Handjevol studenten
zet betoging voort
Kohl zit
klem tussen
Bush en
Genscher
Gearresteerde Haeme
bekent ontvoering Yd
Verkiezing
is „wraak"
van partij
apparaat
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB 24.000 MIJLEN OCEAANRACE
Holland
Promotie
per post
BUITENLAND
VS boos over snel
terugsturen MiG-29
WASHINGTON De Turkse regering
heeft een direct verzoek van de Vere
nigde Staten afgewezen om een geavan
ceerd MiG-29 gevechtsvliegtuig van
Sovjet-makelij te laten inspecteren. Het
toestel werd een week geleden door een
overloper naar Turkije gevlogen. Het
gevechtsvliegtuig werd aan de Sovjets
teruggegeven zonder dat een grondige
inspectie kon worden uitgevoerd. Ame-
rika's president Bush zal zijn ongenoe
gen hierover vandaag op de NAVO-top
kenbaar maken aan de Turkse premier
Turgut Ozal. Amerikaanse functionaris
sen vermoeden dat de Turkse regering
snel tot teruggave besloot om de Sovjet
unie niet tegen zich in het harnas te ja
gen.
Uno waarschijnlijk
premier van Japan
TOKYO De Japanse
minister van buitenlandse
zaken, Sousuke Uno, zal
naar alle waarschijnlijk
heid worden aangewezen
als opvolger van premier
Noboru Takeshita. Die is
afgetreden in verband met
zijn rol in het Recruit-
schandaal. De 66-jarige
Uno, die sinds 1987 minis
ter van buitenlandse za
ken is, is volgens eigen
zeggen nog niet officieel
gevraagd. Uno is een van
de weinige hoge Japanse
politici die niet zijn be
trokken bij het financiële
schandaal.
MAANDAG 29 MEI 1989 PAGH
Optreden in Georgië
„beraamd bloedbad"
MOSKOU Een officiële com
missie in de Sovjet-republiek Ge
orgië heeft vastgesteld dat het op-
„treden van het leger, dat vorige
maand in de hoofdstad Tbilisi aan
minstens negentien mensen het le
ven kostte, „alle schijn had van
een strafexpeditie een beraam
de massamoord die met buitenge
wone wreedheid werd uitge
voerd". De commissie heeft de ge
beurtenissen van 9 april in op
dracht van het Georgische parle
ment onderzocht. Het leger kwam
op 9 april in actie tegen betogers
voor onafhankelijkheid, sléchts
vier minuten nadat voor de Geor
gische televisie een uitgaansverbod
werd afgekondigd.
Poolse bergbeklimmei
komen om op Everest!
KATMANDU Vijf Poolse
beklimmers zijn gedood door,
lawine op de Mount Everestigj'
zesde Pool verbleef gistermf
nog zwaargewond in het kanjjH
7.200 meter hoogte. Hij kon
volg van het slechte wee.
door reddingsploegen bereiktpEh
den. De Polen maakten
groep van tien deel uit van
ternationale expeditie,
ook vier Amerikanen,
canen, een Canadees en ee._
deel uitmaakten. Tot dusvetpad
ren in het huidige klimseizofeuI
het Himalaya-gebergte al d
panners, een Joegoslaaf, eer
jaard en een Sherpa-gids d
verongelukt.
£eidóe@ou4mit
Tientallen doden door
wervelstorm in India
NEW DELHI In het oosten
van India zijn de afgelopen da
gen ten minste dertig mensen
omgekomen en duizenden an
deren dakloos geraakt door
een hevige wervelstorm. Vol
gens het Indiase persbureau
PTI vielen de meeste slachtof
fers in het district Midnapore
in de deelstaat Bengalen. Maar
ook in de districten Daijeeling
en Balasore in de deelstaat
Orissa kwamen mensen om,
terwijl de storm eveneens
heeft huisgehouden in het
buurland Bangladesh. De
hulpverlening ondervindt veel
hinder van de verbroken weg
en treinverbindingen.
