via de transitowegen naar ,West-Berlijn wordt vervoerd. Zo'n intensivering aan de toch al zo tijdrovende passage van de Duits-Duitse grens brengt de Westduitse regering weer in verlegenheid. Haar is er veel aan gelegen het verkeer tussen de Bondsrepubliek en West-Berlijn snel en soepel te laten verlopen. De alleroudste De Dordtenaar J. Eyskens mag zich sinds vandaag de oudste inwoner noemen die ons land ooit heeft gekend. Met zijn leeftijd van 111 jaar en 19 dagen is hij houder van het absolute record. foto: anp GRIEKSE KIEZERS HEBBEN BUIK VOL VAN SCHANDALEN Ho |wil vraa, ^tatic gay ATHENE Andreas Pa- pandreou stond nooit te boek als een trouwe echt genoot. In de 38 jaar van zijn huwelijk met zijn Amerikaanse vrouw Mar garet heeft hij de nodige buitenechtelijke avon tuurtjes gehad. Het waren allemaal zeer discrete af faires, want hij beperkté zich in het algemeen tot de vrouwen van vrienden en zakenpartners. De meeste mensen wisten er van af. Bij de Griekse kranten was het ook bekend, maar het werd verzwegen zoals altijd gebeurt met het bescheiden geflirt van de Griekse politici. Op zo'n behandeling hoeft premier Papandreou nu echter niet meer te rekenen. De Griekse kranten waren de afgelopen maanden al ge schokt door zijn onverschillige houding tegenover de finan ciële schandalen waarin zijn regering verzeild is geraakt. Ze zijn ronduit ontsteld over Papandreous provocerende ge pronk met zijn vriendin Dimi- tra Liani. Het kan niet anders dan dat de affaire grote in vloed zal hebben öp de verkie zingen die over een week of drie in Griekenland worden gehouden. Hartoperatie De verhouding van de premier met Liani houdt nu al twee jaar stand. Papandreou zelf verklaarde tegenover een goe de vriend: „Ik heb me m'n hele leven keurig gedragen. Ik heb voor m'n kinderen ge zorgd, voor m'n familie, de re gering, het land. Ik ben bijna zeventig en heb nooit kunnen doen wat ik zelf wilde. Dat ga ik nu dus doen". Toen hij vorig jaar naar Lon den reisde voor een uiterst ris kante hartoperatie nam hij geen afscheid van zijn wettige echtgenote en hij riep geen van zijn vier kinderen bij zich. De enige die hij om zich heen wilde hebben was Liani. Zij week geen moment van zijn ziekbed. Het was toen, dat ze plechtig beloofden elkaar nooit te zullen verlaten. Papandreou maakte bekend dat hij wilde scheiden van Margaret. Liani had haar eigen echtscheiding al in gang gezet. Bij zijn terugkeer in Athene, twee maanden later, kwam hij moeizaam de trappen van het vliegtuig afgestrompeld, zwaaiend naar de uitzinnige menigte die de partij met bus sen had aangevoerd. Halver wege stopte hij, draaide zich om en maakte wat nu al een klassiek gebaar is geworden in Griekenland: hij wenkte Liani naast hem te komen staan om dit moment van triomf te de len. Later, in een openhartig interview, legde hij uit waar om hij de heersende Griekse moraal aan zijn laars lapte. De Griekse premier Papandreou en zijn geliefde, Dimitra Liani, vorig jaar in Londen. foto: ap „Onze verhouding berust op een innige liefde. Zij geeft mij hoop en vertrouwen in het le ven". Medische deskundigen herkennen hierin het afhan kelijkheidssyndroom dat vaak ontstaat na een zware hartope ratie. Ze geven ook toe dat zijn gevoel van emotionele voldoe ning heeft bijgedragen aan het spoedige lichamelijke herstel van de premier en hem de energie heeft gegeven voor de intensieve verkiezingscampag ne van dit moment, die zelfs een jonger