3
De stuwende
kracht van
een punaise
in je bil
Tafeltje dek je
De
keizersnede
UIT THUIS
£etdóc6omont
MAANDAG 29 MEI 1989 PAGINT
Van schaamte en schaai
loosheid is pas sprake air~
naakt zijn functie verliest. J0
Keer Struyker Boudier.
Journalistiek bedrijven pl
een mens soms voor bijzon
verrassingen. De vorige
in mijn moment „Behoedi
II", heb ik beloofd naar
leiding van een brief van
lezeressen terug te komei
een mij gegeven raad:
eens op een naaktstrandj
ken. Wij hebben de ervi
dat het daar heel wat k
toegaat dan op een ,,gew\
strand, waar soms zo hev
lei
Vandaag dus aandacht
het naturisme. Ik moet beli
nen dat ik niet in mijn bM
langs het strand gehun
ben om inspiratie op te q
Het was me eenvoudig
koud. Hoewel ik het ge-,,
heb lekker in mijn vel tè*
ten (is dat niet een ervjp
die een naturist óók
doen?) ik vind die huid
net een beetje te dun om
er mee te doen. Het is nd"
vroeg in het jaar en naar P.
smaak vraagt naaktrecrr1
een flinke dosis zonnewamQ
Overigens is het me werifii
ernst met het nadenken je
naturisme. Ik wil mijn lla
daarin betrekken. Waan.
mijn vragen bij heb is hen:
dat ik het niet juist vincPr
het in Adams/Eva's kosntc
ronddartelen in gezinnetje
vergelijken met de naaktrfa
a tie, zoals die meer en rajr
op speciaal daarvoor besS.
bare terreinen, wordt fi11
fend. Ik heb altijd gemeeipt
weten dat echte naturi
vanuit een duidelijk idealih^
een bepaalde levensfiloLie
hun naakt zijn en naakt-lfa
beleven. En u zult het vaiL[
willen aannemen, als ik^.
dat ik die mening voor ke
gelegenheid opnieuw hetkh
toetst.
Het naturisme is in de gësllg
den is een tegen be wegingiei
worden ten opzichte vaije
puriteinse, Victoriaanse o/Pe
ting. In onze, moderne le
wordt het met name bel^0i
als tegenhanger van dé^0
maar toenemende tendenae
individualisering. Fr
De naturist-uit-keuze, mz
overtuiging, gaat het niehs
het show-element, om e.\'jjir
doneren of om shockeren}te
demonstreert niet; hij leeflBr,
leeft zichzelf in zijn blootia
de anderen eveneens. Dat ivi
ste is wezenlijk in zijn o/fta
ling. Die anderen horen 4
Niet om te hebben, maar oj_
zijn. Net als hij. Een on be'
gen, vriendelijk, niet clairpe
met elkaar omgaan staat ito
bij voorop. Het idealismeIer
de naturist is erop gerichjcl<
relatie met elkaar te verilar
ren. Het is gestoeld op innya
ke beschaving en vraagtBr
ook rekening te houden Big
anderen. Een bewijs daajs
ben ik bijvoorbeeld tegengalc
men in een van de laatste pa
veringen van het driemasMi
lijks tijdschrift „Naturiskr
waarin werd geschreven t
een jong Nederlands meisj
als werkstudente actief I
een Frans naturistenoorcL-
haar vrije tijd gaat ze
met de andere ongeklede™
Maar als ze aan de recJ
werkzaam is, draagt ze I
woon haar kleren.
„Dat is mijn persoonlijke M
keur, ik ben van mening cAR
mensen gekleed hoort te
vangen ook al is dit een
leveranciers, maar ook de f'
tie". Naturismenr. 3-'88)frn
Van de horden nieuwsgia]
gen, lolbroeken, op sen\ U
beluste snobisten die in dé
kan tie naar een „nieuw
tje" zoeken, moeten de sep
ze naturisten helemaal i 2
hebben. Ze houden niet [er
gluurders en lopen niejn
koop. i.