Slachtoffers van de
hun huis.
wervelstorm in Bangladesh zitten gelaten bij de resten van
foto: afp
(vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG De volkswoe
de die in de Sovjetunie is ont
staan nu de hervormingsgezin
de leden van het Congres van
Volksafgevaardigden niet zijn
doorgedrongen tot de Opperste
Sovjet is de rekening die Mi-
chail Gorbatsjov gepresenteerd
krijgt voor het on-democrati-
sche karakter van zijn demo
cratiseringspogingen.
De Sovjet-bevolking ziet in de
verkiezing voor de Opperste
Sovjet de „wraak" van het
partij-apparaat. Dat zegt H.
Hendrikse, wetenschappelijk
hoofdmedewerker van het in
stituut voor internationale be
trekkingen Clingendael. „Gor
batsjov heeft het volk nodig
om zijn hervormingen door te
voeren, maar hij durft de ech
te democratie niet aan, hij be
gint te schrikken van zijn ei
gen moed", aldus Hendrikse
Volgens hem weigert Gorbats
jov, die behalve secretaris-ge
neraal van de Communistische
Partij al president van de Op
perste Sovjet is, gecontroleerd
te worden door een onafhan
kelijk orgaan. Daarom heeft
hij de verkiezingen van de
Opperste Sovjet volslagen naar
zijn hand gezet. Hij kon dat
doen, omdat nog nergens vast
lag hoe dit nieuwe parlement
precies gekozen zou worden
en hoe het moest gaan functio
neren.
Raadselen
De status van het Congres van
Volksafgevaardigden, dat dit
jaar voor het eerst werd geko
zen en waarin hervormingsge
zinde personen als Sacharov
en Jeltsin een zetel wisten te
veroveren, is volgens Hen
drikse „een van de grootste
raadselen" in de huidige Sov
jetunie. Duidelijk was wel dat
dit congres, dat 2.250 leden
telt, uit zijn midden de Opper
ste Sovjet zou kiezen, dat als
parlement dienst moet gaan
doen. Maar, aldus Hendrikse,
nergens stond vermeld hoe de
kandidaatstelling zou verlopen
en hoe de kiesprocedure zou
zijn. „Nu heeft Gorbatsjov een
brief met vijfhonderd namen
uit zijn binnenzak getoverd
met het verzoek deze mensen
te kiezen". Dergelijk on-demo-
cratisch handelen ontmoet in
de Sovjetunie echter, niet in
de laatste plaats door Gorbats-
jovs eigen politiek, steeds meer
tegenstand. „De mensen die
Gorbatsjov gunstig gezind zijn
beginnen verbitterd te raken",
aldus Hendrikse.
Bemachtigen
De historicus Roj Medvedev
was van een groep van 55 af
gevaardigden die streden om
29 Moskouse zetels, de enige
echte hervormer die erin
slaagde een plaats in de Op
perste Sovjet te bemachtigen.
Wel zijn er verscheidene voor
aanstaande leden van de
volksfronten uit Estland en
Letland en van de Sajudis uit
Litouwen doorgedrongen in de
Opperste Sovjet. Het gaat hier
om radicale bewegingen die
een grotere mate van zelfbe
stuur hebben geëist voor de
Baltische republieken. De Li
touwse Joeratse Koepljauskie-
ne zei dat zij en een aantal
progressieve collega's werden
gekozen in de Opperste Sovjet
omdat de conservatieven hun
namen niet kenden.
378) Bill is naar een hoge top geklommen die steil uit zee op
rijst. Zo, hier kan hij eens rustig een nieuw plan uitbroeden. Want
niet alleen wil hij Larry uitschakelen, maar hij moet ook zien de
„Memphis" in handen te krijgen. Die kans om 500.000 dollar te
winnen, kan hij niet laten voorbijgaan... Dan hoort hij opeens ge
ritsel achter zich en wanneer hij verschrikt opspringt, is het net te
laat. Larry grijpt zijn vijand, een korte worsteling, en dan gooit
Larry Bill in de afgrond. „Schurk!" roept hij, „dat is je verdiende
loon; je zult me ten minste niet meer dwarszitten". Het lichaam
van de ongelukkige Bill stort neer langs de helling. „Die last ben
ik kwijt", mompelt Larry en tevreden slaat hij het stof van zijn
handen. Dan wandelt hij kalm terug.