iemand uitgeput zou hebben. Macho-land Toch vragen Papandreou's partijgenoten zich bezorgd af of het opvallende liefdesleven van hun leider, plus de enor me stroom van financiële schandalen, niet fataal zullen zijn voor de socialistische gooi naar een derde regeertermijn. Papandreou had gehoopt vóór de verkiezingen van 18 juni met zijn geliefde in het huwe lijk te treden. Maar dat is niet gelukt. De Grieken zijn geen puritei nen en Griekenland is een macho-land. Men zou dus kun nen verwachten dat de man nen trots zouden zijn op de amoureuze verrichtingen van hun leider. Of hem zelfs een maïtresse met zoveel charme zouden benijden. Wat veel Grieken, met name de vrouwen, echter heeft ont stemd is niet alleen dat hij met zijn gedrag zijn vrouw, kinde ren en kleinkinderen onnodig heeft vernederd en gekweld, maar ook de angst dat hij daarmee het slechte voorbeeld geeft. Wat politiek gezien mis schien wel het meest schadelij ke aspect is van deze liaison, is dat het land er internationaal een onderwerp van spot door is geworden. De Grieken zijn erg gevoelig voor wat de bui tenwereld van hen denkt. Verscheidene buitenlandse staatshoofden hebben hun ge plande bezoek aan Athene af gezegd vanwege deze bizarre situatie, alhoewel ze zich naar buiten toe beriepen op de na derende algemene verkiezin gen. Papandreou heeft wanhopig getracht dit te verhelpen. Hij stuurde twee van zijn minis ters naar Moskou om Michail Görbatsjov over te halen snel zijn langverwachte bezoek aan Griekenland af te leggen, om het aanzien van de socialisten wat op te poetsen. De Sovjet leider sloeg de uitnodiging be leefd af. Vlaggetjes Papandreou slaagde er daaren tegen wel in om de Nicara guaanse president Daniel Or tega te strikken. Hij raakte verzeild op een belangrijke partijbijeenkomst op het Egeï- sche eiland Kos. De week daarvoor kwam de Bulgaarse president Todor Zjivkov op bezoek. Beiden werden echter door de samengestroomd nigte volkomen genegeeii 1( mensen zwaaiden fanatieP 1 de socialistische, groene |.eer? vlaggetjes die door de Pee 1 waren uitgereikt en leuzen die alleen betrefe hadden op de komendef kiezingen. Bij dergelijke pogingen 3 tonen dat zijn internatj reputatie intact is gebj I probeert Papandreou tj I kertijd zijn maitresse eeiw I cieel aanzien te geven, brek aan een tijdige schj en dito huwelijk. IM Dimitra Liani zat bij de ter rechterzijde van ifl Ortega. Bij de ontmoetinl^^ sen Papandreou en Zj( werd Liani gefotografeerj wijl ze beleefdheden uitvj de met het Bulgaarse ^jqj hoofd. Toen Papandreoij. tegenbezoek aflegde in dë» gaarse stad Khaskovo Por de chef protocol en zijn ben tent gedwongen hun pari aan tafel af te staan aang0v en een vriendin, zodat zijfc" president Zjivkov kondeL ten. De Bulgaren, in hetF^az baar enorme puriteinenpfg* ren geschokt, maar zwiöelt wel. Popaganda Papandreou's bokkesprfr^s komen wellicht nogal Ij1 over en getuigen voor sq5" gen van een nogal sK°* smaak. Zijn gave orrr0 e Griekse volk in vervoer|:ern brengen heeft hem evPPP' nog niet in de steek gd11611 Het is zelfs één of tweepen gebeurd dat hij zich ireP openbaar vertoonde meP partner en dat het publice "j het aarzelend, applaudis0 en er ook een paar waréPor voorzichtig „Dimitra, Diij re scandeerden. Waarop z massa vriendelijk toezwaf*- In de dorpen die slechts z m bereikt worden door de I M ten en de radio zijn de kj 1 overgeleverd aan de staal visie, die door de regerii propaganda-instrument