Terug naar mijn eigen bte
ring: Ik geloof de briefscjhd
sters onvoorwaardelijk. 0\
tuigde naturisten doen |jj<
zwoel, stiekem; provoc\g
van geen sprake is in het 4
snee Nederlands gezin wat
het over had. In gewoon
zinsverband, in onze cult
lijkt mij ongebreideld naaf?
pen uitdagend; gemis aan
miteit voor de eigen perèe
Iedere mens heeft er recHar
zeer persoonlijk, uiterst ƒ5
beleefd, zichzelf te zijn he
daarin mogen anderen t I
treden. Vrijmoedig de in
naaktheid beleven lijkt met j
wezenlijk anders dan haafn
zorgvuldig uitleven. En.U
misverstand te voorkop
met alle waardering vooJLy,
naturisme: Ik ben er geen h
hangster van. Dat mag toC
Een wereld van verschil, en beide
partijen hadden binnen hun eigen
denkwereld een flink deel van het
gelijk aan hun kant. Maar al te ge
makkelijk wordt vergeten dat
zwangeren (samen met kinderen)
het meest profijt hebben gehad van
de medische vooruitgang. „Wee de
zwangere vrouwen", staat (tot grote
ergernis van mijn moeder) ergens
in de Bijbel geschreven, en tot diep
in deze eeuw was dat maar al te
vaak waar. Sla je bijvoorbeeld de
bevolkingsregisters van een eeuw
geleden er op na dan merk je alras
dat het toen voor een man niet on
gewoon was om een paar maal te
hertrouwen omdat hun respectie
velijke vrouwen het kraambed niet
hadden overleefd.
Zelfs als je naar de laatste dertig,
veertig jaren kijkt dan zie je dat de
gevaren voor kraamvrouwen en
pasgeborenen spectaculair zijn ge
daald. Even lekker huiveren: Nog
geen, veertig jaar geleden, in 1950,
gingen veertig van de duizend pas
geborenen dood, en dat is nu gezakt
tot nog geen tien per duizend. In
1966, dus 25 jaar geleden, stierven
per jaar veertig vrouwen tijdens de
bevalling, een cijfer dat nu is ge
daald tot acht. In diezelfde tijd
werd de keizersnede vijf keer veili
ger, „een voorbeeld", aldus medi
sche rekenmeester dr D Hoogen-
doorn „van de enorme vooruitgang
van de medische mogelijkheden."
Aan de andere kant, en daar had
den die vrouwen weer gelijk in,
dreigde de bevalling, en alles wat
daarom heen gebeurde, inderdaad
van een vreugdevolle gebeurtenis
te verworden tot een koele me-
disch-technische ingreep. Pasgebo
renen werden onmiddellijk van de
moeder gescheiden en de bevalling
verliep, nog steeds trouwens, in be
tegelde ruimtes, omgeven door veel
bliep-bliep apparatuur. Daarin is
veel veranderd.
Vooral de houding van de vrouwe
nartsen is veranderd, niet in de
laatste plaats doordat ze moeten
concurreren met minder door de
techniek bezeten vroedvrouwen,
die nog steeds veertig procent van
de bevallingenmarkt bedienen. Het
verwijt dat vrouwenartsen in de
Westerse wereld te snel te zwaar
medisch geschut inzetten, is ook
niet helemaal weg te wuiven.
Neem Amerika, het land van de
onbegrensde mogelijkheden. Al een
paar jaar woedt in Engelstalige me
dische topbladen als de 'New Eng
land Journal of Medicine' en de
'British Medical Journal' een ver
woede discussie over de niet te stui
ten stijging van het aantal keizers-
nedes. Iedereen is het er over eens
dat die ingreep veel te vaak ge
beurt, en toch blijft daar alles bij
het oude. Wat is het geval? De kei
zersnede is het laatste redmiddel
nier ter wereld, in Canada twintig
procent, en Amerika excelleert
weer eens door een ongelooflijk
hoge percentage van 25. Daar komt
dus één op de vier kinderen op de
operatietafel ter wereld! Waarom?
Omdat, aldus de 'British Medical
Journal' (BMJ) men daar „de kun
digheid heeft verloren om een kind
in stuitligging op de normale ma
nier ter wereld te brengen". Bo
vendien is elke vrouwenarts daar
als de dood voor een proces.
In Amerika is het heel gewoon dat
ouders, als hun kind niet honderd
procent gaaf ter wereld komt, de
vrouwenarts voor de rechter slepen
en een torenhoog bedrag eisen aan
smartegeld. Om zich tegen dat
soort gevallen te vrijwaren, betalen
vrouwenartsen daar per jaar 60.000
dollar aan verzekeringspremie! Het
gevolg ligt voor de hand. Ameri
kaanse vrouwenartsen nemen geen
enkel risico meer en doen zoals ie
dereen doet, dus bij een beetje twij
fel hanteren ze het mes.