YS PROBEREN GORBATSJOV
INITIATIEF TE ONTNEMEN
(Vervolg van de voorpagina)
BRUSSEL Het is voor
veel NAVO-functionaris-
sen in Brussel even wen
nen. Normaal is het zo dat
gezamenlijke verklarin
gen al op papier staan,
nog voordat de leiders
voor hun eerste groepsfoto
poseren. Maar dit maal
heeft de controverse over
de kernwapens voor de
korte afstand (SNF) voor
diepe verdeeldheid ge
zorgd binnen de alliantie.
Verwacht werd dat Amerika's
president Bush zou trachten de
aandacht van de SNF-kwestie
af te leiden met voorstellen
om de sterkte van de Ameri
kaanse troepen in Europa te
rug te brengen. Hij wil daar
mee reageren op oproepen van
Sovjet-leider Gorbatsjov om de
ontwapening in Europa voort
te zetten. Met het beperken
van de conventionele troepen
maakt Bush een gebaar naar
de Sovjetunie, zonder de nu
cleaire optie te verliepen.
Presidentieel woordvoerder
Fitzwater zei vanmorgen dat
Bush voor hij zo'n beslissing
neemt eerst overleg zal voeren
met de bondgenoten Maar Fit
zwater ontkende niet dat re
cente voorstellen van Sovjet
leider Gorbatsjov tot vermin
dering van de conventionele
strijdkrachten in Europa het
Westen „enkele mogelijkhe
den" hebben gegeven hierop
te reageren.
Terugtrekking
Eind vorige week meldde de
Washington Times op gezag
van welingelichte bronnen dat
Bush de Amerikaanse troepen
in Europa met tien procent
(ongeveer 34.000 man) zou wil
len verminderen. De geruch
ten zorgden voor een nerveuze
stemming op het NAVO-
hoofdkwartier. Maar zolang
Bush zelf niets heeft bekend
gemaakt waren ministers of
NAVO-functionarissen niet
Wk
Tegen Rushdie
De islamitische gemeenschap in Groot-Brittannië betreurt de geweld
dadigheden tijdens een demonstratie tegen de Britse schrijver Salman
Rushdie en diens roman „De Duivelsverzen" afgelopen zaterdag in
Londen, maar zal desondanks doorgaan met het organiseren van
soortgelijke acties. Ongeveer dertigduizend moslims eisten een publi-
katieverbod van Rushdie's omstreden boek (foto). Voor het Lagerhuis
braken gevechten uit tussen rivaliserende pro-lraanse en pro-lraakse
groeperingen, waarbij achttien politieagenten gewond raakten en
meer dan honderd arrestaties werden verricht.
foto: ap
„VS hielpen Parijs
kerwapens te maken"
NEW YORK De Verenigde
Staten hebben Frankrijk ge
holpen bij het ontwikkelen
van een programma voor nu
cleaire bewapening. Volgens
een uiterst geheim akkoord
heeft Washington Frankrijk
hierover vijftien jaar lang in
formatie verstrekt. Dat schrijft
professor Richard Ullman, een
autoriteit op het gebied van in
ternationale betrekkingen aan
de Princeton University, in
het blad Foreign Policy. Vol
gens Ullman is het akkoord,
dat door president Richard
Nixon werd gesloten en door
iedere president daarna is na
geleefd, voor beide partijen
zeer gunstig geweest. Frank
rijk is erdoor veel nauwer be
trokken bij de nucleaire plan
ning van de NAVO dan tot
nog toe werd aangenomen.
Frankrijk is wel politiek, maar
niet militair lid van het bond
genootschap.
PEKING De Nederlandse
managers die hun officiële
(koninklijke) bezoek aan Chi
na de mist in zagen gaan, heb
ben hun huiswerk niet voor
niets gedaan. Hun speeches
worden per post bezorgd. De
technische topmensen hadden
hun redevoeringen al vroeg
moeten inleveren, opdat die in
het Chinees vertaald konden
worden. Toen de economische
missie werd afgeblazen, zat de
Nederlandse ambassade in Pe
king opeens met stapels be
drijfsinformatie. De speeches
zijn vele honderden keren af
gedrukt en worden nu, samen
met ander voorlichtingsmate
riaal, per post verzonden naar
de Chinezen voor wie ze be
doeld waren. Een film over
Nederland, die de Chinese te
levisie zou uitzenden ter gele
genheid van het staatsbezoek,
werd op het allerlaatste mo
ment vervangen door een do
cumentaire over Kameroen.