bruikt wordt. Maar in d den heeft de populariteit de socialistische partij geleden onder de cori} y schandalen. Alle opiniej gen gaan inmiddels uii een overwinning voor dj servatieve partij bij de y(Ve de verkiezingen. De partijtop is zich bewuj deze tegenslagen, maar |j dat er in dit stadium viaK- aan gedaan kan wordeöve halve te blijven vertrou\flie< de bekende Papandreou-j00 vering. Lukt dat niet, dai„ den de verkiezingen vr juni de ondergang kunnPrei tekenen van de man die gen gelopen acht jaar de abbnti macht had in Griekenlai^S misschien is dat dan ocj^ einde van een onstui maar weinig inspireren^ mance. MARIO MODpe (c) The Times, Lscht R1 -gezi ADVERTENTIE Z>at&<M(MeeK du i 'é^ncfsefterm if").-. /VT ESP Voor adressen, bel 04180-15575 SUSKE EN WISKE DE SPEELGOEDSPIEGEL g]06 mnim ii6T mski wamn. Stel je maar eens voor dal die janj- sters hier nu yoor de deur zouden slaan en dooreen raam binnen dringen en tante en Sus/se en mij overhoop schieten en onze lijken in de tuin bef ra ven ..Of een bom naar binnen smijtenof Uitgeverij, Antwerpen-Weesp. Zowel havo als vwo kre gen bij het examen Rus sisch vragen te beant woorden over de histori sche ontmoeting tussen Stalin en Roosevelt ('Vstretsa-mezjdoe Stali- non i Rooseveldon'). Het ging vooral om de mense lijke kant van de ontmoe ting. Zowel havo- als vwo- leerlingen vonden het een leuke en niet moeilijke tekst. Het vwo-examen Russisch bevatte verder een pittige tekst over een heel oud ge dicht met betrekking tot een veldtocht van vorst Igor te gen de Turken in de twaalf de eeuw. jDat vond ook do cente Katja Vos van de Thorbeckescholengemeen- schap in Rotterdam. Een niet te moeilijke tekst betrof de klacht van een schrijver over het slechte li teratuuronderwijs. Veel lasti ger - zo luidt de mening van de leerlingen Evelyn Brink en Ingrid Wijngaard uit Rot terdam - was die over de Russische beeldhouwer Sidur die het onbegrip voor de beeldende kunst in de Sov jetunie personifieert. Opmer kelijk is dat zijn beeld over Einstein Rusland is uitge smokkeld en nu in Chicago staat in een gebouw, waar een deeltjesversneller staat opgesteld. Bij Russisch voor havo was er een verhaal over de Russi sche dichteres Odojevtseva die na een verblijf van 65 jaar in Parijs weer teruggaat naar haar land en nogal wat kritiek over zich heen krijgt. Het was een tekst uit de Li- teratoernaja Gazeta evenals de perestrojka-tekst over een enquête onder leerlingen die vlak voor hun examen moeten vertellen wat ze van hun leraren vinden. Niet moeilijk was de tekst over het beroemdste science-fic- tionwerk ('Aelita') van de Rus Alexej Tolstoj, niet te verwarren met de schrijver Lev Tolstoj van 'Oorlog en Vrede'. Dit boek handelt vooral over sociale vraag stukken maar de schrijver kon er - naar Russische be grippen - veel in kwijt, om dat zijn verhaal een vlucht naar Mars behandelt. Spaans Spaans voor vwo was wel te doen, vonden de meeste leer lingen, en met name de tek sten over Lorca en over de schrijfster Carmen Martin Gaite. Moeilijk was het on derwerp over het Spaanse middelbaar onderwijs. Daar in werden nieuwe voorstel len gedaan voor maatregelen als de leerlingen slecht pres teren. Ook was er nog een interessante tekst van de Zuidamerikaanse schrijver Mario Benedetti uit Urugauy, handelend over de martelin gen in Zuid-Amerika en hoe daar in de Europese huiska mers op wordt gereageerd. Bij Spaans voor havo was er een tekst over buitenlandse