Bovendien uitte ene dr Craigin in
1916 in New York de gevleugelde
woorden: „Eens een keizersnede,
altijd een keizersnede". Want bij
een volgende bevalling via de nor
male weg zou er een kans kunnen
bestaan dat het oude litteken van
de eerdere keizersnede open
scheurt. Ondanks het feit dat die
kans inmiddels tot bijna nul is ge
reduceerd, waart Craigins geest
nog steeds rond in de Engelsspre
kende landen. Overal in de wester
se wereld stijgt het aantal keizers-
nedes, aldus de BMJ, „en zelfs in
Nederland, waar het mes het minst
wordt gehanteerd, nadert het per
centage de dubbele cijfers".
Nog veiliger
Dat blijkt mee te vallen. In de ja
ren 1983-1985 kwam nog geen zes
procent van alle Nederlandse kin
deren via een keizersnede ter we
reld. Ook blijkt de regel van Crai
gin (Eens een keizersnede, altijd
een keizersnede) geen invloed te
hebben. Het verloskundige team
van de Leidse universiteit zocht dat
eens uit. Bij vrouwen, die al eerder
een keizersnede hadden meege
maakt, probeerde men in drie
kwart van de gevallen toch een be
valling via de normale weg. Bij 80
procent van hen lukte dat inder
daad. De resultaten waren er niet
minder om. Integendeel. Hoewel
het risico van een sectio voor moe
der en kind in Nederland heel
klein is, zowat het kleinst op de
hele wereld, is een bevalling toch
nog veiliger. Dat bleek ook te klop
pen voor die gevallen waarbij als
nog voor een normale bevalling
werd gekozen. Vanwege die gunsti
ge resultaten „lijkt het nastreven
van een normale baring na een
keizersnede veilig en verant
woord", aldus het team.
Wat is er pretti
ger „romanti
scher" dan aan
een ruisend
stroompje sandwi
ches met ham en
kaas eten, om
spoeld door een
prettige wijn. Dat
kan je doen in de
ruigte van de
Highlands in het
gezelschap van
loslopende scha
pen met je warme
voeten in het sie
pelen de water,
zittend op een
rotsblok (toe
maar); maar je
kunt het ook
doen langs de
snelweg in een
van die parkeer
havens met klaar
staande houten
banken en een ta
fel. Simpel, uitno
digend als je kilo
meters hebt gere
den. Je kunt het
ook doen op een
kinderpartij ach-
Walasse Ting
(1928) uit Sjang
hai verloor als
aristocraat al zijn
geld, waarna hij
platzak in Hong
kong probeerde
aan de kost te ko
men door schilde
rijen te maken in
prestigieuze ho
tels. Zijn stijl naar
de Franse impres-
sisionisten sloeg
aan en hij ver
kocht er redelijk.
In 1952 stapte hij
met wat munten
op zak van boord
in Marseille, reis
de naar Parijs en
werd goede
vriendjes met o.a.
Karei Appel en
Corneille die hem
sterk beïnvloed
den.
Met de tanden op
elkaar veroverde
hij zich wereld
wijd een plaatsje
op tentoonstellin
gen van moderne
kunst (1954-1988),
deed ook Holland
aan (1986 „Nou-
velles Images",
Den Haag en
„Arti en Amici-
tiaeAmster
dam). Hij schil
derde prachtig op
rijstpapier in Ma-
tisse-kleüren en
voorzag kantoor
ter in de tuin on
der de grote se
ringenboom oi
met een kinder
verjaardag in de
speeltuin. Nu zijn
we er.
Onontbeerlijk bij
dit soort gelegen
heden is een
picknickmand. Je
krijgt ze met be
stek of zonder be
stek er in. Dat is
prima! Maar je
kunt het lekkers
ook minder hoog
in de bol verpak
ken in een ruime
tas, waarin ten
minste ook de
thermoskan met
koffie of 'fris' kan
worden vervoerd.
Je hebt sportieve
mensen die des
noods uit een rug
zak een homp
roggebrood veror
beren op een
bergpla tea u tje
van 1 bij 1 meter,
je hebt ook men
sen die van com
fort houden. Dat
zijn vaak mensen
met kinderen in
hun kielzog. Voor
hen is bijvoor
beeld de nieuwe
tafel van Rodelle
ideaal om in de
kofferbak mee te
laten 'wandelen
in de auto'. De ta
fel heeft een licht
frame dat com
pact kan worden
samengevouwen.