De film van Bert Haanstra
blijft liggen wachten tot ko
ningin Beatrix wél naar China
komt.
„hoofdredacteur" van de stu
dentenradio op het Plein van
de Hemelse Vrede.
Er zijn studenten die vrezen
dat ze de rekening van de de
monstratie nog gepresenteerd
krijgen. Met een miljoen men
sen op het plein en snorrende
camera's van de buitenlandse
televisie in de buurt, sta je
sterk. Maar morgennacht? En
de nacht daarna? Alleen op je
kamertje in de universiteit?
Chinezen hebben geleerd dat
het pijnlijk onverstandig kan
zijn om je mond open te doen.
(Van onze
speciale verslaggever)
PEKING Studentenlei
ders in Peking willen de
acties tegen de regering
voortzetten, maar het aan
tal demonstranten op het
Plein van de Hemelse
Vrede is teruggelopen tot
tienduizend, nu de harde
lijn binnen de regerings
top het heeft gewonnen.
Een groep studentenleiders
riep vanmorgen op om met de
acties op het plein door te gaan
tot 20 juni, wanneer het Volks
congres, het Chinese parle
ment, een debat houdt over de
massale politieke onrust van
de afgelopen weken.. Maar de
animo voor verdere acties leek
te zijn weggeëbd. Gisteren lie
pen nog zo'n 80.000 studenten
uit heel China mee in een
mars in Peking waarin op
nieuw het aftreden werd ge
ëist van de man van de harde
lijn, premier Li Peng, die ruim
een week geleden de staat van
beleg instelde.
De bevolking van Peking lijkt
niet meer in het nut van de
acties te geloven. De meeste
Chinezen hebben hun vrije
zondag niet opgeofferd om de
studenten te steunen in de
strijd. Integendeel. Er kwam
nauwelijks volk op de been. In
de winkelstraten was het veel
en veel drukker dan op het
Plein van de Hemelse Vrede.
Het ziet ernaar uit dat de stu
denten morgen het plein zul
len ontruimen en degenen die
buiten de stad komen de trein
naar huis zullen pakken. De
Chinese spoorwegen zijn ge
waarschuwd.
„We kunnen beter zelf weg
gaan, dan dat we daartoe ge
dwongen worden", zei gisteren
Ren Ju, een lid van de bewa
kingsdienst op het plein. Vol
gens hem is het ook maar be
ter dat de demonstranten hun
boeltje pakken. „Hoe langer
we hier blijven, hoe meer pro
blemen we krijgen met onder
dak, eten en hygiëne".
Onduidelijk
Het blijft intussen onduidelijk
wat er gaat gebeuren met de
onder huisarrest geplaatste
partijleider Zhao Ziyang die
Voor het station in Peking drommen duizenden studenten samen
die zich voorgenomen hebben naar de provincie terug te keren.
foto: ap
ervan wordt beschuldigd de
acties te hebben aangewak
kerd door begrip te tonen voor
de eisen van de studenten.
Ook aan de carrières van an
dere hervormers als partij-
voorlichtingschef Hu Qili,
vice-premier Tian Jiyun en
defensieminister Qin Jiwei
lijkt door .de onrust een voor
tijdig einde te zijn gekomen.
Hoewel geen enkele eis van de
studenten is ingewilligd, wei
geren de studenten in Peking
zich neer te leggen bij een
overwinning van de conserva
tieven. Ook al heeft Li Peng
gewonnen, „de regering is ge
doemd te mislukken. Het is
slechts een kwestie van tijd.
Zij leeft niet meer in de harten
van de bevolking", was de re
actie van een groepje studen
ten uit Wuhan.
Over het voortzetten van de
protestacties op hun eigen uni
versiteit is dan ook al nage
dacht. „De studenten moeten
wegblijven uit de collegezalen.
We moeten de plattelandsbe
volking winnen voor onze de
mocratische ideeën", aldus de
24-jarige Song Li Feng,
De vrijwel zekere ontvoerders van VdB, na hun arrestatie in Brazilië. Van links naar rechts
Tyack en Haemers.