arbeidskrachten in Spanje. Daaruit blijkt dat mensen uit Arabische landen en dan met name uit Marokko nogal wat zwart werk verrichten. Ook was er een interview met de Mexicaanse schrijver Carlos Fuentes en een actueel on derwerp over vooral grafi sche ontwerpers. Maatschappijleer Het vwo-examen maatschap pijleer (onderwerpen: massa media, mens en arbeid, poli tieke besluitvorming) sloot goed aan op de lessen. Er waren wel wat zogenaamde inzichtelijke vragen die wat meer van de leerlingen vroe gen dan de normale parate kennis, aldus een docent. Het (gemiddeld moeilijke) havo examen handelde over de zelfde onderwerpen. Ook voor lbo en mavo boden deze onderwerpen geen grote problemen. Wel waren de meerkeuzevragen soms erg complex. Bij het C-examen kon men aardig uit -de weg met parate kennis, maar bij het D-examen moest veel fo tomateriaal worden bekeken en veel kranteberichten ge lezen. Leerlingen die voor de tijd klaar waren hebben zich wellicht op de moeilijkheids graad verkeken, aldus een docent. Een enquête door de sociale faculteit van de Katholieke Universiteit Brabant in Til burg laat ongeveer dezelfde mening van de leerlingen zien. Niet verwachte onder werpen waren - aldus de en quête - 'oij lbo/mavo de de mocratie in Chili en de pers fusies, bij het vwo de vak bonden. Meer vragen waren verwacht over visies en stro mingen van politieke partij en, de totstandkoming van een wet, verschillen tussen kranten en arbeidsverhou dingen. Het vwo had gisteren ook. nog tweemaal Fries, opstel en tekst. Er kon bij opstel ge kozen worden uit tien titels, waaronder 'Sün iten in raaz- je?' (Gezond eten een rage?), waarbij de vraag was of het echt een (voorbijgaande) rage is of een blijvende omslag. ANTWOORDEN EXAMENVRAGEN DEN HAAG De goede antwoorden van de meerkeuze-opga- ven van de centrale schriftelijke eindexamens lbo/mavo, gehou den op vrijdag 26 mei, luiden als volgt: Lmo (C), Warenkennis 1 d, 2 c, 3 b, 4 b, 5 a, 6 a, 7 d, 8 a, 9 b, 10 b, 11 d, 12 e, 13 b, 14 b, 15 a, 16 b, 17 c, 18 b, 19 c, 20 d, 21 d, 22 c, 23 c, 24 d, 25 d, 26 d, 27 d, 28 c, 29 c, 30 a, 31 f, 32 c, 33 d, 34 c, 35 d, 36 b, 37 a, 38 a, 39 e, 40 c, 41 b, 42 a, 43 c, 44 a, 45 b, 46 a, 47 b, 48 a, 49 b, 50 a, 51 b, 52 b, 53 b, 54 b, 55 b, 56 d, 57 a, 58 c, 59 c, 60 d, 61 e, 62 c, 63 a, 64 c, 65 d, 66 a, 67 a, 68 a, 69 d, 70 d, 71 c. Juristen: [lat stappen tegeH doodvonnis»1"' gen in Zuidafrikêel doo LEIDEN Het Ng| lands Juristen C^e voor de Mensenre<hUr (NJCM) heeft gisterfelk een brief aan miffle* Van den Broek (biJ^A landse zaken) aanger®" gen op stappen uer Zuidafrika wegens typ doodvonnis voor veeker Zuidafrikanen. De vej-,. deelden zouden bef™-1 ken zijn geweest b'Pr€ moord op een zwarte^1 1 tieman. De NJCM stelt dat de L^r ten van de veertien sjje1 marginaal betrokken bij de moord en vin strafwetgeving die vero"\C lingen mogelijk maakKt gens het hebben van „gemeenschappelijk dof de moord „zeer disci» en in strijd met eleme» mensenrechtelijke befl len die ten grondslag te liggen aan elk strafri lijk stelsel". De juristeri ben de minister verzoclf de Zuidafrikaanse rej garanties te vragen doodvonnissen niet wj\ uitgevoerd. Daarnaastf het Comité dat Van[ Broek protesteert tegel) wetgeving zelf. Geen krant ontvarl Bel tussen 18.00 en uur, zaterdags ti37S 14.00 en 15.00 uur, Jet foon 071-12.22.48 ef®5 krant wordt nog de^rei avond nabezorgd. ,jS

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 4