Het frame is van
aluminium, het
tafelblad is van
hout en de bijbe
horende zitjes zijn
van kunststof.
Ga je er samen op
uit dan is al die
poespas niet no
dig. Reispapieren,
geld en papieren
zakdoekjes kun
nen ook in een
kunststof schou
dertas en de 'hap
hapin een bijpas
sende draagtas,
waaruit het mak-
keijk graaien is.
Badgoed gaat er
ook nog in.
TINY FRANCIS
gebouwen van
posters en pane
len. „Stylo Print"
uit Tilburg bena
derde de schilder
omdat ze handbe
schilderde T-
shirts wilde ma
ken met zeefdruk
op stof. Ze maak
ten een deal met
Ting, die wel
voelde voor dit
proces waarin hij
zijn creativiteit op
weer andere wijze
kwijt kon. Dick
de Vries uit het
Confectie Cen
trum Amsterdam
maakte op zijn
beurt weer een
deal met Stylo
Print" en ver
koopt nu de ex
clusieve T-shirts
(maten M, L en
XL) voor resp.
59,- en 69,-.
Voor de winter is
men bezig Walas-
se Ting prints aan
te brengen op
sweatshirts en
joggingpakken.
Tevens worden
de mogelijkheden
onderzocht om
zijde te bedruk
ken voor de pro-
duktie van blou
ses en blousons.
Maar dit is toe
komstmuziek.
Voorlopig zijn al
leen de T-shirts
in hele mooie
kleuren (rood,
blauw, geel met
exotische voor
stellingen) te
koop. Inl. 020-
172619).
TINY FRANCIS
De Vrijmetselarij
„stuwt" Piet Veenhof al
dertig jaar lang om de
ruwe steen die hij zelf is
te bijtelen tot een
kubiek.
FOTO: CEES VERKERK
Een jaar of tien geleden wer
den twee Nijmeegse vrouwe
nartsen, de professoren Eskes
en Mastboom, voor de VPRO-
microfoon overstelpt met ver
wijten van feministische zijde.
Dat vrouwenartsen zoiets na
tuurlijks als een bevalling bij
na als een soort ziekte be
schouwden en in zwangere
vrouwen niet meer zagen dan
zwangere buiken, enzovoort.
De hooggeleerden gir.gen, to
taal verrast, zachtjes piepend
in de verdediging door te wij
zen op de vruchten van de
medische vooruitgang. Dat
vermocht geen indruk te ma
ken. Een paar jaar later wer
den in het Amsterdamse vrou
wenhuis alle vrouwenartsen
van Nederland in een collec
tief tribunaal veroordeeld als
zijnde seksistisch, mannelijk
chauvinistisch en meer van
dat ergs.
vermeldt de ingreep al en Julius
Ceasar zou met deze ingreep ter
wereld zijn gekomen.
Routine-operatie
De keizersnede, ofwel sectio caesa-
rea (van Julius Caesar dus), wordt
grofweg om twee reden gedaan. De
moeder kan het kind niet op de
normale manier baren omdat het
kind te groot is of verkeerd in de
baarmoeder ligt, ofwel, reden twee,
het kind krijgt het benauwd omdat
de bevalling al te lang dreigt te du
ren. De ingreep, die vijftig jaar ge
leden tamelijk riskant was, is nu
een veilige routine-operatie. Wel
nu. In Engeland komt vijftien pro
cent van alle kinderen op deze ma-
Als de zon feller wordt, wil je misschien wel een duik nemen
in het water. Behalve eterij gaan ook de badspullen mee in
de ruime tas, gedecoreerd met inzetten, ontleend aan warme
landen.
Fatsoenlijke kerels die niet terugdeinzen
voor de grote levensvragen en die kennelijk
gevoel hebben voor ritueel Piet Veenhof
komt ze voortdurend tegen. En wanneer dat
gebeurt, denkt hij vaak dit: dat hij zo'n vent
eigenlijk een loge zou gunnen. Een Vrijmet
selaarsloge. Maar hoe daarover te beginnen?
Rond de Vrijmetselarij hangt zoveel geheim
zinnigheid dat ook open, fatsoenlijke, ruim
denkende kerels er door worden afge
schrikt.