Verdachte moord Palme volgende week berec
RIO DE JANEIRO Pa-
trick flaemers, de meest
gezochte misdadiger in
België, heeft na zijn arres
tatie in Brazilië toegege
ven dat hij de hand heeft
gehad in de ontvoering
van de Belgische ex-pre
mier Paul Vanden Boey-
nants.
De 36-jarige Hamers werd za
terdag in Rio de Janeiro gear
resteerd, samen met zijn
vrouw Denise Tyack en een
medeplichtige, Axel Zeyen.
Haemers verklaarde tegenover
de pers dat zijn bende zich na
een reeks overvallen op geld
transporten was gaan toeleg
gen op het ontvoeren van be
kende en rijke personen, „zo
als oud-premier Vanden Boey-
nants, die ruim zestig miljoen
dollar bezat". De voormalige
premier werd op 13 februari
tegen een losgeld vrijgelaten,
nadat hij een maand in een
villa in het Noordfranse Tou-
quet was vastgehouden.
De twee mannen werden tege-
STOCKHOLM De 42-jarige
Zweedse crimineel Christer
Petersson is vandaag officieel
aangeklaagd wegens de
moord, in 1986, op de Zweedse
premier Olof Palme. Het pro
ces begint volgende week
maandag, aldus juristen in
Stockholm. Petersson ontkent
dat hij de moordenaar is. De
grote vraag is of de politie in
staat zal zijn genoeg overtui
gend bewijsmateriaal te leve
ren voor de schuld van Peters
son. Er zijn weliswaar getui
gen die hem op de plaats van
President Bush werd gisteren
komd door premier Martens.
bij
aankomst in Brussel
bereid er officieel commentaar
op te geven.
Sommigen wezen wel op het
gevaar dat het eenzijdig terug
halen van duizenden Ameri
kaanse militairen zou kunnen
worden uitgelegd als een
maatregel om West-Duitsland
te „straffen" voor haar hal-
starrige houding in het conflict
met de VS en Groot-Brittan-
nië. De zegslieden zeiden te
vrezen dat elke stap die leidt
tot verzwakking van de veilig
heidskoppeling tussen de VS
en West-Europa een psycholo
gische klap kan betekenen
voor het bondgenootschap, dat
toch al ernstig gebukt gaat on
der het gekrakeel over de
kernwapens.
Grote druk
De Westduitse kanselier Kohl
heeft zaterdag gezegd de on
derhandelingen tussen de Ver
enigde Staten en de Sovjetunie
over de nucleaire korte-
drachtwapens niet te willen
uitstellen „tot in de verre toe
komst". Volgens waarnemers
lijk met Denise Tyack
houden toen zij naar
opbelden De Braziliaanse
tie zocht al sinds half mei
Haemers op verzoek
Belgische autoriteiten,
gische politie was hem
spoor waren gekomen d
afluisteren van de
In juni '88 werd Haemert fi'
verstek tot tien jaar ven tv
deeld op beschuldiging !te§
bendevorming en gewap<ive
roofovervallen, waarbij
doden zijn gevallen. lf
de moord hebben gezien.
niemand heeft hem met!
wapen gezien en het map
wapen is nooit gevonden.!
proces zal naar verwacht!
vier tot zes weken duren. Lr
oi
heeft hij daarmee een v^sc
lijk in Brussel over de SNBd
ketten niet waarschijnlj l
gemaakt. Kohl staat ed R
ook onder grote druk vaniw
coalitie-partner, de FDP,|n
zo snel mogelijk wil onderjie
delen. Kil
Op een congres nam de
zaterdag een motie aan,
in staat dat „de
alle op land
cleaire korte-dracht
en nucleaire artillerie
worden uitgesloten, als d;
aanleiding wordt gegever
een verbeterde veiligheic
atie in Europa". In de FDP
solutie werd niet verduide
wat onder „een verbet)
veiligheidssituatie" wordt
staan.
De volledige uitbanning
de kernwapens voor de k
afstand, de derde „nul-opl
is voor de meeste NAVO-
den vooralsnog ongewenst
VS eisen daarom van I
een duidelijk signaal, datl*
hij gekant is tegen de volla
eliminatie van de SNF)£
pens. Si