Piet Veenhof: „Dus van die
geheimzinnigheid willen we
af. Net als van onze eigen
schroom om over de Vrijmet
selarij te praten. Want ook
wij zelf zijn in de loop van de
eeuwen ontwend om over
onze club mededelingen te
doen. Vandaar dat we nu een
set met brochures hebben
uitgebracht waarin de be
langrijkste informatie over
de Vrijmetselarij in kort be
stek is samengevat. Iedereen
die interesse heeft, krijgt die
set gratis toegstuurd. Ik moet
zeggen dat er een grote vraag
naar blijkt te zijn. Afgelopen
herfst zijn de brochures ge
reed gekomen en inmiddels
heb ik er vele duizenden van
verstuurd".
Piet Veenhof, 68 en gepen
sioneerd ambtenaar, is lid
van de landelijke commissie
Voorlichting van wat offi
cieel heet: de Orde van Vrij
metselaren onder het Groot
oosten der Nederlanden. Zo'n
jaartje of dertig geleden werd
hij aangenomen als leerling
binnen dit genootschap en hij
heeft de tijden nog meege
maakt dat geheimhouding
omtrent het lidmaatschap
een reële zelfbeschermende
functie had.
„Een baas op het ministerie
van landbouw zei tegen mij:
als je het vrijmetselaarsschap
niet opgeeft, donder ik je het
ministerie af. Ik zei: kan ik
die toezegging op schrift krij
gen? Toen heb ik er verder
niets meer van gehoord.
Maar ik wil maar zeggen dat
er een kwart eeuw geleden
in sommige kringen nog een
duidelijke aversie tegen ons"
bestond".
Aversie
Die aversie was nóg langer
geleden nog veel groter en
hield verband met het funda
mentele principe van de vrij
metselaars dat het ieders ge
boorterecht is om zelf de
waarheid te zoeken zon
der hierbij te worden gehin
derd door dogma's of ideolo
gieën van wie of of wat ook.
In tijden dat de kerken hun
zending nog primair verston
den als verdediging van een
dogmatisch wereldbeeld, gaf
dit vrije denken allicht aan
leiding tot onderdrukking.
De wortels van de vrijmetse
laars liggen in de Engelse en
Schotse bouwgenootschappen
zoals die in de middeleeuwen
bestonden. Vrije metselaars
(free masons) waren vaklie
den die de uit steengroeven
gehouwen ruwe steenblok
ken bewerkten tot bruikbare
en mooi gevormde bouwste-
nen voor de grote bouwwer
ken, in veel gevallen kathe
dralen. Ze waren verenigd in
bouwcorporaties die de vak
kennis berschermden door
deze strikt binnen de eigen
gelederen te houden. Hun
bijeenkomsten hadden plaats
in bouwhutten of lodges
(waaruit het woord loge is
ontstaan). Tijdens die bijeen
komsten werd niet alleen
over problemen van prakti
sche aard gesproken, maar
wisselde men ook van ge
dachten over de grote levens
vraagstukken.
Geleidelijk aan verschoof het
accent naar deze laatste ge-
dachtenwisselingen en uit
eindelijk werd er alleen nog
over geestelijke waarden ge
sproken. Waarbij echter zo
wel de vertrouwelijkheid
werd gehandhaafd als de, nu
in overdrachtelijke betekenis
begrepen, vaktaal. Onder lei
ding van de Opperbouw
meester des Heelals gingen
de vrijmetselaars er zich op
toeleggen zelf geve, kubieke
stenen te worden die perfect
moesten passen in de Tempel
der Mensheid. Als geboorte
jaar van de Vrijmetselarij in
haar huidige vorm wordt
1717 beschouwd, toen vier
Londense loges de eerste
Grootloge stichtten. De eerste
Nederlandse loge werd in
1734 in Den Haag gesticht en
komt nog steeds samen onder
de naam L'Union Royale.
Fatsoenlijk
Piet Veenhof, die is aangeslo
ten bij de Rotterdamse loge
Concord: „Het doel van onze
samenkomsten is onszelf te
ontwikkelen tot fatsoenlijke,
bruikbare leden van de sa
menleving. Daarbij schuren
we onszelf aan elkaar, in die
zin dat we onze eigen opvat
tingen voortdurend toetsen
aan die van de ander. In de
overtuiging dat niemand de
wijsheid in pacht heeft. Dat
uitgangspunt maakt het mo
gelijk dat mensen van zeer
uiteenlopende godsdienstige,
levensbeschouwelijke en po
litieke opvatting binnen de
vrijmetselaarsloges als vrien
den met elkaar verkeren.
Theosofen, antroposofen, ka
tholieken, oud-katholieken,
gereformeerden, zelfs katha
ren kun je bij ons aantreffen.
En die kunnen dan walgen
van eikaars ideeën dat
maakt niet uit, zolang ze
maar aan het uitgangspunt
vasthouden dat ze eerbied
opbrengen voor elkaar als
mens. Als zoekend mens, op
weg naar de waarheid".
„Die eerbied en die onderlin
ge toetsing heb ik steeds er
varen als een stuwende
kracht in mijn leven. Een
kracht die elke keer weer het
besef in mij wakker roept dat
ik ëen wezen in ontwikke
ling ben en dat ik aan mijzelf
moet werken. Een soort pu
naise in mijn bil".
Ook de talloze, aan de eer-
tijdse bouwloges ontleende
symbolen en ritualen hebben
tot doel het besef wakker te
roepen dat een mens een we
zen in ontwikkeling is en dat
hij zichzelf moet ontwikkelen
tot de kubieke steen die per
fect past in het levende
bouwwerk van de mensheid.
Passer en winkelhaak zijn in
dat verband belangrijke sym
bolen. De passer wordt ver
bonden met de gadachte aan
maatgeven, scheppen, afpas
sen. In de winkelhaak mét
zijn rechte hoek ziet men de
opdracht verzinnebeeld om
te streven naar een zuivere
relatie tot het Opperwezen
en de medemens.
De ritualen of ceremoniën
worden, de nieuwe openheid
ten spijt, geheim gehouden.
Waarbij het oogmerk is ze
een extra kracht te verlenen.
Door de ceremoniën welbe
wust onder de bescherming
van een taboe te plaatsen en
te houden, aldus de vrijmet
selaars, is de uitwerking die
zij hebben op de ingewijden
aanzienlijk groter dan het ge
val zou zijn bij openbare ritu
alen.
Vertrouwelijk
In dit opzicht zal de Vrijmet
selarij wel altijd „geheimzin
nig" blijven, verwacht Piet
Veenhof, zoals ook het be
sprokene in de loges met ver
trouwelijkheid bezegeld zal
blijven. Een ingrijpende ver
andering die hij voor de ko
mende decennia wel voorziet
is de toelating van vrouwen
tot het genootschap:
„Er wordt in onze kring
steeds meer gemurmureerd
dat uitsluiting van vrouwen
toch eigenlijk niet meer van
deze tijd is. Waarbij soms
wordt verwezen naar een tak
binnen de Vrijmetselarij die
de I.O.G.V.M. heet, de Inter
nationale Orde der Gemeng
de Vrijmetselarij, en die al
sinds 1893 open staat voor zo
wel mannen als vrouwen.
Waarom zou dat bij ons ook
niet kunnen?, wordt er dan
gevraagd. Eigenlijk vinden
we het allemaal heel gek dat
we de helft van de mensheid
buiten de deur houden. Maar
tegelijkertijd vinden we het
toch wel lekker veilig. Want
het blijft natuurlijk waar dat
de sfeer in een gemengd ge
zelschap anders is dan in een
mannenclub. Waar vrouwen
aanwezig zijn zal je altijd het
verschijnsel houden dat som
mige mannen daar althans
met hun ogen niet af kunnen
blijven. Dat verstoort de con
centratie. En dan: hoezeer we
ook het wederzijdse respect
nastreven, af en toe doen
zich ook in onze kring hefti
ge ruzies voor. Het gebeurt
dat er ierpand volkomen ach
ter het behang wordt geplakt.
Mannen onder elkaar, wijst
onze praktijk uit, kunnen dat
toch weer vrij spoedig bijleg
gen. Maar stel nou dat bij
zo'n confrontatie ook de lief
hebbende echtgenote van de
uitgefoeterde broeder aanwe
zig is. Die echtgenote zal een
jaar later nóg op wraak zin
nen. Dus persoonlijk zie ik
het opengooien van de Vrij
metselarij voor vrouwen niet
zo positief in. Het zal ook niet
morgen of overmorgen ge
beuren. Misschien duurt het
nog wel vijftig jaar, maar het
gaat gebeuren dat staat
voor mij vast".
WILLEM SCHEER
De gratis brochures over de
Vrijmetselarij kunnen wor
den aangevraagd bij het lan
delijk secretariaat van de
Orde van Vrijmetselaren on
der het Grootoosten der Ne
derlanden. Fluwelen Burg
wal 22, 2211 CJ Den Haag.
door Joke Forceville-Van Rossun c
Naturisme t'